ئیدارەی خۆبەڕێوەبەری لە باكور و رۆژهەڵاتی سوریا رایگەیاند، پڕۆژەكەی ئۆجەلان مێژووییە و چارەسەرێكی ریشەییە لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست.

ئیدارەی خۆبەڕێوەبەری لە راگەیەندراوێكدا بڵاویكردەوە، لەم قۆناغە چارەنووسسازەدا كە گەلانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست پێیدا تێپەڕ دەبن، پێیانوایە پڕۆژەكەی عەبدوڵا ئۆجەلان پڕۆژەیەكی مێژووییە و چارەسەرێكی ریشەییە بۆ رۆژهەڵاتی ناوەڕاست، كە لەسەر بنەمای ئاشتی و دیموكراسی و دادپەروەری و كۆمەڵایەتییە. 

راشیانگەیاند، ئۆجەلان بۆچوونی تەواوەتی بۆ كۆتاییهێنان بۆ ململانێكان پێشكەش كردووە، كە چەندین دەیەیە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست پێوەی دەناڵێنێت. ئەو پڕۆژەیە تەنها چارەسەر نییە بۆ پرسی كورد، بەڵكو نەخشەڕێگەیەكە بۆ ئازادكردنی گەلانی ناوچەكە لە ستەمكاری و توندوتیژی نەتەوەیی و ئاینی.

ئیدارەی خۆبەڕێوەبەری ئاماژەی بەوەشدا، ئەو پڕۆژەیە بە بەردی بناغەی بەدیهێنانی كاریگەری و گۆڕانكاری لە واقیعی سوریا بەگشتی و باكور و ڕۆژهەڵاتی سوریا بە تایبەت دادەنرێت. چونكە هەنگاوێكە بەرەو ئاشتی ناوخۆیی و چەسپاندنی پێكەوە ژیانی پێكهاتەكان و دروستكردنی دیموكراسیەت.

سوپای ئیسرائیل رایگەیاند بارەگایەكی بزوتنەوەی حەماسی لەناو نەخۆشخانەیەكی غەززەدا بۆردومان كردووە . 

دوای ئەوەی بەهۆی ئازادكردنی بارمتەیەكی ئیسرائیلی-ئەمریكیی لەلایەن حەماسەوە بۆ چەند سەعاتێك ئاگربەست لە غەززە راگەیەندرا ، ئیسرائیل كۆتایی بە ئاگربەست هێنا و بەپێی راگەیەندراوێک کە سوپای ئیسرائیل بڵآویکردووەتەوە؛ ناوەندی "فەرماندەیی و كۆنترۆڵ"ی حەماسی لە ناو نەخۆشخانەی ناسر لە خان یونس بۆردومان كردوە . 

سوپای ئیسرائیل ئاماژەی بۆ ئەوە كردوە ، بزوتنەوەی حەماس ئەو ناوەندەی بۆ ئەنجامدانی چالاكییەكانی بەكارهێناوە ، بەڵام تا ئێستا هیچ زانیارییەك سەبارەت بە زیانەكانی ئەو بۆردومانە بڵاونەكراوەتەوە . 

وەزیری دەرەوەی تورکیا لەباڕەی بڕیاری پەکەکە بۆ کۆتاییهێنان بە کاروچالاکی و خەباتی چەکداری قسە دەکات و باس لەوە دەکات، کۆتاییهێنان بە چالاکییەکانی پەكەكە دەبێتە بڕیارێكی پڕخێر بۆ داهاتوومان.

هاکان فیدان وەزیری دەرەوەی تورکیا رایگەیاندووە، جێبەجێکردنی بڕیاری کۆتاییهێنان بە کاروچالاکییەکان و خەباتی چەکداریی مێژوویی و گرنگە.

ئاماژەی بەوەشکردووە، لە نزیکەوە چاودێری هەنگاوەکانی هەڵوەشاندنەوە دەکەن و ئەو بڕیارەی پەکەکە دەبێتە بڕیارێکی پڕخێڕ بۆ داهاتوو.

ئەوەشێ خستووەتە روو، ارەکە سودی بۆ داهاتووی هەمووان دەبێت، دەشڵێت، "دەبێت دوای بڕیاركە پەكەكە كۆمەڵێك هەنگاوی كردەیی بنێت".

ئەمڕۆ دووشەممە، 12ی ئایاری 2025، پارتی کرێکارانی کوردستان 'پەکەکە' ئەنجامەکانی کۆنگرەی 12ی حزبەکەی بە رێبەرێتی عەبدوڵا ئۆجەلان رێبەری زیندانیکراوی پەکەکە بڵاوکردەوە و رایگەیاند، بڕێاریان داوە بە کۆتاییهێنان بە هەر کار و چالاکییەک لەژێر ناوی پەکەکە و هەڵوەشاندنەوەی خەباتی چەکداریی.

راگەیەندراوەكەی پەكەكە کاردانەوەی ئەرێنت بەدوای خۆیدا هێنا و ، سەرکردەیەکی دەم پارتی دەڵێت، "بڕیارەكەی پەكەكە بۆ گەلی كورد و رۆژهەڵاتی ناوەڕاست زۆر گرنگە".

عومەر چەلیك وتەبێژی پارتی داد و گەشەپێدان سەبارەت بە بڕیاری پەکەکە رایگەیاند، بە وردی چاودێری بڕیاری هەڵوەشاندنەوەی پەكەكە دەكەن و جێبەجێكردنی راستەقینە و تەواوەتی بڕیارەكەش خاڵی وەرچەرخان دەبێت، هەروەها ئەو بڕیارە گرنگە بۆ ئەو ئامانجەی توركیا هەوڵی بۆ دەدات و دەرگا بۆ سەردەمێكی نوێ دەكرێتەوە.

لەلایەکی دیکەوە، ئەحمەد داودئۆغڵو سەرۆكی پارتی ئایندەش لە توركیا وتی، بڕیارەكە مێژووییە و چۆنێتی جێبەجێكردنی گرنگە، دەشڵێت لەمەودوا تورك و كورد پێكەوە كار بۆ داهاتوو دەكەن.

سەركردەیەكیش لە پارتی یەكسانی و دیموكراسی گەلان "دەم پارتی" رایگەیاند، بڕیارەكەی پەكەكە بۆ گەلی كورد و رۆژهەڵاتی ناوەڕاست زۆر گرنگە.

پەکەکە ئەنجامەکانی کۆنگرەی 12ی خۆی بڵاوکردەوە و بەپێی راگەیەنراوەکە، خەباتی چەکداریی خۆی کۆتایی پێهێنا و لەمەودوا لەبری خەباتی چەکداریی لە فۆڕمێکی دیکەدا لە رێگای خەباتی سیاسییەوە بەردەوام دەبێت.

پارتی کرێکارانی کوردستان 'پەکەکە' ئەنجامەکانی کۆنگرەی 12ی خۆی بڵاوکردەوە و ئاماژەی بەوەکردووە، کۆنگرەکە بە بەشداریی 232 ئەندام  و لە دوو شوێنی جیاواز ئەنجامدرا و سێ رۆژی خایاند.

ئەوەشی خستووەتە روو، لە کۆنگرەدا باس لە پرسەکانی سەرکردایەتی، شەهیدان، پێشمەرگە و بوونی رێکخراوەیی پارتەکە و کۆتاییهێنان بە خەباتی چەکداریی و بونیادنانی کۆمەڵگەیەکی دیموکراسی کراون، لە کۆنگرەکەشدا بڕیاری مێژوویی دراون کە نوێنەرایەتی سەرەتایەکی نوێ دەکەن.

پەکەکە ئەرکی مێژوویی خۆی بەجێ هێناوە

 

لە راگەیەنراوەکەشدا هاتووە، پەکەکە سیاسەتی نکۆڵیکردن و لەناوچوون و پارچەبوونی گەلی کوردی تێکشکاند و پرسی کوردی گەیاندە ئاستی چارەسەری، لەم خاڵەدا ئەرکی مێژوویی خۆی بەجێهێناوە.

ئەوەش هاتووە، لەسەر بنەماکانی کۆنگرەی 12، بەمەبەستی جێبەجێکردنی پرۆسەی ئاشتی لەلایەن رێبەر ئاپۆوە، پەکەکە بڕیاری هەڵوەشاندنەوەی خەباتی چەکداریی داوە و کۆتایی بە هەر چالاکییەک دێت لەژێر ئەو ناوەدا.

لە درێژەی راگەیەنراوەکەدا پەکەکە باس لە قۆناغەکانی خەباتی پارتەکەی دەکات و باس لەوە دەکات، هەلومەرج لە رابردوودا پێویستی بە خەباتی چەکداری هەبووە. درێژەی قۆناغەکانی ئەو خەباتەشی روون کردووەتەوە.

ئەو پێشهاتانەی روو دەدەن، پێویستیان بە داڕشتنەوەی پەیوەندییەکانی کورد و تورک هەیە

 

لەدوای خەباتی چەکداریش پارتی کرێکارانی کوردستان لە راگەیەنراوەکەیدا دەڵێت، خەباتی 52 ساڵە ئەوە پشان دەدات، پرسی کورد تەنها بە چارەسەرکردن لەسەر بنەمای وڵاتێکی هاوبەش و هاووڵاتیی یەکسان سەردەکەوێت، ئەو پێشهاتانەی ئێستا لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و لە چوارچێوەی جەنگی جیهانیی سێیەمدا روودەدەن، پێویستی بە داڕشتنەوەی پەیوەندییەکانی کورد و تورک هەیە.

گەلەکەمان لە هەرکەسێک زیاتر لە هەڵوەشاندنەوەی خەباتی چەکداریی تێدەگات

 

پەکەکە باس لە سیاسەتەکانی لەناوبردن و نکۆڵیکردن لە گەلی کورد و رووبەڕووبوونەوەی لەناوبردن و جینۆساید دەکات و بۆ قۆناغی ئێستاش دەڵێت، "ئێمە باوەڕمان وایە، گەلەکەمان لە هەرکەسێک زیاتر لە هەڵوەشاندنەوەی خەباتی چەکداریی تێدەگات، لە قۆناغی داهاتووشدا لەسەر بنەمای بونیادنانی کۆمەڵگەیەکی دیموکراسی، بەرپرسیارێتی خۆیان بەجێ دەگەیەنن".

دەشڵێت، "گەلەکەمان بە پێشەنگی ژنان و گەنجان، دەتوانن لە هەر بوارێکدا رێکخستنەکانی خۆیان، بە زمان و ناسنامە و کلتووری خۆیان درێژە پێبدەن و بەرگری بکەن و بە گیانی کۆکردنەوەوە کۆمەڵگەیەکی دیموکراسی و کۆمەڵایەتی گرنگ پێکبهێنن، لەسەر ئەو بنەمایەشەوە پێمان وایە، پارتە سیاسییە کوردییەکان و سەرکردە گەورەکان و رێکخراوە دیموکراسییەکان، بەرپرسیارێتی پرسی دیموکراسی کورد و ناسیۆنالیزمی دیموکراسی کوردی لە ئەستۆ دەگرن".

جێبەجێکردنی بڕیارەکانی کۆنگرەی 12 پێویستی بە رابەرایەتی ئاپۆ هەیە

لەبارەی بڕیاری هەڵوەشاندنەوەی خەباتی چەکداریشەوە پەکەکە باس لەوە دەکات، "بڕیاری کۆنگرە بۆ هەڵوەشاندنەوەی پەکەکە و خەباتی چەکداریی، زەمینەیەکی لەبار بۆ گەیشتن بە ئاشتیی هەمیشەیی و چارەسەریی دیموکراسی دەڕەخسێنێت، هەروەها جێبەجێکردنی بڕیارەکان پێویستی بە رابەرایەتیکردن لەلایەن رێبەر ئاپۆ و دان نان بە مافە سیاسییە دیموکراسییەکان و گەرەنتی یاسایی دروست هەیە، کە لەم قۆناغەشدا گرنگە پەرلەمانی تورکیا بە بەرپرسیارێتی مێژووییەوە رۆڵی خۆی بگێرێت".

داواش لە لایەنە سیاسییەکانی تورکیا، پارتە سیاسییەکان، رێکخراوەکانی کۆمەڵگەی مەدەنی، پیاوانی ئایینی، ریشسپی و پیاوماقوڵان، رۆشنبیر و راگەیەندکاران، هونەرمەندان، ژنان و گەنجان، کرێکاران و سەرجەم چین و توێژ و رێکخراوەکانی کۆمەڵگە دەکەن، کە بەرپرسیارێتی هەڵبگرن و بەشداری پرۆسەی ئاشتیی بکەن.

پارتی کرێکارانی کوردستان ئەوەشی روون کردووەتەوە، "پێویستە هێزە نێودەوڵەتییەکان، بەرپرسیارێتی ئەو سیاسەتی جینۆسایدەی لە 100 ساڵی رابردوودا بەرانبەر بە کورد گیراوەتە بەر؛ لە ئەستۆ بگرن و رێگر نەبن لەبەردەم سیاسەتی دیموکراسیدا، داواشیان لێدەکەین، پشتگیری پرۆسەکە بکەن".

لە راگەیەنراوەکەیدا پەکەکە شەهیدبوونی دوو کادری پێشەنگ و سەرەکی پارتەکەی راگەیاند، کە فوئاد عەلی حەیدەری لە ساڵی 2018؛ رەزا ئاڵتونی لە 2019دا شەهیدبوون و ئاماژەی بەوەکردووە، "شەهید فوئاد عەلی وەک یەکێک لە دامەزرێنەرانی پارتەکە بە سیمبولی 'دڵسۆزی سەرکردایەتی، راستی و ژیانی پیرۆز' ناسێنرا، هەروەها شەهید رەزا ئاڵتونی هاوڕێی قۆناغەکانی سەرەتای رێبەر ئاپۆ وەک سیمبولی 'هاوڕییەتی ئازادی' ناسێنرا".

هەروەها داواش دەکەن، کە خەونەکانی سری سورەیا ئۆندەر بەدی بهێنرێت.

لە کۆتاییشدا پارتی کرێکارانی کوردستان 'پەکەکە' بە دروشمی:

"سۆسیالیزمی نەتەوەیی دەوڵەتدار شکست دەهێنێت، سۆسیالیزمی کۆمەڵگەی دیموکراسی دەگاتە سەرکەوتن. پێداگری لە مرۆڤایەتی پێداگرییە لە سۆسیالیزم-بژی سەرۆک ئاپۆ" کۆتایی بە راگەیەنراوەکەی هێناوە.

دوێنێ یەکشەممە، پەکەکە رایگەیاند، کۆنگرەی 12ی خۆیان لە رۆژانی 5 تا 7ی ئەم مانگەدا لە ناوچەکانی پاراستنی مەدیا "بە سەرکەوتوویی" لە دوو شوێنی جیاواز ئەنجام داوە.

ئەوەش لە کاتێکدایە، دوای ١٠ ساڵ لە رێگریی دەسەڵاتدارانی توركیا، رۆژی ٢٨ی ١٢ی ساڵی رابردوو، رێگە درا وەفدێكی پەرلەمانتارانی پارتی یەكسانی و دیموكراسی 'دەم پارتی' بۆ دیدار لەگەڵ عەبدوڵا ئۆجەلان بچنە دوورگەی ئیمڕاڵی و لەگەڵیدا کۆببنەوە، کە کۆبوونەوەکەش سێ سەعاتی خایاند.

لە کۆتایی ساڵی رابردوو و سەرەتای ئەمساڵەوە پرسی ئاشتی لە باکوری کوردستان و تورکیا سەری هەڵداوەتەوە و چەند جارێک وەفدی ئیمڕاڵی سەردانی عەبدوڵا ئۆجەلان رێبەری زیندانیکراوی پەکەکەیان کرد، لە رۆژی 27ی شوباتدا وەفدەکە پەیامێکی مێژووییان لەلایەن ئۆجەلانەوە بڵاوکردەوە و لە پەیامەکەدا عەبدوڵا ئۆجەلان رایگەیاندبوو: بانگەوازی چەکدانان دەکەم و بەرپرسیارێتییەکەی دەگرمە ئەستۆ. پێویستە پەکەکە گۆنگرە ببەستێت و خۆی هەڵبوەشێنێتەوە.

حەماس رایدەگەیەنێت: ئامادەین دەستبەجێ دانوستان دەستپێبکەین بۆ گەیشتن بە رێککەوتنی کۆتایی بۆ راگرتنی شەر و ئاڵوگۆرکردنی بەندکراوەکان

بزوتنەوەی حەماس رایگەیاند: ئامەدەین بۆ دانوستان و گەیشتن بە ئاگربەست، هەروەها دەمانەوێت بگەینە رێککەوتنێک، کەرتی غەززە لەلایەن دەستەیەکی پیشەیی سەربەخۆوە بەڕێوەببرێت لە پێناو وەستاندنی جەنگ.

ئاماژەی بەوەشکرد، لە چەند رۆژی رابردوودا پەیوەندیمان لەگەڵ ئیدارەی ئەمریکادا هەبووە بۆ چۆنییەتی گەیشتن بە ئاگربەست لە کەرتی غەززە.

حەماس روونیشیکردەوە، سەربازی ئیسرائیلی-ئەمریکی ئیدان ئەلکساندەر ئازاد دەکات، وەک هەنگاوێک بۆ ئاگربەست کردنەوەی دەرگاکان بەرووی کەرتی غەززەدا و گەیشتنی هاوکارییە مرۆییەکان.

جێگەی ئاماژەیە، لێپرسراوانی ئەمریکی، ئەم هەنگاوەی حەماسیان بە ئەرێنی وەسفکردووە بۆ راگرتنی جەنگ لە کەرتی غەززە.

رێکخراوی تەندروستی جیهانی رایگەیاند، 16 ملیۆن كەس لە سوریا پێویستیان بە هاوكاری و پاڵپشتی تەندروستی هەیە و داوا دەكات هاوكاری هاووڵاتیانی وڵاتەكە بكرێت.

تیدرۆس ئەدهانۆم گیبریسۆس سەرۆكی رێكخراوی تەندروستیی جیهانی رایگەیاند، نزیكەی 16 ملیۆن كەس لە سوریا پێویستیان بە هاوكاری تەندروستیی بەپەلە هەیە و خزمەتگوزاریی تەندروستی و دەروونی پێشكەش بەو كەسانە دەكرێت كە بەهۆی ئاوارەییەوە زیانیان بەركەوتووە.

دەشڵێت، سندوقی ناوەندیی نەتەوەیەكگرتووەكان بۆ وەڵامدانەوەی فریاگوزاریی سێ ملیۆن دۆلاری دابین كردووە و  بەمەش رێكخراوەكە تاڕادەیەك توانییویەتی خزمەتگوزارییە تەندروستییەكان بۆ زیاتر لە 500 هەزار كەس دابین بكات.

تەندروستی جیهانی داوا لە خێرخوازان دەكات پاڵپشتییەكانیان زیاتر بكەن چونكە ژیانی خەڵكی سوریا بەوەوە بەستراوەتەوە.

لە گوندێکی کۆهدەشتی پارێزگای لوڕستان لە روداوێکدا حەوت کەس لە بیرێکدا خنکان کە ئەندامی یەک خێزانن و هەوڵی زرگارکردنی یەکتریان داوە.

ئاژانسی هەواڵی تەنسیم بڵاویکردەوە، دوێنێ هەینی گوندێکی کۆهدەشتی پارێزگای لوڕستان دوای ئەوەی منداڵێک دەکەوێتە ناو بیرێکەوە، ئەندامانی خێزانەکەی یەک لە دوای یەک هەوڵی رزگارکردنی دەدەن، بەڵام لە ئەنجامدا حەوت کەسیان گیان لەدەستدەدەن.

ئاماژەی بەوەشکردووە، بیرەکە 50 مەتر قوڵ بووە و بەهۆی کەمی ئۆکسجین و گازە ژەهراوییەکان ئەو کارەساتە رویداوە.

پێش خولی چوارەمی دانوستانەكانیان لەگەڵ ئەمریكا، وەزیری دەرەوەی ئێران سەردانی سعودیە و قەتەر دەكات.

ئیسماعیل بەقائی وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئێران رایگەیاند، عەباس عراقچی وەزیری دەرەوەی ئێران، ئەمڕۆ سەردانی سعودیە و قەتەر دەكات و بەشداری لە كۆنفڕانسی دیالۆگی نێوان ئێران و وڵاتانی عەرەبی دەكات كە بڕیارە لە دەوحەی پایتەختی قەتەڕ بەرێوەبچێت.

ئاماژەی بەوەشكرد، سیاسەتی بنچینەیی ئێران بریتییە لە پتەوكردنی بەردەوامی پەیوەندییەكانی لەگەڵ دراوسێكانی، لەو چوارچێوەیەشدا، عراقچی  بۆ تاوتوێكردنی پەیوەندیەكانیان رۆژی شەممە دەچێتە ریاز و لەگەڵ بەرپرسانی باڵای سعودیە كۆدەبێتەوە، ئێوارەی هەمان رۆژیش بەمەبەستی بەشداریكردن لە دیداری گفتوگۆی نێوان ئێران و وڵاتانی عەرەبی روو لە دەوحە دەكات.

سەردانەكەی عراقچی لە كاتێكدا دێت، بڕیارە رۆژی یەكشەممە خولی چوارەمی دانوستانەكانی تاران و واشنتۆن لەبارەی بەرنامە ئەتۆمیەكەی تارانەوە لە عومان بەڕێوەبچێت.

بڕیارە رۆژی یەکشەممە گەڕی چوارهەمی دانوستانەکانی ئەمریکا و ئێران سەبارەت بە بەرنامە ئەتۆمییەکی تاران بەڕێوەبچێت، ئەمریکاش دەڵێت: دانوستانەکان بەشێوەی راستەوخۆ و ناڕاستەوخۆ دەبێت.

ئاژانسی تەسنیم بە پشت بەستن بە ئەندامێکی وەفدی دانوستانکاری ئێران رایگەیاندووە گەڕی چوارهەمی دانوستانەکان لەگەڵ واشنتۆن ڕۆژی یەکشەممە لە عوممان بەڕێوە دەچێت.

ئەوەشی خستەڕوو، دانوستانەکان لە مەسقەتی پایتەختی عوممان دەبێت و بەشێوەی ناڕاستەوخۆ دەبێت.

لەلای خۆشیەوە عەباس عراقچی وەزیری دەرەوەی ئێران رایگەیاند، دانوستانەکان لەگەڵ ئەمریکا زۆر بەرەوەپێشچوون رۆیشتوە و چاوەڕوان دەکەین لە کۆبوونەوەی هەفتەی داهاتوو بگەینە ئەنجامێکی باشتر.

هاوکات ستیف ویکتۆف نوێنەری سەرۆکی ئەمریکا  بۆ رۆژهەڵاتی ناوڕاست ئاشکرایکرد، ڕۆژی یەکشەممە لەگەڵ وەفدی ئێران لە عوممان کۆدەبێتەوە، هەروەها کۆبوونەوەکان بەشێوەی راستەوخۆ و ناڕاستەوخۆ دەبێت.

لە ناوەڕاستی مانگی رابردووەوە ئیمارات بە نهێنێ دەستیكردووە بە نێوەندگیری لە نێوان سوریا و ئیسرائیل بۆ ئاساییكردنەوەی پەیوەندییەكانی نێوان ئەو دوو وڵاتە و لە ئێستاشدا گفتوگۆكان تایبەتن بە دۆسییە ئەمنییە و هەواڵگرییەكان.

ئاژانسی رۆیتەرز بڵاویكردەوە، لە ناوەڕاستی مانگی نیسانی رابردووەوە، ئیمارات بە نهێنی دەستیكردووە بە نێوەندگیری لە نێوان سوریا و ئیسرائیل بە مەبەستی ئاساییكردنەوەی پەیوەندییەكانی نێوان ئەو دوو وڵاتە و دروستكردنی متمانە لەنێوانیاندا.

راشیگەیاندووە، لەئێستادا گفتوگۆكانی نێوان سوریا و ئیسرائیل تیشكی خستووەتەسەر دۆسییە ئەمنی و هەواڵگرییەكان.

ئەوەش لە كاتێكدایە، سەرەتای ئەم مانگە سوپای ئیسرائیل ئامانجێكی لەنزیك كۆشكی سەرۆكایەتی كۆماری سوریا بۆردومانكرد، وەك هۆشدارییەك بۆ ئیدارەی سوریا دژی ئەو هێرشانەی دەكرانە سەر دروزەكان، سەرۆكایەتی كۆماری سوریاش ئیدانەی هێرشەكەی كرد و بە پێشلكاری سەروەریی و یەكپارچەیی وڵاتەكەی ناویبرد.

بە نێوەندگیریی عوممان ترەمپ خۆبەدەستەوەدانی حوسییەكانی لە بەرانبەر هێرشەكانی ئەمریكا راگەیاند و دەڵێت، حوسییەكان داوایان لە كۆشكی سپی كردووە بۆردومانەكانیان بۆ سەر یەمەن رابگرن.

دۆناڵد ترەمپ، سەرۆكی ئەمریكا لە كۆشكی سپی و لە پەراوێزی كۆبوونەوەی لەگەڵ مارك كارنی سەرۆك وەزیرانی كەنەدا رایگەیاند، حوسییەكانی یەمەن چیتر نایانەوێت دژی ئەمریكا لە شەڕدا بن، بۆ ئەو مەبەستەش داوایان لە ئەمریكا كردووە هێرشەكانی بۆ سەر یەمەن رابگرێت.

ئاماژەی بەوەشدا، ئەمریكا چیتر هێرش ناكاتە سەر حوسییەكان و ئەوانیش بەڵێنیانداوە لەمەودوا، هێرش نەكەنە سەر كەشتییەكانی ئەمریكا لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست.

هاوكات، بنیامین ناتانیاهۆ سەرۆك وەزیرانی ئیسرائیل رایگەیاند، هێزی ئاسمانی وڵاتەكەی بە توندی پێگەی حوسییەكانی لە یەمەن كردووەتە ئامانج، جەختیلەوەشكردەوە، رێگەنادەن حوسییەكان ببنە هەڕەشە بۆسەر ئیسرائیل. .

رۆژی 15 ی ئاداری رابردوو ئەمریكا هەڵمەتێكی فراوانی بۆ بۆردومانكردنی حوسییەكانی لە سەرتاسەری یەمەن دەستپێكرد و بەشێكی زۆر لە سەركردە دیارەكانی ئەو گروپە چەكدارەی كردە ئامانج.

هاوکات وەزارەتی دەرەوەی ئامریکا بڵاویکردەوە، حوسییەکان پاپەندبوونە هێرشەکانیان بۆسەر کەشتییەکان رابگرن.

ئیسرائیل ئاشکرایکرد؛ غەززە بە تەواوی لە ناودەچێت و لەشەش مانگی داهاتووشدا حەماس لە ناوچەکە نامێنێت.

بێزالیل سمۆتریچ وەزیری دارایی ئیسرائیل رایگەیاند: دانیشتوانی غەززە دەست دەکەن بە "رۆیشتن بۆ وڵاتی سێهەم" دوای ئەوەی گواستراونەتەوە بۆ بەشی باشووری کەرتی غەززە.

ئاماژەی بەوەشکرد، دوای شەش مانگ حەماس لە غەززە نامێنێت و من باوەڕم وایە لە ماوەی چەند مانگێکدا دەتوانین بە شێوەیەکی دوور لە دوو دڵی سەرکەوتنی خۆمان رابگەیەنین.

وەزیری دارایی ئیسرائیل ئەوەشی خستەڕوو، دواجار هەموو هاوکارییە مرۆییەکان کۆنتڕۆڵ دەکەین بۆ ئەوەی نەبنە پێداویستی بۆ حەماس، ئێمە حەماس لە دانیشتووان جیادەکەینەوە و کەرتەکە پاک دەکەینەوە، بارمتەکانیش دەگەڕێنینەوە و حەماس دەشکێنین.

جێگەی ئاماژەیە لە لێدوانەکانی پێشودا سمۆتریچ رایگەیاندبوو،  ئیسرائیل لە کەرتی غەززە ناکشێتەوە تەنانەت ئەگەر رێککەوتنێکی دیکە سەبارەت بە بارمتەکان بکرێت، ئاماژەی بەوەشکردووە، دواجار کەرتی غەززە داگیر دەکەین.

فرۆکە جەنگییەکانی ئیسرائیل لە دوای ئاگادارکردنەوەی هاووڵاتیان ودانیشتوانی نزیک فرۆکەخانەی سەنعا لە یەمەن، چەندین هێرشی بۆ سەر فرۆکەخانەکە ئەنجامدا.

ئەمڕۆ میدیاکانی یەمەن ئاشکرایانکرد، ئیسرائیل لە رێگەی فڕۆکە جەنگییەکانیەوە چەندین هێرشی توندیان بۆ سەر ناوچە جیاوازەکانی سەنعا ئەنجامداوە و لەوانە فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی.

ئاماژەیان بەوەشکردووە، دەنگی تەقینەوەی بەهێز پایتەختی یەمەنی هەژاندووە و هەواڵەکان باس لە ئامانجگرتنی وێستگەی کارەبای حەزیز لە باشووری پایتەخت دەکەن، هەروەها هێرشەکان کارگەی چیمەنتۆی عەمرانیشیان کردوەتە ئامانج.

دوای ماوەیەکی کەم، سوپای ئیسرائیل ئاگادارکردنەوەیەکی بڵاوکردەوە بۆ هەموو ئەو کەسانەی لە ناوچەی فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی سەنعان بۆ چۆڵکردنی دەستبەجێی ناوچەکە، کە یەکەمجارە ئاگادارکردنەوەی لەو جۆرە سەبارەت بە یەمەن دەرکرێت.

هاوکات سوپای ئیسرائیل رایگەیاند، لە هێرشەکانمان بەسەرکەوتوی ئەنجامدا و فرۆکەخانەی سەنعا بە هۆی هێرشەکانمانەوە بەتەواوەتی پەکی کەوتووە.

دوێنێ دووشەمە، سوپای ئیسرائیل لە ژێر سەرپەرشتی راستەوخۆی بنیامین ناتانیاهو، سەرۆک وەزیران، چەندین هێرشی ئاسمانی چڕی کردە سەر چەندین شوێن لە یەمەن، وەک وەڵامێک بۆ ئەو موشەکەی کە حوسییەکان لە چواری ئایار ئاڕاستەی ئیسرائیل کرد و لە نزیک فڕۆکەخانەی بن گۆریۆن لە تەل ئەبیب کەوتە خوارەوە.

داعش لە رۆژئاوای كوردستان چالاككراوەتەوە و هەسەدەش رایگەیاند، لە دێرەزوور شكستیان بە دوو هێرشی ئەو تیرۆریستانە هێناوە.

هێزەكانی سوریای دیموكرات-هەسەدە لە راگەیەندراوێكدا بڵاوی كردەوە ، بۆ رۆژی دووهەم لەسەر یەك ، دوو هێرشی شانە نوستووەكانی داعشیان بۆ سەر بنكە و بارەگاكانی هەسەدە لە هەردوو شارۆچكەی زیبان و شحێل لە دەوروبەری دێرەزوور شكستپێهێناوە .

لە چەند رۆژی رابردووشدا ، هەسەدە دەستگیركردنی تیرۆریستێكی مەترسیداری داعشی لە ئۆپراسیۆنێكدا بە پشتیوانی هێزەكانی هاوپەیمانی نێودەوڵەتی لە ریفی دێرەزوور ڕاگەیاند.