کوردستان
١٧ی ١٢ی هەموو ساڵێک رۆژی ئاڵای کوردستانە، ئەو ئاڵایەی بە ڕوانین لێی و بینینی خۆرێکی گەش و سێ رەنگی سور و سپی و سەوز، خەبات و تێکۆشان و هیوا و وەفا؛ وێنا دەکات.
لە ١٦ی ٤ی ساڵی ٢٠٠٤دا، پەرلەمانی کوردستان رۆژی ١٧ی ١٢ی وەکو رۆژی ئاڵای کوردستان دیاریکرد. پێشتر پەرلەمانی کوردستان ئەوەی راگەیاندووە، "ئاڵای کوردستان رەمزی قەوارەی هەرێمی کوردستانە و لە دەستووری هەمیشەیی عێراق دانی پێدانراوە."
ساڵانە لە رۆژی ئاڵای کوردستاندا، لە سەرجەم دامودەزگا و خوێندنگەکانی هەرێمدا ئاڵا هەڵدەکرێت و جلی کوردی لەبەردەکرێت و بە چەندین چالاکی یادی دەکرێتەوە، لە ناوەندەکانی خوێندنیشدا چالاکی تایبەت بۆ ئەو یادە بەڕێوەدەچێت.
ئەگەرچی مانگی ١٢ لە هەرێمی کوردستان بەر سەرماوسۆڵە دەکەوێت، بەڵام دڵی جگەرگۆشە و خوێندکارانی ئەم خاکە و مامۆستایان و کارمەندانی دیکە ئەوەندە گەرمە، بە چەندین چالاکی جۆراوجۆر ئەو رۆژە پیرۆز دەکەن و بەرز رایدەگرن.
لەپاڵ هەڵکردنی ئاڵادا لە ناوەندە جیاوازەکان، بەهۆی دۆخی ئابووری و نەدان و دواکەوتنی موچەوە لە چەند ناوەندێک دەوام راگیراوە و ئەو یادکردنەوەیە بەڕێوەناچێت.
ساڵی رابردووش، بایکۆت بەشێوەیەکی گشتی قوتابخانەکانی سنووری پارێزگاکانی سلێمانی و هەڵەبجە، ئیدارەکانی گەرمیان و راپەڕین وقەزای کۆیە، ئەو یادە تەنها لە چەند خوێندنگەیەکدا کرایەوە و بەشێوەیەکی گشتی سەرجەم ناوەندەکانی خوێندنی نەگرتەوە.
رۆژی ئاڵای کوردستان
١٧ی ١٢ی ساڵی ١٩٤٥ی زاینی، کە بە ساڵی کوردی هاوکات بوو لەگەڵ ٢٦ی سەرماوەزی ٢٦٤٥، لە مەراسمێكدا، ئاڵای کوردستان لەسەر شانی کەریمی نازمی، لە مەیدانی چوارچرای مەهابادەوە بەرەو باڵەخانەیەکی بەرزی مەهاباد برا و بە ئامادەبوونی قازی محەمەد و هاوشانی چەندین کەسایەتی ئەو کاتە و هاوڵاتیان، ئاڵاکە لەسەر ئەو باڵەخانەیە هەڵکرا.
دوابەدوای هەڵکردنی ئاڵای کوردستان لە مەهاباد، ئاڵا لەو شار و شارۆچکانەی دیکەش هەڵکران کە لەژێر دەسەڵاتی شای ئەوکاتەی ئێراندا نەبوون.
رەنگەکان و شێوەی ئاڵای کوردستان
دکتۆر قاسملۆ سکرتێری پێشووتری حزبی دیموکراتی کوردستانی ئێران دەڵێت، ئەو کات ئاڵای کوردستان رەنگە بنەڕەتییەکانی بەهەمان شێوەی ئێستا سێ رەنگ بوون، سوور لە سەرەوە و سەوز لە ناوەڕاست و سپی لەنێوانیاندا، هێمای کوردستانیش قەڵەمێک بوو لەنێوان دوو گوڵەگەنمدا و خۆرێک لە سەریانەوە هەڵهاتبوو. کە قەڵەمەکان مانای بایەخ و گرنگی فەرهەنگ و زانست بوو و گوڵەگەنمەکانیش هێمایەک بوون بۆ کار و بەرهەمی کوردەکان، خۆریش سیمبولی ئازادی بوو.
ئاڵای کوردستان هەر لە رابردووەوە و بەپێی سەردەمە جیاوازەکان چەندین جار گۆڕانکاری بەسەر شێوەکەیدا هاتووە، بەڵام بەشێوەیەکی سەرەکی لەنێووان ئەو چوار رەنگەدا ماوەتەوە.
بەپێی سەرچاوە جیاوازەکان ئەمانە چەند وێنەیەکی ئاڵای کوردستانن لە سەردەمە جیاوازەکاندا
پەرلەمانی کوردستان و بەیاسا رێکخستنی ئاڵا
لە ساڵی ١٩٩٩دا پەرلەمانی كوردستان بە یاسا شێوازی ئاڵا و مامەڵەكردنی لەگەڵیدا رێكخست، لە دەقی یاساکەدا هاتووە:
هەرێمی كوردستانی عێراق ئاڵایەكی شێوە لاكێشەیی دەبێت، پانیەكەی سێ یەكی درێژیەكەی دەبێت و بەسەر سێ لاكێشەی ئاسۆیی یەكسان لە درێژی و پانی دابەشكراوە، بەم شێوەیە:
یەکەم: لاكێشەی سەرەوە رەنگی سوورە، هێمایە بۆ شەهیدانی بزووتنەوەی رزگاریخوازی كورد.
دووەم: لاكێشەی ناوەڕاست سپیە، هێمایە بۆ ئاشتی و ئازادی و دیموكراتی و لێبوردەیی كە گەلی كوردستان دەیەوێت.
سێیەم: لاكێشەی خوارەوە رەنگی سەوزە، هێمایە بۆ كشتوكاڵ و سروشت و ژینگەی كوردستان.
چوارەم: لە ناوەراستی لاكێشە سپیەكەدا خۆرێك هەیە رەنگی زەردە، دەكەوێتە خاڵی یەكتربڕی رووبەری لاكێشەكە، ٢١ تیشكی سێگۆشەی یەكسانی لێ دەردەچێت، بەرزی تیشكەكان دەگاتە ناوەڕاستی هەردوو لاكێشەی سوور و سەوز، خۆرەكە هێمایە بۆ بەردەوامبوونی ژیان و مەعریفە و هیوا و گەشبینی، ٢١ تیشكەكەش هێمایە بۆ بۆنەی نەتەوەیی نەورۆز، رۆژی بەرەنگاربوونەوە و راپەرین و شۆڕش و رزگاری دژی زوڵم و ستەم و چەوسانەوە.
ئازادانە ئاڵا هەڵدەکرێت
ئێستا ئاڵای کوردستان سنوورەکانی هەرێمی بڕیوە و ئازادانە لە وڵاتانی دیکەش هەڵدەکرێت، بە جۆرێک، لە بەشێکی زۆری سەردانە فەرمییەکانی بەرپرسان بۆ وڵاتان بە ئاڵای کوردستان پێشوازییان لێدەکرێت.
ئێستا کورد لە وڵاتە جیاوازەکاندا بە ئازادانە رۆژی ئاڵاکەی بەرز رادەگرێت و لە ١٧ی ١٢دا یادی دەکاتەوە و چالاکی بۆ رێکدەخات.
فەرماندەیی هێزەکانی كۆماندۆی كوردستان بۆ ڕۆژی ئاڵای کوردستان پەیامێکی بڵاوکردەوە و رایگەیاند؛ ئەمڕۆ یادی "ڕۆژی ئاڵا" دەكەینەوە، لە هەموو كاتێك زیاتر پێویستمان بەتەبایی ناوخۆیی و گیانی برایەتی و لێكتێگەیشتن و لێبووردەیی و كاری پێكەوەیی و ئامادەسازی سیاسی و سەربازی هەیە.
دەقی پەیامەکەی کۆماندۆی کوردستان
رۆژی ئاڵای پیرۆزی كوردستان
ئاڵاكەمان سیمبوڵی گیان فیدایی و قوربانیدان و سەرفرازییمانە، شانازی بە سەر بڵندی و شكۆمەندی ئاڵاكەمانەوە دەكەین، سڵاو و درود بۆ رۆحی پیرۆزی ئەو شەهیدانە دەنێرێن، كە لە پێناو "ئاڵای كوردستان"دا کاروانێک قوربانیان داوە و "كوڕانی كۆماندۆ" درێژە پێدەری ئەو كاروانەن.
لەرۆژی ئاڵای كوردستاندا گەرمترین و جوانترین پیرۆزبایی لە كەسوكاری سەربەرزی شەهیدان و كۆمەڵانی خەڵكی كوردستان و ڕێبوارانی ڕێگای ئەو ئاڵایە دەكەین، دەستمان لە سەر دڵ و بەشكۆوە لە بەرامبەر ئاڵاكەمان ڕادەوەستین و ئەو یادە بەرز ڕادەگرین.
"كوڕانی كۆماندۆ" زیاتر لە جاران قوربانی بۆ خاك و ئاڵاكەمان دەدەین، هاوشێوەی (لۆگۆ)كەمان ئاڵای کوردستانمان لەنێو سنگ و دڵ و ناخمان هەڵگرتووە، کە مێژوویەكی دووری نیە بۆ پاراستنی شكۆی ئاڵا و خاكی پیرۆزی كوردستان، شەهیدی فەرماندەی خۆشەویستمان "ئاكام عومەر" یەكێك بوو لە رێبوارانی ئەو کاروانە.
ئەمڕۆ لە كاتێكی هەستیاردا ئێمە لەم بەشەی كوردستان یادی "ڕۆژی ئاڵا" دەكەینەوە، كە ناوچەكە بە گۆڕانكارییەكی زۆر خێرا و ئانیدا تێپەڕ دەبێت، بۆیە جەخت لەوە دەكەینەوە، كە لە هەموو كاتێك زیاتر پێویستمان بەتەبایی ناوخۆیی و گیانی برایەتی و لێكتێگەیشتن و لێبووردەیی و كاری پێكەوەیی و ئامادەسازی سیاسی و سەربازی هەیە، لە پێناو پاراستنی ئەو قەوارە دەستوورییە، كە بەری ڕەنج و خەبات و قوربانیدانی خەڵكی كوردستانە و موڵكی تایبەتی هیچ كەس و لایەن و ئایدۆلۆژیاییەكی دیاریكراو نییە، كە ئەركە لەسەر هەموولایەك كاری لەپێشینەمان پاراستنی قەوارەكە و ئاڵاكەی بێت.
جارێکی دیکە بەڵێن بە خودا و سەرۆك بافڵ تاڵەبانی، سەرۆکی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان و كەسوكاری سەربەرزی شەهیدان و كۆمەڵانی خەڵكی كوردستان دەدەین، کە خوێنی تاك بە تاكی " كوڕانی كۆماندۆ" خەڵات بێت ، بۆ بەرز ڕاگرتنی ئاڵای پیرۆزی كوردستان و پاراستنی خاك و نیشتمان.
ڕۆحی شەهیدانی كاروانی پاراستنی شكۆی ئاڵای كوردستان شاد و هەر بەرز و شەكاوە بێت ئاڵاكەمان...
راگەیاندنی فەرماندەیی هێزەکانی كۆماندۆی كوردستان
وەفدێکی دانوستانکاری یەکێتی بە سەرۆکایەتی قوباد تاڵەبانی بۆ کۆبوونەوە لەگەڵ پارتی دیموکراتی کوردستان گەیشتە پیرمام
پێشتر وتەبێژی یەکێتی نیشتمانی کوردستان،سەعدی ئەحمەد پیرە رایگەیاندبوو،کە بۆ مەبەستی پێکهێنانی حکومەت و پرسی مووچەو تاوتوێکردنی دۆخی سوریایش سەردانی پارتی دیموکراتی کوردستان دەکەن
فەرماندەیی گشتی هێزەكانی ئاسایشی ناوخۆی رۆژئاوای كوردستان هۆشداری دەدات و دەڵێت، توركیا و گروپە چەكدارەكان ئامادەكاری دەكەن بۆ هێرشێكی فراوان و داوا لە سەرجەم لایەنەكانیش دەكات یەكڕیزبن و پاڵپشتی هێزەكانی سوریای دیموكرات بكەن.
فەرماندەیی گشتی هێزەكانی ئاسایشی ناوخۆی رۆژئاوای كوردستان لە راگەیەنراوێكدا ئاماژەی بەوەكردووە، ناوچەكە بە رەوشێكی مەترسیداردا تێپەڕدەبێت و وادەخوازێت كە پاڵپشتی هێزەكانی سوریای دیموكرات هەسەدە و ئاسایشی خۆبەڕێوەبەری بكەن.
داوا لە سەرجەم لایەنەكانیش دەكات كە یەكڕیز بن بۆ پاڵپشتیكردنی هێزەكانیان بۆ روبەڕوبوونەوەی هەڕەشەكان و ئاگاداری هەموو هەوڵێكی گێرەشێوێنی دوژمنەكانیان بن.
فەرماندەیی هێزەكانی ئاسایشی ناوخۆی رۆژئاوا دەشڵێت، توركیا ئاسانكاری بۆ هاتنی گروپە چەكدارەكان دەكات و دەیەوێت ئامانجەكانی خۆی بپێكێت، بەڵام بەڵێندەدەن كە هێزەكانی سوریای دیموكرات پارێزگاری لە رۆژئاوای كوردستان دەكات و ئامانجیان پاراستنی گەل و بەدیهێنانی ئاشتییە.
سبەینێ لەسەرتاسەری هەرێمی كوردستان پلەكانی گەرما نزمدەبنەوە و لە دهۆك و ناوچە شاخاوییەكانی باكور و رۆژهەڵاتیش بەفر دەبارێت.
بەڕێوەبەرایەتی گشتی كەشناسی و بومەلەرزەزانی هەرێم لە راگەیەندراوێكدا بڵاویكردەوە، سبەینێ لە سەرتاسەری هەرێمی كوردستان پلەكانی گەرما یەك بۆ دوو پلە نزمدەبنەوە و ئاسمانیش بە گشتی بەرزە هەور دەبێت.
ئەوەشی خستووەتەڕوو، سبەینێ نێوەڕۆ لە پارێزگای دهۆك و ناوچە شاخاوییەكانی باكور و رۆژهەڵات بەفر دەبارێت و دواتریش، لەكاتەكانی شەودا ئاسمان ساماڵ و كەشوهەوا جێگیردەبێت.
هەروەها، بەگوێرەی پێشبینییەكانی بەڕێوەبەرایەتییەكە، پێشبینیدەكرێت سبەینێ بەرزترین پلەی گەرما لە هەولێر بە 11 پلەی سیلیزی و نزمترین پلەی گەرماش لە حاجی ئۆمەران بە سفر پلەی سیلیزی تۆماربكرێت.
بەڕێوەبەرایەتی ئاسایشی هەولێر، دەستگیركردنی دوو باندی بازرگانیكردنی بە ماددەی هۆشبەر راگەیاند.
بەڕێوەبەرایەتی ئاسایشی هەولێر لە راگەیەنراوێكدا ئاماژەی بەوەكردووە، بەفەرمانی دادوەر دوو باندی بازرگانیكردن بە ماددەی هۆشبەریان دەستگیركردووە كە ژمارەیان پێنج كەسە.
وتیشی، لەكاتی دەستگیركردنیانی تۆمەتبارەكەكاندا، دەستبەسەر بڕێك ماددەی هۆشبەر لە جۆری كریستاڵ و مەریجوانە و كەلوپەلی كێشانی ماددەی هۆشبەردا گیراوە.
ئاسایشی هەولێر دەشڵێت، چوار تۆمەتبار لەوانەی دەستگیركراون، خەڵكی شارەكانی خوارووی عیراق و دەرەوەی هەرێمی كوردستانن.
قوباد تاڵەبانی، لێپرسراوی مەکتەبی سکرتارییەتی سەرۆک مام جەلال، ئەمڕۆ دووشەمە (16/12/2024) لە میانەی سەردانەکەیدا بۆ ئیدارەی راپەڕین، بە ئامادەبوونی جەزای سەید مەجید بە جیا لەگەڵ ئەندامانی ئەنجومەنی مەڵبەندی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان و بازنەکانی یەکێتی لە دەڤەری راپەڕین کۆبووەوە.
لە هەردوو کۆبوونەوەکەدا لێپرسراوی مەکتەبی سکرتارییەتی سەرۆک مام جەلال سوپاسی کادیران و ئەندامانی یەکێتی لە دەڤەری راپەڕین کرد کە خەمخۆرانە و بە هەستکردن بە بەرپرسیارێتییەوە هەوڵی سەرخستنی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستانیان دا لە هەڵبژاردنەکانی پەرلەمانی کوردستاندا، داواشی لێکردن بە هەمان ئیرادە و روحییەتەوە خۆیان ئامادەبکەن بۆ تۆمارکردنی سەرکەوتنێکی گەورەتر لە هەڵبژاردنی خولی داهاتووی ئەنجومەنی نوێنەرانی عیراقدا.
لە تەوەرێکی دیکەدا قوباد تاڵەبانی لەهەردوو کۆبوونەوەکەدا باسی لە قۆناغی پاش هەڵبژاردنەکان کرد، لەم چوارچێوەیەدا روونی کردەوە کە پابەندن بە هەموو ئەو بەڵێنانەی لە هەڵبژاردنەکاندا بە خەڵکی کوردستانیان داوە و یەکێتی بە هەموو هێز و تواناوە کار دەکات بۆ پێکهێنانی حکومەتێکی خزمەتگوزار و کارا کە لە ئاستی چاوەڕوانییەکانی کۆمەڵانی خەڵکی کوردستاندابێت.
لێپرسراوی سکرتارییەتی سەرۆک مام جەلال داواشی لە هەڤاڵانی یەکێتی لە دەڤەری راپەڕین کرد کە دەبێت بەر لە هەر کەسێکی دیکە ئەوان چاودێر بن بەسەر تیمی حکومەتی خۆجێیی یەکێتی لە ئیدارەی راپەڕین، چونکە ئامانجی یەکێتی گەڕانەوەی متمانەیە بۆ خەڵک و هەر کەسێک کە بەرپرسیارێتییەکی پێ دەدرێت تەنها بۆ خزمەتکردنی خەڵکە.
وتیشی لەمەودوا یەکێتی لەسەر بنەمای پاداشت و سزا کار دەکات و هەر بەرپرسێکی یەکێتی نەتوانێت لە ئاستی چاوەڕوانی خەڵکدابێت بێ هیچ دوودڵییەک سزا دەدرێت و گۆڕانکاری لە پۆستەکاندا دەکرێت
مەریوانی حاجی جەمال ١٠٠ لیتر نەوت پێشکەشی زیاتر لە هەزار ماڵێکی خاوەن پێداویستی تایبەت دەکات.
زریان ساڵح لێپرسراوی راگەیاندنی پرۆژەكانی مەریوانی حاجی جەمال رایگەیاند، "لەپێناو خزمەتکردنی چینی هەژار، لەسەر بڕیاری مەریوانی حاجی جەمال، هەڵمەتێکی فراوان لە زستاندا بۆ دابەشکردنی نەوت بەسەر خێزانە خاوەن پێداویستییە تایبەتەکاندا دەستیپێکردووە".
ئاماژەی بەوەشدا، "هەر ماڵێک کە پێویستی بێت بڕی ١٠٠ لیتر نەوت وەردەگرێت و لە سەرجەم شار و شارۆچکەکانی کوردستان پڕۆژەکە بەڕێوەدەچێت".
تەرمی كارمەندێكی پۆلیسی پاسەوانی سنور گەیەندرایە نەخۆشخانەی سەیدسادق كە شوێنەواری دوو فیشەكی پێوەیە، پۆلیسیش لێكۆڵینەوەكانی لە رووداوەكە دەستپێكردووە.
سەرچاوەیەك لە نەخۆشخانەی "شەهید شەوكەت حاجی مشیر"ی سەیدسادق بە كوردسات نیوزی راگەیاند، ئێوارەی ئەمڕۆ، تەرمی كارمەندێكی پۆلیسی پاسەوانی سنور گەیەندراوەتە نەخۆشخانەكە، كە دوو فیشەكی پێوەبووە.
كەسوكاری ئەو كارمەندەی پۆلیسیش بە كوردسات نیوزیان وت، ناوبراو لەگەڵ كوڕەكەیدا سەرقاڵی پاككردنەوەی چەكەكەی بووە و لەوكاتەدا فیشەك لە چەكەكە دەرچووە و بەری كەوتووە، لەئێستاشدا پۆلیسی سەیدسادق لێكۆڵینەوەكانی لە رووداوەكە دەستپێكردووە.
هاوكات، بەپێی زانیارییەكانی كوردسات نیوز، ئەو كارمەندی پۆلیسەی گیانی لەدەستداوە، ناو " بەختیار عەبدوڵا"یە و تەمەنی 45 ساڵە و خێزاندارە و باوكی منداڵێكە.
قوباد تاڵەبانی و تیمی یەکێتی نیشتیمانی کوردستان لەگەڵ حکومەتی خۆجێیی ئیدارەی راپەڕیندا کۆبوونەوە و قوباد تاڵەبانی ئاماژەی بەوەکرد، بەپێی ئەو هەڵسەنگاندنەی بۆ بەڕێوەبەرەکانی سنوورەکە کراوە، گۆڕانکاری لە پۆستەکانیاندا دەکرێت.
قوباد تاڵەبانی لێپرسراوی مەکتەبی سکرتارییەتی سەرۆک مام جەلال لە کۆبوونەوەی لەگەڵ تیمی یەکێتی لە حکومەتی خۆجێیی ئیدارەی راپەڕین رایگەیاند، "خزمەتکردنی هاوڵاتییانی ئیدارەی راپەڕین ئامانجی سەرەکی ئێمەیە و ئاستی رەزامەندیی هاوڵاتییانیش پێوەری سەرەکییە بۆ بەردەوامبوونی هەر بەرپرسێک لە پۆستەکەیدا".
ئاماژەی بەوەشكرد، لە کاتی پرۆسەی هەڵبژاردنەکاندا سەبارەت بە ئەدای بەرپرسانی حکومی لە ئیدارەی راپەڕین گفتوگۆی لەگەڵ چین و توێژە جیاوازەکانی دەڤەرەکە کردووە و هەڵسەنگاندنی ورد کراوە بۆ ئاستی رەزامەندیی هاوڵاتییان لە ئەدای بەرپرسەکان و دەرکەوتووە دانیشتووانی دەڤەرەکە لە ئەدای هەندێک لە بەرپرسان رازی نین.
وتیشی، لەمەودوا سیستمی پاداشت و سزا جێبەجێ دەکرێت و هەر بەرپرسێک لە ئاستی چاوەڕوانی خەڵکدا نەبێت بەبێ هیچ دوودڵییەک سزا دەدرێت و گۆڕانکاری لە پۆستەکەیدا دەکرێت.
هاوکات، سوپاسی ئەو بەرپرسانەشی کرد کە لەماوەی رابردوودا ئەرکەکانی خۆیان بە باشی راپەڕاندووە و جێی متمانەی هاوڵاتییان بوون، داوایکرد، زیاتر خۆیان ماندوو بکەن و چی پێویست بوو لە خزمەتکردنی هاوڵاتییان درێخی نەکەن.
بەپێی راگەیانراوی دوای کۆبوونەوەکە، باس لە دۆخی خزمەتگوزاریی لە دەڤەری راپەڕیندا کراوە و لەوبارەیەوە قوباد تاڵەبانی وتی، بە هەموو تواناوە هەوڵ دەدەن ئەو پڕۆژانەی کە هێشتا تەواو نەکراون لە ماوەیەکی نزیکدا تەواو بکرێن. ئاماژەی بەوەشکرد، پابەندن بەو بەڵێنانەی بە دانیشتووانی دەڤەرەکەیان داوە و هەوڵی تەواو دەدەن داواکارییەکانی خەڵک جێبەجێ بکرێن و زۆرترین پڕۆژەی وەبەرهێنان لە دەڤەرەکەدا جێبەجێ بکرێت، کارئاسانی تەواویش بۆ وەبەرهێنەران دەکرێت.
لەلایەکی دیکەوە، باسیان لە پرۆسەی پێکهێنانی کابینەی نوێی حکومەتی هەرێم کرد و لێپرسراوی مەکتەبی سکرتارییەتی سەرۆک مام جەلال روونی کردەوە، هەموو هەوڵی یەکێتی بۆ پێکهێنانی حکومەتێکی خزمەتگوزار و کارا دەبێت تا بتوانرێت کێشە و گرفتەکان چارەسەربکرێن و باشترین خزمەتگوزاریی پێشکەش بە هاوڵاتیان بکرێت.
وەزارەتى خوێندنى باڵاو توێژینەوەى زانستى ئەنجامى وەرگرتنى دەرچووانى دوانزەى ئامادەیى لە زانکۆ و پەیمانگە تایبەتەکانى هەرێمی کوردستان بۆ ساڵی خوێندنی ٢٠٢٤-٢٠٢٥ بڵاوکردەوە.
لە راگەیانراوێکدا وەزارەتی خوێندنی باڵا و توێژینەوەی زانستی ئەنجامی وەرگرتنی دەرچووانی پۆلی ١٢ی لە زانکۆ و پەیمانگە تایبەتەکانی سەر بە خوێندنی باڵا بڵاوکردەوە و تیایدا ئاماژە بەوەکراوە، خوێندکاران لە رێگای کۆدی تاقیکردنەوەکانیانەوە دەتوانن ئەنجامەکان وەربگرنەوە.
کلیک لێرە بکە بۆ دۆزینەوەی ناوەکەت
لە راگەیانراوەکەی خوێندنی باڵادا هاتووە، هاوکاتی راگەیاندنی ئەنجامەکان، کرێی خوێندن بە رێژەی ١٠-٢٠٪ کەمکراوەتەوە.
خوێندنی باڵا راشیگەیاندووە، پێویستە وەرگیراوان لەماوەى سێ رۆژدا پەیوەندى بە شوێنى وەرگرتنیان بکەن، ئەگەر نا بەپێچەوانەوە مافى وەرگرتنیان لەو بەشە نامێنێت.
دوای ٢١ ساڵ لە بێسەروشوێنبوونی، سەیفوڵا حسێنی ٤٧ ساڵ، لە ئەفریقاوە هەواڵی دایە کەسوکارەکەی لە رانییە، کە زیندووە و لە ژیاندا ماوە و دەگەڕێتەوە ناویان.
سەیفوڵا حسێن، هاوڵاتییەکی شارۆچکەی سەروچاوەیە لە ئیدارەی راپەڕین. سەیفوڵا لەدایکبووی ساڵی ١٩٧٧ـە، لە ساڵی ١٩٩٦دا بڕیار دەدات بەرەو ئەوروپا بچێت و ئەو رێگایە دەگرێتە بەر، بەڵام لە ساڵی ٢٠٠٣دا لە وڵاتی کینیا بێسەروشوێن دەبێت و سۆراغی نامێنێت.
کەسوکارەکەی باس لەوە دەکەن، لە ساڵی ٢٠٠٣ لە کینیا بێسەروشوێن بوو و دەنگ و هەواڵی نەما.
هونەر برای سەیفوڵایە و دەڵێت، دوێنێ پیان وتراوە کە براکەی لە ژیاندا ماوە و لە ئەفریقا زیندانی کراوە.
هونەر بۆ کوردسات نیوز باسی لەوەکرد، بەڕێوەبەرایەتی پاسپۆڕتی سلێمانی، دوێنێ یەکشەممە، پێی راگەیاندوون، براکەیان زیندووە و لە ژیاندا ماوە، بەدرێژایی ئەو ٢١ ساڵە لە زینداندا بووە.
ئەمڕۆ دوای ٢١ ساڵ، تەکنەلۆجیا بووە ئەو ئامڕازەی سەیفوڵا و کەسوکارەکەی بۆ یەکەمجار رووخساری یەکتر ببیننەوە و لەرێگای ڤیدیۆوە قسەیان کرد. هەر لەمڕۆشەوە سەرجەم رێکارەکان بۆ گەڕاندنەوەی لە ئەفریقاوە دەگیرێنە بەر.
سبەینێ یەكێتی و پارتی لە پیرمام كۆدەبنەوە و وتەبێژیی یەكێتی دەڵێت، لە كۆبوونەوەكەدا پێكهێنانی كابینەی نوێی حكومەت و پێشهاتەكانی سوریا و ناوچەكە تاوتوێدەكرێت.
سەعدی ئەحمەد پیرە وتەبێژی یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان بە كوردسات نیوزی راگەیاند، سبەینێ لە پیرمام كۆبوونەوەی هەردوو وەفدی یەكێتی و پارتی بەڕێوەدەچێت.
وتیشی، كۆبوونەوەكە تایبەتە بە تاوتوێكردنی پرسەكانی تایبەت بە كابینەی نوێی حكومەتی هەرێمی كوردستان و پێشهاتەكانی سوریا و ناوچەكە.
سەعدی ئەحمەد پیرە باسی لەوەشكرد، "ئامانج رەحیم سكرتێری ئەنجومەنی وەزیران بۆ وەفدی یەكێتی زیادكراوە".
كۆبوونەوەكەی سبەینێ دەبێتە دووەم كۆبوونەوەی پارتی و یەكێتی بۆ تاوتوێكردنی پرسی پێكهێنانی كابینەی نوێ لە دوای بەڕێوەچوونی هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان.
رۆژی ٣٠ـی مانگی رابردوو، وەفدی یەكێتی و پارتی لە سلێمانی كۆبوونەوە و لە راگەیەنراوێكدا جەختیانكردەوە، كۆبوونەوەكە ئەرێنی بووە و ئامادەیشیان دەربڕی بۆ درێژەدان بە كۆبونەوەكانیان.
کەشناسی هەرێم پێشبینییەکانی کەشوهەوای ئەمڕۆ و سبەی بڵاوکردەوە و رایگەیاندووە، لە دهۆک و ناوچە شاخاوییە سنوورییەکان بەفر دەبارێت و پلەکانی گەرما نزم دەبنەوە. نزمترین پلەی گەرماش بۆ سفر و سێ پلە ژێر سفری سیلیزی دادەبەزێت.
کەشناسیی هەرێم رایگەیاندووە، ئەمڕۆ دووشەممە، ئاسمان بە گشتی لە نێوان پەڵەهەور بۆ نیمچەهەوردا دەبێت و پلەکانی گەرما نزیک دەبنەوە لە تۆمارکراوەکانى دوێنێ.
ئاماژەی بەوەشکردووە، سبەی سێشەممە، ئاسمان بەگشتی بەرزەهەوری تەواو دەبێت، لە کاتەکانی نیوەڕۆدا کەمێک بەفر لە پارێزگای دهۆک و ناوچە شاخاوییە سنوورییەکانی باکوور و رۆژهەڵاتی هەرێم دەبارێت، پاشان لە کاتەکانی شەودا ئاسمان بەرەو ساماڵ دەڕوات و کەش جێگیر دەبێتەوە.
کەشناسی روونیشی کردووەتەوە، سبەینێ پلەکانی گەرما نزیک دەبنەوە لە تۆمارکراوەکانى ئەمڕۆ، تەنها ناوچە شاخاوییەکان نەبێت ١ بۆ ٢ پلەی سیلیزی نزم دەبنەوە.
بەپێی نەخشەی پێشبینییەکانی کەشناسی، بەشێوەیەکی گشتی نزمترین پلەکانی گەرما لە هەرێمدا بۆ سفر و سێ پلە ژێر سفری سیلیزی دادەبەزن، بەجۆرێک لە سۆران نزمترین پلەی گەرما سێ پلە لەژێر سفری سیلیزی و لە هەڵەبجە دوو پلە لەژێر سفری سیلیزیەوە دەبێت. جگە لە حاجی ئۆمەران کە بەرزترین پلەی گەرمای بۆ ئەمڕۆ ١ پلە و بۆ سبەینێ سفر پلەی سیلیزی دەبێت.
بەرزترین پلەکانی گەرمای پێشبینیکراو بە پلەی سیلیزی :
هەولێر: 11 پلەى سیلیزى
سلێمانی: 10 پلەى سیلیزى
دهۆک: 10 پلەى سیلیزى
کەرکوک: 13 پلەى سیلیزى
هەڵەبجە: 11 پلەى سیلیزى
زاخۆ: 10 پلەى سیلیزى
حاجی ئۆمەران: 0 پلەى سیلیزى
سۆران: 8 پلەى سیلیزى
گەرمیان: 16 پلەى سیلیزى
دەزگای میدیایی كوردسات روونكردنەوەیەك لەبارەی زانیارییەكی ناڕاست بڵاودەكاتەوە و سكاڵای یاسایش لەسەر ئەو كەسە تۆمار دەكات كە زانیارییە ناڕاستەکەی بڵاوكردووەتەوە.
دەزگای میدیایی كوردسات لە روونكردنەوەیەكدا ئاماژەی بەوە كردووە، كەسێك چەندین زانیاری ناڕاستی لەسەر دەزگاكە بڵاوكردووەتەوە، راستەوخۆ پێش بڵاوكردنەوەی بابەتەكە، لە رێگەی راوێژكاری یاسایی دەزگای میدیایی كوردساتەوە پەیوەندی بەو كەسەوە كراوە و روونكردنەوەی تەواوی لەسەر بابەتەكە پێدراوە كە ئەو بابەتە دوور و نزیك پەیوەندیی بە كوردساتەوە نییە و كۆنە و بۆ ساڵێك لەمەوبەر دەگەڕێتەوە و کێشەکە لە بانکەکەوەیە و هەر ئەو كاتەش ئەو بانكەی ناوی هێنراوە روونكردنەوەی بڵاوكردەوە، بەڵام نازانرێت لەئێستادا كە هەرێمی كوردستان و عێراق و ناوچەكە بە رەوشێكی هەستیاردا تێدەپەڕێت، مەبەست لە گەرمكردنەوەی بابەتێكی ساڵی رابردوو چییە.
راشیگەیاندووە، بە مافی یاسایی دەزانن كە لە دادگاكانی هەرێمی كوردستان سكاڵای یاسایی تۆمار بكەن لەسەر ئەو كەسە و لە رێگەی پارێزەرانیشەوە ئامادەن لە هەر وڵاتێكی ئەوروپا سكاڵای یاسایی تۆمار بكەن لەسەر ئەو كەسانەی زانیاری هەڵە لەسەر ئەو بابەتە بڵاودەكەنەوە.
دەقی روونكردنەوەكەی دەزگای میدیایی كوردسات
روونكردنەوەیەك لە دەزگایی میدیایی كوردساتەوە لەبارەی بڵاوبوونەوەی بابەتێك لە چەند میدیا و پەیجێكدا
كەسێك چەندین زانیاری ناڕاستی لەسەر دەزگاكەمان بڵاوكردووەتەوە، راستەوخۆ پێش بڵاوكردنەوەی بابەتەكە، لە رێگەی راوێژكاری یاسایی دەزگای میدیایی كوردساتەوە پەیوەندیمان بەو كەسەوە كرد و روونكردنەوەی تەواومان لەسەر بابەتەكە پێدا كە ئەو بابەتە دوور و نزیك پەیوەندیی بە كوردساتەوە نییە و كۆنە و بۆ ساڵێك لەمەوبەر دەگەڕێتەوە و کێشەکە لە بانکەکەوەیە و هەر ئەو كاتەش ئەو بانكەی ناوی هێنراوە رونكردنەوەی بڵاوكردەوە، بۆیە دەمانەوێت بۆ ئەو كەسە و و سەرجەم رۆژنامەنوسانی رونبكەینەوە كە بابەتێكی لەو جۆرە دوور و نزیك رووینەداوە و ئەو كێشەیە نە دەزگاكەمان و نە كارمەندان لێی بەرپرس نین، ناشزانین لەئێستادا كە هەرێمی كوردستان و عێراق و ناوچەكە بە رەوشێكی هەستیاردا تێدەپەڕێت، مەبەست لە گەرمكردنەوەی بابەتێكی ساڵی رابردوو چییە، بۆیە بە مافی یاسایی خۆمانی دەزانین كە لە دادگاكانی هەرێمی كوردستان سكاڵای یاسایی تۆمار بكەین لەسەر ئەو كەسە و لە رێگەی پارێزەرانیشەوە ئامادەین لە هۆڵەندا و هەر وڵاتێكی ئەوروپا سكاڵای یاسایی تۆمار بكەین لەسەر ئەو كەسانەی زانیاری هەڵە لەسەر ئەو بابەتە بڵاودەكەنەوە، چونكە سەرەڕای ناوزڕاندنی دەزگاكەمان پێشتر روونكردنەوەمان پێداوە و تەنانەت ئەو بەڵگەیەی بڵاویكردووەتەوە خۆمان بۆمان ناردووە، بۆیە داواكارین هاوڕێیان و هاوكارانیشمان .لە میدیاكارانی بەڕێز بەهەمان شێوە نەكەونە هەڵەی ئەو كەسانەوە
لیژنەی دارایی ئەنجومەنی نوێنەرانی عیراق، لە هەوڵدایە بۆ چارەسەركردنی كێشەی نەوت لە نێوان هەرێم و بەغداد و رێكخستنەوەی شێوازی كاركردن لە دەروازە سنورییەكان.
عەتوان عەتوانی سەرۆكی لیژنەی دارایی لە ئەنجومەنی نوێنەرانی عیراق رایگەیاند، لەپێناو چارەسەركردنی كێشەی نەوت لە نێوان هەرێم و عیراق و گەیشتن بە رێككەوتن لەبارەی ئەو پێشنیازانەی پێشكەش دەكرێن، لیژنەی دارایی چەند جارێك لەگەڵ وەزارەتی نەوت كۆبووەتەوە، بۆ هەمان مەبەست لەگەڵ وەزارەتی دارایی عیراقیش كۆدەبنەوە.
وتیشی، لەبارەی داهاتە نانەوتییەكانیش جیاوازییەكی زۆر لە ژمارەكانی هەرێمی كوردستان و حكومەتی عیراق هەیە، بۆ ئەوەش لەگەڵ هەردوولا لە هەوڵ و گفتوگۆدان بە مەبەستی گەیشتن بە رێككەوتن لەسەر شێوازی رێكخستنەوەی كاركردن لە دەروازە سنوورییەكان.