رۆژهەڵاتی ناوەڕاست
محەممەد جەواد زەریف، وەزیری پێشووی دەرەوەی کۆماری ئیسلامی ئێران، رایگەیاند کە ئیسرائیل بەبێ بوونی ئێرانیش هەڕەشەیەکی گەورەیە لەسەر وڵاتانی عەرەبی ناوچەکە.
بەپێی لێدوانەکانی زەریف، "وڵاتانی ناوچەکە هەوڵدەدەن ئاسایش بەدەست بهێنن، بەڵام ئەم هەنگاوە ئاسایشیان بۆ دابین ناکات".
لە بەشێکی دیکەی قسەکانیدا، وەزیری پێشووی دەرەوەی ئێران جەختی لەسەر ئەوە کردەوە کە "سەردەمی هاوپەیمانێتی هەمیشەیی بەسەرچووە و ئەمڕۆ کاتی هاوپەیمانێتی کاتییە".
زەریف هۆشداری دایە وڵاتانی ناوچەکە و وتی: "هیچ وڵاتێک لە ناوچەکە بۆی نییە هەڕەشە لە ئێران بکات بێئەوەی باجی هەڕەشەکردنەکەی بدات".
شایەنی باسە، ئەم لێدوانانەی زەریف لە کاتێکدا دێت کە ناوچەکە بارگرژییەکی بێوێنە بەخۆیەوە دەبینێت لە نێوان ئێران و هاوپەیمانەکانی لەلایەک و ئیسرائیل لەلایەکی دیکەوە، هەر ئەمڕۆش وەزیری بەرگری ئەمریکا رایگەیاند: کە ئێران دەبێت باجی هاوپەیمانی و پشتگری حوسیەکان بدات.
وەزارەتی دەرەوەی سوریا بە توندی هەر جۆرە دەستوەردانێکی دەرەکی لە کاروباری ناوخۆی وڵاتەکەی رەت کردەوە و جەختی لەسەر پابەندبونی حکوومەتی سوریا بۆ پاراستنی هەموو پێکهاتەکانی وڵاتەکەی کردەوە.
لە راگەیەنراوێکدا کە رۆژی چوارشەممە، 30ـی نیسانی 2025 بڵاو کرایەوە، وەزارەتی دەرەوەی سوریا سەبارەت بە روداو و ئاڵۆزییەکانی ئەم دواییەی چەند ناوچەیەکی وڵاتەکەی، بە توندی رایگەیاند "هەموو جۆرە دەستوەردانێکی دەرەکی لە کاروباری ناوخۆییان رەت دەکەنەوە."
بەپێی راگەیەنراوەکە، وەزارەتی دەرەوەی سوریا هەموو داواکارییەکانی ئەم دواییەی "گروپە چەکدارەکانی دەرەوەی یاسا" کە داوای "پارێزپەندی نێودەوڵەتی" دەکەن، بە نایاسایی وەسف کردووە و بە تەواوەتی رەتی کردوونەتەوە.
هەروەها لە راگەیەنراوەکەدا هاتووە کە هەڵسوکەوت و داواکارییەکانی ئەو گروپانەی دەرەوەی یاسا، هەوڵێکە بۆ تێکدانی سەقامگیریی سوریا و هەڕەشەیە بۆ سەر یەکێتییەکەی و لاوازکردنی هەوڵە نیشتمانییەکان بۆ سەپاندنی ئاسایش لە سەرجەم ناوچەکانی ئەم وڵاتە.
لە کۆتاییدا، وەزارەتی دەرەوەی سوریا، پابەندبوونی خۆی بەرانبەر بە پاراستنی سەرجەم پێکهاتەکانی گەلی سوریا بەبێ جیاوازیی، لە نێویشیاندا دروزەکان دووپات کردووەتەوە و رایگەیاندووە: "ئەوان بەشێکی ڕەسەنی پێکهاتەی گەل و نیشتمانیی سوریان."
ئەنجومەنی سوریای دیموکرات (مەسەدە) راگەیەندراوێکی سەبارەت بە دۆخی سوریا بڵاوکردەوە و داوا لە هەموو لایەنەکان دەکات؛ ئاگربەست ڕابگەیەنن و هێمنی بپارێزن، هەروەها بەرپرسیارێتی تەواوی خراپبوونی بارودۆخەکە دەخاتە ئەستۆی دەسەڵاتی دیمەشق.
لە ڕاگەیەندراوەکەدا هاتووە: "ئەنجومەن پێی وایە بەکارهێنانی زۆری هێز، سوریا دەگەیەنێتە لێواری روخان و کەلێنی نێوان رۆڵەکانی گەلی سوریا - کە رژێمی روخاو دروستی کردووە - فراوانتر دەکات، هەروەها دەرگا دەکاتەوە بۆ دەستێوەردانی دەرەکی، بەتایبەت ئەو لایەنانەی کە ئاسایش و سەقامگیری وڵات دەکەنە ئامانج و هەوڵ دەدەن بۆ زاڵبوون بەسەر سوریا و داماڵینی لە یەکێتی و سەروەری خۆی."
ئەنجومەنی سوریای دیموکرات داوا لە دەسەڵاتی دیمەشق دەکات کە ئاسایش زامن بکات و چالاکی و کردەوە دوژمنکارییەکان رابگرێت، هەروەها سەرچاوەکانی هاندانی تایفەگەری و گوتاری ڕق وشک بکات.
ئەنجومەن پێی وایە دەبێت پەلە بکرێت لە سازدانی کۆنگرەیەکی نیشتیمانی گشتگیر بە بەشداری ڕاستەقینە و کارای هەموو پێکهاتە و ڕەنگەکانی گەلی سوریا، بۆ راستکردنەوەی رەوتی پرۆسەی گواستنەوە و داڕشتنی دەستورێکی نیشتیمانی دیموکراتی سەردەمیانە کە شایستەی قوربانیە گەورەکانی سورییەکان بێت و گوزارشت لە خواستەکانیان بکات، مافەکانیان بپارێزێت و بناغەی دەوڵەتی هاووڵاتیبوون و دادپەروەری دابمەزرێنێت.
شایانی باسە، لەم دواییەدا ناوچەکانی ئەشرەفیەی سەحنایا و جەرمانا لە دەوروبەری دیمەشق، شایەتی چەندین پێکدادان بوون لە نێوان هێزەکانی سەر بە حکومەتی سوریا و چەندین گروپی چەکداری لۆکاڵی، کە بۆتە هۆی کوژرانی چەندین کەس.
ئەمڕۆ چوارشەممە، مووەفەق تەریف، سەرۆکی ڕۆحیی دروزەکانی ئیسرائیل، لە راگەیەندراوێکدا داوای لە دروزەکانی سوریا کردووە ئارام بگرن و دڵنیای کردنەوە کە "دۆخەکە کۆنترۆڵ کراوە".
تەریف لە راگەیەندراوەکەیدا جەختی کردەوە کە "رێگە بە هیچ کەسێک نادەین دەست بۆ دروزەکان درێژ بکات و بێڕێزیان بەرانبەر بکات" و وتیشی: "ئیسرائیل، سوپا و جیهان لە پشتمانن".
سەرۆکی رۆحیی دروزەکان ئاشکرای کرد کە بنیامین ناتانیاهۆ، سەرۆک وەزیرانی ئیسرائیل رێنمایی تایبەتی لە بارەی سوریاوە دەرکردووە و ئاماژەی بەوەش کرد کە "بەم زووانە گۆڕانکارییەکی گەورە رو دەدات".
ئەم لێدوانانە دوای ئەوە دێن کە هەر ئەمڕۆ نووسینگەی سەرۆک وەزیرانی ئیسرائیل، راگەیەندراوێکی بڵاو کردەوە تێیدا ئاماژەی بەوە کردبوو کە وەزارەتی بەرگریی ئیسرائیل لە شارۆچکەی سەحنای نزیک دیمەشق، هێرشێکی ئاسمانی کردە سەر گرووپێکی توندڕەو کە ئامادەکارییان کردبوو بۆ هێرشکردنە سەر دروزەکان.
راگەیەندراوەکە هەروەها باسی لەوەش کردبوو کە پەیامێکی رونیان بۆ رژێمی سوریا ناردووە، کە ئیسرائیل بە هەموو شێوەیەک پارێزگاری لە دروزەکانی سوریا دەکات.
شایەنی باسە، دوێنێ سێشەممە، روانگەی سوری بۆ مافەکانی مرۆڤ ئاشکرای کردبوو کە شەوی دوشەممە لە شاری جەرمانەی نزیک دیمەشق، شەڕ و پێکدادان لە نێوان کارمەندانی وەزارەتی ناوخۆ و بەرگریی سوریا لەگەڵ چەکدارانی دروز روی داوە و لە ئەنجامدا لانی کەم 14 کەس کوژراون، کە حەوتیان دروز بوون.
ئەم روداوانە لە دۆخی ئاڵۆزی ناوچەکە دێن، کە چاودێران پێیان وایە گرژییەکان لە نێوان ئیسرائیل و سوریادا بەرەو هەڵکشان دەچن.
بە بیانوی بەشداریكردن لە ئاهەنگێك كە گۆرانی كوردی تێدا لێدراوە، دادگایەكی توركیا سزای زیندانی بەسەر پێنج ئەندامی دەم پارتیدا سەپاند.
پارتی یەكسانی و دیموكراسی گەلان - دەم پارتی بڵاوی كردەوە، پێنج ئەندامیان لە دێرسیم بە بیانوی بەشداریكردن لە ئاهەنگێك گۆرانی كوردی لە رێپێوانێكی ساڵی رابردوودا، سزای 10 مانگ زیندانیان لە لایەن دادگایەكی توركیا بەسەردا سەپێنراوە.
دادگاكەی توركیا لە دێرسیم لە دووەم دانیشتینیدا بڕیاری سزای زیندانیی بەسەر هەردوو هاوسەرۆكی دەمپارتی لە دێرسیم و هاوسەرۆكی شارەوانیی پێشوی شاری دێرسیم و ئەندامێكی دیكەی رێخستنی پارتەكەدا سەپاندووە.
پارێزەرانی دۆسیەكە رایانگەیاندوە؛ لە چالاكیی و رێپێوانەكەدا ژمارەیەك گۆرانیی كوردی لێدراون كە لە زۆربەی رێوڕەسمەكاندا لێدەدرێن، بەڵام دادگاكە ئەوەی وەك بانگەشە دژی دەسەڵاتی توركیا لە قەڵەم داوە و ئەندامەكانی دەم پارتی سزاداوە.
وەزیری دارایی ئیسرائیل رایگەیاند، شەڕ كۆتایی نایەت تا ئەوكاتەی سوریا دابەش نەبێت و خەڵكی غەززە رانەگوازن و بەرنامە ئەتۆمییەكەی ئێران لەناو نەبەن.
بێزالیل سمۆتریك وەزیری دارایی ئیسرائیل لە كەناری رۆژئاوای فەلەستین رایگەیاند، شەڕ ناوەستێت تا ئەو كاتەی سوریا دەڕوخێت و دابەشدەبێت و تەواوی دانیشتوانی غەززە رادەگوازرێن.
وتیشی، پاككردنەوەی غەززە لە حەماس و غەززەییەكان بەردەوامە و بارمتەكان دەگەڕێنەوە و دەبێت حزبوڵای لوبنانیش لەناو بچێت و بەرنامە ئەتۆمییەكەی ئێران بە تەواوی هەڵبوەشێتەوە.
دەشڵێت، دەستیان بە هەڵمەتێك كردووە كە ئەویش شەڕی غەززەیە، ئێستا هەلێكیان لەبەردەستە و نایەنەوێت لەدەستی بدەن.
جموجۆڵەكانی سوپای سوریا لە بەنداوی تشرین زیادیكردووە و مەترسی هەڵگیرسانی شەڕ لەنێوان سوپای سوریا و هێزەكانی هەسەدە لە سنوورەكە هەیە.
بەشێك لە میدیاكانی سوریا بڵاویانكردوەتەوە، لەدوای دامەزراندنی بنكەی سەربازی لە بەنداوی تشرینی حەڵەب، جموجۆڵەكانی سوپای سوریا لە بەنداوەكە زیادیكردووە و هێزێكی زۆری سوپا لە سنوورەكە بڵاوەیانپێكراوە.
ئەوەشیانخستووەتەڕو، هێزەكانی هەسەدە لە جێبەجێكردنی رێككەوتنەكەیان لەگەڵ حكومەتی سوریا دواكەوتوون، بەتایبەتی ئەو بڕگەیەی تایبەتە بە دەستبەرداربوونی هەسەدە لە لایەنی ئیداری و ئەمنی بەنداوی تشرین و گەڕاندنەوەی بۆ حكومەتی سوریا، ئەوەش مەترسی هەڵگیرسانی شەڕی لەنێوان سوپای سوریا و هێزەكانی هەسەدە لە بەنداوەكە لێدەكرێت.
میدیاكانی سوریا ئاماژەیان بەوەشداوە، حكومەتی سوریا پێداگرە لەسەر رێگریكردن لە هەر پرۆژەیەكی فیدراڵیزم یان كۆنفیدراڵی لە سوریا، ئەوەش پێچەوانەی هەڵوێست و لێدوانەكانی ئەم دواییەی مەزڵوم كۆبانێ فەرماندەی گشتی هەسەدەیە، كە داوای فیدراڵیزم لە سوریا دەكات.
ئەوەش لەكاتێكدایە، هێزەكانی هەسەدە لە بەنداوی تشرین كشاونەتەوە و بە دووری حەوت كیلۆمەتر لە گوندی قەل قەلی بڵاوەیان پێكراوە، توركیاش ناوەناوە بۆردومانی بەنداوەكە و دەوروبەری دەكات.
بەڕێوەبەری گشتی بەڕێوەبردنی قەیرانەکانی پارێزگای ئیسفەهان رایگەیاند لە کارگەیەک تەقینەوەیەک رویداوە و بەهۆیەوە کەسێک کوژراوە و دووانی تریش بریندار بوون.
بەپێی ئاژانسی هەواڵی تەسنیم، تەقینەوەکە لە کۆمپانیای پارسی ئاڤانار بووە کە دەکەوێتە ناحیەی مەیمەی سەر بە شارەدێی شاهینشاری ئەسفەهان.
بەپێی زانیارییە میدیاییەکان: ئەم روداوە سەعات 10:30سەرلەبەیانی ئەمڕۆ رویداوە. ئاماژە بەوەشکراوە: "راستەوخۆ دوای روداوەکە کارمەندانی فریاکەوتن و مانگی سور رەوانەی شوێنی روداوەکە کراون و روداوەکە کۆنترۆڵکرا".
رەوشی تەندروستی سورەیا ئۆندەر خراپە و ئاوسانی مێشكی بەردەوامە، سەبارەت بە رەوشی تەندروستی ئەحمەد توركیش دەم پارتی دەڵێت، چارەسەرە كیمیاییەكانی بە سەركەتوویی تەواوبوون.
نەخۆشخانەی فلۆرانس نایتینگەیل سەبارەت بە رەوشی تەندروستی سڕی سورەیا ئۆندەر، راگەیەنراوێكی بڵاوكردەوە و ئاماژەی بۆ ئەوەكرد، مەترسییەكانی سەر ژیانی بەردەوام روو لە زیادبوون دەكات و گەیشتوونەتە ئاستێكی شكست، كاردانەوەی نەخۆشەكەش كەمبووەتەوە و ئاوسانی مێشكی هێشتا بەردەوامە.
هاوكات سەبارەت بە رەوشی تەندروستی ئەحمەد تورك، دەم پارتی راگەیەنراوێكی بڵاوكردەوە و ئاماژەی بۆ ئەوەكرد، چارەسەرە كیمیاییەكانی ئەحمەد تورك بە سەركەتوویی تەواوبوون و پێشبینی دەكەن بە زووترین كات دەست بە كارەكانی تایبەت بە پڕۆسەی ئاشتیی بكاتەوە.
ئەحمەد تورك، ئێستا لە تەمەنی 82 ساڵیدایە و بەهۆی نەخۆشییەوە، ماوەی چەند مانگێكە چارەسەر وەردەگرێت و هەر بەو هۆیەشەوە نەیتوانیوە بەشداری لە سەردانەكانی وەفدی ئیمراڵی و دەم پارتیدا بكات.
روانگەی سوری بۆ مافی مرۆڤ بڵاویكردەوە، لەلایەن چەند چەكدارێكی نەناسراوەوە گۆڕی حافز ئەسەد سەرۆكی پێشووتری سوریا لە لازقیە هەڵدرایەوە و رووفاتەكەی بۆ شوێنێكی نادیار گواستراوەتەوە.
روانگەی سوری بۆ مافی مرۆڤ بڵاویكردەوە، لەلایەن چەند چەكدارێكی نەناسراوەوە گۆڕی حافز ئەسەد دامەزرێنەری رژێمی بەعسی سوریا و سەرۆكی پێشووتری سوریا، لە شاری قرداحەی پارێزگا لازقیە، بە چەند قۆناغێك هەڵدراوەتەوە و رووفاتەكەی بۆ شوێنێكی نادیار گواستراوەتەوە.
ئەوەشی خستووەتەڕوو، دوای رووخانی رژێمی بەشار ئەسەد ، شوێنی گۆڕی حافز ئەسەدی باوكی لە قرداحە، لەلایەن چەكدارانی ئیدارەی ئێستای سوریاوە شێوێنراوە.
8ـی كانوونی یەكەمی 2024، رژێمی بەشار ئەسەد لە سوریا، دوای نزیكەی 13 ساڵ بەرەنگاربوونەوەی گروپە چەكدارەكان رووخاو و خودی بەشار ئەسەد سەرۆكی ئەو كاتی سوریا روویكردە روسیا، هەرزووش دوای رووداوەكە چەكدارانی گروپەكان گەیشتنە سەر گۆڕی حافز ئەسەد و گۆڕەكەیان شێواند.
ئیسرائیل دەڵێت؛ پێویستە ژێرخانی ئەتۆمی ئێران بەتەواوی لەناو ببرێت، وەزیری دەرەوەی ئێرانیش راگەیاند، وەڵامی هەر هێرشێک دەدەینەوە کە بکرێتە سەر بەرنامە ئەتۆمییەکەمان.
عەباس عراقچی وەزیری دەرەوەی ئێران لە تۆڕی کۆمەڵایەتی ئێکس، وەڵامی سەرۆک وەزیرانی ئیسرائیل دەداتەوە سەبارەت بە هێرشکردنەسەر بەرنامەی ئەتۆمی ئێران و دەڵێت؛ لە ئەگەری هەر هێرشێک بۆ سەر بەرنامە ئەتۆمییەکەمان وەڵاممان دەبێت و لێکەوتەی خراپی لێدەکەوێتەوە.
ئاماژەی بەوەشکرد، ناتانیاهۆ دەیەوێت کێشە بۆ دانوستانەکانی لەگەڵ ئەمریکا دروستبکات، بەڵام دۆناڵد ترەمپ سەرۆکی ئەمریکا دەزانێت چی دەکات لەهەوڵە دیپلۆماسییەکان بۆ گەیشتن بەرێککەوتن لەگەڵ وڵاتەکەمان.
ئەمەش لە کاتێکدایە، ناتانیاهۆ لە بارەی دانوستانەكانی نێوان ئەمریكا و ئێران دوێنێ رایگەیاند، تەنها رێککەوتنێک كە باش بێت لەنێوان تاران و واشنتۆندا، رێككەوتنێكە كە لە رێگەیەوە بە تەواوی ژێرخان و سیستمی ئەتۆمی ئێران لەناوببرێت.
سەرۆک وەزیرانی ئیسرائیل دەڵێت؛ روخساری رۆژهەڵاتی ناوڕاستمان گۆڕیوە و وڵاتەکەی پلانە هاوبەشەکانی حزبوڵا و بزوتنەوەی حەماسی پوچەڵکردوەتەوە.
بنیامین نەتەنیاهۆ، سەرۆک وەزیرانی ئیسرائیل رایگەیاند؛ وڵاتەکەی لە رێگەی ئۆپەراسیۆنە سەربازییەکانی ئەم دواییەوە، سەرکەوتوبووە لە گۆڕینی روخساری رۆژهەڵاتی ناوەڕاست.
ئاماژەی بەوەشکرد، ئیسرائیل ژێر دەستەیی هیچ دەوڵەتێک نییە و رێگەش نادەین وڵاتەکەمان شکستبهێنێت.
نەتەنیاهۆ راشیگەیاند،ئیسرائیل گەورەترین بەربەستە لەبەردەم پڕۆژەی ئێران لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و بەرەنگاری ئەو وڵاتە بوینەتەوە، بەڵام هێشتا زۆر شتمان ماوە بە ئەنجامی بگەیەنین.
ژمارەی قوربانییانی تەقینەوەكەی بەندەر عەباسی ئێران بەرزبووەوە، سێ رۆژ ماتەمینی راگەیەندرا و تا ئێستاش ئاگری هەندێك ناوچە بە تەواوەتیی كۆنتڕۆڵ نەكراوە.
پەیامنێری كوردسات نیوز لە تاران رایگەیاند:.ژمارەی كوژراوانی تەقینەوەكەی بەندەری رەجایی بەندەر عەباس، بۆ 40 كوژراو و هەزار و 242 بریندار بەرزبووەتەوە.
ئاماژەی بەوەش كرد كە ژمارەیەك لە بریندارەكانی روداوەكە بۆ شارەكانی دیكە گواستراونەتەوە و ژمارەیەك كەسیش بێسەروشوێن بون و چارەنوسیان نادیارە.
پارێزگاری هورموزگان رایگەیاند لێكۆڵینەوە لە روداوەكە بەردەوامە و تیمەكانی ئاگركوژێنەوە سەرقاڵی كۆنتڕۆڵكردنی ئاگری تەقینەوەكانن.
دوێنێ شەممە ژمارەیەك تەقینەوەی گەورە لە بەندەر رەجایی لە شاری بەندەر عەباس سەر بە پارێزگای هورموزگان روویدا، رۆژنامەی نیویۆرك تایمزی ئەمریكیش بڵاوی كردوەتەوە ئەو ماددەی كە تەقیوەتەوە سوتەمەنیی موشەكی بالیستی بوە كە لە وڵاتی چینەوە هاوردە كراوە.
هەوڵی وڵاتانی نێوەنگیر بەردەوامە بۆ گەیشتن بە ئاگربەست لە كەرتی غەززە قەتەریش دەڵێت، بەرەوپێشچوون لە دانوستانەكانی ئاگربەست بەدەیهاتووە.
شێخ محەمەد بن عەبدولڕەحمان ئالسانی سەرۆك وەزیرانی قەتەر لە كۆنفراسێكی رۆژنامەوانیدا رایگەیاند، لە دانوستانەكانی تایبەت بە ئاگربەست لەنێوان حەماس و ئیسرائیل لە كەرتی غەززە بەرەوپێشچوون بەدیهاتووە.
وتیشی، ئیسرائیل دەیەوێت سەرجەم بارمتەكان ئازاد بكرێن بەبێ كۆتاییهێنانی شەڕ و حەماس ئەوە رەتدەكاتەوە
سەرۆك وەزیرانی قەتەر جەختیشیكردەوە، لەگەڵ میسر بەردەوامن لە هەوڵەكانیان بۆ گەیشتن بە قۆناغی دووەمی ئاگربەست لە غەززە.
ئەوەش لەكاتێكدایە، بزوتنەوەی حەماس دەڵێت ئامادەیە سەرجەم بارمتەكان ئازاد بكات بەو مەرجەی رێككەوتنی ئاگربەست بۆ ماوەی پێنج ساڵ لە غەززە ئیمزا بكرێت و سوپای ئیسرائیلیش لەو شارە بكشێتەوە، بەڵام تائێستا ئیسرائیل بە رەسمی وەڵامی ئەو داوایەی حەماسی نەداوەتەوە.
سەرۆكایەتی كۆماری سوریا لەسەر داواكردنی فیدراڵیزم هۆشداری دەداتە هەسەدە و دەشڵێت، مافی كورد و سەرجەم پێكهاتەكان لە سوریا پارێزراوە.
سەرۆكایەتی كۆماری سوریا بڵاویكردەوە، رێككەوتنی ئەم دواییەی نێوان ئەحمەد شەرع سەرۆكی سوریا و مەزڵوم كۆبانێ فەرماندەی گشتی هەسەدە، هەنگاوێكی ئەرێنی بوو بۆ ئارامی و چارەسەری نیشتمانی، بەڵام هەنگاوەكانی ئەم دواییەی هەسەدە، كە داوای فیدراڵیزم و دامەزراندنی واقعێكی جیا لە سوریا دەكات، پێچەوانەی رێككەوتنەكەیە و هەڕەشەیە بۆ سەر یەكپارچەی خاكی سوریا.
ئەوەشی خستەڕو، دژی هەر هەوڵێكن بۆ سەپاندنی قەوارەیەكی جیا بەبێ كۆدەنگی نیشتمانی، چونكە یەكگرتوویی و خاك و گەلی سوریا هێڵی سوورە و هەر سەرپێچییەك بۆ سەریان، دەرچوونە لە یەكڕیزی سوریا.
سەرۆكایەتی كۆماری سوریا هۆشداریش دەدات، لە پەكخستنی دامودەزگا حكومییەكان لە ناوچەكانی ژێر كۆنترۆڵی هەسەدە و قۆرخكاری خزمەتگوزاری و سەرچاوە نیشتمانییەكان لەلایەن هەسەدەوە، دەشڵێت، مافی كورد و سەرجەم پێكهاتەكان لە چوارچێوەی دەوڵەتی سوریا پارێزراوە.داواش لە هەسەدە دەكات پابەندی رێككەوتنی نێوانیان بێت.
بەهۆی تەقینەوەکەی بەندەر عەباسەوە حکومەتی ئێران سبەینێ دووشەممەی وەک رۆژی ماتەمینی گشتی لە سەرجەم ئێراندا راگەیاند.
دوای ئەوەی دوێنێ شەممە، تەقینەوەیەکی گەورە لە بەندەر رەجایی سەر بە بەندەر عەباسی ئێران رویدا، بەهۆیەوە تاوەکو ئێستا 27 کەس گیانیان لەدەستداوە و نزیکەی هەزار و 100 کەسیش بریندار بوون، هەروەها هێشتا گەڕانی تیمەکان بەردەوامە.
بەهۆی تەقینەوەکەوە، سێ رۆژ ماتەمینی لە تەواوی پارێزگای هورمزگان راگەیەنرا و حکومەتی ئێرانیش سبەینێ دووشەممەی وەک رۆژی ماتەمینی گشتی لە سەرجەم ئێراندا راگەیاند.
لە راپۆرتێکدا، کۆمپانیای "ئەمبرێی" بەریتانی تایبەت بە ئاسایشی دەریایی راپۆرتێکی لەبارەی هۆکاری تەقینەوەکەی بەندەر عەباسی ئێرانەوە بڵاوکردەوە و ئاماژەی بەوەکرد، بارێکی سوتەمەنی تایبەت بە موشەک لە چینەوە گەیشتووەتە بەندەرەکە، تەقینەوەکەش لە ئەنجامی هەڵە مامەڵەکردن لەگەڵ ئەو بارەدا رویداوە، کە تایبەت بووە بە سوتەمەنی رەق بۆ موشەکی بالیستی.