جیهان
سەرۆکی ئۆکراین ڤۆلۆدیمیر زیلینسکی راگەیاند زیاتر لە 300 سەربازی وڵاتەکەی کە لەلایەن هێزەکانی روسیاوە بە دیل گیرابوون، ئازاد کراون و گەڕاونەتەوە ماڵەوە.
ئەم ئازادکردنە لە چوارچێوەی دووەم رۆژی گۆڕینەوەی دیلەکانی نێوان ئۆکراین و روسیادا دێت.
زیلینسکی لە پەیامێکی ڤیدیۆیی تایبەتدا ئاشکرایکرد کە زۆرینەی ئەو سەربازانەی ئازادکراون لە هەرێمی دۆنێتسک بەدیل گیرابوون، هەروەها ئاماژەی بۆ ئەوە کرد کە هەندێک لەو سەربازانە لە ساڵی 2022ەوە لە دەستی هێزەکانی روسیادا بوون.
سەرۆکی ئۆکراین جەختیکردەوە: "ئەرکی ئێمە ئەوەیە هەموو ئەو کەسانە بە تەواوی بگەڕێنینەوە ماڵەوە کە ئێستا لە روسیا دەستبەسەرن. ئەمە ئەرکێکی هاوبەشە بۆ دەزگا هەواڵگرییەکانمان، بۆ دیپلۆماتەکانمان و تەواوی دەوڵەتەکەمان."
هەروەها زیلینسکی دانیپێدانا، کە ئەم پرۆسەیە ئاسان نییە، بەڵام پێویستە جێبەجێ بکرێت.
ئۆکراین و روسیا رۆژی هەینی هەریەکەیان کۆی گشتی 390 سەرباز و هاووڵاتیی مەدەنیان ئازاد کرد.
سەرچاوەکان ئاماژە بەوە دەکەن کە چاوەڕوانی ئەوە دەکرێت رۆژی یەکشەممە دیلی زیاتر ئاڵۆگۆڕ بکرێن.
گفتوگۆکانی ئاڵۆگۆڕی دیلەکان لە سەرەتای ئەم مانگە لە شاری ئیستەنبوڵ دەستیان پێکرد، کە لەو گفتوگۆیانەدا کیێڤ و مۆسکۆ رێککەوتن لەسەر ئاڵوگۆڕکردنی هەزار دیلی جەنگ و دەستبەسەری مەدەنی لە هەر دوو لاوە.
لە لایەکی تر، ئاڵوگۆڕی دیلەکان چەند سەعاتێک دوای هێرشێکی بەرفراوانی درۆن و موشەکی روسیا بۆ سەر کیێڤ ئەنجام درا کە لانیکەم 15 کەسی بریندار کرد.
پلاتفۆرمی تۆڕی کۆمەڵایەتی X کە پێشتر بە ناوی تویتەر دەناسرا، ئەمڕۆ تووشی گرفتی تەکنیکی بووە و هەزارەها بەکارهێنەری تۆڕەکە، گلەیی لەوەدەکەن، کە ناتوانن بچنە ناو تۆڕەکەوە.
بەپێی ماڵپەڕی "داون دیتێکتەر" کە تایبەتە بە بەدواداچوونی کێشەی ماڵپەڕ و تۆڕەکان، هەزارەها بەکارهێنەر ناتوانن بچنە سەر هەندێک لە لاپەڕەکانی X، هەروەها کێشەیان لەگەڵ ئەپلیکەیشن و لاپەڕەی چوونەژوورەوەشیان بۆ دروستبووە.
دەستپێکی کێشەکان:
بەپێی زانیارییە بڵاوکراوەکان، کێشەکان دوای کاتژمێر 1ـی دوانیوەڕۆ بەکات دەستیان پێکردووە.
تا کاتژمێر 4:45ـی دوانیوەڕۆ، ماڵپەڕی "داون دیتێکتەر" 11,866 راپۆرتی لە خەڵکانێک وەرگرتبوو کە روبەروی کێشە لەگەڵ پلاتفۆرمەکەی ئیلۆن ماسک بوونەتەوە.
جۆری کێشەکان:
بەکارهێنەران گوزارشیان لەم کێشانە کردووە:
- نەتوانینی چوونە سەر لاپەڕەکانی X
- کێشە لە ئەپلیکەیشنەکە
- ناتوانینی چوونەژوورەوە بۆ هەژمارەکان
- خاوبوونەوەی تایبەتمەندییە جیاوازەکان
کاردانەوەی کۆمپانیای ئێکس:
تا ئێستا کۆمپانیای X هیچ راگەیەندراوێکی فەرمی دەربارەی ئەم کێشانە نەداوە، هەروەها کاتی چارەسەرکردنی کێشەکانیش دیار نییە.
ئەم کێشە تەکنیکییە لە کاتێکدا ڕوویداوە کە پلاتفۆرمەکە لە ژێر بەڕێوەبردنی ئیلۆن ماسکدا چەندین گۆڕانکاریی گەورەی بەسەردا هاتووە لە کاتی کڕینی ئەو کۆمپانیایە لە ساڵی 2022ەوە.
*کاریگەری لەسەر بەکارهێنەران*
ئەم کێشانە کاریگەرییان لەسەر ملیۆنان بەکارهێنەری جیهانی هەبووە کە پشت بە ئەم پلاتفۆرمە دەبەستن بۆ وەرگرتنی هەواڵ و پەیوەندیکردن لەگەڵ یەکتر.
بەکارهێنەران بەرەو پلاتفۆرمە تری تۆڕی کۆمەڵایەتی ڕۆیشتوون بۆ ڕاگەیاندنی کێشەکان و پەیوەندیکردن.
سەرۆکی ئۆکراین دەڵێت:هێرشە بەرفراوانەکانی روسیا بە فڕۆکەی بێفڕۆکەوان و موشەکی بالیستی ئاماژەیە بۆ رێگریکردن لە ئاگربەست.
ڤۆلۆدیمێر زیلینسکی سەرۆکی ئۆکراین لە تۆڕی کۆمەڵایەتی ئێکس بڵاویکردەوە، هێرشە بەرفراوانەکەی روسیا بە فڕۆکەی بێفڕۆکەوان و موشەکی بالیستی بۆ سەر کیێڤ لە شەوێکدا، بەڵگەی زیاترە بۆ ئەوەی مۆسکۆ رێگری لە رێککەوتنی ئاگربەست بکات.
وتیشی: لەگەڵ هەر هێرشێکی لەو جۆرە، هەموو جیهان لەلای رووندەبێتەوە کە مۆسکۆ هۆکاری درێژکردنەوەی شەڕەکەیە.
زیلینسکی داوای سەپاندنی سزای نێودەوڵەتی زیاتری بەسەر روسیادا کرد و رایگەیاند، مۆسکۆ ناچار دەبێت بە ئاگربەست رازی بێت ئەگەر سزای زیاتر بەسەر کەرتە سەرەکییەکانی ئابووری روسیادا بسەپێندرێت.
جێگەی ئاماژەیە، هێشتا هەردوو وڵات لەسەر وادەیەک بۆ خولێکی دیکەی دانوستانەکان رێکنەکەوتوون، سەرەڕای ئەوەی روسیا جەختی لەوەکردەوە بەردەوامە لە دانوستانەکان و بەڵێنیشی داوە مەرجەکانی خۆی بۆ ئاگربەست پێشکەش بە لایەنی ئۆکراینی بکات.
كۆشكی سپی رایگەیاند، دانوستانەكانی نێوان ئەمریكا و ئێران ئەرێنیی بووە و ترەمپ پێی وایە ئەو دانوستانانە لەسەر رێڕەوی خۆی و هەنگاوی باشیان بڕیوە..
كارۆلین لێڤێت، وتەبێژی كۆشكی سپی ئەمریكا لە كۆنفرانسێكی رۆژنامەوانیدا رایگەیاند، دۆناڵد ترەمپ سەرۆكی ویلایەتەیەكگرتوەكان گەشبینە بەو دانوستانانە و پێی وایە پێنج خولی دانوستان لەگەڵ ئێران هەنگاوی باشی بڕیوە و رێككەوتن لەگەڵ تاران دەتوانێت ئەنجامی باشی لێبكەوێتەوە.
لێدوانی وتەبێژی كۆشكی سپی لە كاتێكدا دانوستانەكانی خولی پێنجەمی نێوان ئەمریكا و ئێران رۆژی رابردوو لە رۆما بە نێوەندگیریی وەزیری دەرەوەی عوممان زیاتر لە سێ سەعاتی خایاند و عەباس عراقچی وەزیری دەرەوەی رایگەیاند، پیشەییترین قۆناغی دانوستانەكان بوەە و داواكاری وبنەماكانی ئێرانیان بەڕوونی خستووەتەروو.
عراقچی وتیشی بەهۆی دەستپێشخەرییەكانی عوممانەوە پێدەچێت دانوستانەكان بەرەوپێشچوونی باش بەخۆیانەوە ببینن، بەڵام كێشە و گرفتەكان لەوە ئاڵۆزترن بە چەند كۆبوونەوەیەك بگەنە ئەنجام.
وزارەتی گەنجینەی ئەمریکا بریارێکی لەناکاوی دەرکرد بۆ سوککردنی سزا ئابووریەکانی سەر سوریا.
وزارەتەکە لە راگەیەندراوێکدا ئاماژەی بەوەداوە کە "مۆڵەتێکی گشتی دەرکردووە بۆ کەمکردنەوەی هەندێک لە سزا سەپێندراوەکانی سەر ئەو وڵاتە."
وزارەتی گەنجینەی ئەمریکا رونیکردەوە کە ئەم بڕیارە لەگەڵ لێدوانی سەرۆکی ئەمریکا دۆناڵد ترامپ بۆ هەڵگرتنی سزا سەپێندراوەکانی سەر سوریا یەکدەگرێتەوە.
بەپێی بڕیارەکە، رێگە بە وەبەرهێنانی نوێ و چالاکی کەرتی تایبەت لە سوریا دەدرێت و ئاماژە بەوە دراوە تیایدا؛ "ئەم بڕیارە رێگە بە هاوپەیمان و هاوبەشەکانمان دەدات کە لە سوریا وەبەرهێنان بکەن."
روسیا و ئۆکراین رۆژی پێنجشەممە دەستیانکرد بە جێبەجێکردنی قۆناغی یەکەمی رێککەوتنێکی گەورەی ئاڵوگۆڕی زیندانییەکان، کە بریتییە لە ئاڵوگۆڕی هەزار کەس لە هەر لایەکەوە.
ڤۆلۆدیمێر زیلنسكی، سەرۆكی ئۆكراین ئەمڕۆ رایگەیاندی کە 390 هاوڵاتی ئۆکراینی ئازادکراون و بە سەلامەتی گەڕاونەتەوە وڵات. لەم ژمارەیەدا 270 کەس کارمەندی سەربازی و 120 کەسیش هاوڵاتی مەدەنین.
ئەم ئاڵوگۆڕە بە یەکێک لە گەورەترین ئاڵوگۆڕەکان دادەنرێت لە دوای دەستپێکردنی هێرشی روسیا بۆ سەر ئۆکراین لە ساڵی 2022ەوە.
بەپێی راگەیەندراوەکان، ئاڵوگۆڕەکە بۆ ماوەی سێ رۆژ بەردەوام دەبێت، لە 23 تا 25ی ئایاری ئەمساڵ.
ئەم رێککەوتنە لە 16ی ئەم مانگە لە شاری ئەستانبوڵ لە نێوان نوێنەرانی هەردوو لایەن ئەنجامدراوە. بڕیارە قۆناغەکانی دیکەی رێککەوتنەکە لە چەند رۆژی داهاتوودا تەواو بکرێن.
ئەم هەنگاوە وەک یەکێک لە گرنگترین پێشکەوتنەکان لە بواری مرۆیی لە نێوان هەردوو وڵاتدا لە ماوەی دوایی دادەنرێت.
شازادە ئێلیزابێسی بەلجیکا، کە تەمەنی 23 ساڵە، رەنگە ناچار بێت واز لە خوێندنەکەی بهێنێت لە زانکۆی هارڤارد بەهۆی بڕیارە نوێیەکانی دۆناڵد ترەمپ سەرۆکی ئەمریکاوە.
شاهزادەکە کە ساڵی یەکەمی لە بەشی سیاسەتی گشتی لە هارڤارد تەواوکردووە، ئێستا بەرەوڕووی مەترسی دەرکردن بووەتەوە دوای ئەوەی ترەمپ قەدەغەی بەسەر وەرگرتنی خوێندکارانی بیانی سەپاند.
ئیدارەی ترەمپ رۆژی پێنجشەممە بڕیاری دا کە جامعەی هارڤارد ناتوانێت خوێندکارانی بیانی ئیتر وەربگرێت، هەروەها ئەو خوێندکارانەی ئێستا لەوێ خوێندکارن دەبێت بگوازرێنەوە بۆ زانکۆکانی دیکە یان مافی یاسایییان لە ئەمەریکا لەدەست دەدەن.
لۆر ڤاندۆرن، وتەبێژی کۆشکی پاشایەتی بەلجیکا دەڵێت: "شازادە ئێلیزابێس تازە ساڵی یەکەمی تەواوکردووە. کاریگەریی ئەم بڕیارە لە رۆژان و هەفتەکانی داهاتوودا رون دەبێتەوە. ئێستا سەیری بارودۆخەکە دەکەین."
خاڤیێر بایێرت، بەڕێوەبەری پەیوەندییەکانی کۆشکی پاشایەتی یش رایگەیاندووە: "ئێستا لە شیکردنەوەی ئەم بابەتەدا کاردەکەین... هێشتا ئەگەر هەیە شتی زیاتر روبدات".
شازادە ئێلیزابێس خوێندکاری ماستەرە بۆ "سیاسەتی گشتی" لە هارڤارد.
زانکۆی هارڤارد رۆژی هەینی سکاڵای یاسایی لە دژی حکومەتی ترەمپ کردووە و ئەم هەنگاوەی بە "پێشێلکارییەکی ئاشکرا" ناوبردووەکە دژی یاسای بنەڕەتی ئەمەریکا و یاسا فیدڕاڵیەکانی ترە.
ئەو هەنگاوە دوای ئەوە هاتووە کە زانکۆی هارڤارد رەتیکردووەتەوە زانیارييان پێبدات سەبارەت بە بەشێک لە خوێندکارە بيانييەکان.
بەگوێرەی داتاکانی زانکۆکە، هارڤارد بۆ ساڵی خوێندنی 2024 بۆ 2025 شەش هەزار و 800 خوێندکاری نێودەوڵەتی هەبووە، کە لە%27ی کۆی خوێندکارە تۆمارکراوەکان دەکات.
لە هێرشێكدا لە وێستگەیەكی شەمەندەفەر لە شاری هامبۆرگی ئەڵمانیا، ژنێك 12 كەسی بە چەقۆ برینداركرد و دوای رووداوەكەش لەلایەن پۆلیسەوە دەستگیر كرا.
ئاژانسی هەواڵی فرانس پرێس لە زاری پۆلیسی شاری هامبۆرگەوە رایگەیاند، لە وێستگەی شەمەندەفەری شاری هامبۆرگ ژنێك بە چەقۆ هێرشیكردووەتە سەر ژمارەیەك خەڵك و بەهۆیەوە 12 كەس برینداربوون كە برینی سیانیان سەختە و سیانی تریش برینەكانیان قورسە.
پۆلیسی هامبۆرگ ئاشكرای كرد، ژنێكیان بە تۆمەتی ئەنجامدانی رووداوەكە دەستگیركردووە و تا ئیستا روون نییە هێرشەكە هاندراو یان تیرۆریستی بێت، ئۆپراسیۆنێكی فراوانیشیان بۆ لێكۆڵینەوە لە رووداوەكە دەستپێكردووە.
وێستگەی شەمەندەفەری ناوەندی هامبۆرگ یەكێكە لە قەرەباڵغترین وێستگەكانی ئەڵمانیا و لە رۆژێكدا نزیكەی 550 هەزار كەس دەگرێتە خۆ. شاری هامبۆرگ دووەم گەورەترین شاری ئەڵمانیایە لە دوای بەرلین.
سەرۆکی ئەمەریکا دۆناڵد ترەمپ هۆشدارییەکی توندی بە کۆمپانیای ئەپڵ داوە کە ئەگەر بەرهەمەکانی لە ئەمەریکا دروست نەکات، باجی گومرگی بەڕێژەی 25% بەسەریدا دەسەپێنێت.
ترەمپ لە تۆڕی کۆمەڵایەتیی تروس نووسیویەتی کە پێشتر تیم کوک بەڕێوەبەری جێبەجێکاری ئەپڵی ئاگادارکردووەتەوە کە ئەو ئایفۆنانەی لە ئەمەریکا فرۆشراون دەبێت لە ئەمەریکا دروست بکرێن، نەک لە هیندستان و وڵاتانی دیکە.
لەلایەکی دیکەوە، سەرۆکی ئەمەریکا رایگەیاندووە کە یەکێتیی ئەوروپا نایەوێت رێککەوتنی بازرگانی بکات و سوود بێبەرانبەر لە ئەمەریکا وەردەگرێت.
ترەمپ لە هەمان پۆستدا نووسیویەتی: "گفتوگۆ لەگەڵ یەکێتیی ئەوروپا لەبارەی رێککەوتنی بازرگانی هیچ ئەنجامێکی نابێت، بۆیە پێشنیازم کردووە لە یەکی حوزەیرانی 2025 بەڕێژەی 50% باجی گومرگی بەسەر هەموو کەلوپەلە هاوردەکانی ئەوروپا بسەپێنرێت."
سەرۆکی ئەمەریکا ئاماژەی بەوە کردووە کە بەربەستە بازرگانییەکان و باجە زیادەکانی ئەوروپا بوەتە هۆی کورتهێنانی بازرگانی بەڕێژەی 250 ملیار دۆلار لەگەڵ ئەمەریکا.
ئەمە لە کاتێکدایە ترەمپ لە دووی نیسانی ئەمساڵ باجی گومرگی بەسەر بەرهەمی هاوردەی 57 وڵات سەپاندووە بۆ ئەوەی کۆمپانیا ئەمەریکییەکان بگەڕێنەوە وڵاتەکە.
هەروەها لە سێی نیسانیش بڕیاری سەپاندنی باجی گومرگی بەسەر 180 وڵاتی ئیمزاکردووە و بەڕێژەی 20% باجی گومرگی بەسەر ئەوروپا سەپاندووە.
شمشێرێكی تایبەتی مێژوویی ناپلیۆن لە زیادكردنی گشتیدا لە پاریس بە زیاتر لە پێنج ملیۆن دۆلار فرۆشرا.
دەڵاڵانی هۆتێل دراوێت كە خانەیەكی بەناوبانگی زیادكردنی گشتییە لە پاریسی پایتەختی فەڕەنسا رایانگەیاند، ئەو شمشێرەی ناپلیۆن بۆناپارت ئیمپراتۆری پیشووتری فەڕەنسا ساڵی 1802 بەتایبەت داوای كردبوو و بەدرێژایی حكومڕانیەكەی لای خۆی هێشتیەوە، لە زیادكردنی گشتیدا كە لەلایەن كۆمپانیای جیكێلۆوە رێكخرابوو بە پێنج ملیۆن 280 هەزار دۆلار فرۆشرا.
ئاماژەیان بەوەش كرد، لە سەرەتادا كە شمشێرەكە بۆ زیادكردن خرایەڕوو چاوەڕوان دەكرا نرخەكەی لەنێوان 800 هەزار بۆ ملیۆنێك و 100 هەزاردا بێت، بەڵام بەشداربووان بەپەرۆشەوە ئامادەییان دەربڕی پێنج هێندەی ئەو بڕەی پێبدەن.
دەڵاڵانی دراوێت دەڵێن، شمشێرەكە دەچێتە ریزبەندی هەرە دەگمەنترین و بەنرخترینی ئەو كەرەستانەی ناپلیۆن بەكاریهێناون.
ئەوەش لەكاتێكدایە، مانگی رابردوو نامەیەكی دەستنووسی ناپلیۆن بە نزیكەی 30 هەزار دۆلار فرۆشرا كە تێیدا ناپلیۆن رەتیكردووەتەوە لە كەیسی رفاندنی پاپا پیۆسی حەوتەم لە ساڵی 1809دا تێوەگلابێت.
خولی پێنجەمی دانوستانەكانی تاران و واشنتۆن لە رۆما دەستپێكرد، وەزارەتی دەرەوەی ئیرانیش دەڵێت، ئەم خولەی دانوستانەکان یەكلاكەرەوە دەبین.
دوای سەعاتێك و 30 خولەك لە وادەی دیاریكراو دانوستانی نێوان ئەمریكا و ئێران لە رۆمای پایتەختی ئیتاڵیا دەستیپێكرد و ئێستا لە كۆبوونەوەدان.
هاوكات میدیاكانی ئیران راگەیاندووە، تا ئێستا هۆكاری دواكەوتنی دانوستانەكان بۆ ئەو سەعات و نیوە روونەبۆتەوە بەڵام پێدەچێت بەهۆی ئاڵوزی و قورسایی ئەم خولەی دانوستانەكانەوە بێت كە هەردوولا دەیانەوێت بە ئەنجامێكی باشەوە كۆتایی بە دانوستانەكان بهێنن.
لە لایەكی دیكەوە، وەزارەتی دەرەوەی ئیران رایگەیاند، خولی پێنجەمی دانوستانەكان زۆر هەستیارن و روبەروی زۆر ئاڵانگاری بونەتەوە بەڵام پێدەچێت یەكلاكەرەوەبێت.
هاوكات، عەباس عراقچی وەزیری دەرەوەی ئێران پێش گەشتەكەشی لە پۆستێكدا لە تۆڕی كۆمەڵایەتی ئێكس رایگەیاند، وڵاتەكەی بە هیچ شێوەیەك رێككەوتنێك ناكات كە رێژەی پیتاندنی یۆرانیۆمەكەی سفر بێت، هەر بۆیە كاتی ئەوەیە ئەمریكا بڕیاری كۆتایی خۆی بدات لە بارەی رێژەی پیتاندنی یۆرانیۆمەوە.
بەڕێوەبەری گشتی رێكخراوی تەندروستیی جیهانیی رەخنەی توند لە ئیسرائیل دەگرێت و دەڵێت، كارێكی هەڵەیە خواردن و پێداویستی پزیشكی وەك چەك دژی خەڵكی غەززە بەكاربهێنرێت.
تیدرۆس ئەدهانۆم، بەڕێوەبەری گشتیی رێكخراوی تەندروستی جیهانی لە وتارێكیدا بۆ كۆبوونەوەی گشتی ساڵانەی رێكخراوەكەیان، داوای لە ئیسرائیل كرد كە بەزەیی لە شەڕی غەززەدا نیشان بدات و كۆتایی بە لەناوبردنی سیستماتیكی سیستەمی تەندروستیی غەززە بهێنێت، وتیشی كە ئەو شەڕەی ئیسرائیل چارەسەرێكی هەمیشەی ناهێنێتە ئاراوە.
راشیگەیاند، بەڕاستی هەڵەیە خواردن و پێداویستی پزیشكی وەك چەك دژی خەڵك بەكاربهێنرێت.
ئەو لێدوانەی بەڕێوەبەری گشتی ڕێكخراوی تەندروستی جیهانی لە كاتێكدایە، ماوەی دوو مانگ بوو ئیسرائیل گەمارۆی مرۆیی خستبووە سەر غەززە، دوو رۆش پێش ئێستاش رێكخراوی تەندروستی جیهانی هۆشداری دا و رایگەیاند، ئەگەر لە ماوەی 48 سەعاتدا خواردن نەگات بە غەززە، 14 هەزار منداڵی تازەلەدایكبوو دەمرن. پێش تەواوبونی ئەو وادە بە فشاری نێودەوڵەتی ئیسرائیل رێگەی دا هاوكاری مرۆیی بگەیەنرێتە غەززە، بەڵام لە بۆردومانەكانی بەردەوامە.
لە سەرەتای ئەمساڵەوە تا ئێستا نزیکەی 11 هەزار کۆچبەر لە کەناڵی ئینگلیزەوە گەیشونەتە بەریتانیا.
دەزگای لوتکە بۆ کاروباری ئاوارە و پەنابەران بڵاویکردەوە، لە سەرەتای ئەمساڵەوە 11 هەزار کۆچبەر لەرێگەی کەناڵی ئینگلیزەوە گەیشتونەتە بەریتانیا.
دەزگای لوتکە ئاماژەی بەوەشکردوە، بەپێی ئامارەکان بە بەراورد بە ساڵی رابردوو گەیشتنی کۆچبەران بە بەریتانیا لە رێگای کەناڵی ئینگلیزەوە، بە ڕیژەی لە ٪40 زیادیکردووە.
جێگەی ئاماژەیە، حکومەتی بەریتانیا بە سەرۆکایەتی ستارمەر لەماوەی چەند مانگی رابردوودا ئاشکرایکرد، لەپێناو پاراستنی بەرژەوەندی نیشتیمانی کۆنترۆڵکردنی سنورەکانی بەهێزتر دەکات.
جەهەپە داوای دەستورێكی مەدەنی بۆ توركیا دەكات، سەرۆك كۆماری ئەو وڵاتەش دەڵێت، جیهان لە گۆڕاندایە و ناكرێت بە دەستورێك حوكم بكەن كە لە توركیای كۆن ئامادەكراوە.
ئۆزگور ئۆزیل سەرۆكی پارتی گەلی كۆمار"جەهەپە"داوای دەستورێكی مەدەنی دەكات بۆ توركیا و دەڵێت، توركیا پێویستی بە دەستورێكی نوێیە و دەبێت هەڵبژاردنی پێشوەختە ئەنجام بدرێت و دەستور هەموار بكرێتەوە.
لە بەرانبەردا رەجەب تەیب ئەردۆغان سەرۆك كۆماری توركیا رایگەیاندوە، جیهان لە گۆڕاندایە و توركیا بەرەو سەردەمێكی نوێ دەڕوات، پێویستی بە دەستورێكی نوێیە، ناكرێت بە دەستورێك حوكم بكەن كە لەسەردەمی توركیا كۆن ئامادەكراوە.
وەزیری دەرەوەی ئێران دەڵێت: دۆزینەوەی رێگایەک بۆ گەیشتن بە رێککەوتن کارێکی ئەستەم نییە، راشیگەیاند، کاتی ئەوە هاتووە بڕیارێک بدەین.
عەباس عراقچی وەزیری دەرەوەی ئێران پێش بەڕێکەوتنی بۆ رۆما پایتەختی ئیتاڵیا بۆ ئەنجامدانی دانوستانەکان، لە تۆڕی کۆمەڵایەتی ئێکس بڵاویکردەوە، لە خولی پێنجەمی دانوستانەکانی ئەتۆمی لەگەڵ ئەمریکا، کاتی ئەوە هاتووە بڕیارێک بدەین، هەروەها ئەگەر ئەمریکا رێگری لە پیتاندنی یۆرانیۆمی وڵاتەکەمان بکات هیچ رێککەوتنێک دروست نابێت.
عراقچی وتیشی، دۆزینەوەی رێگایەک بۆ گەیشتن بە رێککەوتن کارێکی قورس نییە و راتان ئامادەیە بۆ پشکنینی زیاتری دامەزراوە ئەتۆمییەکانی بۆ دەربازبوون لە ئاستەنگەکانی دانوستانەکانی نێوان ئەمریکا و ئێران.
جێگەی ئاماژەیە، لە 12ی نیسانەوە، چوار خولی دانوستان بە نێوەندگیری عوممان لە نێوان وەفدی ئێران بە سەرۆکایەتی عراقچی و وەفدی ئەمریکا بە سەرۆکایەتی ستیڤ ویتکۆف نوێنەری ترەمپ بەڕێوەچووە. سەرجەم دانوستانەکان بە ئەرێنی وەسف کراون.