جیهان

نەجلا بودن رەمەزان کە یەکەم ژنە لە مێژووی تونسدا پۆستی سەرۆکی حکومەت وەردەگرێت، لە دوای  رێوڕەسمی سوێند خواردنەکە رایگەیاند، حکومەتەکەی بە رووی ھەموو لایەنەکاندا کراوە دەبێت و ئەولەویەتی کارەکانیشیان گەڕاندنەوەی متمانەی ھاوڵاتیان دەبێت بە دەوڵەت و  گەڕاندنەوەی ھیوا دەبێت بۆ تونسییەکان، حکومەتی نوێی تونس لە ٢٤ وەزیر پێکدێت کە ژمارەیەکیان ژنن.
لە ٢٥ ی مانگی تەموزی رابردوودا، قەیس سەعید سەرۆکی تونس بەپێی ماددەی ٨٠ لە دەستوری تونس بڕیاریدا بە سڕکردنی پەرلەمانی وڵاتەکەی بۆ ماوەی یەک مانگ و دورخستنەوەی سەرۆک وەزیرانی پێشوو لە پۆستەکەی، ئەوەش بەھۆی ئەو قەیرانە ئابوری و کۆمەڵایەتی و تەندروستییەی لە لە تونس دروستبوو.


 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە
نێد پرایس وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا رایگەیاند، لە سەرەتای ئەم ھەفتەیەوە لە دەوحەی پایتەختی قەتەر لەگەڵ بەرپرسانی باڵای تاڵیبان کۆدەبنەوە، بەڵام ئەمە بە مانای ئەوە نایەت ئەمریکا دان بە فەرمانڕەوایی تاڵیباندا دەنێت.
وتیشی، فشار دەخەنە سەر بەرپرسانی تاڵیبان بۆئەوەی رێز لە مافەکانی مرۆڤ بگرن و کار بۆ پێکھێنانی حکومەتێکی گشتیش بکەن کە سەرجەم لایەنەکان لەخۆبگرێت و رێگەش بە گەیاندنی ھاوکارییە مرۆییەکان بە خەڵکی ئەفغانستان بدەن کە روبەڕوی قەیرانێکی ئابوری و مرۆیی سەخت بووەتەوە.
ئەم دانیشتنە دەبێت بە یەکەم کۆبوونەوەی نێوان ھەردوولا لە دوای دەستبەسەرداگرتنی ئەفغانستان لەلایەن تیاڵیبانەوە.



بەردەوامبە لە خوێندنەوە
روانگەی سوری بۆ مافەکانی مرۆڤ رایگەیاند، لە ئەنجامی ھێرشی فڕۆکەکانی ئیسرائیل بۆ سەر فڕۆکەخانەی سەربازیی تەیفور لە پارێزگای حومس چەند چەکدارێکی سەر بە میلیشیاکانی نزیک لە ئێران کوژران و ژمارەیەکی تریش بریندار بووون.
پێشتریش چالاکوانانی سوریا رایانگەیاندبوو، چەند فڕۆکەیەکی بێفڕکەوان لە ئەلبولکەمال سەر بە دێرەزوور ھێرشیان کردووەتە سەر ئەو گروپانەی کە سەر بە ئێرانن، بەڵام ھیچ زانیارییەک لەبارەی زیانەکانەوە بڵاونەکراوەتەوە.


بەردەوامبە لە خوێندنەوە
(نێد پرایس) وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئەمەریکا رایگەیاند، دەیانەوێت بەزووترین کات دانوستانەکان لە ڤیەننا دەستپێبکەنەوە و تارانیش دەستبەجێ بگەڕێتەوە بۆ گفتوگۆکانی ڤیەننا، ئاماژەی بۆ ئەوەشکرد، رێگەی دیپلۆماسی پەیوەست بە بەرنامەی ئەتۆمی ئێران ھێشتا بە کراوەیی ماوەتەوە.
وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئەمەریکا وتیشی، گرنگە ھەموو لایەنەکان پێکەوە کۆببنەوە و بەردەوام بن لە دانوستانەکان لەو شوێنەی کە پچڕاوە، چونکە دانوستانەکان پرۆسەیەک نییە بتوانێت بۆ ھەتا ھەتایە بەردەوام بێت.

 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە

میدیاکانی تورکیا بڵاویانکردەوە، سەرۆکایەتی داواکاری کۆماریی ئەنقەرە بڕیاری دەستگیرکردنی بۆ  ٥٦ تۆمەتبار دەرکرد کە لە نێو رێکخستنە نھێنییەکانی سەر بە "فەتحوڵا گیولەن" بوون لە فەرماندەیی گشتیی جەندرمە، ھاوکات بڕیاری دەستگیرکردن بۆ ٤٣ ئەفسەری لەکار دوورخراوە دەرکردوە.
ھەر لەو چوارچێوەیەشدا تیمە پەیوەندیدارەکانی ئاسایش لە ٢٧ پارێزگای تورکیا دەستیان بە ئۆپراسیۆنێکی ھاوبەش کردووە و ٤٣ تۆمەتباریان دەستگیرکردوە.



بەردەوامبە لە خوێندنەوە
سەرچاوە تەندروستییەکانی ئەفغانستان رایانگەیاند، ژمارەی ئەو کەسانەی لە تەقینەوەی مزگەوتێکی شیعەکان لە ھەرێمی سەید ئاباد کوژران و برینداربوون بۆ زیاتر لە ١٠٠ کەس بەرزبووەتەوە، رۆژێک دوای تەقینەوەکەش رێکخراوی داعشی خۆراسان بەرپرسیارێتی خۆی لە ئەنجامدانی تەقینەوەکە راگەیاند.
بەپێی زانیارییەکان خۆکوژێک لە کاتی نوێژی ھەینی چووەتە ناو مزگەوتەکە و خۆی تەقاندووەتەوە، سەرجەم کوژراوەکانیش سەر بە شیعەن.

 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە
(حسێن ئەمیر عەبدوڵاھیان) وەزیری دەرەوەی ئێران، دوای سەردانەکەی بۆ لوبنان گەیشتە دیمەشقی پایتەختی سوریا و رایگەیاند، ئێران ھاوشێوەی شەڕی دژی تیرۆر، لە گەڵ سوریادا دەمێنێتەوە و لە داھاتوشدا بەردەوام دەبێت لە پشتیوانیکردنی.
وتیشی، سوریا ھەنگاو بۆ پێشەوە دەنێت و ئێرانیش لەو وڵاتە دەمێنێتەوە و لە ھەموو بوارەکانیشدا ھاوکاری دەکات .



بەردەوامبە لە خوێندنەوە

ریاز دەڕاڕ ھاوسەرۆکی ئەنجومەنی سوریای دیموکرات مەسەدە وڵامی وەزیری دەرەوەی سوریای دایەوە و وتی، ھەر کاتێک ئەرکی ھێزەکانی ئەمریکا لە شەڕی دژی داعش کوتایی بێت و سورییەکان جارێکی تر رێکبکەونەوە، گرەنتی ئەوە دەدەن کە ھێزەکانی ئەمریکا دەکشێنەوە.  


وتیشی، پێویستە ھەموان کار بکەن بۆ یەکگرتوویی خاکی سوریا و داوا لە حکومەتی دیمەشقیش دەکات لە لێدوانی توند دووربکەوێتەوە و بگەڕێتەوە بۆ چارەسەری سیاسی و مێزی گفتوگۆ. 

 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە

بنەماڵەی بەنی سەدر لە راگەیەندراوێکدا بڵاویکردەوە، ئەبولحەسەن بەنی سەدر دوای ماوەیەکی زۆر لە ململانێ لەگەڵ نەخۆشی، ئەمڕۆ لە نەخۆشخانەی پیتیە سالپیتێریەی شاری پاریس کۆچی دوایی کردووە.


بەنی سەدر ساڵی ١٩٣٣ لە گوندی باخچەی سەر بە شاری ھەمەدان لەدایک بووە و باوکی پەیوەندییەکی نزیکی لەگەڵ روحوڵا خومەینی رێبەری پێشووی شۆڕشی ئیسلامی ئێران ھەبوو.


ئەبولحەسەن بەنی سەدر کە پێش شۆڕشی ئیسلامی ئێران لە چالاکانی سیاسی و لە دەرەوەی وڵات بوو، پاش شۆڕش گەڕایەوە ئێران و ساڵی ١٩٧٩ خۆی بۆ پۆستی  سەرۆک کۆماری ئێران کاندید کرد و بە بەدەستھێنانی ٧٦٪ی دەنگەکان، بوو بە یەکەم سەرۆک کۆماری ئێران، بەڵام ماوەی سەرۆکایەتییەکەی زۆری نەخایاند و ساڵی ١٩٨١ بەکۆی دەنگی نوێنەرانی پەرلەمانی ئێران، لە سەر کار لابرا.

 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە

میدیای پاکستان بڵاویکردەوە، بومەلەرزەیەک بە گوڕی ٥.٧ پلە بە پێوەری ریختەر ویلایەتی بەلوچستان لە باشوری خۆرھەڵاتی ئەو وڵاتەی ھەژاندووە و بەپێی ئامارە سەرەتاییەکان، لانیکەم ٢٠ کەس گیانیان لەدەستداوە و زیاتر لە ٢٠٠ کەسی دیکەش برینداربوون، زیانی ماددی زۆریشی بە ناوچەکە گەیاندووە.


ئاماژە بەوەشکراوە، چەقی بومەلەرزەکە، ناوچەی ھەرانی لە خۆرھەڵاتی شاری کوەیتە ناوەندی ویلایەتی بەلوچستان بووە.

 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە

سەڵاحەدین دەمیرتاش، ھاوسەرۆکی پێشووتری پارتی دیموکراتی گەلان "ھەدەپە"، کە لە مانگی ١١ی ٢٠١٦وە لە زینداندایە، پەیامێکی لە ژێر ناوی "ئایا دەتوانین بێ ھیوا بژین" بڵاوکردەوە و ڕایگەیاند، پێویستە لە دوای پارتی "داد و گەشەپێدان"ی دەسەڵاتدارەوە، بە بەشداری حزبە چەپەکان دیموکراتی لە تورکیا بنیاد بنرێت.


دەشڵێت، ئەو حزبە و جوڵانەوە چەپانە لە بەردەم ئەرکێکی مێژووییدان و پێویستە بێ گوێدانە لایەنی حزبی یان کەسی کۆببنەوە و تاوتوێی نەھێشتنی ناکۆکیەکانیان تاکو ھەڵبژاردن و چۆنیەتی دروستکردنی ھەڵوێستی ھاوبەش لە ھەڵبژاردندا بکەن.


تورکیا ئامادەکاری بۆ ئەنجامدانی ھەڵبژاردنی گشتیی لە ساڵی داھاتوودا دەکات، سەرەتای ئەم مانگەش پارتی دیموکراتی گەلان "ھەدەپە"، نەخشە ڕێگایەکی بۆ چارەسەری کێشەکانی تورکیا بڵاوکردەوە و داوای گەڕانەوەی بۆ سیستمی پەرلەمانی و چارەسەرکردنی دیموکراسیانەی کێشەی کوردی لە تورکیا کرد.

بەردەوامبە لە خوێندنەوە

جین ساکی وتەبێژی کۆشکی سپیی ئەمریکا ڕایگەیاند، پاڵپشتی لە دانوستانی نێوان ھەردوو کۆریا دەکەن و لەگەڵ ھاوتاکانیشیان لە کۆریای باشووری بەردەوام دەبن لە ھەماھەنگیەکانیان بۆ دەستپێکردنەوەی دانوستان لە نێوان کۆریای باکور و باشووردا. وتیشی، ئەمریکا تا ئێستاش لەسەر ئامانجەکەیەتی کە داماڵینی نیمچە دورگەی کۆریایە لە چەکی ئەتۆمی.


وتەبێژی کۆشکی سپی ئاماژەی بەوەشدا، کە ئەمریکا ئامادەیە بۆ ئەنجامدانی دانوستانی بێ مەرج لەگەڵ کۆریای باکور و لەو بارەیەوە پێشنیازێکیان ئاڕا
ستەی پیۆنگ یانگ کردووە و ئومێد دەکەن بە ئەرێنی وەڵامیان بدرێتەوە.

بەردەوامبە لە خوێندنەوە

میدیای ئێران بڵاویکردەوە، بەرەبەیانی ئەمڕۆ بومەلەرزەیەک بە گوڕی ٥.٧ پلە بەپێوەری ریختەر و بەقوڵی ١٠ کیلۆمەتری ژێر زەوەی، پارێزگاکانی خوزستان و چوارمەحاڵ و بەختیاری ھەژاندووە و بەپێی ئامارە سەرەتاییەکان، ١٢ کەس لە شاری کوردی پارێزگای چوارمەحاڵ و بەختیاری برینداربوون.


ئیسماعیل نەجاڕ بەڕێوەبەری رێکخراوی کونتڕۆڵکردنی قەیران لە ئێران رایگەیاند، حاڵەتی ئامادەباشیان راگەیاندوە و چەندین تیمی فریاکەوتنیان رەوانەی ئەو ناوچانە کردوە کە بومەلەرزە تیایاندا رویداوە. 


وتیشی، بەھۆی بومەلەرزەکەوە، جگە لە برینداربوونی ژمارەیەک ھاوڵاتی، نزیکەی ٢٠ گوندیش زیانی ماددیان پێگەیشتووە.

 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە

میدیای کۆریای باشور بڵاویکردەوە، ئەمڕۆ لێپرسراوانی ھەر دوو کۆریا پاش دوو مانگ، بۆ یەکەم جار بە تەلەفۆن قسەیان کردووە و بە دروستکردنەوەی ھێڵی پەیوەندی باکور- باشور، حکومەتی کۆریای باشور ھەڵسەنگاندن بۆ بەرەوپێشبردنی پەیوەندییەکانی لەگەڵ کۆریای باکور دەکات.


دوو مانگ پێش ئێستا و دوای ناڕەزایەتی پیۆنگ یانگ بە مانۆڕی سەربازی ھاوبەشی کۆریای باشور و ئەمریکا، پەیوەندییەکانی نێوان دوو کۆریا پچڕا و لە ماوەی رابردووشدا، چەند جارێک پەیوەندی نێوان ئەو دوو وڵاتە پچڕاوە و جارێکی تر دەستی پێکردووەتەوە.

 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە

عیساوی فەریج وەزیری ھارکاریی ھەرێمیی ئیسرائیل رایگەیاندووە، پێدەچێت دەوڵەتێکی تری ئیسلامی لە رێگەی ئەوەدابێت پەیوەندییەکانی لەگەڵ ئیسرائیل ئاسایی بکاتەوە، ئەو دەوڵەتەش عێراقە. 


بە دوریشی نەزانیوە لە ئەگەری ئاساییکردنەوەی پەیوەندییەکاندا، چەندین رێککەوتن لەگەڵ عێراق ئیمزا بکەن.


لە ٢٤ی مانگی رابردوودا، کۆنگرەی "ئاشتی و گەڕانەوە" بە بەشداری ژمارەیەکی زۆر لە ھۆزە سوننەکان لە ھەولێر رێکخرا، لەو کۆنگرەیەدا داوای ئاساییکردنەوەی پەیوەندییەکانی عێراق و ئیسرائیل کرا، ئەوەش ناڕەزایی و کاردانەوەی فراوانی لێکەوتەوە. 

 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە

روانگەی سوریا بۆ مافەکانی مرۆڤ بڵاویکردەوە، ھێزەکانی ھاوپەیمانی نێودەوڵەتی ئۆپراسیۆنێکیان لەڕێی ھێرشی ئاسمانی و ھەلیکۆپتەری جەنگی بۆ سەر مۆڵگەکانی داعش لە گوندەکانی دەوروبەری رەقە ئەنجامداوە و توانیویانە دوو سەرکردەی گروپەکە و ژمارەیەک ژن کە سەر بە داعش بوون دەستگیر بکەن.


ئاماژەی بەوەشکردووە، ھەر بەھۆی ھێرشەکەوە ھاوڵاتییەکی مەدەنی کوژراوە.

 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە
1...455456457458459...523