رۆژهەڵاتی ناوەڕاست
رەجەب تەیب ئەردۆغان سەرۆک کۆماری تورکیا دەربارەی پرۆسەی ئاشتی لە تورکیا و لەناوبردنی چەک لەلایەن پەکەکەوە لە کۆبوونەوەی پارتەکەیدا قسەی کرد و رایگەیاند: تورکیا هەنگاو دەنێت بەرەو سیاسەتی 100 ساڵەی خۆی.
لە وتارەکەیدا ئەردۆغان ئاماژەی بە مێژووی دروستبوونی پەکەکە کرد و وتی؛ 47 ساڵ لەمەوپێش رێکخراوێک دروستبوو، لە سەرەتای دروستبوونیەوە کە دەستیان پێکرد ژمارەیەک سەرباز و رۆڵەکەمان لە جەنگ لەگەڵ ئەواندا گیانیان لەدەستداوە.
وتیشی؛ لە سەرەتای دروستبوونی ئەو رێکخراوەوە هەموو حکومەتەکان ویستیان کۆتاییان پێبهێنن بەڵام نەیان توانی.
وتیشی؛ برا کوردەکانمان هەرچۆنێک بێت هاوکاربووین لەگەڵیاندا و نەبن بە قوربانی ئەم دۆخە و لەگەڵیاندا بژین، هاوکات ئاماژەی بەوەشدا، شەڕی پەکەکە 2 ترلیۆن دۆلار زیانی لە تورکیا داوە و بەهۆی هەندێک هەڵەوە حکومەتەکان نەیانتوانی پەکەکە لەناوبەرن. ئەردۆغان روونی کردەوە؛ دوێنێ چل و حەوت ساڵەی فرمێسک ڕشتن کۆتایی هات و لاپەڕەیەکی نوێ هەڵدەدەینەوە و دەچینە ناو قۆناغێکی نوێوە لە تورکیا.
وتیشی؛ لەم پرۆسەیەدا، تورک، کورد، عەرەب، براوەبوون و لەکەسی قبوڵناکەین ئارامی تورکیا تێکبدات.
نوێدەکرێتەوە...
تۆم باراك، نێردەی سەرۆکی ئەمەریکا بۆ سوریا، رۆژی شەممە ئاماژەی بەوە کرد کە واشنتن دەیەوێت دڵنیا ببێتەوە هەسەدە لە پڕۆسەی تێکەڵبوون بە حکوومەتی سوریادا دەرفەتێکی ڕێزلێگیراوی پێ دەدرێت.
باراك لە لێدوانێکدا لەگەڵ ئاژانسی ئەسۆشییەتید پرێس رایگەیاند کە متمانەی تەواویان بە دیمەشق هەیە، بەڵام جەختی لەسەر ئەوە کردەوە کە ڕێگە بە هەسەدە نادرێت “حکوومەت لەناو حکوومەت” دروست بکات.
نێردەی ئەمەریکا ئاشکرای کرد کە هیچ بەرەوپێشچوونێک لە گفتوگۆکانی نێوان دیمەشق و کوردانی رۆژئاوادا نییە، هەروەها ئاماژەی بەوە کرد کە حکوومەتی سوریا لەگەڵ هەسەدە لەسەر پلانی تێکەڵکردنی هێزەکانیان ناکۆکن.
باراک وتی: “دەمانەوێت دڵنیا ببینەوە کە هەسەدە لە تێکەڵبوون بە حکوومەتی سوریا، دەرفەتێکی ڕێزلێگیراوی پێ دەدرێت، هەروەها ئێمە متمانەی تەواومان بە دیمەشق هەیە”.
سەبارەت بە هاوسۆزی لەگەڵ هەسەدە، نێردەی ئەمەریکا ڕونی کردەوە کە هەرچەندە هەسەدە پێی وایە ئەمەریکا پێویستە هاوسۆز بێت، بەڵام گەر داوکارییەکانیان لۆژیکی نەبن، واشنتن ناچار نییە هاوسۆزیان بێت و خۆی بە قەرزاریان نازانێت بۆ دامەزراندنی دەوڵەت.
دەربارەی هەڵگرتنی سزاکانی سەر سوریا، باراک ئاماژەی بەوە کرد کە سەرۆک دۆناڵد ترەمپ بە هەڵگرتنی سزاکانی سەر وڵاتەکە “ئازایەتی نیشان داوە بەوەی هەلێکی دیکەی پێ داون”.
هەروەها جەختی لەسەر ئەوە کردەوە کە ئەمەریکا لە کشانەوەی هێزەکانی لە سوریا پەلە ناکات.
سەرۆک کۆماری تورکیا دەڵێت: هیوادارین ئەم هەنگاوە گرنگەی ئەمڕۆ بەرەوە ئامانجەکانمان ببات و سودی بۆ پرۆسەی ئاشتی هەبێت
رەجەب تەیب ئەردۆغان سەرۆك كۆماری توركیا لە کاردانەوەی لەناوبردنی چەك لەلایەن ژمارەیەك گەریلای پارتی كرێكارانی كوردستان " پەكەكە" رایگەیاند، هیوادارن لەناوبردنی چەك لەلایەن پەكەكەوە سوودی بۆ پرۆسەی ئاشتی هەبێت،
راشیگەیاند، لە هەوڵدان بۆ بەرقەراركردنی ئاشتی و سەقامگیری هەمیشەیی لەناوچەكەدا.
زیاتر لە 30 پارت و لایەنی رۆژئاوای كوردستان جەخت لە خۆبەڕێوبەریی باكور و رۆژهەڵاتی سوریا دەكەنەوە و دژی تێكەڵكردنەوەی هێزەكانی هەسەدە لە ناو سوپای سوریا راگەیەنراوێكیان بڵاوكردەوە.
دەسەڵاتی سوریا لە راگەیەنراوێكدا بڵاویكردەوە كە هەوڵی تێكەڵكردنەوەی هێزەكانی سوریای دیموكرات - هەسەدە بە سوپای وڵاتەكە دەدات و كورد بە بەشێكی دانەبڕاوی سوریا ناودەهێنێت، ئەوەش ناڕەزایەتی هەسەدە و 35 پارت و لایەنی رۆژئاوای كوردستانی لێكەوتوەتەوە.
ئە پارتانەی رۆژئاوای كوردستان لە راگەیەنراوێكی هاوبەشدا ئاماژەیان بەوە كردوە كە وتەكانی تۆماس باراك نێردەی ئەمریكا بۆ سوریا سەبارەت بە تێكەڵكردنەوەی هەسەدە لە سوپای سوریا و راگەیەنراوی دەسەڵاتی دیمەشق بۆ رەتكردنەوەی سیستمی خۆسەریی باكوری و رۆژهەڵاتی سوریا رەتدەكەنەوە.
لە راگەیەنراوەكەدا هاتوە لە دوای ساڵی 2011 و دوای سەرهەڵدانی ناڕەزایەتییەكانی سوریا رۆژئاوای كوردستان بە بەردەوامی هەوڵی پاراستنی سەرجەم پێكهاتەكانی پێكەوە داوە و دوای دروستبونی هەسەدەش ئەو هێزە بە هاوبەشی و بە هاوكاریی ئەمریكا رۆڵی لە بەرەنگاربونەوەی داعش هەبوە، بۆیە پێویستە باكور و رۆژهەڵاتی سوریا و هێزەكانی سوریا لە چوارچێوەی سیستمی خۆسەریدا یەكپارچەیی خاكی سوریا بپارێزن.
ئەو پارتانە جەختیان لەوە كردوەتەوە كە پێویستە ئەمریكا بە دژایەتیی هەسەدە لە رۆڵی ئەرێنیی لە باكور و رۆژهەڵاتی سوریا كەم نەكاتەوە و پشتوانیی خۆسەریی بكات بەرانبەر دەسەڵاتی دیمەشق.
وەفدێکی دەمپارتی بۆ بەشداریکردن لە پرۆسەی لەناوبردنی چەکی پەکەکە، لەرێگەی فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتیی هەولێرەوە گەیشتە هەرێمی کوردستان و لەلایەن سەرۆکایەتی هەرێمی کوردستانەوە پێشوازیان لێکرا.
وەفدەکە پێکهاتووە لە ژمارەیەک پەرلەمانتاری دەمپارتی و ژمارەیەک کەسایەتی باکوری کوردستان کە لە ناویاندا، هەریەک لە "مورات شەن، نوێنەری دەم پارتی لە هەرێمی کوردستان و ئەحمەد تورک و ژمارەیەکی دیکە لە ئەندام پەرلەمان و کەسایەتیەکانی تێدان.
کوردسات نیوز زانیویەتی؛ ئەمشەو 2025/7/10 ژمارەیەکی دیکە لە کەسایەتیەکانی باکوری کوردستان بۆ بەشداریکردن لە پرۆسەی لەناوبردنی چەکی پەکەکە، دەگەنە هەرێمی کوردستان.
وابڕیارە سبەی 11ـی 10، لە مەراسیمێک دا ژمارەیەک گەریلای پەکەکە لە چوارچێوەی پرۆسەی ئاشتیدا چەکەکانیان لەناوبەرن.
مارکۆ رۆبیۆ، وەزیری دەرەوەی ئەمەریکا رایگەیاند، ئەمریکا گەشبینە بە گەیشتن بە رێککەوتنی ئاگربەست لە غەززە و پرسی ئاگربەستی بە چەکدانانی حەماسەوە بەستەوە لە غـەززە.
رۆبیۆ لە لێدوانێکی ڕۆژنامەوانیدا رایگەیاند، پرسی ئاگربەست بە چەکدانانی حەماس چارەسەر دەبێت و سەبارەت بە کشانەوەی ئیسرائیلیش لە غەززە، وتی؛ "ئیسرائیل بە کشانەوەی تەواوەتی لە غەززە رازی نابێت."
ناوبراو لە کۆبوونەوەی لوتکەی کۆمەڵەی گەلانی باشووری رۆژهەڵاتی ئاسیا (ئاسیان) لە مالیزیا وتی: پێموایە ئێمە نزیکترین، رەنگە نزیکتر لەوەی کە لە ماوەی پێشوودا بووین.
ئاماژەی بەوەشکرد، ئێوارەی چوارشەممە لەگەڵ ویتکۆف قسەی کردووە سەبارەت بە شەڕی غەززە.
ئەمە لە دوای لێدوانی بەرپرسە ئیسرائیلیەکان دێت، کە لە چەند رۆژی رابردودا دوپاتیانکردەوە کە "نزیکن بگەن بە ئاگر بەست".
لێپرسراوێكی پارتی دەسەڵاتداری توركیا رایگەیاند، هەندێك لایەن و دەزگای هەواڵگریی ئامانجیانە پڕۆسەی چارەسەریی لە توركیا تێكبدەن و ئەردۆغانیش وتارێكی مێژویی بۆ پڕۆسەكە پێشكەش دەكات.
عومەرچەلیك جێگری سەرۆكی پارتی داد و گەشەپیدان ئاكەپە رایگەیاند، رۆژی شەممە رەجەب تەیب ئەردۆغان سەرۆكی پارتەكە وتارێكی مێژویی دەدات سەبارەت بە پڕۆسەی چارەسەریی لە توركیا.
وتیشی، هەندێك لایەنی ناوخۆی و وڵاتانی ناوچەكە بە كاری هەواڵگریی و بڵاوكردنەوەی بانگەشەی ناڕاست دەیانەوێت پرۆسەی چارەسەریی لە توركیا تێكبدەن، بەڵام ئاكەپە و پارتی بزوتنەوەی نەتەوەپەرست "مەهەپە "سورن لەسەر جێبەجێكردنی پڕۆسەی چارەسەریی.
جێگری سەرۆكی ئاكەپە وتوشیەتی، رۆژی شەممە و یەكشەممەی هەفتەی داهاتوو دەست بە كەمپین و هەڵمەت بۆ جێبەجێكردنی هەنگاوەكانی پرۆسەی چارەسەریی دەكرێت .
دەسەڵاتدارانی توركیا ئەمڕۆ چوارشەممە رایانگەیاند، هەندێك ناوەڕۆكی چاتبۆتی گرۆكیان قەدەغە كردووە كە خاوەندارێتیەكەی بۆ كۆمپانیای ئێكسی ئیلۆن مەسك دەگەڕێتەوە.
ئەم بڕیارە دوای ئەوە هات كە وەڵامەكانی گرۆك بە سوكایەتیكردن بە ڕەجەب تەیب ئەردۆگان سەرۆك كۆماری توركیا و مستەفا كەمال ئەتاتورك دامەزرێنەری كۆمارەكە دادەنرێت.
بەپێی ئاژانسی رۆیتەرز، دەسەڵاتدارانی توركیا گرۆكیان قەدەغەكردووە، بەهۆی ئەوەی كە ئەو ئەپە یاساكانی پێشێلكردووە و سوكایەتی بە دامەزراوەكانی دەوڵەت و هێما و بەها ئاینییەكان كردووە كە ئەم سوكایەتیانە لە توركیا بە تاوان هەژماردەكرێن.
بەپێی هەواڵی میدیاكان، كاتێك هەندێك پرسیاری بە زمانی توركی لێدەکرێت ئەپی چات كە لە پلاتفۆرمی ئێكس یەكخراوە، هێرشبەرانە وەڵام دەداتەوە و بە زمانێکی توند دەربارەی ئەردۆگان و دامەزرێنەری كۆماری توركیا مستەفا كەمال ئەتاتورك دەدوێت.
داواكاری گشتی توركیا پەڕاوی لێكۆڵینەوەی بۆ ئەو بابەتە كردۆتەوە و ئاماژە بەوە دەكات كە ئەمە یەكەم جارە ناوەڕۆکی زیرەکی دەستکرد لە تورکیا قەدەغە بکرێت.
ئاژانسی رۆیتەرز بڵاویكردۆتەوە، دەسەڵاتی تەكنەلۆجیای زانیاری و پەیوەندییەكانی توركیا (BİK) دوای بڕیاری دادگا ڕێگری لە چونە ناو ئەپەكە كردووە.
تا ئێستا نە ئێكس و نە خاوەنەكەی ئیلۆن مەسك هیچ لێدوانێكیان لەسەر قەدەغەكردنەكە نەداوە.
كەناڵی ئێن تی ڤی توركیا لە زاری عەبدولقادر ئۆرالۆغڵو وەزیری گواستنەوە و ژێرخانی توركیاوە رایگەیاندووە، توركیا تا ئێستا قەدەغەكردنی تەواوەتی بەسەر گرۆكدا نەسەپاندووە، بەڵام ئەگەر پێویست بكات ئەو كارە دەكات.
وەزیر وتیشی؛ دەسەڵاتدارانی توركیا لەگەڵ ئێكس ئەو بابەتە تاوتوێدەكەن.
یامان ئاكدەنیر پسپۆڕی یاسای دیجیتاڵی لە زانكۆی ئیستانبوڵ، لە پۆستێكدا لەسەر پلاتفۆرمی ئێكس رایگەیاندووە، دەسەڵاتداران نزیكەی 50 پۆستیان دەستنیشانكردووە كە لەلایەن گرۆكەوە دروستكراون وەك بنەمایەك بۆ لێكۆڵینەوە و فەرمانی دەستڕاگەیشتن بە هەندێك ناوەڕۆكیان بلۆككردووە بۆ پاراستنی نەزمی گشتی.
پێشتر كۆمپانیای ئێكس كە خاوەندارێتی كۆمپانیای گرۆك دەكات، بەڵێنی دابوو كە نوێكاری بۆ ئەپەكە بكات بۆ باشتركردنی كاراییەكەی.
ئەم ئەپە، مۆدێلێکی زمانەوانی گەورەیە ناسراوە بە "گرۆک"، کە رکابەری بەناوبانگترین پلاتفۆرمی زیرەکی دەستکردی OpenAI دەکات کە ChatGPT-4 ـە و خاوەندارێتیەکەی دەگەڕێتەوە بۆ ئیلیۆن مەسک.
بزوتنەوەی حەماس رایگەیاند، لە چوارچێوەی هەوڵەکانی گەیشتن بە ئاگربەست لە کەرتی غەززە، رەزامەندی دەربڕیوە لەسەر ئازادکردنی 10 بارمتە، ئاماژەی بەوەشکرد کە دانوستانە بەردەوامەکان "سەختە" بەهۆی شەڕانگێزی ئیسرائیلەوە.
حەماس ئەمڕۆ چوارشەممە 2025/7/9 بڵاویکردەوە، ناکۆکیەکانمان لەگەڵ ئیسرائیل بۆ گەیشتن بە ئاگر بەست چەند خاڵێکن وەک؛ رۆیشتنی هاوکارییەکان و کشانەوەی هێزەکانی ئیسرائیل لە کەرتی غەززە،
هاوکات ئاماژەی داوە بەوەی؛ دەبێت دڵنیابینەوە لەوەی ئاگربەست هەمیشەییە.
دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی ئەمریکا، رایگەیاند، کە لە یەکی هەشتەوە باجی 30% بەسەر عیراق و جەزائیر و لیبیا دا دەسەپێنین و بە نامەیەک محەمەد شیاع سودانیش لەوە ئاگادار دەکاتەوە.
ئەمڕۆ پێنجشەممە، ترەمپ لە واشنتۆن بە رۆژنامەنووسانی راگەیاند: ئەم بڕیارە بەشێکە لە سیاسەتی نوێی ئابوری ئەمریکا بۆ پاراستنی بەرهەم و بەرهەمهێنان لە ناوخۆو لە رۆژی هەینیـ شەوە بە نامە ئەو وڵاتانە لە رێژەی باجەکانی سەریان ئاگادار دەکەینەوە.
سەرۆکی ئەمریکا وتیشی: “بەنامەیەک ئەو وڵاتانە لە وردەکاری باجەکە ئاگاداردەکەینەوە و پێدەچێت لە سبەینێوە دەستبکەین بە ناردنی نامە بۆیان.”
لەو ئاگادارییەدا کە ترەمپ ئاڕاستەی کردوون هاتووە؛ لە کاتێکدا باج لەسەر عیراق هەڵدەگرن کە بۆ بەرهەم هێنان کۆمپانیاکانیان بگوازنەوە بۆ ئەمریکا.
بە چاودێری هاوپەیمانی نێودەوڵەتی، وەفدی باكوور و رۆژهەڵاتی سوریا و دەسەڵاتی كاتی سوریا كۆبونەوە و سەبارەت بە رێككەوتنی نێوانیان پرسە ئابوریی و سەربازییەكانیان تاوتوێ كرد.
ئاژانسی هاوارنیوز بڵاویكردەوە، لە كۆبوونەوەكەدا گفتوگۆ لەبارەی جێبەجێكردنی رێككەوتنی 10ی ئادار كراوە كە لەنێوان هێزەكانی سوریای دیموكرات و دیمەشق بە سەرپەرشتی مەزڵوم کۆبانی و ئەحمەد شەرع ئیمزا كرا.
بە پێی ئاژانسی هەواڵی فرانس پرێسیش، چوار دۆسیەی سەرەكیی لە كۆبونەوەكەدا گفتوگۆی لەسەر كراوە و گرنگترین ئەو دۆسیانەش بریتی بوون لە پرسی ئابوریی ، سەربازیی ، داهاتوی سوریا و پەیوەندییەكانی هەسەدە و حكومەتی دیمەشق.
كۆبونەوەكە لە كۆشكی تشرین لە دیمەشق بەڕێوچو، وەفدەكەی باكور و رۆژهەڵاتی سوریاش لەلایەن مەزڵوم عەبدی فەرماندەی گشتی هەسەدەوە سەرۆكایەتی دەكراو و هەر یەكە لە تۆماس باراك، نێردەی ئەمریكا و ژان باپتیست فیڤەر نوێنەری حكومەتی فەڕەنسا لە سووریا بەشداری كۆبونەوەكە بون.
دوای كۆتایی كۆبونەوەكە بەیاننامەیەكی هاوبەش بڵاوكرایەوە و بڕیارە جارێكی تر كۆبونەوە لە نێوان وەفدی رۆژئاوا و دەسەڵاتی دیمەشق بەڕێوبچێت بە ئامانجی تەواوكردنی گفتوگۆكان و بەدواداچوون بۆ جێبەجێكردنی ئەوەی كە لەسەری رێككەوتوون.
گیدۆن سەعر وەزیری دەرەوەی ئیسرائیل، ئەمڕۆ پشتڕاستی کردەوە کە وڵاتەکەی ئامادەیە بۆ دانوستان لەسەر ئاگربەستی هەمیشەیی ئەگەر سەرەتا ئاگربەستی کاتی بەدەستبهێنرێت.
سەعر لە سەردانەکەی بۆ براتیسلافا وتی: "ئەگەر بگەینە ئاگربەستی کاتی، ئەوا دەکەوینە دانوستان بۆ ئاگربەستی هەمیشەیی."
وەزیری دەرەوەی ئیسرائیل ئاماژەی بەوەشدا: "جدین لە بارەی گەیشتن بە ئاگربەست لە غەززە و ئەمە شتێکە دەتوانرێت بەدەستبهێنرێت."
پێشنیازی ئاگربەست لە غەزە بریتییە لە راگرتنی شەڕ بۆ ماوەی 60 رۆژ، ئازادکردنی دیلەکان بە قۆناغ قۆناغ، کشانەوەی هێزە ئیسرائیلییەکان لە بەشەکانی غەزە و ئەنجامدانی گفتوگۆ لەسەر کۆتایی هێنان بە شەڕ بە تەواوی.
لە پێشتردا، بنیامین ناتانیاهۆ سەرۆک وەزیرانی ئیسرائیل وتی؛ لە کۆبوونەوەکەی لەگەڵ دۆناڵد ترامپ سەرۆکی ئەمریکا، سەرنجیان لەسەرهەوڵەکان بۆ ئازادکردنی بارمتەکان چڕکردووەتەوە، پشتڕاستی کردەوە کە بڕیاری لەسەر "لەناوبردن"ی توانا سەربازی و کاربەدەستییەکانی بزووتنەوەی حەماسە.
ئەمە سێیەم سەردانە کە نەتانیاهو بۆ ویلایەتە یەکگرتووەکان دەیکات لە کاتی دەستپێکردنی خولی دووەمی ترامپ لە 20ـی شوبات.
ناتانیاهۆ لە پێشتردا بە رۆژنامەنووسانی وت پێیوایە کاری ئیسرائیل لە ناوچە فەلەستینییەکە کۆتایی نەهاتووە، بەڵام دانوستکاران "بە دڵنیاییەوە" کاردەکەن بۆ گەیشتن بە ئاگربەست.
ترەمپ و ناتانیاهۆ رۆژی سێشەممە بۆ دووەم جار لە ماوەی دوو رۆژدا پێکەوە کۆبوونەوە بۆ گفتوگۆ لەسەر دۆخی غەززە.
هاوکات ستیڤ ویتکۆف نێردراوی ئەمریکا بۆ رۆژهەڵاتی ناوەڕاست ئاماژەی بەوەدا کە ئیسرائیل و حەماس پاش 21 مانگ لە سەرهەڵدانی شەڕ نزیکن لەوەی بگەن بە ئاگربەست.
دوای 27 ساڵ عەبدوڵا ئۆجەلان لە پەیامێکی ڤیدیۆییدا دەرکەوت و باس لە چەکدانانی پەکەکە دەکات و رایگەیاندووە، كۆتایی به ته‌ڤگه‌ری پەکەکە دەهێنین کە وەک کاردانەوەیەک دژی نكۆڵیكردن له هه‌بوونی کورد دەرکەوت، ئیتر دان بە هەبوونی گەلی کورددا نراوە و ئامانجە سەرەکییەکە بەدی هاتووە.
کلیک لێرە بکە بۆ بینینی پەیامە ڤیدیۆییەکەی عەبدوڵا ئۆجەلان
دەقی پەیامەکەی عەبدوڵا ئۆجەلان:
هاوڕێیانی هێژا
سه‌باره‌ت به‌كێشه و ڕێگه‌چاره‌كانی دۆخی به‌رجه‌سته‌ی ئه‌م قۆناغه‌ی ته‌ڤگه‌ڕی هاوڕێیه‌تی كۆمیناڵیمان پێی گه‌یشتووه به ئه‌ركێكی ئه‌خلاقییانه‌م زانی كه به نامه‌یه‌كی به‌رفراوانی دووباره‌ش بێت، وه‌ڵامی ئاشكرا و خوڵقێنه‌رتان بده‌مه‌وه.
١- پێداگرم له‌سەر بانگه‌وازییه مێژووییه‌كه‌ی ٢٧ـی شووباتی ٢٠٢٥ بۆ (ئاشتی و كۆمه‌ڵگه‌ی دیموكراتی).
٢- به كۆنگره‌ی ١٢ و هه‌ڵوه‌شاندنه‌وه‌ی (پەکەکە) وه‌ڵامێكی تاكۆتا ڕاست و ئه‌رێنی و به‌رفراوانی ئه‌مه‌تان دایه‌وه، ئه‌م هه‌ڵوێسته‌تان به وه‌ڵامێكی مێژووییانه له‌قه‌ڵه‌م ده‌ده‌م.
٣- ده‌بێت ئه‌م دۆخه‌ی ئێستا كه وه‌كو ئه‌نجامێكی به بایه‌خ و مێژوویی په‌سه‌ند بكرێت. هاوكات ڕه‌نجی ئه‌و هاوڕێیانه‌ی كه ڕۆڵی پرد ده‌گێڕن شایسته‌ی ڕێز و گرنگی پێدانێكی هاوئاسته.
٤- له سه‌ره‌نجامی سه‌رجه‌م گۆڕانكارییه‌كاندا، مانیفێستۆیه‌كی كۆمه‌ڵگه‌ی دیموكراتیم ئاماده‌كرد كه ده‌بێت به‌وه‌رچه‌رخانێكی مێژوویی بژمێردرێت. ئه‌م مانیفێستۆیه بە سەرکەوتوویی شوێنی مانیفێستۆی ٥٠ ساڵەی “ڕێگای شۆڕشی كوردستان” دەگرێتەوە. له‌و بڕوایه‌دام كه نه‌ك ته‌نیا بۆ كۆمه‌ڵگه‌ی مێژوویی كورد، بۆ كۆمه‌ڵگه‌ی هه‌رێمی و گه‌ردوونیش ناوه‌ڕۆكێكی كۆمه‌ڵگه‌یی مێژوویی هه‌ڵگرتووه، گومانم نییه كه ئه‌مه نموونه‌یه‌كی سه‌ركه‌وتووی نه‌ریتی مانیفێستۆی مێژووییه.
٥- ده‌بێت به‌ئاشكرا ئه‌وه بڵێم كه هه‌موو ئه‌و گۆڕانكارییانه سه‌ره‌نجامی ئه‌و دانیشتنانه‌ن له ئیمراڵی ئه‌نجامم داون. به وریاییه‌كی به‌رزه‌وه كار كراوه بۆ ئه‌وه‌ی دانیشتنه‌كان له‌سه‌ر بنچینه‌ی ئیراده‌ی ئازاد بن.
٦- ئه‌م قۆناغه‌ی پێیگه‌یشتووین، هه‌نگاوی نوێ بۆ پراكتیزه‌كردن ده‌سه‌پێنێت. به بایه‌خه‌وه جه‌ختكردنه‌وه، تێگه‌یشتن و پابه‌ندبوون به بنەماکانی ئه‌م قۆناخه و ئه‌م هه‌نگاوه پێویستانه‌ی گرنگییه‌كی مێژووییان هه‌یه، مه‌رجی درێژه پێدانن به هه‌نگاوه‌كان.
لێرەدا كۆتایی به‌ته‌ڤگه‌ڕی پەکەکە دەهێنین کە وەک کاردانەوەیەک له دژی نكۆڵیكردن له هه‌بوونی کورد دەرکەوت و بە ئامانجی دامەزراندنی دەوڵەتێکی جیا ستراتیژییەکەی شه‌ڕی ڕزگاری نه‌ته‌وه‌یی بوو. ئێدی دان بە هەبوونی گەلی کورددا نراو و لەم سۆنگه‌یه‌وه ئامانجە سەرەکییەکە بەدی هاتووە. لەم واتایەدایە کە ماوەکەی بەسەر چووە. ئه‌وه‌ی تر به دووباره‌یه‌كی زۆر و چه‌قبه‌ستن هه‌ڵده‌سه‌نگێندرێت. له‌م سۆنگه‌یه‌شه‌وه درێژه به ڕه‌خنه و ڕه‌خنه‌دانی به‌رفراوان ده‌دات.
به‌و پێیه‌ی سیاسه‌ت بۆشایی هه‌ڵناگرێت، ده‌بێت ئه‌و بۆشاییه به به‌رنامه‌ی (ئاشتی و كۆمه‌ڵگه‌ی دیموكراتی)، به‌ستراتیژی (سیاسه‌تی دیموكراتی) و وه‌ك ته‌كتیكی سه‌ره‌كیش به‌حقوقی گشتگیرانه پڕ بكرێته‌وه. ئامانجمان قۆناغێكی مێژوویی و چاره‌نووسسازه.
له چوارچێوه‌ی پرۆسه‌كه‌دا؛ ئارەزوومەندانە دانانی چه‌ك و هه‌نگاوی دامه‌زراندنی كۆمسیۆنێكی به‌رفراوان كه وا بیری لێده‌كرێته‌وه له په‌رله‌مانی توركیادا به‌یاسایی بكرێت و ده‌ستڕۆیشتوو بێت هه‌نگاوی گرنگن.
مه‌رجه هه‌نگاوه‌كان به وریایی و هه‌ستیارییه‌وه و دوور له لۆژیكی نه‌زۆك و ململانێی من و تۆیی، بنرێن. ده‌زانم كه هه‌نگاوه‌كانمان مایه‌پووچ نابن. ئه‌و ڕاشكاوییه ده‌بینم و متمانه‌م پێیه‌تی. هاوكات هه‌وڵی چوونه ناو هه‌نگاوی كرداریتر و كلیل ئاساییانه‌ی به‌رجه‌سته له‌ئارادایه.
ئه‌و تێزانه‌ی من دامناون سه‌ره‌كیترینیان ئه‌مانه‌ن؛
١- هەموو لایەک ئه‌ركه‌كانی سەر شانیان جێبەجێ بکەن، گه‌یشتن به ئامانجی (ئاشتی و كۆمه‌ڵگه‌ی دیموكراتی) به گه‌یشتن به ڕێنماییه‌كی ئینته‌گراسیۆنیستی ئه‌رێنی به‌دیدێت.
له سه‌ره‌نجامی هه‌موو باسه‌كاندا ده‌رده‌كه‌وێت كە پەکەکە: ده‌ستبه‌رداری ئامانجی ده‌وڵه‌تی نه‌ته‌وه بووه، له‌گه‌ڵ ده‌ستبه‌ردان له‌و ئامانجه بنچینه‌ییه ده‌ستبه‌رداری ستراتیژییه‌تی بنچینه‌یی شه‌ڕیش بووه، كۆتایی به‌هه‌بوونی خۆی هێناوه. چاوه‌ڕێ ده‌كرێت ئه‌م قۆناغه مێژووییه به‌ره‌و پێشتر ببردرێت.
٢- به‌شێوه‌یه‌ك كه ببێته مایه‌ی واتادان به په‌رله‌مان و كۆمسیۆن و گومانه‌كانی ڕای گشتیی لاببات و ببێت به‌وه‌ڵامی پێویستییه‌كانی جێبه‌جێكردنی به‌ڵێنه‌كه‌مان، ده‌بێت ئه‌وه ئاساییانه لێكبدرێته‌وه كه زه‌مینه‌سازكار بن بۆ ئه‌وه‌ی چه‌كدانان بۆ لایه‌نی په‌یوه‌ندیدار و ڕای گشتی به‌شێوه‌یه‌كی كراوه بكرێت. دروستكردنی میكانیزمی چه‌كدانان پرۆسه‌كه به‌ره‌و پێشه‌وه ده‌بات. ئه‌وەی دەکرێت هه‌نگاوێكی دڵخوازانه‌یه له قۆناغی تێكۆشانی چه‌كدارییه‌وه به‌ره‌و قۆناغی حقوقی و سیاسه‌تی دیموكراتیاینه. ئه‌مه نه‌ك به شكست، به‌ڵكو ده‌بێت به‌سه‌ركه‌وتنێكی مێژوویی بزانرێت. ورده‌كاری چه‌كدانان ده‌ستنیشان ده‌كرێن و به خێرایی پراكتیزه ده‌كرێن.
٣- ده‌م پارتی له‌گه‌ڵ پارتییه‌كانی تری ژێر چه‌تری په‌رله‌مان بۆ گه‌یاندنی ئه‌م پرۆسه‌یه به‌سه‌ركه‌وتن پێكه‌وه ئه‌ركی سه‌رشانیان جێبه‌جێ ده‌كه‌ن.
٤- له‌م نێوه‌دا سه‌باره‌ت به‌دۆخی ئازادبوونی من كه وه‌كو مه‌رجێكی سه‌ره‌كی له سه‌رجه‌م نوسراو و بڕیاره‌كاندا هاتووه: خۆشتان ده‌زانن كه هه‌رگیز ئازادی خۆمم به كێشه‌یه‌كی تاكه‌كه‌سی دانه‌ناوه. له ڕووی فه‌لسه‌فیشه‌وه ئازادی تاك؛ دوور له كۆمه‌ڵگه نابێت. تاچه‌ند (تاك) ئازاد ببێت (كۆمه‌ڵگه) و تاچه‌ند (كۆمه‌ڵگه) ئازاد ببێت (تاك)ـیش ئازاد ده‌بێت. مه‌رجه به‌پێی ئه‌م مه‌یله مامه‌ڵه بكرێت.
باوەڕم به هێزی سیاسه‌ت و ئاشتی كۆمه‌ڵایه‌تی هه‌یه، نه‌ك چه‌ك. بانگه‌وازی له ئێوه‌ش ده‌كه‌م ئه‌م پره‌نسیپه پراكتیزه بكه‌ن. پێشهاته‌كانی ئه‌م ڕۆژانه‌ی دوایی له هه‌رێمه‌كه‌دا، به ئاشكرا گرنگی و پێویستیی ئه‌م هه‌نگاوه مێژووییه‌مان ده‌سه‌لمێنێت. ده‌بێت ئه‌وه‌ش بڵێم كه سه‌باره‌ت به پرۆسه‌كه پڕ به‌دڵ چاوه‌ڕێی هه‌موو جۆره ڕه‌خنه و پێشنیار و هاوكارییه‌كتانم. ده‌توانم به حه‌ز و جۆشه‌وه جه‌ختی له‌سه‌ر بكه‌مه‌وه و خۆم به گەشبین و ئاماده ده‌زانم كه ئه‌م گفتوگۆیانه لەسەر ئاستی ناوچه‌كه و جیهانیشدا ئێمه و هێزه‌كانی مۆدێرنیته‌ی دیموكراتی به به‌رنامه‌یه‌كی تیۆری و قۆناغێكی ستراتیژی و ته‌كتیكی ده‌گه‌یه‌نێت و له ئێستاوه له‌ناو هه‌وڵ و ئاماده‌كاری ئه‌مه‌دان.
بانگه‌وازیم بۆ قۆناغی داهاتوومان؛ با له‌سه‌ر بنچینه‌ی بڕیاره‌كانی كۆنگره و ئه‌و بۆچوون و پێشنیارانه‌ی له‌م نوسراوه‌دا باسم كردوون، قورسایی بخه‌ینه سه‌ر هه‌وڵه‌كانمان و پێشكه‌وتن و وه‌رچه‌رخانی سه‌ركه‌وتووانه به‌دی بهێنین.
له‌گه‌ڵ سڵاو و خۆشه‌ویستی هاوڕێیه‌تی هه‌میشه‌ییم
١٩ـی حوزه‌یرانی ٢٠٢٥
عەبدوڵا ئۆجالان
سەرۆكی ئەمریكا پێشنیازێكی نوێ بۆ راگرتنی شەڕ لە كەرتی غەززە و بەدیهێنانی ئاشتی لە نێوان ئیسرائیل و سوریا دەخاتەڕوو.
رۆژنامەی "ئیسرائیل هیوم" لە زاری سەرچاوەیەكی كۆشكی سپی ئەمریكاوە بڵاویكردووەتەوە، دۆناڵد ترەمپ سەرۆكی ئەمریكا پێشنیازێكی بۆ گەیشتن بە رێككەوتن لە نێوان ئیسرائیل و سوریا پێشكەشكردووە، بەڵام پەیوەستیكردووە بە رەزامەندی ئیسرائیل لەسەر كۆتاییهێنان بە شەڕ لە كەرتی غەززە.
رۆژنامەكە دەڵێت، ترەمپ نوێنەری تایبەتی خۆی رەوانەی دیمەشق كردووە بە مەبەستی گفتوگۆ لەبارەی رێككەوتنی نێوان ئیسرائیل و سوریا بە جۆرێك ئەمریكا گەرەنتی دەكات، بەبێ ئەوەی ناوی نوێنەرەكە و خشتەی كۆبوونەوەكانی ئاشكرا كردبێت.
رۆژی دووشەممەش كۆشكی سپی رایگەیاند، كاری لە پێشینەی ترەمپ كۆتاییهێنانە بە شەڕی غەززە و ئازادكردنی بارمتە ئیسرائیلییەكان لەلایەن حەماسەوە، لەكاتێكدا پێشتر ترەمپ دوایین پێشنیازی بۆ ئاگربەستی 60 رۆژە لە غەززە راگەیاندبوو.
دەسەڵاتی دەریایی بەریتانیا رایگەیاند کە لە دوو رۆژی دواییدا، چەکدارە حوسییەکانی یەمەن هێرشیان کردۆتە سەر دوو کەشتیی بازرگانی لە دەریای سوور و لە ئەنجامدا کوشتنی دوو کەشتیوان و بریندارکردنی دوو کەسی دیکەی لێکەوتەوە.
وردەکاری هێرشەکانی ئەمڕۆ یەکشەممە بۆ سەر کەشتیی Magic Seas:
- بە پێنج موشەکیی بالیستی هێرشەکە ئەنجامدراوە.
- کەشتییەکە زیانێکی زۆری بەرکەوتووە.
- تیمی کەشتییەکە ناچار بوون کەشتیەکە جێیبهێڵن.
وردەکاری هێرشەکان بۆ سەر کەشتیی Eternity Sea:
دوو کەشتیوان کوژران و دوو کەسی دیکە بریندار بوون
- لە کۆی 22 ئەندامی تیمەکە، 21 کەسیان خەڵکی فلیپینن
هانس کاکداک، یاریدەدەری وەزیری کرێکارانی کۆچبەری فلیپین رایگەیاند کە هێرش کراوەتە سەر کەشتیی “ئێم ڤی ئیتەرنیتی سیا.
دەسەڵاتی دەریایی بەریتانیا رایشیگەیاند: “کەشتییەکە لە ژێر هێرشی بەردەوامی چەکدارە حووسییەکاندایە. هەروەها ئەمە دووەم کەشتییە لە دەریای سوور لە ماوەی نزیکەی 24 کاتژمێردا لەلایەن ئەو چەکدارانەوە بە ئامانج دەگیرێت.”
لە دوای دەستپێکردنی شەڕی نێوان ئیسرائیل و حەماس لە ئۆکتۆبەری 2023، حوسییەکان دەیان هێرشیان بە ئاراستەی کەشتییە بازرگانییەکانی ئیسرائیل و هاوپەیمانانی ئەمەریکا ئەنجامداوە.