جیهان
چەکدارێکی گروپەکانی نزیک لە تورکیا لە مەنبج کچێکی حەوت ساڵانی رفاندووە و "لاقە"ـی کردووە، عەشیرەتی کچەکەش دژی گروپەکانی نزیک لە تورکیا راپەڕیون.
روانگەی سووری بۆ مافەکانی مرۆڤ رایگەیاندووە: عەشیرەتێکی مەنبج لە دژی گروپە چـەکدارەکانی نزیک لە تورکیا راپەڕیون.
بەپێی راگەیەندراوەکە، چەکدارێکی گروپەکانی نزیک لە تورکیا کچێکی تەمەن حەوت ساڵانی رفاندووە و "لاقە"ـی کردووە، ئەوەش توڕەیی دانیشتووانی ناوچەکەی لێکەوتووەتەوە و دژیان راپەڕیون.
وەزارەتی دەرەوەی ئوردون رایگەیاند، بە سەردانێکی رەسمی وەزیری دەرەوەی وڵاتەکەیان لە دیمەشقە و لەگەڵ محەمەد جۆلانی و چەند بەرپرسێکی دیکە کۆدەبێتەوە.
وەزارەتی دەرەوەی ئوردون رایگەیاند، ئەمڕۆ دووشەممە، بە سەردانێکی رەسمی ئەیمەن سەفدی وەزیری دەرەوە گەیشتە دیمەشق و لەگەڵ ئەحمەد شەرع ناسراو بە ئەبو محەمەد جۆلانی فەرمەندەی گشتیی تەحریر شام و چەند بەرپرسێکی دیکە کۆدەبێتەوە.
ئەمە یەکەم سەردانی رەسمی بەرپرسێکی باڵای ئوردونە بۆ سوریا لەدوای رووخانی رژێمەکەی بەشار ئەسەد، لەکاتێکدا ئوردون لەگەڵ سوریادا سنوورێکی وشکانییان بە درێژایی ٣٧٥ کیلۆمەتر هەیە.
رۆژی ٨ی ئەم مانگە بە فەرمی رووخانی رژێمی بەشار ئەسەد لە سوریا راگەیەنرا و لەدوای رووخانی رژێمەکەی بەشار ئەسەدەوە، چەندین بەرپرسی وڵاتان سەردانی سوریایان کردووە و پشتگیرییان بۆ دووبارە بونیادنانەوەی سوریا و حکومەتێکی دیموکراسی دەربڕیوە.
فەرماندەی گشتی سوپای پاسدارانی ئێران رایگەیاند، هیچ هێزێک لە جیهاندا نە لە ئاسمان، نە لە دەریا و نە لەسەر زەوی، ناتوانێت شکست بە سوپاکەیان بهێنێت.
حسێن سەلامی فەرماندەی گشتی سوپای پاسدارانی ئێران رایگەیاندووە، "ئەمڕۆ هێزی دەریایی سوپای پاسداران، بە هەموو توانایانەوە بەوپەڕی دڵنیایی و هیواوە بەرگری لە ئێران دەکەن".
فەرماندەی گشتی سوپای پاسداران باسی رۆڵی سوپاکەی کرد لە بەهاناوەچوونی خەڵک لە کارەساتە سروشتییەکانی وەک لافاو و بومەلەرزە و وتیشی، "هیچ هێزێک لە جیهاندا نە لە ئاسمان نە لە دەریا، نە لەسەر زەوی ناتوانێت شکست بە سوپای پاسداران بهێنێت، ئەمڕۆ هێزی کۆماری ئیسلامی ئێران لە سەروو سنوورەکانییەوەیەتی".
ئەوەشی خستووەتە روو، "ئەوان بڕوایان بە خودا هەیە".
دۆناڵد تڕەمپ رایگەیاند، سەرقاڵی کارکردنە بۆ راگرتنی ئەو ئاواژەگێڕیەی لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا روودەدات، بە شەڕی ئۆکراینیشەوە.
دۆناڵد تڕەمپ سەرۆکی هەڵبژێردراوی ئەمریکا ئاماژەی بەوە کردووە، "ئەگەر من سەرۆکی ئەمریکا بوومایە هەرگیز رێگەم نەدەدا رووداوەکانی ٧ی ئۆکتۆبەری ساڵی رابردوو و شەڕی ئۆکراین رووبدەن".
باسی لەوەشکردووە، "گۆڕانکاری گەورە لە واشنتن ئەنجام دەدەم، بەشێکی زۆری کۆمارییەکان پشتگیریم دەکەن لە هەڵبژاردنی بەرپرسانی داهاتووی ئەمریکادا".
ئەوەشی خستووەتە روو، "واز لە شەڕە دەرەکییەکان دەهێنین، کە ئەمریکا بەشێوەیەکی بێمانا چووەتە ناویانەوە".
وتیشی، "دەست دەکەین بە گەورەترین پڕۆسەی ناردنەوەی کۆچەران".
دۆناڵد تڕەمپ راشیگەیاندووە، "ئەو ئاژاوەگێڕیەی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست رادەگرین بە جەنگی ئۆکراینیشەوە، رێگە دەگرین لە روودانی سێیەم جەنگی جیهانیی".
دوای نزیكەی دوو ساڵ لە راگرتنی چالاكییەكانی، باڵیۆزخانەی سعودیە لە كابول دەستی بە كارەكانی كردەوە.
بەپێی بەیاننامەیەكی باڵیۆزخانەی سعودیە، شانشینی سعودیە بڕیاریداوە كە نوێنەرەكەیان لە رۆژی ٢٢ـی ١٢ـی ٢٠٢٤ـەوە دەست بە كارەكانی بكاتەوە لە كابولی پایتەختی ئەفغانستان.
لە بەیاننامەكەشدا ھاتووە، "دەستپێكردنەوەی چالاكییە دیپلۆماسییەكانی باڵیۆزخانەی سعودیە نیشانەی پابەندبوونی ریازە بۆ پتەوكردنی پەیوەندی برایانەی نێوان سعودیە و ئەفغانستان".
ئەمە لەكاتێكدایە لە رۆژی ١٣ـی ٢ـی ٢٠٢٣، بەھۆی كێشەی ئەمنییەوە، باڵیۆزخانەی سعودیە لە كابول چالاكییەكانی راگرت.
ئەندامێكی كۆمارییەكانی ئەمریكا دەڵێت، واشنتۆن دەستبەرداری هەسەدە نابێت و لە ناوچەكە دەمێننەوە.
حازم غبرا ئەندامی پارتی كۆمارییەكانی ئەمریكا رایگەیاند، ئەنقەرە هەڵەیە ئەگەر پێی وابێت دۆناڵد ترەمپ سەرۆكی هەڵبژێردراوی ئەمریكا گرنگی بە رەوشی سوریا نادات، چونكە ئەمریكا لە ناوچەكە دەمێنێتەوە و دەستبەرداری هێزەكانی سوریای دیموكراتیش نابێت، كە هاوبەشی ئەمریكایە لە شەڕی دژی تیرۆر.
وتیشی، ئامادەكردنی رەشنووسەیاسایەك لە كۆنگرێس بۆ سەپاندنی سزا بەسەر ئەنكەرەدا بەهۆی تاوانەكانی لە رۆژئاوای كوردستان، جەختكردنەوەیە لەوەی ئەمریكا دەستبەرداری هاوپەیمانەكانی نابێت.
ماوەی چەند رۆژێكە، سیناتۆری دیموكراتەكان كریس ڤان هۆڵن و سیناتۆری كۆمارییەكان لیندسی گراهام لە كۆنگرێسی ئەمریكا سەرقاڵی ئامادەكردنی رەشنووسەیاسایەكن بۆ سەپاندنی سزا بەسەر ئەنكەرە، ئەگەر ئەو وڵاتە پێشنیازی ئاگربەستەكەی ئەمریكا لەگەڵ هەسەدە قبوڵ نەكات و لەسەر پێشنیازی مەزڵوم كۆبانی فەرماندەی گشتی هێزەكانی هەسەدەش ناوچەیەكی داماڵڕاو لە چەك لە سوریا دروست نەكات.
پێشتریش، جۆن كەنەدی سیناتۆری كۆمارییەكان لە دانیشتنێكی كۆنگرێسدا پەیامێكی ئاراستەی توركیا كرد و وتی، بە نیازی هەرچییەكی بەرامبەر كوردەكانی رۆژئاوای كوردستان مەیكە، ئەگەر دەست لە تاڵە قژێكیان بدەیت، داوا لە كۆنگرێسی ئەمریكا دەكات هەڵوێست وەربگرێت.
هاكان فیدان وەزیری دەرەوەی توركیا گەیشتە دیمەشق و لەگەڵ ئەحمەد شەرع فەرماندەی گشتی پرۆسە سەربازییەكانی سوریا لەبارەی دوایین پێشهاتەكانی سوریا و ناوچەكە و پرسی گروپە چەكدارەكان، كۆبووەوە.
لەدوای كۆبوونەوەكەش، هاكان فیدان و ئەحمەد شەرع كۆنفرانسێكی رۆژنامەوانی هاوبەشیاندا ئەنجامدا و وەزیری دەرەوەی توركیا وتی، توركیا هەمیشە لەگەڵ سوریا و گەلەكەی دەمێنێتەوە و هیچ شوێنێك بۆ پەكەكە یاخود هەسەدە لە سوریادا نییە.
فەرماندەی گشتی پرۆسە سەربازییەكانی سوریاش وتی، توركیا دۆستی سوریایە و خوازیارن پەیوەندییەكی ستراتیژی لەگەڵ ئەو وڵاتە دروست بكەن، وتیشی، لەناوچەكانی ژێر دەسەڵاتی ئەوان و هەسەدە بەهیچ شێوەیەك قبوڵكراو نییە چەك لە دەستی هەر گروپێكدا بێت.
ترەمپ دەرهێنەری بەرنامە تەلەفزیۆنییەكەی وەك نێردەی تایبەت ئیدارەكەی لە بەریتانیا دەستنیشان دەكات.
دۆناڵد ترەمپ، سەرۆكی هەڵبژێردراوی ئەمریكا لە پۆستێكیدا لە پلاتفۆرمی سۆشیال تروس خۆیدا رایگەیاند، مارك بێرنێت بەرهەمهێنەری یەكێك لە بەرنامە تەلەفزیۆنییەكانی هەڵبژاردووە بۆ ئەوەی ببێتە نوێنەری تایبەتی ئیدارەكەی لە بەریتانیا.
مارك بێرنێت، تەمەن ٦٤ ساڵی بەرەچەڵەک بەریتانی، دەرهێنەری ئەو بەرنامەیەبوو كە ناوبانگێكی جیهانی بە ترەمپ بەخشی و هەروەها و سەرۆكی گروپی تەلەفزیۆنی نێودەوڵەتی ئێم جی ئیم بووە.
ترامپ دەڵێت، بێرنێت پەیوەندییە دیپلۆماسییەكان بەهێز دەكات و گرنگی بە بازرگانی و دەرفەتەكانی وەبەرهێنان و ئاڵوگۆڕی كولتووری دەدات.
ترەمپ پێشتر بازرگان وارن ستیڤنسی هەڵبژارد بۆ ئەوەی ببێتە باڵیۆزی خۆی لە بەریتانیا. هاوكات، حكومەتی بەریتانیاش پیتەر ماندێلسۆنی وەك باڵیۆزی نوێی خۆی لە ئەمریكا دەستنیشانكرد، ئامانج لەو كارەشی پاراستنی پەیوەندیەكانیانە لەگەڵ ترەمپ و دووركەوتنەوە لە شەڕی بازرگانی و پاراستنی هاوپەیمانی هەردوو وڵات لەسەر ئۆكراین.
فەرماندەیی ئۆپەراسیۆنە سەربازییەکان ئەسعەد حەسەن شەیبانی، بە وەزیری دەرەوەی حکومەتی کاتیی سوریا دیاریکرد، کە دیاریکردنی شەیبانی دوای رۆژێک دێت لە سەردانەکەی شاندەکەی ئەمریکا بۆ سوریا.
شەیبانی لە ساڵی ١٩٨٧دا لە حەسەکە لە دایکبووە و لەگەڵ خێزانەکەیدا ڕوویان لە دیمەشقی پایتەخت کردووە، لە ساڵی ٢٠٠٩دا بەشی زمان و ئەدەبی ئینگلیزی لە کۆلێجی هونەر و زانستەکان تەواو کردووە.
بەپێی ئاژانسی رەسمی سانا، لە ساڵی ٢٠٢٢دا شەیبانی ماستەری لە زانستی سیاسیی و پەیوەندییەکانی دەرەوەدا بەدەستهێناوە. دواتر دکتۆرای لە هەمان پسپۆڕیدا بەدەست هێناوە.
لە ساڵی ٢٠١٧شدا بەشداری لە دامەزراندنی حکومەتی رزگاریی سوریادا کردووە.
لەوبارەیەوە سەرچاوەیەک لە حکومەتی کاتیی سوریاوە بە ئاژانسی رۆیتەرزی راگەیاندووە، هەنگاوی دانانی شیبانی بە وەزیری دەرەوە، وەک وەڵامدانەوەیەکی خواستەکانی گەلی سوریایە بۆ بونیادنانی پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکانی ئەو وڵاتە لەگەڵ دەرەوە، بۆ بەرقەرارکردنی ئاشتی و سەقامگیری لە ناوچەکەدا.
ئەسعەد حەسەن شەیبانی پێشتر ئەرکی سەرۆکایەتی کاروباری سیاسیی بووە لە ئیدارەی مەدەنیی ئیدلب، هاوکات، پەیوەندییەکی باشی هەیە لەگەڵ نوێنەرانی حکومەت و دامودەزگاکانی دەرەوە و کاروباری رێکخراوەکانی هاوکاری مرۆیی و رێکخراوەکانی نەتەوە یەکگرتووەکان.
هەروەها شەیبانی لە ساڵی ٢٠١١وە لەگەڵ ئەو گروپانە لە پەیوەندیدایە کە دژ بە رژێمی پێشووی سوریا کاریان دەکرد.
لە رۆژی ٨ی ئەم مانگەدا بە فەرمی کۆتاییهاتنی رژێمی بەشار ئەسەد راگەیەنرا و بەوەش کۆتایی بە حوکمی ٥٣ ساڵەی بنەماڵەی ئەسەد هات لە سوریادا.
ئەو كەسەی سەرپەرشتیی تەقاندنەوەی ئامێری پەیجەرەكانی بە چەكدارانی حزبوڵای لوبنانیدا كرد، وردەكاریی پلانی تەقاندنەوەی ئەو ئامێرانە ئاشكرا دەكا و دەڵێ 10 ساڵ بوو ئامادەكاری بۆ كارێكی وا كرابوو
ئەو كەسەی سەرپەرشتی كۆنتڕۆڵكردن و تەڵەنانەوەی ئامێرەكانی پەیجەری ئەندامانی حزبوڵای لوبنانی جێبەجێ كرد کە لە ١٧ی سێپتێمبەری رابردوودا روویدا، لە كەناڵی (CBS)ی ئەمریكییەوە بە دەمامک و چاویلكەی ڕەشەوە دەركەوت، بە ناوی ناوی خوازراوی (گابریێل)ـە و قسەی كرد و وردەكاریی تەقاندنەوەی ئامێری پەیجەرەكانی ئاشكرا كرد، كە هەزاران چەكدار و لایەنگری حزبوڵای لوبنانی بە ئامانج گرت.
کاربریێل دەلێت، مۆساد پێش دوو ساڵ زانیبووی، كە حزبوڵای لوبنانی ئەو ئامێرەی لە كۆمپانیای (گۆڵد ئەپۆلۆ)ی تایوانی كڕیبوو بۆیە پلانی جێبەجێكردنی ئەو كارە دانرا،
لەلایەکی دیکەشەوە، هەروەها كۆمپانیا تایوانییەكە رەتی كردەوە كە ئامێری پەیجەر AR924ی بۆ لوبنان ناردبێ، كە هەمان ئەو جۆرە بووە بە ژمارەیەكی زۆر لە ئەندامانی حزبوڵادا تەقییەوە.
لە ماوەی پێنج ساڵدا بەهۆی هێرشەكانی توركیاوە لە باشور و رۆژئاوای كوردستان ١٣ رۆژنامەنوس گیانیان لەدەستداوە و حەوت رۆژنامەنوسیش برینداربوون.
بەپێی ئامارەكان لە ماوەی پێنج ساڵدا بەهۆی هێرش و بۆردومانەكانی توركیاوە ١٣ رۆژنامەنوس گیانیان لەدەستداوە و حەوت رۆژنامەنوسیش برینداربون، رۆژی ١٩ی ئەم مانگەش سوپای توركیا لە باشوری كۆبانێ لەسەر رێگای نێوان بەنداوی تشرین و شارۆچكەی سیرین، دوو رۆژنامەنوسی كردە ئامانج و لە ١١ی تشرینی یەكەمی ٢٠١٩شدا رۆژنامەنووس ڤێدات ئەردەمچی لە هێرشێكی ئاسمانیدا لە سەرێكانی گیانی لەدەستدا، لە ١٣ی تشرینی یەكەمی ٢٠١٩شدا پەیامنێری ئانها و پەیامنێری چرا تیڤی لە بۆردومانێكدا لە سەرێكانی گیانیان لەدەستدا، هەر لەو مانگەدا دوو رۆژنامەنوسی تریش لە هێرشێكدا لە گرێ سپی گیانیان لەدەستدا، زیزیس سینكێش لە كاتی بۆردومانی توركیا لە تەل تەمر گیانی لەدەستدا.
هەر بەپێی ئامارەكان لە ١٩ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٢، پەیامنێری ئانها، لە هێرشێكدا لە دێریك گیانی لەدەستدا، لە ٢٣ی ئابی ٢٠٢٣ لەسەر رێگای قامیشلۆ- عامودە كارمەندی كەناڵی ژن تیڤی گیانی لەدەستدا و پەیامنێرێكیش بریندار بوو.
هەروەها ٨ی تەمموزی ٢٠٢٤ش دوو كارمەندی تەلەفزیۆنی چرا لە ئەنجامی بۆردومانەكەدا برینداربوون، لە ٢٣ی ئابی ٢٠٢٤یش ئۆتۆمبێلێك لە نزیك سەیدسادق كرایە ئامانج و دوو رۆژنامەنوس گیانیان لە دەستدا و ٦ كەسی تریش برینداربوون.
تورکیا بەردەوامە لە لەشکرکێشیەکانی بۆ کۆبانێ و ناوچەکانی ژێر دەسەڵاتی هەسەدە و ئەمڕۆ پردی قەرەقۆزاق و شێخلەنگەری لە سنوری كۆبانێ تۆپبارانكر
بەیانی ئەمڕۆ سوپای توركیا و گروپە چەكدارەكان هێرشیان كردوەتە سەر پردی قەرەقۆزاق و ناوچەی شێخلەر لە سنوری كۆبانێی و ناوچەكانی بە چڕی تۆپباران كردووە، بەڵام تائێستا زیانەكانی ئەو تۆپبارانە ئاشكرانەكراوە.
ئەوەش لە كاتێكدایە لە چەند رۆژی رابردوودا، سوپای توركیا هێرشەكانی بۆسەر رۆژئاوای كوردستان و ناوچەكانی باكور و رۆژهەڵاتی سوریا دەستپێكردوە و رۆژانەش ئەو ناوچانە بۆردومان دەكات.
کریس ڤان هۆلن سیناتۆری دیموکراتیەکان و لیندسی گراهام سیناتۆری کۆمارییەکان پرۆژە یاسایەکیان بۆ سزادانی تورکیا پێشکەشی کۆنگرێس کرد،لەسەر هێرشەکانی بۆ سەر هەسەدە
کریس ڤان هۆلن سیناتۆری دیموکراتیەکان و لیندسی گراهام سیناتۆری کۆمارییەکان لەسەر پێشێلکاریەکانی تورکیا لە باکوری سوریا داوادەکەن تورکیا سزا بدرێت، هەروەها یاسای "بەرەنگاربوونەوەی دەستدرێژی تورکیا بۆ ساڵی ٢٠٢٤"ناساند و بە هیوان هەڕەشەی سزاکان لایەنەکان بەرەو ئاگربەست ببات،ئەو دوو سیناتۆرە جەخت لەوەدەکەنەوە تورکیا هەموو سنورەکانی بەزاندوە دەبێت سزا بدرێت
ئەمە لە کاتێکدایە لە دوای دوورخستنەوەی بەشار ئەسەد، سەرکردەی سوریا کەمتر لە دوو هەفتە لەمەوبەر، دوژمنایەتییەکان لە باکوری سوریا پەرەی سەندووە. ئەمریکا بە ناوبژیوانی ئاگربەستێکی ناسک لە ناوچەی نێوان تورکیا و ئەو گروپە سوریایانەی کە پشتگیریان دەکات، و چەکدارە کوردەکانی سوریا کە لەلایەن ئەمریکاوە پاڵپشتی دەکرێن.
كۆشكی سپی ئەمریكا رایگەیاند، بەهۆی نەبوونی پاڵپشتی دارایی بۆ كەرتی حكومی كێشە بۆ رادەستكردنی دەسەڵات بە ترەمپ دروست دەكات.
كارین ژان پیێر وتەبێژی كۆشكی سپی لە لێدوانێكی رۆژنامەوانیدا رایگەیاند، ئەگەر حكومەت لەكاربكەوێت و دابخرێت ئەگەری زۆرە رادەستكردنی دەسەڵات بۆ دۆناڵد ترەمپ سەرۆكی هەڵبژێردراوی ئەمریكا پەكبخات و سنورداری بكات.
وتیشی، كۆشكی سپی بیر لە داخستنی حكومەت ناكاتەوە و بژاردەی قبوڵكردنی رادەستكردنی دەسەڵات بەشێوەیەكی سنوردار بەو شێوەیەیە.
دەشڵێت، ترەمپ داوای لە دیموكراتەكان كردووە قەرز نەكرێت بۆ پارەداركردنی كەرتی حكومی و زیادنەكردنی قەرز، ئەوەش وایكردووە ئیدارەی ئێستای ئەمریكا پێی وابێت كۆمارییەكان بیر لە داخستنی حكومەت دەكەنەوە.
ئەوەش لەكاتێكدایە، سندوقی دراوی نێودەوڵەتی رایگەیاندووە، رێژەی قەرزی حكومەتی ئەمریكا گەیشتوەتە ١٢١٪ و لە ساڵی ٢٠٢٩ دەگاتە ١٣١٪.
پێشتریش لە ساڵی ١٩٧٦ حكومەتی فیدراڵی ئەمریكا بەهۆی گرفتی بودجەوە داخرا و لە كۆتایی ٢٠١٨ـش بۆ ماوەی ٣٥ رۆژ لە خولی سەرۆكایەتی ترەمپدا حوكمەت داخرا.
حوسیەكانی یەمەن رایگەیاند، بە هاوبەشی لەگەڵ مقاوەمەی ئیسلامی لە عیراق هێرشیان كردوەتەسەر ئیسرائیل و بەو هۆیەوە ١٦ كەس برینداربوون.
یەحیا سەریع وتەبێژی حوسییەكانی یەمەن لە راگەیەنراوێكدا ئاماژەی بەوەكردووە، بە هاوبەشی لەگەڵ مقاوەمەی ئیسلامی لە عیراق بە درۆن هێرشیان كردوەتەسەر چەند ئامانجێك لەناو خاكی ئیسرائیل و لە بەرامبەر ئەو هێرشەی چەند رۆژی رابردووش كرایە سەر یەمەن، هێرش دەكەنەسەر بنكە سەربازییەكانی ئەمریكا و ئیسرائیل تا ئەو كاتەی هێرش بكرێتەسەر غەززە و ئابڵوقەی لەسەر بێت بەردەوام دەبن.
سوپای ئیسرائیلیش رایگەیاند، بەهۆی ئاراستەكردنی موشەكێك بۆ ئیسرائیل ١٦ كەس برینداربوون.
ئەوەش لەكاتێكدایە، رۆژی پێنج شەممە بنیامین ناتانیاهۆ سەرۆكی ئیسرائیل رایگەیاند، دوای حەماس و حزبوڵا نۆرەی حوسییەكانە و چەند هێرشێكیان لە قوڵایی یەمەن بۆ سەر ئەو گروپە ئەنجامداوە.
دۆناڵد ترەمپ سەرۆکی هەڵبژێردراوی ئەمریکا ٢٧ وڵاتەی زیادکرد کە یەکێتی ئەوروپا پێکدەهێنن بۆ لیستی ئەو هاوبەشە بازرگانیانەی، هەڕەشەی یەکێتی ئەوروپای کرد وتی"ئەگەر نەوت و گازی زۆمان لێنەکڕن، دەبێت باجی زیاتر بدەنە ئەمریکا". پێشترهەڕەشەی لە کەنەدا و مەکسیک کرد بە ٢٥% باج بادەنە ئەمریکا
دۆناڵد ترەمپ سەرۆکی ئەمریکا لەوتارێکدا ئاماژەی بەوەکرد دەبێت وڵاتانی ئەوروپا ئاڵوگۆڕی بازرگانی زیاتر لەگەڵ واشنتن بکەن، ئەگەر وانەکەن دەبێت باجی زیاتر بدەنە ئەمریکا، پێشتر ترەمپ هەمان هەڕەشەی لە مەکسیک و کەنەدا کرد بە ٢٥% باج بادەنە ئەمریکا
لەلایەکی دیکەوە بەپێی ئامارەکانی نووسینگەی سەرژمێری ئەمریکا لە ساڵی ٢٠٢٣دا ناهاوسەنگی بازرگانی ئەمریکا لەگەڵ یەکێتی ئەوروپا لەسەر کاڵاکان ٢٠٩ ملیار دۆلار بووە.٥٧٦ ملیار دۆلار هاوردە لە ئەوروپا و ٣٦٧ ملیار دۆلار هەناردە لە ئەمریکاوە هەبووە.
ئەمە لە کاتێکدایە پێشترترەمپ هەڕەشەی لە کەنەدا و مەکسیک کرد بە 25% باج، سەرکردەکانی هەردوو وڵات قسەیان لەگەڵ کرد بۆ ئەوەی هەوڵبدەن و هەر گرژییەک چارەسەر بکەن. بەڵام یەکێتی ئەوروپا یەک کەسی نییە کە بتوانێت بەڵێنەکانی کڕینی گازی سروشتی و نەوت بەناوی ٢٧ وڵاتی ئەندامەکەیەوە بکات کە ترەمپ بەدوایدا دەگەڕێت