کوردستان
"د.سامان بەرزنجی" وەزیری تەندروستی ھەرێم لە کۆنفرانسێکی رۆژنامەوانیدا رایگەیاند، لەئێستادا نەخۆشییەکانی مەمک بەتایبەتیش شێرپەنجەی مەمک لە ناو ژنان بە پلەی یەکەم دێت لەسەر ئاستی جیھان، ھەموو ھەوڵێکیش بۆ رێگرتن لە زیابوونی ئەو نەخۆشییە دەدرێت، کردنەوەی سەنتەری نەخۆشییەکانی مەمک لە راپەڕینیش یەکێکە لە ھەوڵەکان بۆ زوتر دەستنیشانکردنی نەخۆشییەکە.
وتیشی، سەنتەری تیشک لە قەڵادزێ و تاقیگەی مۆلیکیولەر لە پشدەر بۆ کۆنتڕۆڵکردنی نەخۆشییە گوازراوەکان کرایەوە.
بە پێی رۆژنامەی شەرقولئەوسەت، ھەفتەی رابردوو مەزڵوم کۆبانێ فەرماندەی گشتی ھێزەکانی سوریای دیموکرات (ھەسەدە) لەگەڵ (ئەلیکسەندەر چایکو) فەرماندەی ھێزەکانی روسیا لە سوریا کوبووەتەوە و فەرماندەکەی روسیا باسی لە تێکەڵکردنی ھێزەکانی (ھەسەدە) بە سوپای سوریا کردوە لەگەڵ ناردنی ھێزێکی زیاتری سوپای سوریا بۆ سەر سنوری نێوان تورکیا و سوریا لە مەنبەج و کوبانێ و عەین عیسا و ریفی حەسەکە.
ئاماژەی بەوەشکردوە، لە بەرامبەر ئەو ھەنگاوەدا ھێزەکانی روسیا پابەند دەبن بە رێککەوتنەکانیان لەگەڵ ھەسەدە و تورکیا، بەڵام مەزڵوم کۆبانێ داوای لە روسیا کردوە تورکیا پابەند بکرێت بە ئاگربەست و ھێزەکانی لە مەنبەج و کۆبانێ و تەل رفعەت زیاتر بکات.
ئیلھام ئەحمەد سەرۆکی دەستەی بەڕێوەبەریی (مەسەدە)ش راگەیاند، حکومەتی دیمەشق ھیچ ھەڵوێستێکی نوێی نییە و داوای لە ھێزەکانی روسیا و حکومەتی سوریاش کرد سنوری نێوان تورکیا و رۆژئاڤای کوردستان بپارێزن.
ھاوکات خولی شەھید ئاشتی بۆ راھێنان و پێگەیاندنی کادرانی یەکێتی لەبواری راگەیاندن بۆ زیاتر لە ٦٠ کادری یەکێتی کرایەوە.
عەلی حەمە ساڵح ئەندامی پەرلەمانی کوردستان رایگەیاند، قوڵای بیر لە ماوەی ٢٦ ساڵدا لە ھەولێر لە ١٢٠ مەترە و بووە بە ٧٠٠ مەتر پارساڵ ٥٠٠ مەتر بوو و دوو ساڵی تر قوڵای بیر دەگاتە نزیکەی ١٠٠٠ مەتر دواتر بە یەکجاری نیوەی ھەولێر بێ ئاو دەبێت.
ئاشکراشیکرد، ھۆکاری سەرەکی لێدانی بیرێکی ئێجگار زۆر لەم ماوەدا، شوقە و پرۆژەکانی نیشتەجێبون تێکڕا پشتیان بە ئاوی ژێر زەوی بەستوو بە ویستی خۆیان قوڵیان کردووە و ژمارەیەکی زۆر باخ لە دەوروبەری ھەولێریش بەویستی خۆیان بیریان لێداوە.
لەبارەی چارەسەریشەوە وتی، پەلەبکرێت لە راکێشانی بۆری ئاو بۆ سەرجەم ئەو گەڕەک و پرۆژە نیشتەجێبونانەی پشتیان بە ئاوی ژێر زەوی بەستوە لە نێوخۆش تۆڕی ئاو دابندرێت.
رونیکردەوە، دەتوانرێت سوود لە فرۆشتنی دوو پارچە زەوی نایەب وەربگیرێت، کە یەکێکیان لە تەنیشت ھۆتێل رۆتانا ٢٠٠ دۆنمە و بەھاکەی ٧٠٠ ملیۆن دۆلارە و ئەویتریان لەنێو شاری خەونەکان بەھاکەی ٢٦٧ ملیۆن دۆلارە.
بە پێی میدیاکانی رۆژئاڤای کوردستان، لە شارۆچکەی جندێرس لە ناوچەی عەفرین کە لە ژێر دەستی گروپە چەکدارەکانی سەر بە تورکیان، پۆلیسی سەربازیی سێ ھاوڵاتی کوردی خەڵکی گوندی (نسریە)یان ڕفاندووە و تائێستاش چارەنووسیان نادیارە.
لە لایەکی ترەوە ھێزەکانی ئاسایشی کامپی ھۆل تەرمی دوو ژنیان دۆزییەوە کە یەکێکیان خەڵکی شاری رەقەیە و ناسنامەی دووەمیان نەزانراوە.
محەمەد حەسیب بەرێوەبەری نەوت و کانزاکانی سلێمانی لە بەشداریکردنی بەرنامەی تا یەکی کوردسات نیوز رایگەیاند، ماوەی دوو رۆژە دەستیانکردووە بە دابەشکردنی بەنزینی ٨٠٠ دیناری و ھەندێک کەموکوڕی ھەیە لە گەشتنی بەنزین بۆ بەنزینخانەکان و لە ئێستادا لە ھەوڵدان بۆ چارەسەرکردنی ئەو کێشەیە تا ھاوڵاتیان لە بەیانی زوەوە لە سەرەی بەنزیندا نەوەستن و ژمارەی بەنزینخانەکانیش کەمدەکەنەوە.
لەبارەی کوالیتی بەنزینەکەشەوە وتی، پێش دابەشکردنی پشکنینیان بۆ بەنزینەکە کردووە و لە پشکنینەکاندا دەرچوون و زیانی بۆ ژینگە و تەندروستی نییە و بەنزینێکی نۆرماڵی ئاساییە، نەک موحەسەن.
لەبارەی ئەو دەنگۆیانەی باس لەوە دەکرێت ئەو بەنزینەی بە ٨٠٠ دینار دابەشدەکرێت بەنزینی ٦٩٠ دینارییە بەرێوەبەری نەوت و کانزاکانی سلێمانی رونیکردەوە، ئەو قسانە ھیچی راست نییە و ئەندامانی ئەنجومەنی نوێنەران لە بەغداد دەتوانن تەئکید بکەنەوە لە وەزارەتی نەوتی عێراق بزانن بەنزینی ٦٩٠ دینارییە.
ئاشکراشیکرد، لە ئێستادا بەنزینی ٦٩٠ دیناری تەنھا لە ھەولێر و دھۆک دابەشدەکرێت و داوامانکردووە بەشی سلێمانیش بدرێت و چاوەڕێی وەڵامن، بەڵام دابەشکردنی بەنزینی ٨٠٠ دیناری بەردەوام دەبێت.
ئێوارەی ئەمڕۆ ئاگر لە نھۆمی ١٧ی پڕۆژەی نیشتەجێبوونی "ئێم ئاڕ ئێف" لە ھەولێر کەوتەوە و دوای ماوەیەک ئاگرەکە لەلایەن تیمەکانی بەرگری شارستانییەوە کۆنتڕۆڵکرا.
لەو بارەیەوە "نەبەز عەبدولحەمید" قایمقامی قەزای ناوەندی ھەولێر لە کۆنفرانسێکی ڕۆژنامەوانیدا ڕایگەیاند، ژنێکی بە ڕەگەز سوری کە تەمەنی ٣٠ ساڵ بووە بەھۆی دوکەڵی ئاگرەکەوە تووشی تەنگەنەفەسی بووە و گیانی لە دەستداوە.
پێشەوا حەیدەر، سەرۆکی لیژنەی سوتەمەنی قائیمقامییەتی قەزای ناوەندی ھەڵەبجە بە کوردسات نیوزی ڕاگەیاند، توانیوویانە دەست بگرن بەسەر ٥٠ بوتڵی غاز کە بە شێوەی نایاسایی لە لایەن وەکیلێکی غازەوە بە مەبەستی فرۆشتنیان لە پارێزگای ھەڵەبجە دەبرایە دەرەوە و وەکیلەکەش دەستگیرکرا و رێکاری یاسایی بەرامبەر دەگیرێتەبەر.
ڕاشیگەیاند، پارێزگای ھەڵەبجە کێشەی دابینکردنی غازیان بۆ دانیشتووانی پارێزگاکە ھەیە چونکە بڕە غازی پێویست بۆ ھەڵەبجە دابین ناکرێت.
سەرۆکی لیژنەی سوتەمەنی ئاگاداری سەرجەم وەکیلەکانی فرۆشتنی غاز دەکاتەوە، ئەو وەکیلەی سەرپێچی بکات و بڕە غازی تایبەت بە پارێزگاکە بباتە دەرەوە، بە توندی سزا دەدرێت و وەکالەتەکەی لێ وەردەگیرێتەوە.
دامەزراوەی ڤیم لە پێگەی فەرمی خۆی لە فەیسبووک ڕایگەیاند، لە ڕێوڕەسمی کۆتایی پرۆگرامی دەستپێشخەری پرۆژەی بچووک، پاڵپشتی دارایی بەسەر ٢٥ بیرۆکە و پرۆژەدا دابەشکرد کە پێکھاتبوو لە پاڵپشتی دارایی بۆ تۆمارکردنی بیرۆکەکە بەشێوەیەکی یاسایی، کڕینی کەلوپەل و پاڵپشتی دارایی بۆ خزمەتگوزاری دیجیتاڵی.
ڤیم ڕاشیگەیاند، پرۆگرامی دەستپێشخەری پرۆژەی بچووک، پرۆژەیەکی دامەزراوەی ڤیمە و لە خولی دووەمدا ٣٠٠٠ فۆڕم پڕکرونەتەوە و ٢٥ بیرۆکەی کار و پرۆژە ھەڵبژێردراون و بەژداربوون لە خولێکی یەک مانگیدا بەشداریان کردوە.
وەزارەتی پەروەردە ڕایگەیاند، پیرۆزبای لە دانانی بەردی بناغەی ١٠٠٠ قوتابخانەی نوێ دەکەن لە چوارچێوەی ڕێککەوتنامەی عێراقی-چینی و نیگەرانی خۆی دەربڕی لە بێ بەشکردنی ھەرێمی کوردستان لەو پرۆژەیە.
وەزارەتی پەروەردە ڕاشیگەیاند، " نوسراومان ژمارە ٣٧٤ لە ٢٣ ی ١١ ی ٢٠٢٠ ئاراستەی وەزارەتی پەروەردەی عێراقی فیدرالمان کردووە، پارێزگارە بەڕێزەکانی کوردستان لەسەردانی شاندی عێراقی بۆ چین ئامادەبوون و ئەو رێکەوتننامەیە بۆ ھەموو عێراق و عێراقییەکانە."
لە ڕاگەیەندراوەکەدا ھاتوە، ئێستا زیاتر لە ١٨٠٠٠٠، سەد و ھەشتا ھەزار قوتابی ئاوارەی ناوخۆیی لە ھەرێمی کوردستان دەخوێنن و بەشێکی زۆری قوتابخانەکانی ھەرێمی کوردستانیان بۆ تەرخانکراوە، بە جۆرێک قوتابخانەی یەک دەوامی بووەتە دوو دەوامی و دوو دەوامی بووەتە سێ دەوامی. وەزارەتی پەروەردە داوای ١٠ دە ملیار دیناری عێراقی کردووە بۆ نۆژەنکردنەوەی ئەو قوتابخانانە و حکومەتی عێراقی فیدرال ڕەتی کردووەتەوە.
حکومەتی ھەرێمی کوردستان فۆڕمی دابەشکردنی یەکەکانی ڕاگەیاند و ھەرکەسێک بیەوێت سودمەند ببێت، دەبێت ھەندێک مەرجی تێدابێت. بۆ پڕکردنەوە و زانینی مەرجەکان دەست لەسەر ئەم لینکە دابنێ.
فۆڕمی پڕکردنەوەی یەکەی نیشتەجێبوون.
بە پشتیوانی قوباد تاڵەبانی دوو پۆلیسە بریندارەکە بۆ چارەسەر ڕەوانەی یۆنان کران
مانگی ١٢ی ساڵی رابردوو لەکاتی دەستگیرکردنی تۆمەتبارێکدا لەگەڕەکی "تانجەرۆ"ی سلێمانی نەقیبی ماف پەروەر " محەمەد لەتیف" شەھیدبوو و دوو کارمەندی تر بەناوەکانی "ئارام قادر " و "ئاکام ھیدایەت" برینداربوون، دواتر "قوباد تاڵەبانی" بە وردی چاودێری دۆسییەکەی کرد و بەزووترین کات تۆمەتبارەکە لەلایەن ھێزە ئەمنییەکانەوە دەستگیرکرا.
"محەمەد حەسیب" بەڕێوەبەری نەوت و کانزاکانی سلێمانی بە کوردسات نیوزی راگەیاند، ئەو بڕە بەنزینەی حکومەتی ھەرێم بۆ سلێمانی و ھەڵەبجە و ئیدارەی گەرمیان و راپەرینی تەرخانکردبوو، گەیشتووەتە وێستگەکان و پشکنین بۆ جۆر و کوالێتیەکەی دەکرێت.
وتیشی دوای ئەنجامدانی رێکارەکان و تەواوبونی پشکنین، لەو وێستگەکانەی دیاریکراوە لیتری بە ٨٠٠ دینار بەسەر شۆفێراندا دابەش دەکرێت.
فراکسیۆنی یەکێتی لە ئەنجومەنی نوێنەران لە ڕاگەیەنراوێکدا ئاماژەی بۆ ئەوەکردوە، پێشێلکردنی سەروەری خاک و ئاسمانی عێراق بەشێوەیەکی بەردەوام لەلایەن تورکیاوە مایەی قەبوڵکردن نییە، ئەو ڕەفتارانەی تورکیا بووە بە بارگرانی لەسەر وڵاتانی ئیقلیمی و نێو دەوڵەتی، فراکسیۆنی یەکێتیش بەتوندی ئیدانەی و مەحکومی دەکات.
لە بەشێکی تری ڕاگەیەنراوەکەدا ھاتووە، تورکیا لە سۆنگەی ھزری دژایەتیکردنی دراوسێکانی، بۆ جێبەجێکردنی پلانە دزێوەکانی ھەر ڕۆژە و سوچێکی ئەم وڵاتە دەکاتە ئامانج، دوێنی لە شەنگال و ئەمڕۆ لە کەلار کۆمەڵێک خەڵکی بێتاوان بە ناھەق شەھیدبوون.
ھاوکات فراکسیۆنی یەکێتی، دوا لە حکومەتی عێراق دەکات بە ئەرکە نیشتیمانییەکەی ھەڵبستێت و سەروەری دەوڵەت و گیان و موڵکی ھاووڵاتیان بپارێزێت و سنورێک بۆ ئەو کردەوانەی تورکیا دابنێت.
لە ڕاگەیەندراوەکەدا ھاتووە، لە دەروازەی نێودەوڵەتی پەروێزخان ئامادەکاری و ڕێکاری پێویست بۆ ئەو مەبەستە گیراوەتەبەر و بازرگانان دەتوانن بەبێ باج و ڕسومات لە ڕێگەی دەروازەکەمانەوە بەنزین ھاوردە بکەن.
دەروازەکە ڕاشیگەیاند، بە گوێرەی ئەو دەسەڵاتەی لە لایەن ئەنجوومەنی وەزیرانەوە پێیان دراوە بۆ ھەرزانکردنی نرخی شتومەک بڕیاریان داوە بە ھەڵگرتنی باج و ڕسومات لە سەر بەنزینی ھاوردە بە ڕەچاوکردنی کوالیتیەکەی.
ھەروەھا کەمکردنەوەی ڕسوماتی کارگێڕی ھەناردەکردن و ھاوردەکردنی سامانە سروشتیەکان، بە شێوەیەک بۆ ھاوردەکردنی بەرھەمی بەنزین تەنھا ٧ دۆلار گومرگی دەبێت.