وەزارەتی دارایی و ئابووری حکومەتی هەرێمی کوردستان دەڵێت، سبەینێ دەست بە دابەشکردنی موچەی مانگی پێنجی مامۆستایانی گرێبەست دەکرێت.

لە راگەیەندراوێکی وەزارەتی دارایی و ئابووری حکومەتی هەرێمی کوردستان دا هاتووە، "سبەینێ دووشەممە 28ـی 7ـی 2025، موچەی مانگی پێنجی مامۆستایانی گرێبەستی وەزارەتی پەروەردە لەسەرتاسەری هەرێمی کوردستان دابەش دەکرێت".

لە راگەیەندراوەکەشدا هاتووە، "هاوکات هەمان رۆژ موچەی مانگی چواری مامۆستایانی گرێبەستی وەزارەتی خوێندنی باڵاو توێژینەوەی زانستی دابەش دەکرێت".

ئاماژە بەوەذدراوە، "هەر رۆژی دووشەممە موچەی مانگی ئایاری ساڵی 2025 و مووچەی مانگەکانی ئاب و ئەیلولی ساڵی 2024ـی سەرجەم ئەو فەرمانبەرانە دابەش دەکرێت کەلەدوای 1ـی 7ـی 2025ـەوە بەشێوەی گرێبەست و هەمیشەیی لەسەر میلاکی دامەزراوەکانی حکومەتی هەرێم دامەزراون کەشایستەکانیان لەسەر داهاتی ناوخۆی هەرێمی کوردستان خەرج دەکرێت".

 

وەزارەتی دارایی هەرێم لیستی موچەی مانگی ئایاری بڵاوکردەوە و بەپێی لیستەکە موچەی سەرجەم دەستە و وەزارەتەکان لەماوەی سێ رۆژدا دابەشدەکرێت.

وەزارەتی دارایی و ئابوری هەرێم لیستی موچەی مانگی ئایاری بڵاوکردەوە و لیستەکە هاوشێوەی مانگی نیسانە، هەر بە هەمانشێوەی مانگی نیسانیش لەماوەی سێ رۆژدا موچەی تەواوی دەستە و وەزارەتەکان دابەشدەکرێت.

 

لیستەکە بەم جۆرەیە:

سبەینێ هەینی 25ی ئایار: خانەنشینی شارستانی، خاوەنپێداویستی تایبەت، زیندانیانی سیاسی و بەرکەوتووانی چەکی کیمیایی، کەسوکاری شەهیدان و ئەنفالکراوان.

 

رۆژی شەممە 26ی ئایار: کاروباری شەهیدان و ئەنفالکراوان، پەروەردە، خانەنشینی پێشمەرگە، دارایی و ئابوری، دەستەی دەستپاکی، دەستەی وەبەرهێنان، دەستەی ژینگە، دەزگای مین، ناوچەکانی دەرەوەی هەرێم، کۆمسیۆنی باڵای هەڵبژاردن، دیوانی چاودێری دارایی، مافی مرۆڤ، ئاوەدانکردنەوە و نیشتەجێکردن، تەندروستی، ناوخۆ، داد، ئەنجومەنی دادوەریی، پلاندانان، بازرگانی و پیشەسازی، سامانە سروشتییەکان، گواستنەوە و گەیاندن، کشتوکاڵ و سەرچاوەکانی ئاو، شارەوانی و گەشتوگوزار.

 

رۆژی یەکشەممە 27ی ئایار: کاروکاروباری کۆمەڵایەتی، رۆشنبیری و لاوان، کارەبا، ئەوقاف و کاروباری ئایینی، خوێندنی باڵا، سێ سەرۆکایەتییەکەی هەرێم، پێشمەرگە، دیوان و لیواکان، یەکەی ٧٠ و ٨٠،  ب. پۆلیسی دامودەزگا نەوتییەکان، ئەنجومەنی ئاسایش و دەزگای ئاسایش، هێزی زێرەڤانی و فەرماندەیی بەرگریی فریاکەوتن.

وەزارەتی دارایی و ئابوری هەرێم رایگەیاند، بەغداد پارەی موچەی مانگی پێنجی خستە سەر هەژماری بانکیی وەزارەتی دارایی هەرێم و سبەینێ دەست بە دابەشکردنی موچە دەکرێت.

وەزارەتی دارایی هەرێم رایگەیاند، ئەمڕۆ پێنجشەممە، بەغداد بڕی 974 ملیار و 813 ملیۆن دیناری وەک شایستەی دارایی موچەی فەرمانبەران بۆ مانگی ئایار خستە سەر هەژماری بانکیی وەزارەتەکە.

ئاماژەی بەوەشکردووە، سبەینێ هەینی، 25ی تەمموز، دەست بە دابەشکردنی موچەی مانگی ئایاری موچەخۆران دەکەن.

 

لیستی موچە

ئەگەر لیستی موچە هاوشێوەی مانگەکانی رابردوو بێت، ئەوا سبەینێ خانەنشینی شارستانی، زیندانیانی سیاسی، کەسوکاری شەهیدان و ئەنفالکراوان، بەرکەوتووانی چەکی کیمیایی و خاوەن پێداویستییە تایبەتەکان موچە وەردەگرن.

کۆتا موچە دوای تێپەڕینی 50 رۆژ بەسەر دابەشکردنی موچەی مانگی ئازار، لە رۆژی 14ی ئایار دەست بە دابەشکردنی کرا و لەماوەی سێ رۆژدا موچەی سەرجەم موچەخۆران دابەشکرا، کە لیستی موچە بەم جۆرە بوو:

14ی ئایار: خانەنشینی شارستانی، خاوەنپێداویستی تایبەت، زیندانییە سیاسییەکان، بەرکەوتووانی چەکی کیمیایی و کەسوکاری شەهیدان و ئەنفالکراوان.

15ی ئایار: کاروباری شەهیدان و ئەنفالکراوان، پەروەردە، خانەنشینی پێشمەرگە، دارایی و ئابوری، دەستەی دەستپاکی، دەستەی وەبەرهێنان، دەستەی ژینگە، دەزگای مین، ناوچەکانی دەرەوەی هەرێم، کۆمسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەکان، دیوانی چاودێری دارایی، مافی مرۆڤ، ئاوەدانکردنەوە و نیشتەجێکردن، تەندروستی، ناوخۆ، داد، ئەنجومەنی دادوەریی، پلاندانان، بازرگانی و پیشەسازی، سامانە سروشتییەکان، گواستنەوە و گەیاندن، کشتوکاڵ و سەرچاوەکانی ئاو، شارەوانی و گەشتوگوزار.

18ی ئایار: کار و کاروباری کۆمەڵایەتی، رۆشنبیری و لاوان، کارەبا، ئەوقاف و کاروباری ئایینی، خوێندنی باڵا و توێژینەوەی زانستی، سەرۆکایەتی پەرلەمان، سەرۆکایەتی ئەنجومەنی وەزیران، سەرۆکایەتی هەرێم، پێشمەرگە 'دیوان، لیواکان'، یەکەی 70 و 80، ب. پۆلیسی دامودەزگا نەوتییەکان، ئەنجومەنی ئاسایش و دەزگای ئاسایش، هێزی زێرەڤانی و فەرماندەیی بەرگریی فریاکەوتن.

 

لەبارەی خانەنشینانی نوێ:

رۆژی 26ی ئایار، وەزارەتی دارایی و ئابوری هەرێم لەبارەی موچەی خانەنشینانەوە راگەیەنراوێکی بڵاوکردەوە و داوای لە سەرجەم وەزارەت و فەرمانگەکانی نەبەستراو بە وەزارەت کرد، لەسەر بنەمای فۆڕمی زانیاری بەڕێوەبەرایەتی گشتی خانەنشین دۆسیەی ئەو فەرمانبەرانە رەوانە بکەن کە تەمەنی یاساییان لە خزمەت تەواو بووە و بەپێی یاسای خانەنشینی یەکگرتووی عێراق رەوانەی خانەنشینی دەکرێن.

لە راگەیەنراوەکەدا ئەوەش هاتبوو، لە دوو مانگی رابردوو توانراوە پێنج هەزار و 261 خانەنشینی نوێ بۆ لیستی موچەی مانگی ئایار زیاد بکرێن و ناوەکانیان رەوانەی وەزارەتی دارایی حکومەتی فیدراڵ کراوە، تا بەپێی ئەو تەرخانەی لە ساڵی 2025 بۆیان جێگیر کراوە، لەگەڵ موچەی مانگی ئایار موچەی مانگەکانی رابردووشیان بۆ خەرج بکرێتەوە.

بڕیارە ئەمڕۆ حكومەتی هەرێم داهاتی ناوخۆی مانگی ئایار  رادەستی حكومەتی عیراق دەكات، بریاریشە رۆژی دووشەممە  وەزارەتی عیراق پارەی مووچەی مانگی  هەمان مانگ  رەوانەی هەرێم بكات.

بەپێی زانیارییەكانی پەیامنێری كوردسات نیوز لە بەغداد، چاوەڕوان دەكرێت ئەمڕۆ یەكشەممە وەزارەتی دارایی هەرێمی كوردستان بڕی ١٢٠ ملیار دینار وەكو داهاتی ناوخۆ بۆ مانگی پێنج، رادەستی حكومەتی فیدڕاڵ بكات.

سەرچاوەیەكیش لە وەزارەتی دارایی عیراق بە كوردسات نیوزی راگەیاند، لە دوای گەیشتنی بڕی داهاتی ناوخۆی مانگی پێنج، چاوەڕوان دەكرێت رۆژی دووشەممە وەزارەتی دارایی عیراق، تەمویلی وەزارەتی دارایی هەرێمی كوردستان بكات و پارەی موچەی مانگی پێنجی فەرمانبەران رەوانە بكات.

 

 

وەزارەتی سامانە سروشتییەکانی حکومەتی هەرێمی کوردستان، دوای هێرشکردنە سەر کێڵگەی نەوتی DNO لە "تاوکی" سونری ئیدارەی سەربەخۆی سۆران پەیامێکی بلاوکردووەتەوە و دەڵێت، "ئەم جۆرە هێرشانە بۆ سەر ژێرخانی ئابووری هەرێمی كوردستان بە تووندی ئیدانە و شەرمەزار دەکەین".

دەقی راگەیەندراوەکە

ئەمڕۆ  ڕێكەوتی 17ی تەمووزی 2025 بۆ جارێكی  دیكە كاتژمێر 10:55 لە ڕێگەی درۆنی بۆمبڕێژكراو هێرش كرایە سەر كێڵگەی نەوتی DNO لە تاوكی لە سنووری ئیدارەی سەربەخۆی زاخۆ، هێرشەكە زیانی گیانی و ماددی لێنەكەوتووەتەوە.

وەزارەتی سامانە سروشتییەكان ئەم جۆرە هێرشانە بۆ سەر ژێرخانی ئابووری هەرێمی كوردستان بە تووندی ئیدانە و شەرمەزار دەكات و چەند جارێكیش داوای لە حكومەتی فیدراڵی  و كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی كردووە بۆ پاراستنی گیانی هاوڵاتیانی نزیك بەم ناوچانە و گیانی كارمەندانی مەدەنی و ئەمنییەتیی وزە بپارێزن و ڕێگری لە هێرشەكان بۆ سەر هەرێمی كوردستان و كەرتی وزە بکەن. 

وەزارەتی سامانە سروشتییەكانی

حكومەتی هەرێمی كوردستان

17ی تەمووزی 2025

ئەمڕۆ ئەنجومەنی وەزیرانی عیراق کۆبوونەوەیەکی نائاسایی ئەنجام دەدات و تیایدا گفتوگۆ لەبارەی پرسی موچەی موچەخۆران و نەوتی هەرێم دەکەن.

دوێنێ حکومەتی هەرێم کۆبوونەوەی ئاسایی هەفتانەی خۆی ئەنجامدا و رایگەیاند، ناوەڕۆکی لێکتێگەیشتنی نێوان هەرێم و بەغداد تایبەت بە موچەی موچەخۆران و پابەندییەکانی هەرێم جێبەجێ دەکەن.

بڕیارە سەعات 1:00ی پاشنیوەڕۆی ئەمڕۆ، ئەنجومەنی وەزیرانی عیراق کۆبوونەوەیەکی نائاسایی و بەدەر لە کۆبوونەوەی ئاسایی هەفتانەی خۆی ئەنجام بدات.

لە کۆبوونەوەکەدا باس لە پرسی موچەی موچەخۆرانی هەرێم و خەرجکردنی موچە دەکرێت و هەروەها بابەتی هەناردەکردنی نەوتی هەرێمیش یەکێکی دیکە دەبێت لە تەوەرەکانی کۆبوونەوەکە.

بەپێی راگەیەنراوەکەی ئەنجومەنی وەزیرانی هەرێم، دوای جێبەجێکردنی ناوەڕۆکی ئەو لێکتێگەیشتنە، چاوەڕوان دەکرێت حکومەتی عیراق موچە و شایستە داراییەکانی هەرێم بنێرێت.

لە ئێستادا موچەخۆرانی هەرێم لە مانگی ئاب نزیک دەبنەوە، بەڵام بەهۆی ناکۆکییەکانی نێوان حکومەتی هەرێم و عیراق لەبارەی پرسی هەناردەکردنەوەی نەوت، هێشتا موچەی مانگی ئایاریان وەرنەگرتووە و زیاتر لە 70 رۆژە هیچ موچەیەک دابەش نەکراوە.

رۆژی 7ی ئەم مانگە، وەدفێکی باڵای هەرێم چوونە بەغداد و وەڵامی ئەو رەشنووسەیان گەیاندە حکومەتی عیراق، کە پێشتر خستبوویانە بەردەستی بەرپرسانی هەرێم.

پێشتر کوردسات نیوز ئەوەی ئاشکرا کردبوو کە، بەپێی رەشنووسەکە پرسی نەوت بەمجۆرەی ئێستا دەمێنێتەوە تاوەکو لەماوەی داهاتوودا وەفدێکی تەکنیکی دێتە هەرێم و لە نزیکەوە ئەوە چارەسەر دەکەن ئاخۆ هەرێم بۆ پێداویستی ناوخۆ بڕی چەند نەوتی پێویستە.

پێشتر هەرێم داوای زیاتر لە 115 هەزار بەرمیل نەوتی رۆژانەی دەکرد بۆ پێداویستی ناوخۆ و دواتر داوای 65 هەزار بەرمیل نەوتی دەکرد، بەڵام بەغداد ئامادە بوو تەنها 46 هەزار بەرمیل نەوتی بدات.

لەبارەی داهاتی نانەوتی و ناوخۆشەوە رێککەوتنێکی سەرەتایی باسدەکرا کە هەرێم مانگانە 115 ملیار دینار رادەستی بەغداد بکات و کرێی کۆمپانیاکانی نەوتیش یان بە پارەی کاش بدرێت یان بە پێدانی نەوت.

سبەینێ ئەنجومەنی وەزیرانی عیراق سەبارەت بە پرسی رێککەوتنی نێوان هەولێر و بەغداد کۆدەبێتەوە و کۆبوونەوەکەش نائاساییە.

سەرچاوەیەکی باڵا لە حکومەتی فیدراڵی بە کوردسات نیوزی راگەیاند: سبینێ کاتژمێر یەک، کۆبوونەوەیەی نائاسایی ئەنجومەنی وەزیرانی عیراق سەبارەت بە پرسی رێککەوتنی نێوان هەولێر و بەغداد بەڕێوەدەچێت.

ئەو سەرچاوە ئاماژەی بەوەشدا: تائێستا هیچ بەرنامەی کار نەنێدراوە چونکە کۆبوونەوەی نائاساییە و تەنها لەسەر پرسی هەولێر و بەغداد دەبێت.

بە ئامادەبوونی سەرۆکی حکومەت و جێگری سەرۆکی حکومەتی هەرێم کۆبوونەوەیەکی تایبەت بە پرسی موچە لە هەولێر ئەنجامدرا.

ئەمڕۆ یەکشەممە، 13ـی 7ـی 2025، بە ئامادەبونی مەسرور بارزانی سەرۆکی حکومەتی هەرێم و قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆکی حکومەتی هەرێم، کۆبوونەوەیەکی تایبەی بە پرسی موچەی موچەخۆرانی هەرێم ئەنجامدراوە و دواتر لە راگەیەندراوێکدا کە لە وێبسایتی رەسمی حکومەتی هەرێمی کوردستان بڵاوکراوەتەوە، تێیدا هاتووە: کۆبوونەوەکە تایبەت بووە بە دوایین هەوڵ و دەرئەنجامەکانی گفتوگۆ و دانوستان لەگەڵ حکومەتی فیدراڵ تایبەت بە موچە و شایستە داراییەکانی خەڵکی هەرێمی کوردستان و هەرچی زوو دەستپێکردنەوەی هەناردەی نەوتی هەرێم.

لە راگەیەندراوەکەدا ئاماژە بەوەشدراوە، "لە کۆبوونەوەکەدا جەخت لە چڕکردنەوەی هەموو هەوڵەکان لەگەڵ حکومەتی فیدراڵ کرا بۆ چارەسەرکردنی کێشەکە و لەمبارەیەوە کۆدەنگیی و هاوهەڵوێستیی هەیە بۆ دەستەبەرکردنی مووچە و شایستە داراییەکانی خەڵکی کوردستان کە مافێکی یاسایی و دەستووریی مووچەخۆرانە و حکومەتی هەرێمی کوردستان بەردەوامە لە کاری هاوبەش بۆ کۆتاییهێنان بەم کێشەیە کە بە داخەوە، کاریگەری زۆر خراپی کردووەتە سەر بژێویی و رەوشی ژیانی موچەخۆران و هاووڵاتییانی هەرێمی کوردستان بە گشتی و ئەم بابەتەش، کاری لە پێشینە و ئێستای حکومەتە و لەم پێناوەشدا، لە کاری بەردەوامدایە بۆ چارەسەرکردنی".

کۆبوونەوەی ئەنجومەنی وەزیرانی عیراق کۆتاییهات و هیچ بڕیارێک سەبارەت بە ناردنی موچەی موچەخۆرانی هەرێم نەدرا.

ئەمڕۆ سێشەممە 8ـی 7ـی 2025، ئەنجومەنی وەزیرانی عیراق کۆبووەوە، سەرەڕای ئەوەی کە هیچ بڕیارێک نەبوو لە کۆبوونەوەکەدا باس لە موچەی موچەخۆرانی هەرێم بدرێت، بەڵام بڕگەی موچەخۆرانی هەرێم بۆ کۆبوونەوەکە زیادکرا.

محەمەد عەبدولرەحمان، پەیامنێری کوردسات نیوز لە بەغداد رایگەیاند: لە کۆبوونەوەکەدا کاتژمێر و نیوێک باس لە کێشەی موچەی هەرێم کراوە، بەڵام بڕیار لە ناردنی موچە بۆ هەرێم نەدراوە.

ئەمە لە کاتێکدایە کە لە دوێنێوە وەفدێکی حکومەتی هەرێمی کوردستان لە بەغدادە بۆ بەدواداچوونی کێشەکانی نێوان هەولێر و بەغداد، بەڵام تا ئێستا نەگەشتونەتە رێککەوتن.

لە کۆبونەوەی ئەنجومەنی وەزیرانی عیراقدا بڕیاردراوە لەسەر پێکهێنانی لیژنەیەکی باڵا بۆ پێداچوونەوە بە رەشنووسی رێککەوتنی نێوان هەولێر و بەغداد.

هەروەها لیژنەکە لیژنەکە پێکدێت لە وەزارەتەکانی تەندروستی، داد، پلاندانان و خوێندنێ باڵا.

د.لەتیف رەشید سەرۆک کۆماری عیراق و محەمەد شیاع سودانی سەرۆک وەزیران کۆبوونەوە و باسیان لە پرسی موچەی موچەخۆرانی هەرێم و دوایین دۆخی ناوچەکە و هەڵبژاردنی داهاتووی عیراق کرد.

ئەمڕۆ دووشەممە، د.لەتیف رەشید سەرۆک کۆماری عیراق و محەمەد شیاع سودانی سەرۆک وەزیران کۆبوونەوە و لە کۆبوونەوەکەدا باسیان پرسی دابینکردنی موچەی موچەخۆرانی هەرێم و کارکردن بۆ چارەسەری کێشە هاوبەشەکان کرد بە پشتبەستن بە دەستور و یاسا کارپێکراوەکان.

هەر لە کۆبوونەوەکەدا باس لە ئامادەکارییەکان بۆ هەڵبژاردنی داهاتووی پەرلەمانی عیراق کرا بۆ ئەنجامدانی لەکاتی دیاریکراوی خۆیدا، بۆئەوەی کە ئەنجامەکانی رەنگدانەوەی خواستی راستەقینەی عیراقییەکان بێت.

سەرۆک کۆمار و سەرۆک وەزیران لە کۆبوونەوەکەدا گفتوگۆیان لەبارەی دۆخی ناوچەکە و پەرەسەندنەکان لەسەر ئاستی هەرێمی کرد، هەروەها ئەو ئاڵنگارییانەشی کە لە داهاتوودا ئەگەری هەیە رووبەڕووی ناوچەکە ببنەوە.

وەفدێکی باڵای هەرێم گەیشتە بەغداد و وەڵامی رەشنووسەکەی حکومەتی عیراقیان پێیە، بەپێی زانیارییە سەرەتاییەکانیش لەسەر زۆرینەی پرسەکان رێککەوتوون.

پەیامنێری کوردسات نیوز باسی لەوەکرد، وەفدێکی باڵای هەرێم گەیشتووەتە بەغداد و لەگەڵ خۆیاندا وەڵامی ئەو رەشنووسەیان پێیە کە حکومەتی عیراق خستبوویە بەردەستی هەرێم.

ئاماژەی بەوەشکرد، لێکتێگەیشتن لەنێوان هەرێم و بەغداد هەیە و زۆرینەی گرفتەکانیان تێپەڕاندووە.

بەپێی زانیارییە سەرەتاییەکان، پرسی نەوت بەمجۆرەی ئێستا دەمێنێتەوە تاوەکو لەماوەی داهاتوودا وەفدێکی تەکنیکی دێتە هەرێم و لە نزیکەوە ئەوە چارەسەر دەکەن ئاخۆ هەرێم بۆ پێداویستی ناوخۆ بڕی چەند نەوتی پێویستە.

پێشتر هەرێم داوای زیاتر لە 115 هەزار بەرمیل نەوتی رۆژانەی دەکرد بۆ پێداویستی ناوخۆ، بەڵام ئێستا داوای 65 هەزار بەرمیل نەوت دەکات، بەڵام بەغداد بەپێدانی تەنها 46 هەزار بەرمیل نەوتی رۆژانە رازییە.

لەبارەی داهاتی نانەوتی و ناوخۆشەوە رێککەوتنێکی سەرەتایی هەیە کە هەرێم مانگانە 115 ملیار دینار رادەستی بەغداد بکات.

هەرچی لەبارەی کرێی کۆمپانیاکانە؛ لێکتێگەیشتن هەیە لەنێوان هەرێم و عیراق کە کرێکە یان بە پارەی کاش یان بە پێدانی نەوت بدرێتەوە بەو کۆمپانیایانە.

ئەوەی جێگای ئومێدە، بەپێی زانیارییەکانی پەیامنێری کوردسات نیوز چاوەڕوان دەکرێت بۆئەوەی لە کۆبوونەوەی سبەینێی ئەنجومەنی وەزیرانی عیراقدا بڕیار لەسەر چارەنووسی موچە بدرێت.

وەزیری کشتوکاڵی تورکیا رایگەیاند، ساڵی رابردوو وڵاتەکەی لە پلەی حەوتەمی جیهاندا بووە بۆ داهاتی بەرهەمی کشتوکاڵی و داهاتی ساڵی 2024 بەراورد بە ساڵانی پێش خۆی بە رێژەی 7٪ بەرزتربووەتەوە.

ئیراهیم یوماکلی وەزیری کشتوکاڵ و دارستانی تورکیا رایگەیاند، ساڵی رابردوو بەراورد بە ساڵانی پێشووتر داھاتی تورکیا لە بەرھەمی کشتوکاڵیدا، بەرێژەی 7٪ بەرزبوونەوەی تۆمار کردووە.

باسی لەوەشکرد، تورکیا ساڵی رابردوو لە داھاتی بەرھەمی کشتوکاڵیدا لەسەر ئاستی جیھان پلەی حەوتەمی بەدەستھێناوە بەو پێیەی داھاتی بەرھەمی کشتوکاڵی تورکیا لە ساڵی رابردوودا، گەیشتووەتە ٧٤ ملیار دۆلار.

ئەوەشی خستووەتە روو، بە پشتبەستن بە داتاکانی بانکی نێودەوڵەتی، بۆ یەکەمجار تورکیا بەربەستی ٧٠ ملیار دۆلاری لە داھاتی بەرھەمی کشتوکاڵیدا تێپەڕاند.

تورکیا یەکێکە لەو وڵاتانەی بەرهەمهێنە و بەرهەمەکانی هەم لە ناوخۆی وڵاتی خۆی بەکاردەهێنێتەوە هەم هەناردەی دەرەوەی وڵاتەکەی دەکات، کە پانتاییەکی گەورەی لە داهاتی ئەو وڵاتەدا داگیر کردووە.

سەرچاوەیەكی باڵا لە حكومەتی عیراق بە كوردسات نیوزی راگەیاند، بەغداد و هەرێم نزیكن لە گەیشتن بە رێككەوتن سەبارەت بە چارەسەركردنی پرسی موچە و دەستپێكردنەوەی هەناردەی نەوتی هەرێم .

ئەو سەرچاوەیە ئاشكرایكرد، محەمەد شیاع سودانی سەرۆك وەزیرانی عیراق رەشنووسێكی ئامادە كردووە كە بریارە لەرێی لێپرسراوێكی كورد لە حكومەتی عیراقەوە بگەیەندرێتە دەست لێپرسراوانی هەرێم، بەپێی رەشنووسەكە بەغداد داوای هەموو نەوتی هەرێم دەكات و لە بەرامبەردا ئامادەیە 46 هەزار بەرمیل نەوت بۆ پێداویستی ناوخۆی هەرێم تەرخان بكات، لە كاتێكدا هەرێم داوای 65 هەزار بەرمیل دەكات، بەڵام بەغداد ئامادەنییە پێچەوانەی راپۆرتەكانی دیوانی چاودێری دارایی عیراق مامەڵە بكات، كە 46 هەزار بەرمیل نەوتی دیاریكردوە بۆ پێداویستییەكانی ناوخۆی هەرێم.

هەروەها حكومەتی عیراق كە پێشتر داوای زیاتر لە 100ملیار دیناری كردوە لە پشكی داهاتی ناوخۆی هەرێم، ئێستا داوای 90 ملیار دینار دەكات .

بە وتەی ئەو سەرچاوەیە، ئەگەر لە 24 سەعاتی داهاتوودا رەشنووسەكە لەلایەن هەرێمەوە قبوڵ بكرێت، بە ئەگەرێكی زۆرەوە لە كۆبونەوەی رۆژی سێشەممەی ئەنجومەنی وەزیرانی عیراق بریار لەسەر خەرجكردنی موچەی هەرێم دەدرێت.

 

وەزارەتی پلاندانانی عیراق دابەزینی بەرچاوی رێژەی بێكاری لە وڵاتدا لە رێژەی 17% ـەوە بۆ 13% راگەیاند.

عەبدولزەهرا هینداوی وتەبێژی وەزارەتی پلاندانانی عیراق لە چاوپێكەوتنێكی میدیایدا رایگەیاند، ئێستا رێژەی بێكاری لە عیراق بۆ ئاستی ساڵی 2020 دابەزیوە، ئەوەش بەهۆی پەرەپێدان و دروستكردنی پڕۆژەی خزمەتگوزاری حكومی و تایبەت، لەگەڵ دەستپێكردنەوەی كاركردن لە زیاتر لە هەزار و 400 پڕۆژەی راگیراو و پێدانی قەرز بە پرۆژە بازرگانییە بچوكەكان.

ئاماژەی بەوەشكرد، دامەزراندنی دەرچووانیش بەشدار بووە لە كەمكردنەوەی رێژەی بێكاری و رەخساندنی هەلی كار لە سەرانسەری هەموو كەرتەكانی گەشەپێداندا.

وتەبێژی وەزارەتی پلاندانانی عیراق راشیگەیاند، ئەو پلانانەی حكومەت وایكردوە لە ئێستادا رێژەی بێكاری لە رێژەی 17% ـەوە كەمبێتەوە بۆ 13% ئەوەش مایەی دڵخۆشییە بۆ وەزارەتەكەیان.