کوردستان
دواتر ھێزی پێشمەرگە ئۆپەراسیۆنێکی کێوماڵکردنی بۆ ناوچەکە ئەنجامدا، لەوکاتەدا، یەکێک لە ئۆتۆمبێلەکانی پێشمەرگە کەوتە بۆسەی تیرۆریستانی داعشەوە، بەداخەوە حەوت پێشمەرگە شەھید بوون.
وەزارەتی پێشمەرگە، راشیگەیاندوە، ھەماھەنگی و ھاوکاری نێوان وەزارەتی پێشمەرگە و وەزارەتی بەرگری و ھاوپەیمانان، پێویستە لە قۆناغی چەق بەستویی بێتە دەر، زۆر بەخێرایی و بەبێ چاوەڕوانی کردن دەبێت ئۆپەرسایۆنی ھاوبەش دەست پێبکەن و نابێت چیتر رێگە بدەن، تیرۆریستان مۆڵگەو شوێنی حەوانەوەکانیان وەک خۆی بمێنن و ناوچەی پارێزراوی خۆیان ھەبێت.
دەقی پەیامەکە :
بەڕێزان خوشک و برایانی خاوەن پێداویستییە تایبەتەکانی ھەرێمی کوردستان
بەبۆنەی رۆژی جیھانی خاوەن پێداویستییە تایبەتەکانەوە، گەرمترین پیرۆزباییتان ئاڕاستە دەکەم و لەم یادەدا پەرۆشی خۆمتان بۆ دووپات دەکەمەوە بۆ بنیاتنانی ئایندەیەکی گەشەکردوو کە ئێوەی خاوەن پێداویستی تایبەت رۆڵی تێدا ببینن وەک ھەر تاکێکی تری کۆمەڵگە. ھەر لەم یادەشدا داواکارم لێتان کە؛ ئەوپەڕی توانای خۆتان بخەنەگەڕ و چۆک دانەدەن لەبەردەم ھەر ئاستەنگێک کەدێتە رێگای بەدیھێنانی مافە رەواکانتان. وئێمەش لەحکومەت دەبێ جددیتر و زیاتر کار بۆ نەھێشتنی جیاکاری و رووبەرووی ھەر جۆرە ستەمێک ببینەوە کە لەم توێژە گرنگەی کۆمەڵگە بکرێت تاوەکو دەگەینە ئاستی زامنکردنی تەواوی مافەکانی خاون پێداویستی تایبەتەکان لە بەدەستھێنانی چاودێری تەندروستی و خوێندن و کارکردن و ھەموو داواکاری و مافەکانیان.
جەختی لەوەشکردەوە کە گرووپی تیرۆریستی داعش و مەترسییەکانی ھێشتا ماوە و ھێرشە یەک لەدوای یەکەکانیان ئاماژەن بۆ ھەوڵەکانی خۆرێکخستنەوەیان، بۆیە ئەرکی سەرشانی ھەموولایەکمانە، بەھێزی پێشمەرگە و ھێزە عێراقییەکان و ھاوکارانمان لە ھێزە ھاوپەیمانەکان لەو مەترسییە ووردتر بەئاگا بین، ئەم جارە تەنھا لە رووی سەربازییەوە رووبەروویان نەبینەوە، بەڵکو بیر و شانە نوستووەکانیشیان لەبن بێنین، چونکە بیری توندڕەوی بەکردەیی چێندراوە و پێویستە ئەو بیرە توندە لە پاڵ چارەسەرە سەربازییەکەدا ریشەکێش بکرێت.
بۆیە داوا لە برایانمان دەکەم، برا پێشمەرگەکانمان، وریاتر بن لە پاراستنی ژیانی خۆیان وەک چۆن خاک و نیشتمانەکەیان دەپارێزن، چونکە دڵۆپێک خوێنی پێشمەرگە ھێندەی گەورەیی وقورسایی شاخەکان بە ئازارە بۆ ئێمە.
دووبارە دروود بۆ گیانی پاکی شەھیدان و سەبووری بۆ کەسوکارەکەیان دەخوازین.
بە پێی زانیارییەکانی پەیامنێری کوردسات نیوز، فڕۆکە جەنگییەکانی تورکیا دوو ھێرشی یەک بەدوای یەکیان کردووەتە سەر ناوچەکە و ترس و دڵەڕاوکێی ھاوڵاتیانی ناوچەکەی زیاتر کردووە.
ماوەی ٨ مانگە فڕۆکە جەنگییەکانی تورکیا سنوری بەرواری باڵا و چیای گارە و نھێلێ و نێروە و ڕێکان بۆردومان دەکات و زیانی گەورەی گیانی و ماڵییان بە ھاوڵاتیان گەیاندووە.
ژیان و گوزەرانی خاوەن پێداویستی تایبەت بە ئاستێکی خراپدا تێدەپەڕێت، پێویستە ھەموومان پارێزەری بەدیھێنانی مافەکانیان بین و کاربکەین بۆ دابینکردنی ژیانێکی شایستەتر بۆیان، ئەوە ئەرکە و دەبێت جێبەجێی بکەین.
ئەرکی حکومەت و لایەنە پەیوەندیدارەکانیشە بە میکانیزمێکی گونجاوتر خواستەکانی خاوەن پێداویستییە تایبەتەکان دابین بکەن و زەمینەیان بۆ بڕەخسێنرێت تا بەشدارێکی چالاکتری ناو کایەکانی کۆمەڵ بن، تواناشارەواکانیان بە گەڕبخرێت و شانبەشانی توێژ و چینەکانی تر خزمەتی زیاتری ھەرێمەکەیان بکەن.
ئەمڕۆ کە ڕۆژی جیھانی خاوەن پێداویستییە تایبەتەکانە، باوەڕی تەواوم بە تواناکانتان ھەیە، سەرباری ئاستەنگەکان دانەبڕاوان و لە ھەموو بوارەکانی ژیاندا ڕۆڵ دەبینن، بۆیە ئێوە شایەنی گەرمترین پیرۆزباین لەم بۆنەیەدا و بەڵێنیشتان پێدەدەم پشتیوان و ھاوکارتان بم و یەکێتیی نیشتمانیی کوردستانیش لەگەڵتان دەبێت بۆ بەدیھێنانی ئاوات و خواستەکانتان و دابینکردنی ئایندەیەکی گەشتر بۆتان.
ھەر شاد و سەربەرز و سەرکەوتووبن
دڵسۆزتان
بافڵ جەلال تاڵەبانی
دەقی پرسەنامەکە...
بەڕێزان خێزان و کەسوکاری مامۆستا موحسن عەلی ئەکبەر
بەڕێزان ھاوڕێ و ھاوسەنگەرانی کۆچکردوو
بەداخەوە، شەوی رابردوو ھەواڵی ماڵئاوایی تێکۆشەری دێرینی گەلەکەمان و یەکێتی نیشتمانی کوردستان مامۆستا موحسن عەلی ئەکبەرم پێگەیشت، بەم بۆنە خەمناکەوە پرسە و سەرەخۆشیتان ئاڕاستە دەکەم و خۆم بە ھاوبەشی خەمتانم دەزانم.
مامۆستا موحسن جوامێرێکی سەردەمی شۆڕشی نوێ و رۆژگاری سەختی خەبات، تێکۆشەرێکی بەئەمەک و کەسایەتییەکی نیشتمانپەروەر بوو، یەکێک بوو لەو چەند راگەیاندنکارە ماندوونەناسانەی کەرۆڵی گرنگیان ھەبوو لەدەرچواندنی شەرارە و رێبازی نوێ و دواتریش لەئێزگە ھەواڵی شۆرش و وتاری گڕاوی بۆ بەرزکردنەوەی وورەی جەماوەر دەنوسی.
مامۆستا موحسن، یاساناس، فەرماندە، پێشمەرگە، راگەیاندنکار، پارلەمانتار، وەزیر و لەحزبیش چەندین ئەرک و بەرپرسیارێتی گرتبووە ئەستۆ لەسلێمانی و شارەزوور و گەرمیان، جێگای بەھەشتی بەرین بێت، خوای گەورە سەبوری و دڵنەوایی بە ھەموو لایەک ببەخشێت.
انا للە وانا الیە راجعون
قوباد تاڵەبانی
جێگری سەرۆکی ئەنجومەنی وەزیران
موحسن عەلی تێکۆشەری دێرینی یەکێتی نیشتمانی کوردستان دوای توشبوونی بە پەتای کۆرۆنا شەوی رابردوو گیانی لەدەستداو ئەمرۆ لە رێوڕەسمێکدا بە ئامادەبوونی کەسوکار و ھاوڕێیانی و بەرپرسانی حزبی و حکومی لە گردی سەلیم بەگ لە سلێمانی بەخاکسپێردرا.
مەلا بەختیار ئەندامی ئەنجومەنی باڵای سیاسی و بەرژەوەندی یەکێتی لەوتەی ماڵئاوایدا رایگەیاند، مامۆستا موحسن یەکێک بوو لە تێکۆشەرە دڵسۆز و بە ئەمەکانی یەکێتی و جێگەی رێزی ھەموو پێکھاتە و نەتەوەکانی خانەقین بوو، ھەر ئەوەش وایکرد، خەڵکی خانەقین لە دوا ھەڵبژاردندا پاداشتیان دایەوە و یەکێتی دەنگێکی زۆری لە خانەقین ھێنا.
لە فەرمانەکەدا ھاتووە ئاماژە بە بڕیاری ئەنجومەنی دادوەری ژمارە (٧١ لە ١/١٢/٢٠٢١) و پشت بە فەرمانی ھەرێمی ژمارە (٢٧٢)ی ساڵی ٢٠٢١ و بە پێی نووسراوی سەرۆکایەتی ھەرێمی کوردستان و بەدی کردنی گشت مەرجەکانی یاسایی، بڕیار درا بە دامەزراندنی ٤٧ دادوەر بۆ دادگاکانی تێھەلچوونەوەی ھەولێر و سلێمانی و دھۆک و کەرکوک-گەرمیان.
ئاماژەی بەوەشکراوە، دامەزراندنی ئەو دادوەرانە دوای تەواوکردنی خولی سێیەمی پەیمانگەی دادوەریە کە ژمارەیان (٤٧)ـە و دوای رێورەسمی سوێندخواردنیان لەبەردەم سەرۆکی ئەنجومەنی دادوەری، لەو شوێنانەی کە بۆیان دەستنیشان کراوە دەست بە کار دەبن.
نیوەڕۆی ئەمڕۆ، موقتەدا سەدر سەرۆکی رەوتی سەدر و نوری مالیکی سەرۆکی ئیئتلافی دەوڵەتی یاسا و قەیس خەزعەلی ئەمینداری گشتی عەسائیب ئەھلی حەق و فالح فەیاز سەرۆکی دەستەی حەشدی شەعبی و عەمار حەکیم سەرۆکی رەوتی حیکمە گەیشتوونەتە ماڵی ھادی عامری و کۆدەبنەوە، ھەروەھا سەرجەم لایەنەکانی تری چوارچێوەی ھەماھەنگی شیعەکان ئامادەی کۆبوونەوەکە دەبن.
پێشتریش نوسینگەی نوری مالیکی سەرۆکی ئیئتلافی دەوڵەتی یاسا رایگەیاند، ئەمڕۆ موقتەدا سەدر سەرۆکی رەوتی سەدر دەبێتە میوانی چوارچێوەی ھەماھەنگی شیعەکان، ئەوەش وەک ھەوڵێک بۆ چارەسەرکردنی ناکۆکییەکان سەبارەت بە ئەنجامی ھەڵبژاردنەکان و ھەنگاونان بەرەو پێکھێنانی حکومەتی نوێی عێراق دادەنرێت.
ھومام حەمودی سەرکردە لە ئەنجومەنی باڵای ئیسلامییش رایگەیاندووە، ئەمڕۆ ماڵی شیعی بۆ دروستکردنی روئیایەکی یەکگرتوو و راستکردنەوەی رێڕەوی رەوشی عێراق کۆدەبێتەوە.
فەرماندەی میدیا و زانیاری بڵاویکردەوە، حکومەتی ھەرێم رەزامەندی دەربڕیوە لەسەر تەواوکردن و خەرجکردنی بڕی (١,٨١٢,٠١٠,٠٠٠) ملیار دینار، بەمەبەستی تەواوکردن و جێبەجێکردنی پڕۆژەی قیرتاوکردنی ڕێگای بەرزنجە - باراو، ئەو بڕە پارەیەش بە شێوەی نەختینە و قۆناغ لەسەر بودجەی وەبەرھێنانی وەزارەتی ئاوەدانکردنەوە و نیشتەجێکردن جێبەجێ دەکرێت.
کەسوکاری گوھدار زێباری بە کوردسات نیوزیان راگەیاند، گوھدار پەیوەندی بە خێزانەکەی کردوەو پێی راگەیاندوون گواستراوەتەوە بۆ چاکسازی گەورانی ھەولێر .
رۆژی چوارشەممە رۆژنامەنووس گۆھدار زێباری، برایە بەردەم دادوەری لێکۆڵەری ئاسایش و تۆمەتێکی تر درایە پاڵ کە گوایە چەکی تاپڕ لە ناو ئۆتۆمبێلەکەی دۆزراوەتەوە، بەڵام گھدار زێباری تۆمەتەکەی رەتکردەوە.
بەشدار حەسەن پارێزگاری دەستگیرکراوانی بادینان رایگەیاند، کردنەوەی ئەو دۆسیە نوێیە پەیوەندی بەوەوە ھەیە، چەند جارێک لەزیندان قسەی کردووە و نامەی گەیاندراوەتە دەرەوە.
ئەوەش لەکاتێکدایە گوھدار زێباری لەگەڵ شێروان شێروانی و ھاوڕێکانی سزای شەش ساڵ زیندانیکردنیان بەسەردا سەپێنراوە.
یەکێتی نابینایانی کوردستان لە یاداشتەکەیدا رایگەیاندوە، چەند ساڵێکە ھەرێمی کوردستان بەھۆی قەیرانی داراییەوە بە رەوشێکی سەختدا تێپەڕدەبێت و کاریگەری لەسەر ھاوڵاتیان و خاوەن پێداویستییە تایبەتەکان و نابینایان ھەبووەو ئەگەر ئاوڕێکی جدی لە نابینایانن نەدرێتەوەو ھەلیکارو شوێنی گونجاویان بۆ دابین نەکرێت ژیانیان ئەستەمە.
یەکێتی نابینایان چەند خاڵێکی لە یاداشتەکەدا خستۆتەروو، لەوانەش زیادکردنی ھاوکاری مانگانەی ئەو نابینایانەی ھیچ سەرچاوەیەکی تری داھاتیان نیە و دامەزراندنی خاوەنی بڕوانامەن لە کەرتی گشتیدا و دابینکردنی زەوی یەکەی نیشتەجێبوون و جێبەجێکردن و ھەموارکردنەوەی یاسای ماف و ئیمتیازی خاوەن پێداویستییە تایبەتەکان.
"دانا سەعید سۆفی" سەرپەرشتیاری ڕێکخراوەکە ڕایگەیاند پڕۆژە یاسایەکیان ئامادەکردووە بۆ پەرلەمان سەبارەت بە ڕێکخستنەوەی کاری خۆبەخشی لە ماوەیەکی نزیکدا ڕەوانەی پەرلەمانی دەکەن.
لە دیدارێکدا کە باڵیۆز و کۆنسوڵی ڕووسیا لە عێراق و ھەرێم لەگەڵ ئەژی ئەمین، سەرۆکی ئاژانسی پاراستن و زانیاری-زانیاریی ھەرێم ئامادەی بوون ھەڵسەنگاندن بۆ دۆخی گشتی کرا و بیر و بۆچوون لە بارەی پێشھاتە سیاسی و ئابوورییەکان ئاڵوگۆڕکرا، تەئکید لە ھەماھەنگی و کاری ھاوبەش کرایەوە لە چوارچێوەی بەرژەوەندییە باڵاکان و بە گرنگییەوە ڕۆڵی مێژوویی سەرۆک مام جەلال بەرز نرخێندرا لە بنیادنانی پەیوەندییەکی دۆستانە و پتەو لە نێوان ھەرێم و ڕووسیا و یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان.
بافڵ جەلال تاڵەبانی لەبەر ڕۆشنایی ئەو پەیوەندییە لە مێژینەیە، پێویستی فراوانکردنی ھاریکاری و ھەماھەنگی نێوان ھەردوولای دووپاتکردەوە، بە تایبەت لە جەنگی ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆر، ئاڵوگۆڕی بازرگانی و پشتیوانیکردن لە مافەکانی گەلی کورد، و بە وەفدی میوانی ڕاگەیاند یەکێتی پەرۆشی بنیادنانی پەیوەندییەکی ھاوسەنگە کە خزمەت بە ھەرێمی کوردستان بگەیەنێت، داوایکرد ھانی سەرمایەداران بدرێت و بەشداری چالاک بن لە بوژاندنەوەی کەرتی ئابووری و وەبەرھێناندا.
ھەر لە دیدارەکەدا بافڵ جەلال تاڵەبانی لەبەر ڕۆشنایی دۆخی عێراق دوای ھەڵبژاردنەکان بۆچوونی یەکێتی خستەڕوو، ئاماژەی بۆ ئەوە کرد کە یەکێتی دەیەوێت کورد یەک دەنگ و یەک بڕیار بێت لە ناوەند و گووتارێکی سیاسی ھاوبەشمان ھەبێت، تا داکۆکی لە مافە دەستوورییەکان بکەین و لەگەڵ دۆستەکانمان لە بەغدا کاربکەین بۆ پێکھێنانی حکومەتێکی خزمەتگوزار و کارا و چالاک.
بافڵ جەلال تاڵەبانی ڕوونیشیکردەوە ئەگەر سازش نەکرێت و بەرژەوەندی گشتی زاڵنەکرێت ئەوا ململانێیە سیاسییەکان دۆخی وڵات بەرەو ناسەقامگیری زیاتر دەبات، سازان و لێکتێگەیشتنی نیشتمانی لە نێوان ھەموو لایەنەکان تاکە ڕێگەی ڕزگارکردنی عێراقە لەو ھەلومەرجەی تێیکەوتووە.
لە بەشێکی تری دیدارەکەدا بە وردی ھەڵوەستەکرا لەسەر بارودۆخی سووریا و ئەگەرە سیاسییەکان تاوتوێکران، بافڵ جەلال تاڵەبانی ڕایگەیاند دواکارین کێشەی کورد لە سووریا بە دیالۆگ و ڕێگەی ئاشتییانە چارەسەر بکرێت، سووربوونی یەکێتی دەربڕییەوە بۆ پشتیوانیکردن لە کوردانی ڕۆژئاوا و ھاوکاریکردنی فەرماندە مەزڵوم کۆبانی بۆ بەدیھێنانی مافەکانی کورد و زاڵبوون بەسەر قەیرانەکاندا.
د. سەباح ھەورامی بەڕێوەبەری گشتی تەندروستی سلێمانی بە کوردسات نیوزی ڕاگەیاند، کۆمپانیاکانی دەرمان شایستە داراییەکانیان وەرنەگرتووە و ئامادەنین دەرمان دابین بکەن، ئەوەش گرفتی بۆ دروستکردون لە کەمی پێداویستییەکانی (قەستەرە و بەنج و شێرپەنجە).
لە بارەی ستیکەری دەرمانیشەوە وتی، لە سلێمانی ھیچ دەرمانخانەیەک بە نرخی سەر ستیکەر کار ناکات، بۆیە ئەو پارەیەی کە لە کۆمپانیاکان دەسەندرێت دەچێتەوە سەر نرخی دەرمان کە دەدرێت بە ھاوڵاتیان.