جیهان
سەرۆك و سەركردەكانی توركیا سەردانی ئەو نەخۆشخانەیە دەكەن كە سری سورەیا ئۆندەری ئەندامی وەفدی ئیمراڵی تێیدا لە ژێر چاودێریی چڕی پزیشكیدایە.
فیگەن یوكسەكداغ هاوسەرۆكی پێشووتری پارتی دیموكراتی گەلان هەدەپە كە نزیكەی نۆ ساڵە لە زیندان بەند كراوە، لە پەیامێكدا بۆ سری سورەیا ئوندەر رایگەیاند، بە خەمێكی قوڵەوە هەواڵی نەخۆشییەكەی ئۆندەرم بیست و بە دڵ و گیان هیوای بۆ دەخوازم بە تەندروستییەوە بگەڕێتەوە سەر ئەركی جێبەجێكردنی پڕۆسەی ئاشتیی.
هاوكات شەوی رابردو ژمارەیەكی بەرچاو لە سەرۆك و سەركردەكانی لایەنەكانی توركیا سەردانی نەخۆشخانەی شیشلی ئیستەنبوڵیان كرد و نوعمان كورتوڵموش، سەرۆكی پەرلەمانی توركیا لە بەردەم نەخۆشخانەكە رایگەیاند دۆخی تەندروستیی سری سورەیا ئۆندەر، هێشتا هەستیارە و هیوای باشبونەوەی بۆ دەخوازن.
عومەر چەلیك، وتەبێژی پارتی داد و گەشەپێدانی توركیا ئاكەپە هەر لە چوارچێوەی سەردانی ئۆندە رایگەیاند نزای چاكبوونەوە بۆ و سری سورەیا ئۆندەر دەكەین.
دوای ئەوەی لە چەند رۆژی رابردوودا، سری سورەیا ئۆندەر جەڵتەی دڵ لێیدا، نەشتەرگەریی دڵی بۆ كراوە و بە وتەی پزیشكەكان رەنگە پێویست بێت نەشتەرگەریی دیكەشی بۆ بكرێت.
واشنتۆن ژمارەیەك سزای نوێی دژی تاران سەپاند و وەزارەتی دەرەوەی ئەمریكاش رایگەیاند سزاكان كەرتی نەوتی ئێرانی كردوەتە ئامانج.
وەزارەتی دەرەوەی ئەمریكا بڵاوی كردەوە، حەوت كۆمپانیا و پێنج كەشتی گواستنەوەی نەوتی ئێرانی خستوەتە لیستی سزاكانی وڵاتەكەیەوە.
بە پێی راگەیەندراوی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریكا زۆربەی كۆمپانیا سزادراوەكان لقە سەرەكییەكانیان لە مالیزیا و پەنەما و دورگەكانی مارشال بوە و كەشتییەكانیش بە ئاڵای وڵاتانی دیكەوە نەوتی ئێرانیان لە بازاڕەكانی جیهاندا ساخ كردوەتەوە.
سزاكانی ئەمریكا لە كاتێكدایە كە بە پێی نوێترین ئاماری گومرگی چین، تەنها لە مانگی رابردودا ئێران رۆژانە یەك ملیۆن و 900 هەزار بەرمیل نەوتی رەوانەی چین كردوە.
ئەوروپا ناوی هەشت وڵات وەك شوێنی سەقامگیر لەقەڵەم دەدات و رایدەگەیەنێت مافی پەنابەرێتی بە هاوڵاتییانی ئەو وڵاتانە قورس دەكرێت.
ماگنوس بروننەر، لێپرسراوی كۆچبەران لە یەكێتی ئەوروپا رایگەیاند: كۆمیسیۆنی ئەوروپا هەشت وڵاتی خستوەتە لیستی ئەو وڵاتانەی كە پێویستە وەك وڵاتێكی سەقامگیر و پارێزراوبونی ئاسایشی دانیشتون مامەڵە لەگەڵ هاوڵاتییەكانیان لە وڵاتانی ئەوروپا بكرێت.
وتیشی لە ماوەی رابردودا كۆچبەرانی وڵاتانی میسر و هندستان و بەنگلادیش ، مەغریب و تونس، كۆزۆڤۆ و كۆڵۆمبیا- زۆرترین داواكاریان بۆ مافی پەنابەرێتی لە ئەوروپا پێشكەش كردوە لە كاتێكدا ئەو وڵاتانە لەروی ئاسایش و سەقامگیرییەوە پارێزراون.
لە ماوەی رابردودا هەڵمەتێكی رەتكردنەوەی مافی پەنابەرێتی و یان گەڕانەوەی زۆرەملێی كۆچبەران و پەنابەران لە ئەوروپا دەستی پێكردوە و هەڵمەتەكەش ژمارەیەك لە پەنابەرانی هەرێمی كوردستان و عیراقی گرتوەتەوە.
جۆ بایدن، سەرۆکی پێشوی ئەمەریکا، لە یەکەمین وتاری دوای وازهێنانی لە پۆستی سەرۆکایەتی، بە توندی رەخنەی لە ئیدارەی نوێی دۆناڵد ترەمپ گرت و هۆشداری لە زیادبونی دوبەرەکی لەناو وڵاتەکەدا دەربڕی و وتی؛ "ئەمەی رودەدات نوێیە لە ئەمریکا".
بایدن لە وتارەکەیدا رایگەیاند: "پێشتر هیچ کاتێک دابەشبونێکی لەم شێوەیەمان نەبینیوە، پەرەسەندنی بۆشایی نێوان لایەنگرانی ترەمپ و دیموکراتەکان کاریگەری زۆری لەسەر ئەمەریکا دەبێت."
سەرۆکی پێشوی ئەمریکا ئاماژەی بەوەشکرد کە ئیدارەی نوێی وڵاتەکە لە ماوەی کەمتر لە 100 رۆژدا "ماڵوێرانی و کارەساتی گەورەی لە تەواوی جیهان خوڵقاندوە."
هەروەها بایدن جەختی لەوەکردەوە کە "بەهۆی دەرکردنی نزیکەی حەوت هەزار فەرمانبەری حکومەت لە کارەکانیان بەشێکی زۆری ماڵپەڕە رەسمیەکان لە کارکەوتون".
جۆ بایدن لە مانگی تەمموزی ساڵی رابردوودا لە کێبڕکێی سەرۆکایەتی کشایەوە، دوای ئەوەی لە دیبەیتێکی تەلەفزیۆنیدا ئاستێکی خراپی پێشکەش کرد، ئەمەش نیگەرانییەکانی ناو پارتەکەی لەبارەی تەمەن و توانای دەرونییەوە زیاتر کرد و پاشتر بە خێرایی "کامالا هاریس" لەلایەن حزبەکەوە کاندید کرا و لەسەر دەستی ترەمپ شکستی پێهێنرا.
یانەی ریاڵ مەدریدی ئیسپانی لە خولی یانە پاڵەوانەکانی ئەوروپا بە خەیاڵی ریمۆنتادا میوانداری یانەی ئەرسیناڵی ئینگلیزی دەکات کە لە یاری چوندا لە یاریگای ئەرسیناڵ ئەنجامەکە سێ گۆڵی بێ بەرانبەر بوو بۆ یانە ئینگلیزیەکە.
ریمۆنتادا چییە؟
'ریمۆنتادا' لە بنەرەتدا وشەیەکی ئیسپانییە و بە مانای گەڕانەوە دێت، واتە تیمێک کە بەرەو شکست دەڕوات و کەمترین هیوای ماوە بۆ بردنەوە، بەڵام لەناکاو ئەنجامەکە پێچەوانەکە دەکاتەوە و بە سەرکەوتن کۆتایی پێ دەهێنێت، ئەم دەستەواژەیە لە دوو دەیەی رابردوودا زیاتر بەکاردێت، لە ساڵانی رابردوشدا بە تایبەت لە خولی یانە پاڵەوانەکانی ئەوروپادا چەندین ریمۆنتادا ئەنجام دراوە.
ریاڵ مەدرید دەیەوێت ریمۆنتادا بکات
ئەمشەو سەعات 10، لە یاری دووەمی قۆناغی چارەکی کۆتایی خولی یانە پاڵەوانەکانی ئەوروپادا، یانەی ریاڵ مەدریدی ئیسپانی میوانداری یانەی ئەرسیناڵی ئینگلیزی دەکات، یانەکەی پایتەختی ئیسپانیا دوای ئەوەی لە یاری یەکەمدا بە سێ گۆڵی بێ بەرانبەر شکستی هێنا، هەموو ئامادەکارییەکی بۆ تۆڵەکردنەوە کردوە.
یاری یەکەم لە رۆژی 8ـی 4ـی 2025 لە یاریگەی ئیماراتی تایبەت بە یانەی ئەرسیناڵ بەڕێوەچوو، تێیدا ریاڵ مەرید شۆک کرا و بە سێ گۆڵی بێ بەرانبەر گەڕایەوە مەدرید، بەڵام رۆژنامەکانی مەدرید دەڵێن ''جاری کۆتایی نەهاتووە''.
ریاڵ مەدرید چۆن سەردەکەوێت؟
یانەی ریاڵ مەدرید بۆ گەشتن بە قۆناغی پێش کۆتایی خولی یانە پاڵەوانەکانی ئەوروپا پێویستە بە جیاوازی چوار گۆڵ لە ئەرسیناڵ بباتەوە، گەر جیاوازیشیان سێ گۆڵ یاریەکە بە لیدانی یەکلاکەرەوە کۆتایی پێدێت و یانەی سەرکەوتوو ئاشکرا دەبێت.
ریاڵ مەدرید و سانتیاگۆ
یانەی ریاڵ مەدرید لە ساڵانی رابدوی خولی یانە پاڵەوانەکانی ئەوروپادا چەندین جار سودی لە یاریگەی خۆی بینیوە و ریمۆنتادای بەرانبەر یانە بەهێزەکان ئەنجامداوە وەک 'مان سیتی و بایرن میونشن'، یانەکەی پایتەختی ئیسپانیا دەیەوێت ئەمجارە تۆڵەی خۆی لە ئەرسیناڵ بکاتەوە، بەڵام بە سەیرکردنی ئەنجامەکان، ئەرکی لە هەموو ساڵەکانی پێشتر قورسترە.
ئەرسیناڵ چی دەکات؟
یانەی ئەرسیناڵ دوای ئەوەی لە یاریگەی خۆیدا بە ئەنجامی سێ گۆڵی بێ بەرانبەر براوەبوو، بە دەرونێکی ئارام دەگاتە سانتیاگۆ بێرنابیۆ، یانەکەی پایتەختی ئینگلتەرا چاوەڕێی یاریەکی ئاسان ناکات، ئەمەش بە سەیرکردنی مێژوو و ئەزمونی ریاڵ مەدرید لە خولی یانە پاڵەوانەکانی ئەوروپادا.
ریاڵ 15 و ئەرسیناڵ سفر
یانەی ریاڵ مەدریدی ئیسپانی خاوەنی 15 نازناوی یانە پاڵەوانەکانی ئەوروپایە کە زۆرترینە، هەروەها یانەی ئەرسیناڵ خاوەنی هیچ نازناوی خولەکە نییە، چاوەڕوان دەکرێت یاری ئەمشەو زۆر بەهێز بێت، یانەی ریاڵ مەدریدیش لە هەژماری خۆی دەڵێت، "90 خولەک لە سانتیاگۆ زۆر قورس تێدەپەڕێت".
ئەمینداری گشتی ناتۆ رایگەیاند، دانوستانی ئاگربەستی ئۆكراین ئاسان نییە و پاڵپشتی فشارەكانی ترەمپ دەكەن بۆ وەستانی شەڕ.
مارك روتە ئەمینداری گشتی ناتۆ بە سەردانێكی چاوەڕواننەكراو گەیشتە شاری ئۆدێسا لە باشووری ئۆكراین و لەوێ چاوی كەوت بە ڤلۆدیمیر زیلینسكی سەرۆكی ئۆكراین.
روتە رایگەیاند، پاڵپشتی ناتۆ بۆ ئۆكراین بەردەوام دەبێت و هاوشانی گەلی ئۆكراین دەوەستنەوە بەو هیوایەی ئەوان لە داهاتوودا بتوانن چێژ لەو ئازادییە ببینن كە شەڕی بۆ دەكەن.
وتیشی، گفتوگۆی ئاگربەست ئاسان نییە كە ئەمریكا دەستی پێكردووە و پاڵپشتی دۆناڵد ترەمپ سەرۆكی ئەمریكا دەكەن بۆ فشارەكانی و بەدیهێنانی ئاشتی.
نوێنەری سەرۆکی ئەمریکا دەڵێت؛ لەبارەی پرسی ئەتۆمی کاتێک لەگەڵ ئێران دەگەینە رێککەوتن کە هەموو مەرجەکانی ترەمپ جێبەجێبکرێت، هەروەها پێویستە تاران واز لە پیتاندنی یۆرانیۆم بهێنێت.
ستیف ویکتۆف نوێنەری سەرۆکی ئەمریکا بۆ رۆژهەڵاتی ناوڕاست، لە تۆڕی کۆمەڵایەتی ئێکس بڵاویکردەوە، رێککەوتن لەگەڵ ئێران دەبێتە چوارچێوەیەک بۆ ئاشتی و خۆشگوزەرانی لە رۆژهەڵاتی ناوڕاست.
ئاماژەی بەوەشکرد، دەبێت ئێران بەرنامەی پیتاندنی یۆرانیۆم بوەستێنێت و نەیهێلێت، هەروەها زۆر گرنگە بۆ جیهان کە رێککەوتنێکی دادپەروەرانە ئەنجامبدەین.
ستیف ویکتۆف راشیگەیاندووە، کاتێک رێککەوتن لەگەڵ ئێران ئەنجامدەدرێت کە مەرجەکانی ترەمپ جێبەجێبکرێت.
دوای ئەوەی زانکۆی هارڤارد چەند داواکاریەکی حکومەتی ئەمریکای رەتکردەوە، کۆشکی سپی رایگەیاند کە زیاتر لە دوو ملیار دۆلار لە بودجەی زانکۆکە کەمدەکاتەوە و سەرۆکی زانکۆکەش دەڵێت: "ئەو سزایانە وامان لێناکەن دەستبەرداری سەربەخۆیی فکری خۆمان ببین"
حکومەتی ئەمریکا لیستێکی بۆ زانکۆی هارڤارد ناردبوو کە تیایدا داوای کردبوو دەسەڵاتی خوێندکاران و پرۆفیسۆرە کاتیەکان کەمبکاتەوە و هاوکات زانیاریان لەسەر چالاکییەکانی خوێندکاران بەتایبەت ئەوانەی کە "دوژمنانە لەگەڵ بەها ئەمریکییەکان" دەجوڵێنەوە، بۆ بنێرێت.
هەروەها دامەزراندنی دەزگایەکی حکومی بۆ پێداچوونەوە و پەسەندکردنی پرۆگرامەکانی هارڤارد "بۆ بەرەنگاربوونەوەی دژە جولەکە".
ئالان گاربەر سەرۆکی زانکۆی هارڤارد ئەمڕۆ دووشەممە لە نامەیەکدا بۆ ئەندامانی زانکۆکە رایگەیاندوە، حکومەت دەیەوێت زانکۆکە کۆنتڕۆڵبکات. وتیشی: "ئێمە لە رێگەی راوێژکارە یاساییەکانمانەوە بە حکومەتمان راگەیاندوە کە ئەو پێشنیارەی ئەوان قبوڵ ناکەین و ئەم زانکۆیە دەستبەرداری سەربەخۆیی خۆی نابێت و ئەم مافەشی لە دەستوری ئەمریکادا جێگیرکراوە.
ئالان گاربەر ئاماژەی بەوەشکرد، زانکۆی هارڤارد بەرپرسیارێتی خۆی بەرانبەر بە دژە جولەکەی بە جدی وەردەگرێت و حکومەت هەوڵدەدات دەستوەردان لە کارەکانی زانکۆکەدا بکات.
دوای ئەوەی جەزائیر فەرمانی دەرکردنی12 کارمەندی دیپلۆماسی فەڕەنسای لە وڵاتەکەیدا رایگەیاند؛ ژان نۆئێل بارۆت، وەزیری دەرەوەی فەڕەنسا ئەمڕۆ سێشەممە هۆشداری دا کە بڕیارەکەی جەزائیر بۆ دەرکردنی دیپلۆماتکارانی فەڕەنسا "جێی داخە و بێ سزا تێناپەڕێت".
وەزارەتی دەرەوەی جەزائیر دوێنێ دووشەممە لە راگەیەندراوێکدا پشتڕاستی کردەوە کە دەوڵەت "بڕیارێکی داوە بۆ دەرکردنی 12 کارمەند کە لە باڵیۆزخانەی فەڕەنسا و نوێنەرایەتییە کونسوڵگەرییەکانی لە جەزائیر کاردەکەن و لەژێر چاودێری وەزارەتی ناوخۆی وڵاتەکەدان"، هەروەها رایگەیاند کە ئەو کارمەندانە پابەند کراون لە ماوەی ٤٨ کاتژمێردا وڵات بەجێبهێڵن.
حکومەتی جەزائیر بەرگری لە بڕیارەکەی کرد و رونی کردەوە کە ئەم هەنگاوە دوای دەستگیرکردنی "خۆنمایشانە و ناوزڕاندن" لەسەر ڕێگایەکی گشتی هاتووە کە وەزارەتی ناوخۆی فەڕەنسا لە 8ـی نیسانی 2025، دژ بە کارمەندێکی کونسوڵگەری جەزائیری ئەنجامیداوە.
لە راگەیەندراوەکەیدا، وەزارەتی دەرەوەی جەزائیر ئاماژەی بەوەش کردووە کە "ئەم کارە شەرمەزارییە، کە لەڕێگەیەوە وەزیری ناوخۆی فەڕەنسا هەوڵدەدات سوکایەتی بە جەزائیر بکات، بە بێبایەخکردنی ئاشکرای پێگەی ئەم فەرمانبەرە کونسوڵگەرییە، بەبێ ئەوەی بچوکترین رەچاوکردنی نۆرم و رێککەوتننامە دیپلۆماسییەکان و پێشێلکردنی ئاشکرای رێککەوتن و پەیماننامە پەیوەندیدارەکان ئەنجامدراوە".
لە بەرامبەردا، ژان نۆئێل بارۆت، وەزیری دەرەوەی فەڕەنسا رایگەیاند کە وڵاتەکەی وەڵامی گونجاو دەداتەوە و ئەم کارەی جەزائیر بەبێ وەڵام نامێنێتەوە.
شایانی باسە، ئەم بارگرژییە نوێیە دوای چەند ساڵێک لە هەوڵدانی هەردوو وڵات بۆ باشترکردنی پەیوەندییەکانیان دێت، بەڵام دواتر دووبارە ئاستی گرژییەکان لە نێوان هەردوو وڵات بەرزبووەتەوە.
وەزیری وزەی ئەمریكا دەڵێت، بەمنزیكانە ئەمریكا و سعودیە رێككەوتنێكی مێژویی لەبواری ئەتۆمیدا ئیمزا دەكەن.
كریس رایت وەزیری وزەی ئەمریكا كە بە سەردانێك لە سعودیەیە و رایگەیاند، گەشەپێدانی وزەی ئەتۆم لەلایەن سعودیەوە گرنگییەكی زۆری پێدەدرێت و ریاز لەو كەرتەدا سەركەوتنی گەورەی تۆماركردوە، ئەمریكاش ئامادەكاریی دەكات بۆ ئیمزاكردنی رێككەوتنێكی گشتگیر لەگەڵ سعودیە لە بواری ئەتۆمی شارستانی.
وتیشی، سعودیە سەرچاوەی كانزایی گرنگی هەیە لە نێویاندا یۆرانیۆم و خواستیشی هەیە بۆ فراوانكردنی تواناكانی لە بەرهەمێهنانی وزە لە رێی سەرچاوەی ئەتۆمییەوە، لە بەرانبەریشدا ئەمریكا شارەزاییەكی دورودرێژی هەیە لە گەشەپێدانی تەكنیكی وزەی ئەتۆمدا، بۆیە رێككەوتنەكەیان مێژویی دەبێت.
زێلێنسکی سەرۆکی ئۆکراین بانگهێشتی دۆناڵد ترەمپی کرد بۆ وڵاتەکەی پێش هەر ئەنجامدانی رێککەوتنێک لەگەڵ روسیا بۆ کۆتاییهێنان بە شەڕەکە.
زێلێنسکی لە چاوپێکەوتنێکدا لە بەرنامەی ٦٠ خولەکی کەناڵی سی بی ئێس وتی: "تکایە، پێش هەر جۆرە بڕیارێک، هەر جۆرە دانوستانێک، وەرن بۆ بینینی خەڵک، مەدەنی، جەنگاوەر، نەخۆشخانە، کڵێسا، منداڵان کە لەناوچوون یان مردوون".
ئەم چاوپێکەوتنە پێش هێرشە مووشەکییە وێرانکەرەکەی رۆژی یەکشەممەی روسیابو بۆ سەر شاری سومی ئۆکراین، کە بووە هۆی کوژرانی 34 کەس - لەنێویاندا دوو منداڵ - و برینداربوونی 117ـی دیکە.
ترەمپ هێرشەکەی بە "شتێکی ترسناک" وەسف کرد لە کاتێکدا فریدریش مێرز، راوێژکاری ئەڵمانیا روسیای بە ئەنجامدانی تاوانی جەنگ تۆمەتبار کرد.
بڵاوکراوەی لۆ پوینتی فەرەنسی بڵاویکردەوە، دەسەڵاتدارانی ئەو وڵاتە ژنێکی ئێرانیان بەتۆمەتی "ستایشکردنی تیرۆر" دەستگیرکردوە.
ئەو ژنە، ناوی "مەهدیە ئەسفەندیار"ە و تەمەنی 39ساڵە، پیشەی وەرگێڕە و لە 1ـی ئاداری 2024ەوە دەستگیرکراوە.
بەپێی میدیاکانی فەڕەنسا، ئەو ژنە تۆمەتبارە بەوەی کە پەیامی پشتیوانی لە هێرشەکەی حەماس لە 7ـی ئۆکتۆبەر و وێنەی ئەوانی لە کەناڵێکی تێلێگرام بڵاوکردووەتەوە.
بەپێی زانیارییەکانی داواکاری گشتی پاریس، ئەم پەیامە وەک "هاندانی تیرۆر" و "سووکایەتیکردن بە کۆمەڵگەی جولەکە" دادەنرێت.
ماوەی رابردو، ئیسماعیل باقایی، وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی کۆماری ئیسلامی ئێران ئاماژەی بە دەستگیرکردنی هاوڵاتییەکی ژنی وڵاتەکەی لە فەڕەنسا کرد و داوای لە حکومەتی ئەو وڵاتە کرد، هۆکاری دەستبەسەرکردنی ناوبراو رون بکاتەوە و دەستڕاگەیشتن بە خزمەتگوزارییە کونسوڵگەرییەکانی بۆ دابین بکات.
ناوبراو وتی: وەزارەتی دەرەوەی کۆماری ئیسلامی لە رێگەی باڵوێزخانەی فەڕەنسا لە تاران و باڵوێزخانەی ئێران لە پاریس بەدواداچوونی پێویست سەبارەت بە چارەنووسی ئەم هاووڵاتیە ئەنجام دەدات.
لە 7ـی تشرینی یەکەمی 2023 ئەندامانی حەماس هێرشیان کردە سەر باشوری ئیسرائیل و نزیکەی هەزار و 200کەسیان کوشت و زیاتر لە 250 کەسیشیان بە بارمتە گرت. لە بەرامبەر ئەم لەشکرکێشییەدا، ئیسرائیل ئۆپەراسیۆنێکی سەربازی بەرفراوانی لە کەرتی غەززە دەستپێکرد، کە بەپێی ئامارەکانی وەزارەتی تەندروستی حەماس، تا ئێستا زیاتر لە 50 هەزار کوژراو و 116 هەزار برینداری لێکەوتووەتەوە.
تیمی پزیشکی کۆشکی سپی رایدەگەیەنێت: دۆناڵد ترەمپ سەرۆکی ئەمریکا لە تەمەنی 78 ساڵە و تا ئێستاش لە تەندروستییەکی زۆرباشدا ماوەتەوە.
لە راپۆرتەکەدا تیمی پزیشکی کۆشکی سپی ئاماژەی بەوەشکردووە، ترەمپ لە تەندروستی جەستەیی و مەعریفی نایابدایە و بە تەواوی لە توانایدایە بۆ ئەنجامدانی ئەرکەکانی فەرماندەی گشتی و سەرۆکی دەوڵەت.
ترەمپ دوی ئەوەی پشکنینی ساڵانەی پزیشکی ئەنجامدا رایگەیاند "هەستێکی باشی هەیە"، ستایشی دڵ و ڕۆح و توانای مەعریفی خۆی کرد.
ترەمپ ئاشکرایکرد، پزیشکەکان "کەمێک ئامۆژگاری"یان پێداوە سەبارەت بە گۆڕانکارییەکانی شێوازی ژیانی کە دەتوانێت تەندروستی باشتر بکات.
ترەمپ بە رۆژنامەنووسانی رایگەیاندووە: تاقیکردنەوەی مەعریفیم ئەنجامداوە، نازانم چیتان پێ بڵێم تەنها ئەوە نەبێت کە وەڵامی هەموو پرسیارەکانم بە دروستی داوەتەوە.
وەزارەتی دەرەوەی ئێران ئاشکرایکرد، خولی دووەمی دانوستانەکان لەگەڵ ئەمریکا کە بڕیارە هەفتەی داهاتوو بەڕێوەبچێت، بە ناڕاستەوخۆ دەمێنێتەوە.
ئیسماعیل باقایی وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئێران رایگەیاندووە، دانوستانەکان بە ناڕاستەوخۆ دەمێننەوە و تەنها لەسەر پرسی ئەتۆمی و هەڵگرتنی سزاکان دەبێت.
ئاماژەی بەوەشکرد،رەنگە شوێنی خوولی دووەمی دانوستانەکان بگۆڕێت، بەڵام عوممان وەک نێوەندگیر دەمێنێتەوە.
ئەوە لەكاتێدایە كە پێشتر ئەمریكا جەختیدەكردەوە لەوەی كە پێویستە دانوستانەكان دۆسێی گروپە چەكدارەكانی سەر بە ئێران و بەرنامە موشەكییەكان لە خۆ بگرن .
لە دوای هێرشەكەی روسیا بۆسەر شاری سومی ئۆكراین كە دەیان كوژراو و برینداری لێكەوتەوە ، ڤۆڵۆدیمێر زێلینسكی سەرۆكی ئۆكراین داوا دەكات فشاری زۆر بخرێتە سەر مۆسكۆ بۆ كۆتاییهێنان بە جەنگ .
زیلینسكی رایگەیاندوە ، ئەو هێرشەی كە روسیا بە موشەكی بالیستی بۆ سەر شاری سومی ئەنجامیدا ، دەیان كوژراو و برینداری مەدەنی لێكەوتۆتەوە . بۆیە پێویستە فشاری زۆر بخرێتە سەر مۆسكۆ بۆ ئەوەی كۆتایی بە جەنگ بهێنێت .
لەلایەكی ترەوە ، وەزارەتی بەرگری روسیا ئاشكرایكردوە ، هێزەكانی روسیا لە هەرێمی كۆرسك زەبری توندیان لە ئۆكراین داوە و لە ماوەی 24 سەعاتدا زیاتر لە 175 سەربازی ئۆكراینی لەو ناوچەیە كوژراون .
زیاتر لە 600 كۆچبەر لە یەك رۆژدا لە كەناڵی ئینگیزی پەڕیونەتەوە و گەیشتونەتە بەریتانیا.
ئامارە رەسمییەكانی وەزارەتی ناوخۆی بەریتانیا دەریدەخەن كە تەنها رۆژی شەممە 656 كۆچبەر بە 11 بەلەمی چوپی بچوك كەناڵی ئینگلیزیان بڕیوە و گەیشتوونەتە بەریتانیا، ئەمەش ژمارەیەكی پێوانەیی نوێیە كە لە یەك رۆژدا لەمساڵدا تۆماركرابێت و ژمارەی پێوانەیی رۆژی سێی ئاداری رابردووی تێپەڕاندووە كە لەو رۆژەدا 592 كۆچبەر لە یەك رۆژدا بە بەلەمی بچووك خۆیان گەیاندبووە بەریتانیا.
بەپێی ئامارەكانی وەزارەتی ناوخۆی بەریتانیا، لە سەرەتای ئەمساڵەوە هەشت هەزار و 61 كۆچبەر بە بەلەمی چوپی بچوك گەیشتوونەتە بەریتانیا و ئەو ژمارەیە بەراورد بە هەمان وادەی ساڵی رابردوو لە 46% زیادیكردووە.