کوردستان
وتەبێژی حکومەتی ھەرێمی کوردستان:
بە بۆنەی ھاتنی جەژنی نەتەوەیی نەورۆزەوە، لە ڕۆژی یەکشەممە ٢٠٢٢/٣/٢٠ تاوەکو ڕۆژی پێنجشەممە ٢٠٢٢/٣/٢٤ لە سەرجەم دام و دەزگاکانی حکومەتی ھەرێمی کوردستان پشووی فەرمیی دەبێت.
د. جوتیار عادل
٩ی ئاداری ٢٠٢٢
لە ڕۆژی ٨ی ئاداری ١٩٩١ دانیشتوانی چەمچەماڵ و شارەزوور و عەربەت و ئۆردوگاکانی زەڕایەن و سمود و نەسر و باریەکە و پیرەمەگروون و ئەڵایی و دووکان لەگەڵ ھێزەکانی پێشمەرگە و ڕێکخستنەکانی یەکێتی نیشتمانیی کوردستان ڕاپەڕین و ھەموو سەربازگە و دام و دەزگاکانی ڕژێمی بەعسیان کۆنترۆڵکرد.
ھەر لەو ڕۆژەدا سەرجەم ڕەبایەکانی سەر مامەندە و قەڵادزێ دابەزینە خوارەوە و خۆیان ڕادەستی خەڵک و ھێزەکانی یەکێتی کرد.
لە لایەکی تریشەوە، ھێزەکانی پێشمەرگە توانیان قەڵای سووسێی کە سەربازگەیەکی ڕژێمی بەعس بوو دەستی بەسەردا بگرن و لە دۆڵی خەلەکانیش پێشمەرگە و خەڵکی ناوچەکە بەرەو بەنداوی دوکان چوون و تاوەکو ئێوارەی ٨ی ئادار قەزای دوکان و دەوروبەری بە تەواوەتی ڕزگار کران.
وەک وەفایەک بۆ سەرۆک مام جەلال، ژنانی مەکتەب ڕێکخستنی یەکێتی نیشتیمانی کوردستان لە ڕۆژی جیھانی ژناندا سەردانی مەزاری سەرۆک "مام جەلال"یان کرد و تاجە گوڵی ڕێز و وەفاو خۆشەویستییان لەسەر مەزارەکەی دانا.
"کنێر عەبدوڵا" ئەندامی سکرتارییەتی یەکێتیی ژنانیی کوردستان ڕاگەیەندراوەکەی خوێندەوە و ئاماژەی بەوەکرد، ئەمساڵ ٨ی مارس لە قۆناغێکی ھەستیاردا یاد دەکرێتەوە لە جیھاندا و لە کوردستانیش ڕەوشی ژنان لە پاشەکشەدایە و ڕۆژانە کوشتنی ژنان سەردێڕی ھەواڵەکانە.
وتیشی، لە کەمتر لە ٢ مانگدا ١٠ ژن کوژراون و سوتێندراون و پێویستە ژنان ببنە گەورەترین فشار بۆ جێبەجێکردنی یاساکان و حکومەتیش بە پلانی تۆکمە چاودێری جێبەجێکردنی یاساکان بکات.
د. ڕێواز فایەق وتیشی، لە ھەرێمی کوردستان ھەنگاوی زۆر باش نراون بۆ بنەبڕکردنی توندوتیژی دژی ژنان و پەرلەمان یاسای باشی بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی ئەو دیاردەیە دەرکردووە.
بە وتەی ڕێواز فایەق دەیان ڕێکخراوی تایبەت بە ژنان ھەیە و ئازایانە و ئازادانە کار بۆ پاراستنی مافی ئافرەتان دەکەن و ڕەوشی ئازادی ژنان لە ھەرێمی کوردستان بەراورد بە عێراق باشترە.
ڕێواز فایەق لە پۆستێکدا لە تویتەر نوسیویەتی "ئەمڕۆ، ئێمە ئاھەنگ دەگێڕین بۆ ئەو ڕۆڵە گرنگەی ئافرەتان توانیویانە بیگێڕن لە ھەموو کایە و پێگەکانی ژیان، بە دامەزراوە حکومییەکانیشەوە."
ساڵی ١٩١٠ ڕۆژی ٨ی مارس-ی ھەموو ساڵێک لەلایەن چالاکوانێکی ئەڵمانی ژنان بە ناوی کلارا زێتکین وەک ڕۆژی جیھانی ژنان دیاریکرا و ھەموو ساڵێک لەم ڕۆژەدا ڕێکخراوەکان و چالاکوانەکانی بواری مافی ئافرەتان چالاکی ئەنجامدەدەن.
لە چوارچێوەی چالاکییەکانی تایبەت بە ڕۆژی جیھانیی ژنان، ناوەندی ھاوبەشی ڕێکخراوەکانی ژنان لە گەرمیان، گردبوونەوەیەکیان ڕێکخست و لە ڕاگەیاندراوێکی ھاوبەشدا ئاماژەیان بەوەکرد، شکۆی ژنان تێکەڵی ماددەگەرایی و بازرگانی دەکرێت و لە ھەرێمی کوردستانیش، ژنان بوونەتە قوربانی قەیرانە سیاسی و ئابوورییەکان.
وتیشی، بە کاڵاکردنی ژنان لە ھەرێمی کوردستان خەریکە دەبێت بە دیاردە و داوا دەکەن، بە یاسا چەکی بێ مۆڵەت لە ماڵەکان قەدەغە بکرێت و ڕێگری لە بەشوودانی پێشوەختی کچان بکرێت.
ئاماژەی بەوەشدا، شێوەیەک پاڵپشت و ھاندەری ژنانی کوردستانن و بە توندی دژی ھەموو جیاکارییەکی ڕەگەزیی و نایەکسانییەک دەوەستنەوە، و بە گرنگییەوە لە ڕۆڵ و پێگەی ژنان دەڕوانن لە کۆمەڵگەدا و بە خەباتی لە مێژینە و ئەرکی خۆیانی دەزانن.
دەقی پەیامەکە ...
بە بۆنەی ڕۆژی جیھانیی ژنانەوە پیرۆزباییەکی گەرم لە ژنانی کوردستان و جیھان دەکەم.
ئاشکرایە ژنان لە مێژووی ئێمەدا ڕۆڵێکی گرنگ و کاریگەریان ھەبووە لە ڕووبەڕووبوونەوەی نادادی، قوربانی گەورەیان داوە لە پێناو یەکسانی و دادپەروەری کۆمەڵایەتی. ئەمڕۆ یادی ھەموو ئەو ژنە تێکۆشەرانە دەکەینەوە و بە پێزانینەوە لە خەبات و تێکۆشانیان دەڕوانین. لە ھەمان کاتدا خۆمان بە پاڵپشتی ڕاستەقینەی ژنانی ئازادیخواز و نوێخوازی ئەمڕۆ دەزانین.
بە نیگەرانییەکی زۆرەوە ڕایدەگەیەنم ئامارەکانی توندوتیژی دژی ژنان ڕۆژ بە ڕۆژ لە ھەڵکشاندایە، تا ئێستا ئەم دیاردە دزێوە لە نێو کۆمەڵگەی ئێمەدا بەردەوامی ھەیە. بۆیە لەم یادەوە پێویستە دەزگا و لایەنە پەیوەندیدارەکان بەڵێن بدەن بە یاسا و سزایەکی توند سنوورێک بۆ ئەو جۆرە عەقڵییەت و کەسانە دابنێن، کە تاوەکو ئێستاش پێیان وایە شەرەف لە ژنکوژیدایە.
ھەر بۆیە ئێمە بە ھەموو شێوەیەک پاڵپشت و ھاندەری ژنانی کوردستانین و بە توندی دژی ھەموو جیاکارییەکی ڕەگەزیی و نایەکسانییەک دەوەستینەوە. بە گرنگییەوە لە ڕۆڵ و پێگەی ژنان دەڕوانین لە کۆمەڵگەدا و بە خەباتی لە مێژینە و ئەرکی خۆمانی دەزانین.
بافڵ جەلال تاڵەبانی
٨ی ئاداری ٢٠٢٢
سارا حسێن جێگری لێپرسراوی کۆمیتەی کفری یەکێتی ژنان ڕایگەیاند لەم کارەیاندا جگە لە خستنەڕووی کار و بەرھەمی دەستی چەند خانمێک، ویستویانە لە ڕێگەی گوزاشتیشەوە ھەڵوێستی کۆمەڵێک توێژی جیاواز لەسەر مافەکانی ژنان بخەنەڕوو.
لە میانەی ئەو چالاکیەدا شاناز ئیبراھیم ئەحمەد لەگەڵ سەلمە فاتیح ئەندامی پەرلەمانی کوردستان چاویکەوت بە کافیە سلێمان سکرتێری یەکێتی ژنانی کوردستان و سەرباری پێشکەشکردنی پیرۆزبایی بە بۆنەی ٨ی مارسەوە، پشتیوانی خۆی بۆ ھەر کەمپەین و ھەوڵێک دەربڕی کە لە خزمەتی دۆزی ڕەوای ژناندا بکەوێتەوە و یەکسانی جێندەری فەراھەم بکات، ھاوکات چڵە نێرگزی گەشاوە و بۆنداری بەھاری لەسەر تابلۆی قوربانیانی ڕووداوەکانی کوشتن و توندوتیژی دژی ژنان دانا و غەمباری خۆی بۆ ئەو چارەنووسەیان دەربڕی.
دواتر و لە لێدوانێکیدا شاناز ئیبراھیم ئەحمەد کارگێڕی مەکتەبی سیاسی (ی.ن.ک) و سەرپەرشتیاری مەڵبەندی ١ی ڕێکخستنی سلێمانی، ڕایگەیاند: بەڕاستی تاوانێکی گەورەیە کە ئەو ژنانە بە بەرچاوی ھەموومانەوە بە ھەر پاساوێک بێت دەکوژرێن و بە بێ ناو دەنێژرێن، بۆ ڕێگری لەمەش پێویستمان بە کەمپەینێکی گەورە و گشتگیرە کە لە ھەموو شوێنەکان بەڕێوەبچێت و یاسا و دادگاکان ڕۆڵی خۆیان ببینن، چونکە بەداخەوە بکوژان سزانادرێن و بە شێوازی جیا جیا پاساو بۆ ئازادکردنیان دەھێنرێتەوە.
وتیشی، پێویستە ئێمە وەک ژنان دەست لەناو دەست بین و کەمپەینی لەم جۆرە تەنیا بۆ یەک ڕۆژ نەکەین.
