جیهان
ماڵپەرێكی ئەمریكا رایگەیاند، ئێران لە رێگای چەند بنكەیەكی سەربازی لە عیراق ڕاهێنان بە هێزەكانی پێشوی سوریا دەكات.
ماڵپەری هەواڵی ئەمریكی، میدیا لاین لە زاری چەند سەرچاوەیەك و چەند شایەتحاڵێك بڵاویكردووەتەوه كه ئێران هەنگاو دەنێت بۆ بنیاتنانەوەی دەسەڵاتی سیاسی خۆی له سوریا له رێگەی راهێنان بەو سەربازانەی سەر بە رژێمی پێشوی سوریابوون لە ئێستادا هەڵهاتوون.
راشیگەیاندووە، ئەو بنكە سەربازیانە كە دەكەونە ئەنبار، نزیك سنووری سوریا، بە هاوكاری ئەفسەرانی سوپای پاسدارانی ئێران و گروپە چەكدارەكانی ئەو وڵاتە لە عیراق بەڕێوەدەبرێن، وتیشی، ئەو چەكدارانە بە بەردەوامی مەشق و ڕاهێنان وەردەگرن.
ئەمە لە كاتێكدایە، كە لەم دواییەی رامی مەخلوف ئامۆزای بەشار ئەسەد سەرۆكی پێشوی سوریا رایگەیاندبوو، كە هێزی نوخبە بە هەماهەنگی لەگەڵ سوهەیل حەسەن، سەركردەی سەربازی پێشووی سوریا رێكدەخەنەوە، وتیشی ئامانجیان لەو كارە ئەوەیە خەڵكی ناوچە كەناراوەكانی سوریا بپارێزن نەك تۆڵەبكەنەوە.
ئاگرێکی بەرفراوان لە ناوچەی چیاکانی قودس کەوتووەتەوە و میدیاکانی ئیسرائیل بە خراپترین ئاگری ناودەبەن کە لە ماوەی چەندین ساڵی رابردودا کەوتبێتەوە.
دەسەڵاتەکانی ئیسرائیل، ئەمڕۆ چوارشەممە باری نائاسایی و دەستپێکردنی پرۆسەی چۆڵکردنی بەکۆمەڵی کۆمەڵگا نیشتەجێبووەکانی ژێر هەڕەشەی ئاگریان راگەیاند.
فەرماندەی ئاسایشی نەتەوەیی ئیسرائیل رایگەیاند کە تا ئێستا بەڵێنی گەیشتنی سێ فڕۆکەی ئاگرکوژێنەوەی جۆری "قندهیر"یان لە ئیتالیا و کرواتیاوە وەرگرتووە، لە کاتێکدا گفتوگۆ لەگەڵ وڵاتانی دیکە لەوانە یۆنان و قوبرس بۆ بەشداریکردن لە هەوڵەکان بۆ کوژاندنەوەی ئاگر لە ئاسمانەوە بەردەوامە.
پۆلیسی ئیسرائیل رایگەیاند کە رێگای خێرای ژمارە 1، کە یەکێکە لە رێگا سەرەکییەکانی ناوچەکە، بەهۆی گەیشتنی ئاگرەکە پێی بە ناچاری داخراوە. وەزارەتی گواستنەوە و کۆمپانیای "نتیفی یسرائیل" رونیان کردەوە کە تیمە تایبەتەکان پەرژینی جیاکەرەوەیان بە درێژایی رێگاکە هەڵگرتووە بۆ ئاسانکردنی تێپەڕبوونی ئۆتۆمبێلەکانی فریاکەوتن.
هاوکات هەواڵەکان ئاماژە بەوە دەکەن کە ئاگرەکە بۆ ناوچەکانی نیڤە شالۆم، بێت مەئیر، نەحشۆن، میڤۆ حۆرۆن، کۆمەڵگای لەترون و پارکی کەنەدا بڵاوبووەتەوە و لە ناچاریدا بە هەزاران کەس ناوچەکانیان چۆڵکردووە. بەڕێوەبەرایەتی ئاگرکوژاندنەوە و فریاکەوتنیش رایگەیاندووە کە 105 تیمی ئاگرکوژاندنەوە لەسەر زەوی و12 فڕۆکە کاردەکەن بۆ کۆنترۆڵکردنی ئاگرەکە.
بەپێی پێشبینی کەشناسی، خێرایی با لە نێوان 60 بۆ 70 کیلۆمەتر لە کاتژمێرێکدایە، ئەمەش وایکردووە کۆنترۆڵکردنی ئاگرەکە بۆ تیمەکان زۆر قورس بێت.
لە نەخۆشخانەی هەداسا عەین کارم، کە نزیکە لە ناوچەی ئاگرەکە، بەشێک لە نەخۆشەکان گواستراونەتەوە و هەروەها ستافەکە ئامادەکراوە بۆ وەرگرتنی برینداران.
بەوتەی پۆلیس، پیاوێک لە دانیشتوانی ئوم تووبا کە لە پەنجاکانی تەمەنیدایە، بە تۆمەتی ئاگر تێبەردانی کێڵگەیەک دەستگیرکراوە.
وەزارەتی دەرەوە پشتڕاستی کردەوە کە ئیسرائیل داوای لە پێنج وڵات کردووە هاوکاریبکەن.
لەم چوارچێوەیەدا، فەرماندەی هێزەکانی ئاگرکوژێنەوە لە ناوچەی قودس ئاگرەکەی بە "بێ وێنە لە خێرایی و فراوانیدا" وەسف کرد، ئاماژەی بەوەش کرد کە هەر شارۆچکەیەک لەژێر هەڕەشەدا بێت، دەستبەجێ چۆڵ دەکرێت.
رێكخراوی لێبوردنی نێودەوڵەتی رایگەیاند، پێشێلكردنی سەرەوەری خاكی عیراق لە لایەن توركیاوە بە بیانوی هەبوونی تیرۆریست بەردەوامە و دەسەڵاتدارانی عیراق و هەرێمیش بێدەنگن.
رێكخراوی لێبوردنی نێودەوڵەتی ناسراو بە ئەمنیستی، لە نوێترین ڕاپۆرتی ساڵانەیدا پێشێلكارییەكانی سوپای توركیای لە هەرێم بڵاوكردوەتەوە و ئاماژەی بەوە داوە كە توركیا بە پاساوی هێرشكردنە سەر پارتی كرێكارانی كوردستان - پەكەكە، ژمارەیەكی زۆری خەڵكی مەدەنیی كردوەتەوە قوربانیی.
ئەمنیستی رەخنەی توند لە دەسەڵاتدارنی عیراق و هەرێمی كوردستانیش دەگرێت لە بەرامبەر پێشێلكردنی خاكەیان و بێدەنگیان بەرامبەر ئەو تاوانەی دەكرێت.
ئاماژەی بۆ ئەوەشكردووە، تا ئێستا زیندانەكانی عیراق هەر بە قەرەباڵغی ماونەتەوە نەتوانراوە قەیران و كێشەكان بەپێی پێویست چارەسەر بكرێن.
ئەمنیستی سەبارەت بە هەرێمی كوردستانیش رایگەیاندووە، سەرەرای ئەوەی چەند هەنگاوێكی ئەرێنیان ناوە، بەڵام رۆژنامەنووسان لەسەر كاری میدیایی هەراسان و دەستگیركراون.
دوای پێكدادانەكانی شاری جرمانای سوریا ، حكومەتی دیمەشق و دروزەكان گەیشتنە رێككەوتن.
میدیاكانی سوریا ئاشكرایان كردوە ، نوێنەرانی حكومەتی سوریا و نوێنەری دروزەكان كۆبونەتەوە و رێككەوتون لەسەر لێپێچینەوە لەگەڵ ئەو كەسانەی تێوەگلاون لە هێرشەكەی جرمایا دادگاییكردنیان و دانانی سنورێك بۆ تائیفەگەری .
ئەوە لەكاتێكدایە، بەرەبەیانی رۆژی سێشەممە هێزە ئەمنییەكانی حكومەتی سوریا چونە ناو شاری جرمانای نزیك دیمەشق و بەو هۆیەوە پێكدادان لە نێوان هێزەكە و چەكدارانی گروپێكی سەر بە درزییەكان روویدا و لە ئەنجامی پێكدادانەكانیشدا 14 كەس لە هەردولا كوژران. لە كاردانەوەی ئەو پێشهاتەشدا، مەرجەعی درزییەكان لە جرمانا ئیدانەی هێرشی هێزە ئەمنییەكانیان كرد و بەرپرسیارێتی تەواوی رووداوەكانی خستە ئەستۆی دەسەڵاتی سوریا.
بۆ یەكەمجار لە دوای دەستبەكاربونی حكومەتی نوێی سوریا، وەزیری دەرەوەی ئەو وڵاتە لە نیویۆرك لەگەڵ لێپرسراوانی ئەمریكا كۆبوەوە و داوای كەمكردنەوەی سزاكانی سەر دیمەشقی كرد .
چەند سەرچاوەیەكی ئاگادار ئاشكرایان كرد، ئەسعەد شیبانی وەزیری دەرەوەی سوریا لەگەڵ لێپرسراوانی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریكا كۆبوەتەوە و داوای كردووە نەخشە رێگایەكی روون دابنرێت بۆ كەمكردنەوەی سزاكانی سەر سوریا بەشێوەیەكی هەمیشەیی.
شیبانی بۆ بەشداریكردن لە كۆبونەوەكانی نەتەوەیەكگرتوەكان لە ئەمریكایە و بۆ یەكەمجارە لە ئەمریكا لەگەڵ لێپرسراوانی ئەو وڵاتـە كۆببێتەوە، پێشتر ئەمریكا چەند مەرجێكی بۆ كەمكردنەوەی سزاكانی سەر سوریا داناوە كە دیارترینیان لەناوبردنی كۆگاكانی چەكی كیمیایی و پشتگیری دیمەشقە بۆ ئۆپراسیۆنەكانی هاوپەیمانی نێودەوڵەتیی كە دژی تیرۆر لە سوریا ئەنجامیان دەدات .
کەوتنەوەی ئاگر لە هۆتێلێکی هیندستاندا بووە هۆی گیانلەدستدانی 14 کەس، کە یەکێکیان بۆ خۆڕزگارکردن لە سەربانی باڵەخانەکەوە خۆی هەڵداوەتە خوارەوە.
پۆلیسی هیندستان رایگەیاند، لە یەکێک لە هۆتێلەکانی شاری کولکاتادا ئاگر کەوتووەتەوە، کە بەهۆیەوە 14 کەس گیانیان لەدەستداوە، هێشتاش هۆکاری کەوتنەوەی ئاگرەکە دیاری نەکراوە.
باسی لەوەشكرد، ئاگرەکە ئێوارەی دوێنێ کەوتووەتەوە، کۆنتڕۆڵکردنەکەی کاتی زۆری ویستووە و شەش تیم سەرقاڵی کوژاندنەروەی ئاگرەکە بوون.
وتیشی، یەکێک لەو کەسانەی گیانی لەدەستداوە بەهۆی ئەوەوە بووە لە سەربانی هۆتۆێلەکەوە هەوڵی خۆڕزگاکردنی داوە و خۆی هەڵداوە، بەڵام کەوتووەتە خوارەوە.
وەک لە ڤیدیۆکانی تۆڕە کۆمەڵایەتییەکاندا دەردەکەوێت، چەندین کەس لە پەنجەرەی هۆتێلەکانەوە دەیانەوێت خۆیان رزگار بکەن و هەوڵی راکردن دەدەن.
کەوتنەوەی ئاگر لە هیندستان تاڕادەیەک یەکێکە لە روداوە بڵاوەکان، چالاکوانانی ئەو وڵاتەش هۆکارەکەی بۆ کەمتەرخەمی حکومەت دەگەڕێننەوە لە بەدواداچوونی ورد بۆ سیستمی دروستکردنی باڵەخانەکان و جێگیرکردنی سیستمی ئاگرکوژاندنەوە تیایاندا.
??️Massive Fire in Kolkata! Last night, a 5-story hotel in the Machua area went up in flames, claiming 14 lives. Desperate to escape, people were seen jumping from windows and rooftops. #KolkataFire #BreakingNews #PrayForKolkata pic.twitter.com/KHd619ItPX
— NewsDaily??? (@XNews24_7) April 30, 2025
Another Video A fire broke out in a 5-storey hotel in Machhua area of #Kolkata last night. About 14 people died in this fire. People were seen jumping from windows and roofs to save their lives. pic.twitter.com/eD4G76GbnG
— Siraj Noorani (@sirajnoorani) April 30, 2025
فەڕەنسا هۆشداری دەداتە ئێران و دەڵێت، لە ئەگەری سەرنەكەوتنی دانوستانەكانی تایبەت بە بەرنامە ئەتۆمییەكەی تاران، تەواوی سزا هەڵگیراوەكان بەسەر تاراندا دەسەپێنێتەوە.
ژان نوێل بارۆت، وەزیری دەرەوەی فەرەنسا لە ئەنجومەنی ئاسایشی نەتەوە یەكگرتووەكان رایگەیاند، لە ئەگەری شكستهێنانی دانوستانەكان بۆ گەیشتن بە رێككەوتن لەسەر بەرنامە ئەتۆمییەكەی تاران، پاریس درێغی ناكات لە سەپاندنەوەی سزاكانی نەتەوە یەكگرتووەكان بەسەر ئێراندا.
بارۆت وتیشی، رێككەوتنی ئەتۆمی لەگەڵ ئێران كە تیایدا فەڕەنسا و بەریتانیا و ئەڵمانیا لایەنن، لە ئاییندەیەكی نزیكدا كۆتایی دێت، ئەگەر بەرژەوەندییە ئەمنییەكانی ئەوروپا گەرەنتی نەكرێن، بۆ یەك چركەش درێغی ناكەن لە دووبارە سەپاندنەوەی سەرجەم ئەو سزایانەی 10 ساڵ لەمەوبەر لەسەر تاران هەڵگیراون.
فەرەنسا و بەریتانیا و ئەڵمانیا كە ناسروان بە ترۆیكای ئەوروپا، لایەنی ڕێككەوتنە ئەتۆمییەكەی ساڵی 2015ن لەگەڵ ئێران كە لە مانگی تشرینی یەكەمی ئەمساڵ كۆتایی دێت. بەپێی رێكەوتنەكە سێ ولاتەكە دەسەڵاتی كاراكردنەوەی میكانیزمی سەپاندنەوەی سزایان بەسەر تاراندا هەیە و دەتوانن لە هەر ئەگەرێكی نەخوازراودا ئەو دەسەڵاتە لە ئەنجومەنی ئاسایش بەكاربهێنن.
بنیامین ناتانیاهۆ، سەرۆک وەزیرانی ئیسرائیل جەخت دەکاتەوە حکومەتەکەی دەستبەرداری بارمتەکان لە غەززە نابێت و هەموو کارێک دەکات بۆ گەراندنەوەیان.
ئەم راگەیاندنەی ناتانیاهۆ چەند رۆژێک دوای ئەوە هات کە ئیال زامیر، سەرۆک ئەرکانى سوپاى ئیسرائیل هەڕەشەی فراوانکردنی هێرشەکانی کردە سەر کەرتی غەززە ئەگەر هیچ پێشکەوتنێک سەبارەت بە دیلەکان بەدی نەهێنرێت.
حەماس لە 17ی نیساندا پێشنیارێکی ئیسرائیلی بۆ ماوەی 45 رۆژ ئاگربەست لە بەرانبەر ئازادکردنی 10 دەستگیرکراوی زیندووی ئیسرائیلی رەتکردەوە و داوای رێککەوتنی هەمەلایەنەی کرد، بۆ راگرتنی شەڕ و کشانەوەی ئیسرائیل لە غەززە، لەبەرانبەر ئازادکردنی سەرجەم دەستگیرکراوەکانی.
سەرۆكی پەرلەمانی ئێران هەرەشە دەكات و دەڵێت، هەر هێرشێك بكرێتەسەر وڵاتەكەی بە مانای تەقاندنەوەی بەرمیلە بارودێكە كە هەموو ناوچەكە دەتەقێنێتەوە .
ئاژانسی هەواڵی مهری ئێران ئاشكرایكردوە ، محەمەد باقر قالیباف سەرۆكی پەرلەمانی ئێران لە كۆبونەوەیەكی پەرلەماندا رایگەیاندووە، هەرەشەكانی بنیامین ناتانیاهۆ سەرۆك وەزیرانی ئیسرائیل سەبارەت بە هێرشكردنە سەر پێگە ئەتۆمییەكانی ئێران، تەنها وتاری بێ بەهان و كاریگەری لەسەر دانوستانە ناراستەوخۆكانی نێوان تاران و واشنتۆن دروست ناكەن و ئێران بە جددی وەریان ناگرێت.
هەروەها رایگەیاندوە كە ئێران گومانی نیە لەوەی ئیسرائیل هیچ سەركێشییەك بەبێ رێگە پێدانی ئەمریكا ناكات و هەرەشەشی كردوە كە هەر هێرشێك بۆ سەر ئێران بە مانای سوتاندنی بەرمیلە بارودێك دێت كە هەموو ناوچەكە بە تەواوی دەتەقێنێتەوە و سەرجەم سەربازگەكانی ئەمریكا لە ناوچەكە دەخاتە بەردەم وەڵامدانەوەی ئێران .
ئێدوارد مارتن، داواکاری گشتی فیدڕاڵی ئەمریکا، ئینسایکڵۆپیدیای ئەلیکترۆنی "ویکیپیدیا" تۆمەتبار دەکات بە بڵاوکردنەوەی پڕوپاگەندە و دەستکاریکردنی زانیارییەکان کە پەیوەندیدارن بە مێژووی ئەمریکاوە.
لە نامەیەکدا کە ئاژانسی "فرانس پرێس" باسی لێوەکردووە، داواکاری گشتی نووسیویەتی: "ویکیپیدیا رێگە دەدات بە دەستکاریکردنی زانیارییەکان لەسەر پلاتفۆرمەکەی، لەوانەش دووبارە نووسینەوەی روداوە مێژووییە سەرەکییەکان و بایۆگرافیای سەرکردە ئەمریکییە کانی ئێستا و ئەوانەی پێشوش، لەگەڵ بابەتی دیکە کە پەیوەندیدارن بە ئاسایشی نیشتمانی و بەرژەوەندییەکانی ویلایەتە یەکگرتووەکان".
مارتن پێی وایە ئەو کارانەی کە بە "ویکیپیدیا" دەکرێن، پێچەوانەی ئەرکی پەروەردەیی دامەزراوەی ویکیپیدیان. ئاژانسەکە ئاماژەی بەوەش کردووە کە داواکاری گشتی نزیکەی 10 پرسیاری ئاراستەی دامەزراوەکە کردووە سەبارەت بە سیاسەتەکانی شەفافیەت، لێپرسینەوە و ئاسایش کە پەیڕەو دەکرێن لە کاتی بڵاوکردنەوەی ناوەڕۆکدا، و چاوەڕوانی وەڵامدانەوەیان دەکات پێش 15ـی مایس. ئامانجی لێکۆڵینەوەکە دیاریکردنی ئەوەیە کە ئایا ئەم کردارانە پێشێلکردنی دۆخی رزگاربوون لە باج دەکەن کە رێکخراوەکە هەیەتی.
جێی باسە کە بزنسمان ئیلۆن ماسک لە دیسەمبەری 2024دا داوای کردبوو کۆتایی بە بەخشینی پارە بە "ویکیپیدیا" بهێنرێت هەتا سیاسەتەکانی دەستکاریکردنی وتارەکان بگۆڕێت، هەروەها یەک ملیار دۆلاری پێشنیاز کردبوو بە ئینسایکڵۆپیدیاکە بەرامبەر بە گۆڕینی ناوەکەی بۆ دەستەواژەیەکی ناشیاو.
ئاکسیۆس بە پشت بەستن بە دوو سەرچاوەی ئاگادار رایگەیاند کە خولی چوارەمی دانوستانەکانی کۆماری ئیسلامی ئێران و ئەمریکا بڕیارە رۆژی شەممە، سێی مانگی مایس لە رۆما، پایتەختی ئیتالیا بەڕێوە بچێت. بەپێی وتەی بەرپرسێکی ئیسرائیلیش، ئیسرائیل پێشبینی دەکات کە دانوستانەکانی نێوان تاران و واشنتۆن بە گەیشتن بە رێککەوتن کۆتایی پێ بێت.
رۆن دێرمەر، وەزیری کاروباری ستراتیژی ئیسرائیل رۆژی دووشەممە 27ـی نیسان لە کۆنفرانسی هەواڵدەریی "سەندیکای هەواڵی جولەکە" لە ئۆرشەلیم (بێت المقدس) رایگەیاند کە پێی وایە دۆناڵد ترامپ، سەرۆک کۆماری ئەمریکا قایل نابێت بە رێککەوتنێکی ناوەکی "خراپ" لەگەڵ کۆماری ئیسلامی ئێران.
دێرمەر گوتی: "زۆر دڵنیام کە ترامپ ئەمڕۆ خۆی دەپارێزێت لە گەیشتن بە رێککەوتنێکی خراپ."
هەروەها لە وەڵامی پرسیارێکدا سەبارەت بەوەی ئایا ئیسرائیل بە تەنیا ئامادەیە هێرش بکاتە سەر دامەزراوە ناوەکییەکانی ئێران، وتی کە دەربارەی "کاروباری سەربازی" قسە ناکات، بەڵام پێویستە قسەی سەرۆک وەزیرانی ئیسرائیل بەهەند وەربگیرێت کاتێک دەڵێت؛ هەموو کارێک دەکات بۆ ئەوەی نەهێڵێت ئێران چەکی ئەتۆمی بەدەست بهێنێت.
بنیامین نەتانیاهو، سەرۆک وەزیرانی ئیسرائیل ئێوارەی یەکشەممە لە وتارێکدا لە هەمان کۆنفرانس وتی: "رێککەوتنی کاریگەر، رێککەوتنێکە کە توانای پیتاندنی ئێران بۆ دەستگەیشتن بە چەکی ناوەکی لەناو ببات. ئەگەر ئەوان ئامرازی هاویشتن، مووشەکی بالیستی و مووشەکی بالیستی قاڕەپێویان لەبەردەستدا بێت، هەڕەشە لە هەموو شارەکانی ویلایەتە یەکگرتووەکان دەکەن."
سەرۆک وەزیرانی ئیسرائیل جارێکی دیکە نموونەی لیبیای بە "تەنیا رێککەوتنی باش" زانی و وتیشی: "رێککەوتنێکی خراپ لە نەبوونی رێککەوتنی زۆر خراپ باشترە."
رۆژنامەی جێروزالیم پۆست رۆژی دووشەممە بە گوێرەی بەرپرسێکی ئیسرائیلی رایگەیاند کە بەپێی هەڵسەنگاندنەکانی بەرپرسان، دانوستانەکانی نێوان ویلایەتە یەکگرتووەکان و ئێران ئەگەری هەیە بگاتە رێککەوتن.
ئەم بەرپرسە ئیسرائیلییە وتیشی، کە وڵاتەکەی هێشتا نازانێت ئایا ئەم رێککەوتنە لەگەڵ داواکارییەکانی ئیسرائیل واتە "هەڵوەشاندنەوەی تەواوی دامەزراوەکانی پیتاندنی یۆرانیۆم"ی ئێران گونجاو دەبێت یان هاوشێوەی بەرجام دەبێت. ئیسرائیل چەندین جار گەیشتن بە رێککەوتنێکی هاوشێوەی بەرجامی بە "رێککەوتنی خراپ" ناو بردووە.
هەروەها ئەم بەرپرسە ئیسرائیلیەکە ئاشکرایکرد، پێی وایە مۆڵەتی 60 رۆژەی دۆناڵد ترامپ بۆ گەیشتن بە رێککەوتن لەگەڵ ئێران درێژ دەکرێتەوە.
هێزی دەریایی ئەمریکا بڵاوی کردەوە لە روداوێکی کتوپڕدا، فڕۆکەیەکی پێشکەوتووی جەنگی بە بەهای دەیان ملیۆن دۆلار کەوتە نێو ئاوەکانی دەریای سورەوە.
لە راگەیەندراوێکی رەسمیدا، هێزی دەریایی ئەمەریکا ئاشکرای کرد کە رۆژی سێشەممە، فڕۆکەیەکی جەنگی گرانبەهای لە دەریای سور لەدەست داوە. بەپێی راگەیەندراوەکە، ئەم فڕۆکەیە لە جۆری سوپەر هۆرنێتی ئێف-18 بووە، کە بەهاکەی زیاتر لە 60 ملیۆن دۆلارە.
سەرچاوە فەرمییەکانی هێزی دەریایی ئەمەریکا رونیان کردەوە کە فڕۆکەکە لەسەر کەشتیی فڕۆکەهەڵگری یو ئێس ئێس ترومان جێگیر کرابوو، بەڵام لە کاتی ئامادەکردنی بۆ فڕین و خستنە سەر رێڕەوی گونجاو، بەهۆی هەڵەیەکەوە خلیسکاوە و راستەوخۆ کەوتۆتە نێو ئاوەکانی دەریای سورەوە.
لە راگەیەندراوەکەدا هاتووە؛ کە لەم روداوەدا هیچ کەسێک گیانی لەدەست نەداوە، تەنیا دەریاوانێک بە سووکی بریندار بووە و لە ئێستادا لەژێر چاودێریی پزیشکیدایە.
هێزی دەریایی ئەمریکا، تیمێکی تایبەتی لە شارەزایان بۆ لێکۆڵینەوە لە روداوەکە پێکهێناوە.
فڕۆکەی سوپەر هۆرنێت ئێف-18 بە یەکێک لە پێشکەوتووترین فڕۆکە جەنگییەکانی هێزی ئاسمانیی ئەمەریکا دادەنرێت و بەهۆی تەکنەلۆژیای بەرزی و توانای جەنگیی باڵاوە، بەهاکەی دەگاتە زیاتر لە 60 ملیۆن دۆلار، کە ئەمەش زیانێکی گەورەیە بۆ هێزی دەریایی ئەمەریکا.
پێشبینی دەکرێت پارتی لیبراڵی کەنەدا بۆ چوارەمین جاری یەک لە دوای یەک لە هەڵبژاردنی فیدراڵی وڵاتەکەیدا سەرکەوتوو بێت.
بەپێی ئەنجامە بەراییەکان، لیبراڵەکان، بە سەرکردایەتی سەرۆک وەزیرانی کەنەدا مارک کارنی، کە دوای دەستلەکارکێشانەوەی جەستن ترۆدۆ لە سەرەتای ئەمساڵدا پۆستەکەی وەرگرت، لە هەڵبژاردنەکاندا زۆرینەیان بەدەستهێناوە.
مارک کارنی، بە ناوبانگە بە لێدوانە توندەکانی بەرانبەر دۆناڵد ترەمپ و وەستانەوەی لە بەرانبەر لێدوانەکانی لەسەر کەنەدا، کە باس لە لکاندنی دەکات بە ئەمریکاوە.
تا درەنگانی دوێنێ دووشەممە، پارتی لیبراڵ بە بەدەستهێنانی161 کورسی لە پەرلەمان لە پێشەوە بوو لە بەرامبەر 150 کورسی پارتی پارێزگاران. بەپێی یاسای هەڵبژاردن، بۆ بەدەست هێنانی زۆرینە، پارتێک پێویستی بە بردنەوەی 172 کورسی لە کۆی 343 کورسی پەرلەمان هەیە.
بەمنزیكانە خولی چوارەمی دانوستانی ناڕاستەوخۆ لە نێوان عراقچی و ویتكۆڤ بەڕێوەدەچێت، وەفدێكی ئاژانسی نێودەوڵەتی وزەی ئەتۆمیش لە تارانە.
ئیسماعیل بەقائی، وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئێران رایگەیاند، هێشتا وادەی چوارەمی دانوستانەكانی ناڕاستەوخۆی تاران و واشنتۆن رانەگەیەنراوە، بەڵام وەزیری دەرەوەی ئێران و نوێنەری تایبەتی ئەمریكا سەرۆكایەتی دەكەن.
هەروەها وتی، وەفدێكی تەكنیكی ئاژانسی وزەی ئەتۆم لە تارانەو گفتوگۆیان لەگەڵ ئاژانسی وزەی ئەتۆمی ئێران كردووە.
لای خۆیەوە مەجید تەخت روانجی جێگری وەزیری دەرەوەی ئێران رایگەیاند، لە دانوستانەكانیان لەگەڵ ئەمریكا و وڵاتانی تر هیچ كات دانوستان لەسەر هێڵە سورەكانی ئێران ناكەن، لەوانەش سیستمی موشەكی بالیستی و وەستاندنی پیتاندنی یۆرانیۆم.
لە ژمارەیەک وڵاتانی ئەوروپا بەهۆی کێشەیەکی تەکنیکیەوە کارەبا پچڕا و زیاتر 50 ملیۆن کەس بێ کارەبا بوونە، حکومەتی ئیسپانیاش دەڵێت، لەهەوڵی چارەسەرکردنی کێشەکەداین.
پێدرۆ سانچێز سەرۆک وەزیرانی ئیسپانیا، سەردانی ناوەندی کۆنترۆڵکردنی کۆمپانیای تۆڕی کارەبای ئیسپانیای کرد و رایگەیاند؛ دەبێت بە زوترین کات ئەو قەیرانە چارەسەربکرێت و هۆکارەکەشی بدۆزرێتەوە.
بەڕێوەبەری تۆڕی کارەبای ئیسپانیا مەزەندەی کردوە، گەڕاندنەوەی کارەبا 6 بۆ 10 کاتژمێری بوێت، ئەگەر هەموو کارەکان بەباشی بەڕێوەبچن.
هاوکات کۆمپانیای دابەشکردنی کارەبای پرتوگالی "ئی-رێدیس"، رایگەیاندووە، پچڕانی کارەبا لە ئەنجامی "کێشەیەکە لە سیستەمی کارەبای ئەوروپادا هەبووە".
لای خۆیەوە سەنتەری نیشتمانی ئاسایشی ئەلیکترۆنی پرتوگال ئاشکرایکرد، هیچ ئاماژەیەک نییە کە پچڕانەکە بەهۆی هێرشێکی ئەلیکترۆنیەوە بوبێت.
جێگەی ئاماژەیە بەهۆی پچڕانی کارەبا لە ئیسپانیا و پورتوگال، کە پایتەختەکانی هەردوو وڵاتی گرتوەتەوە، تۆڕەکانی میترۆ و هێڵەکانی تەلەفۆن و ترافیک لایت و ئامێری ATMی پەکخستووە.
ئیلۆن مەسک، ئەو گەنجەی بە داهێنانەکانی جیهانی بەخۆیەوە سەرقاڵ کردووە، جارێکی دیکە جیهانی سەرسام کردووە بە باسکردنی رۆڵی سەرەکی رۆبۆتەکان لە داهاتووی زانستی پزیشکیدا.
ئیلۆن مەسک ملیاردێری ئەمریکی و خاوەن و جێبەجێکاری کۆمپانیای سپەیس ئێکس و سەرۆکی تێسلا باس لەوەدەکات، لەماوەی چەند ساڵێکی کەمدا رۆبۆتەکان تواناکانی پزیشکێکی باش تێدەپەڕێنن لە ئەنجامدانی نەشتەرگەریدا، هەروەها تەنها لەماوەی پێنج ساڵی داهاتوودا توانای باشترین پزیشکەکانی ئەو بوارە تێدەپەڕێنن.
مەسک باسی لەوەشکردووە، یەکێک لە کۆمپانیاکانی بەناوی "نیورالینک" بۆ تەکنەلۆجیای تایبەتمەند بە مێشک و دەمار، رۆبۆتێکی بەکارهێناوە بۆ چاندنی چەند ئەلیکترۆکۆدێک لە مێشکدا، کە ئەوە زۆر ئەستەم بووە بۆ مرۆڤەکان بتوانن لەو ماوە کەمەدا و بەو وردییە ئەو کارە بکەن.
داهێنانەکانی مەسک لە بواری تەکنەلۆجیادا لەماوەی ئەم چەند ساڵەی کۆتاییدا وای کردووە، مەسک لە پێشەنگی بوارەکەدا بمێنێتەوە و رۆژ بە رۆژ میدیاکان بە بابەتی سەرسوڕهێنەرەوە سەرقاڵ دەکات.
لەماوەی رابردووشدا توانیویەتی لەرێگای چاندنی چیپی بچووک لە مێشکی مرۆڤەکاندا، توانای گفتوگۆ و قسەکردن بگەڕێنێتەوە بۆ ئەو کەسانەی توانای قسەکردنیان نییە.