کوردستان
نوسینگەی زاملی ڕایگەیاند، ئەرکی لە پێشینەیان لە ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق ئاشکراکردنی دۆسیەکانی گەندەڵی و کەمتەرخەمییەکانە لە بواری کارەبا و کێشەی بەردەوامیی بڕانی کارەبا لە سەرجەم پارێزگاکان بە تایبەتیش لە بەغداد، چونکە لە ساڵانی ڕابردوودا بڕێکی زۆری پارەی عێراق لە کەرتی کارەبادا خەرجکراوە، بەڵام تا ئێستا ئەو کێشەیە چارەسەر نەکراوە.
زاملی داوای لە ئەندامانی ئەنجومەنی نوێنەرانیش کرد بە وردی چاودێری دۆسیەی کارەبا بکەن و ڕێگەچارەی گونجاویش بخەنەڕوو.
قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆکی حکومەتی ھەرێمی کوردستان لەگەڵ سەندیکای ڕۆژنامەنووسانی کوردستان کۆبووەوە و باسیان لە پرسی مافی ڕۆژنامەنووسان کرد بە تایبەتی ڕاگرتنی باڵانسی جێندەری لە کەناڵەکانی ڕاگەیاندن و پاراستنی ژنان و کچانی میدیاکار لە ھەر ھەڕەشە و توندوتیژییەک کە ڕووبەڕوویان دەبێتەوە.
جەختیشیان کردەوە لەسەر گرنگی کارکردن بە یاسای کاری ڕۆژنامەگەری و ھەموارکردنەوەی بە جۆرێک لەگەڵ ئەم سەردەمەی دیجیتاڵ میدیا‌دا بگونجێت.
قوباد تاڵەبانی داواشی لە سەندیکای ڕۆژنامەنووسان کرد کار بکەن بۆ ئەوەی لە داھاتوودا کۆنگرەی سەندیکای ڕۆژنامەنووسان ببەستن و بە ھەموو شێوەیەکیش ھاوکاریان دەبێت.
ئەمساڵ تاقیکردنەوەکان بە دوو قۆناغ ئەنجام دەدرێت ئەمڕۆ تاقیکرنەوەی ھەردوو قۆناغی ناوەندی و ئامادەییەکان دەست پێ دەکات و ڕۆژی یەکی شوباتیش تاقیکردنەوەی قۆناغی سەرەتایی دەستپێدەکات و ھەردوو قۆناغەکەش لە ڕۆژی ٧ی شوبات کۆتاییان پێ دێت.
دروستکردنی "شانەی ڕاگەیاندن و ھۆشیاریی پێشمەرگە"، لە چوارچێوەی چاکسازییەکانی وەزارەتی پێشمەرگەدایە و ئامانج لێی ڕێکخستنەوە و نەھێشتنی پەرتەوازەیی کاری میدیایی دەبێت لە وەزارەتی پێشمەرگە و ڕووماڵی جەنگ بە تایبەت شەڕی داعش.
لیوا ڕوکن بەختیار محەمەد، ڕاوێژکاری باڵا لە وەزارەتی پێشمەرگە ڕایگەیاند، دروستکردنی ئەو شانەیە ھەنگاوێکی گرنگە بۆ سەرخستنی پڕۆسەی چاکسازیی وەزارەتی پێشمەرگە.
"شانەی ڕاگەیاندن و ھۆشیاریی پێشمەرگە"، یەکێک دەبێت لە دامەزراوە میدیاییە سەربازییە بڕواپێکراوەکان لەسەر ئاستی عێراق و بە شانەی ڕاگەیاندنی ئەمنیی عێراقەوە دەبەسترێتەوە و لە لایەن ھاوپەیمانیی نێودەوڵەتیی دژی داعشەوە پشتیوانی دەکرێت.
پەروین فاتیح بەڕێوەبەری یەکەی سەرپەرشتیاریی خوێندنی کوردی لە پەروەردەی کەرکوک، بە کوردسات نیوزی ڕاگەیاند، ئەوان ڕێکارە یاساییەکانی وەک دابیکردنی پەڕاو و کۆپیکردنی پرسیارە تەواو کردووە، بەڵام گرفتی دابین نەکردنی دەمامک و نەبوونی سووتەمەنی پێویستیان ھەیە لە لایەن ئیدارەی کەرکوک و وەزارەتی پەروەردەی عێراقەوە.
ھۆزان قادر سەرۆکی ڕێکخراوەکە ڕایگەیاند، لە ھەر چوار پارێزگاکەی ھەرێمی کوردستان، ٣٧٦ پێشێلکاری بەرامبەر ٥٦٤ ڕۆژنامەنووس و دەزگاکانی ڕاگەیاندن تۆمار کراون.
وتیشی، بەراورد بە ساڵانی ڕابردوو ئامارەکانی پێشێلکاری بە تایبەت بەرامبەر ژنانی ڕۆژنامەنووسان زیادیکردووە.
دڵشاد محەمەد جێگری بەڕێوەبەری گشتی شارەوانیەکانی گەرمیان ڕایگەیاند لە ساڵی ڕابردوودا ھەنگاوی گەورەیان بە ئاڕاستەی خزمەتی خەڵکی ناوچەکە ناوە و ھەوڵیاداوە زۆرترین کەموکورتی سنورەکە چارەسەر بکەن.
وتیشی، توانیوویانە زەوی بەسەر کەسوکاری شەھیدان و ئەنفالکراوەکانیش دابەش بکەن.
ھەروەھا ئەو پزیشکانە بەشدارییان کردووە لە چالاکیەکانی گۆشەی ئەمریکی لە زانکۆی سلێمانی کە دەبێتە ھۆکارێک بۆ دروستبوونی پردی کەلتوری و پەروەردەیی لە نێوان ئەمریکا و ھەرێمی کوردستان.
قوباد تاڵەبانی، جێگری سەرۆکی ئەنجومەنی وەزیران لە ھەولێر، لەگەڵ چۆی کوانژین، کونسوڵی گشتی کۆریای باشور لەھەرێمی کوردستان کۆبووەوە، کە مەبەستی ماڵئاواییکردن بەھۆی تەواوبوونی ئەرکەکەیەوە سەردانی کردبوو.
قوباد تاڵەبانی دەستخۆشی لەکونسوڵی کۆریای باشور کرد کە لەماوەی رابردوودا رۆڵی بەرچاوی بینیوە لە لێکنزیککردنەوە و برەوپێدانی پەیوەندییەکانی ھەرێم و کۆریای باشور بەتایبەتی لەبوارەکانی کلتوری و سیاسی و کۆمەڵایەتی، ھەر لە کۆبوونەوەکەدا جەختیانکردەوە پێویستە ھەردوولا زیاتر ھاوکار و ھەماھەنگ بن لەبواری حکومەتی ئەلیکترۆنی-دا.
قۆناغی دووەمی نۆژەنكردنەوەی قەڵای شێروانە لە كەلار دەستیپێكردووە، "محەمەد عەلی" وتەبێژی شوێنەواری گەرمیان بە كوردسات نیوزی راگەیاند، وەزارەتی شارەوانی 93 ملیار دیناری بۆ ئەو قۆناغە تەرخان كردووە و بەپێی ئەوەی قەڵاكە لەسەر گردی فشڵ و گڵ درووست كراوە، زۆر جار روبەڕووی داڕوخان و تێكچوون دەبێتەوە ، بەڵام هەوڵدەدەن پارێزگاری لەو قەڵا دێرینەی ناوچەكە بكەن.
بریکاری وەزارەتی تەندروستیی لەبارەی وەرگرتنی ڤاکسینیشەوە وتی، تا ئێستادا ٢٠٪ی دانیشتوان یەکەم ژەمی ڤاکسین و نزیکەی ١٥٪یش ژەمی دووەمیان وەرگرتووە و بەشێک لە ھاوڵاتیانتیش ژەمی سێیەمیان وەرگرتووە
بە پێی راگەیەندراوی بەڕێوەبەرایەتی گشتیی کەشناسی و بومەلەرزەزانی ھەرێم، شەوی چوارشەممە نزمە پاڵەپەستۆی دەریای سپی ناوەڕاست روو لە ھەرێم دەکات و رۆژی پێنجشەمە کاریگەری ئەم شەپۆلە چالاکتر دەبێت و تەواوی ناوچەکە دەکەوێتە ژێر کاریگەری ئەم شەپۆلە لەگەڵ باران بارین و بەفریش لەسەر ناوچە شاخاوییەکان دەبارێت .
کەشناسی ئاماژەی بەوەش کردووە، لە سەنتەری پارێزگای ھەولێر نمە باران و لەسەر ناوچە شاخاوییەکان بەفر دەبارێت. لە سەنتەری سلێمانی و ھەڵەبجە سەرەتا نمە باران دەبارێت و پاشان بۆ بارانی مامناوەند دەگۆڕێت، پاشانیش بەفر دەبارێت و تەواوی ناوچە بەرزاییەکانی ئەم سنوورە بەفر بارین دەیانگرێتەوە. بەپێی راگەیەندراوەکەی کەشناسی، لە سەنتەری دھۆک لەگەڵ نمە باران ئەگەرێکی کەمی بەفر بارین ھەیە و لە سەنتەری کەرکوکیش نمە باران دەبارێت
بەھۆی بارینی بەفرێکی زۆر و دابەزینی پلەکانی گەرما لە قەزای پێنجوێن خواست لەسەرکارەبا زیادی کردووە بەھۆشیەوە چەند سەعاتێک کارەبای پێنجوێن کەمکرابوەوە ئەمەش وایکرد ھاوڵاتیانی سنوری قەزای پێنجوێن ناڕەزایەتی دەرببڕن و داوایان لە قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆکی حکومەت کرد بەھانای خەڵکی پێنجوێنەوە بچێت و لەم بارودۆخە سەختەی کەشوھەوا کێشەی کارەبایان بۆچارەسەربکات.
پاش چەند سەعاتێک لە داواکاری ھاوڵاتیانی پێنجوێن بە بڕیاری قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆکی حکومەتی ھەرێمی کوردستان کێشەی کارەبای سنورەکە چارەسەرکرا.
فەتاح رەحمان بەڕێوەبەری گشتی لەدیوانی وەزارەتی سامانە سروشتییەکان کە ھاوکات سەرپەرشتیاری لیژنەی باڵای کڕینی سوتەمەنییە لە حکومەتی عێراق لە لێدوانێکدا بۆ بەیانی کوردسات نیوز رایگەیاند، ناردنی نەوت لەلایەن حکومەتی عێراقەوە بۆ ھەرێمی کوردستان بەردەوامە، بەڵام بەھۆی کەمی ناردنی نەوتەکە رۆژانە ناتوانرێت وەکو پێویست بەسەر ھاوڵاتیان دابەش بکرێت.
باسی لەوەشکرد، نەوتەکە لیتری بە ٤٠٠ دینار دەدرێتە حکومەتی ھەرێم و تا دەگاتە دەستی ھاوڵاتیان بەرمیلێک نرخەکەی دەگاتە ٩٠ ھەزار ئەو نەوتەش زیاتر بۆ ناو پارێزگاکانە، بەڵام ئەو نەوتەی کە حکومەتی ھەرێم دابینیدەکات نرخەکەی ٥٥ ھەزار دینارە و دەدرێتە شوێنە ساردەکان و گوندەکان.
جەختی لەوەشکردەوە، ئێمە داوامانکردووە ناردنی ئەو نەوتەی کە لە حکومەتی فیدراڵی دەکڕینەوە زیاتر بکرێت، چونکە ئەگەر بەم شێوەیە رەوانە بکرێت رەنگە تاوەکو مانگی چوار بڕەکەی تەواو بکرێت کە بۆ ھەموو ھەرێمی کوردستان پێنج ملیۆن لیتر دیاریکراوە، بەڵام ھیچ بەڵێنێک لەوبارەیەوە نەدراوەو لە ئێستاشدا کە پلەکانی گەرما لە پارێزگاکانی باشورو ناوەڕاستی عیراقیش دابەزیووە بۆ خۆیان بەکاریدەھێنن.
وەزارەتی دارایی و ئابووری حکومەتی ھەرێمی کوردستان رایگەیاند، رۆژی سێشەممە ٢٥ی ١ی ٢٠٢٢ مووچەی وەزارەتی تەندروستی بۆ مانگی یەکی ٢٠٢٢ دابەشدەکرێت.
ناوەندی ڕاگەیاندنی ھێزەکانی سوریای دیموکرات "ھەسەدە" رایگەیاند، لە ماوەی چەند ڕۆژی ڕابردوودا کە تیرۆرستانی داعش ھێرشیان کردووەتە سەر گرتووخانەی غوێران لە حەسەکە، گەورەترین بەربەست لە بەردەم ھێزەکانی ھەسەدە منداڵانی داعشە لەناو ئەو گرتووخانەیە کە ژمارەیان ٧٠٠ منداڵە و داعش وەک قەڵغان بەکاریان دەھێنێت.
ھەسەدە ئاماژەی بۆ ئەوەشکردووە، ھەرچی بەسەر ئەو منداڵانەدا بێت داعش بەرپرسیارە.
داواش لە نەتەوە یەکگرتووەکان و رێکخراوی نێودەوڵەتی خاچی سوور دەکات دەستوەردان بکەن بۆ ئەوەی منداڵان لە ھێرشەکانی داعشدا بەکارنەھێنرێن و ڕادەستی ھێزە ئەمنییەکانیان بکەن.