هەواڵەکان
لە چوارچێوەی بەشداریکردنی لە کۆڕبەندی نێودەوڵەتی دێلفی، قوباد تاڵەبانی، جێگری سەرۆکوەزیرانی هەرێمی کوردستان کۆبوونەوەیەکی لەگەڵ کۆستیس هاتزیداکیس، جێگری سەرۆکوەزیرانی یۆنان ئەنجامدا.
کۆبوونەوەکە بە ئامادەبوونی هەر یەک لە دارا رەشید، وەزیری پلاندانان و دابان شەدەڵە، جێگری لێپرسراوی فەرمانگەی پەیوەندییەکانی دەرەوەی هەرێم بەڕێوەچوو.
لە کۆبوونەوەکەدا تەوەری سەرەکی باسەکان چۆنیەتی پەرەپێدانی پەیوەندییەکانی نێوان هەرێمی کوردستان و یۆنان بووە لە بوارەکانی بازرگانی، پیشەسازی، کشتوکاڵ و گەشتیاری.
هەردوولا بەهێزترکردنی پەیوەندییەکانیان بە گرنگ و پێویست زانیوە و بۆ ئەم مەبەستەش جەختیان لە کاری هاوبەش کردووەتەوە.
لە کۆبوونەوەکەدا، قوباد تاڵەبانی ئاماژەی بەوە کردووە کە لە هەرێمی کوردستان دەرفەتی زۆر باش هەیە بۆ گەشەپێدانی ئابووری و رایگەیاندووە: "حکومەتی هەرێم بە هەموو تواناوە کاردەکات زەمینە و ژینگەیەکی لەبار بۆ گەشەپێدان دابین بکات."
جێگری سەرۆکوەزیرانی هەرێم داوای لە حکومەتی یۆنان و وەبەرهێنەرانی ئەو وڵاتە کردووە کە وەبەرهێنان لەو دەرفەتانەدا بکەن و ئامادەیی حکومەتی هەرێمیشی دەربڕیوە بۆ هەموو جۆرە کارئاسانییەک بۆ وەبەرهێنەرانی یۆنانی.
لە تەوەرێکی دیکەی کۆبوونەوەکەدا، دوایین پەرەسەندنە سیاسی و ئەمنییەکانی ناوچەکە تاوتوێ کراون. لەم بارەیەشەوە هەردوولا بە پێویستیان زانیوە بۆ کەمکردنەوەی بارگرژییەکان و پاراستنی سەقامگیری، کۆمەڵگای نێودەوڵەتی هەوڵەکانی چڕتر بکاتەوە بۆ هاندانی لایەنە ناکۆکەکان تا بتوانن لە رێگەی گفتوگۆوە کێشەکان چارەسەر بکەن.
شایەنی باسە کە کۆڕبەندی نێودەوڵەتی دێلفی لە رۆژانی 10 بۆ 14ی نیسانی 2025 بەڕێوەدەچێت و زۆرێک لە سیاسەتمەداران، بیرمەندان و پسپۆڕانی بواری ئابوری لە سەرانسەری جیهانەوە تێیدا بەشدارن.
وێنەی دیدارەکە:
ئێوارەی ئەمڕۆ هەینی، نێچیرڤان بارزانی، سەرۆکی هەرێمی کوردستان لە چوارچێوەی بەشداریکردنی لە کۆڕبەندی ئەنتالیا، کۆبوونەوەیەکی لەگەڵ ڕەجەب تەیب ئەردۆغان، سەرۆک کۆماری تورکیا ئەنجامدا و بەپێی راگەیەندراوێکی سەرۆکایەتی هەرێم، لە کۆبوونەوەکەدا باس لە هاریکاری هاوبەش و پرسی ئاشتی کراوە لە تورکیا.
بەپێی راگەیەندراوێکی سەرۆکایەتی هەرێمی کوردستان، لە کۆبوونەوەکەدا تەوەری پەیوەندییەکانی تورکیا لەگەڵ عیراق و هەرێمی کوردستان لە هەمو بوارەکاندا تاوتوێکراوە، هەروەها تیشک خراوەتە سەر پرۆژەی رێگەی گەشەپێدان.
هەر بەپێی راگەیەندراوەکە، هەردوولا جەختیان لەسەر خواستی دوولایەنە بۆ فراوانکردنی هاریکاریی هاوبەشی نێوانیان کردووەتەوە، بە شێوەیەک کە خزمەت بە بەرژەوەندییە هاوبەشەکانی هەردوولا بکات.
لە راگەیەندراوەکەدا هاتووە کە باس لە پرۆسەی ئاشتی و دوا کۆبوونەوەی ئەردۆغان لەگەڵ شاندی ئیمرالی کراوە. نێچیرڤان بارزانی، وێڕای ستایشی رۆڵی ئەردۆغان لەم بارەیەوە، پرۆسەکەی بە مێژوویی لە قەڵەم داوە و جەختی لەوە کردووەتەوە کە هەرێمی کوردستان بۆ هەر هاوکارییەک لەپێناو سەرخستنی پرۆسەکەدا ئامادەیە.
هەروەک لە ڕاگەیەندراوەکەدا هاتووە، سەرۆکی هەرێم وتویەتی: "پرۆسەی ئاشتی دەرفەتێکە دەبێت هەمووان زۆر بە جددی وەریبگرن و نابێت بە هیچ شێوەیەک ئەم دەرفەتە لەدەست بدرێت." هەر لەم بارەیەوە دوپاتی کردووەتەوە کە بۆ سەرخستنی پرۆسەی ئاشتی، پێویستە پەکەکە بەپیر بانگەوازی ئۆجالانەوە بچێت و بەتەواوی پابەندی بێت.
لە کۆتایی راگەیەندراوەکەی سەرۆکایەتی هەرێم دا هاتووە؛ کە دوایین پێشهاتەکانی ناوچەکە بەگشتی و دۆخی سوریا بەتایبەتی، گرنگیی پاراستنی ئارامی و سەقامگیری و چەند پرسێکی دیکەی جێی بایەخی هاوبەش بووە لە کۆبوونەوەکەدا.
دەسەڵاتی باج و گومرگی سعودیە رایگەیاند؛ لە بەندەری جددە دەستگیراوە بەسەر 46.8 کیلۆگرام کۆکایندا کە هەوڵدراوە لەناو بارێک مریشکی بەستودا بگەیەنرێتە ئەو وڵاتە.
لە راگەیەندراوێکەی دەستەی باج و گومرگی ئەو وڵاتەدا هاتووە، لە پاش پشکنین بۆ بارێک مریشکی بەستو لە بەندەرەکە، دەرکەوتووە کە لە ناو سارد کەرەوەکەیدا کۆکاینێکی زۆر شاردراوەتەوە، کە ویستوێتی بیباتە ناو جددە.
دەسەڵاتی ئەو وڵاتە رایگەیاندوە؛ بەردەوامدەبێت لە گەڕان و توندکردنی رێکارەکان دژ بە قاچاقچیەکان و سزادانیان.
ئەمڕۆ هەینی، بەڕێوەبەرایەتی پلاتفۆرمی ئێکس ئەکاونتی فەرمی یەحیا سەریع، وتەبێژی فەرماندەیی گشتی هێزە چەکدارەکانی حوسییەکانی داخست، لە کاتێکدا هاوکات ئەمریکا 11 هێرشی ئاسمانی کردە سەر چەندین پێگەی سەربازی و کۆگاکانی چەکی حوسییەکان لە یەمەن.
هەرچەندە تاکو ئێستا هیچ رونکردنەوەیەکی فەرمی لەلایەن کۆمپانیای ئێکسەوە سەبارەت بە هۆکاری داخستنی ئەکاونتەکە نەدراوە، بەڵام سەرچاوەکان ئاماژە بەوە دەکەن کە ئەم هەنگاوە لەبەر بڵاوکردنەوەی زانیاری و لێدوانی سەربازی ناڕاست لە ماوەی ساڵ و نیوی رابردودا بووە، بەتایبەت سەبارەت بە پشتگیری کردنی لە غەززە.
بەپێی راپۆرتەمیدیاییەکان، فڕۆکە جەنگییەکانی ئەمەریکا لە بەرەبەیانی ئەمڕۆدا، 11 هێرشیان ئەنجامداوە کە چەندین ناوچەی ژێر کۆنترۆڵی حوسییەکانی کردووەتە ئامانج، لەوانەش شارەدێی بەنی حەشیش لە باکووری رۆژهەڵاتی سەنعا، چیای فەج عەتان، ناوچەی نوقوم و گەڕەکی هاوار لە شارۆچکەی حەمدان.
هێرشەکانی ئەمڕۆ بەشێکن لە پلانی بەرفراوانتر کە لەلایەن دۆناڵد ترەمپەوە بەتایبەت دوای ئەوەی پێشتر هەڕەشەی "بەتەواوی لەناوبردنی" حوسییەکانی کردبو و داوای لە سوپای وڵاتەکەی کردووە "هێرشێکی گەورە" بۆ سەر ئەم گروپە دەست پێبکەن.
-زانیاری زیاتر لەسەر داخستنی ئەکاونتەکان لە تۆڕی ئێکس لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست:
یەحیا سەریع تەنها کەس نییە کە لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست ئەکاونتەکەی لەسەر پلاتفۆرمی ئێکس x داخراوە. لە ماوەی دوو ساڵی رابردودا، ژمارەیەکی بەرچاو لە ئەکاونتە پەیوەندیدارەکان بە گروپە چەکدارەکان و کەسایەتییە سیاسییەکانی ناوچەکە داخراون، لەوانەش:
- نوێنەرایەتییەکانی حەماس و چەندین ئەندامی باڵای ئەم بزوتنەوەیە کە لە کۆتایی ساڵی 2023 و سەرەتای 2024 داخران.
- چەندین ئەکاونتی سەر بە حزبوڵڵای لوبنان کە بە تۆمەتی بڵاوکردنەوەی وتاری توندوتیژی و پشتگیری تیرۆریزم داخران.
- ژمارەیەک لە ئەکاونتەکانی سەر بە میلیشیاکانی حەشدی شەعبی لە عیراق.
- ئەکاونتی تەلەڤزیۆنی ئەلمەسیرەی سەر بە حوسییەکان کە لە ساڵی 2024 بۆ ماوەیەک داخرا.
بەپێی یاسای نوێی ئێکس، کە بە سەرپەرشتی ئیلۆن ماسک دانراوە، داخستنی ئەم ئەکاونتانە زۆربەی جار بە هۆکاری پێشێلکردنی رێساکانی پلاتفۆرمەکە لە روی بڵاوکردنەوەی ناوەڕۆکی توندوتیژی، پڕوپاگەندەی جەنگ، یان هاندانی تیرۆریزمەوە دەبێت.
شایەنی باسە، دوای گۆڕینی ناوی تویتەر بۆ ئێکس لە ساڵی 2023، سیاسەتی ئەم پلاتفۆرمە سەبارەت بە ئەکاونتە پەیوەندیدارەکان بە گرووپە چەکدارەکان و ڕێکخراوە سیاسییەکانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست توندتر بووە و پڕۆسەی چاودێریکردن و داخستنی ئەکاونتە پێشێلکارەکان خێراتر کراوە.
هاوپەیمانی ئیدارەی دەوڵەت بە بەشداری سەرۆك بافڵ كۆبووەوە و رەزامەندی دەربڕی لەسەر ئەوەی هەڵبژاردنی ئەنجوومەنی نوێنەران بە یاسای ئێستا و بەبێ هەمواركردنەوە بەڕێوەبچێت.
هاوپەیمانی ئیدارەی دەوڵەت بە بەشداری بافڵ جەلال تاڵەبانی سەرۆكی یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان لە بەغداد كۆبووەوە و رەزامەندی دەربڕی لەسەر ئەوەی یاسای هەڵبژاردن هەموار نەكرێتەوە و هەڵبژاردنی داهاتووی ئەنجومەنی نوێنەرانی عیراق بەپێی یاسای ئێستا و لە وادەی خۆیدا بەڕێوەبچێت.
ئەوەش لە كاتێكدا دێت، ئەنجومەنی وەزیرانی عیراق بڕیاریدا رۆژی 11ی 11ی ئەمساڵ هەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عیراق بەڕێوەبچێت، بۆ ئەو مەبەستەش كۆمیسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەكان هەوڵ و ئامادەكارییەكانی چڕتر كردووەتەوە.
بەڕێوەبەرایەتی کارەبای سلێمانی رایگەیاند؛ توانیویانە کارەبا بۆ سەرجەم دوکانە (نەسوتاوەکانی) بازاڕی دارەسووتاوەکە بگەڕێننەوە.
ئەندازیار دلێر عادل، ل هۆبەی چاکسازیی کارەبای ناوشار رایگەیاند؛ " ئەمڕۆ لە پێنجەمین رۆژی روداوی سوتانی دوکانەکانی بازاڕی دارەسوتاوەکە لە رێگەی 3 محەویلەوە کارەبای سەرجەم دوکانەکانی بازاڕی دارەسوتاوەکە، ئەوانەی نەسوتابوون، گەڕێنرایەوە.
هەروەها ناوبراو ئاماژەی بەوەش کرد کە "دوای نۆژەنکردنەوەی بازاڕە سووتاوەکە، بەشێوازێکی زۆر مۆدێرن تۆڕی کارەبایان بۆ دادەنرێتەوە."
بەرپرسی هۆبەی چاکسازیی کارەبای ناوشار رونیشی کردەوە کە لە ساتی روداوی ئاگرکەوتنەکەوە، کارمەندانی هۆبەی کارەبای ناوەندی شار بە بەردەوامی لە هەوڵی دابینکردن و گێڕانەوەی کارەبا بوون بۆ دوکانەکان و ئەمڕۆش بە شێوەیەکی کاتی کارەبا بۆ هەموو دوکانەکانی دارەسوتاوەکە گەڕێنرایەوە.
سەرۆكی یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان لەگەڵ سەرۆك وەزیرانی عیراق كۆبووەوە و داوای لێ كرد, رێگە نەدات ململانێكان ببنە بەربەست لە بەردەم ناردنی شایستە داراییەكانی مووچەخۆرانی هەرێمی كوردستان.
بافڵ جەلال تاڵەبانی سەرۆكی یەكێتی نیشتمانی كوردستان لەگەڵ محەمەد شیاع سودانی سەرۆك وەزیرانی عیراق لە بەغداد كۆبووەوە و رایگەیاند، پێویستە كێشەكانی نێوان هەولێر و بەغدا بە گفتوگۆ و بە شێوازێكی بنەڕەتی چارەسەربكرێن، داواشی لە سەرۆك وەزیرانی عیراق كرد رێگە نەدات ململانێی لایەنە سیاسییەكان ببێتە بەربەست لەبەردەم ناردنی ماف و شایستە داراییەكانی مووچەخۆران و خانەنشینانی هەرێمی كوردستان.
لە كۆبوونەوەكدا جەخت لە جێبەجێكردنی دەستور بە ئامانجی خزمەتكردنی تەواوی هاووڵاتیانی هەرێمی كوردستان و عیراق كرایەوە.
ئەوەش لە كاتێكدایە رۆژی پێنجشەممە سەرۆكی یەكێتی بە جیا لەگەڵ سەرۆكی هاوپەیمانیی فەتح و سەرۆكی هاوپەیمانیی عەزم لە بەغداد كۆبووەوە و جەختی لە چارەسەری كێشەكانی نێوان هەرێم و عیراق و بەڕێوەچونی هەڵبژاردن كردەوە.
بەپێی فەرمانی دادوەری لێکۆڵینەوەی ئاسایشی هەولێر، هێزەکانی ئاسایش تۆمەتبار (ت، س، ع) خاوەنی کۆمپانیای "توانا ئیف ئێکس"یان دەستگیر کرد.
بەپێی راگەیەندراوی ئاسایشی هەولێر؛ تۆمەتەکان دژی ناوبراو بریتین لە فێڵکردن و هەڵخەڵەتاندنی گەنجان لە رێگەی بڵاوکردنەوەی ڤیدیۆ بۆ بانگەشەکردنی بازرگانیکردن بە دراوی ئەلیکترۆنی (فۆڕێکس-FOREX).
بەپێی لێکۆڵینەوەکانی تیمی ئابووری بەڕێوەبەرایەتی ئاسایشی هەولێر، ئەو کۆمپانیایە هیچ مۆڵەتێکی یاسایی و تۆماری فەرمی نیە، لەکاتێکدا بازرگانیکردن بە فۆڕێکس لە هەرێمی کوردستان بە کردەیەکی نایاسایی دادەنرێت.
بەڕێوەبەرایەتی ئاسایشی هەولێر دووپاتی کردەوە کە بازرگانیکردن بە فۆڕێکس رێگەپێدراو نیە و هەڕەشەیە لەسەر سامانی هاووڵاتیان، هاوکات داوا لە خەڵک دەکات خۆیان لەم جۆرە مامەڵانە بەدوور بگرن بۆ پاراستنی سامانەکانیان.
سەرۆك كۆماری عیراق بە ئامانجی چاودێریكردن و ئامادەبون لە یادی رۆژی جیهانی شارستانییەتی بابل گەیشە ئەو شارە و بەشداری ژمارەیەك چالاكی كرد.
ئێوارەی ئەمڕۆ د. لەتیف رەشید سەرۆك كۆماری عیراق گەیشتە ناوەندی پارێزگای بابل و لەلایەن پارێزگار و ئەندامانی ئەنجومەنی پارێزگا و بەرپرسانی شارەكەوە پێشیوازی لێكرا.
لە پەراوێزی كۆبونەوەكەدا، سەرۆك كۆماری عیراق ژمارەیەك دیداری لەگەڵ جێگری سەرۆك وەزیران و وەزیرانی پلاندانان و چەند راوێژكارێكی سەرۆكایەتی كۆمار ئەنجامدا و رایگەیاند، بەرزڕاگرتنی ئەم رۆژە بیرهێنانەوەی مێژوی دێرینی ئەو شارە و میراتی كولتوری و ئەو زانستانەیە كە بۆ مرۆڤایەتی دابینی كردوە.
ئاهەنگی یادی رۆژی شارستانیەتی بابل بە ئامادەبونی ژمارەیەك وەزیر و پارێزگار و دیپلۆماتكار بەڕێوەچوو، تێیدا سەرۆك كۆمار لە مەراسیمێكدا پێشانگایەكی گوڵ و كشتوكاڵی كردەوە و بەشداری چەند چالاكیەكی جۆراوجۆری تری كرد.
کۆشکی سپی ئەمڕۆ رایگەیاند کە کۆی باجی گومرگی لەسەر چین گەیشتووەتە ٪145 لە کاتێکدا کە تەنها چەند سەعات پێشتر، دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی ئەمەریکا راگەیاندبووی باجەکان گەیشتوونەتە ٪125.
ئەم زیادکردنەی باجەکان لە کاتێکدایە کە دۆناڵد ترەمپ بڕیاری سەپاندنی باجی گومرگی لەسەر زیاتر لە75 وڵاتی بۆ ماوەی سێ مانگ هەڵپەساردووە، بەڵام چینی لەم بڕیارە بەدەر کردووە.
سەرۆکی ئەمریکا لە رۆژی چوارشەممە، لە پێگەی فەرمی خۆی لە تۆڕی کۆمەڵایەتی تروس نووسیبووی: "لەبەرئەوەی چین رێز لە بازاڕە جیهانییەکان ناگرێت، لێرەوە ئەو باجە گومرگییە زیاد دەکەم کە لەلایەن ئەمەریکاوە بەسەر چیندا سەپێنراوە لە ١٠٤٪ـەوە بۆ ١٢٥٪، کە دەستبەجێ کاریگەر دەبێت."
ترەمپ جەختی کردبووەوە کە "رۆژانی بەکار هێنانی ئەمریکا و وڵاتانی دیکە کۆتایی پێ هاتووە" و هیوای خواستبوو چین لە داهاتویەکی نزیکدا ئەمە درک پێبکات.
بەپێی راگەیەندراوی کۆشکی سپی، زیاتر لە 75 وڵات پەیوەندییان بە نوێنەرانی ئەمەریکاوە کردووە بۆ دانوستان لەسەر چارەسەرکردنی کێشە و ئاستەنگە بازرگانییەکان، گومرگی و دەستکاریکردنی دراو.
چەند زانیارییەک سەبارەت بە پەیوەندییەکانی نێوان ئەمریکا و چین
پەیوەندییەکانی نێوان ئەمریکا و چین لە ماوەی ساڵانی دواییدا بەردەوام لە گرژی و ئاڵۆزیدا بووە، بەتایبەت لە بواری بازرگانی و تەکنەلۆژیادا. لە سەردەمی یەکەمی سەرۆکایەتی دۆناڵد ترەمپ (2017-2021)، شەڕێکی بازرگانی نێوان هەردوو وڵات دەستی پێکرد کە تیایدا هەردوو لا باجی بەرزیان بەسەر کەلوپەلی یەکتردا سەپاند.
لە دوای گەڕانەوەی ترەمپ بۆ کۆشکی سپی لە 20ـی کانونی دووەمی 2025، سیاسەتی "ئەمەریکا لە پێشەوە" جارێکی دیکە بووەتە بنەمای کارکردنی ئیدارەکەی و ئەمەش کاریگەری لەسەر پەیوەندییەکانی لەگەڵ چین هەبووە.
شایەنی باسە، ئابووری هەردوو وڵات بە قوڵی پەیوەندیدارن بە یەکترەوە، وەک دو گەورەترین ئابوری جیهان. بێجگە لە پرسی بازرگانی، پەیوەندییەکانی ئەمریکا و چین کێشەی دیکەشیان هەیە، لەوانە پرسی تایوان، مافەکانی مرۆڤ، سیخوڕی، هەژموونی زلهێزی لە ناوچەی ئاسیای پاسیفیک، و هەڵسوکەوتی چین لە دەریای باشوری چین.
بڕیارەکەی ئەمڕۆی ترەمپ دەربارەی بەرزکردنەوەی باج بۆ 125٪ پێشبینی دەکرێت کاریگەرییەکی گەورەی لەسەر بازاڕەکانی جیهان و نرخی کەلوپەل هەبێت، هەروەها چاوەڕوان دەکرێت چین بە شێوەیەکی هاوشێوە وەڵامی ئەم هەنگاوە بداتەوە.
پارتی یەكسانی و دیموكراسی گەلان (دەمپارتی) لە راگەیەندراوێکدا جەختی کردەوە کە کۆبونەوەکەیان لەگەڵ رەجەب تەیب ئەردۆغان، سەرۆكی توركیا ئەرێنی و بەرهەمدار بووە.
بەپێی راگەیەندراوەکە، شاندی دەمپارتی و سەرۆکی تورکیا کۆبوونەتەوە و گفتوگۆیەکی بەرهەمداریان بۆ داهاتوو ئەنجام داوە.
لە راگەیەندراوەکەدا هاتووە: "بۆ بەهێزكردنی کایەی دیموکراسی، لەگەڵ سەرۆكی توركیا هاوڕابوین کە قۆناغی داهاتو بێ توندوتیژی بێت، بۆیە ئەمڕۆ لە دوێنێ بەهیواترین."
دەمپارتی جەختی کردووەتەوە کە "بۆ جێبەجێکردنی بانگەوازی ئاشتی و دیموکراسی بە ئیرادەیەکی بەهێزەوە لە کارەکانیان بەردەوام دەبن."
شایەنی باسە کە ئەم کۆبوونەوەیە دوای ماوەیەک لە گرژی سیاسی لە نێوان حکومەتی تورکیا و پارتە کوردییەکان ئەنجام دراوە.
قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆک وەزیرانی هەرێم لە کۆڕبەندی نێودەوڵەتیی دێڵفی رایگەیاند: هەرێمی کوردستان لە روی ئابوریەوە گەشەسەندنێکی زۆری بەخۆیەوە بینیوە و لە ئێستادا سلێمانی بووەتە ناوەندێکی داهێنانی تەکنەلۆجیا لە هەمو عیراق.
قوباد تاڵەبانی لە کۆڕبەندەکەدا ئاماژەی بەوەدا: پەیوەندییەکی باشمان لەگەڵ ئەمریکا هەیە و دەمانەوێت شانبەشانی هاوبەشەکانمان لە ئەمریکا و ئەوروپا کاربکەین بۆ ئەوەی لەم رێگەیە بەردەوامبین، هاوکات وابکەین، کۆمەڵگەی نێودەوڵەتیی لە هەرێمی کوردستان بەدوای دەرفەتدا بگەڕێت.
جێگری سەرۆک وەزیرانی هەرێم ئاماژەی بەوەشدا: ئێمە لە کوردستان هەڵبژاردنێکی سەرکەوتومان بەڕێکرد، کە تیایدا ٪70ـی هاووڵاتیان بەشداربوون، ئەمەش مانای ئەوە دەگەیەنێت، خەڵکی کوردستان باوەڕیان بە پرۆسەی هەڵبژاردن هەیە.
لە دیدارەکەدا قوباد تاڵەبانی باسی لە روئیایەکی نوێ بۆ حکومڕانی کرد و ئاماژەی بەوەدا، دەبێت حکومەت حکومڕانی بکات نەک دەسەڵاتداران، بۆیە ئێمە لەوبڕوایەداین کە دەبێت کاری لە پێشینەی هەموو حکومەتێک باشترکردنی حکومڕانی بێت.
سەبارەت بە پێکهێنانی کابینەی نوێی حکومەت رایگەیاند: پێکهێنانی کابینەی نوێی حکومەت ئاسان نییە و نزیکین لەوەی بگەینە رێککەوتن لەسەر ڕەشنوسێکی نوێ.
لە کۆتایدا قوباد تاڵەبانی پێوەند بە پەیوەندییەکانی یۆنان و کوردستانەوە وتی: پەیوەندییەکانمان لەگەڵ یۆنان زۆر باشن و دڵخۆشم کە دەتوانین سود لەو پێشکەوتنانە ببینین کە لێرە دەیبینین.
د. لەتیف رەشید سەرۆک کۆماری عیراق و بافڵ جەلال تاڵەبانی سەرۆکی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان لە بەغداد کۆبوونەوە.
لە کۆبوونەوەکەدا دۆسیە سیاسی و ئەمنیی و ئابوورییەکان لەسەر ئاستی وڵات و ناوچەکە هەڵسەنگاندنی بۆ کرا و پابەندبوون بە دیدی هاوبەش و رێککەوتن لەسەر پرۆژەی نیشتمانی لەپێناو زاڵبوون بەسەر ئاڵنگارییەکاندا جەختی لەسەر کرایەوە.
بەڕێوەچوونی هەڵبژاردنی ئەنجوومەنی نوێنەرانی عیراق لە کۆبوونەوەکەدا خرایەبەر باس و هەردوولا پەرۆشبوون بۆ رەخساندنی زەمینەی لەبار بۆ ئەنجامدانی هەڵبژاردنێکی پاک و بێگەرد کە ببێتە مایەی بوژاندنەوە و بەهێزترکردنی هاوبەشیەتی و زیاتر خزمەتکردنی خەڵک.
بافڵ جەلال تاڵەبانی لە کۆبوونەوەکەدا جەختی لە کارکردن بە بنەما دەستووریی و یاساییەکان کردەوە و رایگەیاند، یەکێتی سیاسەتی هاوسەنگی و پاراستنی ئارامی و ئاسایش پەیڕەو دەکات کە ئەمەش بۆ زامنکردنی مافی هەموولایەکە.
سەرۆکی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان سوپاسی سەرۆککۆماری عیراقی کرد بۆ پەرۆشی و بەدواداچونی بەردەوامی بۆ کێشەکانی نێوان هەولێر و بەغدا بە تایبەتی پرسی موچە و شایستە داراییەکانی موچەخۆرانی هەرێمی کوردستان.
روانگەی سوری بۆ مافی مرۆڤ لە ڕاپۆرتێکدا ئاشکرای کرد؛ هاوپەیمانیی نێودەوڵەتیی دژی داعش کاروانێکی دیکەی هاوکارییە سەربازیی و لۆجستییەکانی گەیاندوەتە رۆژئاوای کوردستان. کاروانەکە کە لە 32 بارهەڵگر پێکهاتووە، لە رێگەی دەروازەی ئەلوەلیدەوە هاتووەتە ناو ناوچەکە.
بەپێی راپۆرتەکە، کاروانە سەربازییەکەی هاوپەیمانان بریتی بووە لە تەنکەر، زرێپۆش، چەک و مووەلیدەی کارەبا، سەرباری کۆمەڵێک هاوکاریی لۆجستی دیکە. هەموو هاوکارییەکان گەیەنراونەتە بنکەیەکی سەربازیی هاوپەیمانان لە پارێزگای رمێلان.
روانگەی سوری لە راپۆرتەکەیدا ئاماژەی بەوەش کردووە کە ئەمە تەنها دووەم کاروانی هاوکاریی سەربازییە کە لە ماوەی ئەم هەفتەیەدا رەوانەی رۆژئاوای کوردستان کراوە. ناوەندەکە رونی کردووەتەوە کە هاوپەیمانییەکە لە 8ـی ئەم مانگە، 20 بارهەڵگری دیکەی سەربازیی رەوانەی رۆژئاوای کوردستان کردووە کە لە دەورووبەری حەسەکە جێگیر کراون.
ئەم هاوکارییە سەربازییانە لە کاتێکدا دەگەنە ناوچەکە کە هێزەکانی سووریای دیموکرات (هەسەدە) و هاوپەیمانیی نێودەوڵەتی بەردەوامن لە ئۆپەراسیۆنەکانیان دژی خانە نووستووەکانی داعش و هەوڵدان بۆ پاراستنی ئاسایش و سەقامگیریی ناوچەکە.
هاتوچۆی هەولێر تاوەکو 1ی 11ی داهاتوو، هاتوچۆی ئۆتۆمبێل و بارهەڵگری لە ناوچە گەشتیارییەکان قەدەغە کرد.
هاتوچۆی هەولێر رایگەیاند، تاوەکو رۆژی 1ی 11ی ئەمساڵ، هاتوچۆی ئۆتۆمبێلی بارهەڵگر و ماتۆڕسکیل لە ناوچە گەشتیارییەکان، لە رۆژانی هەینی و پشووە فەرمییەکاندا قەدەغە کراوە.
ئەوەشی خستە روو، قەدەغەکە لە سەعات 7ی بەیانی بۆ 12ی شەو دەبێت و سەرجەم ئەو رێگایانە دەگرێتەوە کە دەکەونە سەر شوێنە گەشتیاری و سەیرانگەکان.
ئەوەش هاتووە، ئەم بڕیارەیان لەپێناو بەرژەوەندی گشتی، دروستنەبوونی قەرەباڵغی، ئاستەنگی هاتوچۆ و سەلامەتی گەشتیاران لەو رێگایانە، داوە.
ئەنکەرە گرنگی بە چاودێریکردنی کشانەوەی هێزەکانی سوریای دیموکرات لە حەلەب و بەنداوی تشرین دەدات و کۆبوونەوەی تەکنیکی لەگەڵ ئیسرائیل ئەنجام داوە.
وەزارەتی بەرگریی تورکیا رایگەیاند، کە یەکەمین کۆبونەوەی تەکنیکی نێوان نوێنەرانی سەربازیی تورکیا و ئیسرائیل لە ئازەربایجان بەڕێوە چوە، بە مەبەستی تاوتوێکردنی میکانیزمەکانی دورکەوتنەوە لە روبەروبوونەوەی نێوان هێزەکانی هەردو وڵات لە سوریا.
لە کۆنگرەیەکی رۆژنامەوانیدا کە ئەمڕۆ پێنجشەممە بەڕێوەچو، زەکی ئەکتورک، وتەبێژی نوسینگەی راگەیاندنی وەزارەتی بەرگریی تورکیا، جەختی لەسەر پێویستیی راگرتنی دەستبەجێی هێرشە چڕەکانی ئیسرائیل کرد و رایگەیاند ئەم هێرشانە ئامانجیان تێکدانی یەکپارچەیی خاکی سوریا و ئاسایش و سەقامگیریی وڵاتەکەیە.
وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی تورکیا پابەندبونی وڵاتەکەی دوپات کردەوە بۆ پشتیوانیی لە یەکپارچەیی خاکی سوریا و سەقامگیریی ئەو وڵاتە، هەروەها ئاماژەی بە بەردەوامیی هاوکارییەکانی لەگەڵ حکومەتی سوریا بۆ بەرزکردنەوەی تواناکانی بەرگریی و بەرەنگاربونەوەی تیرۆر کرد.
ناوبراو رونیشی کردەوە کە "هەموو کارەکانی تورکیا بەپێی یاسا نێودەوڵەتییەکان و رێککەوتنە دووقۆڵییەکان دەکرێن، بەبێ ئەوەی زیان بە لایەنی سێیەم بگەیەنرێت."
ئەم پێشهاتانە دوای ئەوە دێن کە ئیسرائیل چەند بنکەیەکی سەربازیی لە ناو خاکی سوریادا جێگیر کردووە، ئەمەش وەک پەیامێک بەرامبەر هەوڵەکانی تورکیا بۆ دامەزراندنی بنکەی سەربازیی لە سوریا.