جیهان

روانگەی سوری بۆ مافەكانی مرۆڤ رایگەیاند، لە دوای روخانی رژێمی ئەسەدەوە لە سوریا 80 تاوان تۆماركراون و 157 كەس بونەتە قوربانی.

روانگەی سوری بۆ مافەكانی مرۆڤ لە راگەیەنراوێكدا ئاماژەی بەوەكردووە، لە دوای روخانی رژێمی ئەسەدەوە سوریا پێی ناوەتە قۆناغێكی نوێوە لە رووی ئەمنییەوە كە گۆڕانكاری لەسەر ژیانی هاووڵاتیان هەیە و توندوتیژی لە چەند ناوچەیەكدا روو لە زیادبوونەوە و ئەمەش بوەتە هۆی نیگەرانی هاووڵاتیان. 

دەشڵێت، لە 8ی 12ی ساڵی رابردووەوە تائێستا 80 تاوان لە لازقیە و تەرتوس و حمس و حەما تۆماركراوە و 157 كەس بونەتە قوربانی كە بەشێكیان ژن و منداڵن. 

راشیگەیاند، فرۆكەیەكی بێ فرۆكەوانی توركیا بۆردومانی وێستگەیەكی كارەبایان لە حەسەكەی رۆژئاوای كوردستان كردووە و لە سەرەتای ساڵی نوێوە توركیا 23 هێرشی بۆ سەر ئیدارەی خۆسەر ئەنجامداوە و 11 كەس گیانیان لەدەستداوە.

بەردەوامبە لە خوێندنەوە

 

دەركەوتنی هاندەرێكی یانەی نیوكاسڵی ئینگلیزی لەیارییەكەی بەرامبەر یانەی ئەرسیناڵ لە گرتەیەكی كامێرای یاریگاكەدا، هەرا دەنێتەوە، دوای ئەوەی دەركەوتووە بە پاساوی نەخۆشی مۆڵەتی لە قوتابخانەكەی وەرگرتووە.

 

منداڵەکەتان وتوویتی نەخۆشم بەڵام لە یاریگا بینراوە


سامی سكۆتی تەمەن(9) ساڵ، هەفتەی رابردوو لەگەڵ باوكی گەشتی كردووە بۆ لەندەن بۆ ئامادەبون لەیارییەكە، دوای ئەوەی دایكی تەلەفونی كردووە بۆ قوتابخانەكەی و پێی راگەیاندوون، كوڕەكەی نەخۆشەو ناتوانێت بێت بۆ قوتابخانە.
كامێرای یاریگاكە بەرێككەوت سامی پیشانداوە لەگرتەیەكدا كە خۆشحاڵییەكی زۆر دەردەبڕێت بە گۆڵەكەی نیوكاسڵ لە ئەرسناڵ، لەو دیدارەی كە بەدوو گۆڵی بێبەرامبەر یانەكەی یارییەكەی بردەوە.

پێیان راگەیاندم کوڕەکەت بەنەهاتوو هەژماردەکرێت


باوكی سامی بە رۆژنامەی (زە سەن)ی بەریتانی وتووە: نامەیەكی زۆری بۆهاتووە لەبارەی دەركەوتنی لەگەڵ كوڕەكەی لە یارییەكەدا، هاوكات ئیمەیلێكیشان لە قوتابخانەكەوە بۆ هاتووەو پیان راگەیەندراوە، سامی بە نەهاتوو هەژماركراوە لە قوتابخانە، دوای ئەوەی بنیویانە لە یاریگاكە، كە دەبوو لەماڵەوە بوایە بەوپێیەی نەخۆشە.

هاندەرانی نیوکاسڵ "یادەوەرییەکەی بەدرێژایی تەمەنت بەردەوام دەبێت"


دوای بڵاوبوونەوەی هەواڵەكەی سامی، زۆرێك لە بەكارهێنەرانی لە تۆڕە كۆمەڵایەتیەكان پشتیوانیان كردووە، لە نێویاندا پیتەر كراوچی هێرشبەری پێشوی یانەكە، كە داوایكردووە ئاسنكاری بۆ بكرێت.


هاوكات هاندەرانی یانەی نیوكاسڵ لە تۆڕی (ئێكس) وێنەیەكی سامی_یان داناوەو هاوپێچی ئیمەیلی قوتابخانەكەیان كردووەو نوسیویانە: "یادەوەرییەك بەدرێژایی تەمەن بەردەوام دەبێت.

بەردەوامبە لە خوێندنەوە

حكومەتی نوێی سوریا رێكارەكانی پێدانی پاسپۆرت بە هاووڵاتیانی وڵاتەكەی رێگەی نوێنەرایەتییە دیپلۆماسییەكان و كونسوڵخانەكانەوە دەستپێدەكاتەوە.

وەزارەتی دەرەوەی سوریا راگەیاندراوێكی لەبارەی خزمەتگوزارییەكانی پاسپۆرت بڵاوكردووەتەوە و ئاماژەی بەوە كردووە، یەكشەممەی داهاتوو 12ـی كانوونی دووەم دەستبە رێكارییەكانی پێدانی پاسپۆرت بە هاووڵاتیان دەكاتەوە.

راشیگەیاندووە، رێكارەكانی پێدانی پاسپۆرت لە رێگەی نوێنەرایەتییە دیپلۆماسییەكان و كونسوڵخانەكانەوە دەستپێدەكاتەوە.

ئەوەش لە كاتێكدایە پێشتریش ئەشهەد سەلیبی سەرۆكی دەستەی فڕۆكەوانی مەدەنی و گواستنەوەی ئاسمانی سوریا رایگەیاندبوو، لە رۆژی سێشەممەی رابردووەوە گەشتە ئاسمانییەكانی فڕۆكەخانەی نێودەوڵەتی دیمەشق دەستیپێكردوەتەوە.

بەردەوامبە لە خوێندنەوە

بڕیارە سبەینێ‌ وەفدی دەم پارتی سەردانی سەڵاحەدین دەمیرتاش بكات، رۆژی یەكشەممەش سەردانی فیگەن یوكسەكداغ دەكات.

وەفدی پارتی یەكسانی و دیموكراسی گەلان "دەم پارتی" وادەی سەردان و چاوپێكەوتنی لەگەڵ سەڵاحەدین دەمیرتاش و فیگەن یوكسەكداغ ئاشكراكرد و راگەیاند، سەعاتی 1ی نیوەڕۆی رۆژی شەممە 11ی مانگ وەفدەكە كە پێكهاتوون لە سری سورەیا ئۆندەر و پەروین بوڵدان، لە زیندانی ئەدیرنە لەگەڵ سەڵاحەدین دەمیرتاش هاوسەرۆكی پێشوتری هەدەپە كۆدەبنەوە.

ئاماژەی بەوەشكردووە، سەعات 1ی نیوەڕۆی رۆژی یەكشەممەش 12ی مانگ، وەفدی دەم پارتی لە زیندانی كاندرای كۆجالی لەگەڵ فیگەن یوكسەكداغ هاوسەرۆكی پێشوتری هەدەپە كۆدەبنەوە.

 

بەردەوامبە لە خوێندنەوە

وەزیری دەرەوەی ئیتاڵیا داوا دەكات سورییەكان بە گفتوگۆ كێشەكانیان چارەسەر بكەن و داوای پاراستنی یەكپارچەیی خاكی سوریاش دەكات.

ئەنتۆنیۆ تایانی وەزیری دەرەوەی ئیتاڵیا سەردانی سوریای كرد و لە دیمەشق لەگەڵ ئەحمەد شێبانی وەزیری دەرەوەی ئەو وڵاتە كۆبووەوە و لە كۆنفرانسێكی رۆژنامەوانی هاوبەشیشدا رایگەیاند، پێویستە سورییەكان بە گفتوگۆ كێشەكانیان چارەسەر بكەن و داوای پاراستنی یەكپارچەیی خاكی سوریاش دەكات.

ئەحمەد شێبانی وەزیری دەرەوەی سوریاش لەو كۆنفرانسە رۆژنامەوانییەدا وتی، بەمزوانە سەرۆكایەتی وەفدێكی باڵای وڵاتەكەی دەكات بۆ ئەوروپا و چەندین دیدار و كۆبوونەوە لەبارەی سزاكانی سەر سوریا ئەنجام دەدات، وتیشی، وڵاتەكەی پابەندە بە پاراستنی بنەما و مافەكانی مرۆڤ  لە چوارچێوەی یاسادا.

دوای وەزیرانی دەرەوەی ئەڵمانیا و فەڕەنسا بۆ دیمەشق، ئەمە سێەم سەردانی وەزیرێكی دەرەوەی وڵاتانی ئەوروپایە بۆ سوریا و كۆبوونەوەیان لەگەڵ دەسەڵاتدارانی نوێی ئەو وڵاتە.

 

بەردەوامبە لە خوێندنەوە

سەرۆكی ئەمریكا دەڵێت سەرۆكی نوێی لوبنان دەتوانێت روبەروی كێشەكانی وڵاتەكەی ببێتەوە و واشنتۆنیش بەهەموو شێوەیەك پشتیوانی دەكات.

جۆ بایدن سەرۆكی ئەمریكا رایگەیاند، پێیوایە هەڵبژاردنی جۆزێف عەون بەسەرۆكی لوبنان كەسە راستەكەیە، چونكە دەتوانێت سەركردایەتی و سەرپەرشتیی ئاگربەستی ئیسرائیل و حیزبوڵا بكات و روبەروی كێشەكانی وڵاتەكەشی ببێتەوە و واشنتۆنیش بەهەموو شێوەیەك پشتیوانی دەكات.

باڵیۆزخانەی ئەمریكاش لە لوبنان لە تۆڕی كۆمەڵایەتی ئێكس نووسیویەتی، پابەندن بە كاركردن لە نزیكەوە لەگەڵ سەرۆكی لوبنان كە هەوڵەكانی بۆ یەكخستنی وڵاتەكەی و چاكسازی دەستپێدەكات و داهاتوویەكی خۆشگوزەران بۆ لوبنان فەراهەم دەكات.

هەڵبژاردنی جۆزێف عەون بە سەرۆكی لوبنان لەكاتێكدایە، ئەو وڵاتە بە چەندین قەیرانی ئابووری و سیاسی و سەربازیدا تێپەڕدەبێت.

 

بەردەوامبە لە خوێندنەوە

ئاگرەكەی لۆس ئەنجلۆس گەیشتووەتە شاری سینەمایی هۆڵیوود و زیاتر لە 100 هەزار دانیشتوی ئەو ناوچەیە داوایانلێكراوە بە زووترین كات ماڵەكانیان چۆڵ بكەن. 

هەرچەندە تیمەكانی ئاگركوژێنەوە نزیكبوون لە كۆنتڕۆڵكردنی ئاگرەكەی ویلایەتی كالیفۆرنیای ئەمریكا، بەڵام بوونی بای بەهێز رێگرە لە كوژاندنەوەی و ئاگرەكە نزیك بوەتەوە لە شاری سینەمایی هۆڵیوود.لە شاری لۆس ئەنجلۆس. 

هاوكات جۆ بایدن سەرۆكی ئەمریكا بڕیاربوو گەشتێك بۆ ئیتاڵیا بكات، بەڵام بەهۆی ئەم رووداوەوە گەشتەكەی هەڵوەشاندەوە.

بەهۆی ئەوەش كە تیمەكانی ئاگركوژێنەوەی كالیفۆرنیا فریای كوژاندنەوەی ئاگرە ناكەون، لە ویلایەتی نیڤاداوە چەندین تیمی ئاگركوژێنەوە بۆ هاوكاریی رەوانەی كالیفۆرنیا كراون.

بە گوێرەی دواین ئامار، تائێستا پێنج كەس بەهۆی ئاگرەكەوە گیانیان لەدەستداوە و نزیكەی دوو هەزار خانوو و باڵەخانە سوتاون و زیاتر لە 130 هەزار هاووڵاتی لە لۆس ئەنجلۆس داوایان لێكراوە ماڵەكانیان بەجێبهێڵن. 

بەردەوامبە لە خوێندنەوە

دوای زیاتر لە دووساڵ لە بۆشایی یاسایی؛ پەرلەمانی لوبنان جۆزیف عەونی بە سەرۆکی وڵاتەکەی هەڵبژارد.

دوای ئەوەی میدیاكانی لوبنان رایانگەیاند، لایەنە سیاسیەكانی لوبنان بە ئۆپۆزسیۆنیشەوە رێككەوتوون كە ئەمڕۆ سەرۆكێكی نوێ بۆ وڵاتەكەیان هەڵبژێرن، لە کۆتاییدا دوای زیاتر لە دوو ساڵ جۆزیف عەون وەک سەرۆک کۆماری وڵاتەکە دەستنیشان کرا.

هەر لە دانیشتنی پەرلەماندا ژان ئیڤ لۆدریان نێردەی فەڕەنسا و باڵیۆزانی پێنج وڵاتی دیكە ئامادە بوون.

دوێنێ نەجیب میقاتی سەرۆکوەزیرانی لوبنان رایگەیاند، لەکۆتاییدا دوای زیاتر لە دوو ساڵ، رۆژی پێنجشەممە 9ی ئەم مانگە، لوبنان دەبێتە خاوەنی سەرۆکێکی نوێ.

رۆژی 28ی مانگی 11ی رابردوو، نەبیە بەری سەرۆکی پەرلەمانی لوبنان رۆژی 9ی 1ی 2025ی دیاریکرد، بۆئەوەی پەرلەمانی لوبنان تایبەت بە پرسی هەڵبژاردنی سەرۆک کۆمار کۆببێتەوە.

لەدوای کۆتاییهاتنی کابینەکەی میشێڵ عەونی سەرۆک کۆماری پێشوو لە 31ی 10ی 2022دا، ئەو پۆستە بە چۆڵی مابووەوە و لەو ماوەیەشدا زیاتر لە 13 جار پەرلەمانی وڵاتەکە هەوڵی هەڵبژاردنی سەرۆک کۆماری دا و دەنگیان لەسەردا، بەڵام سەرجەم هەوڵەکانیان شکستی هێنا، کە دوایین جاریان لە 14ی 6ی 2023دا بوو. لەدوای ئەو ماوەیەوە بۆشایی سیاسیی دروست بوو، کە ئەوە شەشەم جارە لە مێژووی لوبناندا ئەوە رووبدات.

بەردەوامبە لە خوێندنەوە

هەسەدە رایگەیاند، تەنها لە یەك رۆژی شەڕی بەنداوی تشریندا زیاتر لە 60 چەكداری سوری سەر بە توركیا كوژران و ژمارەیەكیشیان لێ بریندار بوو.

هێزەكانی سوریای دیموكرات - هەسەدە، لە راگەیەنراوێكدا بڵاویانكردەوە، رۆژی چوارشەممە لە بەرپەرچدانەوەی چەكدارانی سوری هاوپەیمانی توركیا لە باشوری رۆژهەڵاتی مەنبج 63 چەكدار كوژراون و 37 چەكداریش برینداربوون.

هەسەدە ئاماژەی بەوە كرد، فڕۆكە جەنگییەكان و فڕۆكەی بێفڕۆكەوانی توركیا، بە شێوەیەكی چڕ و بە بۆردومان و هێرش، هاوكاریی چەكدارانی سوریان كردووە و لە بەرامبەردا شەڕڤانان بە تەكنیك گورزی كاریگەریان لێ وەشاندوون.

بەپێی ئامارەكانی هەسەدە لەو شەڕ و پێكدادانانەدا سێ زرێپۆش و پێنج ئۆتۆمبێلی سەربازیی چەكدارانی سوری هاوپەیمانی توركیا تێكشكێنراوە.
لە چەند رۆژی رابردوودا هێرشەكان بۆسەر بەنداوی تشرین زیادی كردوە و لێپرسراوانی باكور و رۆژهەڵاتی سوریاش هۆشدارییان داوە لە زیانگەیشتن بە بەنداوەكە.

 

بەردەوامبە لە خوێندنەوە

دوای زیاتر لە دوو ساڵ لە بۆشایی یاسایی، ئەمڕۆ لوبنان سەرۆكی وڵاتەکەی هەڵدەبژێردرێت.

میدیاكانی لوبنان رایانگەیاند، لایەنە سیاسیەكانی لوبنان بە ئۆپۆزسیۆنیشەوە رێككەوتوون كە ئەمڕۆ سەرۆكێكی نوێ بۆ وڵاتەكەیان هەڵبژێرن.

راشیانگەیاند، لەدوای دانوستانێكی زۆر هەمووان رێككەوتوون بۆ هەڵبژاردنی ژەنەڕاڵ جۆزێف عەون فەرماندەی سوپا، وەك سەرۆكی داهاتووی ئەو وڵاتە.

سەعات ١١ی پێشنیوەڕۆی ئەمڕۆ بە كاتی ئەو وڵاتە، پەرلەمانی لوبنان تایبەت بە پرسی هەڵبژاردنی سەرۆكی وڵاتەكە کۆببێتەوە و كۆتایی بە چۆڵی  ئەو پۆستە بهێنێت.

بڕیارە لە دانیشتنەكەدا، ژان ئیڤ لۆدریان نێردەی فەڕەنسا و باڵیۆزانی پێنج وڵاتی دیكە ئامادەی دانیشتنەكە دەبن.

ماوەی زیاتر لە دوو ساڵە پۆستی سەرۆک کۆماری لوبنان چۆڵە و ئەوەش هۆكار بووە لە قووڵبوونەوەی قەیرانە یەك لە دوای یەكەكان كە لەم دوایەدا لەو وڵاتەدا روویداوە.

بەردەوامبە لە خوێندنەوە

سەرۆكی ئەمریكا ئەو ناوچەی كالیفۆڕنیای بە ناوچەی کارەساتباری گەورە ناساند كە ئاگری لێكەوتووەتەوە.

جۆ بایدن، سەرۆكی ئەمریكا لە راگەیەنراوێكدا لۆس ئەنجلوس و ئەو شوێنانەی ئاگر گرتوونییەتەوە لە ویلایەتی كالیفۆڕنیا، بە ناوچەی كارەساتباری گەورە ناساند، هەروەها فەرمانی دا بەهاوكاریكردنی فیدراڵی بۆ پاڵپشتیكردنی ئەو كەسانەی بەهۆی ئاگركەوتنەوەكانەوە زیانیان بەركەوتووە.

لەوبارەیەوە، كارین جان پیێر وتەبێژی كۆشكی سپی رایگەیاند، بایدن بڕیاری داوە گەشتە پلان بۆ داڕێژراوەكەی بۆ ئیتاڵیا هەڵبوەشێنێتەوە بۆ ئەوەی گرنگی بە بەڕێوەبردنی کاروبارەکانی حکومەتی فیدڕاڵی بدات تایبەت بە ئاگرە وێرانکەرەکەی کالیفۆڕنیا.

هاوکات، بایدن لە نزیکەوە سەردانی کارمەندانی بەرگری شارستانی کرد و سوپاسی کرد بۆئەوەی لەماوەی ٢٤ کاتژمێری رابردوودا بەورپەڕی توانایانەوە رووبەڕووی ئەو رووداوە بوونەتەوە و بە هانای خەڵکی شارەکەوە چوون.

بەرەبەیانی دوێنێ ئاگرێکی گەورە لە دارستانەکانی لۆس ئەنجلوس لە کالیفۆڕنیا کەوتەوە و بەهۆیەوە بە هەزاران خانووی هاوڵاتیان و بە هەزاران ڤێلای هاوڵاتیان سوتان.

تاوەکو ئێستا ئاگرەکە لە تەشەنەسەندن بەردەوامە و ئاگرەکە رووبەری ١٥ هەزار و ٨٣٢ دۆنم زەوی گرتووەتەوە.

بەردەوامبە لە خوێندنەوە

دژی هێرشەكانی توركیا چالاكی ئێشكگریی لە بەنداوی تشرین دەستی پێكرد و خۆبەڕێوبەریی باكور و رۆژهەڵاتی سوریاش رایگەیاند، ئەگەر هێرشەكان بەردەوام بێت كارەساتی مرۆیی روودەدات.

سەدان كەس لە دانیشتوانی كانتۆنەكانی جزیرە و رەققە و تەبقا دژی هێرشەكانی توركیا بۆسەر بەنداوی تەشرین لە شەوی رابردووەوە دەستیان بە ئێشكگریی كردوە و وەك قەڵغانێك لە نزیكی ئەو بەنداوە جێگیر بون.

بەڕێوبەرایەتی خۆسەر لە باكور و رۆژهەڵاتی سوریا لە راگەیەنراوێكدا بڵاوی كردەوە بەهۆی هێرشەكانی دوێنێی توركیا دژی كاروانی هاووڵاتییانی مەدەنی لە نزیك بەنداوی تشرین سێ كەس شەهیدبوون و ١٥ كەسی دیكەش برینداربون.

لە راگەیەنراوەكەدا هاتوە كە ئەگەر توركیا و چەكدارانی سوریی سەر بە توركیا ئەو وڵاتە بەردەوام بن لە هێرشكردنە سەر بەنداوەكە دوور نییە كارەساتی مرۆیی رووبدات، چونكە هێرشەكانی رابردوش زیانی زۆری بە بەنداوەكە گەیاندوە و ژیانی هەزارن كەس كەوتوەتە مەترسییەوە.

 

بەردەوامبە لە خوێندنەوە

وەک چۆن ئاو و ئاگر پێچەوانەی یەکترن، ئێستا رۆژئاوا و رۆژهەڵاتی ئەمریکا پێچەوانەی یەکترن، لایەکیان گەرمای ئاگر هەناسەی لێبڕیوە و لایەکی دیکەی سەرما جوڵەی وەستاندووە.

لە سەرلەبەیانی ئەمڕۆوە ئاگرێکی گەورە لە لۆس ئەنجلوسی ویلایەتی کالیفۆرنیا کەوتووەتەوە و بەهۆیەوە تاوەکو ئەم ساتە رووبەری نزیکەی ٢٠٠ هێکتار زەوی سوتاون.

ئاگرەکە بەجۆرێک تەشەنەی سەندووە، نزیکەی ٣٠ هەزار کەس بێماڵ بوون، بە سەدان ڤێلا سوتاون کە نرخەکانیان ملیۆنان دۆلارە.

لەئێستادا هەزار و ٤٠٠ ئاگر کوژێنەوە سەرقاڵی رزگارکردنی هاوڵاتیان و گواستنەوەیانن بۆ شوێنی پارێزراو و بەپێی ئامارە سەرەتاییەکان ١٠ هەزار خانوو سوتاون.

لەلایەکی دیکەوە بەهۆی سەرماوە هۆشداری بەپەلە دراوە

لەلایەکی دیکەوە ماوەی چەند رۆژێکە شەپۆلێکی بەهێزی سەرما و بەفربارین چەند ویلایەتێکی رۆژئاوای گرتووەتەوە و هۆشداری بەپەلە دراوە بە دانیشتووانی ناوچەکە.

لە ویلایەتەکانی، ماریلاند، ڤیرجینیا، ڤیرجینیای رۆژئاوا، کانساس، میزۆری، کینتاکی و ئارکنساس هاوڵاتیان ئاگادارکراونەتەوە لە ماڵەکانیاندا بمێننەوە.

بەهۆی ئەو شەپۆلی سەرمایەوە، هێڵی کارەبای چەند ناوچەیەک پچڕاون و هاتوچۆی ئۆتۆمبێل و هێڵی ئاسنین راگیراوە، تەنها دوێنێ دوو هەزار و ٣٠٠ گەشتی ئاسمانی هەڵوەشانەوە.

شەقامەکان سەرجەمیان بەستوویانە و هێشتا بەفربارین بەردەوامە، کەشناسیش پێشبینی بەردەوامی شەپۆلەکە دەکات و دەشڵێت، ئەگەری هەیە بۆ چەند ویلایەتێکی دیکە درێژ ببێتەوە.

بەردەوامبە لە خوێندنەوە

پۆلیسی لاس فێگاس ئاشكرایكرد، تەقینەوەی ئۆتۆمبێلە تێسلاکەی بەردەم هۆتێلەکەی تڕەمپ لەرێگای زیرەكی دەستكردەوە ئەنجامدراوە.

كیڤن مەكماهیل فەرماندەی پۆلیسی لاس ڤێگاس رایگەیاند، ماتیۆ لیڤڵسبێرگەر كە هەفتەی ڕابردوو ئۆتۆمبێلێكی جۆری تێسلای لە دەرەوەی هۆتێلەكەی تڕەمپ لە لاس ڤێگاس تەقاندەوە، زیرەكی دەستكردی بەكارهێناوە بۆ ئەنجامدانی.

وتیشی تۆمەتبارە بەرنامەی چات جی پی تی بۆ بەدەستهێنانی زانیاری لەسەر چۆنیەتی جێبەجێكردنی پیلانەكەی بەكارهێناوە كە بە 'گۆڕانكاری یارییەكە' ناوی بردووە.

مەكماهیل وتیشی، "ئێمە دەمانزانی كە زیرەكی دەستكرد لە قۆناغی داهاتوودا دەبێتە گۆڕینی شتەكان، ئەوەش یەكەم رووداوی توندوتیژییە لەسەر خاكی ئەمریكا كە زیرەكی دەستكرد بەکارهێنرابێت بۆ ئەنجامدانی".

لەلایەکی دیکەوە، گەشەپێدەری بەرنامەكە نیگەرانی خۆی لە رووداوەكە دەربڕیوە و رایگەیاندووە، سەرەڕای بەردەستبوونی وەڵامە بێ سنوورەكانی بەرنامەكە، بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا لەژێر كۆنتڕۆڵی خۆیاندایە و وەڵامە زیانبەخشەكانیان بلۆك كردووە.

لە رۆژی ٢ی ئەم مانگەدا، سەعات ٨:٤٠ خولەکی بەرەبەیانی بەکاتی ئەمریکا، لەبەردەم هۆتێل تڕەمپ لە لاس ڤێگاس ئۆتۆمبێلێکی جۆری سایبرتراکی تێسلا تەقییەوە.

لەدوای رووداوەکە، ئیلۆن مەسک ئاماژەی بەوەکرد، "تەقینەوەی ئۆتۆمبێلەکەی تێسلا پەیوەندی بە خودی ئۆتۆمبێلەکەوە نەبووە، بەڵکو دڵنیاین لەوەی کە چەندین یاری ئاگرین و تەقەمەنی و هاوەن لە سندوقی ئۆتۆمبێلەکەدا هەڵگیراون و ئەوانە هۆکارەکەی بوون".

بەردەوامبە لە خوێندنەوە

دوای ئەوەی سەرلەبەیانی دوێنێ سێشەممە، بومەلەرزەیەکی بەهێز هەرێمی تبتی چینی هەژاند، تاوەکو ئێستا ژمارەی گیانلەدەستدان بەهۆی بومەلەرزەکەوە گەیشتووەتە ١٢٦ کەس و ١٨٨ کەسی دیکەش بریندار بوون.

بومەلەرزەکە گوڕی ٧.١ پلە بوو بە پێوەری رێختەر، قوڵییەکەی ١٠ کیلۆمەتر بوو و چەقی بومەلەرزەکە هەرێمی ئۆتۆنۆمی تبت بوو لە رۆژئاوای چین، بەهۆی هاوسنووری تبت لەگەڵ نیپاڵ و هیندستان، لە هەردوو ئەو وڵاتەشدا هەستی پێکراوە.

ئەگەرچی بومەلەرزەکە لە نیپاڵ بە توندی هەستی پێکراوە، بەڵام میدیاکان هیچ ئامارێکیان لەبارەی بوونی حاڵەتی گیانلەدەستدان و برینداربوون لە وڵاتە نەخستووەتە روو.

بەهۆی بومەلەرزەکەوە تاوەکو ئێستا ١٢٦ کەس گیانیان لەدەستداوە و ١٨٨ کەسی دیکە برینداربوون، ٤٠٠ کەسیش رزگار کراون.

گوڕی بومەلەرزەکە ئەوەندە بەهێز بووە، بەهۆیەوە سێ هەزار و ٦٠٠ خانوو و باڵەخانە رووخاون و تاوەکو ئێستا ٣٠ هەزار کەس گواستراونەتەوە بۆ شوێنی دیکە.

بەپێی ئامارەکانی بومەلەرزەزانی تبت، لەدوای بومەلەرزە سەرەکییەکەوە بە سەدان پاشەلەرزە روویانداوە، بەڵام زیانیان لێنەکەوتووەتەوە.

لەدوای رووداوەکەوە زیاتر لە سێ هەزار تیمی فریاگوزاری دەستیان بە کار کردووە و ١٤ هەزار کارمەند سەرقاڵی بەهاناوەچوونی هاوڵاتیانی ناوچەکەن.

شەوی رابردوو حکومەتی چین رایگەیاند، ١٣.٦ ملیۆن دۆلاریان بۆ رووداوەکە تەرخان کردووە و دەیانەوێت هەرچی زووە بەهانای سەرجەم هاوڵاتیانەوە بچن.

Tents arrive for survivors of earthquake in high-altitude, wintry Tibet  that killed 126 | AP News
Tibet earthquake: rescuers search for survivors after powerful quake kills  126 | China | The Guardian
بەردەوامبە لە خوێندنەوە

هەسەدە چوارەم فڕۆكەكی بێفڕۆكەوانی بەیرەقداری توركیای لە دەوروبەری بەنداوی تیشرین خستەخوارەوە.

هەسەدە لە بەیاننامەیەكدا رایگەیاند، شەڕڤانان فڕۆكەیەكی بێفڕۆكەوانی بەیرەقداری TB2ی توركیایان لە دەوروبەری بەنداوی تیشرین لە مەنبج خستۆتەخوارەوە كە هەوڵی دەدا ئەو ناوچەیە بكاتە ئامانج.

دەشڵێت، شەڕڤانان بەردەوامن لە پێشڕەوی و تێكشكاندنی هێرشەكانی توركیا و گرووپە چەكدارەكان.

بەپێی بەدواداچوونی كوردسات نیوز، ئەوە چوارەم فڕۆكەی بێفڕۆكەوانی جۆری بەیرەقدارە كە لە ماوەی مانگێكدا لەلایەن شەڕڤانانی هەسەدەوە دەخرێتە خوارەوە، كە یەكێكە لە بەهێزترین و پێشكەوتوترین فڕۆكەكانی توركیا.

لای خۆیەوە هاكان فیدان، وەزیری دەرەوەی توركیا ڕایگەیاند، ئەگەر هەسەدە داواكارییەكانی ئەنقەرە جێبەجێ نەكات، ئەوا ئۆپراسیۆن لەناو خاكی رۆژئاوای كوردستان دەستپێدەكەین.

فیدان بە سی ئێن ئێن توركی ڕاگەیاندووە، دەبێت ئیدارەی نوێی سوریا مامەڵە لەگەڵ ئەو پرسەدا بكات، ئەگەر نا توركیا خۆی هەنگاو دەنێت.

 

بەردەوامبە لە خوێندنەوە
1...8081828384...534