کوردستان
لیژنەی ئەمنی پارێزگای سلێمانی دەنگۆی تۆماركردنی ئۆتۆمبێلە بێسەرەتاكان رەتدەكاتەوە و دەڵێت، بڕیاری قەدەغەكردنی ئۆتۆمبێلە بێسەرەتاكان وەك خۆی جێبەجێدەكرێت.
لیژنەی ئەمنی پارێزگای سلێمانی روونكردنەوەیەكی لەبارەی ئۆتۆمبێلە بێسەرەتاكانەوە بڵاوكردەوە و رایگەیاند، دەنگۆی تۆماركردنی ئۆتۆمبێلە بێسەرەتاكان لەبەرامبەر بڕێك پارەدا دوورە لە راستییەوە.
دەشڵێت، بڵاوكردنەوەی ئەو هەواڵە لە میدیایەكی حزبییەوە، مەبەستی سیاسی و چەواشەكاری لە پشتەوەیە و دووپاتیدەكاتەوە، پەنابردن بۆ هەواڵی ساختە، بۆ مایەپوچبوونی سیاسی و جەماوەری دەگەڕێتەوە.
لەكۆتایشدا لیژنەی ئەمنی پارێزگای سلێمانی دەڵێت، بڕیاری قەدەغەكردنی ئۆتۆمبێلە بێسەرەتاكان لە رۆژی دەرچوونیەوە تا ئەم ساتە وەك خۆی جێبەجێدەكرێت.
بەڕێوەبەری گشتی پاسپۆرتی سلێمانی بە کوردسات نیوزی رایگەیاند، لەمەودوا هاووڵاتییان لە هەر پارێزگایەك بیانەوێت دەتوانن مامەڵەی دەرهێنانی پاسپۆرتی ئەلیكترۆنی بكەن.
سالار عەبدوڵا بەڕێوبەری گشتی پاسپۆرتی سلێمانی بۆ کوردسات نیوز باسی لەوەکرد، هاووڵاتییان لە هەر پارێزگایەکی بیانەوێت دەتوانن دەست بە مامەڵە بکەن، بەبێ ئەوەی پێوەست بكرێت بە شوێنی نیشتەجێبوونیانەوە.
ئەوەشی خستە روو، لەرابردوودا ئەگەر هەر هاووڵاتیەك بیویستایە پاسپۆرت دەربكات لەو شوێنەی خۆی دەیەوێت دەبوو نزیكەی ٢٠٠ هەزار دیناری بدایە، بەڵام ئێستا بەهامان تێچووی پارێزگاکەی خۆی، كە نزیكەی ١٠٠ هەزار دینارە، لە هەرپارێزگایەك بیەوێت دەتوانێت پاسپۆرت دەربكات.
بەهۆی کۆتاییهاتنی ساڵی ژمێریاریی و پشووەکانی سەری ساڵەوە، هاتوچۆی سلێمانی داوا لە هاووڵاتیان دەکات، تاوەکو ساڵی داهاتوو، بۆ راییکردنی هیچ مامەڵەیەک سەردانیان نەکەن. بەڕێوەبەری هاتوچۆی سلێمانیش بۆ کوردسات نیوز، باس لە سزا پێبژاردنی دارایی ئەو کەسانە دەکات، کە لەماوەی بایکۆتدا مامەڵەکانیان رایی نەکراوە.
هاتوچۆی سلێمانی رایگەیاندووە، بەهۆى كۆتايىهاتنى ساڵى ژمێريارى، سبەینێ سێشەممە ٢٤ی ١٢، کۆتا رۆژی ساڵی ژمێریارییە، لەبەرئەوە رايیكردنى مامەڵەی هاووڵاتیان لە بەڕێوەبەرایەتی هاتوچۆی سلێمانی، تاوەکو دەست پێکردنەوەی دەوام لە سەرەتای ساڵی نوێ دەوەستێت.
هاتوچۆ داوا لە هاووڵاتیان دەکات، لەو ماوەیەدا سەردانی بەڕێوەبەرایەتییەکە نەکەن و دەشڵێت، هەر مامەڵەیەک لە ماوەی ئەو راگرتنەدا بەسەربچێت، وەک (ساڵانەی ئۆتۆمبێل و مۆڵەتی شۆفێری و ماوەی تۆمارکردنى ئۆتۆمبێل و گرێبەستی ئەلیکترۆنی) ئەوا بۆیان قەرەبوو دەکرێتەوە لە دوای دەستپێکردنەوەی دەوامی فەرمی لە ساڵی نوێدا، بۆیە هیچ کەسێک توشی سزای پێبژاردنی دواکەوتن نابێت.
چی بەسەر مامەڵەی ئەو هاووڵاتیانەدا دێت کە کەوتووەتە کاتی بایکۆتی هاتوچۆوە؟
ئەمڕۆ دووشەممە، ئاسۆ محەمەد ئەمین بەڕێوەبەری هاتوچۆی سلێمانی بە کوردسات نیوزی راگەیاند، ئەو هاووڵاتیانەی مامەڵەکانیان کەوتووەتە کاتی بایکۆتی بەڕێوەبەرایەتییەکەوە، پێشنیازێک هەیە کە لێخۆشبوونیان بۆ بکرێت.
بەوپێیەش، کە سبەی کۆتا رۆژی ساڵی ژمێریارییە، ئەو لێخۆشبوونە درێژ دەکرێتەوە بۆ دوای پشووەکانی سەری ساڵ.
وەفدێکی دەم پارتی لە سلێمانی سەردانی مەزاری سەرۆك مام جەلالی كرد و لە کۆنفرانسێکی رۆژنامەوانیدا داوای یەكریزی گەلی كوردیان كرد.
وەفدەكە لە كۆنفرانسێكی رۆژنامەوانیدا رایانگەیاند، سەرۆك مام جەلال بەردەوام پشتگیری لە یەكریزی گەلی كورد كردووە، هەر بۆیە داوای یەكریزی لایەنەكان دەكەن و ئاماژەیان بەوەشکرد، هاتوون تا لە سلێمانی پەیامی یەكریزی كورد دووپاتبكەنەوە.
هەروەها باسیان لە رەوشی رۆژئاوای كوردستانی كرد و جەختیانکردەوە، كە ئەمرۆ رۆژئاوا پێویستی بە پشتگیری هەموو لایەنە كوردستانییەكانە.
سەبارەت بە دیداری عەبدوڵا ئۆجالان سەرۆكی زیندانیكراوی پارتی كرێكارانی كوردستانیش رایانگەیاند، چاوەروانی بڕیاری دادگا دەكەن.
حکومەتی هەرێمی کوردستان پشووەکانی سەری ساڵی راگەیاند و بەکۆی گشتی رۆژانی پشوو و رۆژانی هەینی و شەممە، ١١ رۆژ پشوو دەبێت.
فەرمانگەی میدیا و زانیاریی حکومەتی هەرێمی کوردستان رایگەیاند، لە رۆژی چوارشەممە، ٢٥ی ١٢ی ٢٠٢٤، تاوەکو رۆژی پێنجشەممە، ٢ی ١ی ٢٠٢٥، لە سەرجەم دامودەزگاكانی هەرێمی كوردستان پشووی رەسمی دەبێت.
ئاماژەی بەوەشکردووە، رۆژی یەکشەممە، ٥ی ١ی ٢٠٢٥، دەوامی رەسمی لە سەرجەم دامودەزگاكانی هەرێمی كوردستان دەستپێدەكاتەوە.
بەپێی راگەیەنراوەکەی حکومەتی هەرێم، تاوەکو ٢ی ١ی پشوی فەرمییە، بەڵام بەهۆی ئەوەی رۆژانی ٣ و ٤ی مانگ بەر هەینی و شەممە دەکەون، کە ئەو دوو رۆژەش خۆیان پشووی هەفتەی دامودەزگاکانن، لە رۆژی ٥ی مانگەوە دەست بە دەوام دەکرێتەوە.
ئەمڕۆ دادگای باڵای فیدراڵی عیراق كۆدەبێتەوە دوو سكاڵا لەبارەی هەڵوەشاندنەوەی دوو وەزارەتی حكومەتی هەرێمی كوردستان تاوتوێ دەكات.
بەپێی خشتەی دانیشتنەكانی دادگای باڵای فیدراڵی عیراق، ئەمڕۆ دووشەممە، چەند سكاڵایەك تاوتوێ دەكات كە دوو سكاڵایان پەیوەستن بە هەرێمی كوردستانەوە، لە سكاڵای یەكەمدا كە لەلایەن خالید مستەفا حسێن لەسەر سەرۆكی پەرلەمانی كوردستان تۆماركراوە داوادەكات، وەزارەتی شەهیدان و ئەنفالكراوانی هەرێمی كوردستان بەپێی یاسای ژمارە (٨)ی ساڵی ٢٠٠٦، بە نادەستووری لە قەڵەم بدات و دەستەیەك بە ناوی دامەزراوەی شەهیدان دروستبكرێت كە بە ئەنجومەنی وەزیرانی هەرێمەوە ببەسترێتەوە.
سكاڵای دووەمیش كە هەر هەمان كەس تۆماری كردووە، داوا لە دادگای فیدراڵی دەكات، وەزارەتی ئەوقاف و كاروباریی ئایینی هەرێم بەپێی یاسای ژمارە ١١ی ساڵی ٢٠٠٧ بە وەزارەتێكی نادەستوریی دابنێت و دەستەیەك بۆ ئایین و ئایینزا جیاوازەكان لە هەرێمی كوردستان دروستبكرێت كە بە ئەنجومەنی وەزیرانەوە ببەسترێتەوە.
وەزارەتی دارایی حكومەتی هەرێمی كوردستان رایگەیاند، سبەینێ موچەی مامۆستایانی گرێبەست دابەشدەكرێت.
وەزارەتی دارایی و ئابووری حكومەتی هەرێمی كوردستان لە راگەیەنراوێكدا ئاماژەی بەوەكردووە، رۆژی سێشەممە موچەی مانگی تشرینی یەكەمی مامۆستایانی گرێبەستی وەزارەتی پەروەردە لە سەرتاسەری هەرێمی كوردستان دابەشدەكرێت.
رۆژی یەكشەممە نوێنەری مامۆستایانی گرێبەست لە هەرێمی كوردستان لە بەرنامەی پرسی رۆژی كوردسات نیوز رایگەیاند، ئەگەر موچەی مامۆستایانی گرێبەست دابەشنەكرێت خۆپیشاندان ئەنجامدەدەن.
بەڕێوەبەری هاتوچۆی سلێمانی بە کوردسات نیوزی راگەیاند، دوو پێشنیازیان بۆ چارەسەری گرفتی ئۆتۆمبێلە بێسەرەتاکان داوەتە هاتوچۆی هەرێم. دەشڵێت، "نابێت بهێڵین هاوڵاتیان زیانمەند بن".
ئاسۆ محەمەد ئەمین بەڕێوەبەری بەڕێوەبەرایەتی گشتیی هاتوچۆی سلێمانی بە کوردسات نیوزی راگەیاند، پێویستە ئۆتۆمبێلە بێسەرەتاکان پۆلێن بکرێن، چونکە بەشێکیان هەیە بەکەڵکی ئەوە نایەت بەسەر شەقامدا بڕۆن، بەشێکیشیان دەکرێت مامەڵەیان لەگەڵدا بکرێت.
ئاماژەی بەوەشکرد، ناکرێت ئەو گرفتە بەو جۆرە بمێنێتەوە، دەبێت لیژنەیەکی پسپۆڕ پۆلێنیان بکات.
بەڕێوەبەری هاتوچۆی سلێمانی ئەوەشی خستە روو، "نابێت بهێڵین هاوڵاتی زۆر زیانمەند ببێت، ئەگەر هۆکارەکەی هەڵەی هاوڵاتیانیش بووبێت".
دەشڵێت، دەبێت حکومەت بچێتە ژێر باری بەشێکی قەرەبووەکان و بۆ ئەو مەبەستە دوو پێشنیازیان خستووەتە روو.
ئاسۆ محەمەد روونیشیکردەوە، لە ئەگەری یەکەمدا حکومەت دەتوانێت وەک مراندن ئۆتۆمبێلەکانیان لێوەبگرێتەوە و ئۆتۆمبێلی نوێ بهێنن، لە رابردوودا ئەوە دەکرا.
راشیگەیاند، پێشنیازی دووەم ئەوەیە، ئەو هاوڵاتیانە خۆیان ئۆتۆمبێلەکانیان رادەستی حکومەت بکەن، لە بەرامبەرا حکومەت لە رسومات و کۆمەڵێک رێکاری هاوردەکردنی ئۆتۆمبێلێکی دیکە خۆش ببێت کە ئەوان دەیهێنن.
کەشناسیی هەرێم پێشبینییەکانی کەشوهەوای ئەمڕۆ و سبەی راگەیاند، سبەینێ و دووسبەی پلەکانی گەرما بەرزتر دەبنەوە و ئەگەری نمەباران هەیە.
کەشناسیی هەرێم رایگەیاند، ئەمڕۆ دووشەممە، ئاسمان بەگشتى نیمچەهەور دەبێت و ئەگەرى نمەبارانى کەم هەیە لە بەشێک لە ناوچە شاخاوییەکانى سنوورى پارێزگاى دهۆک و پارێزگاى هەولێر.
ئەوەش هاتووە، سبەی سێشەممە، ئاسمان بەگشتى نیمچەهەور دەبێت و ئەگەرى نمەبارانێکی کەم هەیە لە بەشێک لە ناوچە شاخاوییەکانى سنوورى پارێزگاى دهۆک و پارێزگاى هەولێر.
کەشناسی دەشڵێت، ئەمڕۆ و سبەی پلەکانی گەرما بەرز دەبنەوە.
بەرزترین پلەکانی گەرمای پێشبینیکراو بە پلەی سیلیزی :
هەولێر: ١٧ پلەى سیلیزى
سلێمانی: ١٦ پلەى سیلیزى
دهۆک: ١٦ پلەى سیلیزى
کەرکوک: ١٨ پلەى سیلیزى
هەڵەبجە: ١٥ پلەى سیلیزى
گەرمیان: ٢٠ پلەى سیلیزى
سۆران: ٩ پلەى سیلیزى
زاخۆ: ١٦ پلەى سیلیزى
حاجی ئۆمەران: ٧ پلەى سیلیزى
دوای سەردانەکەی بۆ چەند وڵاتێکی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست، وەزیری بەرگریی هۆڵەندا دوێنێ لە بەغدا بوو و ئەمڕۆش گەیشتە هەولێر، بڕیارە لەگەڵ بەرپرسانی هەرێم لەبارەی چەند پرسێک لەناویشیاندا 'داعش' کۆببێتەوە.
ئەمڕۆ دووشەممە، رۆبین بریکلمانیس وەزیری بەرگریی هۆڵەندا بە سەردانێکی رەسمی گەیشتە هەولێر و لەلایەن شۆڕش ئیسماعیل وەزیری پێشمەرگەوە پێشوازی لێکرا.
بڕیارە رۆبین بریکلمانیس لەگەڵ بەرپرسانی باڵای هەرێم کۆببێتەوە و لە کۆبوونەوەکاندا باس لە دوایین رووداو و پێشهاتەکانی ناوچەکە بکەن، بەتایبەت دوای رووخانی رژێمی بەشار ئەسەد و گۆڕانکارییەکانی دۆخی سیاسیی سوریا.
هەر لە کۆبوونەوەی لەگەڵ بەرپرسانی هەرێمدا، وەزیری بەرگریی هۆڵەندا باس لە پەیوەندیە دوو قۆڵیەكانی هەرێم و وڵاتەکەی دەکات.
ماوەی چەند رۆژێکە، رۆبین بریکلمانیس وەزیری بەرگریی هۆڵەندا لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاستە و سەردانی سوریا و بەغدادی کرد.
هاوکات، لە نزیکەوە چاوی بە هێزەکانی هۆڵەندا لەم ناوچانە کەوتووە، جەختیشی کردووەتەوە لە مانەوەی هۆڵەندا لە هاوپەیمانی نێودەوڵەتی دژ بە داعش لە عیراق و سوریا.
هۆڵندا، لە ساڵی ٢٠١٢ـەوە کونسوڵخانەی لە هەرێمی كوردستان كردووەتەوە و یەكێكە لە وڵاتانی ئەندام لە هاوپەیمانی نێودەوڵەتی دژ بە داعش. ساڵی ٢٠٢١ بەمەبەستی مەشقكردن بە هێزەكانی پێشمەرگە، زیاتر لە ١٥٠ سەرباز و راوێژكاری رەوانەی هەرێمی كوردستان كردووە.
سەرۆكی یەكێتی دەڵێت، پشتیوانیی هەموو ئەو هەوڵانە دەكەن كە ئامانجەكەی پاراستنی مافەكانی گەلی كوردە لە سوریا.
بافڵ جەلال تاڵەبانی سەرۆكی یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان لە مەكتەبی سیاسی لە هەولێر لەگەڵ وەفدێكی باڵای پارتی یەكسانی و دیموكراتی گەلان (دەم پارتی) كۆبووەوە و هەردوولا جەختیان لە پاراستنی مافەكان و رێزگرتن لە ئیرادەی سەرجەم نەتەوە و پێكهاتەكانی سوریا بە تایبەتی گەلی كورد كردەوە، داواشكرا هەمووان پێكەوە بە یەكسانی بڕیار لە چارەنووسی سوریا بدەن و قۆناغێكی نوێی حوكمڕانی بهێننە كایەوە.
لە كۆبونەوەكەدا سەرۆك بافڵ رایگەیاند، پشتیوانیی هەموو ئەو هەوڵانە دەكەن كە ئامانجەكەی پاراستنی مافەكانی گەلی كوردە لە سوریا، پاڵپشتیی گەلی كوردیش دەكەن لە رۆژئاوا بۆ سەرخستنی ئامانجەكانیان و هەوڵەكانی مەزڵوم كۆبانێ لەو قۆناغە هەستیارەدا بۆ پاراستنی ئارامیی ناوچەكە بەرزدەنرخێنن.
لەبەرامبەریشدا وەفدی باڵای دەم پارتی رایگەیاند، بە سیاسەتێكی نیشتمانییەوە كار بۆ بەدیهێنانی ئاشتی و سەقامگیری دەكەن، هەوڵەكانیشیان لەپێناو پاراستنی مافەكانی گەلی كورد لە سوریا بەردەوام دەبێت.
فەرماندەی گشتی هەسەدە دەڵێت لە چوارچێوەی سوریادا نوێنەرایەتی پارێزگا و ناوچەكانیان دەكەن و داوای سیستمی فیدراڵییان نەكردوە.
مەزڵوم كۆبانێ، فەرماندەی گشتی هێزەكانی سوریای دیموكرات (هەسەدە) رایگەیاند، دەیانەوێت لە چوارچێوەی سوریای نوێدا، لە ناوچە كوردییەكان ئیدارەیەكی خۆسەر هەبێت و بەشێكبن لە سوریا و بەهێزەوە بەشداربن لە پرۆسەی سیاسی و بنیاتنانەوەی سوریای نوێدا، جەختیش دەكاتەوە هیچ داواكارییەكییان بۆ سیستمی فیدراڵی نییە.
وتیشی، تائێستا هەڵوێستەكانی ئیدارەی نوێی دیمەشق ئەرێنین و بە ئەرێنییەوە لە هەڵوێستەكانیشیان دەڕوانن، پێویستە لە پێناو داهاتوودا دانوستان بكەن، ئامادەكاریشیان كردوە بۆئەوەی بەمزووانە دانوستانەكان دەستپێبكەن.
مەزڵوم كۆبانێ راشیگەیاندووە، مەترسی لەسەر كۆبانێ هەیە و هەڕەشە و هێرشەكانی توركیا بەردەوامن، لەگەڵ ئەمریكا و هاوپەیمانیی نێودەوڵەتی و حكومەتی نوێی دیمەشقیش گفتوگۆ دەكەن، بۆئەوەی رێگری لە هێرشەكانی توركیا بكەن، پێویستە حكوومەتی نوێی سوریاش بە ئەرك و ڕۆڵی خۆی هەڵبستێت، چونكە ئەو ناوچانە بەشێكن لە سوریا.
دوو ناوچەی سەركردایەتی لە چوارچێوەی وەزارەتی پێشمەرگە دەستبەكاردەبن، وەزیری پێشمەرگەش دەڵێت، ئەو ناوچانە بۆ رێكخستنەوە و یەكخستنەوەی هێزی پێشمەرگەی كوردستانە لە ژێر سەركردایەتی وەزارەتی پێشمەرگەدا.
شۆڕش ئیسماعیل وەزیری پێشمەرگە سەرپەرشتی كۆبوونەوەیەكی باڵای كرد لە وەزارەتی پێشمەرگە، كە لێپرسراوی تیمی راوێژكارانی سەربازیی هاوپەیمانان لە هەرێمی كوردستان ئامادەبوو، لە كۆبونەوەكەدا بڕیاردراوە دوو ناوچەی سەركردایەتیی لە چوارچێوەی وەزارەتی پێشمەرگە لە سەرەتای ساڵی 2025 دەستبەكاربن، كە هەموو هێزەكانی پێشمەرگەی كوردستانی تێدا رێكدەخرێتەوە و لە چوارچیوەی وەزارەتی پێشمەرگەدا جێگیردەبن، بە كۆی دەنگیش بڕیاردرا لەسەر بنیاتنانی بنەماكانی یەكەیەكی یەكگرتووی ژمێریاری سەربازیی بۆ هێزی پێشمەرگەی كوردستان.
وەزیری پێشمەرگە راشیگەیاند، هەمووان هاوڕابوون ئەو ژێرخانە پاڵپشت و پشتیوانی وەزارەتی پێشمەرگە دەبێت لە بنیاتنانی هێزێكی نیشتمانی یەكگرتووی كوردستانی، كە پارێزگاری لە خەڵك و خاكی كوردستان دەكات لە هەر مەترسییەك كە لە ئێستا و ئایندەدا روبەڕوویان دەبێتەوە.
فەرماندەیی هێزەکانی کۆماندۆی کوردستان لەبارەی هەڵدانەوەی لەبارەی هەڵدانەوەی گۆڕێکی بە کۆمەڵ لە سەماوە راگەیەنراوێکی بڵاوکردەوە و رایگەیاند؛ دڵنیایی دەدەینە خەڵكی كوردستان، كە ناهێڵین ئەنفال و هاوجۆرەكانی "ئەنفال" بەسەر گەلەماندا دووبارە بێتەوە و تا دوا ساتەكانی ژیانمان پارێزگاری لە شكۆی گەل و خاكی پیرۆزی كوردستان دەكەین.
دەقی راگەیەنراوەکەی فەرماندەیی هێزەكانی كۆماندۆی كوردستان:
دوای زیاتر لە سێ دەیە "ئەنفال" هێشتا ژیلەمۆی نەكوژاوەی ناخی هەموو مرۆڤێكی خاوەن ویژدانە
هەڵدانەوەی گۆڕێكی بەكۆمەڵ لە بیابانەكانی باشووری عیراق ، جارێكی دیكە گڕی لە هەست و سۆز و ویژدانی مرۆڤایەتی بەردا ، كاتێك دەبینیت دایكێك باوەشی بە منداڵە جگەر گۆشەكەیدا كردووە و لە لایەكی دیكەوە دوو منداڵی پاكیزە ئاسا لە ئامێزی یەكتریدان و هەموویان پێكەوە ڕۆحیان تەنها لەبەر "كورد" بوونیان بە نیشتمان بەخشیوە.
ئەمڕۆ یەكشەممە ٢٢ی كانوونی یەكەمی ٢٠٢٤، لە بیابانی تەل ئەلشێخیەی قەزای سەلمان-ی سەر بە پارێزگای سەماوە لە باشووری عیراق گۆڕێكی بە كۆمەڵ دۆزرایەوە، كە بەدەیان ئێسك و پروسكی تێدا بوو، ئەوانەی لە گۆڕەكەدا بوون لە بەهاری تەمەنیاندا بوون و جلوبەرگی بەهارەی كوردیان لەبەردا بووە و تەنها تاوانیان "كورد"بوونیانە، كە دیمەنەكانی نێو گۆڕەكە ناخ و دڵی هەموو خاوەن ویژدانێك دەهەژێنێت، ئەوەی ئەمڕۆ بینیمان نمونەیەكی حاشا هەڵنەگری بێ ویژدانی رژێمی لەناوچووی بەعسی ڕووخاوە، كە بەرامبەر گەلی كورد ئەنجامیدا.
تراژیدیایی ئەم گۆشەی نیشتمان و دیمەنە ناخهەژێنەكانی "ئەنفال" ئەوەمان پێ دەڵێت ، كە كورد جگە لە چیاكان كەس دۆستی نیە و ناشبێت، بۆیە پەند و وانە وەرنەگرتن و لەبیركردنی یادەوەرییە تراژیدیاكان و لە یادكردنی خیانەت و لەبیركردنی مێژووی تاڵ و شكستەكانی ڕابردوو و غەدر و نەهامەتییەكان ، مانای ڕازییی بوونە بە دووبارە بوونەوەی ئەنفال و هاوشێوەكانی.
ئێمە لە "كوڕانی كۆماندۆ" خوێنی تاك بە تاكمان دەبەخشین و دڵنیایی دەدەینە كۆمەڵانی خەڵكی كوردستان، كە ناهێڵین ئەنفال و هاوجۆرەكانی "ئەنفال" بەسەر گەلەماندا دووبارە بێتەوە و تا دوا ساتەكانی ژیانمان پارێزگاری لە شكۆی گەل و خاكی پیرۆزی كوردستان دەكەین.
لەكۆتاییدا درود و سڵاو بۆ ڕۆحی پاكی شەهیدانی دەستی ئەنفال و سەرجەم شەهیدانی ڕێگای ڕزگای كوردستان دەنێرین و نەفرەت لە عەلی حەسەن مەجید-ەكانی رابڕدوو و هاوشێوەكانی ئێستای دەكەین.
ڕاگەیاندنی فەرماندەیی هێزەكانی كۆماندۆی كوردستان
مەکتەبی شەهیدان و تێکوشەران لەبارەی هەڵدانەوەی گۆڕێکی بە کۆمەڵ لە سەماوە راگەیەنراوێکی بڵاوکردەوە و دەڵێت؛ پێویستە حکومەتی عیراقی قەرەبووی کەسوکاری قوربانیەکان بکاتەوە و رۆڵی خانمی یەکەمی عیراقیش بەرزدەنرخێنین کە بایەخ بە پرسە نیشتمانیە دەدات؛ هەوڵ بۆ دۆزینەوەی گۆڕە ونبوەکان دەدات.
دەقی راگەیەنراوی مەکتەبی شەهیدان و تێکۆشەران:
بەبۆنەی هەڵدانەوەی گۆڕێکی تری بەکۆمەڵی سەردەمی ئەنفال
کۆمەڵانی خەڵکی کوردستان
کەسوکاری قوربانیانی ئەنفال و جینۆساید
هەمووان دەزانن کە تاوانەکانی جینۆسایدی گەلی کورد برینێکی ساڕێژ نەبوون و هێشتا ئاسەواری زۆری تاوانەکان ماون.
لەوانەش پرسی گۆڕە بەکۆمەڵەکان کە پرسێکی ئینسانی و سیاسیە، بەتایبەتیش لە شاڵاوەکانی ئەنفالدا بەهەزاران ژن و مناڵ و پیرو لاو لە زێدی خۆیان لە کوردستان راگوێزران بەرەو بیابانەکانی باشوری عیراق لەوێ زیندەبەچاڵ کران.
ئەو تاوانە تاوانێکی نێودەوڵەتی بوو.
پێویستە حکومەتی عیراقی قەرەبووی کەسوکاری قوربانیەکان بکاتەوە، لەهەمان کاتدا ئەرکی کۆمەڵی نێودەوڵەتیە بۆ لەمەودوا نەهێڵێ کورد توشی کۆمەڵکوژی تر ببێتەوە.
رۆژی ٢٠٢٤/١٢/٢٢ گۆڕێکی تر لە بیابانەکانی سەماوە هەڵدرایەوە. دیمەنەکانی ناو گۆڕەکان ناخ هەژێنن، قوربانیەکان هەموو کوردن و لە شاڵاوەکانی
ئەنفالدا لەوێ زیندە بەچاڵ کراون.
وەکو مەکتەبی شەهیدان و تێکۆشەران
جارێکی تر هاوخەمی بۆ سەرجەم کەسوکاری قوربانیانی ئەنفال و جینۆسایدی کوردستان دەردەبڕین.
لەهەمان کاتدا رۆڵی شاناز خان خانمی یەکەمی عیراق و ئەندامی مەکتەبی سیاسی یەکێتی بەرز دەنرخێنین کە بایەخ بەم پرسە نیشتمانیە دەدات و، هەوڵ بۆ هەڵدانەوەی گۆڕە دۆزراوەکان و هەوڵدان بۆ دۆزینەوەی گۆڕە ونبوەکان دەدات. هەروەها کارکردن بۆ وەرگرتنی سامپڵی خوێن لە کەسوکاری قوربانیان لەپێناو ناسینەوەی قوربانیەکان هەنگاوێکی نوێیەو، دەستخۆشی لە هەوڵەکانی خانمی یەکەمی عیراق دەکەین و ئەم پرۆسەیە دەبوو زوتر ئەنجام بدرایە، بەڵام هێشتا درەنگ نیەو پێویست دەکات بەردەوام بێ تا هەموو کەسوکاری قوربانیان سامپڵی خوێنیان لێ وەردەگیرێت.
خوازیارین ئێسک و پروسکەکان لەمەراسیمێکی شایستەدا، بەئامادەبونی نوێنەرانی وڵاتان و دیپلۆماتکارانی نێودەوڵەتی بگەڕێنرێنەوە خاکی نیشتمان و بەشکۆوە بەخاک بسپێردرێن.
لە شاڵاوەکانی ئەنفالدا زیاتر لە ( ١٨٢٠٠٠ ) مرۆڤی کورد بونە قوربانی دەستی رژێمی لەناوچووی بەعس. هێشتا ئاسەوارەکانی تاوانەکە بەسەر کۆمەڵگای کوردستانەوە دیارەو برینەکانی هەرگیز ساڕێژ نابن.
مەکتەبی شەهیدان و تێکۆشەران
٢٠٢٤/١٢/٢٢
دادگای كەرخ بڕیارێكی پێشووی سەبارەت بە گرێبەستیە نەوتیەكانی هەرێم هەڵوەشاندەوە، بەوەش گرێبەستەكانی ٩ كۆمپانیا لەگەڵ هەرێم بە یاسایی دادەنرێن.
پێگەی "عیراق ئۆیڵ ریپۆرت" بڵاویكردەوە، دادگای تێهەڵچوونەوەی كەرخ ١٨ی ئەم مانگە بڕیارێكی پێشووی خۆی هەڵوەشاندەوە كە پێشتر لەسەر بنەمای سكاڵای وەزارەتی نەوت دەریكردبوو بۆ هەڵوەشاندنەوەی گرێبەستەكانی نۆ كۆمپانیای نەوتی لەهەرێمی كوردستان.
گرێبەستی ئەو كۆمپانیایانەی كە بڕیارەكە دەیانگرێتەوە و بەپێی دوایین بڕیاری دادگا یاسایین بریتین لە كۆمپانیای ئەداكس، داناغاز، دی ئێن ئۆ، گازپرۆم، جێنێل ئینێرجی، گالف كیستۆن، ئێچ كەی ئێن ئینێرجی، شاماران، وێسترن زاگرۆس.
بڕیارەكەی پێشووی دادگا ساڵی ٢٠٢٢ دەركرا كە لەسەر بنەمای سكاڵای وەزارەتی نەوتی عیراق گرێبەستە نەوتییەكانی ئەو كۆمپانیایانە لە هەرێم بە پوچەڵ دانرا، دواتریش وەزارەتی سامانە سروشتییەكان تانەی لە بڕیارەكەدا.