جیهان
ئەمریكا سزای نوێی بەسەر چەند كەس و دامەزراوەی ئێراندا سەپاند بەهۆی گواستنەوە و بازرگانیكردن بە نەوتی ئێران.
وەزارەتی گەنجینەی ئەمریكا بڵاویكردەوە، دوو كەس و 11 دامەزراوە و 6 كەشتیگەلییان سزا داوە كە پەیوەندییان بە گواستنەوە و بازرگانیكردن بە نەوتی ئێرانەوە هەیە.
دەشڵێت، دوو كەس كە بەڕێوەبەرن لە كۆمپانیای ئۆ ئێف ئەی سی بە رەگەز هیندین و هەریەك لە گروپی كۆمپانیای شینهای كیمیایی و سێ كۆمپانیای چینی لە لیستی سزاكاندان كە سەدان ملیۆن دۆلار بۆ ئێران پەیدا دەكەن و نەوتەكەی دەگوازنەوە.
وتیشی، چەند دامەزراوەیەكی تریش لە هۆنگ كۆنگ و سەنگاپورە و بەریتانیا سزادراون بەهۆی ئەوەی پەیوەندی ئابوریان هەیە بە نەوتی ئێرانەوە.
بیڵ گەیتس، دامەزرێنەری كۆمپانیای مایكرۆسۆفت رایگەیاند، زووتر لەوەی بڕیاری لەسەر داوە، سامانەكەی دەبەخشێت و بە هەژاری دەمرێت، رەخنەش لە ئیلۆن ماسك دەگرێت.
بیڵ گەیتس دامەزرێنەری كۆمپانیای مایكرۆسۆفت و ملیاردێری جیهان رایگەیاند، بەپێی ئەو پلانەی دایناوە رێكخراوی خێرخوازیی گەیتس لە ماوەی 20 ساڵی داهاتوودا نزیكەی 200 ملیار دۆلاری بیڵ گەیتس خەرج دەكات و لە ساڵی 2045 رێكخراوەكە دادەخرێت، لە كاتێكدا سەرەتا پلانی دانابوو 20 ساڵ دوای مردنی گەیتس دابخرێت.
ئەمە لەكاتێكدایە كە ئێستا گەیتس تەمەنی 69 ساڵە و بە نیازە لە ماوەی 20 ساڵی داهاتوودا بە رێژەی 99٪ سامانەكەی ببەخشێت. كە لەئێستادا بڕەكەی نزیكەی 200 ملیار دۆلار و لە ریزبەندی 13 هەمینی دەوڵەمەنترین كەسەكانی جیهاندایە.
وتیشی، كاتێك دەمرێت، خەڵك زۆر شت لەبارەیەوە دەڵێن، بەڵام سوورە لەسەر ئەوەی ئەو یەكێك نابێت لەو كەسانەی كە بە دەوڵەمەندی دەمرێت.
بیڵ گەیتس لە چاوپێكەوتنێكدا گاڵتەی بە ئیلۆن مەسك كرد و وتی، وێنەی دەوڵەمەندترین پیاوی جیهان كە هەژارترین منداڵانی جیهان دەكوژێت، وێنەیەكی جوان نییە و بودجەی رێكخراوە خێرخوازییەكانی ئەمریكای بڕیوە.
سەرۆكی ئەمریكا داوای ئاگربەستی بێ مەرج لە ئۆكراین دەكات بۆ ماوەی 30 رۆژ.
دۆناڵد ترەمپ، سەرۆكی ئەمریكا لە پۆستێكیدا لە تۆڕی كۆمەڵایەتی تروس سۆشیاڵ داوای ئاگربەستی بێ مەرجی لە نێوان ئۆكراین و روسیا بۆ ماوەی 30 رۆژ كرد و هەروەها هەڕەشەی ئەوەیكرد، هەرلایەك ئامادە نەبێت بۆ راگەیاندنی ئاگربەست ئەوا لە لایەن واشنتۆنەوە سزادەدرێت.
ترەمپ راشیگەیاند، دانوستانەكان لەگەڵ روسیا و ئۆكراین بەردەوامن، وتیشی، رەنگە جێگرەكەی راستیكردبێت كە وتی، روسیا داوای زۆر دەكات بۆ یەكلاكردنەوەی دانوستانەكان.
ئەمە لە كاتێكدایە، رۆژی پێنج شەممە كۆشكی كرملن رایگەیاند، بە بریاری ڤلادیمیر پوتن سەرۆكی روسیا ئاگربەستی سێ ڕۆژە لە 8 بۆ 11 ئایار نێوان روسیا و ئۆكراین كەوتووەتە بواری جێبەجێكردنەوە، كیێڤیش ئاگربەستەكەی رەتكردەوە و بە فێڵی میدیایی ناوی برد.
سەرۆك كۆماری ئیران وەڵامی سەرۆكی ئەمریكا لەبارەی گۆڕینی ناوی كەنداو دەداتەوە و دەڵێت، كەنداوی فارس هەر كەنداوی فارس دەبێت.
مەسعود پزیشكیان، سەرۆك كۆماری ئێران لە پێگەی خۆی لە پلاتفۆرمی ئێكس چەند وێنەیەكی كەنداوی بڵاوكردەوە و لەبارەیەوە نوسیویەتی، كەنداوی فارس هەمیشە وەك كەنداوی فارس دەمێنێتەوە.
ئەو قسانەی سەرۆكی ئێران ئاراستەیە بۆ دۆناڵد ترەمپ سەرۆكی ئەمریكا كە رایگەیاند، لە گەشتەكەیدا بۆ رۆژهەڵاتی ناوەڕاست كە بڕیارە لە 13 بۆ 16 ئایار بخایەنێت، تێیدا بە رەسمی ناوی كەنداو بگۆڕێت بۆ كەنداوی عەرەب، ئەوەش كاردانەی لێپرسراوانی ئێرانی بەدوای خۆیدا هێنا، لە یەكەم كاردانەوەشدا وەزیری دەرەوەی ئێران وتی، ترەمپ تەنها لە ناوخۆی ئەمریكا دەتوانێت ناوی كەنداوی فارس بگۆڕێت.
ئاڵۆزییەكانی نێوان پاكستان و هیندستان بەردەوامن و ئیسلام ئاباد داوا دەكات هێزەكانی نیودەلهی بكشێنەوە.
لە دوایین پێشهاتدا پاكستان بە موشەك و درۆن هێرشی كردەسەر سەر سنوری هیندستان و لە بەرامبەردا هیندستان بە موشەك وەڵامی هێرشەكەی دایەوە.
میدیاكانی نیودەلهی بڵاویانكردەوە، لەبەرانبەر هەڵدانی درۆن و موشەك لەلایەن پاكستانەوە، هێزی دەریایی هیندستان خراوەتە حاڵەتی ئامادەباشی و ئۆپەراسیۆنی تۆڵەسەندنەوە ئەنجام دەدات.
عەتاڵلا تارار وەزیری راگەیاندنی پاكستان، داوای لە هیندستان كرد هەنگاوێك بۆ دواوە بنێت بۆ كەمكردنەوەی ئاڵۆزی دۆخی ناوچەكە؟، ڕەتیشیكردەوە سوپای پاكستان پەرستگاكانی سیخەكانی بۆردومان كردبێت.
پاكستان داوای لە كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی كردووە هاوكار بن بۆ هێوركردنەوەی رەوشەكە لەگەڵ هیندستان.
پارتی دیموکراتی گەلان (دەم) لە راگەیاندراوێکی تایبەتدا ئاشکرای کرد، بە جێگیرکردنی ئامێرێکی تیژی ئاسنین لە تایەی ئۆتۆمبێلەکەیدا، بەر لە مردنی هەوڵی تیرۆرکردنی سری سورەیا ئۆندەر سیاسەتمەداری کورد دراوە.
بەپێی راگەیانراوی پارتی دەم، لە 2ی نیسانی ئەمساڵ، کارمەندێکی شوێنی راگرتنی ئۆتۆمبێل بە بیستنی دەنگێکی نائاسایی لە تایەی ئۆتۆمبێلەکەی ئۆندەر کەوتووەتە گومانەوە و ئۆتۆمبێلەکەی بردووە بۆ خزمەتگوزاریی چاککردنەوە.
پارتەکە روونی کردووەتەوە، "پشکنینەکان دەریانخستووە لە تایەی دواوەی ئۆتۆمبێلەکەدا ئامێرێکی تیژی لە ئاسن دروستکراو جێگیرکراوە، کە توانای هەبووە تایەکە بتەقێنێت".
لە راگەیانراوەکەی پارتی دەم'دا هاتووە: ئۆندەر لە کاتی خۆیدا رووداوەکەی بۆ پارتەکەی باسکردووە و راستەوخۆ لێکۆڵینەوە و هەڵسەنگاندنی پێویستی بۆ کراوە، هەروەها بەڵگەى رووداوەکە بۆ لایەنە پەیوەندیدارەکان نێردراوە.
پارتەکە ئەوەشی خستەڕوو، "ئێمە و ئۆندەریش لە نزیکەوە چاودێریی دۆخ و رووداوەکەمان کرد، بەڵام بەهۆی هەستیاریی دۆسییەکەوە بابەتەکەمان بۆ رای گشتی ئاشکرا نەکرد و تاوەکو ئێستا هیچ ئەنجامێک لەبارەی لێکۆڵینەوەکان بە ئێمە نەدراوە".
سری سورەیا ئۆندەر، یەکێک بوو لە سیاسەتمەدارە دیارەکانی پارتی دیموکراتی گەلان، کە رۆژی 3ی ئەم مانگە و پاش ١٨ رۆژ مانەوە لە نەخۆشخانە، بەهۆی جەڵتەی دڵەوە کۆچی دوایی کرد.
وەزارەتی دارایی سوریا رایگەیاند، قەتەر بە رەزامەندی ئەمریكا، موچەی سێ مانگی فەرمانبەرانی شارستانی دابین دەكات.
محەمەد برنیە وەزیری دارایی سوریا رایگەیاند، وڵاتی قەتەر بۆ سێ مانگ 87 ملیۆن دۆلار تەرخان دەكات بۆ موچەی فەرمانبەرانی شارستانی، بەڵام موچەخۆرانی سەربازی ناگرێتەوە.
دەشڵێت، ئەو مینحەیەی قەتەر بە رەزامەندی ئەمریكا دابینكراوە و بەشێكە لە چاوپۆشی سزاكانی واشنتن بۆ سەر دیمەشق و دەیەوێت لە رووی ئابورییەوە وڵاتەكەی ببوژێتەوە و كار لەسەر بنیاتنانەوەی دەوڵەت بكەن.
هاوكات، چەند سەرچاوەیەك لە وەزارەتی دارایی سوریا رایانگەیاند، مینحەكەی قەتەر وەزارەتی ناوخۆ و بەرگری سوریا ناگرێتەوە بەهۆی ئەوەی ئەوروپا و ئەمریكا ترسیان لەو گروپانە هەیە كە لە دەزگا ئەمنیەكان كار دەكەن.
راشیگەیاندوە، چاوەڕوان دەكرێت مانگی داهاتوو موچەكە خەرج بكرێت و بە رێژەی 400٪ زیاد بكرێت بە چەند قۆناغێك و زیاتر لە یەك ملیۆن فەرمانبەر سودمەند دەبن.
بۆ سێیەم رۆژ شەڕ و پێكدادان لە نێوان پاكستان و هیندستان بەردەوامە و تا ئێستا زیاتر لە 40 كەس لە هەردوولا كوژراون.
بەرەبەیانی رۆژی پێنجشەممە، سوپای هیندستان لە راگەیەنراوێكدا بڵاویكردەوە، شەوی رابردوو، سوپای پاكستان بە چەكی سوك و تۆپخانە، تۆپبارانی هێڵی كۆنترۆڵ كردووە، كە پاكستان و هیندستان لەیەك جیادەكاتەوە.
ئاماژەی بەوەشكردووە، سوپای هیندستان بەشێوەیەكی گونجاو وەڵامی ئەو هێرشانەی داوەتەوە و هیچ زیانێكیان نەبووە.
لەلایەكی دیكەوە دەسەڵاتی فڕۆكەخانەكانی پاكستان راگرتنی گەشتەكانی فڕۆكەخانەكانی كەراچی و لاهور و سیالكۆتی بەشێوەیەکی کاتی، راگەیاند.
ئەم راگەیاندنەی پاكستان دوای ئەوە هات كە ئاژانسی رۆیتەرز بڵاویكردەوە، بەرەبەیانی رۆژی پێنجشەممە لە شاری لاهور لە رۆژهەڵاتی پاكستان دەنگی تەقینەوەیەك بیستراوە.
دوای ئەوەی رۆژی 6ی ئەم مانگە، سوپای هیندستان هێرشی بۆ سەر كشمیری پاكستان دەستپێكرد، ئەو وڵاتەش وەڵامی دایەوە و بەهۆیەوە 31 پاكستانی و 13 هیندی كوژراون.
بڕیارە ئەمڕۆ ئاگربەستی سێ رۆژەی نێوان روسیا و ئۆکراین دەست پێ بکات و تاوەکو 11ی مانگ بەردەوام بێت.
هەفتەی رابردوو، ڤلادیمێر پوتنی سەرۆکی روسیا بەهۆی پشووە رەسمییەکانی مۆسکۆ تایبەت بە ئاهەنگەکانی سەرکەوتنی روسیا لە جەنگی جیهانیی دووەمدا، سێ رۆژ ئاگربەستی راگەیاند.
لەو بارەیەوە کۆشکی کرملن ئەوەی خستبووە روو، ئاگربەستەکە لە 8ی ئایار تاوەکو 11ی ئایار دەبێت.
راشیگەیاند، "روسیا پێی وایە ئۆکراینیش بەهەمان شێوە پەیڕەوی ئاگربەست دەکات، ئەگەر هەر پێشێلکارییەک رووبدات، ئەوا هێزەکانی روسیاش وەڵامی گونجاو و چالاکیان دەبێت".
هەر لەو بارەیەوە پوتن باسی لەوەکردبوو، مۆسکۆ ئامادەیە دانوستانەکانی ئاشتی بەبێ هیچ مەرجێکی پێشوەختە ئەنجام بدات بۆ گەیشتن بە چارەسەری تەواوەتی کێشەکان.
ئەوەش لە کاتێکدایە، پێشتریش لە جەژنی ئیستەردا بۆماوەی سێ رۆژ ئاگربەستی راگەیاند.
سەرۆكی فەڕەنسا رایگەیاند، داوای لە سەرۆكی سوریا كردووە پارێزگاری لە پێكهاتەكان بكرێت و رێككەوتنی هەسەدە و دیمەشق جێبەجێبكرێت.
ئیمانوێل ماكرۆن سەرۆكی فەڕەنسا لە كۆنفرانسێکی رۆژنامەوانیدا لەگەڵ ئەحمەد شەرع سەرۆكی سوریا رایگەیاند، پشیوانی لە پڕەنسیپ و یەکسانی و دادپەرەوەری سوریای نوێ دەکەین.
ماکرۆن وتیشی:ئایندەیەکمان بۆ سوریا دەوێت مافی هەموو پێکهاتەکان لەبەرچاو بگرێت وهەموو سورییەکان بەبێ جیاوازی پارێزراوبن
سەرۆکی فەرەنسا ئاماژەی بەوەشکرد، بە شەرعم وتوە دەبێت رێککەوتنی نێوان دیمەشق و ئیدارەی خۆبەڕیوەبەری کوردەکان لەسوریا جێبەجێ بکات.
لەبەرانبەردا ئەحمەد شەرع سەرۆکی سوریا رایگەیاند: ئاوادانکردنەوە و دەستەبەرکردنی خزمەتگوزارییە سەرەتاییەکان یەکێکە لە ئەولییەتی کارەکانمان.
شەرع وتیشی: لەگەڵ ماکرۆن هاوڕابووم لەسەر پاراستنی ئاسایشتی سوریا.
کیم جۆنگ ئون سەرۆکی کۆریای باکور کارگەیەکی تەقەمەنی وڵاتەکەی بەسەرکردەوە و داوای لە کارگەکە کرد بەرهەمهێنانی موشەک زیاد بکەن.
ئاژانسی هەواڵی ناوەندی کۆریای باکور بڵاویکردەوە، کیم جۆنگ ئون پشکنینی کارگەیەکی تەقەمەنی وڵاتەکەی کرد و داوای کردووە موشەکی زیاتر بەرهەمبهێنن لەپێناو پڕچەککردنی زیاتری سوپای وڵاتەکەی.
ئاژانسەکە ئاماژەی بەوەشکردووە، کیم جۆنگ ئون رایگەیاندووە دامەزراوە تەقەمەنیەکانی وڵاتەکەی زۆر بەرەوپێشچوونی بەخۆیەوە بینیوە و هەروەها توانای بەرهەمهێنانی موشەکیش بە خێرایی گەشەی کردووە.
ئاژانسی هەواڵی ناوەندی کۆریای باکور راشیگەیاندووە، بەرهەمهێنانی گوللـە لە کارگەکانی تەقەمەنیدا بە تێکڕای ساڵانە چوار هێندە زیادی کردووە.
بڕیارە هەفتەی داهاتوو گەڕی چوارەمی دانوستانەکانی ئەمریکا و ئێران لەبارەی بەرنامە ئەتۆمییەکە دەستپێبکاتەوە، جێگری سەرۆکی ئەمریکاش دەڵێت: هەرگیز رێگە نادەین تاران ببێتە خاوەن چەکی ئەتۆمی.
جەی دی ڤانس جێگری سەرۆکی ئەمریکا رایگەیاند، تا ئێستا دانوستانەکان لەگەڵ ئێران ئەرێنی بووە و رێگەش بە تاران دەدەین وزەی ئەتۆم بۆ مەبەستی مەدەنی بەکاربهێنێت، بەڵام هەرگیز ناهڵێڵین ببێتە خاوەن چەکی ئەتۆمی .
وتیشی؛ لەو باوەڕەداین رێککەوتنێک ئەنجام بدرێت دووبارە ئێران تێکەڵی ئابووری جیهان بکرێتەوە.
جێگەی ئاماژەیە، سێ گەڕی دانوستانی ناڕاستەوخۆ لە نێوان ئەمریكا و ئێران بە نێوەندگیری عومان لە مەسقەت و رۆما ئەنجامدراوە و بەرپرسانی تاران و واشنتۆنیش ئەنجامی دانوستانەكانیان بە ئەرێنی وەسف كردووە.
سەرۆك وەزیرانی هیندستان هێرشی وڵاتەكەی بۆسەر پاكستان وەك شانازییەكی مێژویی ناو دەبات، عیراقیش داوایان لێدەكات كێشەكانیان بە ئاشتیی چارەسەر بكەن.
ناریندرا مودی سەرۆك وەزیرانی هیندستان لە كۆبوونەوەی ئەمڕۆی كابینەی حكومەتەكەی رایگەیاند هێرشەی كە شەوی رابردوو، شانازییەكی مێژویی بووە و هیچ هەڵەیەك لە هێرشەكەدا نەبوە.
هیندستان هێرشەكە مووشەكییەكەی ناو ناوە (سیندور یان خاڵی سور)، بەهۆیەوە 26 كەس كوژران و 46 كەسی تریش برینداربوون. هێرشەكە كاردانەوەی لێكەوتەوە، فەڕەنسا و ئەمریكا و نەتەوە یەكگرتووەكان و زۆربەی وڵاتانی جیهان داوای دانبەخۆداگرتن لە ئەو دوو وڵاتە دەكەن.
فواد حسێن، وەزیری دەرەوەی عیراقیش لە پەراوێزی كۆنفرانسێكی رۆژنامەوانی هاوبەش لەگەڵ وەزیری دەرەوەی ئازەربایجان رایگەیاند، هیندستان و پاكستان خاوەن چەكی ئەتۆمین، بۆیە پێویستە گرژییەكانی نێوان ئەو دوو وڵاتە، بە ئاشتیی چارەسەر بكرێن.
لە بۆردومانێكی ئیسرائیلدا لە باشوری لوبنان، سەركردەیەكی دیاری حزبوڵا كوژرا.
سوپای ئیسرائیل رایگەیاند، لە هێرشێكدا كە ئۆپراسیۆنە لۆجستییەكانی حزبوڵای لە ناوچەی نەبەتیە لە باشوری لوبنان كردووەتە ئامانج ، كە (عەدنان سادق حەرب) فەرماندەی یەكەی پشتگیری لۆجستی لە یەكەی بەدری سەر بە حزبوڵا كوژراوە .
سوپای ئیسرائیل ئاماژەی بەوەش دا كە ئەو فەرماندەیە بەرپرس بوە لە گەیاندنی چەك بە حزبوڵا و بنیادنانەوەی ژێرخانی سەربازیی حزبەكە لە باشوری روباری ڵیتانی و چالاكیەكانیشی بە پێشێلكردنی لێكتێگەیشتنی نێوان ئیسرائیل و لوبنان ناوبراوە .
دوێنێش سوپای ئیسرائیل بۆردومانكردنی چەند پێگەیەكی ژێرخانی دامەزراوە ستراتیژییەكانی بەرهەمهێنان و كۆگاكردنی چەكی حزبوڵای لە ناوچەی بوقاعی لوبنان راگەیاند .
ترەمپ بە نیازە لە گەشتەكەی بۆ رۆژهەڵاتی ناوەڕاست كەنداوی عەرەبی بەرەسمی بناسێنێت
دوو لێپرسراوی ئەمریكی رایانگەیاند، ترەمپ لە سەردانەكەیدا بۆ رۆژهەڵاتی ناوەڕاست راگەیەندراوێكی گەورە دەبێت،كە تایبەتە بە كەنداوی عەرەب.
دوو لێپرسراوی باڵای ئەمەریكا كە نەیانویست ناویان ئاشكرا بكرێت بە ئاژانسی ئەسۆشێتد پرێسیان راگەیاندووە، دۆناڵد ترەمپ، سەرۆكی ئەمەریكا بەنیازە لە سەردانەكەیدا بۆ رۆژهەڵاتی ناوەڕاست، بە رەسمی دەستەواژەی كەنداوەكانی عەرەبی لەلایەن وڵاتەكەیەوە پەسەندبكات و رایبگەیەنێت.
ئەم هەنگاوەی سەرۆكی ئەمریكا لە كاتێكدایە، كە پەیوەندییەكانی نێوان واشنتۆن و تاران بە ووتەی هەردوو وڵاتان پێشكەوتنی بەخۆیەوە بینیوە، دەكرێت ئەم جۆرە پەسەندكردنە لە لایەن ترەمپەوە جۆرێك لە گرژی لە نێوان ئەو دوو وڵاتە دروستبكاتەوە بەوپێیەوەی ئێران لە سەدەی 16وە بە شێوەیەكی بەرفراوان بە كەنداوی فارسی ناساندوە، هەرچەندە دەستەواژەی كەنداوی عەرەبی لە زۆرێك لە وڵاتانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست بەكاردێت.
بڕیارە هەفتەی داهاتوو، ترەمپ گەشتە ناوچەییەكەی دەستپێبكات، كە لە نێوان 13 بۆ 16ی ئایاردا دەبێت و سعودیە و قەتەر و ئیمارات لەخۆدەگرێت.
دوای زیاتر لە دوو هەفتە لە کۆچی دوایی پاپا فرانسیسن، بڕیارە ئەمڕۆ پرۆسەی هەڵبژاردنی پاپایەکی نوێ لە ڤاتیكان بەڕێوەبچێت.
دوای ئەوەی رۆژی 21ی مانگی رابردوو کۆچی دوایی پاپا فرانسیسی ڤاتیکان، لە تەمەنی ٨٨ ساڵیدا راگەیەنرا، ئەمڕۆ ڤاتیکان پاپایەکی نوێ هەڵدەبژێرێت، کە لە پرۆسەکەدا 135 کاردیناڵ دەنگ دەدەن بۆ هەڵبژاردنی پاپا.
بەپێی یاساكانی ڤاتیكان، ئەو كاردیناڵانەی لە رۆژی دەنگداندا ئامادە دەبن، لە كڵێسای سیستین گۆشەگیر دەكرێن و ناتوانن دەستیان بە مۆبایل و جیهانی دەرەوە بگات.
لە کاتی گۆشەگیرییدا، كاردیناڵەكان چەندین كۆبوونەوە دەكەن و لە بەیانیدا دوو جار دەنگ دەدەن و دوای نیوەڕۆش دوو جاری دیکە دەنگ دەدەن، هەر كاتێكیش پاپای نوێ هەڵبژێردرا، بە دوكەڵێكی سپی كە لە دوكەڵكێشی كڵێسای سیستینەوە دێتە دەرەوە، جیهان لە هەڵبژاردنی پاپای نوێ ئاگادار دەكرێتەوە .
كێبركێكەش لە نێوان 5 كاردیناڵدایە كە ركابەری دەكەن بۆ شوێنگرتنەوەی پاپا فرەنسیس و بوون بە پاپای ڤاتیكان