کوردستان
وەفدێکی مەکتەبی سیاسی یەکێتی بە سەرپەرشتی رەفعەت عەبدڵا سەردانی بزوتنەوەی گۆڕانی کرد و لەلایەن بەختیار عومەر و ژمارەیەک لە ئەندامانی جڤاتی نیشتیمانی پێشوازی کران، لەکۆبونەوەیەکیشدا، رەوشی سیاسی و ئەمنی عێراق و دوا گۆڕانکارییەکان تاوتوێکران، بەتایبەتی ئەو رەوشەی دوای ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق ھاتۆتە ئاراوە، جەختیشکرایەوە لە گرتنەبەری ھەموو ئەو ڕێوشوێنانەی کە یەکڕیزی کورد دەپارێزێت و لەو چوارچێوەیەشدا مافە دەستووریەکانی خەڵکی کوردستان بەدیدەھێنێت.
تەوەری دووەمی کۆبوونەوەکە، ھەڵسەنگاندنی رەوشی ھەرێمی کوردستان و چاککردنی گوزەرانی ھاوڵاتیان بوو، بە تایبەتی خۆئامادەکردن بۆ ئەو ئاڵانگاریانەی ڕوبەڕوی ھەرێم دەبێتەوە لەسەر بنەمای گفتوگۆ و لێکتێگەیشتن و سازان.
وتیشی، بودجەی تەواو لە بەردەستدایە بۆ قەرەبوکردنەوەی زیانلێکەوتووەکان و لیژنەکانیش دەست بە قەرەبوکردنەوەی زیانلێکەوتوەکان دەکەن.
بەپێی لیستەکەی وەزارەتی دارایی و ئابووری تا رۆژ پێنج شەممە مووچەی مانگی ١٠ی سەرجەم وەزارەت و دەستەکان دابەشدەکرێت.
لە‌تە‌وە‌رێكی تری كۆبوونە‌وە‌كە‌دا، جێگری سەرۆكی حكومەت ئاماژەی بە‌وە‌دا كە گرنگە كورد یەك دەنگ و یە‌كریز بێت بەتایبەت لە‌ئێستادا كە قۆناغی دە‌ستپێكردنی گفتوگۆكانە لە بەغداد ئە‌وە‌ش لەپێناو باشتر دە‌ستە‌بە‌ركردنی مافە‌كانی گە‌لی كوردستان دا.
لەبارەی چاكسازییە‌كانی وەزارەتی كاروباری پێشمە‌رگەشە‌وە، قوباد تاڵەبانی رایگەیاند: قۆناغی زۆر باشیان بڕیوە و بە‌ردە‌وامییش بەو پڕۆسە‌یە دە‌درێت. لە‌وبارە‌یە‌وە ستایشی هێزە‌كانی هاوپە‌یمانان و بە‌ریتانیاشی بەتایبەت كرد.
وە‌فدە سە‌ربازییە‌كە‌ی بە‌ریتانیاش ئامادە‌ییان دەربڕی بۆ هە‌ماهە‌نگی زیاتر و بەردەوامی لەپشتیوانی كردنی هەوڵەكانی چاكسازی، راشیانگەیاند دەبێ هێز و لایەنە سیاسیەكانی عێراق ناكۆكییەكانیان وەلا بنێن و گفتوگۆ و دانوستان بكەنە بنەمای كاركردن لەپێناو تێپەڕاندنی ئەم قۆناغەدا.
"بافڵ جەلال تاڵەبانی"لە دەباشان پێشوازیكرد لە"د.مەهدی سەفەری"یاریدەدەری وەزیری دەرەوەی ئێران بۆ كاروباری دبلۆماسی و بازرگانی و"مەهدی شوشتەری"سەركونسوڵی كۆماری ئیسلامی ئێران لە سلێمانی، لە دیدارێكدا جەخت لە فراوانكردنی هاریكاری ئابووری و بازرگانی لە نێوان هەردوولا كرایەوە.
لە بەشێكی تری دیدارەكەدا گفتوگۆكرا لەسەر رێوشوێنەكانی پەرەپێدانی كاری وەبەرهێنان و جێبەجێكردنی پڕۆژەی ستراتیژی لە هەرێم و كارئاسانی زیاتر بۆ خاوەنكار و سەرمایەدارانی ئێران تا لە هەرێم سەرمایەگوزاری بكەن و بەشداربن لە پێشخستنی ئابووری هەرێم.
"بافڵ جەلال تاڵەبانی"پەرۆشی و پشتیوانی یەكێتیی نیشتمانیی كوردستانی بۆ زیاتركردنی ئاستی ئاڵوگۆڕی بارزگانی لە نێوان هەرێمی كوردستان و ئێران دەربڕی و رایگەیاند، كارئاسانی تەواو دەكەن بۆ هەموو جموجۆڵێكی بازرگانی، و دەیانەوێت هاوكاریانبن بۆ جێبەجێكردنی چەندین پڕۆژەی ستراتیژی و گرنگ خزمەتی زیاتر بە هەرێم بكات، هەروەها پشتیوانی یەكێتی دەربڕی بۆ تەواوكردنی رێوشوێنە یاساییەكانی بەرەسمی ناساندنی دەروازەی"كێلی و شوشمێ و پشتە"كە هەزاران هەلی كار لە سنوورەكە دەڕەخسێنێت و كاریگەری دەبێت لە پێشخستنی ئابووری هەرێم.
عەمید سالار عەبدوڵا بەڕێوەبەری پاسپۆرتی پارێزگای سلێمانی بە كوردسات نیوزی راگەیاند : بەهۆی ئەو كێشەیەوە بەڕێوبەرایەتی پاسپۆرتی سلێمانی زیاتر لە هەفتەیەكە گۆڕانكاری بەسەر كاتی دەوامی رەسمیدا هاتووە و لە ئێستادا دەوام لە سەعات 3ی دوای نیوەڕۆ بۆ 7ی ئێوارەیە و تەنیا لەو ماوەیەدا مامەڵەی هاوڵاتیان بەڕێ دەكرێت.
لەو چوارچێوەیەدا مەسرور بارزانی سەرۆكی حكومەتی هەرێمی كوردستان لە مەراسیمێكدا بەردی بناغەی پرۆژەكەی دانا، لە مەراسیمەكەدا فاخر شێخ تەیب سەرۆكی گروپی كۆمپانیاكانی قەیوان رایگەیاند، پشتیوانی لە بەهێزكردنی ئابووری هەرێمی كوردستان و فراوانكردنی دەرفەتی كار دەكەن،هەر لە مەراسیمەكەدا د. ئالان حەمە سەعید وەزیری پەروەردە رایگەیاند، گروپی كۆمپانیاكانی قەیوان لە وەڵامدانەوەی دەستپێشخەرییەكی سەرۆك وەزیراندا خوێندنگەیەكی 18 پۆلی لە گوندی كۆری پێشكەش بە وەزارەتی پەروەردە دەكات.
هاوكات د. هەڤاڵ ئەبوبەكر پارێزگاری سلێمانی سوپاسی هەموو ئەو سەرمایەدارانەی كرد كە پشتیوانی لە كارەكانی حكومەتی خۆجێیی و خزمەتكردنی شاری سلێمانی دەكەن.
لوقمان وەردی سەرۆكی لیژنەی شارەوانی بە كوردسات نیوزی راگەیاند ، لە كۆبونەوەكەدا بابەتی پێوەری ئاوی ماڵان و یاسای تاپۆكردنی ئەو گوندانەی دەكەونە حەرەمی شارەكان و یاسای تایبەت بە خانوە زێدەرەوەكان و نەخشەی خانوو سیتییەكان و پاراستنی سەوزایی شارەكان تاوتوێ دەكرێن .
مەكتەبی سیاسی یەكێتی داوا لە كۆی هێزە عێراقییە نیشتیمانییەكان دەكات پێداگری بكەن لەسەر ئارامی وڵات و سیستمی دیموكراسی فیدراڵی. هەروەك داوای كردووە، لە رەوشی ئێستادا هەڵوێستی یەكڕی دژی هەوڵەكان بۆ گەڕانەوەی كوشتن و تێرۆركردن بوەستن و رێز لە دەستوور و یاسا و پابەندبوون لە دامەزراوە دیموكراسییەكان دووپات بكرێتەوە.
مەكتەبی سیاسی یەكێتی ئاشكراكردنی بەرپرسیارانی پەلامارەكە و دادگاییكردنیانی دووپات كردوەتەوە و پێداگریی كردوە لەسەر ئەوەی كە نابێت بەرپرسیاران ئەو رووداوە بەبێ سزادان دەربازیان ببێت.
بەڕێوبەرایەتی شوێنەواری هەولێر و زانكۆی میلانۆی ئیتاڵی لە كۆنفرانسێكی رۆژنامەوانیدا رایگەیاند، كنە و پشكنین لە هەردوو شوێنەواری گردی "هێلەوە و عەلیاوا" كراوە و چەند گۆڕێك و بەشێك لە پێداویستی ناو ماڵ و جوانكاری ژنان دۆزراوەتەوە. وتیشی، ئەمساڵ 15 تیمی شوێنەواری داواكاری پیچشكەش كردووە بۆ هەڵكۆڵین و لێكۆڵینەوە لە شوێنەوارەكانی هەرێم.
"قوباد تاڵەبانی" جێگری سەرۆكی ئەنجومەنی وەزیران لە كۆبوونەوەیەكدا لە‌گە‌ڵ بەڕێوەبەرایەتی گشتی وەبەرهێنانی سلێمانی و بەڕێوەبەرایەتییە گشتییەكان و بە‌ڕێوەبە‌رانی پەیوەست بە وەبەرهێنان، تاوتوێی چۆنییەتی چارەسەركردنی كێشەكانی وەبەرهێنانی كرد و پشتگیری حكومەتی هەرێمی بۆ كەرتی تایبەت دووپات كردەوە و رایگەیاند، لەپێناو هاندانی زیاتری كاری وەبەرهێنان، دەبێت كارئاسانی تەواو بكرێت بۆ وەبەرهێنەران و رۆتین بە تەواوە‌تی كەم بكرێتەوە.
"قوباد تاڵەبانی" وتیشی پشتگیریكردنی كەرتی تایبەت و وەبەرهێنەران لە ئەولەوییەتەكانیانە لەپێناو بوژاندنەوەی ژێرخانی ئابوری هەرێم، دەشبێت كار بۆ ئەوە بكرێت هانی وەبەرهێنەرانی ناوچەكانی تری عێراق و وەبەرهێنەرانی بیانیش بدرێت بۆ كاری وەبەرهێنان رووبكەنە پارێزگای سلێمانی.
قوباد تاڵەبانی راشیگەیاند، مە‌بە‌ستیانە لە پڕۆژە‌كانی نیشتە‌جێبوون ئە‌‌ولە‌ویە‌ت بدرێت بەو پڕۆژانە‌ی كە تایبەت دە‌بن بە چینی كە‌مدە‌رامە‌ت، جەختیشی كردەوە لەسەر گرنگیدان بە پڕۆژە‌كانی گە‌شتوگوزار و پیشە‌سازی و كشتوكاڵ.
بافڵ جەلال تاڵەبانی پەیامێکی لەبارەی ھێرشەکەی سەر ماڵی مستەفا کازمی سەرۆک وەزیرانی عێراق بڵاوکردەوە و رایگەیاندوە، بەتوندترین شێوە ئیدانەی ئەو ھێرشە تیرۆریستییە دەکەن و مایەی نیگەرانییە، ئاماژەی بەوەشکردوە، ھەر کارێکی تاوانکاری دژ بە سەقامگیری سیاسی، ئاشتی و پێکەوەژیان بێت رووبەڕووی دەبنەوە و بە ھەموو ھێزیانەوە کار دەکەن بۆ سەروەری و سیادەی عێراق و ھەرێم.
بافڵ جەلال تاڵەبانی راشیگەیاندوە، ئەو روداوە مانای ئەوەیە کە پێویستە ھێز و لایەنە سیاسییە براوەکانی ھەرێم و عێراق پێکەوە لەسەر بنەمای دەستوور و بەرژەوەندی ھاوبەش کار بکەن بۆ پێکھێنانی حکومەتێکی چاکساز و خزمەتگوزار و روبەڕوبوونەوەی ھەموو ئەوانەی پێشێلی یاسا دەکەن و دەبنە ئاستەنگ لەبەردەم پێشکەوتنی وڵات. دووپاتیشیدەکاتەوە، سەقامگیری سیاسی و ئاسایش و ئارامی ھێلی سوورە.
لیژنەی شارەوانی پەرلەمانی کوردستان و وەزیری شارەوانی و گەشتوگوزاری ھەرێم لەبارەی بەستنی پێوەری ئاوی ماڵان و یاسای تاپۆکردنی ئەو گوندانەی دەکەونە سنوری شارەوانییەکان و یاسای تایبەت بە خانوی زیادەڕۆ کۆبونەوە و بڕیاردرا لیژنەیەکی ھاوبەش لە نێوان ھەردوولا پێکبھێنرێت بە مەبەستی چاودێریکردن و بەدواداچوون بۆ جێبەجێکردنی ئەو رێنماییانەی بۆ یاساکە دەرچووە.
بێگەرد تاڵەبانی وەزیری کشتوکاڵ و سەرچاوەکانی ئاوی حکومەتی ھەرێمی کوردستان رایگەیاند، لە پێناو بەرژەوەندی و پاڵپشتی ڕاستەوخۆی جوتیاران و بە مەبەستی دابین کردنی بنەتۆی گەنم لە تەرزی بەبڕشتی خۆماڵی، بڕیاردرا بە دابەزاندنی نرخی بنەتۆ بۆ(٥٣٠٫٠٠٠) پێنج سەد و سی ھەزار دینار بۆ ھەر تەنێک، کە بە بەراوردی ئەم نرخە لە بازاڕەکانی جیھان و کوردستان لەسەرووی (١٫٠٠٠٫٠٠٠) یەک ملیۆن دینارە.
وتیشی، ئەم بڕیارە بە چاودێری وەزارەتی کشتوکاڵ و سەرچاوەکانی ئاو لە چوارچێوەی پرۆژەی بە بازاڕکردنی گەنمی جوتیاران لەلایەن کۆمپانیای جێبەجێکاری قەیوان و خۆشناو جێبەجێ دەکرێت و جوتیاران دەتوانن لە ئێستادا بە نرخی دیاری کراوی سەرەوە ھەرزانتر لە نرخی بازاڕەکان بنەتۆی گەنم بەردەست بکەن، بە کوالێتی بەرز و بەبڕشت و تەرزی خۆماڵی، بەو ڕێژەیەی کە بەرھەم ھێنراوە لە ساڵی پاردا.