پات رایدەر، وتەبێژی وەزارەتی بەرگری ئەمریکا لە کۆنفرانسێکی رۆژنامەوانیدا رایگەیاند، ھیچ پلانێکیان نییە بۆ کشانەوەی ھێزەکانیان لە عێراق، کە لەئێستادا نزیکەی دوو ھەزار و ٥٠٠ سەربازی ئەمریکی لە عێراقن. ئەوەشی خستەڕوو، ھێزەکانی ئەمریکا بەردەوام دەبن لە مانەوەیان لە عێراق و بەرەنگاربوونەوەی تیرۆرستانی داعش لە ناوچەکە. جەختیلەوەشکردەوە، ھێزەکانی ئەمریکا لەسەر بانگھێشتی حکومەتی فیدراڵ لە عێراقن.

وتەبێژی وەزارەتی بەرگری ئەمریکا ئاماژەی بەوەشدا، تائێستا عێراق وەزارەتی بەرگری ئەمریکای ئاگادارنەکردووەتەوە لە کشانەوەی ھێزەکانی ئەمریکا لە وڵاتەکەی، سەرەڕای ئەوەش ئەمریکا ئامادەیە بۆ ھەر گفتوگۆیەکی دیپلۆماسی لەوبارەیەوە.

پەیامنێری کوردسات نیوز راگەیاند، بەھۆی ئاگرکەوتنەوەکەی نەخۆشخانەی ژنان و منداڵبوون لە پارێزگای دیوانیە، سێ منداڵ گیانیانلەدەستدا و ٣٠ منداڵی دیکە و سێ پیاو توشی ھەناسە توندی بوون.

بەپێی زانیارییەکان، ساڵح حەسناوی، وەزیری تەندروستی عێراق بەڕێوەبەری نەخۆشخانەکەی لەسەر کار دوورخستەوە و فەرمانی کردووە بە لێکۆڵینەوە لە ئاگرکەوتنەوەکە. 

ھەروەھا محەمەد شیاع سودانی، سەرۆکوەزیرانی عێراق داوایکردووە سەرجەم ئەو کەسانەی کەمتەرخەم بوون لەو رووداوە، لەسەر کار دووربخرێنەوە و ئەو کۆمپانیایەشی کاری دروستکردنی نەخۆشخانەکەی ئەنجامداوە لێکۆڵینەوەی لەگەڵ بکرێت.

کەریم علیوی، ئەندامی لیژنەی ئاسایش و بەرگری ئەنجومەنی نوێنەران لە لێدوانێکی رۆژانامەوانیدا رایگەیاند، سبەینێ سێشەممە، سەرۆکی فراکسیۆنەکانی ئەنجومەنی نوێنەران، لە ئەنجومەنی نوێنەران کۆبوونەوەیەک ئەنجامدەدەن و تیایدا گفتوگۆ لەبارەی دوو تەوەرەوە دەکەن، ئەوانیش ھێرشەکانی ئەمریکا بۆ سەر ھێزەکانی حەشدی شەعبی و دیاریکردنی وادەی دانیشتنی داھاتووی ئەنجومەنی نوێنەران بۆ ھەڵبژاردنی سەرۆکی ئەنجومەنی نوێنەران.

ئەوەشی خستەڕوو، وەکو لیژنەی ئاسایش و بەرگری داواکارییەکیان ئاڕاستەی سەرۆکایەتی ئەنجومەنی نوێنەران کردووە بۆ ئەنجامدانی دانیشتنێکی نائاسایی ئەنجومەنی نوێنەران سەبارەت بە ھێرشەکانی ئەمریکا بۆ سەر ھێزەکانی حەشدی شەعبی، بەو پێیەی ھێزێکی ئەمنی رەسمین و سەر بە فەرماندەی گشتی ھێزە چەکدارەکانن.

ستار جابری، بریکاری وەزارەتی بازرگانی عێراق رایگەیاند، بە بڕیاری ئەنجومەنی وەزیران، عێراق پابەندە بە پێشکەشکردنی ھەموو جۆرە ھاوکارییەک بەخۆراک و دەرمان و سوتەمەنیشەوە بۆ زیانلێکەوتووان و لێقەوماوانی کەرتی غەززە کە بە ھۆی ھێرش و بۆردومانەکانی سوپای ئیسرائیلەوە ماڵ و شوێنەکانیان وێران بووە و ئاوارە بوون و ھیچ پێداویستییەکی بژێوی رۆژانەیان نەماوە.

وتیشی، تائێستا حکومەتی عێراق بە رێگەی ئاسمانی ھەشت کاروان ھاوکاری مرۆیی لە رێگەی میسرەوە گەیاندووەتە لێقەوماوانی غەززە و ئەمڕۆ بڕی دە ملیۆن تۆن سوتەمەنی رەوانەی میسر دەکەن بۆئەوەی لەرێگەی دەروازەی رەفەحەوە بگەیەنرێتە کەرتی غەززە.

پەیامنێری کوردسات نیوز رایگەیاند، وەفدی ھەرێم لە گفتوگۆکانیاندا لەگەڵ لایەنە پەیوەندیدارەکانی عێراق داوایکردووە مانگانە ٧٥٠ ملیار دینار بۆ ھەرێمی کوردستان بنێرن تا ئەو کاتەی یاسای بودجە ھەمواردەکرێتەوە.

وتیشی وفدی ھەرێم داوای موچەی سێ مانگی ساڵی رابردووی فەرمانبەرانی کردووە و گفتوگۆیەکی چڕ لەنێوان ھەردوولادا ھەیە لەو بارەیەوە بەڵام نەگەیشتوون بە ئەنجام.

پەیامنێری کوردسات نیوز باسی لەوەکرد، لەبەرامبەردا حکومەتی عێراق داوای قەرزە کۆنەکان و پاکتاوکردنی دۆسیەی قەرزەکانی لە ھەرێمی کوردستان کردووە، لەگەڵ پێشکەشکردنی زانیاری زیاتر لەبارەی داھاتی نانەوتی.

ئەوەشی خستەڕوو، وەفدی ھەرێم داوای ھۆکاری ھەناردەنەکردنی نەوتەکەی کردووە لەلایەن بەغداوە، لەکاتێکدا پێشتر تورکیا و عێراق ئامادەکاریی خۆیان بۆ دەستپێکردنەوەی پڕۆسەکە دەربڕیوە.

وەفدی حکومەتی ھەرێم کە لەلایەن وەزیری داراییەوە سەرۆکایەتی دەکرێت لە رۆژی شەممەی رابردووەوە لە بەغدان و لەگەڵ وەزارەتی دارایی عێراق و کۆمپانیای سۆمۆ چەند کۆبوونەوەیەکیان ئەنجامداوە بە ئامانجی گەیشتن بە چارەسەری یەکجاریی  بۆ کێشەی مووچە و بودجە و دۆسیەی نەوت. 

ئەحمەد موسا، وتەبێژی وەزارەتی کارەبا رایگەیاند، سەعاتەکانی پێدانی کارەبا لە ١٣ سەعاتەوە بۆ ٢٠ سەعات زیادیکردووە، بەشێک لە وێستگەکانی کارەباش لە ئێستادا سوتەمەنی لە ناوخۆ وەردەگرن نەک لە ئێرانەوە. وتیشی، وەزارەتی نەوتی عێراق پابەندە بە بەڵێنەکانی و پشتیوانی وەزارەتی کارەبا دەکات. 

پێشتر محەمەد شیاع سودانی سەرۆک وەزیرانی عێراق داوایکردبوو بۆ بەرھەمھێنانی کارەبا پشت بە سوتەمەنی و غازی ناوخۆ ببەسترێن و جەختیشیکردبووەوە تا ھاوینی ئەمساڵ بەستنەوەی کارەبای وڵاتەکە بە وڵاتانی کەنداو تەواو دەبێت. 
  

سەعد موتەڵیبی، ئەندامی ئیئتیلافی دەوڵەتی یاسا بە سەرۆکایەتی نوری مالکی کە بەشێکە لە چوارچێوەی ھەماھەنگی شێعەکان رایگەیاند، لە ئەنجامی گفتوگۆ و دانووستانەکانی چەند ھەفتەی رابردوو، چوارچێوەی ھەماھەنگی گەیشتووەتە رێککەوتن بۆ پێکھێنانی سەرجەم حکومەتە خۆجێییەکان لە ھەموو پارێزگاکان و بۆئەو مەبەستەش سەرجەم ئامادەکارییەکانی تەواوکردووە و ھیچ ناکۆکییەکیش لەناو چوارچێوەی ھەماھەنگیدا نییە لەسەر ئەو پرسە.

وتیشی، ئەو رێکەوتنەی چوارچێوەی ھەماھەنگی بۆ پێکھێنانی حکومەتە خۆجێیەکان، تەنھا پارێزگای بەسرە ناگرێتەوە، لەبەرئەوەی ئەسعەد عیدانی کە پێش ھەڵبژاردنیش پارێزگاری بەسرە بوو و لە ھەڵبژاردنیشدا سەرکەوتنی بەدەستھێناوە، پابەندی بڕیارەکانی چوارچێوەی ھەماھەنگی نابێت ئەوەش بەھۆی ئەوەی نزیکە لە رەوتی سەدرەوە.

سعود ساعدی، سەرۆکی کوتلەی حقوق ئاشکرایکرد، لە ھەفتەی داھاتوودا ئەنجومەنی نوێنەران کۆدەبێتەوە و دیاریکردنی سەرۆک لە خشتەی کاری کۆبوونەوەکە دەبێت و رێککەوتنێک ھەیە لەسەر سێ کەس بۆ پڕکردنەوەی پۆستەکە، کە ئەوانیش بریتین لە "شەعلان کەریم و سالم عیساوی و مەحمود مەشھەدانی". 

وتیشی، ئەو ناوانە ئەگەرچی دیارترینن بەڵام رەنگە گۆڕانکارییان بەسەردا بێت، چونکە ھێزە شیعەکان لەسەر دیاریکردنی کەسێک بۆ پۆستی سەرۆکی ئەنجومەنی نوێنەران دابەش بوون. بابەتی یەکلاکردنەوەی ئەو پۆستە رەنگە بۆ ئەندامانی ئەنجومەنی نوێنەران بەجێبھێڵدرێت و چەند خولێکی دەنگدانی بوێت. 

 سەرۆکی کوتلەی حقوق ئاماژەی بەوەشدا، دۆسیەی کردنەدەرەوەی ھێزەکانی ئەمریکاش لە خشتەی کاری یەکەم کۆبوونەوەی وەرزی نوێی یاسادانانی ئەنجومەنی نوێنەراندا دەبێت، ھەروەھا ئەوان جدین لەسەر پێشکەش کردنی داواکارییەک بۆ دورخستنەوەی باڵیۆزی ئەمریکا و ئەوەش داواکارییەکی دەستورییە، داواشی کرد پەیوەندییەکان لەگەڵ ئەمریکا رێکبخرێنەوە.

وەزارەتی پلاندانانی عێراق رایگەیاند، لەگەڵ کۆمپانیایەکی نێودەوڵەتیی تایبەت بە سەرژمێری گفتوگۆیان کردوە، لەسەر میکانیزمەکانی جێبەجێکردنی سەرژمێری گشتی دانیشتوان بەشێوەی ئەلیکترۆنی، کە بڕیارە پێش کۆتایی ساڵی ٢٠٢٤ جێبەجێبکرێت.

راشیگەیاندوە، کارکردن لەگەڵ کۆمپانیای نێودەوڵەتی یارمەتیدەر دەبێت لە ھێڵکاریکردنی رێڕەوی پلانی کاری سەرژمێری، بۆ دروستکردنی ژینگەی کارکردن و ئەنجامدانی پرۆسەکە بەشێوەی ئەلکترۆنی.

د. نەرمین مەعروف ئەندامی لیژنەی دارایی ئەنجومەنی نوێنەران بە کوردسات نیوزی راگەیاند، دوای کۆتایھاتنی پشووی یاسادانان، رۆژی سێشەممە ٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤، ئەندامانی لیژنەکانی ئەنجومەنی نوێنەران کارەکانیان دەستپێدەکەنەوە.

سەبارەت بە دانیشتنی ئەنجومەنی نوێنەران،  د. نەرمین مەعروف ئاماژەی بەوەکرد، تائێستا بەرنامەی کار دانەنراوەکە کە بەپێی پەیڕەوی ناوخۆ دەبێت ٢٤ سەعات پێش کۆبونەوەکان بڵاوبکرێتەوە.

وتیشی، ھێشتا ھەمواری یاسایی بودجەی گشتی عێراق لەلایەن حکومەتەوە رەوانەی سەرۆکایەتی ئەنجومەنی نوێنەران نەکراوە، بۆ ئەوەی بخرێتە کارنامەی دانیشتنەکانەوە.

سبەینێ کۆبونەوەکانی دادگای فیدراڵی عێراق دەستپێدەکاتەوە و لە یەکەم کۆبونەوەی ساڵی نوێشدا دادگاکە تاوتوێی چەند سکاڵایەک دەکات کە یەکێک لەو سکاڵایانە لە دژی پێدانی قەرز بە ھەرێمی کوردستان بۆ دابینکردنی مووچەی فەرمانبەران لەلایەن "مستەفا سەنەد" ئەندامی لیژنەی دارایی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراقەوە دژی سودانی تۆمارکراوە.

 لە سکاڵاکەدا داواکراوە دادگای فیدڕاڵی ناردنی پارە بە قەرز بۆ حکومەتی ھەرێمی کوردستان بە نادەستووری ناوبەرێت .

میدیاکانی عێراق بڵاویانکردووەتەوە، ئەو کۆبوونەوەیە سەرەتایەکی گرنگ دەبێت بۆ یەکلاکردنەوەی چەندین خاڵ و ژمارەیەک پێشنیازیش ھەن کە لەلایەن ھێزەکانی چوارچێوەی ھەماھەنگییەوە خراونەتەڕوو، سەبارەت بە میکانیزمی پێکھێنانی ئەنجومەنی پارێزگاکان.

چەند سەرچاوەیەکیش دەڵێن، دانوستانەکانی پێکھێنانی ئەنجومەنی پارێزگاکان بەشێوەی کرداریی لە ماوەی ١٠ رۆژدا دەستپێدەکات.

رۆژی سێشەممەی رابردووش، چوارچێوەی ھەماھەنگی شیعەکان کۆبوونەوە و بە زۆرینەی دەنگ بڕیاریاندا بە گۆڕینی سەرجەم پارێزگارەکان، بەڵام ھاوپەیمانی تەسمیم لەگەڵ ئەو بڕیارە نییە و دەڵێت، ئەو پارێزگارانەی باشن پێویست بە لابردنیان ناکات. 

د. لەتیف رەشید سەرۆک کۆماری عێراق لە پەیامێکدا بەبۆنەی ١٠٣ ساڵی دامەزراندنی سوپای عێراق رایگەیاند، لە یادی دامەزراندنی سوپای عێراقدا جەختدەکاتەوە لەسەر پێویستی پشتیوانیکردن لە ھێزە چەکدارەکان بە ھەموو پێکھاتەکانیەوە لەپێناو بەرەوپێشبردنیان، بۆئەوەی ببنە قەڵغانی عێراق و بەدیھێنەری ئاسایش بۆ ھاوڵاتیان و پارێزەری پاراستنی دەوڵەت و دامەزراوە دەستوورییەکانبن.

لە ١٠٣ھەمین ساڵیادی دامەزراندنی سوپای عێراق محەمەد شیاع سودانی فەرماندەی گشتی ھێزە چەکدارەکان و سەرۆکی ئەنجومەنی وەزیران لە پەیامێکدا ئاماژەی بۆ ئەوەکرد، سوپای عێراق بە قوربانییەکانی ئەفسانەی مەزنیان کێشا و خاکی عێراقیان لە خراپەکارییەکانی دوژمنان پاراست، ئەگەر ئەو قوربانییە گەورانە نەبوایە، ئەوە عێراق سەقامگیری و ئاسایش و ئاشتی بەخۆوە نەدەبینی.

راشیگەیاندوە، ئەو قوربانیدانە پابەندبوونیان بە سیستەمی دیموکراسییەوە دوو ھێندە دەکات و پێداگری و ئیرادەیان بۆ بنیاتنانی دەوڵەتێکی ئازاد و شکۆمەند زیاد دەکات، کە ھەموو عێراقییەکان بە یەکسانی تێیدا بژین بەبێ جیاوازی و جیاکاری.

مانگی کانونی یەکەمی ساڵی رابردوو لەناو وڵاتانی ھەناردەکاری نەوت ناسراو بە ئۆپیک پڵەس، عێراق بە زۆرترین بڕ ھەناردەی نەوتی بەرزکردووەتەوە و پێکەوە لەگەڵ ئەنگۆلا و نەیجیریا رۆژانە توانای بەرھەمھێنانیان ٧٠ ھەزار بەرمیل نەوتیان زیاترکردووە.

لەو مانگەدا وڵاتانی ئۆپیک پڵەس رۆژانە ٢٧ ملیۆن ٨٨٠ ھەزار بەرمیل نەوتیان بەرھەمھێناوە، ئەوەش بەراورد بە ھەمان مانگی ساڵی ٢٠٢٢، یەک ملیۆن بەرمیل کەمتر بووە.