جیهان
دەسەڵاتدارانی ویلایەتی ئەریزۆنا رایانگەیاند، درەنگانی شەوی دووشەممە لە فڕۆکەخانەی سکۆتسدەیل پێکدادان لەنێوان دوو فڕۆکەی تایبەتدا روویدا و بەهۆیەوە کەسێک گیانی لەدەستدا و ژمارەیەکی دیکەش برینداربوون.
بەپێی میدیا ئەمریکیەکان، یەکێک لە فڕۆکەکان خاوەندارێتیەکەی بۆ گۆرانیبێژ مۆتلی کرو ڤینس نیل- دەگەڕێتەوە.
ئیدارەی فڕۆکەوانی ئەریزۆنا لە راگەیەندراوێکی فەرمیدا رایگەیاندووە، رووداوەکە درەنگانی شەوی دووشەممە روویداوە، دوو فرۆکە خۆیان بە یەکدا کێشاوە و بەهۆیەوە کەسێک گیانی لەدەستداوەو چەند کەسێکیش بریندار بوون.
تا دێت روداوی بەیەکدا کێشان وکەوتنە خوارەوەی فرۆکە لە ئەمریکا و جیهان زۆردەبن، ئەم روداوە هاوکاتە لەگەڵ ئەوەی چەند رۆژ پێش ئێستا فڕۆكەیەكی سەربازی ئەمریكا بە چوار سەرنشینەوە لە فلیپین تێكشكا و سەرجەمیان گیانیان لەدەستدا، پێشتریش، فڕۆکەیەکی ژاپۆنی لە فرۆکەخانەی تاکۆما لە سیاتڵ، خۆی کێشا بە کلکی فڕۆکەیەکی ئەمریکیدا بەڵام هیچ زیانێکی گیانی لێنەکەوتەوە، ئەم ڕوداوانە دوای تەنیا لە دوو هەفتە دێن لە پێکدا کێشانی نێوان فڕۆکەیەک و هێلیکۆپتەرێکی سەربازی لە ئەمریکا، کە بووە هۆی گیان لەدەست دانی 86 کەس.
رۆژنامەی "پرێنسا لیبرێ"ـی پایتەختی گواتیمالا بڵاویکردەوە، ئەمڕۆ دووشەممە پاسێک لە پردێکەوە کەوتۆتە خوارەوە بۆ ناو روبارێک و بەهۆیەوە 51 کەس گیانیان لەدەستدا.
ماینۆر روانۆ، وتەبێژی ئاگرکوژێنەوە و فریاکەوتنی شارەکە، ئەمڕۆ دووشەممە بە رۆژنامەنووسانی راگەیاند کە هەوڵەکان لە ئارادان "بۆ رزگارکردنی ئەو کەسانەی دیکە کە بەهۆی رووداوەکەوە گیریان خواردووە"، وتیشی: تەرمی 36 پیاو و 15 ژن رەوانەی مردووخانەی پارێزگاکە کراون.
بێرناردۆ ئارێڤالۆ، سەرۆکی گواتیمالا سێ رۆژ ماتەمینی گشتی بەهۆی روداوەکەوە راگەیاند و سوپا و دەزگا تایبەت بە کارەساتەکانی راسپارد بۆ یارمەتیدانی زیان لێکەوتووانی روداوەکە.
سوپای روسیا رایگەیاند، لە یەك رۆژدا 142 پێگەی هێزەكانی ئۆكراینی بۆردومان كردووە.
بەپێی راگەیەندراوی سوپای روسیا ئەوەش خراوەتەڕوو، لەناو ئامانجەكاندا ژێرخانی سەربازی فڕۆكەخانەی سەربازیی ئۆكراین بۆردومان كراوە و زیانێكی زۆری پێگەیشتووە.
وەزارەتی بەرگری ڕوسیا لە ڕاپۆرتی ڕۆژانەی خۆیدا ئاشكرای دەكات، زیانەكانی سوپای ئۆكراین لە ماوەی 24 سەعاتی رابردوودا نزیكەی هەزار و 105 سەرباز كوژراو و بریندار بوون.
لەئامارەكەدا ئەوەش هاتووە، سێ مووشەكی دروستكراوی ئەمریكا و بۆمبێكی ئاسمانی دروستكراوی فەرەنسی خراونەتە خوارەوە جگە لە تێكشكاندنی 51 فڕۆكەی بێفڕۆكەوان.
دۆناڵد تڕەمپ ئیمزای لەسەر جێبەجێکردنی بڕیاری گۆڕینی ناوی کەنداوی مەکسیک بۆ کەنداوی ئەمریکا کرد و رۆژی 9ی شوباتیشی بە رۆژی کەنداوی ئەمریکا ناساند.
شەوی رابردوو پاش ئەوەی دۆناڵد تڕەمپی سەرۆکی ئەمریکا لەناو فڕۆکەدا بوو و لە رێگادا بوو بۆ بەشداریکردنی لە سوپەر بۆوڵی ئەمساڵ، رایگەیاند، گۆڕینی ناوی کەنداوی مەکسیک بۆ کەنداوی ئەمریکا شانازییەکی گەورە بۆ مێژووی ئەمریکا دەگەڕێنێتەوە.
دۆناڵد تڕەمپ بە فڕۆکەکەی بەرەو ویلایەتی نیو ئۆرلین دەڕۆیشت و بەسەر ئاوی کەنداوی ئەمریکادا دەفڕی، کە ئەوە یەکەمجارە لەدوای گۆڕینی ناوەکەیەوە بەسەر ئەو کەنداوەدا گەشت بکات.
24ی مانگی رابردوو، وەزارەتی ناوخۆی ئەمریكا بە رەسمی ناوی كەنداوی مەكسیكی بۆ كەنداوی ئەمریكا و ناوی لوتكەی دێنالی لە ئەلاسكا بۆ چیای ماكینلی گۆڕی.
رۆژی 28ی مانگیش كۆمپانیای گوگڵ لە تۆڕی كۆمەڵایەتی ئێكس رایگەیاند، دوای ئەوەی سەرۆكی ئەمریكا ناوی كەنداوی مەكسیكی بۆ كەنداوی ئەمریكا گۆڕی، ئەوانیش لە سایتی نەخشەی گوگڵدا ناوی بەنداوەكەیان گۆڕیوە.
دۆناڵد تڕەمپ رایگەیاند، ئەگەر جەنگی نێوان روسیا و ئۆکراین لە کاتی سەرۆکایەتی ئەودا بوایە رێگەی نەدەدا هەڵبگیرسێت. وتیشی، "پلانێکی باشمان بۆ کۆتاییھێنان بەو جەنگە هەیە".
دۆناڵد تڕەمپ سەرۆکی ئەمریکا رایگەیاند، ئەگەر ئەوکاتە سەرۆکی ئەمریکا بوایە، ئەوا جەنگی نێوان روسیا و ئۆکراین هەڵنەدەگیرسا، باسی لەوەشکرد، پلانێکی باشیان ھەیە، بە ئامانجی کۆتاییھێنان بە جەنگی نێوان ئەو دوو وڵاتە، لەبارەی ئەو پرسە بە تەلەفۆن لەگەڵ ڤلایمیر پوتین سەرۆکی روسیا قسەی کردووە.
تڕەمپ وتیشی، "بەردەوام پەیوەندیم لەگەڵ پوتین باش بووە".
لە لێدوانەکەیدا تڕەمپ کە بۆ رۆژنامەی نیو یۆرک تایمزی داوە ئەوەشی خستووەتە روو، "جۆ بایدنی سەرۆکی پێشووی ئەمریکا سەرچاوەی شەرمەزاری بوو".
جەنگی ئێستای نێوان روسیا و ئۆکراین لە 24ی شوباتی ساڵی 2022دا دەستیپێکرد، لەو کاتەشەوە تاوەکو ئێستا بەردەوامە، دۆناڵد تڕەمپی سەرۆکی ئەمریکاش کە لەو ماوەیەی جەنگەگە دەستی پێکرد ئەو لە سەرۆکایەتیدا نەبوو، بەردەوام لەو کاتە و لە ئێستاشدا باس لەوەدەکات، ئەگەر ئەو سەرۆک بوایە رێگەی نەدەدا جەنگ رووبدات.
حكومەتی ئەمنی ئیسرائیل بۆ گفتوگۆكردن لەبارەی قۆناغی دووەمی ئاگربەستی غەززە كۆدەبێتەوە، وەفدێكی دانوستانكاری ئیسرائیلیش لە دەوحەیە.
میدیاكانی ئیسرائیل بڵاویانكردەوە، رۆژی سێشەممە حكومەتی ئەمنی ئیسرائیل بۆ گفتوگۆكردن لەبارەی قۆناغی دووەمی ئاگربەستی غەززە كۆدەبێتەوە، لەكاتێكدا قۆناغی یەكەم هێشتا تەواونەبووە.
ئەوەش لەكاتێكدایە وەفدێكی دانووستانكاری ئیسرائیل لە دەوحەی پایتەختی قەتەرە بۆ گفتوگۆكردن لەبارەی قۆناغی دووەمی ئاگربەست لەگەڵ بزوتنەوەی حەماس.
بەپێی میدیاكانی ئیسرائیل، وەفدەكە تەنها دەسەڵاتی گفتوگۆی هەیە و ناتوانێت بەبێ گەڕانەوە بۆ تەلئەبیب بڕیاری كۆتایی لەبارەی هەر پێشنیازێكی وڵاتانی نێوەندگیرەوە بدات.
ئاماژە بەوەشكراوە، بەشێكی گفتوگۆكانی وەفدە ئیسرائیلییەكە، درێژەدان دەبێت بە قۆناغی یەكەمی ئاگربەست و خۆی لە ئازادكردنی بارمتە و بەندكراوەكان دەبینێتەوە كە بڕیارە شەش هەفتە بخایەنێت.
قۆناغی دووەمی ئاگربەست تایبەت دەبێت بە كشانەوەی تەواوی ئیسرائیل لە كەرتی غەززە و رادەستكردنەوەی روفاتی بەشێك لەوانەی لە غەززە كوژراون.
لە ماوەی دوو مانگی هێرشەكانی توركیا و چەكدارانی بۆ سەر باكوری سوریا و رۆژئاوای كوردستان زیاتر لە 80 كەس شەهیدبون.
دەستەی تەندروستیی باكور و رۆژهەڵاتی سوریا رایگەیاند، لە ماوەی دوو مانگدا بەهۆی هێرشی درۆن و بۆردومانی فڕۆكە جەنگیەكانی توركیا ، لەگەڵ پەلاماری چەكدارانی سوری هاوپەیمانی ئەو وڵاتە، 82 هاوڵاتیی مەدەنیی شەهید و 250 كەسیش برینداربون.
زۆرینەی قوربانییەكان لە گوندەكانی مەنبج و نزیك لە بەنداوی تشرین و كۆبانێ بون كە لە بۆردومانی درۆن و فڕۆكە جەنگییەكانی توركیا شەهید بون.
دەستەی تەندروستی ئاماژەی بەوە كردوە لە ماوەی یەك مانگی هێرشەكانی توركیا بۆسەر بەنداوی تشرین 24 هاوڵاتیی مەدەنی شەهید بون و 221 كەسی دیكەش بریندرابون.
بە پێی ئامارەكانی دەستەی تەندروستی باكور و رۆژهەڵاتی سوریا لەو دوو مانگەدا لانیكەم 10 منداڵ لە كۆبانێ و سرین و مەنبج بەهۆی بۆردومانەكانی توركیاوە شەهید بون.
سەرۆكی ئەمریكا راگرتنی شەڕی ئۆكراین لە پەیوەندییەكی تەلەفۆنیدا لەگەڵ سەرۆكی روسیا تاوتوێ دەكات.
ڕۆژنامەی نیویۆرك پۆستی ئەمریكی لە زاری دۆناڵد ترەمپ، سەرۆكی ئەمریكاوە بڵاویكردەوە، لە ڕێگەی تەلەفۆنەوە قسەی لەگەڵ ڤلادیمێر پوتن هاوتا روسییەكەی كردووە، ئەمەش وەك هەوڵێك بۆ گفتوگۆ و دانوستان بۆ كۆتاییهێنان بە جەنگی ئۆكراین.
لەو بارەوە ترەمپ رایگەیاندوە، پێویستە پوتن كۆتایی بەو شەڕەی ئۆكراین بهێنێت، چونكە ئەوانەی لەبەرەكانی جەنگ دەكوژرێن هەموویان گەنجن.
ترەمپ جارێكی دیكە دوپاتیكردوەتەوە كە ئەگەر لە ساڵی 2022 ئەو سەرۆكی ئەمریكا بووایە، ئەو جەنگە كە سێ ساڵە بەردەوامە هەرگیز ڕووی نەدەدا، جەختی لەوەشكردووەتەوە كە پلانێكی كۆنكرێتی هەیە بۆ كۆتاییهێنان بە جەنگی ئۆكراین .
سەرۆكی لوبنان كابینەی نوێی حكومەتی وڵاتەكەی بە بەشداری 24 وەزارەت و بە سەرۆكایەتی نەواف سەلامی سەرۆك وەزیران ئیمزا كرد.
سەرۆكایەتی كۆماری لوبنان پێكهێنانی حكومەتی نوێی لە 24 وەزیر بە سەرۆكایەتی نەواف سەلام راگەیاند و دەڵێت، حكومەتی نوێ چاكسازییە ئابورییەكان جێبەجێ دەكات، سەرۆك وەزیرانی نوێش جەختی لەسەر چاكسازی و گێڕانەوەی متمانەی هاووڵاتیان كردەوە.
دەشڵێت، لوبنان بڕیارنامەی 1701ی نەتەوە یەكگرتوەكان جێبەجێ دەكات، كە لە ساڵی 2006 كۆتایی بە شەڕی پێشوی حزبوڵا و ئیسرائیل هێنا، بۆیە هیوادان لەم كابینە نوێیەدا حكومەتێكی چاكسازی و رزگاری بێتە ئاراوە.
ئەمەش لەكاتێكدایە حكومەتی لوبنان دوای زیاتر لە سێ هەفتە گفتوگۆ لەگەڵ لایەنە سیاسییەكانی وڵاتەكە پێكهێنرا و پۆستەكانی حكومەتیش بەپێی سیستمی پشك دابەشكراون.
ویلایەتە یەکگرتووەکان رایگەیاند، پەتایەکی وەرزیی بەهێز وڵاقتەکەی گرتووەتەوە، کە لەماوەی 15 ساڵی رابردوودا، پەتای لەو جۆرە تۆمار نەکراوە. باس لەوەشدەکەن، تەنها لەم وەرزی پەتایەدا 24 ملیۆن کەس توشی پەتا بوون.
بەرپرسانی ویلایەتە یەکگرتووەکان باس لەوەدەکەن، ئەو پەتا وەرزییە نیشانەکانی لە هەندێک کەسدا توندن و بەهێزترین پەتایە، کە لە زستانی ساڵی 2010وە وڵاتەکەی گرتبێتەوە.
بەهۆی پەتاکەوە لە بەشێکی ویلایەتەکان خوێندنگەکان داخراون، بە جۆرێک تەنها لە یەک قوتابخانەی ویلایەتی تەکساس، هەفتەی رابردوو 650 خوێندکار و 60 مامۆستا و تیمی قوتابخانەکە توشی پەتاکە بوون.
لەوبارەیە ناوەندی کۆنتڕۆڵکردنی نەخۆشییەکان باسی لەوەکردووە، تاوەکو ئێستا لانیکەم 24 ملیۆن کەس لەم وەرزی پەتایەدا توشی پەتاکە بوون و 310 هەزار کەسیان لە نەخۆشخانە داخڵ کراون، هەر بەهۆی پەتای وەرزییەوە 13 هەزار کەس گیانیان لەدەستداوە، کە 57یان منداڵن.
پزیشکەکان باس لەوە دەکەن، ئێستا لەدوای بڵاوبوونەوەی ڤایرۆسی کۆرۆناوە، تاڕادەیەک نیشانەکانی هەندێک لە پەتا وەرزییەکان توندتر بوون و هەندێک جار کەسانی توشبوو ئازار دەدەن.
لە راگەیەندراوێکدا کۆریای باکور رایگەیاند، بەرهەمهێنانی چەکی ئەتۆمی لەو وڵاتەدا بە مەبەستی راگرتنی کردەوەی دوژمنکارانەی هێزەکانی بەرانبەریانە، هەروەها بەهیچ جۆرێک بابەتی گفتوگۆ و سازش نییە و چەکەکانمان بۆ بەکار هێنانن نەک مامەڵە پێوەکردن.
لە وەڵامی دیدارەکەی رۆژی هەینی نێوان سەرۆکی ئەمەریکا و سەرۆک وەزیرانی ژاپۆن، کە تیایدا ئاماژە بە داماڵینی چەکە ئەتۆمییەکەی کۆریای باکوور درا، کۆریا راگەیەنراوێکی بڵاوکردەوە و ئاماژەی بەوەدا "ئەرکی هێزە چەکدارەکانمان وەڵامدانەوەی هەر کردەوەیەکی دوژمنکارانەیە کە بەرانبەرمان بکرێت، وڵاتەکەمان پێویستی بە دانپێدانانی هیچ کەسێک نییە و ئامادەش نییە لە ژێر ناوی هیچ رێککەوتنێکدا دەستبەرداری چەکی ئەتۆمی بێت.
پێشتریش بەرپرسانی ناتۆ و یەکێتی ئەوروپا ئاماژەیان بە داماڵینی کۆریای باکوور دابوو لە چەکی ئەتۆمی و کۆریاش ناتۆ و یەکێتی ئەورەپای بە " ناواقعی و گاڵتەجاڕ" ناوبرد."
دەسەڵاتدارانی ئەمریکا ڕایانگەیاند، پارچەی ئەو فڕۆکە نەفەر هەڵگرەیان بە تێکشکاوی دۆزیوەتەوە، دوێنێ لە ئالاسکاوە بەرەو شاری نۆمێ، هەڵفڕیبوو.
میدیاكانی ئەمریكا دوێنێ هەینی بڵاویان کردەوە، فڕۆکەیەک لە ئالاسکا بە 10 سەرنشینەوە هەڵفڕیوە و لە پەیوەندیدا نەماوە، رەنگە کەوتبێتە خوارەوە.
ئەمڕۆ شەممە، مایک سالێرنۆ وتەبێژی پاسەوانی کەناراوەکانی ئەمریکا رایگەیاند: دوای زیاتر لە 13 کاتژمێر لە ونبوونی، پاشماوەی ئەو فڕۆکەیە لە بەستەڵەکی ئالاسکا دۆزرایەوە و لەو 10کەسەی لە فڕۆکەکەدا بوون سەرجەمیان گیانیان لەدەستداوە.
دیارنەمانی ئەم فڕۆکەیە، سێیەم رووداوی گەورەی فڕۆکەوانیە لە ماوەی هەشت رۆژدا.
پێرێ بوو کە فڕۆكەیەكی سەربازی ئەمریكا بە چوار سەرنشینەوە لە فلیپین تێكشكا و سەرجەمیان گیانیان لەدەستدا، پێشتریش، فڕۆکەیەکی ژاپۆنی لە فرۆکەخانەی تاکۆما لە سیاتڵ، خۆی کێشا بە کلکی فڕۆکەیەکی ئەمریکیدا بەڵام هیچ زیانێکی گیانی لێنەکەوتەوە، ئەم ڕوداوانە دوای تەنیا لە هەفتەیەک دێن لە پێکدا کێشانی نێوان فڕۆکەیەک و هێلیکۆپتەرێک لە ئەمریکا، کە بووە هۆی گیان لەدەست دانی 86 کەس.
ئەمریكا وەڵامی خامنەیی دەداتەوە و دەڵێت بۆئەوەی سزاكانی سەر ئێران قورستر نەبێت، پێویستە بگەڕێتەوە سەر مێزی گفتوگۆ و دانوستانەكان.
وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریكا لە وەڵامی وتەكانی عەلی خامنەیی رابەری باڵای شۆڕشی ئیسلامی ئێران رایگەیاند، دۆناڵد ترەمپ سەرۆكی ئەمریكا بە ئاشكرا لەگەڵ ئەوەی خوازیاری رێگریكردنە لە بەرنامە ئەتۆمییەكەی ئێران، لە هەمان كاتیشدا پێداگریی لە دانوستان و گفتوگۆ لەگەڵ ئێران دەكات.
وتیشی، ئەگەر ئێران نایەوێت دانوستان و گفتوگۆ بكات، روبەڕوی سزای زیاتر و فشاری زۆرتری ئەمریكا دەبێتەوە.
ئەو وەڵامەی ئەمریكا دوای ئەوە دێت كە خامنەیی لە كۆبونەوەیەكدا لەگەڵ هێزی ئاسمانی ئێران رایگەیاند، ئەمریكا هیچ كاتێك پابەندی رێككەوتنە نێودەوڵەتییەكان و بە تایبەتیش رێككەوتنی ئەتۆمیی نەبووە، بۆیە سوود لەم ئەزمونەكان وەردەگرن و دانوستان لەگەڵ حكومەتێكی لەو جۆرەدا ناكەن.
کۆمیسياری باڵای مافەکانی مرۆڤی سەربە نەتەوە یەکگرتووەکان (OHCHR)، بڵاویکردەوە نیگەرانە لەوەی دۆناڵد ترەمپ بڕیاری سەپاندنی سزای بەسەر بەرپرسانی دادگای تاوانی نێودەوڵەتیی (دادگای لاهای)دا ئیمزا کردووە.
لەو بارەیەوە، کۆمیسياری باڵای مافەکانی مرۆڤی سەر بە نەتەوە یەکگرتووەکان راگەیاندراوێکی سەبارەت بە بڕیارەکانی سەر بەرپرسانی دادگای تاوانی نێودەوڵەتیی بڵاوکردەوە.
لە راگەیانراوەکەدا هاتووە، "پشتیوانی تەواو لە کارە سەربەخۆکانی دادگای تاوانی نێودەوڵەتیی و گشت دۆسیەکانی ناو دەسەڵاتی دادوەری دەکەین".
ئەوەشی خستووەتە روو، "دادگای تاوانی نێودەوڵەتیی کە دوو لەسەر سێی وڵاتانی جیهان پشتیوانی دەکەن، دامەزراوەیەکە چەقی سیستمی دادوەری سزای نێودەوڵەتییە. دامەزراوەیەکی بنەڕەتییە بۆ دەستەبەرکردنی دادپەروەری و لێپرسینەوە لەو تاوانانەی لە هەر شوێنێک ئەنجام دەدرێن لە ئۆکراینا، سودان، میانمار، خاکی داگیرکراوی فەڵەستین یان هەر شوێنێکی دیکە".
ئەوەش هاتووە، "زۆر نیگەرانین لەو سزا کەسییانەی دوێنێ (لەلایەن ئەمریکاوە) دژ بە کارمەندانی دادگای تاوانی نێودەوڵەتیی دەرکرا. داوا دەکەین لەو ڕێوشوێنانە پاشگەز ببنەوە".
ئەوەش دوای ئەوە دێت، دوێنێ، دۆناڵد ترەمپی سەرۆکی ئەمریکا، بەهۆی دەرکردنی بڕیاری دەستگیرکردن بۆ بنیامین ناتانیاهۆ سەرۆکوەزیرانی ئیسرائیل، بڕیارنامەیەکی سەرۆکایەتیی ئیمزا کرد کە پێشنیاری سەپاندنی سزا دەکات بەسەر دادگای تاوانی نێودەوڵەتییدا.
سبەینێ حەماس لە پێنجەمین ئاڵوگۆڕدا سێ بارمتەی دیكەی ئیسرائیلی ئازاد دەكات، لە بەرامبەریشدا ئیسرائیل 183 بەندكراوی فەلەستینی ئازاد دەكات.
گروپی قەسام باڵی چەكداری حەماس ناوی سێ بارمتە ئیسرائیلییەكەی بڵاوكردەوە كە بڕیارە سبەینێ ئازادیان بكات، لە بەرامبەریشدا ئیسرائیل بڕیاریدا 183 بەندكراوی فەلەستینی ئازاد بكات كە 18یان سزای هەتاهەتایی و 54یان سزای قورسیان بەسەردا سەپێنراوە.
هەروەها سبەینێ وەفدێكی ئیسرائیل دەگاتە دەوحە بۆ دانوستان لەسەر قۆناغی دووەمی رێككەوتنی ئاگربەست لە غەززە، بەڵام حەماس نێوەندگرانی ئاگادار كردووەتەوە كە ئیسرائیل پابەند نەبووە بەو پرۆتۆكۆڵە مرۆییانەی لەسەری رێككەوتوون.
قۆناغی یەكەمی ئاگربەست كە 20 رۆژی بەسەردا تێپەڕیوە و تا ئێستا 13 بارمتەی ئیسرائیلی و 737 بەندكراوی فەلەستینی ئازاد كراون.
ئەمریكا رەتیدەكاتەوە رێگە بە حزبوڵا بدات بەشداربێت لە حكومەتی داهاتوو، سەرۆكایەتی لوبنانیش دڵنیایی دەداتە ئەمریكا كە چیتر حزبوڵا جێی مەترسی نییە.
مۆرگان ئۆرتاگۆس، جێگری نوێنەری ئەمریكا لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست لەگەڵ جۆزێف عەون سەرۆكی لوبنان كۆبوویەوە و رایگەیاند، ئەمریكا هێڵێكی سووری داناوە لە بەشداریكردنی حزبوڵا لە حكومەتی داهاتووی لوبنان.
ئۆرتاگۆس بە رۆژنامەنووسانی راگەیاند، ئەمریكا ناترسێت لە حزبوڵای لوبنان، چونكە لە رووی سەربازییەوە شكستیهێناوە، بەڵام نابێت لە حكومەتی نوێدا بەشدار بێت.
هەرزوو سەرۆكایەتی لوبنان وەڵامی لێدوانەكانی ئۆرتاگۆسی دایەوە و رایگەیاند، دڵنیایی دراوەتە ئەمریكا كە چیتر حزبوڵا جێی مەترسی نییە و هەوڵەكانیش بۆ پێكهێنانی حكومەتی نوێ نزیكە لە تەواوبوون.
هاوكات حزبوڵا لێدوانەكانی ئۆرتاگۆسی بە دەستوەردانێكی ئاشكرا لە كاروباری لوبنان وەسف كرد.