کوردستان
میدیاکانی رۆژئاڤای کوردستان بڵاویانکردوە، گروپە چەکدارەکانی سەر بە تورکیا ھەڵیانکوتاوەتە سەر گوندی دێرسوان سەر بە شارۆچکەی شەرا لە ناوچەی عەفرین و سێ ھاووڵاتی کوردیان رەفاندوە. ئاماژە بەوەشکراوە، ھەرسێ ھاووڵاتییەکە بە بیانوی ئەوەی پێشتر لەگەڵ ئیدارەی خۆبەڕێوەبەریی کاریان کردوە، رەفێندراون و تا ئێستا چارونووسیان نەدیارە.
ئیبراھیم شێخۆ وتەبێژی رێکخراوی مافی مرۆڤی عەفرین-سوریاش راگەیاند، تەنھا لە مانگی رابردوودا ٨٥ ھاووڵاتی کورد لە ناوچەی عەفرین لە رۆژئاڤای کوردستان لە لایەن گروپە چەکدارەکانی سەر بە تورکیاوە رفێندراون.
د. جوتیار عادل وتەبێژی حکومەتی ھەرێمی کوردستان بەبۆنەی ھاتنی مانگی پیرۆزی رەمەزان، پیرۆزبایی لە تەواوی موسڵمانانی کوردستان و عێراق و جیھان دەکات و دەڵێت، گەلی کوردستان وەکو زۆرینەیەکی موسڵمان، ھەمیشە باپەندی بەھا جوان و رەسەنەکانی خۆی بووە، ھیوا خوازن لەم مانگەشدا زیاتر ھاوکاری یەکتری بکەن و دوور بکەونەوە لە قۆرخکاری بازاڕ و گران کردنی پێداویستییەکانی ھاوڵاتیان.
وتەبێژی حکومەتی ھەرێمی کوردستان ئاماژەی بەوەشکردووە، حکومەتی ھەرێمی کوردستان ھەموو رێکارێکی پێویست دەگرێتەبەر بەرامبەر ئەو کەسانەی کە قۆرخکاری لە بازاڕدا دەکەن و سزای یاساییان دەدات.
وەزارەتی تەندروستی حکومەتی ھەرێمی کوردستان رایگەیاند، ئەمڕۆ د. سامان بەرزنجی و کوێستان محمد وەزیری کار و کاروباری کۆمەڵاتی لە دیدارێکدا میکانیزمی پشکنین و دانانی رێژەی پەککەوتن بۆ خاوەن پێداویستی تایبەت گفتوگۆی لەسەر کرا.
وەزارەتی تەندروستی راشیگەیاندووە، بڕیاردرا بە ھاوبەشی لیژنەکانی پشکنین دەستبەکارببنەوە و کاری پێویست ئەنجام بدەن بۆ پشکنین و دانانی رێژەی پەککەوتنی خاوەن پێداویستی تایبەت.
لە راگەیەندراوێکی وەزارەتی تەندروستی حکومەتی ھەرێمی کوردستان ھاتووە، لەبەر بەرژەوەندی گشتی و رەچاوکردنی کاتەکانی دەوام تەنھا بۆ مانگی رەمەزان بەپێی ئەو دەسەڵاتەی پێیاندراوە بڕیاریاندا بە کەمکردنەوەی یەک سەعات لە کاتەکانی دەوام.
ئاماژەی بەوەشکردووە، دەوامی دیوانی وەزارەت و بەرێوەبەراتییە گشتییەکان و بەرێوەبەرایەتییەکان و ھەر دامودەزگایەکی تری تەندروستی لە رۆژانی شەممە دوامی نییە، لە رۆژەکانی تری ھەفتە دەوامی رەسمی لە سەعات سێی دوانیوەڕۆ بۆ سەعات دووی دوانیوەڕۆ کەمدەکرێتەوە.
لە بەشێکی تری راگەیەندراوەکەدا ھاتووە، نەخۆشخانەکان و سەنتەرەکان و مەڵبەند و بنکە تەندروستییەکان و لە سەعات دوو بۆ سەعات یەک کەمدەکرێتەوە.
ھەروەھا خزمەتگوزارییەکانی دوای دەوامی رەسمی وەکو نۆرینگە میللیەکان و راوێژکارییەکان و نیمچە تایبەت بەھەمان شێوە یەک سەعات لە کۆتایی دەوام کەمدەکرێتەوە.
رێکان جەمال سەرۆکی لیژنە ھاوبەشەکانی قائیمقامیەتی سلێمانی، لە بەرنامەی تا یەکی کوردسات نیوزی رایگەیاند، لیژنەیەکی تایبەتیان بۆ مانگی رەمەزان پێکھێناوە بۆ چاودێریکردنی بازاڕ و جێبەجێکردنی پلان و رێکارەکانی تایبەتە بەم مانگە.
وتیشی، لە مڕۆوە ھەڵمەتەکانی لیژنە ھاوبەشەکانی قائیمقامیەتی سلێمانی بۆ ناوبازاڕ و شوێنە گشتییەکان چڕتر کراونەتەوە، کە لیژنەکانی قائیمقامیەتی سلێمانی یەکێک لەو لیژنانەی لەسەر ئاستی پاریزگاکانی عێراق زۆترین بە دواداچوون و پشکنین بۆ ناوبازاڕ و شوێنە گشتییەکان دەکەن.
راشیگەیاند، لە مانگی رەمەزاندا بەھەموو شێوەیەک لایڤ میوزیک لە شاری سلێمانی راگیراوە و سەرجەم دوکانەکانی مەیفرۆشتن داخراون و ئەو چێشتخانانەشی لە مانگی رەمەزاندا کاردەکەن دەبێت و داپۆشراو بن و لە رۆژانی جەژنی رەمەزانیشدا کراوەبن.
لەبارەی نرخیشیەوە سەرۆکی لیژنەھاوبەشەکانی قائیمقامیەتی سلێمانی ئاشکرایکرد، نرخەکان بەرز نەبوونەوەتە، بەڵکو جێگرکراون و بەھیچ شێوەیەک بەرزنابنەوە و بەشێک لە مارکێتە گەورەکانی سلێمانیش داشکاندنی بەرچاویان لە مانگی رەمەزاندا کردووە.
رێکام جەمال تەئیکیدکردەوە، ئەو خۆراکانەی پێش ئەوەی بھێنرێنە ناو شاری سلێمانی پشکنینیان بۆ دەکرێت و کاتێکیش داخڵی سلێمانی دەبن بەردەوام لەلایەن لیژنەکانیانەوە چاودێری دەکرێن، بەڵام گەڕان و پشکنینەکانی ئەوان بەتەنھا بەس نین و داوا لە ھاوتیان دەکەن ھەر حاڵەتێکی بەرزبوونەوەی نرخ یان خراپی کوالێتی خۆراکیان بینی قائیمقامیەتی سلێمانی ئاگادار بکەنەوە.
تۆڕی داتا سەنتەری بوومەلەرزەیی لە بەرێوبەرایەتی گشتی کەشناسی و بومەلەرزەزانی ھەرێمی کوردستان بڵاوکردووەتەوە، ئەمڕۆ سەعات ٤:٣٥ خولەکی ئێوارە بە دووری ١٨ کیلۆمەتر بوومەلەرزەیەک لە خانەقین روویداوە.
ئاشکراشیکردووە، گوڕی بوومەلەرزەکە ٣.٤ پلە بووە بە پێوەری رێختەر و قوڵاییەکەشی ١٠ کیلۆمەتر بووە.
بەڕێوەبەری بەرگری شارستانی سلێمانی بە کوردسات نیوزی راگەیاند، تەرمی دەروون رەئوف یەکێکی تر لەو سێ گەنجەی چووبوونە سەر چەمی خەمەڵۆکە دۆزرایەوە.
ھەڤاڵ ئەبوبەکر پارێزگاری سلێمانیش رایگەیاند، قائیمقامیەتی ماوەت و فەرمانگە پەیوەندیدارەکانی سنورەکە و بەڕێوەبەرێتیی بەرگریی شارستانیی سلێمانی و تیمی فڕۆکەوانیی و خۆبەخشان و کەسوکاری قوربانییەکان ڕاسپێردراون و ھەماھەنگی یەکترن بۆ دەرھێنانەوەی تەرمی ئەو گەنجانە.
ھەر ئەمڕۆش تەرمی ھەڵکەوت نوری یەکێک لەو سێ گەنجەی لە چەمی خەمەڵۆکە لە سنوری قەزای ماوەت بیسەرشوێن بوون لەلایەن ئەو تیمانەی ماوەی چەند رۆژێکە بەدواییاندا دەگەڕین دۆزرایەوە.
پەیامنێری کوردسات نیوز رایگەیاند، پاشنیوەڕۆی ئەمڕۆ لە گەڕەکی پەنجا عەلی لە شاری کەرکوک دوو کەس کە ماتۆرسکیلیکیان پێبوە تەقەیان لە کەسێک کردوە و کوشتویانە و کوژراوەکەش لەدایکبووی ساڵی ١٩٨٦.
وتیشی، ئەو کەسەی تەقەی لێکراوە ئەندامی کۆمیتەی پەنجا عەلی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستانە و لەدایکبووی ساڵی ١٩٨٦.
سەرچاوەیەکیش لە بنکەی نەھێشتنی تاوان لە پۆلیسی عروبە بە کوردسات نیوزی راگەیاند، وتیشی تەرمی کوژراوەکە بۆ یەکەی پزیشکی دادوەری نەخۆشخانەی ئازادی گوازراوەتەوە.
وتیشی، تەقەکەرەکان لەکامێرای چاوێریەوە دەرکەوتوون و پەڕاوی لێکۆڵینەوە بۆ رووداوەکە کراوەتەوە و ھۆکاری رووداوەکەش تائێستا نەزانراوە.
لە راگەیەندراوێکی لە وەزارەتی خوێندنی باڵا و توێژینەوەی زانستی حکومەتی ھەرێمی کوردستاندا ھاتووە، بە فەرمانی د. ئارام محەمەد قادر وەزیری خوێندنی باڵاو توێژینەوەی زانستی و لەپێناو بەرژەوەندی گشتی و بە مەبەستی رەچاوکردنی بارودۆخی مامۆستایان و فەرمانبەران و خوێندکاران و قوتابیان لە مانگی ڕەمەزاندا، وەزارەتی خوێندنی باڵا و توێژینەوەی زانستی بڕیاریدا بە کەمکردنەوەی کاتی دەوامی فەرمانبەران بۆ ماوەی یەک سەعات.
لە راگەیەندراوەکەدا ئاماژە بەوەشکراوە، سەعات ٩:٠٠ی بەیانی کاتی دەستپێکردنی وانەی یەکەم دەبێت و کەمکردنەوەی کاتی وانەکان (پراکتیکی و کردارەکی) بۆ ماوەی نیو سەعات، بۆ ئەو وانانەی دوو سەعاتی و سێ سەعاتین.
لە بەشێکی تری راگەیەندراوەکە ھاتووە، دەسەڵات دەدرێت بە سەرۆک زانکۆکان بۆ رەچاوکردنی کاتی ئەو وانانەی لە کاتی ئێواراندان و دەکەوێتە کاتی بەربانگ بە شێوەیەک لەھەمو حاڵەتیکدا وانەکان (تیۆری و پراکتیکی)، نیو سەعات پێش بەربانگی ئیواران کۆتاییان پێ بێت.
دوای چەند مانگێک لە بڕیاری پێکھێنانی دوو لیوای ھاوبەش لە نێوان وەزارەتی پێشمەرگە و سوپای عێراق بۆ پڕکردنەوەی بۆشایی ئەمنی لە ناوچە جێناکۆکەکان، تا ئێستا ئەو دوو لیوا دەستبەکار نەبوون.
لەبارەی ھۆکاری دەستبەکار نەبوونیان فەریق ڕوکن "جەبار یاوەر" ئەمینداری گشتیی وەزارەتی پێشمەرگە بە کوردسات نیوزی ڕاگەیاند، بەھۆی تەرخان نەکردنی بودجە لە لایەن وەزارەتی درایی عێراقەوە لیواکان دەستبەکارنەبوون.
وتیشی، وەزارەتی دارایی عێراق پێی ڕایگەیاندوون لە یاسای بودجەی ٢٠٢١دا بودجە بۆ پێکھێنانی لیوای نوێ تەرخان نەکراوە، بۆیە چاوەڕوان دەکرێت لە بودجەی ٢٠٢٢ بودجەی تایبەت بۆ مووچە و چەک و کەرەستەی سەربازی دابین بکرێت و دوای بەشداریکردنی خولێکی ھاوبەش لیواکان دەستبەکار بن.
ئاماژەبەوەشدەکات ، ئەمڕۆ لەگەڵ ھاتنەوەی جەژنی ئەکیتۆ، گەرمترین پیرۆزباییتان لێدەکەم و ھیوادارم جەژنەکەتان لە کەشێکی خۆش و ئارامدا بەسەربەرن.
ڕاشیدەگەیەنێت ، ھەرێمی کوردستان ماڵی ھەمیشەیی ھەموو نەتەوە، پێکھاتە و ئاینزاکانە و دەبێت ھەموومان پێکەوە ئەو فرەڕەنگییە بپارێزین و ھەوڵ بۆ زیاتر قووڵکردنەوەی گیانی تەبایی و لێبوردەیی بدەین.
لیژنەی باڵای بینینی مانگ لە ھەرێمی کوردستان رایگەیاند، سبەینێ یەکەم رۆژی مانگی رەمەزانە.
"پشتوان سادق" وەزیری ئەوقاف و کاروباری ئایینی ھەرێم لە کۆنفرانسێکی رۆژنامەوانیدا رایگەیاند، بە پێی بەدواداچوونی لیژنەی باڵای بینینی مانگ، لە ئاسمانی ھەرێمی کوردستان مانگ بینراوە، بۆیە سبەینێ یەکەم رۆژی مانگی رەمەزانە.
ھەر لە پەیامەکەدا ڕاشیدەگەیەنێت ، لەگەڵ پێشوازی لەم مانگە پیرۆزەدا کە دڵ و دەرونمان بۆندار دەکات بە نوری ئیمان، دووپاتی دەکەینەوە کە پەرۆشین بۆ کار و کرداری زیاتر و بەخشین لەپێناو ئایندەی گەلەکەمان.
وتیشی ، با ئەم مانگە پیرۆزە بکەینە دەرفەت بۆ ئاشتبوونەوەی نیشتمانیی و وەلانانی ناکۆکیەکان تا مسوڵمانان لەسایەی ئازادی، بە خۆشگوزەرانی و دەروونی ئارامەوە ئەم مانگە پیرۆزە بەڕێ بکەن.
ئاماژە بەوەشدەکات ، داوا لە ھەموو ھێز و لایەنە سیاسییەکانی کوردستان و عێراق دەکەم ئەم مانگە پیرۆزە بکەینە دەرفەتێک بۆ بەخۆداچوونەوە و ھەنگاونان بەرەو چارەسەرکردنی کێشەکان و دەستەبەرکردنی ژیانێکی ئارام و خۆشگوزەران بۆ خەڵکی کوردستان و عێراق.
وتیشی ، لە خوای گەورە داواکارم نزا و پاڕانەوەکانتان قبوڵ بکات و ھەر شاد و سەرفرازبن.
لیژنەی باڵای بەرەنگاربوونەوەی ڤایرۆسی کۆرۆنای ھەرێم بڕیاریداوە لە ١ی نیسانی ٢٠٢٢وە گەشتیاران و ھاووڵاتیانی عێراق و ھەرێم و کەسانی بیانی، تەنھا بە بەڵگەنامەی وەرگرتنی یەک ژەمی ڤاکسینی "جۆنسون ئاند جۆنسون" یان دوو ژەم لە جۆرەکانی تری ڤاکسینی کۆرۆنا، دەتوانن لە دەروازە سنورییەکان و فڕۆکەخانەی ھەولێر و سلێمانییەوە ھاتووچۆ بکەن، بەبێ ئەوەی پشکنینی کۆرۆنا بکەن.
راشیگەیاندووە، ئەو کەسانەی ڤاکسینیان وەرنەگرتووە پێویستە پشکنینی کۆرۆنایان پێ بێت کە ماوەی ٧٢ سەعات بەسەر ئەنجامەکەیدا تێپەڕ نەبووبێت.
"ئەحمەد ھۆشیار" بەڕێوەبەرەی فڕۆکەخانەی ھەولێریش رایگەیاند، ئەو کەسانەی دەچنە دەرەوەی وڵات، دەبێت رێنمایی لە بارەی ئەو وڵاتەی بۆی دەچن وەربگرن بۆ ئەوەی بزانن لەوێ داوای چییان لێدەکرێت، چونکە رێنماییەکان لە وڵاتێک بۆ وڵاتێکی دیکە جیاوازە.