عیراق
شاناز ئیبراهیم ئەحمەد خانمی یەکەمی عیراق، پەیامێکی هاوخەمی بۆ کۆچی دوایی کاوە جوتیار بڵاوکردەوە.
دەقی پەیامەکە
بەبیستنی هەواڵى ماڵئاوایی یەکجارەکی هونەرمەند (کاوە ئیبراهیم) ناسراو بە (کاوە جوتیار)، زۆر غەمباربووم.
کاوە جوتیار خزمەتێکی بەرچاوی بەبواری هونەری شانۆ و درامای کوردی کرد لەشاری سلێمانی و لەزنجیرە درامای گەردەلولیشدا بەهەستێکی قوڵەوە ڕۆڵەکەی بەرجەستە کرد.
پرسە و سەرەخۆشی لەخانەوادەکەیان و خێزانی هونەریی گەردەلول ئەکەم و هاوبەشی خەم و پەژارەیانم، خواى گەورە سەبرو ئارامی بەهەموو لایەک ببەخشێت و ئەمە دوایین ناخۆشیمان بێت.
شاناز ئیبراهیم ئەحمەد
کۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەکانی عیراق رایگەیاند، لە سبەینێوە نوێکردنەوەی تۆماری دەنگدەران دەست پێ دەکات.
کۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەکانی عیراق رایگەیاند، سبەینێ سێشەممە، 25ی ئازار، نوێکردنەوەی تۆماری دەنگدەران دەست پێ دەکات و بۆماوەی مانگێک بەردەوام دەبێت.
ئاماژەی بەوەشکردووە، نوێکردنەوەی تۆماری دەنگدەران تەواوی عیراق دەگرێتەوە و لەرێگای یەکەکانی تۆمارکردنی بایۆمێترییەوە ئەنجام دەدرێت.
ئەوەش هاتووە، پرۆسەکە هەریەک لەم خاڵآنە لەخۆ دەگرێت:
1.تۆمارکردنی بایۆمتری دەنگدەر بۆ یەکەمجار و بەتایبەت بۆ لەدایکبووانی ساڵی 2007.
2.گواستنەوەی ناوەندی دەنگدان.
3.راستکردنەوەی ناو یان ھەر ھەڵەیەکی دیکە لە زانیاری دەنگدەر.
4.سڕینەوەی ناوی مردووان.
5.تۆمارکردنی کارمەندانی ھێزە ئەمنیەکان.
6.تۆمارکردنی ئاوارەی پارێزگاکان.
وەزارەتی دادی عیراق رایگەیاند، دوای چوار ساڵ لە داخستنی، مانگی داهاتوو زیندانی چەمچەماڵ دەکەنەوە و لە ئێستادا سەرقاڵی نۆژەنکردنەوەی زیندانەکەن.
موراد ساعدی بەڕێوەبەری بەشی راگەیاندن لە وەزارەتی دادی عیراق رایگەیاندووە، دوای تەواوبوونی نۆژەنکردنەوەی زیندانی چەمچەماڵ بە نوێترین ستانداردە نێودەوڵەتییەکان، مانگی داهاتوو زیندانەکە دەکەنەوە و دەیانەوێت لە رێگای ئەو زیندانەوە قەرەباڵغی چاکسازییەکانی چەند شارێکی عیراق کەم بکەنەوە.
ئاماژەی بەوەشکرد، ماوەی چەند ساڵێکە ئەو زیندانە بەکارنەهاتووە، بۆیە وەزارەت بڕیاریداوە بەوەی نۆژەنی بکاتەوە، لە چوارچێوەی نۆژەنکردنەوەکەشدا کامێرای چاودێری بۆ سەرجەم زیندانەکە و ژوورەکان دادەنرێت و هۆڵی تایبەت بە وەرزشکردن و چەندین پێداویستی دیکەی ژیانکردنی تێدا دادەنرێت.
ئەوەشی خستە روو، نوێترین تەکنەلۆژیاکان لە زیندانەکەدا بەکاردەهێنن و فێننکەرەوە و هەواگۆڕکێی گونجاوی بۆ دابین دەکەن، دەشڵێت، "سەرجەم پێداویستییەکانی شوێنێکی شیاو بۆ ژیانکردنی تێدا دابین دەکەن".
موراد ساعدی باسی لەوەشکردووە، ئەو زیندانیانەی دەگوازرێنەوە بۆ زیندانە نۆژەنکراوەکەی چەمچەماڵ، ئەوانەن کە بە چەند تاوانێکی دیاریکراو سزادراون، لەوانەش ئەو تاوانانەی مەترسی لەسەر ئاسایش و سیستمی گشتی دروست دەکەن.
وتیشی، سزادراوەکان لە هەریەک لە پارێزگاکانی سەڵاحەدین، نەینەوا و کەرکوکەوە دەبرێنە زیندانی چەمچەماڵ و ئاسانکاری دەکرێت بۆ کەسوکاریشیان کە سەردانیان بکەن.
ماوەی چەند ساڵێکە عیراق هەوڵدەدات فشار و قەرەباڵغی سەر زیندانەکان کەم بکاتەوە، نۆژەنکردنەوەی زیندانی چەمچەماڵیش لە چوارچێوەی ئەو هەوڵانەدایە.
زیندانی چەمچەماڵ یەکێکە لە سەربازگە گەورەکانی رژێمی پێشووی عیراق، لە ساڵی 2007 دا کرا بە زیندانی فیدڕاڵی.
زیندانەکە جێگای نزیکەی چوار هەزار زیندانیی دەبێتەوە، بڕیاریشە مانگی داهاتوو زیندانەکە بکرێتەوە.
وەزارەتی نەوتی عیراق رایگەیاند، بەپێی ئەو رێككەوتنەی لەگەڵ كۆمپانیای بریتش پەتڕۆلیەم كراوە بەرهەمهێنانی نەوت تاكو ساڵی 2029 دەگەیەننە زیاتر لە شەش ملیۆن بەرمیل لە رۆژێكدا.
باسم محەمەد خزیر بریكاری وەزارەتی نەوتی عیراق رایگەیاند، وەزارەت هەوڵدەدات ئاستی بەرهەمهێنانی نەوت و غاز زیاد بكات و ئامانجیانە لە ساڵانی 2028 و 2029 رۆژانە بەرهەمهێنان بگەیەننە زیاتر لە شەش ملیۆن بەرمیل.
دەشڵێت، وەزارەت كاردەكات بۆ بەدیهێنانی ئامانجەكانی لە رێگەی كۆمپانیا نەوتیەكان كە بەدوای نەوتدا دەگەڕێن و لە ئێستادا كار لەسەر پرۆژەی پەرەپێدانی غاز دەكەن لە باشوری عیراق.
وتیشی، لە كەركوكیش لەگەڵ كۆمپانیای بریتش پەتڕۆلیەم پەرە بە چوار كێڵگەی نەوتی دەدەن و لە چەند رۆژی داهاتوودا گرێبەستی كۆتایی ئیمزا دەكرێت و دەست بە كارەكانیان دەكەن، بەم هەنگاوەش ئاستی بەرهەمهێنانی نەوت بە گشتی زیاد دەكات.
ئەنجومەنی پارێزگای دیالە بە زۆرینەی دەنگ سەرۆكی ئەنجومەنی لە پۆستەكەی دوورخستەوە.
پەیامنێری كوردسات نیوز باسی لەوەکرد، دوورخستنەوەی عومەر كروی سەرۆكی ئەنجومەنی پارێزگای دیالە پەیوەندی بە ناشەفافیەت هەیە لە گرێبەستی پرۆژەكاندا.
هەروەها نزار لێهبی بە سەرۆکی نوێی ئەنجومەنی پارێزگای دیالە دەستنیشانکرا.
نوێ دەکرێتەوە..
سودانی گرێبەستێكی لەگەڵ كۆمپانیایەكی چینی ئیمزاكرد بۆ دروستكردنی شارێكی پزیشكی لە زیقار كە چەندین پسپۆڕیی جیاجیای تێدایە.
نوسینگەی محەمەد شیاع سودانی سەرۆك وەزیرانی عیراق لە راگەیەنراوێكدا ئاماژەی بەوەكردووە، سودانی گرێبەستێكی بە بەهای 490 ملیار دینار لەگەڵ كۆمپانیایەكی چینی ئیمزاكردووە، بە مەبەستی دروستكردنی شارێكی پزیشكی لە پارێزگای زیقار و بەمزوانەش پرۆژەكە دەكەوێتە بواری جێبەجێكردنەوە.
دەشڵێت، ئەو شارە پزیشكییە 13 دامەزراوەی پزیشكی سەربەخۆ و حەوت نەخۆشخانە كە لە 700 قەرەوێڵە پێكدێن لە خۆدەگرێت، بۆ پسپۆڕییەكانی مندڵان و ژنان و نەخۆشییەكانی خوێن و شێرپەنجە و هەناوی و فریاگوزاری خێرا.
وتیشی، هەر لەو شارە پزیشكییەی زیقار كۆمەڵگەی كیلینكی پزیشكیی و توێژینەوەی زانستی و بانكی خوێن و تیشك و شوێنی مانەوەی پزیشكی تێدایە و رووبەڕی پرۆژەكەش 93 دۆنمە.
سودانیش رایگەیاندووە، حەوت نەخۆشخانە لە پارێزگاكانی تر دەكەنەوە و پرۆژەی بە نیشتیمانیكردنی كەرتی تەندروستی و دەرمان جێبەجێ دەكەن.
راوێژكاری دارایی سودانی دەڵێت، بەهۆی بە ئەلیكترۆنیكردنی حكومەت پێشبینی دەكرێت ئەمساڵ داهاتی نانەوتی گەشەی زیاتر بكات.
مەزهەر محەمەد ساڵح راوێژكاری سەرۆك وەزیرانی عیراق بۆ كاروباری دارایی رایگەیاند، بە ئەلیكترۆنیكردنی حكومەت و دامەزراوەكانی و كۆكردنەوەی داهات بەشێوەی دیجیتاڵی لە ساڵی 2024ەوە، كاریگەری زۆری هەبووە لەسەر زیادكردنی داهات بەتایبەتیش داهاتی نانەوتی.
وتیشی، لە ساڵی رابردوودا داهاتی باج زیاتر لە شەش تریلیۆن دینار بەرزبووەتەوە، ئەوەش ئاماژەیەكە بۆ بەهێزكردن و بەرزكردنەوەی گەشەی داهات لە رێگەی ئەو سیستمەوە.
دەشڵێت، بە ئەلیكترۆنیكردنی حكومەت هەنگاوێكە بۆ پاڵپشتیكردنی گەنجینەی دەوڵەت و زیادبوونی داهاتی نانەوتی و پێشبینی دەكرێت ئەو داهاتە لە ئەمساڵدا زیاتر ببێت.
سەرۆک وەزیرانی عیراق لە پیرۆزبایی جەژنی نەورۆزدا، جەختی لەسەر چەمکی خۆشەویستی و یەک چارەنووسی کردەوە.
محەممەد شیاع سوودانی، سەرۆک وەزیرانی عیراق ئەمڕۆ پێنجشەممە، لە پلاتفۆرمی ئێکس پیرۆزبایی جەژنی نەورۆزی لە خەڵکی عیراق و گەلی کورد کرد و رایگەیاند: "جوانترین پیرۆزبایی بۆ گەلی عیراق بە گشتی و گەلی کورد بە تایبەتی، بەبۆنەی جەژنی نەورۆزەوە. عێراقیش لە ئارامی و سەقامگیریدا بێت."
سەرۆک وەزیرانی عیراق لە ئێکس هیوای خواست کە بە هەوڵی برایانەی هەموو نەتەوەکان، داهاتوویەکی گەشتر بۆ عیراق دەست پێبکات.
سوودانی لەم بۆنەیەدا ئاماژەی بەوەش کرد کە جەژنی نەورۆز بیرخەرەوەی خۆشەویستی، یەک چارەنووسی و مێژووی گەورەی گەلانی عیراقە.
شاناز ئیبراهیم ئەحمەد خانمی یەکەمی عیراق، پەیامێکی هاوخەمی بۆ کۆچی دوایی ئامینەی جۆڵا بڵاوکردەوە .
دەقی پەیامەکە
بەبیستنی هەواڵى ماڵئاوایی یەکجارەکی خاتوو (ئامینە ئەحمەد ئیسماعیل) ناسراو بە(ئامینەی جۆڵا)، زۆر غەمباربووم.
بەکۆچی دوایی خاتوو ئامینەی جۆڵا، سلێمانی کەسایەتیەکی دیار و ژنێکی زەحمەتکێش و بەسەلیقە و دەستڕەنگینی لەدەستدا کە بە بەرهەمە شیرینیە دەستکرد و خۆماڵییەکانی مۆرک و ڕەسەنایەتی شاری سلێمانی ناساندبوو.
پرسە و سەرەخۆشی لەخانەوادەکەیان ئەکەم و هاوبەشی خەم و پەژارەیانم، خواى گەورە سەبرو ئارامی بەهەموو لایەک ببەخشێت و ئەمە دوایین ناخۆشیمان بێت.
شاناز ئیبراهیم ئەحمەد
د. لەتیف رەشید سەرۆک کۆماری عیراق بەبۆنەی هاتنەوەی جەژنی نەورۆزەوە پەیامێکی بڵاوکردووەتەوە و رایگەیاندووە، "داگیرساندنی مەشخەڵی نەورۆز هێمای قارەمانێتی و ڕزگاربوون و تێکۆشان و سەرکەوتنی مافە بەسەر ناهەقدا و هەروەها مژدەی ڕۆژێکی نوێ و سەرەتای ساڵی نوێی کوردییە".
دەقی پەیامەکە
بەبۆنەی هاتنەوەی جەژنی نەورۆزەوە گەرمترین پیرۆزبایی ئاراستەی گەلی کوردمان و سەرجەم پێکهاتەکانی گەلی عێراق دەکەین و هیوادارین ئەم بۆنە بە چاکە و خۆشی و بەرەکەتەوە بگەڕێتەوە بۆ گەلەکەمان خۆشی باڵ بکێشێ بە سەرتاسەری وڵاتدا .
داگیرساندنی مەشخەڵی نەورۆز هێمای قارەمانێتی و ڕزگاربوون و تێکۆشان و سەرکەوتنی مافە بەسەر ناهەقدا و هەروەها مژدەی ڕۆژێکی نوێ و سەرەتای ساڵی نوێی کوردییە.
لەگەڵ هاتنەوەی جەژنی نەورۆزدا پەیامی نیشتمانی خۆمان دووپات دەکەینەوە و داوا لە سەرجەم هێزە سیاسییەکان دەکەین یەکڕیزی نیشتمانی بەهێز بکەن و کۆڵەکەکانی سیستەمی دیموکراسی پتەو بکەن و پاراستنی ئازادییەکان و مافەکانی مرۆڤ و دەستکەوتەکان و پشتیوانیکردن لە دامەزراوە دەستوورییەکان و دەزگاکانی یاسادانان و دادوەری و جێبەجێکردن بکەنە پێشەنگی کاریان و بەوەش بەشداری لە بەرەوپێشبردنی پرۆسەی گەشەپێدان لە وڵاتدا بکەن.
جارێکی تر نەورۆز پیرۆزە له ئێوەو خەڵکی سەرتاسەری جیهان
هەموو ساڵێک بەخۆشی و شادی بۆ هەموو لایەک
د. لەتیف جەمال ڕەشید
سەرۆک کۆمار
فەرماندەی ئۆپراسیۆنە هاوبەشەكانی عیراق كوژرانی دوو تیرۆریستی داعشی لە خورماتوو راگەیاند.
فەرماندەی ئۆپراسیۆنە هاوبەشەكانی عیراق لە راگەیەندراوێكدا بڵاویكردۆتەوە ، هێزەكانی دەزگای هەواڵگری سەربازی لە ناوچەی پەڵكانەی سەر بە خورماتوو بۆسەیەكیان بۆ 4 تیرۆریستی داعش داناوە كە پیلانی هێرشیان هەبووە و لە رووبەروبونەوەكانیشدا دووان لە تیرۆریستەكان كوژراون كە یەكێكیان خۆكوژ بووە و بە پشتێنە بۆمبرێژكراوەكەی خۆی كوژراوە، هاوكات دوو تیرۆریستەكەی تریش برینداركراون .
ئاماژە بۆ ئەوەشكراوە، بۆ رێگریكردن لە دوبارە بونەوەی پیلانی هاوشێوە و بۆ ئاشكراكردنی هەر شانەیەكی نوستوی داعش لە ناوچەكەدا ، ئۆپراسیۆنی گەڕان لە ناوچەكە بەردەوام دەبێت.
شانەی راگەیاندنی ئەمنی عیراق رایگەیاند، کەمێک پێش ئێستا کۆمەڵێک چەکداری رێکخراوی تیرۆریستی داعش لەسەر رێگای خورماتوو - کفری، لە نزیک کارگەی گەچ، کەوتنە بۆسەیەکی هێزەکانمانەوە و دوو چەکداریان کوژرا.
بەپێی سەرچاوەیەکی ئەمنی کە نەیویست ناوی ئاشکرا بکرێت، چەکدارانی داعش لە ناوچەی پەلکانەوە هاتوون و کەوتونەتە بۆسەیەکی سوپای عیراقەوە.
لە راگەیەندراوەکەی شانەی ئەمنی عیراقدا هاتووە؛ یەکێک لە چەکدارەکان خۆی تەقاندووەتەوە و ئەویتریش کوژراوە و دوانیشیان هەڵهاتوون، ئاماژە بەوەشدراوە هێزەکانیان لە کێوماڵکردنی ناوچەکە بەردەوامن.
هێزەکانی سوپای عێراق لە ماوەی رابردوودا زنجیرەیەک ئۆپەراسیۆنی سەربازییان ئەنجام داوە بۆ پاککردنەوەی ناوچەکانی نێوان خورماتوو و کفری، بەڵام بەهۆی سروشتی ناوچەکەو هەبوونی ئەشکەوت و پەناگەی زۆر، هێشتا چەکدارانی داعش لەو ناوچەیە ماونەتەوە.
دوای ئەوەی لە بەرواری ٢٠٢٥/١/٢٠ داوانامەیەکی یاسایی لەلایەن بریکاری یاسایی سەرۆک کۆمارەوە تۆمارکرا. دادگای فیدراڵی عیراق بڕیارێکی نوێی دەرکرد سەبارەت بە موچەی فەرمانبەرانی هەرێمی کوردستان،
بەپێی بڕیارەکە، دادگای فیدراڵی جەختی کردەوە لەسەر پێویستی تەوتینی موچە بەگوێرەی رێنماییەکانی بانکی مەرکەزی و بانکە حکومی و ئەهلییەکان. هەروەها بڕیارەکە دەسەڵاتی هەڵبژاردنی بانک دەداتە فەرمانبەران، بە هەماهەنگی لە نێوان وەزارەتی دارایی هەرێم و وەزارەتی دارایی فیدراڵ.
لە بڕیارەکەدا، دادگای فیدراڵی جەختی لەسەر بڕیارەکانی پێشووی خۆی کردووەتەوە سەبارەت بە پێدانی موچە، تەئکیدی کردووەتەوە کە کێشەکانی نێوان حکومەتی فیدراڵ و حکومەتی هەرێم نابێت ببنە هۆکاری خەرجنەکردنی موچەی فەرمانبەران.
هاوڕێ تۆفیق، راوێژکاری سەرۆکایەتیی کۆماری عیراق، بڵاویکردەوە: "بێگومان داوای دەرکردنی فەرمانسالاریمان کردبوو، بەڵام دادگا بۆ ئەم بڕگەیان باوەڕی وابوو رەهەندی بەپەلەی تێدا نییە و پێشتر بڕیاریان دەرکردووە، بۆیە ئەم بڕگەیەی رەتکردووەتەوە."
لە کۆتاییدا، هاوڕێ تۆفیق دووپاتی کردەوە کە سەرۆک کۆمار و سەرۆکایەتی کۆمار پشتیوانی هەردوو حکومەتی فیدراڵ و هەرێم دەبن و وەکو چەترێکی نیشتمانی داکۆکی لە مافی هەموو خەڵک بە جیاوازی دەکەن و داوای یەکگرتوویی و برایەتی لە هەموو لایەک دەکەن.
سەرۆک کۆماری عیراق بەبۆنەی جەژنی برۆنایا پەیامێکی پیرۆزبایی بڵاودەکاتەوە و رایدەگەیەنێت: پشتیوانی خۆمان بۆ رۆڵەکانی ئەم پێکهاتە خۆشەویستە دوپات دەکەینەوە.
د.لەتیف رەشید سەرۆک کۆماری عیراق لە تۆڕی کۆمەڵایەتی ئێکس بڵاویکردەوە، پیرۆزبایی گەرمی خۆمان ئاراستەی رۆڵەکانی گەلەکەمان لە سابیئەی مەندائی دەکەین بەبۆنەی گەڕانەوەی جەژنی (برۆنایا)، هیوادارین جەژنێکی پڕ لە خۆشی و شادی بێت لەسایەی ئارامی و ئۆقرەیی و ئاشتیدا لە وڵاتمان.
دەشڵێت؛ لەم بۆنەیەشدا جارێکیتر پشتیوانی خۆمان بۆ رۆڵەکانی ئەم پێکهاتە خۆشەویستە دوپات دەکەینەوە و دەستخۆشیان لیدەکەین بۆ بەشداریکردنی کارایان بە چالاکیە جۆراوجۆرەکان و رۆشنبیریان لە سەرجەم کایەکانی مێژوی وڵاتەکەماندا و دەستگرتنیان بە یەکێتی نیشتیمانیەوە.
سەرۆکایەتی کۆمار بە بۆنەی سی و حەوتەمین ساڵڕۆژی مەرگەساتی هەڵەبجە مەراسیمی ساتێک بێدەنگی و ماتەمینی رێکخست.
بە سەرپەرشتی و ئامادەبوونی ، د.لەتیف رەشید، سەرۆک کۆماری عیراق ئەمڕۆ لە کۆشکی سەلام لە بەغداد، بە بۆنەی سی و حەوتەمین ساڵڕۆژی بۆردومانکردنی شاری هەڵەبجە بە چەکی کیمیایی لەلایەن رژێمی پێشووەوە، مەراسیمی ساتێک بێدەنگی و ماتەمینی رێکخست.
لەمەراسیمەکەدا ژمارەیەک سەرۆک و نوێنەری نوێنەرایەتییە دیپلۆماسییەکان لە بەغداد و راوێژکاران و بەڕێوەبەرانی گشتیی و فەرمانبەرانی سەرۆکایەتی کۆمار ئامادەبوون.
لەرێورەسمەکەدا، د.ئەمیر کەنانی راوێژکاری سەرۆک کۆمار وتاری سەرۆکایەتی کۆماری پێشکەش کرد، کە تیایدا ئەو تاوانانەی بەعس دەرهەق بە گەلی عیراق بە عەرەب و کورد، و پێکهاتەکانی دیکەی گەلی عیراق کردویەتی بێ شومار بون و تاوانی جینۆسایدن ، لەسەرو هەمو ئەو تاوانانەش گەورەترین تاوانەکان بریتین لە شاڵاوەکانی ئەنفال و تاوانی گۆڕە بەکۆمەڵەکان و تێرۆرکردنی زانایان و کەسانی لێهاتوو و سیمبولی نەتەوەیی یاخود ئەوەی لە سەردەمی راپەڕینی شەعباندا رویدا.
دەقی وتارەکەی سەرۆکایەتی کۆمار :
بە ناوی خودای گەورە و میهرەبان
میوانانی ئازیز، سڵاوی پەروەردگاری مەزنتان لێ بێت، میوانانی ئازیز، ئارامی و ڕەحمەتی و بەرەکەتی خوای گەورەتان لێ بێت، ڕەمەزانتان پیرۆز بێت، ساڵێکی پڕ خێر و بەرەکەتتان هەبێت.
یادی تاڵی ئەو تاوانانەی رژێمی بەعس لە دژی گەلی عێراق بە عەرەب و کورد و پێکهاتەکانی دیکەی گەلی عێراق کردی بەبیر دێنینەوە کە تاوانەکان بریتی بوون لە جینۆساید لە هەڵەبجە و ئەنفال و تاوانی گۆڕی بەکۆمەڵ و تێرۆرکردنی زانایان و شارەزایان و سیمبولی نەتەوەیی و ئەوەی لە سەردەمی ڕاپەڕینی شەعباندا ڕوویدا، کە ویستێکی بوێرانە و ئازادانە بوو بۆ قەدەغەکردنی ڕێگریکردن لە دکتاتۆریەت کە هەموو عێراقییەکان نادادپەروەری بە هەموو شێوەکانیەوە ڕەتدەکەنەوە و ئاواتەخوازن ژیانێکی ئازاد و شکۆمەند بژین.
میوانانی ئازیز، کیمیابارانی هەڵەبجە یەکێک بوو لە مەرگەساتەکانی پەلاماری ڕاستەوخۆ بۆ سەر خەڵکی بێ دیفاع کە بە زانیاری و پلانی پێشوەختە جێبەجێکراوە کە دڕندەییی ئەو تاوانە گەورەتر لە هاوشێوەی تاوانەکانی سەردەمی جەنگی جیهانی دووەم کە لە سەردەمی نازییەکانی ئەوروپا کراوە و ڕژێم لە بڕگەکانی یاسای ڕافائیل دەرچوو، کە لە ساڵی ١٩٤٦دا بۆ ڕێگریکردن لە جینۆساید قەدەغەیکردوە..
خەڵکی هەڵەبجە بوونە قوربانی سیاسەتی بێباکانە کە هەموو بڕگەو و رێسای نێودەوڵەتی پێشێل دەکرد.
ئەم کۆمەڵکوژییە ڕووداوێکی گۆشەگیر نەبوو بەڵکو بەشێک بوو لە شاڵاوێکی گەورەتر، کە بە ئەنفال ناسراوە، کە لە ساڵانی ١٩٨٦ و ١٩٨٩دا لە لایەن ڕژێمی ستەمکارەوە لە هەرێمی کوردستان کرا، ئەم شاڵاوانە لە زۆرێک لە گوند و ناوچەکانی کوردستانی کردە ئامانج و بە شێوەیەکی سیستماتیک وێران کران و بە دەیان هەزار کەسی بێ دیفاع تاوانی دژی مرۆڤایەتیان بەرامبەر کرد وەک چۆن تەنها بێبەشکردنی ژیانی مەدەنی نەبوو، بەڵکو بێبەشکردنی ناسنامە و بوونیش بوو.
هەڵەبجە تاکە شوێن نییە کە شایەتحاڵی سەردەمێکی مەرگ و وێرانکاری بێت ، بەڵکو لە شەعبانی ساڵی ١٩٩١دا خەڵکی عێراق لە ناوەند و باشوورەوە راپەرین و جەنگ هیچ جیاوازییەکی لە نێوان گەنج و پیر و ژن و پیاودا نەکرد.
شکست لە شەڕدا وانەیەک بوو کە ڕژیم نەیتوانی فێری ببێت و ئەم ڕاپەڕینەش نزیک بوو لە گەیشتن بە ئامانجەکانی، ئەگەر دەستە دەرەکیەکان نەبوایە کە جارێکی تر ڕژیمیان پاراست و توانیان دەسەڵاتی خۆی لە پێش خاکەوە بەسەر خەڵکدا درێژ بکاتەوە.
میوانە بەڕێزەکان، لەم یادە پڕ ئازارەدا و بە مەبەستی فێربوون لە وانەکانی، داوا لە کۆمەڵی نێودەوڵەتی دەکەین کە ڕێگری لە بڵاوبوونەوەی چەکی کۆمەڵکوژی قەدەغەکراوی نێودەوڵەتی بکەن، هەروەها شەڕ و ململانێکان ڕابگرن و ئاسایش و ئارامی لە ناوچەکە و جیهاندا بەرقەرار بکەن.
ئەرکی نیشتمانی و مرۆییمان داوامان لێدەکات خزمەتی کەسوکاری قوربانییەکان بکەین و قەرەبووی گونجاویان بۆ بکەینەوە و تاوانباران بدرێنە دادگا، گرنگ نییە چەندە ماوە یان کورت بێت ئێمە جەخت لەسەر پێویستی ئاوەدانکردنەوەی شارە زیانلێکەوتووەکان و جێبەجێکردنی پڕۆژەی خزمەتگوزاری و گەشەپێدان و شارستانی لەوێ دەکەینەوە.
داوا لە هەموو هێزە سیاسییەکان دەکەین کە یەکگرتوویی نەتەوەیی و پێکەوە ژیانی ئاشتیانە لە نێوان هەموو چین و توێژەکانی گەلدا پتەوتر بکەن، هەروەها بناغەکانی ئاسایش و سەقامگیری لە سەرانسەری وڵات بچەسپێنن، لە پێناو هاندانی پرۆسەی گەشەپێدان و ئاوەدانکردنەوە و پێشکەشکردنی خزمەتگوزاری زیاتر بۆ هاووڵاتیان بۆ گەیشتن بە ویستەکانیان بۆ پێشکەوتن و خۆشگوزەرانی و ژیانێکی پڕ لە شکۆمەندانە.
هەروەها داوا لە ئەنجومەنی نوێنەران دەکەین بۆ ڕێزگرتن لەم شارە، کە شەهیدانی خۆی لە ڕێگەی ڕزگاری لە زوڵم و ستەمی ڕژێمی تۆتالیتاری بەخت کردووە پرۆژە قانونێک بۆ پارێزگای هەڵبجە دەربکەن، داوا لە هێزە سیاسییەکان دەکەین کە پشتگیری ئەم داوایە بکەن لە پێناو ڕێزگرتن لە خەڵکەکەی بەرامبەر ئەو قوربانیانەی لە ماوەی دەیان ساڵی ڕابردوودا داویانە، بەزەیی بۆ شەهیدانی هەڵەبجە و ئەنفال و شەهیدانی گۆڕە بەکۆمەڵەکان و ئەوانەی ڕۆحی پاکیان لە سەر دەستی حزبی بەعسی سەدام بەخت کرد بنێرن، کە ژیان و یادەوەرییەکانیان لە ژیانی جەلادەکانیان درێژترە، ئەوان شەهیدی ئێمەن ، سیمبولی ئێمەن، پاڵەوانەکانمانن، کە ئەمڕۆ بە شانازی و شەرەفەوە لە یادمانن.
سڵاوی ڕێز و پێزانین بۆ گیانی پاکی هەموو شەهیدانی عێراق و شکۆمەندی بۆ عێراق و عێراقییەکان
سڵاو و بەزەی خوای گەورەتان لێ بێت
لە گوندی توڵکی سنووری پارێزگای کەرکوک، گەنجێک لەسەر کێشەی زەوی و زار کوژرا.
سەرچاوەیەکی ئەمنی بە کوردسات نیوزی راگەیاند، گەنجێک بە ناوی "هانا عەدنان" لەلایەن چەند کەسێکی دانیشتووی گوندی توڵکی سەر بە ناحیەی شوان لە سنووری پارێزگای کەرکوک کوژرا.
ئەو سەرچاوەیە ئاماژەی بەوەشکرد، هۆکاری روداوەکە دەگەڕێتەوە بۆ کێشەی زەوی و زار لەنێوان هەر دوو خانەوادەی کوژراوەکە و بکوژەکە.
هاوکات پەیامنێری کوردسات نیوز لە کەرکوک رایگەیاند، هێزەئەمنییەکان لێکۆڵینەوە و بەدواداچوونەکانیان بۆ دەستگیرکردنی تۆمەتباری روداوەکە دەستپێکردووە، بەڵام تا ئێستا هیچ کەسێک لەسەر روداوەکە دەستگیر نەکراوە.
جێی ئاماژەیە گەنجە کوژراوەکە هەمان ئەو کەسەیە کە چەند ساڵێک پێش ئێستا لەلایەن چەند کەسێکەوە رفێندرا و لە بەرانبەر ئازادکردنیدا، داوای بڕێکی زۆری پارە کرا.