وەزارەتی کارەبای ھەرێم رایگەیاند،  یەکەی وێستگەی گازی گەرمیان و یەکەیەکی بەرھەمھێنانی وێستگەی ٣٠٠ مێگاواتی خەبات دەکەونەوەکار، ھاوکات قۆناغی یەکەمی ھێڵی شەقڵاوە -سۆران تەواو بووە و زیاتر لە ٢٠٠ مێگاوات کارەبا بۆ سۆران گواستراوەتەوە.

راشیگەیاند، لە ماوەی چەند ڕۆژی داھاتوودا یەکەیەکی تری وێستگەی خەبات دەکەوێتەوەکار، لە ھەوڵیشدان بۆ گەڕاندنەوەی ھێڵی کارەبا لە تورکیاوە.

وەزارەتی کارەبا ئاماژەی بۆ ئەوەشکردووە، ئێستا دەتوانن لە رۆژێکدا ٣٤٠٠ بۆ ٣٥٠٠ مێگاوات کارەبا بەرھەمبھێنن، بەڵام خواست لەسەر بەکارھێنانی کارەبا ٥٠٠٠ مێگاواتی تێپەڕاندووە، بەو ھۆیەوە بە تێکڕا ١٤ سەعات کارەبا بە ھاوڵاتیان دراوە.

 لە پانێڵەكەدا تیشك خرایە سەر جیاوازی جێندەر و ڕەگەز و كاریگەری یەكسانی جێندەری لەسەر بەرەوپێش چوونی ئەدای فەرمانگە حكومیەكان. 

قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆکی ئەنجومەنی وەزیران پێشوازیکرد لە برونۆ ئەنتۆنیۆ باڵیۆزی ئیتاڵیا لە عێراق وپێکەوە باسی دواپێشھاتە سیاسییەکان کرد و جەخت لەچارەسەر کردنی گرفتەکان لەڕێی گفتوگۆوە کرایەوە.

لەو دیدارەدا کە ئەمرۆ یەک شەممە ٢٨/١١/٢٠٢١ لەھەولێر بەڕێوەچوو و دابان شەدەڵە جێگری بەرپرسی فەرمانگەی پەیوەندییەکانی دەرەوەی حکومەتی ھەرێمی کوردستان و میکێلێ کامیرۆتا کۆنسوڵی گشتی ئیتاڵیا لە ھەرێمی کوردستان ئامادەی بوون، باس لەدوایین گۆڕانکارییەکانی سەر گۆڕەپانی سیاسی لەعێراق کرا بەتایبەت لەقۆناغی دوای بەرێوەچوونی پرۆسەی ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەران و ھەنگاوەکان بۆ پێکھێنانی حکومەتی نوێ، سەرباری خستنەڕووی کێشە و ئاستەنگەکان، پێویستی چارەسەرکردنی ئەو کێشانە لەرێی گفتوگۆوە دووپاتکرایەوە لەپێناو ھێنانەکایەی ئاشتی و سەقامگیری لەعێراق دا.

تاوتوێکردنی ئەو چاکسازییانەی کە حکومەتی ھەرێمی کوردستان گرتویەتیەبەر تەوەرێکی تری دیدارەکە بوو، کە لەوبارەیەوە پشتیوانی و ھەماھەنگییەکانی کونسوڵخانەی گشتی ئیتاڵیا لەھەرێمی کوردستان بەرزنرخێنرا.

لەبارەی ھەوڵەکان بۆ چارەسەرکردنی کێشەی کۆچبەران کە لەئێستادا رای گشتی جیھانی بەلای خۆیدا راکێشاوە، ھەردوولا دووپاتیانکردەوە کە پێویستە کاربکرێت تا کێشەی کۆچبەران نەک تەنیا لەسەر سنورەکان  بەڵکو لەسەر ئاستی ناوخۆیی ھەرێمی کوردستان و عێراقیش چارەسەر بکرێت و کاربکرێت بۆ بنیاتنانی ژێرخانێکی ئابوری بەھێز کەتیایدا ئاستی بژێوی تاک زامن بکات.

قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆکی ئەنجومەنی وەزیرانی ھەرێمی کوردستان لە کۆنفرانسی یەکسانی جێندەری ستراتیژیەتی بەھێزکردنی پێگەی ژنان لە ھەرێمی کوردستاندا وتارێکی پێشکەشکرد و رایگەیاند، باوەڕم بە مافی ژنان ھەیە و پەشیمان نیم لەوەی وتومە پیاوبە توندوتیژی دژی ژنان رابگرە.

لەبارەی توندتیژی بەرامبەر کچان لە خۆ پیشاندانی خوێندکارانی زانکۆ وتی، ئەو کچانەی لە خۆپیشاندانەکان برینداربوون لە بەر ئەوە نەبووە کە کچن، بەڵکو لەبەرئەوە بووە کە خۆپیشاندەر بوون و کچانی زانکۆ سەلماندیان بۆ داواکردنی مافەکانیان لەگەڵ کوڕان جیاوازییان نییە.

سەبارەت بە سوکایەتیکردن بە ئاڵای کوردستانەوە لەلایەن خوێندکارانەوە رایگەیاند، بە ھەزاران خوێندکار رژاونەتە سەر شەقام و داواکاریان ھەیە، بەڵام لە بری ئەوەی لێیان نزیک ببینەوە لێیان تێبگەین، لە رێگەی گرتە ڤیدیۆیەکەوە تۆمەتباریان دەکەین بە سوکایەتیپێکردن بە ئاڵای کوردستان، بەبێ ئەوەی بە دوای راستی بابەتەکەدا بگەڕێن و ھێندەی تر خوێندکاران لە خۆمان توڕەتر دەکەین.

وتیشی، بۆیە بچوکترین شت کە ئێستا بکەین داوای لێبوردنە لە خوێندکارانی زانکۆی سلێمانی و سەرجەم خوێندکارانی زانکۆکانی تر بەشداریان لە خۆپیشاندانەکاندا کردبوو، کە لەئێمە زیاتر خەمی ئاڵای کوردستانیانە.

ئەمڕۆ ۲٨ی ۱۱ی ۲۰۲۱ شۆڕش ئیسماعیل، وەزیری پێشمەرگەی حکومەتی ھەرێمی کوردستان، بە یاوەری سەربەست لەزگین بریکاری وەزارەتی پێشمەرگە، فەریق جەمال محەمەد، سەرۆکی ئەرکان و لیوا روکن ھۆشمەند حیدر رەشید، جێگری سەرۆکی ئەرکان بۆ ئیدارە و میرە و عەمید عوسمان محەمەد مستەفا بەڕێوەبەری گشتی راگەیاندن و ھۆشیاری نیشتمانیی، بەشداری پرسەی ھاوخەمی شەھیدانی پەلامارە تیرۆریستیەکەی دوێنێ شەوی سەر ھێزەکانمان لە سنووری میحوەری کوڵەجۆ کرد. 

لە میانی ئەو بەشداریانەدا، وەزیری پێشمەرگە، لەنزیکەوە، پرسەو سەرەخۆشی مەسڕور بارزانی، سەرۆکی حکومەت و قوباد تاڵەبانی، جێگری سەرۆکی حکومەتی بەخانەوادەی سەربەرزی ئەو شەھیدە نەبەردانە گەیاند، ھاوکات خەمباری و نیگەرانی قوڵی وەزارەتی پێشمەرگەی بە خانەوادە و کەسوکارو ھاوسەنگەرانی ئەو پۆلە ئەفسەر و پێشمەرگە قارەمانانە راگەیاند، کە بەخوێنی ئاڵی خۆیان، بۆ پاراستنی سەنگەرەکانی بەرگری لە خاکی کوردستان گیانیان بەخشی. ھیوای شیفای خێراشی بۆ بریندارانی ئەو رووداوە خواست. 

وەزیری پێشمەرگە، وتی، لە پەروەردگاری مەزن داواکارین جێگای ئەو قارەمانانە بەھەشت بێت و سەبووری وئارامی بە ئێمەو ھەمووان بداتەوە. 

لەمیانی لێدوانێکیشی بۆ دەزگاکانی راگەیاندن، وەزیری پێشمەرگە رایگەیاند، ھێزی پێشمەرگەی کوردستان، دووپاتیدەکاتەوە، کە رێگە نادەین یەک دڵۆپی خوێنی ئەو شەھیدانە و تەواوی شەھیدانی رێی خەباتی ئازادی و پاراستنی ئاشتی و ئارامی کوردستان و ناوچەکە بەفیڕۆ بڕوات و بەتوندترین شێوە وەڵامی ئەو پەلامارەی تیرۆریستانی داعش دەدەینەوەو، لەتێکشکاندن و ھەڵتەکاندنیان لەرەگ و ریشەوە بەردەوام دەبین.

ئاماژەشی بەوەکرد، لەماوەی رابردوو چەندین جار ھۆشداریمان لەبارەی دۆخی ناوچە کوردستانییەکانی دەرەوەی ھەرێم و فەراغی ئەمنی لەوناوچانە دابوو، پێشتریش داوامان لە سوپای عیراق کردبوو ھەنگاوەکان خێراتربکرێنەوە بۆ ھەماھەنگی و ئەرک بینینی ھێزی پێشمەرگە و سوپای عێراق بۆ پاراستنی سەقامگیری و ئاسایشی ئەو ناوچانە.

قوباد تاڵەبانی جیگری سەرۆکی ئەنجومەنی وەزیران لەگەڵ مارک برایسن ریچاردسن، باڵیۆزی بەریتانیا لە عێراق و دەیڤد ھەنت کۆنسوڵی گشتیی بەریتانیا لە ھەرێم کۆبووەوە و ھەردوولا ھاوڕابوون لەسەر ئەوەی پێویستە لەسەر بنەمای دەرئەنجامی ھەڵبژاردنەکان لایەنە سیاسییەکان ھەرچی زووە دەست بکەن بە گفتوگۆی بنیاتنەر لەپێناوی پێکھێنانی حکومەتێکی کارا و خزمەتگوزار کە نوێنەرایەتی خواست و داواکاری ھەموو پێکھاتەکانی عێراق بکات.

لەبارەی رەوشی سیاسی ناوخۆی ھەرێمی کوردستانیش قوباد تاڵەبانی جەختیکردەوە لەسەر گرنگی رێکخستنەوەی ناوماڵی کورد و ئاماژەی بەوەکرد، پێویستە لە قۆناغی دوای ھەڵبژاردنەکان و پێکھێنانی حکومەتی نوێی عێراقدا،  لایەنە کوردستانییەکان بە بەرنامە و پلانی ھاوبەشەوە دانوستان لەگەڵ لایەنە عێراقییەکان بکەن بۆ گرەنتیکردنی ماف و شایستەکانی ھەرێمی کوردستان.

لە دوای کۆبوونەوەکەش بافڵ جەلال تاڵەبانی لە لێدوانێکدا بۆ کەناڵەکان رایگەیاند، داواکاری خوێندکاران رەوان و بەوردی تاووتوێی داواکاری خوێندکاران کراوە.

وتیشی، میکانیزمێک دەدۆزنەوە بۆ چارەسەرکردنی کێشەی خوێندکاران.

راشیگەیاند، بەردەوام دەبن لە چاکسازیی و یەکێتی ھەستاوەتەوە و زیاتریش ھەڵدەستێتەوە

لەبارەی دۆخی سلێمانییەوە بافڵ جەلال تاڵەبانی وتی، رەوشی سلێمانی زۆر باشە.

کەسوکاری گوھدار زێبازی بە کوردسات نیوزیان راگەیاند، ئەمڕۆ کە سەردانی کوڕەکەیان کردووە لە ئاسایشی گشتی، پێی راگەیاندوون ماوەی سێ ڕۆژە لەگەڵ ھەموو زیندانیانی تری شێلادزێ مانیان لە خواردن گرتووە و تا دۆسیەکەیان یەکلایی نەکرێتەوە مانگرتن ناشکێنن.

ئاماژەیان بەوەشدا، رەوشی رۆژنامەنوسان و چالاکوانەکانی شیلادزێ و بادینان لە زیندان زۆر خراپە و داواکارن لە نەتەوە یەکگرتووەکان و ڕێکخراوە ناوخۆیی و جیھانییەکانی مافی مرۆڤ و لایەنە سیاسیەکان بەھانایانەوە بچن. 

داواشیان کرد بە زووترین کات ئاسایشی ھەولێر رێگەیان بدات چاویان بە پارێزەرەکانیان بکەوێت و رۆژی دادگاییکردنیشیان دیاری بکرێت، ھەروەھا حوکمدراوەکان لە ئاسایشی گشتیەوە بگوازرێنەوە بۆ چاکسازی گەوران لە ھەولێر یان دھۆک.

بەرێوەبەرایەتی گشتیی ئەزموونەکانی وەزارەتی پەروەردەوە لە روونکردنەوەیەکدا ئاماژەی بەوەکردووە، لە سۆشیال میدیا باس لەھاککردنی ماڵپەری ئەزموونەکانی وەزارەتی پەروەردە دەکرێت، ئێمە وەکو بەرێوەبەرایەتی گشتیی ئەزموونەکان بەھەموولایەکی رادەگەیەنین ئەو ماڵپەرە کۆنە و چەند ساڵێکە کاری لەسەر ناکرێت، ماڵپەری ئەزموونەکان لای ھەمووان ئاشکرایە چەند ساڵێکە گۆڕدراوە.

ساڵانەش تا مانگیک پاش وەرگرتنەوەی ئەنجامەکان ئاکتیڤە و پاشان ماڵپەرەکە دادەخرێت، ھەموو داتای ئەزموونەکانی وەزارەتی پەروەردە لە سیستەمی ( ئی- پەروەردە) دایە و چەندین جار و لە چەندین شوێن باک ئەپ دەکرێت.

وەزارەتی پێشمەرگە رایگەیاند، لە پەلامارێکی ترسنۆکانەی تیرۆریستانی داعش بۆ سەرخاڵێکی پاسەوانی  ھێزەکانی پێشمەرگەی لیوای پێنجی پیادە لە تەپکی (کەڵان) لەسنوری کوڵەجۆ، پێنچ پێشمەرگە شەھید بوون و چواريش برینداربوون.

ئاماژەی بەوەشکردووە، ھێزەکانی پێشمەرگە، بەتوندی بەرپەرچی پەلامارەکەیان داوەتەوە و چەکداران و تیرۆریستانی داعشیان ڕاونا.

بەرەبەیانی ئەمڕۆ دوو کاروانی تری کۆچبەرانی عێراقی لە بێلاڕوسەوە گەڕانەوە فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتیی ھەولێر، کۆچبەرەکان ٦٠٨ کەسن و زۆربەیان خەڵکی پارێزگاکانی ھەرێمی کوردستانن، یەکێک لە کۆچبەرەکان کە خەڵکی قەزای رانیەیە دەڵێت، بەشێک لە کۆچبەرەکان، رووبەرووی لێدان و ئازاردان بوونەتەوە و ھێشتا سەدان کۆچبەر لەسەر سنوورەکان گیریانخواردووە.

ھاوکات ئەحمەد سەحاف وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی عێراق، رایگەیاند، ھەوڵەکانیان بۆ گەڕاندنەوەی ئارەزومەندانەی کۆچبەرانی عێراقی لە بێلاڕوسەوە بەردەوامن.

عومەر جەبار سەرۆکی کۆمەڵەی کورتەباڵاکانی کوردستان لە یادی دامەزراندنی کۆمەڵەکەدا بە کوردسات نیوزی راگەیاند، مووچەی ئێستایان تەنھا ١٥٠ ھەزار دینارە و بەشێکی زۆریشی پاشکەوتکراوە، بۆیە داوا لە حکومەتی ھەرێم دەکەن مووچە پاشکەوتکراوەکانیان بۆ بگەڕێنێتەوە و موچەکەشیان بۆ زیاد بکرێت.

ئەو كۆچبەرانە كە ژمارەیان 40 كەسە و ژن و منداڵیشیان لە ناودایە، سەرجەمیان خەڵكی سنووری پارێزگاكانی هەولێر و سلێمانین و ماوەی دوو مانگە لە شاری بەنغازی لە لیبیا لەلایەن هێزە ئەمنییەكانی ئەو وڵاتەوە دەستگیر كراون، بەشێك لە كۆچبەرەكان باسیان لە خراپی رەوشیان لە لیبیا كرد و رایانگەیاند، بەهۆی شەپۆلی دەریاوە بە ناچاری چوونەتە لیبیا، هاوكات كەسوكارەكانیان سوپاسی قوباد تاڵەبانییان كرد، لەپای هەوڵەكانی بۆ گەڕاندنەوەی ئەو كۆچبەرانە.
 

ئەم رێكخراوە بەهاوكاری شاناز ئیبراهیم ئەحمەد و بۆردی شەهیدانی یەكێتی هاتۆتە سلێمانی و، دەیەوێت لە نزیكەوە ئازارەكانی خێزان و كەسوكاری شەهیدانی دەستی داعش ببینن، ئەم رێكخراوە ئەمریكییە لەلایەن ئەو كەسانەوە دامەزراوە كە ئەندامێكی خێزانەكەیان لەعێراق و سوریا بەدەستی داعش گیانی لەدەستداوە، ئامانجی سەردانەكەشیان بۆ هاوبەشیكردنی خەمەكانیانە لەگەڵ منداڵ و خێزانی شەهیدانی پێشمەرگە كە بەدەستی تیرۆرستانی داعش شەهید كراون، هەر لەو سەردانەدا بەڕێوەبەری رێكخراوی تاپسی ئەمریكی خەڵاتی سیمبولی رێكخراوەكەیانی بە بەڕێوەبەری مۆزەخانەی نیشتمانی ئەمنەسورەكە و نوێنەری بۆردی شەهیدانی یەكێتی بەخشی.