جیهان
میدیا جیهانییەکان باس لە کەشوهەوای بەریتانیا دەکەن و ئاماژەیان بەوەکردووە، پێدەچێت بەهۆی بەفر بارینی زۆر و سەرما و بەستنی رێگاکانەوە، بەریتانیا ئیفلیج ببێت و ئیش و کاری رۆژانە پەکی بکەوێت.
ئاژانسی بی ئەی میدیای بەریتانی بڵاویکردووەتەوە، پێشبینی دەکرێت بەریتانیا رووبەڕووی شەپۆلێکی سەرمای بەهێز و بەفربارینی چڕ ببێتەوە، بەهۆیەوە شەقام و رێگا و بانەکان بیانبەستێت، تەنانەت لەوانەیە گەشتەکان لەرێگای هێڵی ئاسنی و فڕۆکەشەوە رابگیرێن.
ئەوەش خراوەتە روو، بەپێی دوایین ئەو پێشبینییانەی بۆ وڵاتەکە کراوە بۆماوەی یەک هەفتەی داهاتوو، چاوەڕواندەکرێت شەپۆلێکی چڕی بەفربارین و سەرما وڵاتەکە بگرێتەوە و لە هەندێک ناوچەی وڵاتەکەشدا ئاستی بەفربارین بگاتە ٣٠ سانتیمەتر.
ئەوەش لەکاتێکدایە، بەهۆی ئەو گۆڕانکارییە ژینگەییانەی کە روویانداوە و گۆڕانی کەشوهەوا لە جیهاندا، شارەزایانی کەشناسی باس لەوەدەکەن، پێشبینییەکانی کەشوهەوا رەنگە هەندێکجار بۆماوەی درێژخایەن راست دەرنەچن و بگۆڕێن.
لە ماوەی سێ هەفتەدا چوار گۆڕی بە كۆمەڵ لە پارێزگای دەرعای باشوری سوریا دۆزراونەتەوە كە رووفاتی ١٦٣ كەسیان تێدابووە.
دوو گۆڕی بە كۆمەڵ
روانگەی سوریا بۆ مافەكانی مرۆڤ رایگەیاند، رۆژانی شەممە و چوارشەممەی رابردوو لە ریفی دەرعا دوو گۆڕی بە كۆمەڵ دۆزراونەتەوە كە روفاتی 36 كەسیان تێدابووە.
لە نێو روفاتەكاندا ژن و منداڵ هەیە
هەروەها رۆژانی١٦ و ٢٢ی مانگی رابردووش، دوو گۆڕی بە كۆمەڵ لە هەمان پارێزگا دۆزراوەتەوە كە روفاتی ١٢٧ كەسیان تێدابووە و لە نێو روفاتەكانیشدا ژن و منداڵ هەبوون.
لە بارەی ئەو پرسە، روانگەی سوریا داوایكردووە لێكۆڵینەوەیەكی نێودەوڵەتی سەربەخۆ بۆ دیاریكردنی ناسنامەی قوربانییەكان بكرێت .
بەڕێوەبەرایەتی خۆسەر لە باكور و رۆژهەڵاتی سوریا رایگەیاند، بەهۆی هێرشەكانی توركیا زیاتر لە یەك ملیۆن كەس بێئاو بوون و كارەبا و وزەش بەشێویەكی بەرچاو كەمی كردووە.
بەڕێوەبەرایەتی خۆسەر لە باكور و رۆژهەڵاتی سوریا رایگەیاند، هێرشەكانی چەكدارانی سەر بە توركیا لە ناوچە جیاوازەكان و دژ بە ژێرخانی ناوچەكە و شوێنەكانی نیشتەجێبوونی هاوڵاتیان بە ئامانجی تێكدانی سەقامگیرییە بۆیە دەبێت ئەو هەنگاوانەی توركیا بێ وەڵام نابێت.
بەڕێوەبەرایەتی خۆسەر راشی گەیاندوە، بۆ گەیاندنی خزمەتگوزاری بە هەریەك لە ناوچەكانی دێر حافز و دبس و مسكنە، هەروەها كاردەكات بۆ جێگیركردنی ئاسایش و سەقامگیری لە ناوچەكەدا.
ئاماژە بەوە كراوە كە هەنگاوەكانی توركیا و هێرشی سوپای ئەو وڵاتە و هاوپەیمانەكانی لە بەنداوی تشری زیانی زۆری لێكەوتوەتەوە و دۆخی مرۆیی و گەیاندنی ئاو و وزە و خزمەتگوزارییەكانی لە باكوری رۆژهەڵاتی سوریا خستوەتە ژێر مەترسییەوە.
تۆمیکۆ ئیتۆکا، لە تەمەنی ١١٦ ساڵیدا کۆچی دوایی کرد، ئەو ژنەی لە ریکۆردی گینسدا بە بەتەمەنترین کەسی جیهان ناوی تۆمارکراوە.
تۆمیکۆ لە ناوچەی شیا لە ناوەڕاستی یابان لە خانەی بەساڵاچوواندا دەژیا، ئەگەرچی لە ٢٩ی مانگی ١٢دا کۆچی دوایی کرد، بەڵام هەواڵەکە درەنگتر بە میدیاکان راگەیەنرا.
تۆمیکۆ تاوەکو کۆتایی تەمەنی کە کۆچی دوایشی کرد، یەکێک لە خواردنە سەرەکییەکانی مۆز بووە، هەروەها حەزی بە خواردنەوەی کالبیسی یابانی کردووە، کە ئەو خواردنەوەیە بنەڕەتەکەی کەمێک تامی شیر و ترشییە، غازی تێدا نییە، هەروەها سەرەڕای ئەو تامە بنەڕەتییەی بە چەند تامێکی دیکە ئامادە دەکرێت، لەوانەش ماست و ڤانێلا و چەند تامێکی میوە، ئەوە تۆمیکۆ زیاتر حەزی لێبووە، کالبیس بووە بە تامی ماست.
کالبیس خواردنەوەیەکی باوی یابانە، کە سودەکانی بەرێژەیەک زۆرن، رۆڵی بەرچاو دەگێرێت لە چالاککردنی مێشک و بەهێزکردنی توانای زیرەکیدا، هەروەها بەرگری جەستە بەهێز دەکات و لەگەڵ بەکتریاکانی ریخۆڵەدا دەجەنگێت بۆ پاراستی سیستمی هەرس بە چالاکی و تەندروستی، کە ریخۆڵەکان بە "مێشکی دووەم" ناودەبرێن چونکە کاریگەریی راستەوخۆ لەسەر هەست و رەفتاری مرۆڤەکان دروست دەکات.
لەدوای مردنی ماریا برانیاسی ١١٧ ساڵ لە ساڵی رابردوودا، تۆمیکۆ بە بەتەمەنترین کەسی جیهان ناوی تۆمار کرا. لە ٢٠ـەکانی تەمەنیدا هاوسەرگیری کردووە و دوو کچ و دوو کوڕی هەیە.
یابان یەکێکە لەو وڵاتانی زۆرترین کەسانی بەتەمەنی تێدایە و تاوەکو مانگی ٩ی ساڵی رابردوو ریکۆردی جیهانی شکاند بەوەی، ٩٥ هەزار و ١٠٠ کەسی وڵاتەکە تەمەنیان گەیشتووەتە ١٠٠ ساڵ و زیاتر.
هەسەدە تێكشكاندنی هێرشێكی گروپە چەكدارەكانی بۆسەر بەنداوی تشرین و دەوروبەری راگەیاندو دەڵێت، چەكدارەكان دەیان كوژراو و برینداریان هەبووە.
ناوەندی راگەیاندنی هێزەكانی سوریای دیموكرات بڵاویكردەوە، هێرشی گروپە چەكدارەكان بە پشتیوانی هێزی ئاسمانی و فڕۆكەی بێفڕۆكەوان بووە، بەڵام شەڕڤانان بەرپەرچی هێرشەكەیان داونەتەوە و زیانی گەورەیان پێگەیاندوون.
ناوەندی راگەیاندنی هەسەدە ئاماژەی بەوەشكردووە، هەموو هێرشەكانی سەر ناوچەكانی رۆژهەڵات و باشوری مەنبج و باكوری بەنداوی تشرینیان تێكشكاندووە و چەكدارەكان دەیان كوژراو و برینداریان هەبووە.
دوای نزیكەی مانگێك لە راگرتنی گەشتەكانی، رۆژی سێشەممە فڕۆكەخانەی نێودەوڵەتی دیمەشق گەشتە ئاسمانییەكانی دەستپێدەكاتەوە، سەرۆكی دەستەی فڕۆكەوانی مەدەنی و گواستنەوەی ئاسمانی ئەو وڵاتەش دەڵێت، ئامادەكارییان بۆ پێشوازیكردن لە گەشتەكان لە سەرتاسەری جیهانەوە كردووە.
ئەشهەد سەلیبی، سەرۆكی دەستەی فڕۆكەوانی مەدەنی و گواستنەوەی ئاسمانی سوریا لە لێدوانێكی رۆژنامەوانیدا رایگەیاند، سێشەممەی داهاتوو كە دەكاتە رۆژی ٧ـی ئەم مانگە گەشتە ئاسمانییەكانی فڕۆكەخانەی نێودەوڵەتی دیمەشق دەستپێدەكاتەوە.
ئەوەشی خستەڕوو، بە هەماهەنگی لەگەڵ هاوبەشەكانیان، لە قۆناغی نۆژەنكردنەوەی فڕۆكەخانەكانی دیمەشق و حەلەبدان بۆ پێشوازیكردن لە گەشتە ئاسمانییەكان لە سەرتاسەری جیهانەوە.
هاوكات، لە یەكەم كاردانەوەی هێڵە ئاسمانییەكانی وڵاتان بۆ كردنەوەی فڕۆكەخانەی نێودەوڵەتی دیمەشق، هێڵی ئاسمانی قەتەر رایگەیاند، لەدوای رۆژی ٧ـی ئەم مانگەوە هەفتانە سێ گەشتیان بۆ فڕۆكەخانەی نێودەوڵەتی دیمەشق دەبێت.
جێی ئاماژەیە، رۆژی ٨ـی كانوونی یەكەمی رابردوو لەگەڵ رووخانی رژێمی بەشار ئەسەد لە سوریا، سەرجەم كارمەندانی فڕۆكەخانەی نێودەوڵەتی دیمەشق فڕۆكەخانەكەیان چۆڵكرد و بەوهۆیەشەوە فڕۆكەخانەكە داخرا.
سەرەڕای قورسكردنی یاساكانی كۆچ، رۆژانە ژمارەی كۆچبەران بۆ وڵاتانی ئەوروپا زیادیكردووە، بەپێی ئامارێكی نەتەوەیەكگرتووەكانیش ٢٠٢٤ كوشندەترین ساڵ بووە بۆ كۆچبەران.
كۆمسیۆنی نەتەوە یەكگرتووەكان بۆ كاروباری پەنابەران لە راپۆرتێكیدا تایبەت بە كۆچبەران رایگەیاندووە، ساڵی ٢٠٢٤ لە دەریای ناوەڕاست دوو هەزار و ٢٠٠ كۆچبەر خنكاون، بەشێكی زۆریش بێسەروشوێن بوون و تەرمەكانیان نەدۆزراوەتەوە و زیاتر لە ٦٥ هەزار كۆچبەریش لە دەریای ناوەڕاستەوە گەیشتوونەتە ئیتاڵیا، ئەوەش بەراورد بە ساڵی ٢٠٢٣ رێژەی كۆچبەر كەمیكردووە، لە كاتێكدا ساڵی ٢٠٢٣ زیاتر لە ١٥٣ هەزار كۆچبەر گەیشتبوونە ئیتاڵیا.
ئاماژەی بەوەشكردووە، سەرەڕای توندكردنی رێگاكانی كۆچ بۆ بەریتانیا، لە ساڵی ٢٠٢٤-دا ٣٦ هەزار و ٨١٦ كۆچبەر گەیشتوونەتە ئەو وڵاتە كە ئەو رێژەیەش بەراورد بە ساڵی ٢٠٢٣ لە ٢٥٪ زیادیكردووە، ٥٣ كۆچبەریش لە هەوڵی گەیشتین بە بەریتانیا لە كەناڵی ئینگلیز خنكاون و بێسەروشوێن بوون.
بەپێی ئامارەكانی حكومەتی ئیسپانیاش، رێژەی چوونی كۆچبەر بۆ ئەو وڵاتە بە مەترسیدارترین ئاماری كۆچ دادەنرێت، كە لە ٢٠٢٤-دا لە رێگە ئاوییەكانی ئەو وڵاتە ١٠ هەزار و ٤٠٠ كۆچبەر خنكاون و بەشێكی زۆریش بێسەروشوێن بوون، ٦٣ هەزار و ٩٧٠ كۆچبەریش بە رێگاكانی وشكانی و ئاوی گەیشتوونەتە ئیسپانیا و كۆچبەرانی مالی و سەنیگال زۆرترینی ژمارەی ئەو كۆچبەرانە پێكدەهێنن كە دەگەنە دورگەكانی ئیسپانیا.
بەپێی ئامارەكانی نەتەوە یەكگرتووەكانیش، كۆچبەرانی ئەفریقی و رۆژهەڵاتی ناوەڕاست زۆرترینی ژمارەی ئەو كۆچبەرانە پێكدەهێنن كە دەگەنە وڵاتانی ئەوروپا.
دادوەرێكی ئەمریكی بڕیاریدا رۆژی 10ی ئەم مانگە دۆناڵد ترەمپ دادگایی بكات و سزای بەسەردا بسەپێنێت.
دادوەر خوان مێرشان دادوەری دادگای باڵای نیویۆرك داواكارییەكەی دۆناڵد ترەمپ سەرۆكی هەڵبژێردراوی ئەمریكای رەتكردەوە بۆ هەڵوەشاندنەوەی دادگایی كردنەكەی بە تۆمەتی پارەدان بە ئەكتەرێكی پۆرنۆگرافی كە تەنها 10 رۆژ پێش دەستبەكاربوونی دادگاییەكە بەڕێوەدەچێت.
دەشڵێت، سزای ئازادكردنی بێمەرج دەستبەسەركردن و غەرامەكردن یان هەر سزایەكی تر یەكێكە لە بژاردەكان.
ترەمپ لە 30ی 5ی 2024دا سزا درا بە تۆمەتی ساختەكردنی تۆمارە بازرگانییەكان بۆ پەردەپۆشكردنی پارەی پارێزەرەكەی ئەو كاتەی كە 130 هەزار دۆلاری بە ئەكتەرێك داوە، لە بەرامبەر بێدەنگكردنی پێش هەڵبژاردنەكانی 2016.
وتەبێژی ترەمپیش رایگەیاند، پێویستە رێگە بە ترەمپ بدرێت بەردەوام بێت لە ئاڵوگۆڕێ دەسەڵات و بە دڵنیاییشەوە ترەمپ لە دژی ئەو تۆمەتانە دەجەنگێت.
وەزیری دەرەوەی سوریا،پاش ئەنجامدانی یەکەمین سەردانی بۆ سعودیە، سەردانی قەتەر، ئیمارات و ئەردەن دەکات
وەزیری دەرەوەی سوریا ئەسعەد شیبانی لە تۆری کۆمەڵایەتی ئیکس رایگەیاند، لەم هەفتەیەدا سەردانی هەریەکە لە وڵاتانی سعودیە و ئەردەن و قەتەر دەکەم
وەزیری دەرەوەی سوریا ئاماژەبەوەشدەکات، مەبەستی سەردانەکەم بۆ جێگیربوونی ئاسایشی ناوچەکەیە
ئەمە لەکاتێکدایە وەزیری دەرەوەی سوریا پێشتر سەردانی سعودیەی کردوە، وەزیری دەرەوەی سوریا دەیەوێت بەسەردانکردنی ئەو وڵاتانە هەژموونی تازەی حکومەتی سورییا بچەسپێنێت
لە ٢٤ سەعاتی رابردوودا ٧٣ فەڵەستینی لە كەرتی غەززە بەهۆی هێرش و بۆردومانەكانی ئیسرائیلەوە كوژراون.
وەزارەتی تەندروستی كەرتی غەززە رایگەیاند، بەهۆی بۆردومانی ئیسرائیلەوە لە بەرەبەیانی هەینییەوە تائێستا ٧٣ كەس لە كەرتی غەززە كوژراون.
پێشتریش ئەو وەزارەتە رایگەیاندبوو، رۆژانی پێنجشەممە و هەینی ٧٧ كەس لە غەززە بەهۆی بۆردومانی ئیسرائیلەوە بۆ سەر نەخۆشخانەیەك كوژران.
ئاماژەی بەوەشكرد، ژمارەیەكی هاووڵاتی لە ژێر داروپەردووی خانوو و باڵەخانە روخاوەكاندا ماونەتەوە و تیمی فریاگوزاری ناتوانێت رزگاریان بكات.
راشیگەیاند، كۆی ژمارەی كوژراوەكان بۆ ٤٥ هەزار و ٥٦٨ كەس بەرزبوەتەوە لە ماوەی ١٥ مانگی رابردوودا.
لە سیئۆلی پایتەختی كۆریای باشور خۆپیشاندانی لایەنگرانی سەرۆكی لەسەر كارلادراو بەڕێوەدەچێت و دادگای دەستوری كۆریای باشوریش رایگەیاند، رۆژی ١٤ی ئەم مانگە سەرۆكی لەسەر كارلادراو دادگایی دەكرێت.
هەزاران هاووڵاتی لە پایتەختی كۆریای باشور رژانە سەر شەقامەكان و پشتگیری خۆیان بۆ یون سیوك یول سەرۆكی لەسەر كارلادراوی وڵاتەكەیان دەربڕی دوای ئەوەی دادگای دەستوریی كۆریای باشوور رۆژی هەینی فەرمانی دەستگیركردنی بۆ سیوك یول دەركرد، بەڵام ئەو رەتی كردەوە خۆی بەدەستەوە بدات و یەكەیەكی سوپا پشتگیری سیوك یولیان كرد و پشێوی لە نێوان پۆلیس و ئەو یەكەیە دروستبوو.
ئەمڕۆش دادگای دەستوریی كۆریای باشور رۆژی ١٤ی ئەم مانگەی دیارێكرد بۆ دادگاییكردنی سیوك یول.
ئەوەش لەكاتێكدایە، لە سەرەتای مانگی ١٢ی ساڵی رابردوو سیوك یول باری نائاسایی سەربازیی راگەیاند و بڕیاریدا بە داخستنی پەرلەمان و دوای دوو هەفتە پەرلەمان بڕیاریدا بە دورخستنەوەی سەرۆكی كۆریای باشوور.
ئاژانسی رۆیتەرز رایگەیاند، سەرۆكی ئەمریكا كۆتا هاوكاری سەربازی بۆ ئیسرائیل ئامادە كردووە كە بەهاکەی هەشت ملیار دۆلارە.
ئاژانسی رۆیتەرز رایگەیاند، ئیدارەی جۆ بایدن سەرۆكی ئەمریكا كۆنگرێسی ئاگاداركردوەتەوە بە ناردنی كۆتا هاوكاری سەربازی بە بەهای هەشت ملیار دۆلار.
دەشڵێت، هاوكاریەكان فرۆكەی جەنگی و هێلیكۆپتەر و چەند جۆرێكی بۆمب و پێداویستی بەرگری لە خۆی گرتووە، بەڵام پێویستی بە رەزامەندی ئەنجومەنی نوێنەران و پیران هەیە.
ئاماژەی بەوەشكردووە، بەشێك لە دیموكراتەكان داوایان لە بایدن كردووە لە فرۆشتنی چەك بە ئیسرائیل رەچاوی رەوشی مرۆیی غەززە بكات، بەڵام بایدن رەتیكردوەتەوە گوێ بەو بابەتە بدات.
هاوكات، سایتی ئەكسیۆس رایگەیاند، كۆتا كاروانی ئەمریكا بۆ ئیسرائیل كە رێككەوتنی لەسەر كراوە كاتێكی زۆری پێویستە، بەشێكی لە ئێستادا رادەستی ئیسرائیل دەكرێت و بەشەكەی تریشی لە ماوەی ساڵێك یان زیاتر دەنێردرێت.
نووسینی زبر تایبەتە بە نابینایان و هەموو ساڵێک رۆژی ٤ـی ١ یادی دەکرێتەوە کە لەلایەن لویس بڕایڵی فەڕەنسییەوە داهێنراوە.
نووسینی زبر، لەلایەن لویس بڕایڵی فەڕەنسی (١٨٠٩-١٨٥٢) داهێنراوە، بڕایڵ خۆی لە تەمەنی سێ ساڵیدا لە دوکانەکەی باوکیدا کەرەستەیەکی نووکتیژ دەچەقێت بە چاویدا و بەوهۆیەوە نابینا دەبێت، ئەم رووداوە نابێتە هۆی بێ هیوابوونی بڕایڵ لە ژیان، ئەو دەبێت بە میوزیسیانێکی دیار، پاشان بۆ خوێندن دەچێتە پاریس و لە پەیمانگای نیشتمانیی تایبەت بە منداڵانی نابینا دەخوێنێت.
بڕایڵ لە پاریس ئاشنا دەبێت بە سیستمێکی نووسین، کە لەلایەن چارڵز باربێرەوە خرابووە روو، کە لە بەرامبەر فۆنێمەکانی زماندا چەند خاڵێک داندرابوون، لویس بڕایڵ لەو کاتەدا کە تەمەنی ١٥ ساڵ بوو، ئەم سیستمە وەردەگرێت و لە کۆدێکی شەش خاڵیدا سادەی دەکاتەوە و لە چەند شێوەیەکی جیاوازدا لەگەڵ نۆتەکانی مۆسیقادا گونجاندوویەتی.
لە ساڵی ١٨٢٩دا، برایڵ سیستمی نووسینەکەی لە چاپێکی سێ بەرگیدا بڵاوکردەوە و بۆ یەکەم جاریش، لە ساڵی ١٨٣٧ـدا یەکەمین کتێبی قوتابخانەی بەم شێوە نووسینە بە چاپ گەیاند.
حکومەتی نوێی سوریا بڕیاریداوە چیدیکە رێگە نەدات هاووڵاتیانی لوبنانی بێ ڤیزە بێنە وڵاتەکەیەوە.
ئاژانسی فرانس پرێس رایگەیاندووە، دوای گرژییەکانی نێوان چەکدارانی حکومەتی نوێی سوریا و لوبنان، رێکاری نوێ بۆ هاووڵاتیانی لوبنانی دانراوە، کە ئەمە یەکەم جارە دوای روخانی رژێمەکەی ئەسەد ئەم بابەتە باس بکرێت.
پێشتر رێگە بە هاووڵاتیانی لوبنانی دەدرا بێ ڤیزە، تەنها بە پاسپۆرت یاخود ناسنامەیەک بچنە ناو خاکی سوریا، بەڵام لە ئێستادا سنوورەکان بەڕووی هاووڵاتیە لوبنانییەکاندا کراوەنین وەک پێشتر.
لە ئێستادا دەسەڵاتدارانی نوێی سوریا رێوشوێنی دیکەیان گرتووەتەبەر و هاووڵاتیە لوبنانییەکان تەنها بە مۆڵەتی رەسمی دەتوانن بچنە خاکی سوریا.
مۆسكۆ رایگەیاند، دەسەڵاتدارانی نوێی دیمەشق ئاماژەیان ناردووە و گرنگی بە بەردەوامبوونی پەیوەندییەكان و مانەوەی هێزەكانیان لەو وڵاتە دەدەن.
ڤاسیلی نەبێنزیا، نوێنەری ڕووسیا لە نەتەوە یەكگرتووەكان لە چاوپێكەوتنێكی تەلەفزیۆنیدا ئاشكرایكردووە كە دەسەڵاتدارانی نوێی سووریا ئاماژەیان ناردووە و ئارەزووی بەردەوامبی بوونی روسیایان هەیە لە وڵاتەكەیاندا.
نوێنەری روسیا هەروەها جەختی لەوەشكردەوە كە مۆسكۆ و دیمەشق پەیوەندیی دۆستایەتی درێژخایەنەیان هەیە، ئەو پەیوەندیەش بە هیچ رژێمێكەوە نەبەستراوەتەوە.
ئەحمەد شەرع سەرۆكی ئیدارەنی نوێی دیمەشق ڕایگەیاندبوو كە روسیا دووەم بەهێزترین وڵاتی جیهانە و دیمەشقیش بەرژەوەندی ستراتیژی لەگەڵ مۆسكۆ هەیە.
مۆسكۆ: دەسەڵاتدارانی نوێی دیمەشق ئاماژەیان بۆ مانەوەمان لە وڵاتەكەیان ناردووە
رێژەی لەدایكبوونی منداڵ لە كۆریای باشوور ئاستێكی پێوانەیی لە ماوەی نۆ ساڵی رابردوودا تۆمار كرد، بەراورد بە ساڵی پێشووتر رێژەكە 3.1% زیادیكردووە.
وەزارەتی ناوخۆی كۆریای باشور بڵاویكردەوە، ژمارەی لەدایكبوون لە ساڵی ڕابردوو لەو وڵاتە گەیشتووەتە 242 هەزار و 334 منداڵ، كە بەراورد بە ساڵی پێشووتر 3.1% زیادیكردووە، ئەوەش لەدوای پلانێكی گشتگیر لە لایەن ئەو وڵاتە بۆ زیادكردنی رێژەی منداڵبوون و دەرچوون لە قەیرانی كەمی
ژمارەی لەدایكبوون كە مەترسی لەسەر داهاتووی وڵاتەكە دروستكردووە.
هاوكات، ئاژانسی هەواڵی یۆنهاپی رەسمی ئەو وڵاتە بڵاویكردەوە، ژمارەی دانیشتووانی كۆریای باشوور لە ساڵی ڕابردوو زیاتر بووە لە 51 ملیۆن كەس.
كۆریای باشوور كەمترین ڕێژەی لەدایكبوونی لە جیهاندا هەیە، كە لە ساڵی 2023دا تەنها 0,72 بووە، لە كاتێكدا بەپێی ستانداردە نێودەوڵەتییەكان هەموو وڵاتێك پێویستی بە ڕێژەی لەدایكبوونی 2,1% هەیە بۆ ئەوەی ئاستێكی جێگیری دانیشتوانی هەبێت.