کۆمیسۆنی یەکێتی ئەوروپا داوای لە (فەرەنسا و بەریتانیا) کردووە ھاوڵاتیانی وڵاتەکانیان وەربگرنەوە کە بۆ پەیوەندیکردن بە داعشەوە روویان لە سوریا کردووە و ئێستا لە کەمپی ھۆل داڵدەدراون، داواشیکردووە، ھەرزەکارەکانی کەمپی ھۆڵ دوای گەڕانەوەیان بخرێنە ژێر چاودێری و ئەوانەشی تێوەگلاون لە تاوان و توندتیژی دادگای بکرێن.
دەشڵێت، بەپێی جاڕنامەی یەکێتی ئەوروپا بۆ مافەکانی مرۆڤ، تەواوی وڵاتانی ئەوروپا پابەندن بە گەڕاندنەوەی منداڵانی داعش لەکەمپی ھۆڵەوە بۆ وەڵاتانی خۆیان، بەڵام تائێستا (فەڕەنسا و بەریتانیا) وەڵامی ئەو داواکارییەیان نەداوەتەوە.

پێگەی "خەڵات لەپێناو دادوەری" کە سەر بە وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکایە رایگەیاندووە، چوار ملیۆن دۆلار وەک خەڵات بەو کەسە دەدرێت کە زانیاری لەبارەی ئیبراھیم ئەحمەد مەحمود قەوسی بخاتەڕوو کە سەرکردەیەکی دیاری رێکخراوی قاعیدەیە.
قەوسی خەڵکی سودانە و بە شێخ خەتیب سودانیش بەناوبانگە، لە سەرکردە دیارەکانی قاعیدەیە لە نیوەدوورگەی عەرەبی و ئەمریکاش دەڵێت سودانی فەرمانەکان لە رێکخەرانی قاعیدە لە ئێرانەوە وەردەگرێت ئەوەی لە یەمەن سەرقاڵی وێرانکاری و تیرۆر بێت.

تیمەکانی رزگارکردن و رێکخراوەکانی چاودێریکردنی جەنگ ئاشکرایان کردوە، لە ناوچەکانی ژێر دەسەڵاتی حکومەتی سوریاوە، گوندی ئیبلین لە ریفی ئیدلیب تۆبباران کراوە و ھەشت کەس کوژراون، کە پێنجیان ئەندامی خێزانێکن و سیانیان منداڵن. 

ئاماژەیان بۆ ئەوەش کردوە، ئەو خێزانەی بوونەتە قوربانی لە کاتی خەودا بەر تۆببارانەکە کەوتوون، سەرۆکی خێزانەکەش کارمەندی تەندروستی بوە.

 بەوتەی سەرچاوەکان، بەو پێیەی ناوچەکە دواین پێگەی ئۆپۆزسیۆنە رووبەرووی رەوشێکی سەخت بوەتەوە و رۆژانە ھاوڵاتیان لە رەوشێکی سەختدا دەژین.

وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا لە راپۆرتێکدا بەناوی "بازرگانیکردن بە مرۆڤ لە ساڵی ٢٠٢١"دا رایگەیاند:  تورکیا خراوەتە لیستی ئەو وڵاتانەی لە بەکارھێنانی منداڵان بۆ کاری سەربازی تێوەگلاون. 

ئاماژەی بۆ ئەوەشکردووە، تورکیا پشتیوانی گروپی چەکداری سوڵتان موڕاد لە سوریا و چەکدارانی لیبیا دەکات، ئەو گروپانەش منداڵان وەک چەکدارا لە بەرەکانی شەڕ بەکاریان دەھێنێت.

وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا  رایگەیاندووە، پێویستە تورکیا وەک ئەندامێکی ناتۆ، رێز لە بەھا و پرەنسیپەکانی ھاوپەیمانێتییەکە بگرێت.

دامەزراوەی بازاڕی وزەی تورکیا رایگەیاند، بەھۆی زیادبوونی تێچووی بەرھەمھێنان، لە سەرجەم شارەکانی تورکیا و باکووری کوردستان نرخی کارەبا ١٥%  زیادیکردووە، بڕیارکە لە ١ی تەمووزەوە جێبەجێکراوە. 

زیادکردنی بەھای کارەبا  لە تورکیا کاردانەوەی پارتەکانی ئۆپۆزیسیۆنی لێکەوتووەتەوە، پەرلەمانتارانی جەھەپە و ھەدەپە و ئیی پارتی  ئاماژەیان بۆ ئەوەکردووە، لە کاتێکدا قەیرانی ئابووری وڵاتی گرتووەتەوە، خەڵک بێزار بووە ریژەی باجیش لەسەر خەڵک زیاد دەکرێت.

سەرۆکی ئەمریکا لەبارەی توانای حکومەتی ئەفغانستان بۆ رووبەڕووبووەنەوەی چەکدارانی بزوتنەوەی تاڵیبان باسی لەوە کرد، حکومەتی ئەفغانستان ھەموو توانایەکی ھەیە بۆ پاراستنی ئاسایشی وڵاتەکەی. چەکدارانی بزوتنەوەی تاڵیبان بەردەوامن لە پێشڕەویکردن و توانیویانە دەست بەسەر چەند ناوچەیەکی نوێی ئەفغانستاندا بگرن، پێشتر چەند ئاژانسێکی ھەواڵی بڵاویان کردبووەوە کە ئەمریکا پێی وایە حکومەتی کابوڵ تەنھا شەش مانگ دەتوانێت لە بەرامبەر ھێرشی تاڵیبان بوەستێت و دەڕووخێت، بەڵام دواتر پنتاگۆن ئەو زانیارییانەی رەتکردەوە.

لە بەیجینگی پایتەخت و لە مەیدانی تیانانمین رێوڕەسمی تایبەت بۆ یادی ١٠٠ ساڵە دامەزراندنی حزبی شیۆعی چین رێکخرا، شی جی بینگ سەرۆکی وڵاتەکەش رایگەیاند، گەلی چین ھیچ کات رێگە بە ھیچ ھێزێکی بیانی نادات کۆنترۆڵی بکات یاخود سەرکەوتیان بکەن. 

وتیشی زەمەنی نەھامەتی بۆ گەلەکەمان تێپەڕیوە و ئەو ھەستانەوە و بوژانەوەی وڵاتەکە بە درێژایی مێژوو بەدەستی ھێناوە دەیپارێزن و ئامانجەکەیان بۆ بنیاتنانی کۆمەڵگەیەکی پڕ لە ژیانەوە بەدیھێناوە. 

حزبی شیوعی چین لە یەکی تەموزی ١٩٢١ لە شەنگەھای دامەزراوە، بە گەورەترین حزبی سیاسی دادەنرێت لە جیھاندا، ھەموو ٥ ساڵێک گۆنگرەی گشتی دەبەستێت و لە ساڵی ١٩٤٩ دەسەڵاتی گرتووەتە دەست بە سەرکردایەتی ماو تسی تۆنگ.

دوای ئەوەی دادگای تورکیا ئەو تانانەی رەتکردەوە، کە دژی بریارەکەی رەجەب تەیب ئەردۆغان سەرۆکی تورکیا بۆ کشانەوە لە رێککەوتنی ئیستەنبوڵ پێشکەش کرابوون، تورکیا بە رەسمی لە رێککەوتنەکە کشایەوە، ئەوەش نارەزایی دەیان ھەزار ھاوڵاتی تورکی لێدەکەوێتەوە و ئامادەکاری دەکرێت بۆ رێکخستنی خۆپیشاندانی فراوان دژی ئەو ھەنگاوە. 

لە مانگی ئاداردا،  تورکیا بریاری کشانەوەی لە رێککەوتنی ئیستەنبوڵ  راگەیاند کە لە ساڵی ٢٠١١ ەوە دژی توندوتیژی بەرامبەر ژنان ئیمزا کراوە، بە بیانوی ئەوەی رێککەوتنەکە بۆ تورکیا گونجاو نیە و ھەر لە سەرەتاوە ئیمزاکردنی ھەڵە بووە، ئەم بریارەش لەسەر ئاستی ناوخۆ و نێودەوڵەتیش تورکیای روبەروی رەخنەی توند کردەوە چونکە ھەنگاوێکی لەو شێوەیە ئەوەندەی تر تورکیا لە بە ئەندامبون لە یەکێتی ئەوروپا دور دەخاتەوە . 

  "ئەنگریت کرامپ کارنباور" وەزیری بەرگری ئەڵمانیا لە تویتەر رایگەیاند، دوای نزیکەی ٢٠ ساڵ لە بڵاوکردنەوەی ھێزەکانیان لە ئەفغانستان، دوایین سەربازییان ئەو وڵاتەی بەجێھێشت. وتیشی، بوونیان لە ئەفغانستان ئاڵنگارییەکی گەورەی بۆ سوپای ئەڵمانیا دروستکردووە و چەندین ئەندامیان دووچاری کێشەی جەستەیی و دەروونی بوون، سوپاسی زیاتر لە ١٥٠ ھەزار سەربازی ژن و پیاوشی کرد کە لە ساڵی ٢٠٠١ەوە چوونەتە ئەو وڵاتەوە. 
 ئەڵمانیا لە مانگی ئایاری رابردووەوە ھاوشانی ئەمریکا کشانەوەی ھێزەکانی لە ئەفغانستان دەستپێکرد کە ژمارەیان ھەزار و ١٠٠ سەرباز بووە، بەپێی ئامارەکانی سوپای ئەو وڵاتە لە ساڵی ٢٠٠١ەوە تا ئێستا ٥٩ سەربازی ئەڵمانی لە ئۆپراسیۆنە سەربازییەکان کوژراون.