مەجید تەخت رەوانچی جێگری وەزیری دەرەوەی ئێران رایگەیاند، سیاسەت و ستراتیژی تاران سەبارەت بە دروستكردنی چەكی ئەتۆمی زۆر روونە و رێبەری باڵای ئێران بەرهەم هێنانی ئەو جۆرە چەكەی حەرام كردووە.
رەوانچی لە لێدوانێكدا وتیشی، ئەمریكا و ئیسرائیل ئەگەر تووشی هەڵەیەك ببن بەرانبەر ئێران ئەوا تێچووی قورس دەبێت بۆیان، دەشڵێت هەلی گەورەی جیاواز لە ناوچەكەدا هەیە و دەبێت بۆ گەڕانەوەی پەیوەندی ئێران و سعودیە كەڵكی لێوەربگرین.
هاوكات رێكخراوی وزەی ئەتۆمیی ئێران لە وەڵامی لێدوانەكانی ئەم دواییەی رافائێل گرۆسی بەڕێوەبەری گشتیی ئاژانسی نێودەوڵەتی وزەی ئەتۆمی، راگەیێندراوێكی بڵاو كردەوە كە تیایدا باس لەوەدەكات ئێران سەلماندوویەتی كە چەكی ئەتۆمی ناوێت.
دەشڵێت، چاوەروانی ئەوەین لە بەڕیوەبەری گشتیی رێكخراوێكی گرنگی نێودەوڵەتی بۆ وزە كە بەردەوام بێلایەن و پڕۆفێشناڵ و دوور لە لایەنگریی سیاسی بدوێت.
ئەمڕۆ حەماس تەرمی چوار بارمتە رادەستی ئیسرائیل دەكات، رۆژی شەممەی داهاتوش شەش بارمتەی دیكە ئازاد دەكات.
بزوتنەوەی حەماس لە راگەیەنراوێكدا بڵاویكردەوە، لە چوارچێوەی قۆناغی یەكەمی ئاگربەستی غەززەدا، ئەمرۆ تەرمی چوار بارمتەی ئیسرائیلی رادەستی سوپای ئەو وڵاتە دەكاتەوە كە پێكهاتوون لە دایكێك و دوو منداڵ و پیاوێكی بەتەمەن.
حەماس راشیگەیاند، ئەو چوار بارمتەیە بەمدواییانە بەهۆی بۆردومانی سوپای ئیسرائیل بۆسەر ئەو پێگەی تیدا حەشاردرابوون كوژران.
پێشتر، ئەمە لە كاتێكدایە كە باوكی دوو منداڵە لە سەرەتای مانگی شوبات لە لایەن حەمەساوە ئازاد كرا و دوای ئازادكردنیشی لە دیمەنێكی ڤیدیۆییدا سوپای ئیسرائیلی بە كوشتنی خێزانەكەی تۆمەتبار كرد.
هاوكات، بزوتنەوەی حەماس راشیگەیاند، رۆژی شەممەی داهاتووش شەش بارمتەی دیكە بە زیندویی ئازاد دەكات.
هەروەها، ئاژانسی فرانس پرێس بڵاویكردەوە، بزووتنەوەی حەماس وڵاتانی نێوەندگیری ئاگاداركردۆتەوە، لە قۆناغی دووەمی ئاگربەستی غەززە، سەرجەم بارمتە ئیسرائیلییەكان بە یەكجار ئازاد دەكات، بە پێچەوانەوەی قۆناغی یەكەم، كە هەر هەفتەیەك سێ بارمتەی ئازاد كردووە
بەفر و سەرما 18 پارێزگای باكوری كوردستان و توركیا دەگرێتەوە و بەهۆی ئاستەنگیی هاتوچۆوە پشوو لە خوێندنگەی سەرجەم ئەو پارێزگایانە راگەیەنرا.
شەپۆلی بەفربارین و سەرماوسۆڵەكە پارێزگاكانی وان و دەرسیم، سێرت و جۆلەمێرگ ، موش و ئاگریی لە باكوری كوردستان گرتوەتەوە و پشوش لەو پارێزگایانە راگەیەنراوە.
لە ئێوارەی چوارشەممەوە شەپۆلێكی دیكەی بەفربارین لە ئیستانبوڵ دەستی پێكردوە و بەهۆیەوە جگە لە سەرما و سۆڵەیەكی زۆر، ئاستەنگی هاتووچۆی لە شەقامە سەرەكییەكانی ئەو شارە دروستكرد.
لە ماوەی رابردودا رێگای دەیان گوندی باكوری كوردستان بەهۆی بارینی بەفرەوە داخرابوو و حكومەتیش رایگەیاند دوای نزیكەی نۆ رۆژ رێگای زیاتر لە 400 گوند كراوەتەوە.
حەماس رەزامەندی نیشاندا بۆ ئازادكردنی سەرجەم بارمتە ئیسرائیلییەكان لە قۆناغی دووەمی ئاگربەستی غەززە و ئیسرائیلیش لێپرسینەوە لە پێنج سەرباز دەكات، لەسەر خراپ مامەڵەكردن لەگەڵ دیل و دەستگیراوە فەلەستینییەكان.
ئاژانسی فرانس پرێس بڵاویكردەوە، بزووتنەوەی حەماس رەزامەندی نیشانداوە، لە قۆناغی دووەمی ئاگربەستی غەززە، سەرجەم بارمتە ئیسرائیلییەكان بە یەكجار ئازاد بكات، بە پێچەوانەوەی قۆناغی یەكەم، كە هەر هەفتەیەك سێ بارمتەی ئازاد كردووە.
راشیگەیاندوە، بزوتنەوەی حەماس وڵاتانی نێوەندگیری لەو هەڵوێستەی ئاگاداركردووەتەوە.
سوپای ئیسرائیلیش رایگەیاند، لێپرسینەوەیان لەگەڵ پێنج سەربازی یەدەگی سوپا دەستپێكردووە، لەسەر خراپ مامەڵكردن و ئەشكەنجەدانی دیل و دەستگیركراوانی فەلەستین لە گرتووخانەی سەدی تیمان.
رۆژی 19ی مانگی رابردوو، ئاگربەستی غەززە لەنێوان ئیسرائیل و حەماس چووە بواری جێبەجێكردنەوە و تائێستاش، شەش جار لە رۆژانی شەممەی هەر هەفتەیەك ئاڵوگۆڕی بارمتە و دیلەكان لەنێوان هەردوولا ئەنجامدراوە و تائێستاش 19 بارمتەی ئیسرائیل لەبەرانبەر سەدان دیل و دەستگیركراوی فەلەستینی ئازادكراون.
بەهۆی نزمبوونەوەی بەرچاوی نرخی تمەنەوە، پەرلەمانی ئێران دەیەوێت متمانە لە وەزیری دارایی و ئابووری وڵاتەکەی بسەنێتەوە.
تەلەفزیۆنی رەسمی ئێران رایگەیاندووە، بەهۆی ئەو نمزبوونەوە بەرچاوەی تمەن بەرانبەر بە نرخی دۆلار دیویەتی، پەرلەمانی ئێران دەیەوێت لە دانیشتنی ئەمڕۆیدا عەبدولناسڕ هەمتی وەزیری دارایی و ئابووری ئێران لەسەر کار لاببات.
دانیشتنەکە کە لە کەناڵە تەلەفزیۆنییەکانیشەوە پەخشکرا، ئەحمەد نادری پەرلەمانتار ئەوەی خستە روو، پەرلەمان داواکاری پێگەیشتووە بۆ لێپرسینەوە لە وەزیری دارایی و ئابووری، کە رەنگە دانیشتنەکان بە لێسەندنەوەی متمانە لەو وەزیرە کۆتایی پێبێت.
بەپێی یاسای ئێران، ئەو وەزیرەی سکاڵای لەسەرە و داوادەکرێت لێپرسینەوەی لێبکرێت، مۆڵەتی 10 رۆژی لەبەردەمدایە بۆ ئامادەبوون لە پەرلەمان و وەڵامدانەوەی پرسیاری پەرلەمانتارەکان، کە پێویستە روونکردنەوەی تەواو بدات لەسەر دۆخی ئابووری وڵات، بەر لەوەی دەستبکرێت بە دەنگدان بۆ لێسەندنەوەی متمانە لێی.
دوای ئەوەی ساڵی 2018 دۆناڵد تڕەمپ لە رێککەوتنی ئەتۆمی ئێران کشایەوە، چەندین سزای بەسەر ئەو وڵاتەدا سەپاند و ئێران کەوتە ناو قەیرانێکی ئابووری قوڵەوە، بەهۆی سزاکانی ئەمریکاشەوە، ماوەی چەند ساڵێکە نرخی تمەن بەشێوەیەکی بەرچاو دابەزیوە، لەدوای رووخانی رژێمی بەشار ئەسەدیشەوە لە سوریا لە مانگی 12ی ساڵی رابردوودا، نرخی تمەن زیاتر رووی لە دابەزین کرد.
لە ئێستادا لە بازاڕەکانی هەرێم 100 دۆلار بەرانبەر بە نۆ ملیۆن و 300 هەزار تمەنە.
بەهۆی هێرشەكانی توركیا لە باكور و رۆژهەڵاتی سوریا 18 خوێندكار و مامۆستا شەهید بوون.
ئاژانسی هەواڵی هاوارنیوز بڵاوی كردوەتەوە بەهۆی هێرشەكانی توركیا لە دوو مانگی رابردوودا بۆسەر خوێندگە و شوێنی نیشتەجێبون لە كانتۆنی كۆبانێ و فورات 18 خوێندكار و مامۆستا شەهید بوون و هەشت كەسیشیان بریندار بووە.
دەستەی پەورەردە و فێركردنی خۆسەریی باكور و رۆژهەڵاتی سوریا رایگەیاندووە، لە ماوەی ئەو دوو مانگەدا سوپای توركیا و چەكدارانی هاوپەیمانی ژمارەیەك خوێندنگەیان لە كۆبانێ و كانتۆنەكانی فورات كردووەتە ئامانج بووەتە هۆی شەهیدبوونی مامۆستا و خوێندكاران.
دەستەكە ئاماژەی بەوە كردووە، بەهۆی هێرشی فڕۆكە جەنگییەكانی توركیا دوو خوێندگەی باشووری كۆبانێ بە تەواوەتی خاپور كراوە و ئەو وڵاتە بەبێ گوێدانە پێوەرە نێودەوڵەتی و مرۆییەكان دەست لە بینای خوێندگەكانیش ناپارێزێ.
موقتەدا سەدر سەبارەت بە راگواستنی خەڵكی غەززە پەیامێك ئاڕاستەی میسر و ئوردن كرد و هیوای خواست رێگا نەدەن ئەو جۆرە پلانانە سەربگرن.
موقتەدا سەدر، سەرۆكی بزووتنەوەی نیشتمانی شیعە، لە پلاتفۆرمی ئێكیس لە ژێر ڕۆشنایی پلانەكانی ئەمریكا بۆ راگواستنی خەڵكی غەززە، پەیامێكی ئاڕاستەی ئوردن و میسر كرد، رایگەیاند، هیوایان بە میسر و ئوردن زۆرە كە دژی ئەو پلانەی ترەمپ بوەستنەوە رێگا نەدەن خەڵكی فەلەستین جارێكی دیكە ئاوارەببینەوە، ئەوەش لە پێناو پاراستنی دۆزی فەلەستین و پاراستنی ئاسایشی ئاشتیانەی ناوچەكە.
ئاماژەی بەوەشكرد، گەلی عیراق بە تەواوەتی ئامادەن بۆ هاوكاریكردنی ئەو دوو وڵاتە بۆی رێگریبكرێت لە دەستێوەردانەكانی ئەمریكا لە ناوچەكە، هەروەها سەدر هیواشی خواست هەموو وڵاتانی ئیسلامی بۆچونیان یەكبخەن و رێگری لە راگواستنەی خەڵكی غەززە بگرن.
ناڕەزایەتیی و خۆپیشاندانەكانی شاری وان بەردەوامە و تا ئێستا زیاتر لە 200 خۆپیشاندەر دەستگیر كراون و نزیكەی 300 كەسیش لە باكوری كوردستان بە تۆمەتی پەیوەندیی لەگەڵ پەكەكە دەستگیركران.
خۆپیشاندان و ناڕەزایەتییەكان دژی دوورخستنەوەی هاوسەرۆكی شارەوانیی وان لە باكوری كوردستان بەردەوامە و شەوی رابردووش 44 كەس دەستگیركران و بەوەش ژمارەی دەستگیركراونی سێ رۆژی ناڕەزایەتییەكان گەیشتووەتە 216 كەس.
لە لایەكی دیكەوە هێزە ئەمنییەكانی توركیا دەستیان بە هەڵمەتێكی هەڵكوتانەسەر ماڵی خەڵك لە شارەكانی باكوری كوردستان كردوە و لە ماوەی پێنج رۆژدا 282 كەس دەستگیركراون.
سەرچاوەكانی باكوری كوردستان بڵاویان كردووەتەوە زۆربەی دەستگیركراوەكان رۆژنامەنووس و چالاكوان و سیاسەتمەدارن
مەزڵوم كۆبانێ فەرماندەی گشتی هەسەدە داوا لە ئەحمەد شەرع سەرۆكی قۆناغی راگوزەری سوریا دەكات سەردانی رۆژئاوای كوردستان و ناوچەكانی باكور و رۆژهەڵاتی سوریا بكات.
مەزڵوم كۆبانێ لە چاوپێكەوتنێكدا لەگەڵ پێگەی نۆرس پرێس رایگەیاند، هیوادارن شەرع بتوانێت لەم قۆناغە هەستیارەدا فەرمانرەوایی سوریا بكات و پشتگیری هەسەدەشی بۆ هەر هەوڵێك دوپاتكردۆتەوە كە لە پێناو سەقامگیری و یەكریزی سوریا بدرێت.
هەر لەو چاوپێكەوتنەدا مەزڵوم كۆبانێ ئاشكرایكرد، دیمەشق داوای لێكردون ئەو چەكدارانەی كە بە رەگەز سوری نین لە ریزەكانی هەسەدە دوربخرێنەوە و دۆسیەی ئەمنیش رادەستی دیمەشق بكرێت، بە رادەستكردنی زیندانیكراوانی داعشیشەوە بۆ ئەوەی لە ژێر بەرپرسیارێتی حكومەتی سوریادا بن. هەروەها داوایان لێكراوە دەزگا حكومییەكانی سوریا دوبارە لە ناوچەكانی باكور و رۆژهەڵاتی سوریا دەست بەكار بكەنەوە.
مەزڵوم كۆبانێ رایگەیاندووە، بۆ تاوتوێكردنی ئەو داواكارییانە بە نیازە جارێكی تر سەردانی دیمەشق بكاتەوە .
لە ئیستەنبوڵ 52 كەس دەستگیركران، لە نێویاندا ئەندامانی دەبەپە و هەسەپە و پارتی چەپی سەوز و رۆژنامەنووسیشیان تێدایە.
بەیانی ئەمڕۆ پۆلیسی ئیستەنبوڵ لە ئۆپراسیۆنێكدا چونەتە سەر چەندین ماڵ و پشكنینیان ئەنجامداوە، لەو چوارچێوەیەشدا 52 كەس دەستگیركراون، كە ئەندامانی پارتی هەرێمە دیموكراتییەكان "دەبەپە" و پارتی چەپی سەوز و پارتی سۆسیالیست "هەسەپە" و دوو رۆژنامەنوس لە نێو دەستگیركراوەكاندان.
رێكخراوە مەدەنییەكانیش رایانگەیاندوە، ئەو هەڵمەتی دەستگیركردنە ئیدانە دەكەن، كە حكومەت بیەوێت توركیا بكات بە زیندان.
چوارچێوەی هەماهەنگی رەتیدەكاتەوە دژی بانگهێشتكردنی ئەحمەد شەرع بێت بۆ لووتكەی بەغداد و دەڵێت، پەیوەندییان لەگەڵ سوریا دۆستانەیە.
داخل رازی نوێنەری ئیئتیلافی دەوڵەتی یاسا كە بەشێكە لە چوارچێوەی هەماهەنگی شیعەكان رایگەیاند، بانگهێشتانامەی رەسمییان بۆ ئەحمەد شەرع سەرۆكی سوریا بۆ قۆناغی راگوزەر ناردووە بە مەبەستی بەشداریكرن لە لوتكەی عەرەبی لە بەغداد.
وتیشی، هەموو ئەو هەواڵانەی لە میدیاكان بڵاودەكرێنەوە كە چوارچێوەی هەماهەنگی دژی ئەو بانگهێشنامەیە بێت ، دوورن لە راستیەوە.
ئاماژەی بەوەشكرد، عیراق پەیوەندییەكی دۆستانەی لەگەڵ سوریا هەیە و گۆڕانی كەسایەتییە سیاسییەكانیش كە ئەو وڵاتە بەڕێوەدەبەن، نابێتە هۆی تێكچوونی ئەو پەیوەندییە و وەك خۆی دەمێنێتەوە.
بڕیارە لە مانگی ئایاری داهاتوو لوتكەی عەرەبی لە بەغداد بەڕێوەبچێت، وەزارەتی دەرەوەی عیراقیش بانگهێشتمانەی ئاراستەی وڵاتانی بەشدار لەو لوتكەیە دەكات.
وتەبێژی حکومەتی عیراق هۆکاری پیرۆزبایی نەکردن لە حکومەتی نوێی سوریا ئاشکرا دەکات و دەڵێت، چاوەڕوانی سەردانی وەزیری دەرەوەی سوریاین.
باسم عەوادی وتەبێژی حکومەتی عیراق باس لە هۆکاری پیرۆزبایی نەکردنی عیراق لە حکومەتی نوێی سوریا دەکات و ئاماژەی بەوەکردووە، چاوەڕوانی سەردانی ئەسعەد شیبانی وەزیری دەرەوەی سوریان بۆ عیراق و دەیانەوێت کۆببنەوە لەگەڵی و لە کۆبوونەوەکەدا پەیوەندییە دیبلۆماسییەکانی نێوانیان نوێ بکەنەوە.
ئەوەشی خستووەتە روو، فوئاد حسێن وەزیری دەرەوەی عیراق رایگەیاندووە، کە بۆ لوتکەی عەرەبی لە بەغداد، بانگهێشتی سوریاش دەکەن.
باسم عەوادی دەشڵێت، عیراق چاوەڕوانی ئەوەی کردووە کە هەندێک لە وڵاتانی عەرەبی نیگەرانییەکانیان بڕەوێننەوە و حکومەتی نوێی سوریاش بەشێکی دامەزراوە گرنگەکانی بونیاد بنێتەوە بۆئەوەی رۆڵی گونجاوی خۆیان بگێڕن، کە لەماوەی رابردوودا چەند بەرەوپێشچوونێک لەو بارەیەوە هەبوون.
وتەبێژی حکومەتی عیراق دەشڵێت، سەردانی وەزیری دەرەوەی سوریا بۆ بەغداد بەمەبەستی گەیشتنە بە خاڵی لێکتێگەیشتنی گونجاو لەنێوان ئەو دوو وڵاتەدا، بۆئەوەی بە رێز و هەماهەنگییەوە پەیوەندییەکانیانی لەسەر بونیاد بنێن. هەروەها تیایدا چەندین دۆسیەی گرنگ و هەستیار باسدەکەن، کە هەردوو وڵاتەکە گرنگی تایبەتی پێدەدەن.
ئەوەش لەکاتێکدایە، لەناو وڵاتانی عەرەبیدا تاوەکو ئێستا عیراق بەشێوەیەکی رەسمی پیرۆزبایی دامەزراندنی حکومەتی نوێی لە سوریا نەکردووە، کە ئەوەش مشتومڕی دروستکردووە.
مانگی 12ی ساڵی رابردوو، بە فەرمی رووخانی رژێمەکەی بەشار ئەسەد لە سوریا راگەیەنرا، کە بە رووخانی رژێمەکەی بەشار ئەسەد، کۆتایی بە حکومی 53 ساڵەی بنەماڵەی ئەسەد هات لە سوریادا.
ژمارەی ئەو کەسانەی بەهۆی شەڕ لە غەززە گیانیان لەدەستداوە گەیشتووەتە زیاتر لە 48 هەزار کەس و زیاتر لە 111 هەزار کەسیش بریندار بوون.
تەندروستی فەڵەستین رایگەیاندووە، لەماوەی ٢٤ کاتژمێری رابردوودا، تەرمی حەوت فەڵەستینی دەرهێنراونەتەوە لەژێر داروبەردوی خانووە رووخاوەکاندا و بەوەش ژمارەی گیانلەدەستدان لە کەرتی غەززە گەیشتووەتە ٤٨ ھەزار و ٢٧١ کەس.
ئاماژەی بەوەشکردووە، هەر لەو ماوەیەدا پێنج برینداری دیکە گەیەندراونەتە نەخۆشخانەکانی کەرتی غەززە و بەوەش ژمارەی بریندارەکان بۆ ١١١ ھەزار و ٦٩٣ کەس بەرزبووەوە.
لە تشرینی یەکەمی ساڵی 2023ـەوە دوای ئەوەی حەماس بە زیاتر لە پێنج هەزار موشەک هێرشی کردە سەر ئیرائیل، شەڕی نێوان ئیسرائیل و حەماس دەستی پێکرد.
سەرەڕای هەوڵەکان و فشارە نێودەوڵەتییەکان بۆ راگرتنی جەنگ، بەڵام تەنها ئاگربەست راگەیەنراوە، لەدوای دەستبەکاربوونەوەی تڕەمپیشەوە هەوڵەکان بۆ راگرتنی جەنگچڕتر کراونەتەوە.
وەزیری دەرەوەی ئەمریكا و سەرۆك وەزیرانی ئیسرائیل، تاوتوێی چۆنێتی جێبەجێكردنی پلانەكەی ترەمپیان بۆ راگواستنی خەڵكی غەززە كرد و باسیان لە هەماهەنگی زیاتری سەربازی و دبلۆماسیکرد لە ئایندەدا.
بنیامین ناتانیاهۆ سەرۆك وەزیرانی ئیسرائیل و ماركۆ رۆبیۆ وەزیری دەرەوەی ئەمریكا كۆبوونەوە، لە دوای كۆبوونەوەیان لە تەلئەبیب لە كۆنگرەیەکی رۆژنامەنوسیدا رایانگەیاند، تاوتوێی چۆنێتی جێبەجێكردنی پلانەكەی ترەمپیان بۆ راگواستنی خەڵكی غەززە كردوە، هاوكات، ناتانیاهۆ رایگەیاند، ئەگەر حەماس سەرجەم بارمتەكان ئازاد نەكات ئەوا لەگەڵ ترەمپ دەزانین چیدەکەین، دەرگای دۆزەخ بەروویاندا دەكەینەوە.
وەزیری دەرەوەی ئەمریكاش وتی، رێگا نادەن حەماس نە لە رووی سیاسی و نە سەربازی كەرتی غەززە بەرێوەببات، ئاماژەی بەوەشكرد، ئێران سەرچاوەی ناسەقامگیری رۆژهەڵاتی ناوەراستە و هەرگیز رێگانادەن ببنە خاوەنی چەكی ئەتۆمی.
رۆبیو جەختی لەوەشكردوە، واشنتۆن پشتیوانی لە پێكهێنانی حكومەتێكی بەهێز دەكات لە سوریا، بەو مەرجەی نەبێتە سەرچاوەی هەڕەشە بۆ دراوسێكانی و ناوچەكە.
شەوی رابردوو وەزیری دەرەوەی ئەمریكا بە سەردانێك گەیشتە ئیسرائیل و دوای تەلئەبیب سەردانی سعودیە و ئیماراتیش دەكات بۆ تاوتوێكردنی پلانەكەی ترەمپ بۆ راگواستنی خەڵكی غەززە.
بەرپرسی فەرمانگەی راگەیاندنی حکومەتی فەلەستین لە غەززە بڵاویکردەوە، رەتکردنەوەی ئیسرائیل و رێگەنەدان بە چوونە ژوورەوەی کەرەڤانە و کەرەستە پێویستەکان، خۆدزینەوەیەکی ئاشکرایە لە رێککەوتن و ئاگربەست.
سەلامە مەعروف جەختی لەوە کردەوە کە ئەم رەتکردنەوەیە نوێنەرایەتی "پەیامێکی ئاشکرا" دەکات بۆ شکستی ڕێککەوتنەکە، ئاماژەی بەوەشکرد، کە حەماس پابەندبوونی خۆی پشتڕاست دەکاتەوە بۆ ئاگر بەست، بە شەرتێک، ئیسرائیل پابەند بێت بە رێککەوتنەکەوە.
ئاماژەی بەوەشکرد، ئەم هەڵوێستەی ئیسرائیل "بۆ هەموو جیهانی ئاشکراکرد ئەو لایەنە کێیە کە رێگری لە رێککەوتنەکە دەکات"، داواشی لە ناوبژیوانانکرد بەپەلە دەستوەردان بکەن و فشار بخەنە سەر ئیسرائیل بۆ جێبەجێکردنی ئەرکەکانی.
وتیشی: ئەو بارودۆخە کارەساتبارەی ژیانی دانیشتوانی کەرتی غەززەی گرتووەتەوە، نیشانی دەدات کە، لەوە زیاتر بەرگەی دواخستنی پێداویستییە تەندروستیەکان و ئەو پەناگە و پێداویستییە مرۆییانە ناگرن کە دەبوو بگاتە دەستیان.
بەرپرسی فەرمانگەی ڕاگەیاندنی حکومەتی فەلەستین داوای لە ناوبژیوانان و کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی کرد بەرپرسیارێتی خۆیان لە ئەستۆ بگرن و بەپەلە بەدەم هاووڵاتی
ساڵح موسلیم ئەندامی دەستەی سەرۆكایەتی پەیەدە دەڵێت، هەموو گەلانی سوریا سیستەمێكی فیدراڵیزمی هاوشێوەی بەڕیتانیایان دەوێت لە سوریا.
ساڵح موسلیم، ئەندامی دەستەی سەرۆكایەتی پەیەدە لە چاوپێكەوتنێكی رۆژنامەوانیدا رایگەیاند، چاوەڕوانی ئەوە لە ئەحمەد شەرع سەرۆك كۆماری سوریا بۆ قۆناغی راگوزەر دەكەن، بە راستی سەرۆك بێت و كار بۆ تەواوی گەلانی سوریا بكات.
ئەوەشی خستەڕو، ئەو گروپە هاوپەیمانانەی توركیا كە هێرش دەكەنە سەر كوردانی سوریا، هاوبەشی ئەحمەد شەرعن و راگرتنی ئەو هێرشانە لە ئەستۆی ئەوە، هەرچەندە راگرتنی ئەو گروپانە بۆ ئەحمەد شەرع ئەركێكی سەختە.
ساڵح موسلیم ئاماژەی بەوەشدا، هەموو گەلانی سوریا داوای سیستەمێكی فیدراڵیزمی هاوشێوەی بەڕیتانیا لە سوریا دەكەن، كە سیستەمەكە بەپێی ناوچەكان بگۆڕێت، جەختیشیكردەوە، دەیانەوێت بەشێك بن لە كۆنفرانسی دیالۆگی نیشتمانی سوریا، بەڵام ئەگەر بەشداری كۆنفرانسەكە نەكەن، پابەندی بڕیارەكانیشی نابن.