هەواڵەکان
دوای ئەوەی بەیانی دوێنێ هونەرمەند محەمەد عەباس بارام لە ئوردن کۆچی دوایی کرد و بەخاک سپێردرا، لەسەر داوای کەسوکارەکەی و لەسەر ئەرکی قوباد تاڵەبانی، تەرمەکەی دەگەڕێنرێتەوە هەرێمی کوردستان.
دوێنێ هونەرمەند محەمەد عەباس بارام لە تەمەنی 73 ساڵیدا و لە ئوردن کۆچی دوایی کرد، هەر لە وڵاتی ئوردن بەخاک سپێردرا.
ئەمڕۆش هاوسەری ئەو هونەرمەندە رایگەیاندووە، لەسەر ئەرکی نوسینگەی قوباد تاڵەبانی ئەمشەو تەرمەکەی دەردەهێنرێتەوە و دەخرێتەوە ساردکەرەوەوە تاوەکو مامەڵە یاساییەکانی بۆ دەکرێت و دواتر تەرمەکەی دەگەڕێنرێتەوە شاری سلێمانی.
بڕیارە رۆژی پێنجشەممە تەرمەکەی لە ئوردنەوە بگەڕێنرێتەوە بۆ شاری سلێمانی و لەگەڵ گەیشتنەوە و بەخاکسپاردنیشیدا پرسەی بۆ دادەنرێت.
محەمەد عەباس بارام ئاوازدانەر و گۆرانیبێژ، لە ساڵی 1952 لە کەرکووک لەدایک بووە.
لە سەرەتای ساڵانی حەفتاکاندا بەشی میوزیکی پەیمانگەی هونەرەجوانەکانی بەغدادی تەواو کردووە، خاوەنی دەیان گۆرانیی تۆمارکراوە، بەڵام زیاتر بە گۆرانیی (ئاگرێکی بێ خۆڵەمێش) ناوبانگی دەرکرد.
مەکتەبی سیاسی یەکێتی پرسەنامەیەکی بۆ کۆچی دوایی تێکۆشەری دێرین بەهمەن حسێن ئاڕاستەی خانەوادەکەی کردوو رایگەیاند، كاك بەهمەن یەكێك بوو لە تێكۆشەرە دێرینەكان، چ لە شاخ و چ لەدوای ڕاپەڕینەوە، لە كایەی حزبی و حكومیدا نموونەی كەسی دڵسۆز و ماندونەناس بوو لە پێناو خزمەتكردنی گەل و وڵاتدا.
دەقی پرسەنامەکە...
پرسەنامەی مەكتەبی سیاسیی یەكێتی بۆ كۆچی دوایی تێكۆشەری دێرین بەهمەن حسێن
بەڕێزان ئەنجومەنی گشتی حزبی زەحمەتكێشانی كوردستان
كەسوكار و خانەوادەی تێكۆشەری دێرین كاك بەهمەن حسێن
بۆ كۆچی دوایی كاك بەهمەن حسێن بەرپرسی ئەنجومەنی گشتی حزبی زەحمەتكێشانی كوردستان و وەزیری پێشووتری حكومەتی هەرێمی كوردستان، لە ناخی دڵەوە پرسە و ماتەمی خۆمان ئاڕاستەی بەڕێزتان و گشت هاوڕێیانی دەكەین
كاك بەهمەن یەكێك بوولە تێكۆشەرە دێرینەكانی كاروانی ڕزگاریخوازانەی كوردایەتی ، چ لە شاخ و چ لەدوای ڕاپەڕینەوە ، لە كایەی حزبی و حكومیدا نموونەی كەسی دڵسۆز و ماندونەناس بوو لە پێناو خزمەتكردنی گەل و وڵاتدا، بۆیە هەمیشە جێگە دەستی و ناوی بە زیندوویی دەمێنێتەوە
لەیەزدانی مەزن داواكارین ڕۆحی كۆچكردوو بە بەهەشتی بەرین شاد بكات و ئارامی بە گشت لایەك ببەخشێت.
مەكتەبی سیاسی
یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان
سبەینێ شەممە، بەغدادی پایتەختی عیراق لوتکەی وڵاتانی عەرەبی و لوتکەی گەشەپێدان بەڕێوەدەبات و چاوەڕوان دەکرێت سەرکردەی زۆرینەی وڵاتانی عەرەبی تیایدا بەشدار بن.
سبەینێ شەممە، بەغداد بە دروشمی "پایتەختی شارستانیەت پێشوازی لە براکانی دەکات" خولی 34ی لوتکەی وڵاتانی عەرەبی و خولی 5ی لوتکەی گەشەپێدان بەڕێوەدەبات.
لوتکەی وڵاتانی عەرەبی ئەو کۆنفرانسەیە کە سەرۆک و سەرکردە باڵاکانی وڵاتانی عەرەبی و چەندین رێکخراوی گەورەی تێدا بەشدارن و گفتوگۆ لەبارەی پرسی سیاسی و ئەمنی و سەرجەم پرسە گەرمەکانی ناوچەکە دەکەن و چەندین بڕیاری تێدا دەدرێت.
لوتکەکە تەمەنی 79 ساڵە، کە بۆ یەکەمجار لە ساڵی 1946 یەکەم لوتکەی وڵاتانی عەرەبی ئەنجامدرا و لە ساڵی 2000یشەوە بەشێوەیەکی ساڵانە هەر جارە و لە وڵاتێک ئەنجام دەدرێت.
بەغداد بە درێژایی ئەو 79 ساڵە تاوەکو ئێستا سێ جار میوانداری لوتکەکەی کردووە لە ساڵەکانی 1978، 1990 و 2012، کە دووەم لوتکەی عەرەبی لە بەغداد ئەنجام دراوە.
لوتکەی سبەینێی وڵاتانی عەرەبی لەژێر ناوی "دیالۆگ و هەماهەنگی و گەشەپێدان" دەبێت و بڕیارە هەریەک لە پرس و ئاڵەنگارییە سیاسی و ئابورییەکانی ناوچەکە و پرسی ئاسایش لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست لەسەر مێزی گفتوگۆ بن.
توركیا میوانداری دانوستانی راستەوخۆی نێوان روسیا و ئۆكراین دەكات و زیلینسكیش دەڵێت، یەكەم هەنگاو ئاگربەستە بۆ ماوەی مانگێك.
ئەمڕۆ دانوستانی راستەوخۆی نێوان ئۆكراین و روسیا لە ئیستەنبوڵ بەڕێوەدەچێت و بڕیارە کۆبوونەوەکە سەعات 7:00ی ئێوارە دەست پێ بکات.
ڤلادیمیر میدینسكی راوێژكاری سەرۆكی روسیا سەرۆكایەتی وەفدی وڵاتەكەی دەكات.
بەپێێ زیانیاری میدیكانیش ماركۆ رۆبیۆ وەزیری دەرەوەی ئەمریكا ئامادەی دانوستانەكە دەبێت و گفتوگۆكان زیاتر تیشك دەخەنە سەر ئاگربەست بۆ ماوەی مانگێك.
وەزارەتی دەرەوەی توركیاش رایگەیاند، بڕیار وابوو دانوستانی نێوان روسیا و ئۆكراین رۆژی پێنجشەممە بەڕێوەبچێت، بەڵام بەهۆی ئەوەی ڤۆلۆدیمیر زیلینسكی سەرۆكی ئۆكراین رەتیكردەوە دانوستان بكات لەگەڵ وەفدی روسیا بەبێ ئامادەبوونی ڤلادیمیر پوتن، دانوستانەكە بۆ ئەمڕۆ دواخراوە.
کەشناسیی هەرێم پێشبینییەکانی کەشوهەوای ئەمڕۆ و سبەینێی بڵاوکردەوە و ئاماژەی بەوەکردووە، کەش جێگیر دەبێت و پلەکانی گەرما بەرزدەبنەوە.
کەشناسیی هەرێم رایگەیاند، ئەمڕۆ هەینی، ئاسمان ساماڵ دەبێت لە زۆربەى کاتەکاندا و پلەکانی گەرما 3 بۆ 4 پلەی سیلیزی بەرز دەبنەوە.
ئەوەش هاتووە، سبەینێ شەممە، ئاسمان ساماڵ دەبێت لە زۆربەى کاتەکاندا، هەندێک کات دەگۆڕێت بۆ پەڵەهەور، پلەکانی گەرماش 3 بۆ 4 پلەی دیکە بەراورد بە ئەمڕۆ بەرزتر دەبنەوە.
بەرزترین پلەکانی گەرمای پێشبینیکراو بە پلەی سیلیزی بەم جۆرە دەبن:
هەولێر : 35 پلەی سیلیزی
سلێمانی : 34 پلەی سیلیزی
دهۆک : 34 پلەی سیلیزی
کەرکوک : 38 پلەی سیلیزی
زاخۆ : 34 پلەی سیلیزی
هەڵەبجە : 35 پلەی سیلیزی
سۆران : 34 پلەی سیلیزی
حاجی ئۆمەران : 21 پلەی سیلیزی
گەرمیان :39 پلەی سیلیزی
ئیسرائیل و سوریا لە چەند رۆژی رابردوودا گفتوگۆی نهێنییان ئەنجامداوە و باسیان لە بەشداریكردنی دیمەشق كردووە لە رێككەوتنی ئیبراهیمی.
كەناڵ 12ی ئیسرائیل رایگەیاند، لە چەند رۆژی رابردوودا بە نهێنی و دور لە چاوی میدیاكان لێپرسراوانی ئیسرائیل و سوریا كۆبوونەتەوە و گفتوگۆكانیش لە ئازربایجان و بە نێوەندگیری ئیمارات بەڕێوەچووە و سەرپەرشتی كردووە.
ئاماژە بەوەشكراوە، نوێنەری توركیاش بەشداربووە لە كۆبوونەوەكە و باس لە بەشداریكردنی دیمەشق كراوە لە رێككەوتنی ئیبراهیمی.
ماركۆ رۆبیۆ وەزیری دەرەوەی ئەمریكاش رایگەیاند، سوریا ئاشتی دەوێت و ئەوانیش یارمەتیدەر دەبن بۆ ئەوەی لەگەڵ ئیسرائیل بگەنە رێككەوتن.
ئەوەش لە كاتێكدایە، رۆژی چوارشەممە دۆناڵد ترەمپ داوای لە ئەحمەد شەرع كرد بەشداری لە رێككەوتنی ئیبراهیمی بكات و شەرعیش پاڵپشتی هەنگاوێكی لەو شێوەیە دەكات.
مۆرگان ئۆرتاگۆس، جێگری نێردەی تایبەتی ئەمریکا لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست، رایگەیاند کە حزبوڵا بەرپرسیارە لە تێوەگلانی لوبنان لە شەڕە دووبارەکاندا. ئەو جەختی کردەوە: "لوبنان دەبێت سەروەری خۆی بپارێزێت و رێگری لە گروپەکان بکات بۆئەوەی جارێکی دیکە روبەروی شەڕ نەبێتەوە".
لە لێدوانێکدا، ئۆرتاگۆس رایگەیاند کە ئیدارەی ئەمریکا بەردەوام دەبێت لە راوەدوونانی بریکارە تیرۆریستییەکان لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست، هەروەها هەماهەنگییەکی نزیک لە نێوان وەزارەتی دەرەوە و گەنجینەی ئەمریکا هەیە بۆ بە ئامانجگرتنی لایەنە داراییەکانی حزبوڵا.
ئۆرتاگۆس ئاماژەی بەوەشکرد: "حزبوڵا بەرپرسیارێتی تێوەگلانی لوبنان لە شەڕە دووبارەبوەکاندا لە ئەستۆدایە. لە ماوەی 20 ساڵدا حزبوڵا دوو جار لوبنانی بەرەو شەڕ لەگەڵ ئیسرائیل بردووە و هەر جارێکیش باشور بووەتە قوربانی".
جێگری نێردەی تایبەتی ئەمریکا ئەوەشی خستۆتەڕوو: "حزبوڵا، لوبنانییەکان دەکێشێتە ناو ئەو شەڕانەی کە نایانەوێت بیکەن و دەیانخاتە بەردەم مەترسی و چاوپۆشی لە بۆچوون و هەڵبژاردنەکانیان دەکات".
ئۆرتاگۆس ئاشکراشیکرد کە کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی بەتایبەتی ئەمریکا و سعودیە و ئیمارات و قەتەر هاوڕان لەسەر ئەوەی لوبنان لە شەڕ دوور ناخرێتەوە تا حزبوڵا بە تەواوی چەک دانەنێت.
سوپای ئیسرائیل رایگەیاند ئەو موشەکەی تێکشکاند کە لە یەمەنەوە ئاراستەی کرابوو
بەگوێرەی "فرانس پرێس" سوپای ئیسرائیل موشەکێکی لە یەمەنەوە هاویژراوی تێکشکاندووە، کە بووەتە هۆی چالاک کردنی زەنگی مەترسی لە قودس و ناوەڕاستی ئیسرائیل.
لە راگەیەندراوێکدا سوپای ئیسرائیل وتی: "موشەکێک لە یەمەنەوە ئاڕاستەی تەلئەبیب کراو لە پاش لێدانی زەنگی مەترسی لە رێی سیستمی بەرگرییەوە موشەکەکە خرایە خوارەوە".
ئەمە هاوکاتە لەگەڵ ئەوەی کە سوپای ئیسرائیل لە چەند رۆژی رابردودا، دوای ئەوەی مووشەکێک کە حوسییەکان هاویشتیان نزیک فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی بن گۆریۆن لە دەرەوەی تەل ئەبیب کەوتە خوارەوە هێرشێکی گەورەی کردە سەر فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی سەنعا و پێش ئەو هێرشە ئاسمانییەش، فەرمانی چۆڵکردنی ناوچەکانی دەوروبەری فڕۆکەخانەی سەنعای دەرکرد.
لە دوای هەڵگیرسانی شەڕی غەززە لە ئۆکتۆبەری 2023ەوە، حوسییەکان لە یەمەن، بۆ پشتگیری کردن لە بزوتنەوەی حەماس، چەندین هێرشی دووبارەیان بە موشەک و فڕۆکەی بێفڕۆکەوانەوە ئەنجام داوە بۆ سەر ئیسرائیل.
هاوکات دۆناڵد ترامپ، سەرۆکی ئەمریکا، هەفتەی رابردو راگرتنی هێرشەکانی ئەمریکای بۆ سەر ئامانجەکانی حوسییەکان راگەیاند و دواتر سەڵتەنەی عومان رایگەیاند کە ناوبژیوانی لە رێککەوتنێکی ئاگربەستدا کردووە.
سەرباری راگەیاندنی هەڵوەشاندنەوەی پەكەكە، سوپای توركیا 14 جار تۆپبارانی ئامێدی كرد، ئەردۆغانیش دەڵێت، هیچ كات نە لە عیراق، نە لە سووریا چاوپۆشییان نەكردووە و لەمەودواش نایكەن.
كامەران عوسمان، ئەندامی رێكخراوی سی پی تی رایگەیاندووە، لە ماوەی كەمتر لە 24 سەعاتی رابردوودا، تۆپخانەكانی سوپای توركیا 14 جار تۆپبارانی گەلی سیڤایان لە چیای مەتینا لە پشتی گوندی بەلاڤە لە قەزای ئامێدی كردووە.
هەرچەندە پەكەكە لە رۆژی 12ی ئایارەوە هەڵوەشانەوەی خۆی و چەكدانانی راگەیاندووە، بەڵام لەوكاتەوە تاوەكو ئێستا سوپای توركیا 31 هێرش و بۆردوومانی بۆسەر هەرێمی كوردستان ئەنجامداوە.
لای خۆیەوە رەجەب تەیب ئەردۆغان سەرۆك كۆماری توركیا وتی، هیچ كات نە لە عیراق، نە لە سوریا چاوپۆشییان لە تیرۆر نەكردووە و لەمەودواش نایكەن.
بەپێی راپۆرتی ئاژانسی هەواڵی "رۆیتەرز" کە ئەمڕۆ پێنجشەممە بڵاوکراوەتەوە، مارکۆ رۆبیۆ، وەزیری دەرەوەی ئەمریکا، لە گفتوگۆیەکدا لەگەڵ بنیامین نەتانیاهۆ، سەرۆک وەزیرانی ئیسرائیل، نیگەرانی وڵاتەکەی لە بارودۆخی مرۆیی کەرتی غەززە دەربڕیوە.
مارکۆ رۆبیۆ لە لێدوانێکیدا بۆ رۆژنامەنووسان لە شاری ئەنتالیای تورکیا وتی: "ویلایەتە یەکگرتووەکان بێباک نییە بەرامبەر بە ئازاری خەڵک لە غەززە، کە لە دووی مارسەوە هیچ هاوکارییەکی مرۆییان پێنەگەیشتووە".
لە لایەکی دیکەوە، وەزیری دەرەوەی تورکیا، هاکان فیدان، ئەمڕۆ پێنجشەممە رایگەیاند، کە چاوی بە هاوتا ئەمریکییەکەی، مارکۆ رۆبیۆ، کەوتووە و باسیان لە قەیرانەکانی ناوچەکە کردووە.
ئەم دیدارە لە کاتێکدایە کە هەردوو وەفدی روسیا و ئۆکراین لە تورکیان بۆ گفتوگۆکردن لەسەر راگرتنی شەڕ.
سەرۆکی دەوڵەتی ئیمارات لە دیدارێکدا لەگەڵ سەرۆکی ئەمریکا لە ئەبوزەبی، جەختی لەسەر گرنگیدانی وڵاتەکەی بە بەردەوامی هاوکاری و دۆستایەتی لەگەڵ ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا کردەوە.
بەپێی راپۆرتی "میدڵ ئیست نیوز"، محەمەد بن زاید، سەرۆکی دەوڵەتی ئیمارات، ئەمڕۆ پێنجشەممە لە کاتی پێشوازیکردنی لە دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی ئەمریکا، رایگەیاند: "هاوبەشی نێوان ئیمارات و ئەمریکا بەهێزە".
لە راپۆرتێکی "ئەلخەلیج ئۆنلاین"دا هاتووە، بن زاید ئاشکرای کردووە کە لە 10 ساڵی داهاتوودا بە بڕی یەک ترلیۆن و 400 ملیۆن دۆلار وەبەرهێنان لەگەڵ ئەمریکا دەکەین.
سەرۆکی ئیمارات جەختی لەسەر ئەوە کردەوە کە وڵاتەکەی بایەخێکی زۆر بە بەردەوامی و بەهێزکردنی پەیوەندییەکانی دۆستایەتی لەگەڵ ئەمریکا دەدات.
هەروەها بن زاید راشکاوانە رایگەیاند کە وڵاتەکەی بایەخێکی تایبەت بە بەردەوامبوونی پەیوەندییەکان لەگەڵ ئەمریکا دەدات بۆ بەدیهێنانی سەقامگیری لە هەر شوێنێکی جیهاندا.
جێی باسە، ئەم دیدارە لە چوارچێوەی گەشتەکەی دۆناڵد ترەمپ بۆ ناوچەی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست دێت کە تیایدا کۆمەڵێک وڵاتانی کەنداوی عەرەبی بەسەر دەکاتەوە و باس لە چەندین دۆسیەی گرنگی ناوچەکە و هاوبەشیی ئابووری و ستراتیژی دەکرێت.
عەباس عراقچی، وەزیری دەرەوەی ئێران، لە پەراوێزی سەردانیدا بۆ پێشانگای کتێبی تاران، لە لێدوانێکیدا سەبارەت بە دانوستانە بەردەوامەکانی وڵاتەکەی لەگەڵ ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا دا رایگەیاند؛ کە وڵاتەکەی رونکردنەوە دەدات لەسەر بەرنامە ئەتۆمیەکەی، بەڵام پاشگەز نابێتەوە لە بەرهەم هێنانی.
عراقچی لە لێدوانەکەیدا رایگەیاند: "ئەوەی لایەنەکانی دانوستان دەیڵێن، مەرج نییە هەمان ئەو شتە بێت کە لەسەر مێزی دانوستان دەیڵێن". ناوبراو ئاماژەی بەوەش کرد کە "لە تەنیشت دانوستانەکان، جەنگێکی راگەیاندنیش بوونی هەیە و هەر لایەنێک هەوڵدەدات ئەم جەنگە بە قازانجی خۆی بباتە پێشەوە".
وەزیری دەرەوەی ئێران سەبارەت بە هەڵوێستی ئەمریکا وتی: "لەبارەی دانوستانەکانەوە، ئێمە لە ئەمریکاوە زۆر هەڵوێستی دژبەیەک دەبیستین". لەم بارەیەوە وتی: "ئایا ئەمە لە ئەنجامی نەبوونی سەرنجی واشنتۆنە، یان ئەمە شێوازی دانوستانی ئەوانە؟ من لەم بارەیەوە شیکردنەوەم هەیە، بەڵام نامەوێت لێرە باسی بکەم".
عراقچی جەختی لەوە کردەوە کە "شێوازی دانوستانەکانی ئێمە بریتییە لە پابەندبوون بە بنەماکان و هەڵوێستە بنەڕەتییەکانی خۆمان کە هەم لە راگەیاندنەکان و هەم لەسەر مێزی دانوستان رامانگەیاندووە".
وەزیری دەرەوەی ئێران وتیشی: "پارێزگاریکردن لە مافەکانی گەلی ئێران لە بواری وزەی ئەتۆمیدا، بە پیتاندنیشەوە، بەشێکە لە بنەماکان و هەڵوێستەکانی ئێمە و لەم مافە پاشگەز نابینەوە". ناوبراو بەوە کۆتایی بەقسەکانی هێنا: "سەبارەت بە دۆسێی ئەتۆمی، ئێمە متمانەسازی و ڕوونکردنەوە دەدەین، بەڵام دەستبەرداری پیتاندن نابین".
جێی باسە، ئەم لێدوانانەی وەزیری دەرەوەی ئێران لە کاتێکدا دێن کە دانوستانەکانی نێوان ئێران و ئەمریکا لە قۆناغێکی هەستیاردان و راپۆرتەکان باس لەوە دەکەن کە ئیدارەی ترەمپ پێشنیازێکی نووسراوی نوێی سەبارەت بە رێککەوتنی ئەتۆمی پێشکەشی ئێران کردووە.
پۆلیسی ئاکرێ بوکوردسات نیوزی راگەیاند، دوای ئەوەی چوار کەس سکاڵایان دژ بە جادوگەرێک تۆمارکردووە، ئەمڕۆ ئەو جاودوگەرەیان لە دینارتە دەستگیرکردووە.
موقەدەم عیماد حوسێن، بەرپرسی راگەیاندنی بەڕێوبەرایەتی پۆلیسی ئاکرێ، لە لێدوانێکی تایبەتدا بۆ کوردسات نیوز ئاشکرای کرد: "هێزەکانمان توانیویانە جادوگەرێک لە سنوری ناحیەی دینارتەی سەر بە قەزای ئاکرێ دەستگیر بکەن، دوای ئەوەی ٤ کەس سکاڵایان لەسەر تۆمار کردبوو".
بەرپرسی راگەیاندنی پۆلیسی ئاکرێ روونی کردەوە کە "لە کاتی دەستگیرکردنەکەدا، هەندێک کەل و پەلی تایبەت بە جادووگەری لەلای دۆزراوەتەوە". هەروەها ئاماژەی بەوەش کرد کە "بە بڕیاری دادوەر، تۆمەتبارەکە ماوەی سێ رۆژە راگیراوە تا رۆژی دادگاییکردنەکەی".
موقەدەم عیماد حوسێن ئەوەشی ئاشکرا کرد کە "هێزەکانی پۆلیس نزیکەی دوو ساڵە دەستیان داوەتە نەهێشتنی ئەم دیاردەیە و بە وردی بەدواداچوونی بۆ دەکەن، ئەمەش وای کردووە ئەنجامدانی ئەم کارە بە رێژەیەکی بەرچاو لە ناوچەکەدا کەم ببێتەوە".
لە کۆتاییدا، بەرپرسی راگەیاندنی پۆلیسی ئاکرێ داوای لە هاووڵاتیان کرد کە "هەر کەسێک گومان یان بەڵگەی هەبێت سەبارەت بەم جۆرە کارانە، دەتوانێت راستەوخۆ پەیوەندی بە هێڵی گەرمی 104ەوە بکات".
ئەمڕۆ پێنجشەممە، پێگەی هەواڵی ئەکسیۆس بڵاوی کردەوە کە ئیدارەی سەرۆک ترەمپ لە دوایین گەڕی دانوستانەکانی لەگەڵ ئێران، پێشنیازێکی نووسراوی لەبارەی رێککەوتنی ئەتۆمی پێشکەشی تاران کردووە.
بەپێی ئەو هەواڵەی کە لەسەر زاری بەرپرسێکی باڵای ئەمریکی و سەرچاوەیەکی ئاگادار بڵاوکراوەتەوە، ئەم پێشنیازە نووسراوە، بە شێوەیەکی فەرمی پێشکەش بە عەباس عراقچی، وەزیری دەرەوەی ئێران کراوە. سەرچاوەکان دەڵێن عراقچی پێشنیازەکەی ئاراستەی سەرکردایەتیی باڵای ئێران کردووە و لە ئاستی باڵادا تاوتوێ کراوە.
هاوکات، سەرچاوەیەکی نزیک لە دانوستانەکانی هەردوو وڵات بە ئاژانسی هەواڵی رۆیتەرزی رایگەیاندووە کە "سەرەڕای پێشکەوتنەکان، هێشتا کەلێن و بۆشایی لە نێوان هەڵوێستی هەردوو لا ماون کە پێویستە پڕ بکرێنەوە".
لە بەرامبەردا، عەلی شەمخانی، راوێژکاری سەید عەلی خامنەیی، رێبەری باڵای کۆماری ئیسلامی ئێران، لە چاوپێکەوتنێکدا لەگەڵ کەناڵی ئێم بی سی نیوز رایگەیاند: "ئێران ئامادەیە دەستبەرداری کۆگاکانی یۆرانیۆم بێت، لە بەرامبەر هەڵگرتنی گەمارۆ ئابوورییەکان".
جێی باسە، دوێنێ سەرۆک دۆناڵد ترەمپ لەمیانەی کۆبوونەوەیەکدا لەگەڵ شێخ تەمیم بن حەمەد ئال سانی، میری دەوڵەتی قەتەر، رایگەیاند کە "پێشکەوتنی بەرچاو لە دانوستانەکان لەگەڵ ئێران هەبووە و تاڕادەیەکی زۆر بە مەرجەکانی رێککەوتنێک گەیشتووین". ترەمپ هەروەها ئاماژەی بەوەش کرد کە "بەم زووانە" چاوەڕوان دەکرێت رێککەوتنێکی نوێ لەگەڵ ئێران لەسەر بەرنامەی ئەتۆمی واژۆ بکرێت.
ئەم پێشهاتانە لە کاتێکدا دێن کە پەیوەندییەکانی نێوان واشنتۆن و تاران دوای گەڕانەوەی ترەمپ بۆ کۆشکی سپی و دەستبەکاربوونی لە مانگی کانوونی دووەمی ئەمساڵ، گۆڕانکاری بەرچاویان بەسەردا هاتووە.
جێگری سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان بە مەبەستی ناساندنی كولتوور و مێژووی كورد، بەشداری لە فێستیڤاڵی سینەمایی كان كرد.
قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان و فیلم كۆمیسیۆنی كوردستان-سلێمانی، بەشدارییان لە مارشی دوو فیلمی فێستیڤاڵی سینەمایی كان كرد، ئەوەش جاری یەكەمە هەرێمی كوردستان بەشداریی لە یەكێك لە گەورەترین فێستیڤاڵەكانی فیلم لە جیهاندا بكات، كە ئامانج لێی ناساندنی كوردستان و كولتوور و مێژووی كوردە بە وەبەرهێنەرە جیهانییەكان.
قوباد تاڵەبانی لەگەڵ باڤێ یاسین سەرۆكی فیلم كۆمیسیۆنی كوردستان-سلێمانی لە پانێڵێكی كراوەدا باسیان لە ئامانج و چالاكییەكانیان كرد بۆ بەرەوپێشبردنی پیشەسازیی سینەما لە ناوچەكەدا و هەوڵدەدەن چیرۆكی زیاتری كوردی بگەیەنن.
قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆکی ئەنجومەنی وەزیرانی هەرێمی کوردستان رایگەیاندوە: کوردستان وڵاتی چیرۆکە نەگێڕدراوەکانە، لە چیرۆکە تراژیدییەکانی ئەنفالەوە تا چیرۆکە سەرسووڕهێنەرەکانی بەرخۆدان و خۆڕاگری. ئەو چیرۆکە جوان و پڕواتا و سەرنجڕاکێشانەی جیهان تامەزرۆی بیستن و بینینیانە، ماوەیەکی زۆرە لەگەڵ کەسانی پسپۆڕ کاردەکەین بۆ دروستکردنی ناوەندێکی سینەمایی بۆ گێڕانەوەی ئەم چیرۆکانە و بوونیادنانی ژێرخانێکی پتەو بۆ سینەمای کوردستان، هەر لەم چوارچێوەیەدا بەشداریم کرد لە فستیڤاڵی فیلمی کان تا لەوێوە مزگێنیی دامەزراندنی کۆمیسیۆنی فیلمی کوردستان – سلێمانی رابگەیەنم.
ئاماژەی بەوەشداوە: کۆمیسیۆنەکە ئامانجییەتی کوردستان بخاتە سەر نەخشەی سینەمای جیهانی و دەبێتە پردێکی پەیوەندیی لەنێوان کوردستان و کۆمپانیا جیهانییەکانی بەرهەمهێنانی فیلم تا لە کوردستان فیلم بەرهەم بهێنن و دەرفەتیش دروست دەکات بۆ بەشداریکردنی ئەکتەر و سینەماکارانی کورد لەو بەرهەمە جیهانییانەدا. هەروەها لەڕێی راهێنانەوە کاردەکات بۆ پەرەپێدانی کارامەیی سینەماکارانی کوردستان.
د.لەتیف رەشید سەرۆک کۆماری عیراق، ئەمڕۆ پێنجشەممە 15ـی 5ـی 2025 لە کۆشکی سەلام، پێشوازی لە وەفدێکی رەسمی راگەیاندکارانی کۆمکاری وڵاتانی عەرەبی کرد.
سەرۆک کۆمار جەختی لەوە کردەوە کە میوانداریکردنی بەغداد بۆ لووتکەی عەرەبی دەگەڕێتەوە بۆ ڕۆڵی سەرەکی و هەوڵە جەمسەرییەکانی بۆ پتەوکردنی کاری هاوبەش بۆ روبەڕوبونەوەی ئەو ئاڵنگاریانەی روبەڕوی ناوچەکە دەبنەوە و پەرەپێدانی هاوکاری و هەماهەنگی نێوان برایان بەشێوەیەک کە بەرژەوەندیی گەلەکانمان بپارێزێت ودوپاتیشی کردەوە کە لوتکەی عەرەبی باس لەپرسە چارەنووسسازەکان دەکات و پەسەندکردنی ئەو بڕیارانەی کەیارمەتیدەربن لەگەیشتن بەئاشتی و سەقامگیری بۆ گەلانی ناوچەکە.
هەروەها سەرۆک کۆمار ئاماژەی بەڕۆڵی سەرەکی میدیا کرد لەبەدیهێنانی پەیوەندی نێوان جەماوەر و داڕێژەرانی سیاسەت و ئاگادارکردنەوەی رای گشتی لەو پلان وستراتیژە خوازراوانەی کەئامانجەکانی گەشەپێدانی بەردەوام و خواستی وڵاتان و گەلانی ناوچەکە بۆ خۆشگوزەرانی .
سەرۆک کۆمار پشتیوانی عیراقی بۆ گەلی فەلەستین و مافی ڕەوای چارەنووس و دامەزراندنی دەوڵەتی سەربەخۆیانی دووپاتکردەوە.
سەبارەت بەپرسی سوریا، سەرۆک کۆمار جەختی لە گرنگی رێزگرتن لە ئیرادەی گەلی سوریا بە هەموو پێکهاتەکانیەوە کردەوە و ئاماژەی بە گرنگی پتەوکردنی پەیوەندییەکانی نێوان هەردوو وڵات لەسەر بنەمای رێزگرتنی یەکتر بە شێوەیەک کەخزمەت بە بەرژەوەندییە هاوبەشەکان بکات، هەروەها هیوای سەرکەوتنی بۆ دانوستانە بەردەوامەکانی نێوان کۆماری ئیسلامی ئێران و ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا خواست.
سەرۆک کۆمار ئاماژەی بە پێویستی کۆتایی هێنان بە ململانێکانی سودان و یەمەن کرد و دوپاتی لەوە کردەوە کە عیراق پشتیوانی لە سەقامگیری هەردوو وڵات و ئاشتی لە ناوچەکەدا دەکات.
سەرۆک کۆمار تیشکی خستە سەر ئەو سەقامگیرییە ئەمنی و ئابووری و سیاسیەی کە ئێستا لە عیراق بەرقەرارە لەگەڵ پەرەپێدانی پەیوەندییەکانی لەگەڵ وڵاتانی ناوچەکە وجیهان .
سەرۆک کۆمار داوای لە میدیاکاران کرد وێنایەکی راستەقینەی سەقامگیری ئەمنی لە عیراق و پێکەوەژیانی نێوان هەموو پێکهاتەکانی کۆمەڵگەی عیراقی بگەیەنن و جیهانیش ئاگاداربکەنەوە لەو هەنگاوە گەورانەی کەلەبواری چەسپاندنی سیستمی دیموکراسی و پاراستنی مافەکانی مرۆڤدا بەدەستهاتون.
لەلای خۆیانەوە ئەندامانی وەفدەکە سوپاس و پێزانینی خۆیان بۆ سەرۆک کۆمار دەربڕی و پەرۆشییان بۆ پتەوکردنی پەیوەندییەکانی برایەتی و هاوکاری نێوان گەلان لەڕێگەی کاری میدیاییەکانیانەوە بەمەبەستی گەیاندنی راستی روداوەکان بە هەموو جیهان دووپات کردەوە.
هەروەها وەفدەکە هیوای سەرکەوتنیان بۆ لووتکەی بەغداد و بەدیهێنانی ئامانج و خواستەکانی گەلان بۆ ئاشتی و خۆشگوزەرانی دەربڕی و سوپاسی هەوڵەکانی عیراقیان لەبەستنی کۆنگرەکە و میوانداریکردنی براکانی کرد.