کوردستان
لەیلا عومەر عەلی لە ساڵی ١٩٧٥ لە دایک بووە، ئەندامی یەدەگی ئەنجومەنی سەرکردایەتیی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستانە و لە ٢٨ ی تەموزی ٢٠٢٠ وەک جێگری پارێزگای سلێمانی دیاریکراوە و لە ٣١ ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١ دەستبەکار بووە.
لەیلا عومەر عەلی پێش وەرگرتنی پۆستی جێگری پارێزگاری سلێمانی بەڕێوەبەری تاپۆ بووە.
شاری سلێمانی لە ساڵی ١٨٩٠ ەوە شارەوانی ھەیە، تائێستا زیاتر لە ٥٠ سەرۆک شارەوانی ھەبووە، لەیلا عومەر عەلی یەکەم ژنە دەبێتە سەرۆکی شارەوانی.
دکتۆر شیروان سادق بەڕێوەبەری کۆنترۆڵی جۆری دەرمان لە ھەرێمی کوردستان بە کوردسات نیوز رایگەیاند، ھەوڵەکان بۆ یەکخستن نرخی دەرمان و لێدانی ستیکەری وەزارەتی تەندروستی بەردەوامە و دوای فراوان بوونی تاقیگەکانی دەرمان و زیادبوونی تیمەکانی ھەڵسەنگاندنی دەرمان لە ٥ی ٥ی ٢٠٢١ەوە لە ئێستادا ھەر جۆرە دەرمانێک بێتە ھەرێمی کوردستان لەکاتی خۆی مۆڵەتی بۆ کراوەو ستیکەری وەزارەتی تەندروستی لێدراوە.
باسی لەوەشکرد، بەرز بوونەوەی نرخی دەرمان چەند ھۆکارێکی ھەبوو ئەوانیش کێبڕکێی کۆمپانیاکانی دەرمان و بەرز بوونەوەی بەھای دۆلار بوو، بەڵام لە ئێستادا کۆبوونەوەمان لەگەڵ ئەنجومەنی وەزیرانی ھەرێم، وەزارەتی بازرگانی و وەزارەتی دارایی کردووە بۆ دیاریکردنی نرخەکان و بۆ ئەوەش لێگەشتنی زۆر ھەیەو بڕیارە نرخی دەرمان بکرێتە دینار و لەکاتی لێدانی ستیکەرەکان نرخەکانیش دیاری بکرێت بەڵام ئەو ھەنگاوە کاتی زیاتری پێویستەو بەردەوام کاری لەسەر دەکەین.
لەیلا عومەر عەلی لە ساڵی ١٩٧٥ لە دایک بووە، ئەندامی یەدەگی ئەنجومەنی سەرکردایەتیی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستانە و لە ٢٨ ی تەموزی ٢٠٢٠ وەک جێگری پارێزگای سلێمانی دیاریکراوە و لە ٣١ ی کانونی دووەمی ٢٠٢١ دەستبەکار بووە.
لەیلا عومەر عەلی پێش وەرگرتنی پۆستی جێگری پارێزگاری سلێمانی بەڕێوەبەری تۆماری خانووبەرەی سلێمانی بووە.
شاری سلێمانی لە ساڵی ١٨٩٠ ەوە شارەوانی ھەیە، تائێستا زیاتر لە ٥٠ سەرۆک شارەوانی ھەبووە، لەیلا عومەر عەلی یەکەم ژنە دەبێتە سەرۆکی شارەوانی.
بەپێی ھەواڵی میدیاکانی لیبیا، لەکاتی گەڕانەوەیدا بۆ ماڵەوە، ئۆتۆمبێلەکەی دبیبە لەلایەن ئۆتۆمبێلێکی ترەوە دەستڕێژی گولـلەی لێکراوە، بەڵام سەرۆک وەزیران لەو ھەوڵە رزگاری بووە .
تا ئێستاش ئەنجامدەرانی ئەو پەلامارە دەستگیر نەکراون و لێکۆڵینەوەکان دەستیان پێکردوە، چەندین ھێزی ئەمنی و ئۆتۆمبێلی زرێپۆشیش لە ناوەڕاستی تەرابلوس بڵاوکراونەتەوە .
عەبدولحەمید دبیبە لە مانگی ئادار رابردووەوە بووەتە سەرۆکی حکومەتی تەوافقی نیشتمانی لیبیا کە لەلایەن نەتەوەیەکگرتوەکانەوە پشتگیری دەکرێت.
ئیسرافیل مستەفا جێگری سەرۆکایەتی ئەنجومەنی ڕاپەڕاندنی ھەرێمی عەفرین لە باکوری حەلەب رایگەیاندوە، تورکیا بەردەوامە لە گۆڕینی دیمۆگرافیای ناوچەکە، ئەو گۆڕانکارییانەی دەیکات لە گۆڕینی دیمۆگرافی و پاکتاوی نەژادیی، لە ئاستی تاوانی جەنگدایە، پێویستە لە دادگا نێودەوڵەتییەکان دادگایی بکرێت.
راشیگەیاندوە، تورکیا بە ھاوکاری گروپە چەکدارییەکان دەیان کۆمەڵگەی نێشتەجێبونی بەناوی رەحمەی کوێتی و فریاکەوتنی فەڵەستینی و فەڵەستین ٤٨ دروستکردوە، بۆ سورییە ڕاگوێزراوەکان لەعەفرین، ئەوەش ئامانجی بەیەکدادانی پێکھاتەکانی ناوچەکە و دروستکردنی ئاژاوەیە.
جەختی لەوەشکردوەتەوە، پێویستە فەلەستینییەکان لەئاستی ئەو کارەی بەناوی ئەوان دەیکات بێدەنگ نەبن، چونکە خۆیان پێشتر ئەزموونی ئاوارەبوون و داگیرکردنی زەویەکانیان ھەبووە.
سەبارەت بەو پرسەش داوا لە رێکخراوە نێودەوڵەتی و رێکخراوەکانی مافی مرۆڤ و ئەنجومەنی ئاسایشی نێوەدەوڵەتیش کردوە، لەبەرامبەر کارو کردەوەکانی تورکیا ھەڵوێستیان ھەبێت و رێگە لەو تاوانانە بگرن کە تورکیا بەرامبەر بەخەڵکی ناوچەکە ئەنجامیدەدات.
ژمارەیەک رێکخراو و چالاکوانانی بواری جینۆساید لە راگەیەنراوێکدا ئاماژە بۆ ئەوەدەکەن، سێ گۆڕی بەکۆمەڵ لە ساڵی ٢٠١٩ لە دووری ٤٠ کم پارێزگای سەماوە، لەسەر رێگەی نوگرە سەلمان ١٧١ روفاتی ئەنفالکراوانی کورد دۆزرانەوە، بەڵام تائێستا ئەو رووفاتانە نەھێنراوەتەوە بۆ زێدی خۆیان.
راشیگەیاندوە، لە ئێستادا ھیچ بیانوویەک بۆ دواکەوتنی ھێنانەوە ڕوفاتەکانی سەماوە نییە، چونکە لەکۆتایی مانگی تەموزی ساڵی ٢٠١٩ تیمی نیشتمانی ھەڵدانەوەی گۆڕە بەکۆمەڵەکان کە پێکھاتبوو لە کارمەندانی فەرمانگەی گۆڕە بەکۆمەڵەکانی دەزگای شەھیدانی عێراق و کارمەندانی بەڕێوەبەرایەتی گۆڕە بەکۆمەڵەکانی وەزارەتی کاروباری شەھیدان و ئەنفالکراوانی ھەرێم و پزیشکی دادوەری سەر بە وەزارەتی تەندروستی فیدراڵ دەستیان بە ھەڵدانەوەی گۆڕەکان کرد، روفاتەکان گوازرانەوە بۆ پزیشکی دادی بەغداد بۆ ئەوەی نموونەی ئیسکیان لێ وەربگیرێت.
وەزارەتی دارایی ھەرێم لە نوسراوێکدا سەبارەت بە پاداشتی خانەنشینی ئاماژەی بۆ ئەوەکردوە، ئەو فەرمانبەرانەی خانەنشین کراون و پاداشتی خانەنشینییان وەرگرتووە، بەڵام دووبارە دامەزراونەتەوە و خانەنشینکراون، پێویستە ئەو فەرمانبەرانەی گەڕاونەتەوە سەرکار و پاداشتی خانەنشینییان بۆ خەرجکراوە، بەپێی یاسا و رێنماییەکان بگەڕێنرێتەوە بۆ گەنجینەی حکومەت.
جەخت لەوەشکراوەتەوە، ئەو فەرمانبەرانەی پاداشتەکەیان نەگەڕاندوەتەوە دەتوانن پاداشتەکە بگەڕێننەوە و دووبارە لەسەر خانەنشینی دووەم جار پاداشتیان بۆ خەرج بکرێتەوە.
سەرۆکایەتی دادگای تێھەڵچونەوەی ناوچەی سلێمانی لە روونکردنەوەیەکدا ئاماژەی بۆ ئەوەکردووە، لە چەند پەیجێکی تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان ھەواڵێک بڵاوکراوەتەوە سەبارەت بە فرۆشتنی بینای دادگای تێھەڵچونەوەی سلێمانی، بەڵام ئەو ھەواڵە بێبنەما و ناڕاستە، ئەو جۆرە ھەواڵ و نوسراوانە بە چەواشەکاری دەزانن کە مەبەستیان تێکدانی میزاجی ھاووڵاتیان و شڵەژانی ئاشتی کۆمەڵایەتییە.
ھاوکات سەرۆکایەتی دادگای تێھەڵچونەوەی ناوچەی سلێمانی سکاڵا لەدژی ھەر سایت و پەیج و ئاکاونت و دەزگایەکی راگەیاندن تۆمار دەکات کە ئەو ھەواڵە ناڕاستەیان بڵاوکردووەتەوە و رێوشوێنی یاسایی توند و پێویستیان بەرامبەر دەگرنە بەر، بۆ ئەوەی چیتر ھاووڵاتیان لەخشتە نەبرێن و یاری بە میزاج و ھەستیان نەکرێت.
زیاد جەبار سەرۆکی فراکسیۆنی یەکێتی لە پەرلەمانی کوردستان بە کوردسات نیوزی راگەیاند، لە کۆبونەوەی سەرۆکی فراکسیۆنەکان بە راشکاوانە سەرنج و بۆچونەکان خرانە روو، کە خاڵی ھاوبەش و خاڵی ناکۆکیشیان ھەبووە، لە ئێستادا بۆچونەکان ئاڕاستەی سەرۆکایەتی پەرلەمان کراون، خاڵی ھاوبەشیان زۆرە و ھەموو رێککەوتون لەسەر ئەوەی پرسی ھەڵبژاردن و پێکھێنانی کۆمیسیۆنی ھەڵبژاردن و دەستوری ھەرێمی کوردستان رەھەندی نیشتمانیان ھەیە و دەبێت بە رێککەوتن تێپەڕێنرێت.
وتیشی، یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان جەخت لەوەدەکاتەوە یاسای ھەڵبژاردن ھەموار بکرێتەوە و ھەڵبژاردن لە وادەی خۆیدا ئەنجام بدرێت.
راشیگەیاند، لە دەستپێکردنەوەی وەرزی یاسادانان ئەو پڕۆژانەی ئامادەن دەخرێنە بەرنامەی کاری دانیشتنەکان، لە ئێستاشدا فراکسیۆنی یەکێتی پڕۆژەی ھەمواری یاسای ھەڵبژاردنی ئامادەکردووە.
دەقی پەیامەکە ...
لە مێژووی ٢٣٧ ساڵەی سلێمانیدا بۆ یەکەمجار ژنێک بووە سەرۆکی شارەوانی
ئەگەرچی ڕەنگە بۆ ھەندێک ئەمە ڕووداوێکی ئاسایی بێت، بەڵام بۆ من جێگەی شانازییە کە لە سەردەمی کاری ئێمەدا خاتوونێک ئەم پۆستەی وەرگرتووە. متمانەم بە لەیلا خان ھەیە کاری جوان بکات و لە زۆرێک لەوانەی پێش خۆی سەرکەوتووتر بێت.
ئەوەی پەیوەندی بە ئێمەوە ھەیە، بەڵێن دەدەین پێکەوە کاری جددی بکەین بۆ خزمەتکردنی زیاتر و نەھێشتنی زیادەڕۆیی و سەرپێچی یاسایی لە سنووری شارەوانی سلێمانیدا، ھەتا بەندەش لە ئەرکدابم ھەموو توانا و ھەوڵێک دەخەمەگەڕ لە پێناو پێشخستنی ژنان و کچانمان و بە شایستەیان دەزانین بگەن بە پۆستە باڵاکان چ لە کەرتی حکومی بێت یاخود کەرتی تایبەت، تا پێمان بکرێت پشتیوانیان دەبین.
لە بارەی پێشەنگەکەوە "شەوبۆ مستەفا" سەرپەرشتیاری پێشەنگەکە ڕایگەیاند پێشەنگەکەیان لە وڵاتی ئێرانەوە ھێناوەتە شاری کەرکوک.
وتیشی زیاتر لە ٣٠ کۆمپانیا و کارگە و کارخانەی ئیرانی بەشدارییان تێدا کردووە. ڕوونیشی کردەوە ھەموو بەرھەمە بەشداری پێکراوەکان بەرھەمی کاری دەستی ئێرانن.
وتیشی، کۆمپانیاکان لە شارەکانی ڕۆژھەڵاتی ئێران و شارەکانی تری ئێرانەوە بەشدارن، ئاشکراشیکرد لە ساڵانی ڕابردوو ١٠ پێشەنگەی لەو جۆرەیان لە شاری سلێمانی کردووەتەوە و ئەوەی لە کەرکوک کراوەتەوە یەکەم پێشەنگایانە و ھیوای خواست خەڵکی کەرکوک سوود لە بەرھەمە ئێرانیەکان وەربگرن کە ماوەی ١٠ ڕۆژ لە کەرکوک دەمێنینەوە.
"لەیلا عومەر" سەرۆکی نوێی شارەوانی سلێمانی، دوای دەستبەکاربوونی لە یەکەم لێدوانیدا بۆ کوردسات نیوز ڕایگەیاند، ھەوڵ دەدات باشترین خزمەت پێشکەش بە ھاووڵاتیانی شار بکات.
وتیشی، سندوقی سکاڵا و تۆماری ڕەخنە دادەنێت بۆ ئەوەی ھاووڵاتیان بتوانن داخوازی و پێشنیارەکانیان بگەیەننە شارەوانی، تاکو بتوانن پاڵپشت بە یاسا و ڕێنماییەکان داخوازییەکانیان جێبەجێ بکەن.
"شەوبۆ مستەفا" سەرپەرشتیاری پیشانگەکە ڕایگەیاند، لە پیشانگەکەدا زیاتر لە ٣٠ کۆمپانیا و کارگە و کارخانەی ئێران بەشدارن و ماوەی ١٠ ڕۆژ بەردەوام دەبێت.
بە پێی نوسراوێکی (د. سامان بەرزنجی) وەزیری تەندروستی ھەرێمی کوردستان، بۆ دروستکردنی کارتی ڤاکسینی کۆرۆنا بۆ ئەو ھاوڵاتیانەی، کە ھەر دوو ژەمی ڤاکسینەکەیان وەرگرتووە و ناویان لە سیستمی وەزارەتی تەندروستی تۆمار کراوە، بەڵام پاسپۆرتیان نییە، دەتوانن بە (ژمارەی کارتی نیشتمانی یان ناسنامەی باری شارستانی)، کارتی ڤاکسین دروست بکەن، بەڵام ئەو کارتە تەنھا بۆ ناوخۆی ھەرێمی کوردستان دەبێت و بۆ گەشتکردن بەکارناھێنرێت.
ئەو کەسانەشی ناسنامەی کوتانی کۆرۆنایان بۆ گەشتکرد دەوێت، دەتوانن لەسەر پاسپۆرتەکانیان دەربھێنن، بەڵام نابێت پاسپۆرتەکەیان بەسەرچوو بێت.
ئاماژەی بەوەش کردووە، تیمەکانی پۆلیس سەرقاڵی لێکۆڵینەوەن سەبارەت بە ڕووداوەکە و دەستگیرکردنی بکەری تاوانەکە و لە ئایندەیەکی نزیکیشدا زانیاری زیاتر بڵاودەکەنەوە.