ئەمڕۆ 26ی 1ی 2025، 10 ساڵ بەسەر ئازادکردنی کۆبانێ لە دەستی چەکدارای داعشدا تێدەپەڕێت. دوای 10 ساڵ لە رزگاربوون لەو گروپە تیرۆرستییە هێشتا شەڕ یەخەی شارەکە بەرنادات و تورکیا چاوی تەماحیان لەسەر هەڵناگرێت.

دوای ئەوەی لە ساڵی 2014دا چەکدارانی داعش سەریان هەڵدا و موسڵیان داگیرکرد، بە ماوەیەکی کەم بەرەو کۆبانێ هەنگاویان نا، کە لەسەرەتادا هەوڵی داگیرکردنی 'گردی مشتەنور، ناوەندی چاند و هونەر، چوارگۆشەی ئەمنی و رێڕەوی مورشید پنار'یان دا، جگە لە رێڕەوی مورشید پنار، داعش دەستی بەسەر سێ شوێنەکەی دیکەدا گرت.

دواتر لە 15ی 9ی هەمان ساڵدا، بە ژمارەیەکی کەم لە شەڕڤانانەوە بەماوەی 20 رۆژ توانرا رێگا لە چەکدارانی داعش بگیرێت پێشڕەویی ئەنجام بدەن. 

لە شەڕەکەدا شەڕڤانانی یەکینەکانی پاراستنی گەل 'یەپەگە' و یەکینەکانی پاراستنی ژن 'یەپەژە' بەرپەرچی هێرشەکانی چەکدارانی داعشیان دایەوە و هەنگاو بە هەنگاو بەرەوپێش چوون و شەڕی کۆڵان بە کۆڵانیان کرد، کە دواتر لە 18ی 12ی هەمان ساڵدا، رایانگەیاند، دەچنە قۆناغی سێ شەڕ لەگەڵ داعش و کۆبانێ رزگار دەکەن.

شەڕڤانان قۆناغی سێیەمیان لەژێر دروشمی "لە کەسایەتی جودی، ساریا، زنار و هەڤاڵانیان" دەست پێ کرد.

دواتریش بە بڕیاری پەرلەمانی كوردستان، هێزێكی پێشمەرگەی كوردستان بۆ هاوكاری شەڕڤانان‌ و گەلی كورد لە رۆژئاوا، چوونە كۆبانی. وڵاتانی دەرەوەش دەستیان کرد بە هاوکاریکردنی شەڕڤانان و ناردنی پشتیوانی بۆیان.

لە ئازادکردنی کۆبانێدا ئارین میرکان بووە هێمای شەڕەکە

ئارین میرکان فەرماندەیەکی یەپەژە بوو، کە ناوی خۆی دیلار بوو، ئارین لە 5ی 10ی 2014دا لەپێاو رزگارکردنی هاوڕێکانی خۆی بە ژمارەیەک چەکداری داعشدا تەقاندەوە، کە یەکەم چالاکی لەو جۆرە بوو شەڕڤانان ئەنجامی بدەن.

ئارین لە گردی مشتەنوردا دژی داعش شەڕی دەکرد و دواتر بووە فەرماندەی گشتیی یەپەژە. وەک حاجی مەنسووری فەرماندەی ئەمنیی کۆبانێ باسی دەکات، شەڕڤانان ناچاربوون لە گردەکە بکشێنەوە، بەڵام ئارین لە پشتییانەوە مابووەوە و لەلایەن داعشەوە گەمارۆ درابوو، ئەویش بۆ رزگارکردنی هاوڕێکانی، ئەو گەمارۆیەی قۆستەوە و ئەو تەقەمەنیانەی تەقاندەوە کە بە جەستەیەوە بوون.

ئارین سەرەڕای ئەوەی دایک بوو و خاوەنی دوو منداڵ بوو، بەڵام لەپێناو رزگارکردنی هاوڕێکانیدا کە پێکەوە بۆ پاراستنی خاکەکەیان شەڕیان دەکرد، خۆی کردە قوربانی و دواتریش بووە هێمای ئازادکردنی کۆبانێ.

ئێستا پەیکەری ئارین لە ناوەندی کۆبانێدا دروستکراوە و وەک هێمایەکی بەرزی شارەکە و بەرخۆدان لێی دەڕوانرێت.

دواجار لە 26ی 1ی 2015 و دوای 39 رۆژ لە دەستپێکی قۆناغی سێیەم، زەنگی سەرکەوتن لێدرا و کۆبانێ لەژێر دەستی چەکدارانی گروپێکی تیرۆرستی گەورە ئازاد کران.

کۆبانێ سەربەرزە

لەو رۆژەدا شەڕڤانان دروشمی سەرکەوتنیان دەوتەوە و یەکدەنگ دەیانوت، "کۆبانێ غەمگین نییە، کۆبانێ سەربەرزە، کۆبانێمان ئازاد کرد".

زیانەکانی شەڕی داعش

لە شەڕی داعشدا کۆبانێ زیانی زۆری بەرکەوت، جگە لە ئاوارەبوونی سەدان هەزار کەس، بەپێی دوایین راپۆرتەکان، نزیکەی 80٪ی شارەکە وێران بوو، هێڵی ئاو و کارەبا بە تەواوی پەکی کەوت و نزیکەی نیوەی شەقام و رێگاوبانەکانی تێکچوون، هەروەها زیاتر لە 500 گوند وێران بوون و بە سەدان هەزار ئاژەڵ دزران و مرداربوونەوە.

ئەوە جگە لەوەی چيکدارانی داعش گوندەکانیان تاڵان کرد و بە سەدان ئامێر و ئۆتۆمبێلی جوتیارانیان لەگەڵ خۆیاندا برد.

دواتر لە 2018 و چوار ساڵ دوای ئازادکردنی کۆبانێ، لە ساڵیادی ئازادکردنیدا پاککردنەوەی تەواوی گوند و ناوچەکانی دەوروبەری کۆبانێ راگەیەنرا و کۆڵان بە کۆڵان و ماڵ بە ماڵی دەوروبەری کۆبانێش لە داعش پاک کرانەوە.

ئازادکردنی کۆبانێ لە دەستی داعش و بوێری شەڕڤانان بە جۆرێک بوو، دەنگدانەوەیەکی گەورەی هەبوو و دوابەدوای ئەو رووداوانە 1ی 11ی هەموو ساڵێک بە رۆژی جیهانیی کۆبانێ ناسێنراوە.

دوای 10 ساڵ رۆژئاوا و کۆبانێ ئارام نین و تورکیا چاوی تێی بڕیوە

کۆبانێ لە داعش پاککرایەوە، بەڵام هەر لەدوای داعش و تاوەکو ئەم ساتەش 10 ساڵ دوای ئەو روداوە؛ هێشتا کۆبانێ خاکەکەی ئارامی بەخۆوە نەدیوە و تورکیا چاوی تێی بڕێوە.

نەک تەنها کۆبانێ، خاکی رۆژئاوای کوردستان ئەو جێگەیەیە تورکیا ساڵ بە ساڵ هەرجارە و بە بیانوویەک هێرش دەکاتە سەری، هێشتا برینی کۆبانێ ساڕێژ نەببوو، لە ساڵی 2019دا تورکیا دەستی کرد بە هێرشکردنە سەر سەرێ کانی و گرێ سپی و چەند شارێکی دیکە، کە لە هێرشەکانیدا چەکی قەدەغەکراویشی بەکارهێنا.

تورکیا چەکی فۆسفۆڕی دژ بە کورد بەکارهێنا

لەدوای هێرشەکانی تورکیا چەندین رێکخراوی نێودەوڵەتی بە بەڵگەوە سەلماندیان کە تورکیا چەکی فۆسفۆڕی سپی لە هێرشەکانیدا بەکارهێناوە و بە سەدان کەس بەهۆی ئەو چەکە کیماییە قەدەغەکراوانەوە بە سەختی برینداربوون و گیانیان لەدەستدا.

ئەمساڵیش لە ساڵیادی رزگارکردنی کۆبانێدا کۆنسەی بەڕێوەبەریی کۆنگرەی نەتەوەیی کوردستان 'کەنەکە' رایگەیاندووە، "دەوڵەتی تورکیا تۆڵەی داعش لە خەڵکی رۆژئاوا دەکاتەوە و ئەو کارەی لە رێگەی داعشەوە نەیتوانی بیکات، دەیەوێت خۆی ئەنجامی بدات، ئامانجی سەرەتا کۆبانێ و پاشان هەموو دەستکەوتەکانی شۆڕشی ڕۆژئاوایە".

ئاماژەی بەوەشکردووە، "ئەمڕۆ پرۆسەیەکی هاوشێوەی کۆبانێ لەبەردەمماندایە، پێویستە وەک 10 ساڵ لەمەوبەر کۆبانێ و شۆڕشی رۆژئاوا بپارێزین. بەرگریکردن لە رۆژئاوا بەرگریکردنە لە کوردستان".

هێشتا رۆژانە تورکیا لە هێرشکردنە سەر هاوڵاتیانی مەدەنی لە رۆژئاوا بەردەوامە و بەهۆی هێرشەکانی تورکیاوە رۆژانە دەیان بریندار و گیانلەدەستدان دەکەونەوە، یەکێک لەو هێرشانەش کە هەفتەی رابردوو لەکاتی هەڵپەڕکێ و خۆشی دەربڕینی کورداندا هێرشی راستەوخۆی کردە سەر بەنداوەکە.

لە 19ی ئەم مانگەشدا، ساڵح موسلیم ئەندامی دەستەی سەرۆكایەتیی پارتی یەكێتی دیموكرات "پەیەدە" رایگەیاند، توركیا و چەكدارانی هاوپەیمانیی هەوڵدەدەن بەنداوی تشرین و شاری مەنبج داگیر بكەن، ئامانجی سەرەكیی توركیا لە پشتیوانیی سەربازیی و ئاسمانیی بۆ چەكدارانی سوری بە ئامانجی داگیركردنی كۆبانێیە.

نرخی کارەبای موەلیدەی سیتییەکان دیاری کرا و بەپێی راگەیەنراوی کارەبای سلێمانی، بۆ هەر کیلۆواتێک 272 دینار دیاری کراوە.

کارەبای سلێمانی رایگەیاندووە، لیژنەی باڵای دیاریکردنی نرخی کارەباى کۆمەڵگەکانى نیشتەجێبوون 'سیتییەکان' کۆبوونەوە و تیایدا نرخی کارەبای موەلیدەیان دیاری کرد.

ئاماژەی بەوەشکرد، بۆ مانگی کانوونی دووەم، نرخی یەک کیلۆوات کارەبا بە 272 دینار دیاری کراوە.

ئەوەش هاتووە، نرخەکە بەگوێرەی نرخی گاز لە بازاڕ و ئەو توێژینەوەیەی بۆ خەرجی موەلیدەی ستییەکان ئامادەکراوە، دیاری کراوە.

کارەبای سلێمانی دەشڵێت، پێویستە سەرجەم ستیيەکانی سنووری پارێزگای سلێمانی پابەندبن بە نرخەکەوە، بەپێچەوانەوە ئەگەر زیاتر لەو نرخە وەربگرن رووبەڕووی رێکاری یاسایی دەکرێنەوە.

لە هەرێم موەلیدە ئەهلییەکان هاوشانی کارەبای نیشتیمانی، کارەبا بۆ ماڵان دابین دەکەن و بەشێک لە کۆمەڵگەکانی نیشتەجێبوونیش هاوشێوەی گەڕەکەکان، هەردوو کارەبای نیشتیمانی و موەلیدەیان هەیە و بە نۆرە کارەبایان پێدەدرێت. 

پۆلیسی راپەڕین بڵاویکردووەتەوە، شەوی رابردوو چوار کەس بە برینداری گەیەنراونەتە نەخۆشخانە کە دواتر یەکێکیان گیانی لەدەستداوە، پەیامنێری کوردسات نیوزیش دەڵێت، سەرەتا بووەتە دەمەقاڵێیان.

پۆلیسی راپەڕین بڵاویکردووەتەوە، کاتژمێر ١ی شەوی رابردوو، چوار کەس کە دووانیان مێردمنداڵ بوون بە برینداری گەیەنراونەتە نەخۆشخانەی گشتیی رانیە، کە شوێنەواری فیشەک بە جەستەیانەوە بووە.

ئاماژەی بەوەشکردووە، ئەو چوار کەسە سەرجەمیان لە رەگەزی نێر بوون، کە دوو مێردمنداڵەکە یەکیان بەناوی (د، ج، ئـ) لەدایکبووی ساڵی ۲۰۰۷ و خوێندکار بووە، یەکێکی دیکەیان بە ناوی (ب، م، ئـ) لەدایکبووی ساڵی ۲۰۰۹ و بەهەمان شێوە خوێندکار بووە.

دوو گەنجەکەی دیکەش یەکیان بەناوی (ژ، ئـ، ک) لەدایکبووی ساڵی ۲۰۰٤ و ئەوەی دیکەش بەناوی ( بــ، ف، ک) لەدایکبووی ساڵی ۲۰۰٤، کە کاسبکار بوون.

پۆلیسی راپەڕین نووسیویشییەتی، سێ لە بریندارەکان چارەسەریی سەرەتاییان بۆ کراوە، بەڵام بەهۆی سەختی برینەکانیانەوە رەوانەی نەخۆشخانەکانی سلێمانی کراون، بەڵام دواتر یەک لە بریندارەکان بە ناوی (ژ. ئـ. ک) بەهۆی سەختی برینەکەیەوە لە رێگادا گیانی لەدەستداوە.

ئەوەش هاتووە، لەئێستادا تۆمەتبارەکانی دیکە راگیراون و لێکۆڵینەوە لە رووداوەکە دەستی پێکردووە.

پەیامنێری کوردسات نیوزیش لەبارەی رووداوەکەوە باسی لەوەکرد، ئەو چوار کەسە سەرەتا بووەتە دەمەقاڵێیان.

کارەبای سلێمانی رایگەیاند، ئەو دوکانانەی دەکەونە سەر چوار شەقامی سەرەکی ناوبازاڕی سلێمانی رۆژانە کارەبایان دەبڕێت.

بەڕێوەبەرایەتی گشتیی کارەبای سلێمانی رایگەیاندووە، ئاگاداری هاوبەشانی كارەبای ناوبازاڕ لە شەقامەکانی ئۆرزدی، سابونکەران، ئەسحابە سپی و کاوە دەکەنەوە، كە كارەباكانیان دەكەونە سەر فیدرەكانی 306، 310، 316، 33، 33م، 34، 34م، 38 وێستگەی گۆڕینی كارەبای ناوەندی شار و وێستگەی مەڵكەندی، کارەباکانیان دەبڕێت.

ئاماژەی بەوەشکردووە، بڕینی کارەباکانیان بەهۆی كاركردنی تیمەكانی پێوەری زیرەكە، کە کارەباکانیان بۆ دەگۆڕن بۆ پرۆژەی رووناكی.

دەشڵێت، ئەو دووکانانە رۆژانە لە كاتژمێر 8:00ی بەیانی بۆ 4:00ی پاشنیوەڕۆ كارەبای نشتیمانیان نابێت، تاوەکو كارەكانی پرۆژەكە تەواو دەبێت .

فەرماندەیی گشتی هێزەكانی سوریای دیموكرات راگەیاند، كۆبانێ تەنها سەركەوتنێكی سەربازی نەبوو، بەڵكو گۆڕانكاری ستراتیژی و سونبولی ئازادی و رێز و یەكڕیزی بوو.

مەزڵوم كۆبانێ فەرماندەیی گشتی هێزەكانی سوریای دیموكرات ناسراو بە هەسەدە لە تۆڕی كۆمەڵایەتی ئێكس رایگەیاند، لە ساڵیادی رزگاركردنی كۆبانێ لە دەستی رێكخراوی تیرۆرستی داعش ئەم سەركەوتنە گەورەیە لەبیرناكرێت كە بە قوربانیدانی قارەمانەكان بەدەستهات و بووە چرایەكی هیوا بۆ هەموو سوورییەكان.

دەشڵێت، كۆبانێ تەنها سەركەوتنێكی سەربازی نەبوو، بەڵكو گۆڕانكارییەكی ستراتیژی و سونبولی ئازادی و رێز و یەكگرتوویی بوو.

وتیشی، بەردەوامن لە بەرەنگاربوونەوەی تیرۆر بە هاوبەشی لەگەڵ هاوپەیمانی نێودەوڵەتی لە كاتێكدا هەوڵی بنیاتنانی سوریایەكی سەلامەت و سەقامگیر دەدەن و ئەو رێگایەی سەركەوتن كە لە كۆبانیەوە دەستیان پێكرد، بەرەو ئایندەیەكی باشتر بۆ گەلەكەیان بەردەوام دەبن.

هەسەدە تاكو رۆژی 10ـی مانگی داهاتوو مۆڵەت دەداتە سەربازانی رژێمی پێشووی سوریا چەكەكانیان رادەستبكەن.

هێزەكانی سوریای دیموكرات " هەسەدە" لە راگەیەندراوێكدا بڵاویكردەوە، لەسەر خواستی كۆمەڵگەی مەدەنی و كەسایەتییەكانی ناوچەكە و لە پێناو رێگریكردن لە دروستبوونی گرژی و شەڕ، تاكو رۆژی 10ـی مانگی شوباتی داهاتوو، مۆڵەت دەدرێتە سەربازانی رژێمی پێشووی سوریا لە ناوچەكانی ژێر كۆنترۆڵی هەسەدە چەكەكانیان رادەستبكەن.

ئەوەشی خستووەتەڕوو، شەڕڤانانی هەسەدە و هێزەكانی ئاسایشی رۆژئاوا، لەدوای رووخانی رژێمی پێشووەوە كارەكانیان بۆ كۆكردنەوەی چەك و تەقەمەنی لە دەست سەربازانی رژێمی پێشوو دەستپێكردووە.

دەشڵێت، تاكو ئێستا ژمارەیەكی زۆر لە سەربازانی رژێمی پێشوو، بە دەم بانگەوازەكەوە هاتوون و چەكەكانیان رادەستكردووە.

هەسەدە راشیگەیاندووە، لەدوای رۆژی 10ـی مانگی داهاتووەوە، بە پێی یاسا مامەڵە لەگەڵ ئەو سەربازانە دەكرێت كە چەكەكانیان رادەستنەكردووە.

لە پەراوێزی سەردانەكەیدا بۆ كۆڕبەندی ئابووری داڤۆس، سەرۆك كۆماری عیراق دیدارێكی تەلەفزیۆنی لەگەڵ كەناڵی سكای نیوزی بەریتانی ئەنجامدا و باسی لە پشتیوانییەكان و هەوڵەكان كرد بۆ كوردانی رۆژئاوا و پاراستنی مافی پێكهاتەكان لە سوریای نوێدا.

د.لەتیف رەشید سەرۆك كۆماری عیراق لە میانی چاوپێكەوتنەكەی ئاماژەی بۆ ئەوەشكرد، دەستێوەردانی هەندێك وڵاتی ناوچەكە لەسەر ناوچەكانی دیكە هەیە، بۆ نموونە لە عیراق دەستێوەردانی توركیا هەیە و پێویستە بە زوترین كات كۆتایی بێت.

سەرۆك كۆماری عیراق لە بارەی روداوەكانی ناوخۆی سوریا، هیوای خواست سەقامگیری لە سوریا بەدی بێت و پێكهاتەكانی ئەو وڵاتە مافەكانیان پارێزراو بێت.

وتیشی، هەموو كێشە هەڵپەسێردراوەكانی نێوان هەسەدە و دەسەڵاتدارانی نوێی سوریا شیاوی چارەسەرن.

د.لەتیف رەشید باسی لە هەوڵەكانی عیراق كرد و وتی، هەنگاوی جددییان سەبارەت بە ئاسایشی سنوورەكان لەگەڵ سوریا ناوە، هیواشی خواست ئەو هەنگاوانەی ئەحمەد شەرع گرتوویەتەبەر بۆ گەلی سوریا بە هەموو نەتەوە و مەزهەبەكانەوە ئەرێنی بن.

لەدوای روداوەكانی 8ـی مانگی 12ـی ساڵی رابردوو كە تیایدا كۆتایی بە حوكمی بەشار ئەسەد هات، بافڵ جەلال تاڵەبانی سەرۆكی یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان رایگەیاند: "پشتیوانیی تەواو بۆ كوردەكان لە رۆژئاوای كوردستان دووپاتدەكەینەوە، هیوادارم هەموومان بە یەك دەنگ و بە گوتارێكی نیشتمانییەوە پشتیوانییان لێبكەین و رووبەڕووی ئەو مەترسییانە بوەستینەوە كە هەڕەشەن بۆسەر ژیان و سەقامگیرییان".

سەرۆكی یەكێتی جەختی لە پاراستنی مافی گەلی كورد كردەوە و هیوای خواست هەموولایەك بڕیاری دروست و ژیرانە بدەن و پارێزگاری لە ئاشتی و پێكەوەژیانی ناوچەكە بكەن، چونكە تاوەكو كێشەی كورد چارەسەر نەكرێت، هیچ ئاشتییەك لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست بەدینایەت.

بافڵ جەلال تاڵەبانی باسی لەوەكرد، بە تەواوی رێز لە ئیرادەی خەڵكی سوریا دەگرن و ئەو بڕیارانەش كە لەبارەی داهاتووی وڵاتەكەوە دەدرێت، بەڵام لە چوارچێوەی پاراستنی مافی هەموو نەتەوە و پێكهاتەكان و لەبەرچاوگرتنی ئەو واقیعە سیاسییەی لەو وڵاتەدا هەیە.

سەرۆكی یەكێتی ئەوەشی خستبوەڕوو، هیوادارن ئەم دەرفەتە نوێیەی سوریا بەهەند وەربگیرێت تاوەكو بە سیاسەتێكی نیشتمانیی هاوبەشەوە قۆناغێكی نوێی حوكمڕانی و دادپەروەر بێتەكایەوە و داهاتوویەكی سەقامگیر بۆ خەڵكەكەی مسۆگەر بكرێت.

لە چەند رۆژی رابردوش مەسعود بارزانی سەرۆكی پارتی لە چاوپێكەوتنێكی تەلەفزیۆنیدا كە بەزمانی عەرەبی ئەنجامدراوە رایگەیاند، هیواخوازە لە داهاتوودا لێدوانەكانی ئەحمەد شەرع سەرۆكی دەسەڵاتی نوێی سوریا بۆ كردار وەربگێڕدرێت.

سەرۆكی پارتی باسی لەوەشكردووە، پەكەكە بیانوو دەداتە توركیا دەستێوەردان لەنێوخۆی سوریادا بكات.

وتیشی، "لەدانیشتنم لەگەڵ مەزڵوم كۆبانێ هەستی بەوە نەكردووە مەیلی جوداخوازیی هەبێت، بەڵكو ویستی ئەوەی هەیە كورد بەشێك بێت لە سوریا و بە مافەكانی بگات".

لەبارەی رۆڵی هەرێمی كوردستان لە روداوەكانی ناوخۆی سوریا ئاماژەی بەوەشدا، هەرێم توانای هەیە رۆڵی گرنگ لە پرسی كورد لە سوریادا بگێڕێت.

لە ئێستادا رەوشی كوردانی رۆژئاوا لەبەردەم چارەنوسێكی نادیار ماوەتەوە و زیاتر لە هەركاتێك پێویستیان بە پاڵپشتی پارچەكانی دیكەی كوردستان هەیە تاوەكو بە یەكڕیزی بتوانن لە سوریای نوێدا مافەكانیان بەدەستبهێنن.

بەهۆی ئامادەنەبوونی لیستی موچە و جێبەجێنەكردنی داواكارییەكانی وەزارەتی دارایی عیراق، سەردانە چاوەڕوانكراوەكەی سبەینێی وەفدی دارایی هەرێم بۆ بەغداد، بۆ كاتێكی نادیار دواخرا.

پەیامنێری كوردسات نیوز رایگەیاند، بەهۆی تەواو نەبوون و جێبەجێنەكردنی داواكارییە نوێیەكانی وەزارەتی دارایی عیراق لە حكومەتی هەرێم، لەنێویاندا لیستی موچە و دەرهێنانی لیستی ناوی خانەنشینان، سەردانە چاوەڕوانكراوەكەی رۆژی یەكشەممەی وەفدی دارایی هەرێم بۆ بەغداد بۆ كاتێكی نادیار دواخراوە.

سەرچاوەیەك لەو وەفدەی هەرێم كە بڕیارە سەردانی بەغداد بكات بە كوردسات نیوزی راگەیاند، داواكارییە نوێیەكانی وەزارەتی دارایی عیراق لە حكومەتی هەرێم، زۆرە و ناتوانرێت لەماوەیەكی كەمدا سەرجەمیان جێبەجێبكرێن، بەو پێیەش نازانرێت سەردانەكە لە رۆژانی داهاتوودا دەبێت یاخود زیاتر دوادەكەوێت.

ئەو سەرچاوەیە وتیشی، هەركاتێك داواكارییەكانی دارایی عیراق لە حكومەتی هەرێم تەواوبوون، بە زووترین كات وەفدەكەی هەرێم سەردانی بەغداد دەكات و لەگەڵ لێپرسراوانی وەزارەتی دارایی عیراق كۆدەبێتەوە.

ئەوەش لەكاتێكدایە، بڕیاربوو یەكشەممە وەفدی داراییەكەی هەرێم سەردانی بەغداد بكات و لیستی مووچەی مانگی یەک رادەستی وەزارەتی دارایی عیراق بكات، دواتریش لەگەڵ لێپرسراوانی ئەو وەزارەتە كۆببێتەوە و تاوتوێی ماف و شایستە داراییەكانی هەرێم بكات و راسپاردەكان لەوبارەیەوە ئاڕاستەی ئەنجومەنی وەزیرانی عیراق بكرێت. 

لەدوای بڕیاری خانەنشینی فەرمانبەرانی هەرێم، لە زۆرینەی دامەزراوەكانی حكومەت ژمارەیەكی زۆر لە فەرمانبەران خانەنشین دەبن، تەنها لە بەڕێوەبەرایەتی گشتی كارەبای سلێمانیش 647 فەرمانبەر خانەنشین دەبن.

بەڕێوەبەرایەتی كارەبای گشتی كارەبای سلێمانی بڵاویكردەوە، ئەنوەر حمە سعید بەڕێوەبەری گشتی لەگەڵ ژمارەیەك لە بەڕێوەبەرەكانی كارەبا لە سنووری بەڕێوەبەرایەتی گشتی كارەبای سلێمانی كۆبوەتەوە.

ئاماژەی بەوەشكردووە، لە كۆبونەوەكەدا گفتوگۆكراوە لەسەر هەڵسەنگاندنی كاروبارەكان، پلانی كاركردنی ئەمساڵ، پرۆژەی روناكی و كۆكردنەوەی قەرزی كارەبا و زیادكردنی داهات و چارەسەركردنی كێشەی خانەنشینبوونی فەرمانبەران و چۆنیەتی پڕكردنەوەی میلاكەكانیانیشیان تاوتوێكردووە.

بەڕێوەبەرایەتی كارەبای گشتی كارەبای سلێمانی ئاشکراشیکرد، بە پێی ئامارەكان 647 فەرمانبەر لە بەڕێوەبەرایەتییەکەدا خانەنشین دەبن.

سبەینێ‌ جارێكی دیکە وەفدی دارایی حكومەتی هەرێم سەردانی بەغداد دەكاتەوە و لەگەڵ وەزارەتی دارایی عیراق دەبێتەوە.

بڕیارە سبەینێ‌ وەفدی دارایی هەرێم سەردانی بەغداد بكات و لەگەڵ وەزارەتی دارایی عیراق كۆببێتەوە و بڕیاری پێویست لەسەر ماف و شایستە داراییەكانی هەرێمی كوردستان بدرێت و راسپاردەی پێویستیش ئاراستەی ئەنجومەنی وەزیرانی عیراق بكرێت. 

ئەوەش لە كاتێكدایە سێشەممەی رابردوو تیمێكی وەزارەتی دارایی عیراق لە وەزارەتی دارایی هەرێم بوون، بۆ وردبینی لیستی موچە و شایستە داراییەكان و ئامادەكاری پێویست بۆ كۆبوونەوەكەی رۆژی یەكشەممە.

 زیندانییەک لە زیندانی چاکسازیی هەولێر گیانی لەدەستداوە

ئیحسان عه‌بدولڕه‌حمان بابان به‌ڕێوه‌به‌ری گشتیی چاكسازی كۆمه‌ڵایه‌تی هەرێم بە کوردسات نیوزی راگەیاند؛ ئەمڕۆ زینداییەک بەناوی"یونس هەولێری"ناسروا بە مەلا یونس گیانی لەدەستدا . کە یەکێک بووە لەو کەسانەی لێبوردنی تایبەت دەیگرتەوە.

وتیشی؛ یونس هەولێری لە ساڵی 2000 بەتۆمەتی تێکدانی ئارامی هەولێر دەستگیرکراوە لەماوەی زیندانیکردنیدا چاوەکانی لەدەستداوە و دواتر  بەهۆی تووشبوونی بە نەخۆشی سیل ئەمڕۆ گیانی لەدەستدا.

راشیگەیاند؛ ئەو زیندانییە ناوی لە لیستی ئەو کەسانەدایە کە بەر لێبوردنی تایبەت کەوتوون و تەمەنی سەرووی 70 ساڵ بووە .

 ئەمە لە کاتێکدایە زیاتر لە هەفتەیەک بەهۆی تووشبوونی بە نەخۆشییەکە لە نەخۆشخانە چارەسەری وەرگرتووە.

بەهۆی دانانی قەیوم 10 رۆژە نارەزایەتییەكان لە بەردەم شارەوانی ئاكدەنیزی مێرسین بەردەوامە، هاوسەرۆكی دەم پارتیش دەڵێت، دانانی قەیوم كودەتایە و دەبێت كۆتایی پێبهێنرێت.

پەرلەمانتارانی دەم پارتی و نوێنەرانی رێكخراوەكانی كۆمەڵگەی مەدەنی لە خۆپیشاندانەكان بەشداربوون، نزار ئەسەن هاوسەرۆكی ئاكدەنیزی دەم پارتی رایگەیاند، دانانی قەیوم كودەتایە و دەستبەسەرداگرتنی ئیرادەی گەلە و دەبێت ئەو بابەتە كۆتایی پێبهێنرێت.

رازییە سۆنەر ئەندامی دایكانی ئاشتیش دەڵێت، دەستبەسەرداگرتنی ئیرادە قبوڵ ناكەن، بە ئیرادەی خۆیان شارەوانییان بە دەست هێناوە  تاوەكو كۆتایی تێدەكۆشن.

ئەوەش لە كاتێكدایە لە دوای هەڵبژاردنی شارەوانییەكانی توركیا لە 31ی ئاداری 2024، بەبڕیاری وەزارەتی ناوخۆی توركیا سەرۆكی شارەوانی ئێلح و ئەسەنیورتی ئیستەنبوڵ و خەلفەتی روها و مێردین ئاكدەنیزی مێرسن لە كارەكانیان دورخراونەتەوە و قەیوم لە جێگەكانیان دانراوە.

بافڵ جەلال تاڵەبانی سەرۆکی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان لە ساڵیادی شەهیدبوونی مامەریشە و هاوڕێکانی (شەهید سەردار و شەهید موحسین) پەیامێکی بڵاوکردەوە و رایگەیاند؛ شەهید مامەریشە، ئەفسانەی ژیانی پێشمەرگەیەتی خەباتی رزگاری خوازی گەلی کوردە، کە مێژوویەک بوو لە ئازایەتی و چۆکدانەدان و ورەی شۆڕشی نوێی کورد و کوڕانی یەکێتی..

دەقی پەیامەکەی...

لە چلەمین ساڵیادی شەهیدبوونی مامەریشە و هاوڕێکانی (شەهید سەردار و شەهید موحسین) سەری رێز و خۆشەویستی بێپایانمان لەبەردەم رۆحی نەمریان دادەنەوێنین.

شەهید مامەریشە، ئەفسانەی ژیانی پێشمەرگەیەتی خەباتی رزگاری خوازی گەلی کوردە، کە مێژوویەک بوو لە ئازایەتی و چۆکدانەدان و ورەی شۆڕشی نوێی کورد و کوڕانی یەکێتی.

بەدڵنییایەوە بۆ هەمیشە قوربانیدان و خوێنی رۆڵەکانمان بەرزترین بەهای هەیە و بە شوێنپێیاندا هەنگاودەنێین لەپێناو سەرفرازی گەل و نیشتمانەکەمان.

درود و سڵاو لە گیانی پاک و نەمری شەهید مامەریشە، هاوڕێکانی و سەرجەم شەهیدانی گەلەکەمان.

بافڵ جەلال تاڵەبانی
سەرۆکی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان
 

حكومەتی عیراق داوای لە حكومەتی هەرێم كردووە ناوی 35 هەزار مووچەخۆر لە لیستی مووچە دەربهێنێت، بەو هۆیەوە تا ئێستا لیستی مووچەی مانگی یەكی موچەخۆران ئامادە نییە.

بەپێی زانیارییەكانی پەیامنێری كوردسات نیوز، لەگەڵ بڕیاری خانەنشی لە هەرێمی كوردستان لە 22ی ئەم مانگەدا، لیستی ئامادەكراوی مووچەی مانگی یەك لەسەر داواكاری بەغداد راگیرا و داوا كرا ناوی ئەو 35 هەزار مووچەخۆرەی تێدا دەربهێنرێت كە بەپێی بڕیارەكە خانەنشین دەكرێن.

وتیشی، چوار رۆژە وەفدەكانی عیراق لەگەڵ وەزارەتی دارایی هەرێم سەرقاڵی ئامادەكردنی لیستی مووچەی مانگی یەكی مووچەخۆران و خانەنشینانی هەرێم و تەرازووی پێداچوونەوەن كە خەرجی سەرجەم وەزارەت و فەرمانگەكان دەگرێتەوە.

هەر بەپێی زانیارییەكان، لیستی مووچەی مووچەخۆران و خانەنشینان دەكرێتە بنەما بۆ ساڵی 2025، بەڵام تا ئێستا كاری لیژنە هاوبەشەكانی هەردوولا لە هەولێر تەواونەبووە و بەغداد داوای وردەكاری زیاتر لە هەرێم دەكات، بەو هۆیەوە تا ئێستا لیستی مووچەی مانگی یەك ئامادە نییە و پێدەچێت هەفتەی داهاتوو ئامادە بكرێت.

لە پرسەنامەکەدا هاتووە: بۆ کۆچی دوایی سیاسەتمەدارو کەسایەتی دیاری کورد ( دکتۆر موکەڕەم تاڵەبانی ) پرسەو سەرەخۆشی ئاڕاستەی ئێوەو بنەماڵە سەربەرزەکەتان دەکەم. 

دەقی پرسەنامەکەی سەرۆک بافڵ:

بەڕێزانمان لە کەسوکارو خانەوادەی کاک دکتۆر موکەڕەم تاڵەبانی.

بەداخ و خەمێکی زۆرەوە، هەواڵی کۆچی دوایی سیاسەتمەدارو کەسایەتی دیاری کورد ( دکتۆر موکەڕەم تاڵەبانی )مان پێگەیشت.

بۆئەم خەمە پرسەو سەرەخۆشی ئاڕاستەی ئێوەو بنەماڵە سەربەرزەکەتان دەکەم.

لەخوای گەورە داواکارین گیانی کۆچکردوو بەبەهەشتی بەرین شادبکات، ئارامی و سەبووری بە هەموولایەک ببەخشێت.

دڵسۆزتان 

بافڵ جەلال تاڵەبانی ، سەرۆکی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان

شارەوانی سلێمانی شۆفێران ئاگادار دەکاتەوە سبەی شەممە ٢٠٢٥/١/٢٥ هاتووچۆ لە شەقامەکانی دەورووبەری یەکتربڕی تۆفیق وەهبی لەگەڵ (U-turn)ی گەڕانەوە بۆ گەڕەکی چوارچرا دادەخرێت.

شارەوانی سلێمانی ڕونیکردوەتەوە؛ بەمەبەستی تەواوکردنی کارەکانی پڕۆژەکە و بەهۆی کارکردن لە پرۆژەکەدا هاتوچۆ لەو شەقامە بەڕوی شۆفێراندا داخراوە.

داواش لە شۆفێران دەکات، ڕێگای جێگرەوە بەکار بهێنن.