وەفدێکی یەکێتیى نیشتمانیى کوردستان بۆ بەشداریکردن لە کۆنفرانسی یەکڕیزیی هەڵوێستی کوردی سەردانی رۆژئاواى کوردستان دەکات.

سالار سەرحەد لێپرسراوی پەیوەندییە کوردستانیەکانی یەکێتی بە کوردسات نیوزی راگەیاند، وەفدی یەکێتی بە سەرۆکایەتی ئەمین بابە شێخ و ئەندامیەتی سالار سەرحەد دەچنە رۆژئاوا.

ئەوەشی خستەڕوو، وەفدەکە بەشداری لە کۆنفرانسی یەکڕیزیی هەڵوێستی کوردی دەکات لە رۆژئاواى کوردستان و هەڵوێستی رەسمی یەکێتی لە کۆنفرانسەکەدا دەخەنەڕوو.

بڕیارە سبەینێ شەممە، 26ی نیسان، کۆنفرانسی یەکڕیزی هەڵوێستی کوردی لە سوریا بەڕێوەبچێت، کە پێشبینی دەکرێت 300 ئەندام تیایدا بەشدار بن.

بەپێی زانیارییە سەرەتاییەکان، 13 خاڵەکەی رێکەوتنی ئەنەکەسە و پەیەدە لە خاڵە سەرەکییەکانی کۆنفرانسەکە دەبن.

وەزارەتی تەندروستیی هەرێم چەند بڕیار و رێنماییەکی بۆ رێگریکردن لە بڵاوبوونەوەی پەتای تای خوێنبەربوون بڵاوکردەوە و لەوبارەیەوە نووسراوی ئاڕاستەی سەرجەم بەڕێوەبەرایەتییەکانی تەندروستی لە سەرجەم شارەکاندا کردووە.

لە راگەیەنراوێکدا وەزارەتی تەندروستی رایگەیاندووە، بە مەبەستی کۆنتڕۆڵکردنی پەتای تای خوێن بەربوون کە پەتایەکی ڤایرۆسی مەترسیدارە و لەبەر تۆمارکردنی چەند حاڵەتێکی پشتڕاستکراوە لە پارێزگاکانی دیکەی عیراق، پێویستە چەند رێوشوێنێک بگیرێتە بەر.

 

دەقی بڕیار و رێنماییەکان:

١-سەربڕینی ئاژەڵان لە ماڵان بە هەر شێویەک بێت قەدەغەیە و سەربڕین تەنها لە شوێنی رێپێدراو دەبێت.

٢-پابەندبوونی قەسابەکان بە بەکارهێنانی کەلوپەلی خۆپاراستن به‌تایبه‌ت ده‌ستكێشی لاستیك و جلی تایبه‌تی خۆپارێزی له‌كاتی مامه‌ڵه‌كردن له‌گه‌ڵ ئاژه‌ڵ یان گۆشت و خوێنه‌كه‌ی، لەکاتی سەرپێچی بە توندی سزا دەدرێن.

3- دوای سه‌ر بڕینی ئاژه‌ڵ ده‌بێت شوێنه‌كه‌ پاك بكرێتەوە به‌ به‌كار هێنانی گیراوه‌ی كلۆر (5%) (ده‌گیرێته‌وه‌ به‌ به‌كارهێنانی فاست به‌ رێژه‌ی 6% و هه‌ر به‌شیك فاس بۆ 11  به‌ش ئاو) و هه‌روه‌ها به‌هه‌مان شێوه‌ پاككردنه‌وه‌ی كه‌لوپه‌لی به‌كارهاتوو‌ له‌كاتی سه‌ربڕین و پارچه‌كردنی گۆشتی ئاژه‌ڵ.

4- پێویستە هاووڵاتیان گۆشتی سوور لە شوێنی رێپێدراو بکڕن و دەستکێش لە دەست بکەن، هەروەها ئاگادار بن دەستیان هیچ برینداری نەبێت و تەختەی لەتکردنی گۆشت جیاواز بێت لە تەختەی لەت کردنی سەوزە، پاشان شوێنی لەتکردنەکە بە باشی خاوێن بکرێتەوە بە ئاوى گەرم و سابوون و دواتر پاككردنەوەى بە هەمان شێوە وەك خالى 3 و کوڵاندنی گۆشت بەتەواوی.

5- له‌به‌ركردنی جلی قۆڵدرێژ و ره‌نگكاڵ له‌كاتی سه‌ردانی ئه‌و شوێنانه‌ی گه‌نه تێدا بڵاوه‌، بۆئەوەی‌ دیار بێت، هه‌روه‌ها به‌كار هێنانی كرێمی تایبه‌ت به‌ دوور خستنه‌وه‌ی مێروو و گه‌نه‌ له‌ له‌شی مرۆڤ.

7-بەڕێوەبەرایەتییەکانی تەندروستی پێویستە هەماهەنگی لەگەڵ بەڕێوەبەرایەتییەکانی ڤێتێرنەری و کشتوکاڵ بکەن لەبارەی رێکارەکانیان سەبارەت بە رشاندنی ئاژەڵان بە قڕکەر.

8- جەختکردنەوە لە کاری پتەوکردنی تەندروستی بۆ پاراستنی هاووڵاتیان لە ڕێگای هەڵمەتی جیاواز و بڵاوکردنەوەی رێنمایی بەمەبەستی گەیاندنی زانیاری دروست.

9- جێبەجێکردنی چالاکییەکانی رشاندنی شوێنی گەنەکان بە گوێرەی پلانی ساڵانەی کۆنتڕۆڵکردنی نەخۆشییە گوازراوەکان.

10- پابەندبوونی کارمەندانی تەندروستی بە لەبەرکردنی کەرەستەی خۆپارێزی کەسی بە شێوەیەکی زانستی دروست.

کەشناسیی هەرێم پێشبینی نوێی بۆ کەشوهەوای ئەمڕۆ و سبەینێ بڵاوکردەوە و ئاماژەی بەوەکردووە، شەپۆلێکی بارانبارین و هەورەتریشقە هەرێم دەگرێتەوە.

کەشناسیی هەرێم رایگەیاند، ئەمڕۆ هەینی، ئاسمان لە نێوان نیمچەهەور و هەوری تەواودا دەبێت، لەگەڵ بوونی کەمێک تۆزوخۆڵ لە کەشدا، هەروەها پێشبینی نمەبارانێکی کەم دەکرێت لە ناوچە شاخاوییەکان .

ئاماژەی بەوەشكردووە، سبەینێ شەممە، ئاسمان نیمچەهەور بۆ هەوری تەواو دەبێت، لە کاتەکانی دوای نیوەڕۆدا نمەباران و بارانی مامناوەند بە پچڕپچڕی دەبارێت پاشان رێژەی دابارین زیاد دەکات، هەروەها لە هەندێک کاتدا کەش دەگۆڕێت بۆ هەورەتریشقە تاوەبارانی کورت خایەن بە تایبەت لە سنوری ئیدارەی سۆران و راپەڕین، لە بەرەبەیانی رۆژی یەکشەممەدا کەشەکە ئاسایی دەبێتەوە و کاریگەری بارانبارین نامێنێت .

بەپێی پێشبینییەکانی کەشناسی، ئەمڕۆ پلەکانی گەرما نزیک دەبنەوە لە تۆمارکراوەکانی دوێنێ، بەڵام سبەینێ 1 بۆ 2 پلەی سیلیزی نزم دەبنەوە.

کەشناسی راشیگەیاندووە، ئەمڕۆ خێرایی با زیاد دەکات و هەندێک جار چالاک دەبێت بۆ سەروو 25 کیلۆمەتر لە سەعاتێکدا.

بەرزترین پلەکانی گەرمای پێشبینیکراو بە پلەی سیلیزی:

هەولێر : 30  پلەی سیلیزی

سلێمانی : 28 پلەی سیلیزی

دهۆک : 28  پلەی سیلیزی

کەرکوک : 33 پلەی سیلیزی 

زاخۆ  : 29 پلەی سیلیزی

هەڵەبجە : 28 پلەی سیلیزی

سۆران : 26 پلەی سیلیزی

حاجی ئۆمەران : 18 پلەی سیلیزی

گەرمیان :36 پلەی سیلیزی

نوسینگەی سلێمانی کۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەکان رایگەیاندووە، رۆژانی هەینی و شەممەش نوێکردنەوەی تۆماری بایۆمێتری لە بنکەکاندا ئەنجام دەدرێت.

نوسینگەی سلێمانی کۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەکان رایگەیاندووە، بۆ ئەو کەسانەی کە دەوامیان هەیە و کاتیان نییە بۆ نوێکردنەوەی زانیارییەکانی بایۆمێتری، ناوەندەکانی تۆماری دەنگدان لە رۆژانی هەینی و شەممەشدا کراوە دەبن.

ئاماژەی بەوەشکردووە، رۆژانە بنکەکان لە سەعات 8ی بەیانی تاوەکو 5ی ئێوارە کراوەن.

ئەوەش لە کاتێکدایە، دوێنێ کۆمسیۆن رایگەیاند، ماوەی نوێکردنەوەی تۆماری بایۆمێتری لە 24ی نیسانەوە بۆماوەی مانگێکی دیکە درێژ کردەوە.

ئەنجومەنی باڵای فەتوا لە کوردستان راگەیەندراوێکی بڵاوکردەوە سەبارەت بە حوکمی ئەنجام نەدانی نوێژی هەینی لە کاتی سەیران و گەشتدا و لە راگەیەندراوەکەدا هاتووە: "نوێژی هەینی فەرزی عەینە لەسەر هەموو پیاوێکی باڵغی عاقڵی نیشتەجێی موسڵمان، بۆیە نابێت گروپێک بۆ خۆیان لەدەشت و دەردا مەراسیمی جومعە ئەنجام بدەن، ئەگەر کردیان نوێژەکەیان بەتاڵە"

ئەوەش هاتووە؛ "وەک خوای میهرەبان لە قورئانی پیرۆزدا فەرموویەتی: (یَاأَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِذَا نُودِیَ لِلصَّلَاةِ مِنْ یَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلَى ذِكْرِ اللَّهِ وَذَرُوا الْبَیْعَ)".

ئەنجومەنی باڵای فەتوا جەختی کردووەتەوە کە هەر کەسێک لەدوای نوێژی بەیانی لە شار دەرچوو، نوێژی هەینی لەسەر واجب دەبێت، بۆیە دەبێت یان سەرلەبەیانی رۆژی جومعە سەفەر نەکات و بیخاتە پاش ئەنجامدانی نوێژەکە، یان لە رێگەدا لە مزگەوتێک یان لە مزگەوتی گوند و شارەدێکان کە مۆڵەتی فەرمییان هەیە، بەشداری مەراسیمی نوێژی جومعە بکات.

هەروەها لە راگەیەندراوەکەدا هاتووە: "یەکێک لە مەرجەکانی ئەنجامدانی نوێژی هەینی پێویستە لە مزگەوتێکدا بێت کە لەناو ئاوەدانی نوێژخوێنەکاندا بێت و رەزامەندی فەرمی هەبێت، بۆیە نابێت گروپێک بۆ خۆیان لەدەشت و دەردا مەراسیمی جومعە ئەنجام بدەن، ئەگەر کردیان نوێژەکەیان بەتاڵە".

لە کۆتاییدا، ئەنجومەنی باڵا داوای لە موسڵمانان کردووە کە هەروەک چۆن گرنگی دەدەن بە عیبادەتەکانیان، بە هەمان شێوە گرنگی بدەن بە پارێزگاریکردن لە ژینگە جوانەکەی کوردستان.

قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆکی حکومەتی هەرێم، لە میانەی بەشداریکردنی لە ئاهەنگی کردنەوەی پاڵەوانێتی نێودەوڵەتیی سلێمانی بۆ یاری گۆڵ بۆڵی نابینایان، پشتیوانی خۆی بۆ پەرەپێدانی وەرزشی کەمئەندامان دووپات کردەوە.

قوباد تاڵەبانی لە وتەیەکیدا جەختی کردەوە کە "هیچ سەرکەوتنێک وەک چیرۆکی سەرکەوتنی کەمئەندامێک هاندەر و ئیلهام بەخش نییە نەک هەر بۆ کەمئەندامان بەڵکو بۆ هەموو مرۆڤایەتی"، هەروەها ئاماژەی بەوەش کرد کە کەمئەندامان "سیمبولی ئیرادە و هەڵگری پەیامی سەرکەوتنی ئیرادەن بەسەر کەموکورتی و بێ هیواییدا".

لە بەشێکی دیکەی قسەکانیدا، قوباد تاڵەبانی سوپاسی یانەی وەرزشی رۆژی کرد بۆ خەمخۆری و هەوڵەکانیان لە پێناو پێشخستنی وەرزشی کەمئەندامان و رێکخستنی ئەم پاڵەوانێتییە نێودەوڵەتییە، کە بە وتەی خۆی "نموونەیەکە لە کارە جوانەکانیان".

شایەنی باسە، ئەم پاڵەوانێتییە نێودەوڵەتییە بە بەشداریی چەندین وەرزشوانی نابینا لە وڵاتانی جیاوازەوە لە شاری سلێمانی ئەنجام دەدرێت.

بەپێی زانیارییەکانی کوردسات نیوز، لەلایەن بەڕێوەبەری چاکسازی گەورانی هەولێرەوە ڕێگری کراوە لە چاوپێکەوتنی رۆژنامەنووس شێروان شێروانی کە ماوەیەکە لە چاکسازی گەورانی هەولێر راگیراوە.

ئیبراهیم عەباس چالاکوانی مەدەنی لە لێدوانێکی تایبەتدا بە کوردسات نیوزی راگەیاند: "لە دوو هەفتەی رابردوودا رێگرییان لێکراوە سەردانی چاکسازی گەورانی هەولێر بکەن بە مەبەستی بینینی رۆژنامەنووس شێروان شێروانی."

ئیبراهیم عەباس ئاماژەی بەوەشدا: "بە رەسمی داوایان لە وەزیری کاروباری کۆمەڵایەتی کردووە بۆ بینین و سەردانیکردنی شێروان شێروانی، کەچی سەرباری وەرگرتنی رێگەپێدانی سەردانیکردنی، لەلایەن ئیدارەی چاکسازی گەورانی هەولێرەوە بۆ دووەمین جارە بڕیاری وەزیری کاروباری کۆمەڵایەتی رەتدەکرێتەوە و رێگریان لێ دەکرێت سەردانی رۆژنامەنووسی ناوبراو بکەن."

چالاکوانەکە جەختی کردەوە کە "ئەمەش پێشێلکردنی زەقی یاسا و دەستوەردانی ئاشکرای سیاسییە لە کەیسی ئەو رۆژنامەنووسە."

شێروان لە ئۆکتۆبەری 2020 لەگەڵ چەند رۆژنامەنووس و چالاكوانێكی دیکەی بادینان دەسگیرکران و لە 16ـی شوباتی 2021 بەتۆمەتی تێکدانی ئاسایشی گشتی بە شەش ساڵ زیندانیکردن سزادران و لە شوباتی 2022 پاش ناڕەزایەتى و کاردانەوەكان بە مەرسومی سەرۆکایەتی هەرێم سزاکانیان بەڕێژەی سەدا 50 تا سەدا 60 کەمکرایەوە.

ئەیلولی 2023 ماوەى سزاکەى شێروان تەواودەبوو، بەڵام دۆسیەکى تازە ئەوى لە زیندان هێشتەوە و لە 26ـی 10ـی 2023 سزاكەی لە چوار ساڵەوە بۆ دوو ساڵ کەمکرایەوە.

نێچیرڤان بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان و مەزڵوم كۆبانێ، فەرماندەی هێزەكانی سووریای دیموكرات لە هەولێر كۆبوونەوە.

سەرۆكایەتی هەرێم رایگەیاندووە، لە كۆبوونەوەی نێچیرڤان بارزانی و مەزڵوم كۆبانێ، دواین پێشهاتەكانی سوریا و پەیوەندییەكانی هەسەدە و لایەنە سیاسیە كوردیەكان لە سوریا و حكومتی دیمەشق تاوتوێكراون . 

دەشڵێت، هەردوولا جەختیان لە گرنگی هاوبەش و بەشداری كورد و تەواوی پێكهاتەكانی سوریا لە دەسەڵات و بەڕێوەبردنی وڵاتەكەو مسۆگەركردنی مافەكانی هەموان كردووەتەوە.

 

 

دەقی راگەیەنراوەکە:

لەبەرامبەر نەبوونی پسپۆڕی بواری کاری نەشتەرگەری جوانکاری و نەبوونی ڕێگەپێدانی کارکردنی لە نەخۆشخانەی ناوبراو، وەزارەتی تەندروستی ڕێککاری توندی یاسایی گرتەبەر  بەرامبەر بە پزیشک ( د. ئارام عبداللە محەمەد ) ، دوای گیان لەدەستدانی هاوڵاتی (شۆخان عبدالله) لە شاری سلێمانی لە نەخۆشخانەی (سەفین )ی تایبەت کە نەشتەرگەری جوانکاری بۆ ئەنجام درابوو.

بۆ ئەم مەبەستە وەزارەتی تەندروستی بڕیاریدا بە:

1- پێکهێنانی لێژنەی لێکۆڵینەوە لەلایەن بەڕێوەبەرایەتی گشتی تەندروستی سلێمانی بەمەبەستی لێکۆڵینەوە لە کێشەی گیان لەدەستدانی ناوبراو  بەپێی یاسای ژمارە (٤)ی ساڵی ٢٠٢٠ (یاسای ماف و ئەرکی نەخۆش لەهەرێمی کوردستان) و پەیڕەوی (پێکهاتە و ئەرکەکانی لێژنەی لێکۆڵینەوەی پیشەیی لە وەزارەتی تەندروستی) ژمارە (١٦)ی ساڵی ٢٠٢٢ بە ئامادەبوونی دادوەری داواکاری گشتی و نوێنەری سەندیکای پزیشکانی کوردستان.

2- ڕاگرتنی پزیشک (د. ئارام عبدالله محمد) بەناونیشانی پزیشکی پسپۆڕی نەشتەرگەری گشتی لەکارکردنی تا کۆتایی هاتنی لێژنەی لێكۆڵینەوە، لەبەر ئەوەی ناوبراو سەرپێچی ڕێنمایی ژمارە (  ١٠ )ی ساڵی ٢٠٢٤  و فەرمانی وەزاری ژمارە (٤٣٠٤) لەڕێکەوتی ٣ /٧ / ٢٠٢٣ ی کردوە ، کەوا کاری پسپۆڕی ئەم پزیشکە نیە بۆ ئەنجامدانی ئەم جۆرە نەشتەرگەرییە بەڵکو ئەم نەشتەرگەریە کاری پزیشکی پسپۆڕی نەشتەرگەری جوانکاریە نەوەک نەشتەرگەری گشتی.

3- پێبژاردنی نەخۆشخانەی (سەفین)ی تایبەت بەهۆی سەرپێچی کردنی یاسا و رێنماییەکان تایبەت بە نەبوونی رێگەپێدانی کارکردنی پزیشکی ناوبراو لە لیستی میلاکی ئەم نەخۆشخانەیە.

4- داخستنی هۆڵەکانی نەشتەرگەری لە نەخۆشخانەی ناوبراو لەپێناو سەلامەتی نەخۆش و چارەسەریەکان.

رێباز حەملان بریكاری پێشووی وەزارەتی دارایی عیراق رایگەیاند، لە سێ مانگی رابردوودا هەرێم سەرجەم داواكارییەكانی عیراقی سەبارەت بە موچە جێبەجێ كردووە.

رێباز حەملان بریكاری پێشووی وەزارەتی دارایی عیراق لە كۆنفرانسێكی رۆژنامەنووسیدا رایگەیاند، چاوەڕوان دەکەن بەغداد موچەی مانگی چواری موچەخۆران بۆ هەرێم بنێرێت.

وتیشی، لیستی موچەی مانگی چواری هەرێم بەجۆرێک ئامادە كراوە، کە تەنها ژمارەی خانەنشینانی تێدا زیاد كراوە و هیچ كێشەیەكی تێدا نییە.

سەبارەت بە هەناردەی نەوتی هەرێمیش وتی، كۆمپانیاكانی بەرهەمهێنانی نەوتی هەرێم بۆ هەناردەكردنەوەی نەوت داوای دڵنیاییان لە كۆمپانیای سۆمۆی عیراق كردووە بۆ وەرگرتنی شایستە داراییەكانیان كە بۆ دەرهێنانی هەر بەرمیلێك نەوت داوای 16 دۆلار دەكەن .

 

 

بەڕێوەبەریی گشتیی تەندروستیی سلێمانی رایگەیاند، بەشێکی هۆکاری گیانلەدەستدان لەو کەسانەی کە نەشتەرگەریی دابەزاندنی کێش ئەنجام دەدەن بە سەرجەم جۆرەکانییەوە، پەیوەندی بە نەخۆشخانەکانەوە هەیە. وتیشی، ئەنجامدانی ئەو نەشتەرگەرییە رێک دەخەنەوە و پسپۆڕی پزیشکەکان دیاری دەکەن.

سەباح هەورامی بەڕێوەبەریی گشتیی تەندروستیی سلێمانی لە کۆنفرانسێکی رۆژنامەنووسیدا رایگەیاند، گەیشتوونەتە ئەو ئەنجامەی بەشێکی هۆکاری گیانلەدەستدان لەو کەسانەی نەشتەرگەریی دەکەن بۆ بڕینی گەدەیان یان دەرهێنانی چەوریی و راکێشانی پێست، پەیوەندی بە نەخۆشخانەکان و نەگونجاوی شوێنەکەوە هەیە بۆ ئەو جۆرە نەشتەرگەرییە.

باسی لەوەشکرد، لە ئێستادا بەهۆی ئەوەی ئەو جۆرە نەشتەرگەرییانە پسپۆڕی دیاری کراوی نییە، تێکەڵاوییەک لەنێوان پسپۆڕییەکان و دەستنیشانکردنی کاری پزیشکەکاندا روویداوە و هەر پزیشکێکی نزیک لەو پسپۆڕییە بە مافی خۆی دەزانێت ئەنجامی بدات.

وتیشی، لە ئێستادا بەشێکی زۆری پسپۆڕییەکان ئەو نەشتەرگەرییە بۆ نەخۆشەکان ئەنجام دەدەن، کە هەندێک جار رێگای نازانستی و شێوەی نەگونجاو بەکاردەهێنن، کە بەهۆیەوە گیانلەدەستدان یان چەندین زیانی لاوەکی لێدەکەوێتەوە.

بەڕێوەبەری تەندروستیی سلێمانی ئاماژەی بەوەشکرد، بە دەیان سکاڵا هەیە لەسەر ئەو بابەتانە، چەندین کەسیش بە سزا گەیەنراون، یان رەوانەی دادگا کراون، هەشە بێتاوانی سەلمێنراوە و ئازاد کراوە.

سەباح هەورامی وتیشی، بڕیاریان داوە ئەنجامدانی ئەو نەشتەرگەرییە رێک بخەنەوە و پێویستە لە چەند شوێنێکی تایبەتی نەخۆشخانەکاندا ئەنجام بدرێت و پسپۆڕی ئەو پزیشکانەشی رێگەیان پێدەدرێت ئەنجامی بدەن، دیاری بکرێت، جگە لەوەی دەبێت نەخۆش بەر لە بڕیاردان بۆ نەشتەرگەریی، لیژنەی تایبەت بیبینێت.

 

ئەمڕۆ هەر پزیشکێک لە هەر نەخۆشخانەیەک ئەو نەشتەرگەرییەی ئەنجام دابێت، توندترین سزا دەدرێت

لەبارەی ئەو دەنگۆیانەشی باس لەوە دەکەن، ئەمڕۆ نەشتەرگەریی بڕینی گەدە ئەنجام درابێت لە چەند نەخۆشخانەیەک، ئەوەی روون کردەوە، لیژنەکان ئەمڕۆ بەسەر نەخۆشخانەکاندا دەگەڕێن، هەر پزیشکێک لە هەر نەخۆشخانەیەک ئەو نەشتەرگەرییەی لەمڕۆدا ئەنجام دابێت، ئەوا بە توندترین شێوە سزای دەدەن.

 

بەشێکی پزیشکەکان ئامانجیان کێبڕکێی ماددیە

بەڕێوەبەری تەندروستیی سلێمانی ئەوەشی نەشاردەوە، کە بەشێکی پزیشکەکان بۆ کێبڕکێی ماددی نەشتەرگەرییەکە بە زوویی و لە شوێنی نەگونجاودا ئەنجام دەدەن.

ئەمەش دوای ئەوە دێت، دوێنێ چوارشەممە، ژنێکی تەمەن 36 ساڵ، دوای رۆژێک لە ئەنجامدانی نەشتەرگەریی دەرهێنانی چەوری گیانی لەدەستدا، کە خاوەنی سێ منداڵ بوو و دانیشتووی بەریتانیا بوو.

لەدوای ئەوەشەوە بەڕێوەبەرایەتی گشتیی تەندروستیی سلێمانی بە تەواوی ئەنجامدانی سەرجەم نەشتەرگەرییەکانی دابەزاندنی کێشی لە نەخۆشخانەکاندا قەدەغە کرد، تاوەکو ئەو کاتەی بە یاسا و رێکاری گونجاو ئەو کارە رێکدەخەنەوە. راشیگەیاند، لیژنەی لێکۆڵینەوەیان لەسەر نەخۆشخانەکەش و پزیشکەکەش پێکهێناوە.

گیان لەدەستدان بەهۆی ئەو نەشتەرگەرییەوە لە هەرێمی کوردستان چەند جارێکە دووبارە دەبێتەوە،  لە 14ی مانگی یەکی ئەمساڵیشدا، ژنێکی تەمەن ٤١ ساڵ دوای ئەوەی لە نەخۆشخانەیەکی تایبەتی سلێمانی نەشتەرگەریی دەرهێنانی چەوری بۆکرا، گیانی لەدەستدا، کە خاوەنی دوو منداڵ بوو.

کەشناسیی هەرێم پێشبینییەکانی کەشوهەوای ئەمڕۆ و سبەینێی بڵاوکردەوە و رایگەیاند، خۆڵبارین بەردەوام دەبێت.

کەشناسیی هەرێم رایگەیاند، ئەمڕۆ پێنجشەممە، ئاسمان هەور دەبێت لەگەڵ بوونی تۆزوخۆڵ لە کەشدا، ئەگەری بارینی نمەبارێنێکی کەم بە تێکەڵی لەگەڵ خۆڵ لە ناوچە جیاجیاکان هەیە، لە ناوچە شاخاویەکانی باکوور ئەگەری بارانبارین زیاترە .

ئاماژەی بەوەشکردووە، سبەینێ هەینی، ئاسمان هەور دەبێت لەگەڵ بوونی تۆزوخۆڵێکى سووک لە کەشدا.

بەپێی پێشبینییەکانی کەشناسی، ئەمڕۆ و سبەینێ خێرایی با لەنێوان 15 بۆ 25 کیلۆمەتردا دەبێت و هەندێک جار زیاد دەکات بۆ سەروو 30 کیلۆمەتر لە سەعاتێکدا.

لەبارەی پلەکانی گەرماشەوە ئەوە هاتووە، ئەمڕۆ نزیکەی 2 تا 4 پلەی سیلیزی نزمتر دەبنەوە و سبەینێش هاوشێوەی ئەمڕۆ دەبن.

بەرزترین پلەکانی گەرمای پێشبینیکراو بە پلەی سیلیزی:

هەولێر : 30  پلەی سیلیزی

سلێمانی : 29 پلەی سیلیزی

دهۆک : 29  پلەی سیلیزی

کەرکوک : 33 پلەی سیلیزی 

زاخۆ  : 30 پلەی سیلیزی

هەڵەبجە : 30 پلەی سیلیزی

سۆران : 27 پلەی سیلیزی

حاجی ئۆمەران : 16 پلەی سیلیزی

گەرمیان :36 پلەی سیلیزی

ئەمڕۆ بافڵ جەلال تاڵەبانی سەرۆکی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان لە هەولێر لەگەڵ ژان نوێل بارۆ وەزیری دەرەوەی فەرەنسا کۆبووەوە.

لە کۆبوونەوەکەدا قوباد تاڵەبانی و دەرباز کۆسرەت رەسوڵ ئەندامانی مەکتەبی سیاسی ئامادە بوون و بافڵ جەلال تاڵەبانی سوپاس و پێزانینی خۆی بۆ پشتیوانی و رۆڵی حکومەت و گەلی فەرەنسا دەربڕی، کە لە قۆناغە جیاجیاکانی خەباتدا پشتیوانی گەلی کورد بوون و هاوکاریی و پشتگیرییە بەردەوامەکانیانی بۆ هەرێمی کوردستان بەرزنرخاند، راشیگەیاند، ئێمە قەت دۆستەکانمان لەبیر ناکەین کە لەگەڵمانن و جێمان ناهێڵن.

هەر لە کۆبوونەوەکەدا هەردوولا هاوڕابوون لەسەر ئەوە بەر لە هەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عیراق حکومەتی هەرێم پێکبهێنرێت، تاوەکو کورد بە یەکگرتوویی رووبەڕووی ئاڵنگارییەکان ببێتەوە و بەپێگەیەکی بەهێزترەوە لە بەغدا خزمەتی خەڵک و بەرژەوەندییەکان بکات.

دۆخی سوریا و رۆژئاوای کوردستان تەوەرێکی دیکەی کۆبوونەوەکە بوو کە تێیدا جەخت لە پاراستنی مافی تەواوی پێکهاتەکان کرایەوە لە چوارچێوەی سوریایەکی نوێ بە تایبەت کوردانی رۆژئاوای کوردستان.

لەوبارەیەشەوە بافڵ تاڵەبانی ئاماژەی بەوە کرد، یەکگرتوویی کورد و پشتگیرییکردن لە مافەکانیان زامنی پاراستنی ئارامی و ئاشتییە لە ناوچەکەدا. وتیشی، "بۆیە هانی هەموو لایەکمان داوە بە ئاشتییانە و دیالۆگ هەموو ئەو بابەتانەی ناکۆکییان لەسەرە چارەسەربکرێن، کە ئەمەش رێگا دروستەکەیە بۆ گەیشتن بە ئارامی و مسۆگەرکردنی ئاسایش لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا".

ئەمڕۆ 51 ساڵ تێپەڕ دەبێت بەسەر بۆردومانکردنی شاری قەڵادزێ و زانکۆی سلێمانی لەلایەن رژێمی بەعسی دیکتاتۆرەوە، کە لەو کاتەدا زانکۆی سلێمانی لە قەڵادزی بوو و بەهۆی بۆردومانەکەوە 163 روحی بێتاوان شەهید کران.

24ی نیسانی ساڵی 1974، رژێمی بەعسی دیکتاتۆر دڕندانە بە چوار فڕۆکەی سیخۆ و 16 بۆمبی ناپاڵم بۆردومانی شاری قەڵادزێ و کەمپی زانکۆی سلێمانی کرد، کە لەو کاتەدا زانکۆی سلێمانی گواسترابووەوە بۆ قەڵادزێ.

بەهۆی بۆردومانەکانەوە 163 هاووڵاتی و روحی پاک شەهید کران، کە نۆ کەسیان خوێندکاری زانکۆی سلێمانی بوون، ئەوە جگە لەوەی 300 کەسیش بریندار بوون.

خوێندکارەکانی زانکۆی سلێمانی کە شەهید کران بە ناوەکانی "بورهان عەبدوڵا شاسوار، سۆران محەمەد سەڵتە، هیوا عەبدول غەفور، حەمەساڵح سام سام، سەروەر عەلی قادر، ئازاد حسێن" بوون.

لەو بارەیەوە زانکۆی سلێمانی رایگەیاندووە، لە ساڵی 1974 کاتێک بڕیاردرا زانکۆی سلێمانی بگوازرێتەوە بۆ قەڵادزێ بۆ درێژەدان بە خەباتی زانست‌ و قەڵەم، رژێمی بەعسی دیکتاتۆر بە بۆردومانکردنی زانکۆکە وەڵامی ئەو هەڵوێستە کوردانەیەی خوێندکاران‌ و مامۆستایانی دایەوە و دەیان خوێندکار شەهید بوون‌ و سەدان خەڵکی سڤیل شەهید و بریندار و ئاوارە بوون.

دوای هەشت ساڵ لە بۆردومانی شاری قەڵادزێ، خەڵکی شارەکە لە 24ی نیسانی 1982دا یادی بۆردومانەکەیان کردەوە، دواتر خۆپیشاندان دەستی پێ کرد، رژێمی بەعس لەو ساڵەشدا دڕندانە کەوتە گیانی هاووڵاتیان و بەهۆیەوە دوو خوشک کە بە "مامۆستا سنەوبەر و دایکە ئامینە" ناسراون، شەهید بوون و پێنج کەسی دیکەش بریندار بوون.

لە ساڵی 2013دا، بۆ رێزگرتن لە خەباتی خەڵکی قەڵادزێ و بەرزراگرتنی روحی شەهیدان و یادی شەهید و بریندارانی بۆردومانی قەڵادزێ و زانکۆی سلێمانی، ئەنجومەنی وەزیرانی حکومەتی هەرێمی کوردستان، لە 4ی ئازاردا، بە بڕیاری 2262؛ رۆژی ۲٤ / ٤ی وەک رۆژی (شەهیدی زانکۆ) دیاریکرد.

داواشی لە سەرجەم زانکۆ و پەیمانگەکانی کوردستان کرد، ساڵانه‌ له‌و روژه‌دا به‌ چالاکی رۆشنبیری‌ و زانستی یادی شەهیدان‌ و قوربانیانی زانست‌ و قه‌ڵه‌م لە کوردستان بکەنەوە.

قەڵادزێ هەمیشە یەکێک بووە لەو شارانەی هەمیشە گەنج و پیر و لاو و جوانی بە بیری ئازادی و ئازایەتی گۆش کراون و لانکەی چەندین شۆڕش و شۆڕشگێڕ بووە، بۆردومانی ئەو شارەش بەشێک بووە لە ویستەکانی حزبی بەعسی دیکتاتۆر بۆ کپکردنەوە و لەناوبردنی ئەو بیر و هۆشە زیندووە لەناو خەڵکەکەیدا.

رژێمی بەعس چەندین تاوان و کۆمەڵکوژی دژ بە کورد ئەنجامداوە، لە قۆناغی حوکمکردنیدا بە چەندین شێوە و قۆناغ هەوڵی لەناوبردنی کورد و کەمکردنەوەی ناسنامەی کوردی داوە هەم لەسەر خاکەکەی خۆی، هەم لە ناوچە کوردییەکانی دیکەی عیراقدا.