سودان لە جەنگ و هەرەسهێناندایە، زۆرن ئەو چیرۆکانەی کە لەو وڵاتەدا رودەدەن، لەناویاندا چیرۆکی دەستدرێژی سێکسی یەکێکی دیکەیە لە دیاردەکانی ئەو جەنگە؛ یەکێک لەو چیرۆکانە دایکێکە کە رێگەی داوە دەستدرێژی بکرێتە سەری لەبەر رزگاربوونی دوو کچەکەی.

ئەم راپۆرتە لە بی بی سی وەرگیراوە

بەهۆی جەنگەوە بارودۆخی سودان باش نییە و وڵاتەکە لە هەرەسهێناندایە، یەکێک لە دیاردەکانی جەنگەکە دەستدرێژی سێکسییە کە رێکخراوەکانی مافی مرۆڤ نیگەرانییان لەوبارەیەوە دەربڕیوە.

زیاتر لە ١٠ ملیۆن کەس

بە وتەی نەتەوە یەکگرتووەکان زیاتر لە ١٠ ملیۆن کەسی سوداننی ناچار بوون ماڵەکانیان جێبهێڵن.

بارودۆخی ژنانی سودان بەجۆرێکە هەندێک جار دەبێت زیاتر لە چوار سەعات رێگا ببڕن بۆ کڕینی پێداویستییەکانیان، ئەمە لەکاتێکدایە کە پیاوەکانیان ناچنە دەرەوە لەبەر ئەوەی راستەوخۆ چەکدارەکان داوای پارەیان لیدەکەن و لێشیان دەدەن.

"من بەرگەی سەختییەکان دەگرم"

یەکێک لە ژنەکانی سودان دەڵێت، "بەرگەی سەختییەکان دەگرم چونکە دەمەوێت خواردن بە منداڵەکانم بدەم، برسیمانە و پێویستمان بە خواردنە".

چیرۆکی 'مریەم' و دەستدرێژی

مریەم ناوی خوازراوی ژنێکی سودانە، ماڵیان لە دارسلام بووە و بەناچاری جێی هێشتووە و هاتووەتە لای براکەی تا بە ئارامی بژی، هەروەها لە شوینێکی فرۆشتنی چا کار دەکات.

مریەم دەڵیت، "لەسەرەتای جەنگدا دوو چەکدار هاتنە ماڵەکەمان، ویستیان دەستدرێژی بکەنە سەر دوو کچەکەم کە دانەیەکیان ١٧ ساڵە و ئەوی دیکەیان ١٠ ساڵە".

"بە کچەکانم وت لە پشتمەوە بوەستن، هەروەها بە چەکدارەکانم وت ئەگەر بڕیارە دەستدرێژی بکەن، واز لە کچەکانم بهێنن و دەستدرێژی بکەنە سەر من"، مریەم وادەڵێت.

مریەم زیاتر دەگێڕێتەوە و دەڵێت، "چەکدارەکان لێیاندام و پێیان وتم جلەکانت دابکەنە، لەوکاتەدا بە کچەکانم وت رابکەن، ئەوانیش لەگەڵ منداڵەکانی ئەو شوێنەی کە لێی دەژیاین رایان کرد و چەکدارەکان ئەوەی ویستیان کردیان".

هێزەکانی سوریای دیموکرات 'هەسەدە' رایگەیاند، لە بەرپەرچدانەوەی هێرشێکدا لە مەنبج، پێنج ئەندامی گروپە چەکدارەکانی نزیک لە تورکیایان کوشتووە.

هێزەکانی سوریای دیموکرات بڵاویانکردەوە، "لە رووبەڕووبوونەوەیەکدا لە باشووری خۆرهەڵاتی مەنبج لەگەڵ گروپە چەکدارەکانی نزیک لە تورکیا، پێنج ئەندامی ئەو گروپەمان کوشت و دەسمان بەسەر ژمارەیەک چەک و تەقەمەنیدا گرت".

ئاماژەی بەوەشکردووە، "هێزەکانمان کە مافی بەرگری و بەرپەرچدانەوەی هێرشەکانیان هەیە، بەشێوەی راستەوخۆ هێرشیانکردووەتە سەر ئەو چەند خاڵەی گروپە چەکدارەکانی نزیک لە تورکیا، رووبەڕووبوونەوەکان لە ئێوارەی دوێنێوە تاوەکو بەیانی ئەمڕۆ بەردەوام بوون".

ئەوەش هاتووە، لە ناوچەی زرکانیش، فڕۆکەکانی تورکیا خاڵێکی هێزەکانی ناوخۆیان کردووەتە ئامانج، کە بەهۆیەوە ئەندامێکی ئەو هێزە و هێزە سەربازییەکان شەهید بوون و چوار ئەندامی هێزەکانی ناوخۆش برینداربوون.

دوێنێش، هەسەدە رایگەیاند، بەرپەرچی دوو هێرشی گروپە چەکدارەکانی نزیک لە تورکیایان داوەتەوە و دەیان چەکداریان کوشتووە، هەروەها دەستیان  بەسەر دوو تانک و تۆپهاوێژ و زرێپۆشدا گرتووە.

ئاماژەی بەوەشکرد، لە پردی قوزاق، ئۆتۆمبێلێکی چەکدارەکانیان تەقاندووەتەوە و بەهۆیەوە دوو چەکدار کوژراون و بۆردومانێکی ئاسمانیشیان ئەنجامداوە. لە بەنداوی تشرینیش هێزەکانی ئەنجومەنی مەنبجی سەربازی هێرشێکی گروپە چەکدارەکانیان تێکشکاند، کە بەهۆیەوە دەیان چەکدار کوژران و بریندار بوون، هەروەها دەستیان گرتووە بەسەر دوو تانک، تۆپهاوێژێک، زرێپۆشێک، دوو ئۆتۆمبێل کە دۆشکەیان لەسەر بووە.

كاندیدی راوێژكاری ئاسایشی نەتەوەیی ئەمریكا لە كابینەكەی دۆناڵد ترەمپ رایگەیاند، پشتیوانیكردن لە شەڕڤانانی هەسەدە لە ئەولەویەتی كارەكانیان دەبێت لە سوریا.

مایك واڵتز كە لەلایەن دۆناڵد ترەمپ سەرۆكی هەڵبژێردراوی ئەمریكا وەك راوێژكاری ئاسایشی نەتەوەیی كاندیدكراوە، لە چاوپێكەوتنێكی تەلەفزیۆنیدا رایگەیاند، ئەمریكا لەئەولەویەتی كارەكانی لە سوریا، گرنتیكردنی نەگەڕانەوەی داعش و دەستەبەركردنی ئاسایشی سنورەكانی ئیسرائیل لەگەڵ ئەو وڵاتەدا دێت.

راشیگەیاند، پشتیوانی ئەمریكا بۆ هێزەكانی سوریا دیموكرات هەسەدە بەردەوام دەبێت و لە ئەولەویەتی كارەكانیانە لە سوریا.

واڵتز ئاماژەی بەوەشدا، ئاسایشی سنورەكانی ئیسرائیل دووەم گرنگترین بەرژەوەندی ئەمریكایە لە سوریا و هەرگیز رێگانادەن سنورەكانی ئیسرائیل لەلایەن تیرۆرستانەوە كۆنتڕۆڵبكرێت.

بەیانی ئەمڕۆ فڕۆکەیەک لە کازاخستان بە ٧٢ سەرنشینەوە کەوتە خوارەوە، کە پێنج کەسیان ستافی ناو فڕۆکەکە بوون، بەپێی دوایین ئامارەکان، توانراوە ٣٢ سەرنشینیان رزگار بکرێن.

فڕۆکەکە سەر بە هێڵی ئاسمانی ئازەربایجان بووە و گەشتەکەی لە باکووی ئازەربایجانەوە بەرەو روسیا بووە.

لە دوایین راپۆرتدا لەسەر زاری بەرپرسانی کازاخستانەوە ئاژانسی ئەسۆشیەتید پرێس بڵاویکردووەتەوە، لە فڕۆکەکەدا ٦٧ سەرنشین و پێنج ستافی ناو فڕۆکەکە هەبوون، کە تاوەکو ئەم ساتە ٣٢ کەس رزگار کراون، کە دووانیان منداڵن.

ئەوەش هاتووە، ئەو کەسانەی رزگارکراون لە ئێستادا لە نەخۆشخانە چارەسەر وەردەگرن.

ئەسۆشیەتید پرێس ئەوەشی خستووەتە روو، ٤٢ کەس لە سەرنشینەکانی فڕۆکەکە خەڵکی ئازەربایجان بوون، ١٦ کەسیان خەڵکی روسیا بوون، شەش کەسیشیان کازاخستانی و سیانەکەی دیکەش خەڵکی قیرغستان بوون.

لەبارەی هۆکاری کەوتنەخوارەوەی فڕۆکەکەوە باس لە دوو هۆکار دەکرێت، یەکێکیان ئەوەیە کە پۆلێکی باڵندە خۆیان کێشاوە بە فڕۆکەکەدا. هۆکاری دووەمیش باس لەوەدەکرێت، لە کازاخستان گرفت لە جی پی ئێس'ی فڕۆکەکەدا دروستبووە و بۆماووەیەکی درێژ کاری نەکردووە، بەهۆیەوە فڕۆکەکە تووشی ئەو رووداوە بووە.

ئێران لەسەر كوشتنی ئیسماعیل هەنییە لەلایەن ئیسرائیلەوە، نامەیەك ئاڕاستەی ئەنجومەنی ئاسایش دەكات، نوێنەری وڵاتەكەش دەڵێت: دانپێدانانی ئیسرائیلییەكان رەوایەتی دەدات بە هێرشەكانی تاران بۆ سەر تەلئەبیب.

لە نامەكەی ئێران بۆ ئەنجومەنی ئاسایشی سەر بە نەتەوە یەكگرتوەكان هاتووە: دانپێدانانی یسرائیل كاتس وەزیری بەرگریی ئیسرائیل بە كوشتنی ئیسماعیل هەنییە لە تاران، زۆر بێشەرمانەیە و رەوایەتی هێرشەكانی ئێران دژی ئیسرائیل دەردەخات.

ئێران راشیگەیاندووە، ئیسرائیل بەبیانووی جیاواز و تۆمەتباركردنی وڵاتەكە بە هاوكاریی حوسییەكان دژی تەلئەبیب ئامادەكاریی دەكات بۆ هێرشكردنە سەر ئێران و دەیەوێت بە هەنگاوەكانی هەڕەشە لە ئاشتی و ئاسایشی نێودەوڵەتی دەكات.

ئیسماعیل هەنییە سەرۆكی پێشوتری بزوتنەوەی حەماس لە 31ی تەمموزی ئەمساڵ لە تاران كوژرا، لە بەرامبەردا، ئێران بە زیاتر لە 200 درۆن و موشەك هێرشیكردە سەر ئیسرائیل.

ماوەی ٢١ رۆژە شەڕ و پێكدادان لەنێوان هەسەدە و گروپە چەكدارەكان بەردەوامە و هەسەدەش لە پێشڕەویەکانی بەردەوامە ، روانگەی سوریش دەڵێت، هەسەدە تەنها ١٢ كیلۆمەتر لە سەنتەری مەنبجەوە دوورە.

روانگەی سوری بۆ مافەكانی مرۆڤ رایگەیاند، بە سەرپەرشتی هاوپەیمان دانوستانەكانی ئاگربەست لە نێوان هێزەكانی سوریای دیموكرات و گروپە چەكدارەكانی نزیك لە توركیا بەردەوامی هەیە، بەڵام لەهەمانكاتدا شەڕ و پێكدادان لە كۆبانی و مەنبج و دەوروبەری بەنداوی تشرین بەردەوامی هەیە.

راشیگەیاند، لەئێستادا ئەمریكا هێزێكی زۆر رەوانەی شاری كۆبانێ كردووە كە بۆ هەمیشە ئەو هێزە لە كۆبانێ دەمێنێتەوە.

رێژەی لەسێدارەدان لە وڵاتی سعودیە بەرزبووەتەوە و تەنها لەم ساڵدا ٣٣٠ کەس سزای لەسێدارەدانیان بەسەردا جێبەجێ کراوە، ئەمە لەکاتێکدایە کە محەمەد بن سەلمان شازادەی جێنشینی سعودیە رایگەیاندبوو، "تەنها لەکاتی کــوشتنی بەئەنقەست ئەو سزایە دەسەپێندرێت".

رێژەکە لە سعودیە زیادیکردووە

بەپێی زانیارییەکان ژمارەی لەسێدارەدان لە ساڵی ٢٠٢٢ بریتیبووە لە ١٩٦ کەس، هەروەها لە ساڵی ٢٠٢٣ بریتیبووە لە ١٧٢ کەس، بۆ ئەمساڵیش ٣٣٠ کەس لەسێدارەدراون.

بەپێی راپۆرتێکی ئاژانسی رۆیتەرز، رێژەی لەسێدارەدانی ئەم ساڵی وڵاتی سعودیە، بەرزترین رێژەیە لە مێژوی ئەو وڵاتەدا.

هەر بەپێی راپۆرتەکە، دەسەڵاتدارانی سعودیە دەڵێن، بەشێک لە سزاکان بەهۆی ماددەی هۆشبەر و بەشێکی دیکەیان بەهۆی تاوانی تیــرۆرستییەوە بووە، ئەو کەسانەشی لەسێدارەدراون، زیاتر لە ١٠٠ کەسیان خەڵکی سعودیە نین.

ریکۆردەکەی سعودیە

رۆژی ١١ـی ٣ـی ٢٠٢٤ سعودیە رایگەیاند، لە یەک رۆژدا بەتۆمەتی جیاجیا ٨١ کەسی لەسێدارەداوە کە ئەمە زۆرترین رێژەی جێبەجێکردنی سزایە لە یەک رۆژدا لەو وڵاتە، کۆتا جار لە ساڵی ١٩٨٠ وڵاتی سعودیە لە یەک رۆژدا ٦٣ کەسی لەسێدارەدا.

١٧٠ وڵات لەسێدارەدانیان لابردووە

تا ئێستا زیاتر لە ١٧٠ وڵاتی ئەندام لە نەتەوە یەکگرتووەکان سزای لەسێدارەدانیان لە یاساکانیاندا لابردووە، هەروەها ٢٣ ویلایەتی ئەمریکاش ئەم سزایەیان لە یاساکانیان دەرکردووە و زیاتر لە ١٠ ویلایەتیش ساڵانێکە بەکاریان نەهێناوە.

هەسەدە رایگەیاند، بەرپەرچی دوو هێرشی گروپە چەکدارەکانیان داوەتەوە و دەیان چەکداریان کوشتووە، هەروەها دەستیان  بەسەر دوو تانک و تۆپهاوێژ و زرێپۆشدا گرتووە.

هێزەکانی سوریای دیموکرات 'هەسەدە' رایگەیاند، هێزەکانیان لە گوندی 'قبر ئیمو' لە رۆژهەڵاتی مەنبج رووبەڕووی هێرشێکی گروپە چەکدارەکان بوونەتەوە و تاوەکو ئەم ساتە رووبەڕووبوونەوەکان بەردەوامن.

ئاماژەی بەوەشکردووە، لە ناوچەی پردی قوزاق، ئۆتۆمبێلێکی چەکدارەکانیان تەقاندووەتەوە و بەهۆیەوە دوو چەکدار کوژراون و بۆردومانێکی ئاسمانیشیان ئەنجامداوە.

ئەوەش هاتووە، لە بەنداوی تشرینیش هێزەکانی ئەنجومەنی مەنبجی سەربازی هێرشێکی گروپە چەکدارەکانیان تێکشکاند، کە بەهۆیەوە دەیان چەکدار کوژران و بریندار بوون.

هەسەدە راشیگەیاندووە، لە رووبەڕووبوونەوەکەی بەنداوی تشریندا دەستیان گرتووە بەسەر دوو تانک، تۆپهاوێژێک، زرێپۆشێک، دوو ئۆتۆمبێل کە دۆشکەیان لەسەر بووە.

دوای ماوەی شەش ساڵ لە هەڵدان و خولانەوەی بە دەوری خۆردا، کەشتیParker Solar Probe گەیشتە نزیکترین خاڵ لە خۆر، کە تاوەکو گەیشتووەتە ئەو خاڵە، کەشتییەکە رووبەڕووی چەندین دۆخی سەختی ناو بۆشایی ئاسمان بووەوە.

کلیک لێرە بکە بۆ بینینی کەشتییەکە بەشێوەی سێ دووریی

ناسا رایگەیاندووە، کاتێک کەشتییەکە دەگاتە نزیکترین خاڵ لە خۆر، پلەی گەرمی پێشەوەی دەگاتە هەزار و ٣٧٠ پلەی سیلیزی، بەڵام بەشی پشتەوەی کەشتییەکە لە ٣١٥ پلەی سیلیزیدا دەمێنێتەوە.

کەشتییەکە ماوەی چوار ساڵ کار لەسەر دیزاینکردنی کراوە و ماددەی سەرەکی دروستکردنەکەی کاربۆنە، بەشێوەیەک دیزاین کراوە کە بەرگەی بەرزی پلەی گەرمای خۆر بگرێت و ئەو فۆمە کاربۆنیەی بۆی دیزاین کراوە، بەجۆرێکە، رێگە نادات گەرمی بگاتە ئامێرەکە.

کەشتی پارکەر؛ حەوت هێندە زیاتر لە خۆر نزیک بووەتەوە بەراورد بە کەشتییە ئاسمانییەکانی پێشووتر، کەلە ئێستادا نێوانی پارکەر و خۆر ٦.٢ ملیۆن کیلۆمەترە.

بۆ یەکەمجار ئیسرائیل بە رەسمی دانی بە کوشتنی ئیسماعیل هەنیەی سەرۆکی مەکتەبی سیاسی حەماسدا نا و وەزیری بەرگری ئیسرائیل رایگەیاند، "چیمان بەسەر ئیسماعیل هەنیە و یەحیا سینوار و حەسەن نەسروڵادا هێنا لە تاران و غەززە و لوبنان، هەمان شت لە یەمەن دووبارە دەکەینەوە".

یسرائیل کاتس وەزیری بەرگری ئیسرائیل لە راگەیانراوێکدا بڵاویکردووەتەوە، "بەهێزەوە لە حوسیەکان دەدەین، ژێرخانی ستراتیژیی و لوتکەی سەرکردەکانیان بە ئامانج دەگرین، چیمان بەسەر ئیسماعیل هەنیە و و یەحیا سینوار و حەسەن نەسروڵادا هێنا لە تاران و غەززە و لوبنان، هەمان شت حەدیدە و سەنعای یەمەن ئەنجام دەدەینەوە".

ئاماژەی بەوەشکردووە، "دەمانەوێت نامەیەکی روون بگەیەنینە حوسیەکان، شکستمان بە حەماس هێنا، شکستمان بە حزبوڵا هێنا، سیستمی بەرگری ئێرانمان کوێر کردووە و زیانمان بە بەرهەمهێنانی تاران گەیاندووە، هەر ئێمە بووین رژێمی ئەسەدمان لە سوریا تێکشکاند و گورزی کوشندەمان لە بەرەکانی جەنگ دا، بۆیە بە هەمان شێوە حوسیەکان لە یەمەن دەکەینە ئامانج، کە لەئێستادا کۆتا رێکخراون ئیسرائیل بە ئامانج دەگرن".

دەشڵێت، "ئەوەی دەست لە ئیسرائیل بەرز بکاتەوە، دەستی دەبڕین و دەستی درێژی سوپای ئیسرائیل لێی دەدات و لێپرسینەوەی لێدەکات".

ئەو راگەیەنراوەی وەزارەتی بەرگری ئیسرائیل لەکاتێکدایە، کە هەفتەی رابردوو، چەند موشەکێک لە یەمەنەوە ئاڕاستەی ئیسرائیل کران و بنیامین ناتانیاهۆی سەرۆکوەزیرانی وڵاتەکەش داوای لە سوپای وڵاتەکەی کرد، وەڵامدانەوەیان هەبێت و رایگەیاند، "هێزەکانمان بۆ بەئامانجگرتنی ژێرخانی ستراتیژی حوسیەکان ئاڕاستە دەکەین".

لەدوای کوژرانی ئیسماعیل هەنیەی سەرۆکی مەکتەبی سیاسی حەماس لە تارانی پایتەختی ئێران لە رۆژی ٣١ی ٧ی ئەمساڵدا، ئەم یەکەمجارە ئیسرائیل بە فەرمی دان بەوەدا بنێت ئەوان کوشتویانە.

بەهۆی تەقینەوە لە کارگەیەکی تەقەمەنیدا لە تورکیا ١٢ کەس گیانیان لەدەستدا و بەپێی ئامارە سەرەتاییەکان سێ کەسیش بریندارن.

ئیسماعیل ئوستائۆغڵو پارێزگاری بالیکەسیر رایگەیاند، بەهۆی تەقینەوەیەک لە کارگەیەکی تەقەمەنیدا لە پارێزگای بالیکەسیر، ١٢ کەس گیانیان لەدەستدا و سێ کەسی دیکەش بریندار بوون.

باسی لەوەشکرد، تەقینەوەکە لە بەشی بەرهەمهێنانی کەپسولەکانی کارگەکەدا روویداوە.

وتیشی، هێشتا هۆکاری تەقینەوەکە نازانن چی بووە، بەهۆی تەقینەوەکەوە جگە لە زیانی گیانی ئەو بەشەی کارگەکە داڕماوە.

ئاماژەی بەوەشکرد، تیمەکانی پۆلیس و بەرگری شارستانی دەستیان بە لێکۆڵینەوە لە رووداوەکە کردووە و بەم زووانە دوایین ئاماری رووداوەکە و هۆکارەکەی لە رێگای میدیاکانەوە روون دەکەنەوە.

پنتاگۆن رایگەیاند، 900 سەربازی تری بۆ عیراق ناردووە و لە ئێستادا نزیكەی دوو هەزار و 500 سەربازی لە عیراق هەیە.

پاتریك رایدەر سكرتێری رۆژنامەوانی پنتاگۆن رایاگەیاند، لە چەند مانگی رابردوودا هێزی زیاتریان بۆ رۆژهەڵاتی ناوەڕاست زیادكردووە و لە رۆژانی رابردووشدا بۆ عیراق 900 سەربازو بۆ سوریاش بە هەمان شێوە900 سەربازیان ناردووە ، بەو شێوەیەش لەئێستادا لە عیراق دوو هەزار و 500 سەربازی ئەمریكی هەن .

دەشڵێت، تەنها لە هەفتەی رابردوو لە سوریا ژمارەی سەربازەكانیان بۆ دوو هێندە زیادیكردووە 
چەند دەسەڵاتدارێكی ئەمریكاش رایانگەیاندوە ،  ئەمریكا بۆ عیراق و سوریا بە یەكسانی هەمان ژمارەی سەربازی ناردووە بەهۆی مەترسی سەرهەڵدانەوەی داعش لەو دوو وڵاتەدا.

وەزیری دەرەوەی ئەڵمانیا هۆشداری لەشەڕی نێوان توركیا و هەسەدە لە سوریا دەدات و دەڵێت، شەڕی نێوان ئەو دوو لایەنە سودی بۆ هیچ لایەك نابێت.

ئانالینا بیربوك وەزیری دەرەوەی ئەڵمانیا لە لێدوانێكی رۆژنامەوانیدا ئاماژەی بەوەدا، شەڕی نێوان سوپای توركیا و هەسەدە لە سوریا مەترسیدارە و نابێت رووبدات، چونكە تەنها خزمەت بە تیرۆریستانی داعش دەكات.

ئەوەشی خستەڕوو، شەڕی نێوان توركیا و هەسەدە سودی بۆ هیچ لایەك نابێت، هاوكات، مەترسییە بۆ سەر ئاسایشی سوریا و توركیا.

وەزیری دەرەوەی ئەڵمانیا وتیشی، سەرەڕای ئەوەی توركیا مافی ئەمنی رەوای هەیە بۆ دوورراگرتنی وڵاتەكە لە شەڕ، بەڵام نابێت ئەم دۆخەی سوریا بقۆزێتەوە بۆ هێرشكردنەسەر كوردەكان.

سەرۆك كۆماری توركیا رایگەیاند، یەكپارچەیی خاكی سوریا هێڵی سورە و ئەنكەرە هاوكاریی خەڵكی ئەو وڵاتە دەكات و هەوڵی دەركردنی نەیارانی توركیا لە سوریا دەدەن.

رەجەب تەیب ئەردۆغان دوای تەوابوونی كۆبوونەوەی كابینەی حكومەتەكەی رایگەیاند: دڵخۆشە بەو گۆڕانكارییانەی لە سوریا روویداوە، وتیشی ئەوان لە شوێنە راستەكەی مێژوودا وەستان.

وتیشی، ئەو دۆخە نوێیەی كە لە سوریا روویداوە سەرنجی جیهانیانی بۆ لای خۆی ڕاكێشاوە، ئەوان وەك وڵاتێكی برای سوریا خوێندنەوەی باشیان بۆ دەسەڵاتی نوێی دیمەشق هەیە.

ئەردۆغان جەختی لە پشتیوانیی وڵاتەكەی بۆ گەلی سوریا كردەوە و رایگەیاند، رێگە بە كەس نادەن ببێتە هەڕەشە بۆ سەر توركیا.

ئەردۆغان جەختی لە یەكپارچەیی خاكی سوریا كردەوە، وتیشی، پاراستنی یەكپارچەیی خاك و پێكهاتەی سوریا لە هەر دۆخێكدا هێڵی سوری ئەوانە و لەم بارەیەوە پاشەكشەكە ناكەن.

کۆشکی کرێملن روونکردنەوەیەکی لەبارەی ئەو دەنگۆیانە بڵاوکردووەتەوە کە باس لە جیابوونەوەی ئەسما ئەسەد لە بەشار ئەسەد دەکات و ئاماژەی بەوەکردووە، ئەوانە دەنگۆن و دوورن لە راستییەوە.

کۆشکی کرێملن رایگەیاندووە، ئەو دەنگۆیانەی بڵاوبوونەتەوە لەبارەی جیابوونەوەی ئەسما ئەسەد لە بەشار ئەسەد دوورن لە راستییەوە و ئەسما ئەسەد هیچ داوایەکی لەو جۆرەی نەکردووە.

ئەو روونکردنەوەی کۆشکی کرێملن لەدوای بڵاوبوونەوەی چەند دەنگۆیەک دێت، کە باسیان لەوەدەکرد، ئەسما ئەسەد داوای جیابوونەوەی بۆ بەشار ئەسەدی هاوسەری ناردووە.

لە رۆژی ٨ی ئەم مانگە، بەر لە رووخانی رژێمەکەی ئەسەد، دەنگۆی هەڵاتنی بەشار ئەسەد و خێزانەکەی بۆ روسیا بڵاوبووەوە و چەند میدیایەکی فەرمی ئاماژەیان بەوەکرد، بەشار ئەسەد و خێزانەکەی لە روسیا مافی پەنابەرییان وەرگرتووە.

روسیا لە سەرەتادا هیچ روونکردنەوەیەکی لەبارەی دەنگۆکانەوە نەدەدا و رەتیشی نەدەکردنەوە، تاوەکو لە ١٠ی ئەم مانگەدا، سێرگی ریڤاکۆف وەزیری دەرەوەی روسیا پشتڕاستی کردەوە، کە روسیا بەشار ئەسەدی بە پارێزراوترین رێگا بۆ وڵاتەکەی خۆی گواستووەتەوە.

هێزەكانی ئەنجومەنی سەربازی مەنبج شكستیان بە هێرشێكی تری گروپە چەكدارەكانی سەر بە توركیا هێنا لە بەنداوی تشرین و دوای ١٢ رۆژ پێكدادان دەستیان بە پێشڕەوی كرد.

ئەنجومەنی سەربازی مەنبج لە راگەیەنراوێكدا ئاماژەی بەوەكردووە، جگە لەوەی هێرشەكەیان تێكشكاندووە، ئۆتۆمبێلێكی سەربازییشی گروپەكانیشیان لە ڕۆژئاوای ڕووباری فورات تەقاندۆتەوە.

هاوكات روانگەی سوری بۆ مافەكانی مرۆڤ بڵاویكردەوە، دوای ١٢ رۆژ لە پێكدادانێكی بەردەوام، بۆ یەكەمجار هەسەدە، لە سێ گوندی دەوروبەری بەنداوی تشرین پێشڕەوی كردووە.