"ھەرێم کەمال ئاغا" ئەندامی لیژنەی ئاسایش و بەرگری لە ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق بە کوردسات نیوزی ڕاگەیاند، بە ئامانجی لە نزیکەوە ئاگاداربوون لە کارەکانی پاسەوانی سنوور و بەدواداچوون و لێکۆلینەوە لە کێشەکانیان سەردانی فەرمانگە فیدراڵیەکانی پارێزگای سلێمانیان کردووە.

ڕاشیگەیاند، بە مەبەستی چارەسەرکردنی کێشەکان ئەنجامی سەردانەکەیان ئاڕاستەی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق دەکەن.

ھاوکات پەرلەمان پێشنیازە یاسای ھەمواری بەخاوەنکردنی ئەو زەوییانەی شارەوانی، کە زێدەڕۆییان کراوەتە سەر پەسەند کرد.

پەیامنێری کوردسات نیوز ڕایگەیاند، لە سەرەتای کۆبوونەوەکەدا پەرلەمانتاران بۆچوونی خۆیان لە بارەی لێبڕینی مووچە و ئازادی ڕادەربڕین و کێشەکانی کەمی ئاو و کارەبا خستەڕوو، بەھۆی دروستبوونی دەمەقاڵی لە نێوان پەرلەمانتاران کۆبوونەوەکە بۆ ماوەیەک ڕاگیرا و دوای دەستپێکردنەوەی کۆبوونەوەکەش سەرۆکایەتی پەرلەمان ڕێگەی نەدا ئەو پەرلەمانتارانە بەشداری کۆبوونەوە بکەن کە پشێوییان دروستکرد و پێشنیازە یاسای ھەمواری بەخاوەنکردنی ئەو زەوییانەی شارەوانیش، کە زێدەڕۆییان کراوەتە سەر پەسەند کرد.

"بەرزان كەریم" بەڕێوەبەری گشتی شارەوانیەكانی گەرمیان لە كۆنگرەیەكی ڕۆژنامەوانیدا لە بارەی ئەو سكاڵایەی كە لەلایەن ئەندامێكی ئەنجومەنی پارێزگای سلێمانیەوە لەسەر ناوچەی پیشەسازی ڕزگاری جوڵێنراوە، ڕایگەیاند، هیچ ڕووبەرێك بۆ ناوچەی پیشەسازی ڕزگاری زیاد نەكراوە.

ڕوونیشیكردەوە، مامەڵەكانی كۆتایی پڕۆژەكە نێردراوە بۆ وەزارەتی شارەوانی و گەشتوگوزاری هەرێم، بەڵام لەبەر ئەوەی مامەڵەكان ماوەی ٩٦ ڕۆژ لە بەڕێوەبەرایەتی نەخشەدانانی گەرمیان بووە، ئەوە ناونراوە گەندەڵی. ڕاشیگەیاند، ئەو كەیسە هێشتا لە دادگایە و چاوەڕێی وەڵامی دادگان.

لە کۆبوونەوەکەدا قوباد تاڵەبانی پیرۆزبایی دەستبەکاربوونی لە باڵیۆزی نوێی ڕووسیا کرد و ھیوای سەرکەوتنی لە ئەرکە نوێیەکەیدا بۆ خواست.

جێگری سەرۆک وەزیران، ستایشی ڕۆڵی ڕووسیای کرد لە عێراق و ھەرێمی کوردستان، بە تایبەت چالاکی کۆمپانیا ڕووسییەکان و ھیواشی خواست پەیوەندییە ئابورییەکانی نێوان ھەرێم و ڕووسیا پەرەی زیاتری پێ بدرێت و داوایکرد لە باڵیۆزی ڕووسیا ھانی زیاتری کۆمپانیا ڕووسییەکان بدات بۆ وەبەرھێنەران لە ھەرێمی کوردستان.

لە بەشێکی تری کۆبوونەوەکەدا باسی پەرەپیدانی پەیوەندییەکانی نێوان ڕووسیا  و ھەرێمی کوردستان کرا و قوباد تاڵەبانی ئاماژەی بەوەدا کە پەیوەندییەکانی نێوان کوردستان و ڕووسیا پەیوەندییەکی مێژووییە و ئامانجی ھەرێمی کوردستان ئەوەیە کە بەھێزتر و پتەوتر بکرێن. 

لە تەوەرێکی تری کۆبوونەوەکەدا تاوتوێی دۆخی سیاسی عێراق و ھەرێم کرا و لای خۆیەوە قوباد تاڵەبانی نیگەرانی دەربڕی کە سەرباری ئەوەی ھەرێمی کوردستان ھەموو پابەندییەکی بە یاسای بودجەی فیدراڵی جێبەجێ کردووە، بەڵام ھێشتا حکومەتی بەغدا شایستە داراییەکانی ھەرێمی خەرج نەکردووە.

جێگری سەرۆک وەزیران داوایکرد حکومەتی فیدرال پابەندییەکانی خۆی جێبەجێ بکات بۆ ئەوەی ھەردوولا بتوانن بە شێوەیەکی بونیادنەرانە درێژە بە دانووستانەکانیان بدەن بۆ چارەسەرکردنی ھەموو کێشە ھەڵپەسێردراوەکانی تر.

لە کۆبوونەوەکەدا ئیلبروس کوتراشیڤ باڵیۆزی نوێی ڕووسیا ئامادەیی خۆی و وڵاتەکەی دەربڕی بۆ ھاوکاری کردنی ھەردوو حکومەتی فیدراڵ و حکومەتی ھەریم و ئاماژەی بەوەشدا کە ھانی کۆمپانیا ڕوسییەکان دەدات کە بۆ وەبەرھێنان بێنە ھەرێمی کوردستان.

قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆک وەزیران پێشوازی کرد لە لیژنەی ئۆڵۆمپی کوردستان و پێکەوە چۆنییەتی پەرەپێدانی توانا وەرزشییەکان و ڕێکخستنەوەی کەرتی وەرزشی کوردستانیان تاوتوێ کرد.

لە کۆبوونەوەیەکدا لەگەڵ لیژنەی ئۆڵۆمپی ھەرێمی کوردستان قوباد تاڵەبانی جەختی لە دەرکردنی یاسایەک کردەوە بۆ ڕێکخستنی کاروباری وەرزش و پشتیوانی خۆی و حکومەتی ھەرێمیشی بۆ ئەم ھەنگاوە دەربڕی لە پێناو ئەوەی ماف و ئەرکی وەرزشەوانان ڕوون بێت و چوارچێوەیەک بۆ کارە وەرزشیەکان دیاری بکرێت.

جێگری سەرۆک وەزیران داوایکرد لیژنەی ئۆڵۆمپی کوردستان ھەماھەنگی زیاتر بکەن لەگەڵ لیژنەی ئۆڵۆمپی عێراق و پێکەوە کار بکەن بۆ بەھێزکردن و بونیادنانەوەی ژێرخانی وەرزش و دروستکردنی پاڵەوان و ئەستێرەی وەرزشی کورد لەسەر ئاستی ناوچەکە و جیھان.

لە کۆتایی کۆبوونەوەکەدا سەرۆکی لیژنەی ئۆڵۆمپی سەلاح حەسەن و ئەندامانی تری لیژنە سەرنج و داواکاریی خۆیان خستە بەردەم جێگری سەرۆک وەزیران و ئەویش لای خۆیەوە بەڵێنی بەدواداچوون و کار لەسەرکردنی پێدان و دڵنیای کردنەوە لەوەی گرنگیدان بە وەرزش لە پێشینەی کارەکانیانە.

ئەم کۆبوونەوەیە دوای کۆبوونەوەی قوباد تاڵەبانی دێت لە چەند ڕۆژی پێشوو لەگەڵ ڕەعد حەمودی سەرۆکی لیژنەی ئۆلۆمپی عێراق و تێیدا تاوتوێی چۆنییەتی پەرەپێدانی کەرتی وەرزشی عێراق و ھەرێمی کوردستانیان کرد و قوباد تاڵەبانی جەختی کردەوە لەسەر پێویستیی ھەماھەنگی زیاتری نێوان لیژنەی ئۆلۆمپی کوردستان و عێراق بۆ پێشخستن و گرنگیدانی زیاتر بە کەرتی وەرزش لە ھەرێمی کوردستان.

لە کوبوونەوەکەدا کە لە بارەگای مەکتەبی سیاسی یەکێتی لە کەرکوک بەڕێوەچوو و ژمارەیەک لە ئەندامانی سەرکردایەتی یەکێتی ئامادەیبوون، دواین گۆڕانکاریەکانی ڕەوشی سیاسی کوردستانی بۆ ئامادەبووان ڕوونکردەوە.

ڕزگار عەلی ئاماژەی بە ڕەوشی ناوچە جێناکۆکەکاندا و وتی کەرکوک بە ڕەوشێکی ناجێگیری سیاسی و ئەمنی و خزمەتگوزاریدا تێپەڕ دەبێت.

ڕاشیگەیاند، ڕەوشی خزمەتکوزاری لە کەرکوک لە سایەی ئیدارەیەکی سەپێندراودا نەیتوانیوە خزمەتی دانیشتوانی کەرکوک بکات بە ھەموو پێکھاتەکانیەوە.

ڕزگار عەلی کارگێری مەکتەبی سیاسی یەکێتی ڕاشیگەیاند (ی.ن.ک) لەسەر ھەموو ئاستەکان ھەوڵەکانی درێژە پێ دەدات لە پێناو ئاساییکردنەوەی ڕەوشی ناوچە جێناکۆکەکان. ڕۆڵی ھاوسەرۆکانی یەکێتیشی بەرز نرخاند لە پێناو چارەسەرکردنی کێشەی ناوچە جێناکۆکەکان لە بەغداد.

لە تەوەرێکی تری کوبوونەوەکەدا باس لە گرنگی ھەڵبژاردنی داھاتووی پەرلەمانی عێراق کرا و ڕزگار عەلی گرنگی پێگەی ناوچە جێناکۆکەکانی لەو ھەڵبژاردەدا خستەڕوو و لەو ڕووەوە وتی ئەو ھەڵبژاردنە کاریگەری دەبێت بۆ یەکلاییکردنەوەی کێشەکان لە ناوچە جێناکۆکەکانیش.

لە تەوەرێکی دیکەی کۆبوونەوەکەدا ڕزگار عەلی کارگێڕی مەکتەبی سیاسی یەکێتی ئاماژەی بۆ گرنگی پێکھێنانی ھاوپەیمانی کوردستان کرد بۆ ھەڵبژاردنی داھاتوودا و وتی دەبێت بە ھەموو لایەک کار بۆ سەرخستنی کارنامەی ھاوبەشی ھاوپەیمانی کوردستان بکەین.

وەزارەتی کارەبای ھەرێم لە راگەیەنراوێکدا ئاماژەی بۆ ئەوەکرد، ئەمریکا بە قەرزی درێژخایەن چەند پڕۆژەیەک لە کەرتی کارەبای کوردستان جێبەجێ دەکات، بۆ ئەو مەبەستەش بەرپرسی دیسکی ئابووری لە کونسوڵخانەی گشتیی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمەریکا لە ھەولێر لەگەڵ وەزیری کارەبای ھەرێم کۆبۆوە.

وەزیری کارەبای ھەرێم رایگەیاند، لە چەند بوارێکدا پێویستییان بە پرۆژەی وەبەرھێنانە، وەک دامەزراندنی وێستگەی بەرھەمھێنانی کارەبا بە سوتەمەنی گازی بەفیڕۆچووی کێلگە نەوتییەکان و پرۆژەی سکادا بۆ کۆنترۆڵکردنی کارەبا و راکێشانی ھێڵ و دامەزراندنی وێستگەی ٤٠٠ کەیڤی و راکێشانی بۆری گازی سروشتی بۆ وێستگەی کواشی لە دھۆک.

ھاوکات لەرێگەی ڤیدیۆ کۆنفرانسەوە د.سۆران جەمال تاھیر ئەندامی مەکتەبی سیاسی و لێپرسراوی مەکتەبی پەیوەندییەکان بە ئامادەبوونی  سەرکەوت محەمەد غەفور ئەندامی سەرکردایەتی و لێپرسراوی بۆردی پەیوەندییەکانی دەرەوە و ژمارەیەک لە ئەندامانی مەکتەب بەشدارییان کرد لە دیداری لوتکەی نێوان پارتی کۆمۆنیستی چین و حزبە سیاسییەکانی جیھان.

ئەو دیدارە ھاوکاتە لەگەڵ بەڕێوەچوونی چالاکییەکانی تایبەت بە یادی ١٠٠ ساڵەی دامەزراندنی حزبی کۆمۆنیستی چین کە زیاتر لە ھەفتەیەکە دەستی پێکردووە، تیایدا شی جین پینگ سەرۆکی کۆماری چینی میللی و سەرۆک و نوێنەرانی زیاتر لە ٥٠٠ حزبی سیاسی جیھان لە وڵاتانی جیاجیاوە بەشدارییان کرد.

سەرەتای دیدادرەکە سەرۆکی کۆماری چینی میللی کە ھاوکات سەرۆکی پارتی کۆمۆنیستی چین-یشە، وتارێکی پێشکەشکرد، تیایدا ئاماژەی بە دوایین پێشھات و گۆرانکارییەکانی جیھان کرد لە رووی سیاسی و ئابوری و بازرگانی و سەربازی و تەندروستییەوە، جەختی لەسەر پێویستی ھەماھەنگی و ھاوکاری گەلانی جیھان کردەوە بۆ رووبەڕووبوونەوەی پەتای کۆرۆناو ھەژاری و پاراستنی ژینگەو ھاوسەنگی سەرچاوە سروشتییەکان، ھاوکات تیشکی خستە سەر پێویستی چارەسەری کێشەو ململانێ سیاسی و سەربازییەکانی جیھان لە رێگەی گفتوگۆی ئاشتیانەو سەقامگیری ئاسایشی جیھان لەپێناو بەختەوەری بۆ ھەموو مرۆڤایەتی.

پاشان ژمارەیەک لە سەرکردەو سەرۆکی وڵاتان و حزبە سیاسییەکان وتارو پەیامیان پێشکەشکرد، لەو چوارچێوەیەدا ھەریەکە لە ھاوسەرۆکانی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان بە دوو پەیامی ڤیدیۆی و مەکتەبی پەیوەندییەکانیش بە وتارێکی ڤیدیۆی بەشداری ئەو دیداری لوتکەییەیان کرد.

"رزگار عەلی" کارگێڕی مەکتەبی سیاسی یەکێتی سەرپەرشتی کۆبونەوەیەکی لەگەڵ فەرماندە سەربازییەکانی ھێزی پێشمەرگەی کوردستان لەسنوری پارێزگای کەرکوک کۆبۆوە، دواین گۆڕانکارییەکانی رەوشی سیاسی کوردستان و رەوشی ئەمنی و سیاسی خزمەتگوزارییەکان لە ناوچە جێناکۆکەکان تاوتوێکرا.
کارگێری مەکتەبی سیاسی یەکێتی ئاماژەی بۆ ئەوەکرد،  یەکێتی لەسەر ھەموو ئاستەکان ھەوڵەکانی درێژە پێ دەدات لەپێناو ئاساییکردنەوەی رەوشی ناوچە جێناکۆکەکان، ھاوکات ڕۆڵی ھاوسەرۆکانی یەکێتیشی بەرزنرخاند لەپێناو چارەسەرکردنی کێشەی ناوچە جێناکۆکەکان لەبەغداد.

لەنوسراوێکدا کە ئاراستەی بەڕێوەبەرایەتییەکانی پەروەردەی کردوە، وەزارەتی پەروەردەی حکومەتی ھەرێمی کوردستان ئاماژەی بەوەکرد، ھەڵپەساردنی بابەتەکانی بیرکاری، زیندەوەرزانی، کیمیا و فیزیا بۆ پۆلی ١٢ی ئامادەیی زانستی ھەڵوەشاوەتەوە و بەپێی نوسراوەکە ھەمو بڕگەوبابەتەکان بۆ تاقیکردنەوە گشتییەکانی ئەمساڵ داواکراودەبێت.

حازم گۆران بەڕێوەبەری گشتی خانەنشینی ھەرێمی کوردستان بە کوردسات نیوزی راگەیاند، ساڵانی رابردوو بەپێی ئاماری ساڵی ١٩٥٧ فەرمانبەرانی عێراق و ھەرێمی کوردستان لە ١ی تەمموزدا خانەنشین دەبوون ، بەڵام ئەمساڵ گۆڕانکاری بەسەردا ھاتووە و خانەنشینی فەرمانبەرانی ھەرێم لە مانگی یەک دەستیپێکردوە و لە دایکبوانی ساڵی ١٩٥٨ خانەنشین دەبن ، تا مانگی تەمموزیش نزیکەی سێ ھەزار فەرمانبەر خانەنشین کراون.

وتیشی، گۆڕانکاری بەسەر ئەو پاداشتەشدا ھاتووە لە کۆتایی راژەی فەرمانبەری دەدرێت بە خانەنشینان، ساڵانی رابردوو پاداشتەکە بە چوار گوژمە دەدرا بە خانەنشینان ، بەڵام لە مانگی یەکی ئەمساڵەوە ئەوانەی خانەنشین دەبن، پاداشتەکە بەیەک جار وەردەگرن و بە پێی موچەی بنەڕەتی لە ١٥ ملیۆن دینارەوە دەست پێدەکات تا نزیکەی ٥٠ ملیۆن دینار.

بەڕێوەبەری گشتیی خانەنشینی ھەرێم ئاماژەی بۆ ئەوەشکرد، وەزارەت و فەرمانگەکان ئاماری تەوایان پێشکەش بە بەڕێوەبەرایەتی گشتی خانەنشینی ھەرێم نەکردوە، بەڵام بەپێی سیستمی بایۆمەتری موچە تا ئێستا ٢٤٢ ھەزار خانەنشین لە ھەرێم تۆمار کراوە.

د. ئاسۆ حەوێزی وتەبێژی وەزارەتی تەندروستی حکومەتی ھەرێمی کوردستان لە لێدوانێکدا بە کوردسات نیوزی رایگەیاند، حاڵەتەکانی سکچون و رشانەوە لە ھەرێمی کوردستان نەگەیشتووەتە رێژەی مەترسیدارو تاوەکو ئێستاش ئەوەی ھەبووە کۆنترۆڵکراوە و لە ھەرێمی کوردستانیش ھیچ حاڵەتێکی کۆلێرا تۆمار نەکراوە.

لەلایەکی دیکەوە حەمزە رزیکی، بەرپرسی ڕاگەیاندنی تەندروستی دھۆک بۆ کوردسات نیوز دڵنیاییدا لەوەی لە پارێزگای دھۆک ھیچ حاڵەتێکی کۆلێرا تۆمار نەکراوە و راشیگەیاند، ئەوەی ئێستا بووەتە مەترسی پەتای کۆرۆنا لە پارێزگاکە بەراورد بە دوو ھەفتەی رابردوو ٢٠% زیادیکردووە.

حەسەن سەرتیپ بەڕێوەبەری گشتی پرۆگرام و چاپەمەنییەکان بە کوردسات نیوزی رایگەیاند، وەکو وەزارەتی پەروەردە پلانی کورتخایەن و پلانی درێژخایەنمان داناوە بۆ گۆرانکاری لە پرۆگرامەکانی خوێندن و وەکو پلانی کورتخایەنیش بۆ ساڵی داھاتوو ٢٢ ملیۆن پەرتوکی خوێندنی سەرجەم قۆناغەکان چاپدەکرێتەوەو چەند گۆرانکارییەک کراوەو یەک دوو پرۆگرام بۆ قۆناغەکانی خوێندن زیاد کراوە.

باسی لەوەشکرد، گۆرانکارییەکان بۆ سەرجەم پەروەردەکانە و لە کەرکوکیش ئەو گۆرانکارییانە دەکرێت.

لەبارەی گۆرانکارییەکان بەڕێوەبەری گشتی پرۆگرام و چاپەمەنییەکان لە وەزارەتی پەروەردە وتی، پرۆگرامی ئینگلیزی، کوردی، کۆمپیوتەر، بەھا کۆمەڵایەتییەکان، پەروەردەی ئیسلامی و چەند پرۆگرامێکی دیکەی قۆناغە جیاوازەکان گۆڕانکاری تێداکراوە و ژمارەیەک بەندی خوێندنیش خراونەتە قۆناغەکانی دیکەو ئەو بابەتانەش ھەڵپەساردنیان بۆ دەکرا بۆ ساڵی داھاتوو بەشێوزاێکی باشتر چاپ دەکرێتەوە و دەخوێندرێت.

عەمید شەماڵ عەبدولڕەحمان بەڕێوەبەری ئاسایشی کوڵەجۆ لە لێدوانێکدا بە کوردسات نیوزی راگەیاند، شەوی رابردوو تیرۆرستانی داعش چوار ھاوڵاتی گوندی "بنەباخ"یان لە ناحیەی گوڵاڵە رفاند و دوای سەعاتێک دووان لە ھاوڵاتییەکان ئازاد کران، دواتر دانیشتوانی سنورەکە لەناوخۆیاندا ھێزی چەکداریان کۆکردەوە بۆ رزگارکردنی دوو ھاوڵاتیەکەی تر و روبەڕوی تیرۆرستان بوونەوە، لە ئەنجامیشدا پێنج ھاوڵاتی شەھیدبوون و دووانی تریش برینداربوون. 

وتیشی، لەناو شەھیدەکان  پێشمەرگەیەکی بەرگری و فریاکەوتنی گەرمیان ھەیە و بە مۆڵەتی رەسمی لەماڵ بووە، بەڵام شانبەشانی گوندنشینان روبەڕوی تیرۆرستان شەڕی کردووە شەھید بووە.