هەواڵەکان
سەرۆک کۆمار، د.لەتیف رەشید، ئەمڕۆ سێشەممە لە کۆشکی بەغداد، پێشوازیکرد لە، یاسین جابر وەزیری دارایی و جۆزێف سەدی وەزیری ووزە و ئاوی لوبنان.
لەسەرەتای دیدارەکەدا وەفدەکە، سڵاوی جۆزێف عەون سەرۆک کۆماری لوبنانی گەیاندە سەرۆک کۆمار و لە بەرامبەردا د. لەتیف رەشید سڵاوی خۆی گەیاندە سەرۆک کۆماری لوبنان وهیوای بەردەوامی، پێشکەوتن و سەقامگیری بۆ گەلی لوبنان خواست.
سەرۆک کۆمار دووپاتی لە قووڵی پەیوەندی برایانەی نێوان هەردوو وڵات کردەوە، هەروەها پەرۆشی عیراقی بۆ فراوانکردنی هاوکارییە دووقۆڵییەکان لەکەرتەکانی بازرگانی، ئابووری، پیشەسازی و وزەدا بۆ خزمەتکردنی بەرژەوەندییەکانی هەردوو گەلی برا نیشاندا.
هەروەها ئاماژەی بەئاڵنگاریەکان کرد کە روبەروی ناوچەکە دەبنەوە و پێویستی درێژەدان بەکاری هاوبەش و هەوڵە نێودەوڵەتییەکان بۆ گەیشتن بە سەقامگیری و ئاشتی لەسەر ئاستی ناوچەکە و جیهان و هەڵوێستی پشتیوانی عیراقیشی بۆ گەلی لوبنانی برا دووپاتکردەوە.
سەرۆک کۆمار رونی کردەوە کە میوانداریکردنی عیراق بۆ لوتکەی عەرەبی دەرفەتێکە بۆ بەهێزکردنی هەماهەنگی عەرەبی بەدیدێکی یەکگرتوو بۆ بەرنگاربونەوەی بارودۆخی ناوچەکە و هاوکات خواستی عیراقی بۆ بەشداری کاریگەرانەی لوبنان دەربڕی لە سەرکەوتنی لوتکەکە و چەسپاندنی هاوکاری کاریگەرانەی عەرەبی.
لەلای خۆشیانەوە هەردوو وەزیری لوبنان پابەندبوونی وڵاتەکەیان دووپاتکردەوە بۆ پشتیوانیکردن لەبەڕێوەچوونی لوتکەی عەرەبی لە بەغداد و بەشداریکردن لەسەرکەوتنی بەلەبەرچاوگرتنی گرنگییەکەی لە یەکخستنی ڕیزەکان و پێشخستنی گفتوگۆکان و ئاماژەیان بەوەشکرد، وڵاتەکەیان گرنگییەکی زۆر بە فراوانکردنی هاوکاری و هەماهەنگی نێوان عیراق و لوبنان لە هەموو بوارەکاندا دەدات.
کۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەکانی عیراق، وادەی تۆمارکردنی حزب و هاوپەیمانی و لیستی کاندیدانی بۆ هەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عیراق دیاریکرد و رایگەیاند؛ هاوپەیمانی و حزب و لیستەکان لە رۆژی 15ی4ی2025وە دەتوانن هەتا رۆژی14ی5ی2025 ناوی خۆیان تۆماربکەن.
بەپێی راگەیەندراوێکی کۆمسیۆن:" کاتی تۆمارکردنی هاوپەیمانی و حزب و لیستەکان ماوەکەی 30 رۆژ دەبێت و دوای خۆ تۆمارکردنەکە ژمارە بە لیست و هاوپەیمانێتییەکان دەدرێت."
سەبارەت بە کاتی تۆمارکردنی لیستی کاندیدەکان ئاماژەی بەوەشکردووە:" کاتی تۆمارکردنی لیستی کاندیدەکان لە 15ی5ی2025وە دەستپێدەکات و تا رۆژی 13ی6ی2025 بەردەوام دەبێت، وادەی تۆمارکردنی سکاڵای هاوپەیمانێتی و حزبەکانیش لە 15ی4 بۆ 1ی7 دەبێت کە ماوەی 67 رۆژە".
کۆمسیۆن ئەوەشی رونکردووەتەوە:" رۆژی 10ی7ی2025 راکێشانی ژمارە بە لیست و هاوپەیمانێتییەکان ئەنجامدەدرێت".
دەربارەی دەستپێکردنی بانگەشە، کۆمسیۆن رایگەیاندوە: "بانگەشەی هەڵبژاردنی کاندیدەکان لە 9ی10ی2025 دەستپێدەکات و ماوەی 30 رۆژ دەخایەنێت".
داعش لە رۆژئاوای كوردستان چالاككراوەتەوە و هەسەدەش رایگەیاند، لە دێرەزوور شكستیان بە دوو هێرشی ئەو تیرۆریستانە هێناوە.
هێزەكانی سوریای دیموكرات-هەسەدە لە راگەیەندراوێكدا بڵاوی كردەوە ، بۆ رۆژی دووهەم لەسەر یەك ، دوو هێرشی شانە نوستووەكانی داعشیان بۆ سەر بنكە و بارەگاكانی هەسەدە لە هەردوو شارۆچكەی زیبان و شحێل لە دەوروبەری دێرەزوور شكستپێهێناوە .
لە چەند رۆژی رابردووشدا ، هەسەدە دەستگیركردنی تیرۆریستێكی مەترسیداری داعشی لە ئۆپراسیۆنێكدا بە پشتیوانی هێزەكانی هاوپەیمانی نێودەوڵەتی لە ریفی دێرەزوور ڕاگەیاند.
بەرپرسانی ئیسرائیل لە لێدوانێکی تایبەتدا بۆ ئەکسیۆس رایانگەیاند کە تەلئەبیب سەردانەکەی دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی ئەمەریکا بۆ رۆژهەڵاتی ناوەڕاست لە هەفتەی داهاتوو وەک دوا وادە بۆ گەیشتن بە رێککەوتنێکی نوێ دیاری کردووە، هەروەها هۆشداریشیان لە ئۆپەراسیۆنێکی زەمینی بەرفراوان داوە.
ئەو بەرپرسانە ئاماژەیان بەوەش کردووە کە ئەنجوومەنی ئاسایشی ئیسرائیل پلانێکی پەسەند کردووە تا کەرتی غەززە داگیر بکات و تا کاتێکی نادیار لەژێر کۆنترۆڵی ئیسرائیلدا بمێنێتەوە، ئەوەش ئەگەر تا 15ـی ئایار رێککەوتن نەکرێت.
لە راپۆرتەکەی ئەکسیۆسدا هاتووە؛ بەرپرسێکی باڵای ئیسرائیلی کە نەیویست ناوی ئاشکرا بکرێت، لە لێدوانێکدا رونی کردەوە: "بژاردەی دیکەی بەردەستی فەلەستینییەکان ئەوەیە کەرتی غەززە جێ بهێڵن، بەڵام ئەستەمە دانیشتووان لە کەرتەکە بڕۆن، بە تایبەت تا ئێستا هیچ وڵاتێک رازی نەبووە فەلەستینییەکان وەربگرێت؛ بەڵام دانوستان لەگەڵ ژمارەیەک وڵات لەم بارەیەوە لە ئارادایە".
هەروەها بەرپرسانی ئیسرائیل دان بەوەدا دەنێن ئەم پلانە نوێنەرایەتی بژاردەیەکی "ئەتۆمی" دەکات و جەختیان لەوە کردەوە: "پێمان باشە لە ماوەی دوو هەفتەی داهاتوودا بگەینە رێککەوتن بۆ ئەوەی خۆمان لە بەکارهێنانی بژاردەی ئەتۆمی بەدوور بگرین".
بەپێی وتەی هەمان ئەو بەرپرسانە، دۆناڵد ترەمپ لە ئێستادا رۆڵی راستەوخۆ لە نێوەندگیریدا ناگێڕێت، ئەمەش بە شێوەیەک گڵۆپی سەوزی بۆ بنیامین نەتانیاهۆ، سەرۆکوەزیرانی ئیسرائیل هەڵکردووە تاکوو بەو شێوەیە مامەڵە بکات کە بە پێویستی دەزانێت.
سەرچاوەکان ئاشکرایان کرد کە بەرپرسانی ئیسرائیل هیوادارن هەڕەشەی لەشکرکێشییەکی بەرفراوان پاڵ بە حەماسەوە بنێت بۆ قبوڵکردنی مەرجەکانی ئیسرائیل بۆ کۆتاییهێنان بە قەیرانەکان.
بڕیارە رۆژی دووشەممەی داهاتوو، ترەمپ سەردانێکی سێ رۆژە بۆ رۆژهەڵاتی ناوەڕاست دەست پێ بکات و بچێتە سعودیە، قەتەر و ئیماراتی یەکگرتوی عەرەبی، بەڵام هێشتا دیار نییە ئایا سەردانی ئیسرائیلیش دەکات یان نا.
لیژنەی دیاریكردنی نرخی موەلیدە ئەهلییەكان ئەمڕۆ سێشەممە لە کۆبوونەوەیەکدا، نرخی کارەبای موەلیدەی ئەهلی بۆ مانگی چـوار لە سلێمانی لەنێوان 6500 بۆ 7500 دینار دیاریکرد.
بەپێی راگەیاندنێکی بەڕێوەبەرایەتی گشتی كارەبای سلێمانی کە وێنەیەکی بۆ کوردسات نیوز نێردراوە، بەپێی نرخی سوتەمەنی لە بازاڕەكاندا، نرخی هەر كاتژمێرێك کارەبای موەلیدە بۆ یەك ئەمپێر (42) دینار دیاریکراوە، بەمەش نرخی یەك ئەمپێر كارەبای موەلیدەی ئەهلی لە گەڕەكەكانی ناوشاری سلێمانی لەنێوان (6500) بۆ (7500) دینار دەبێت.
لیژنەکە رونیشیکردۆتەوە کە ئەم نرخانە بە پێی کارکردنی موەلیدەکان لە نێوان (155 بۆ 179)سەعات لە مانگێکدا دیاریکراوە.
هەروەها بەپێی راگەیاندنەکە، خشتەی كارپێكردنی موەلیدەش بۆ مانگی (پێنج) تا بەرواری 15/5/2025 بەمشێوەیە دەبێت:
- رۆژانە لەکاتژمێر 12ـی نیوەڕۆ تا 1ی شەو کاردەکەن.
- کاتژمێر 1ـی شەو دەکوژێتەوە تا 6:30ـی بەیانی.
- کاتژمێر 6:30ـی بەیانی تا 8:00ـی بەیانی کاردەکەن.
- کاتژمێر 8ـی بەیانی تا 12ـی نیوەڕۆ کارناکەن.
لیژنەی دیاریكردنی نرخی موەلیدە ئەهلییەكان، لە کۆتایی راگەیاندنەکەدا جەختیان لەوەكردۆتەوە كە لەكاتی كوژاندنەوەی كارەبای نیشتیمانی نابێت كارپێكردنی موەلیدە و پێدانی كارەبا بەهاووڵاتیان لە (پێنج) خولەك زیاتر بخایەنێت، بەپێچەوانەوە خاوەن موەلیدەكە سزادەدرێت.
دەستەی كەشناسی و بومەلەرزەزانی عیراق رایگەیاند كە شەپۆلی بارانبارین و بەرزبوونەوەی تۆز و خۆڵ كە چەند رۆژێكە ناوچەكەی گرتووەتەوە، ئەمڕۆ كۆتایی دێت و دۆخەكە بە تەواوی ئاسایی دەبێتەوە.
سادق عەتییە، بەرپرسی بەشی پێشبینییەكان لە دەستەی كەشناسی عیراق لە لێدوانێكی تایبەتدا بۆ راگەیاندنەکان؛ رایگەیاند: "لە هەندێك ناوچە هەوری باراناوی و شەپۆلی تۆز و خۆڵ تا ئێستاش بەردەوامە، بەڵام پێشبینی دەكرێت ئەمڕۆ كاریگەرییەكەیان كۆتایی بێت و دۆخی كەشوهەوا بە شێوەیەكی تەواو ئاسایی بێتەوە".
هەروەها سادق عەتییە ئاماژەی بەوەشكرد كە: "ئەمڕۆ كاریگەری شەپۆلی خۆڵبارین بەهۆی چالاكی با-ـەوە بەردەوام دەبێت، بەڵام كاریگەرییەكەی لاواز دەبێت و ناڕەحەتی بۆ هاووڵاتیان دروست ناكات".
بەرپرسی بەشی پێشبینییەكانی دەستەی كەشناسی عیراق لە درێژەی قسەكانیدا راشیگەیاند: "لەگەڵ كۆتایی هاتنی شەپۆلی خۆڵبارین، پلەكانی گەرما كەمێك نزم دەبنەوە و دۆخی كەشوهەوا بۆ ماوەیەكی باش جێگیر دەبێت".
شایەنی باسە، ڕۆژانی ڕابردوو زۆربەی ناوچەكانی عتراق و هەرێمی كوردستان روبەروی شەپۆلێكی بەهێزی تۆز و خۆڵ و بارانبارین بوونەوە كە كاریگەری نەرێنی لەسەر ژیانی ڕۆژانەی هاووڵاتیان دروست كردبوو.
روسیا رایگەیاند کە ئۆکراین بە فڕۆکەی بێ فڕۆکەوان هێرشی کردووەتە سەری و بەپێی راگەیەندراوێکی فەرمی وەزارەتی ناوخۆ لە تێلێگرام، هەر چوار فڕۆکەخانە سەرەکییەکەی پایتەخت بۆ ماوەی چەند کاتژمێرێک بەهۆی هێرشەکەوە داخران.
سێرگێی سۆبیانین، شارەوانی مۆسکۆ، لە تۆڕی کۆمەڵایەتی رایگەیاند کە لانیکەم 19 فڕۆکەی بێ فڕۆکەوانی ئوکراین "لە ئاڕاستە جیاوازەکانەوە" لەناوبراون پێش ئەوەی بگەنە شارەکە. ئاماژەی بەوەشداوە هەندێک لە پاشماوەکان کەوتوونەتە سەر یەکێک لە رێگا سەرەکییەکانی چوونە ناو شارەکە، بەڵام هیچ زیانی گیانی نەبووە.
ئوکراین تا ئێستا هیچ لێدوانێکی لەسەر ئەم هێرشە نەداوە. بەڵام شارەوانی خارکیڤ رایگەیاند، کە هاوکات روسیاش هێرشی فڕۆکەی بێ فڕۆکەوانی ئەنجامداوە بەتایبەت لە ناوچەکانی کیێڤ.
پارێزگاری ناوچەی ئۆدێسای ئوکراین، ئۆلێه کیپێر، رایگەیاند کە کەسێک لە هێرشی فڕۆکەی بێ فڕۆکەوانی روسیادا کوژراوە.
ئەمە دووەم شەوە بە دوای یەکدا روسیا بڵاویدەکاتەوە، کە لەلایەن ئۆکراینەوە بە فڕۆکەی بێ فڕۆکەوان هێرش دەکرێتە سەری - رۆژی دووشەممەش، وەزارەتی بەرگری روسیا رایگەیاند کە 26 فڕۆکەی بێ فڕۆکەوانی ئوکراینی لەناوبردووە.
لە سێ ساڵ پێش ئێستاوە کە روسیا هێرشی بۆ سەر ئۆکراین دەستپێکردووە، کیێڤ چەندین هێرشی فڕۆکەی بێ فڕۆکەوانی بەرەو مۆسکۆ ئەنجامداوە. گەورەترین هێرشیشی لە مانگی مارسدا بوو کە تیایدا سێ کەس کوژران و زیاتر لە 10کەسیش بریندار بوون.
سوپای ئیسرائیل راگەیەندراوێکی سەبارەت بە هێرشەکەی سەر بەندەری حودەیدەی یەمەن و ناوچەکانی دەوروبەری بڵاوکردەوە و رایگەیاند؛ "ئامانجە تیرۆریستییەکانمان تێکشکاند."
لە راگەیەندراوەکەدا هاتووە: "سوپای ئیسرائیل هێرشی کردە سەر ئامانجە تیرۆریستیەکانی رژێمی تیرۆریستی حوسی لە بەندەری حودەیدە و دەوروبەری لە یەمەن، کە نزیکەی 2000 کیلۆمەتر لە ئیسرائیلەوە دوورە".
هەروەها رایگەیاند کە "ژێرخانی حوسییەکانی لە ناوچەی کەناراوی یەمەن کردووەتە ئامانج".
بەپێی راگەیەندراوەکە، ئەم هێرشانە "وەڵامێکە بۆ هێرشە بەردەوامەکانی حوسییەکان بۆسەر دەوڵەتی ئیسرائیل، کە تێیدا مووشەک و فڕۆکەی بێ فڕۆکەوان تیادا بەکاردێت".
لە بەیاننامەکەدا ئاماژە بەوەدراوە: "هێرش کرایە سەر کارگەی چیمەنتۆی باجل لە رۆژهەڵاتی حودەیدە، کە وەک دامەزراوەیەکی ئابووری گرنگ بۆ حوسییەکان بەکاردەهێنرێت و بۆ دروستکردنی تونێل و ژێرخانی سەربازی سەر بە ڕژێمی حوسی کەڵکی لێوەردەگیرێت".
لە کۆتایی راگەیەندراوەکەدا هاتووە: "سوپای ئیسرائیل بڕیاری داوە بەهێزەوە بەردەوام بێت لە کارکردن دژی هەر هەڕەشەیەک لە سەر هاووڵاتیان و دانیشتوانی ئیسرائیل لە هەر مەودایەکدا کە پێویست بکات".
پرۆژەی روناکی رایگەیاند؛ کە بەهۆی نالەباری بارودۆخی کەش و هەوا، تۆڕی کارەبای نیشتمانی توشی چەندین کێشەی تەکنیکی بوە و بوەتە هۆی پچڕانی کارەبا لە ژمارەیەک گەڕەک.
بەپێی راگەیەنراوێکی پرۆژەی روناکی، تیمە تەکنیکییەکانی وەزارەت لە ئێستادا بە شێوەیەکی بەردەوام کار لەسەر چارەسەرکردنی کێشەکان دەکەن و هەوڵدەدەن بەزوترین کات کارەبای نیشتمانی بگەڕێننەوە.
هەروەها لە راگەیەنراوەکەدا هاتووە کە لەم ماوەیەدا مۆلیدەی ئەهلی گەڕەکەکان کارا دەبن و کارەبا بەدەست هاووڵاتیان دەگات تا کۆتایی چاککردنەوەی کارەبای نیشتمانی 24 سەعاتی.
پرۆژەی روناکی جەختی کردووەتەوە کە هاووڵاتیان لە کۆتایی مانگ هیچ بڕە پارەیەک بە مۆلیدەی ئەهلی نادەن و داوای لێبوردنیشی کردووە بۆ هەر ناڕەحەتییەک کە دروست بوە بەهۆی ئەم پچڕانەوە.
پەیامنێری کوردسات نیوز لە کەرکوک پێی راگەیاندین، ئێوارەی ئەمڕۆ دوو شەممە، بوومەلەرزەیەك بە گوڕی 3.6 پلە بە پێوەری رێختەر شاری كەركوكی هەژاند.
بەپێی راگەیەنراوی كەشناسی عیراق، بوومەلەرزەكە لە قولایی 10 كیلۆمەترەوە بووە.
لە هەفتەی رابردووەوە ئەمە دەبێتە دووەم بوومەلەرزە لە کەرکوک کە هاوڵاتییان هەستی پێبکەن.
بەڕێوەبەرایەتی گشتی تەندروستی سلێمانی، رێنماییە پێویستەکانی بۆ چۆنێتیی خۆپاراستن لەکاتی خۆڵبارین بڵاوکردەوە. بەپێی راگەیەندراوی بەڕێوەبەرایەتی گشتی تەندروستی، لەکاتی خۆڵباریندا پێویستە هاوڵاتیان پابەندبن بەم ڕێنماییانەی خوارەوە:
یەکەم: لەکاتی چوونەدەرەوەدا ماسک بەکاربهێنن و زوو زوو بیگۆڕن.
دووەم: لەکاتی خۆڵباریندا لەماڵەوە بمێنەرەوە و مەچۆرەدەرەوە.
سێیەم: چاویلکە و قەترەی چاو بەکاربهێنە بۆ پاراستنی چاوەکانت.
چوارەم: چاوەکانت بشۆ لەبری خوراندنی چاو.
پێنجەم: بەباشی دەرگا و پەنجەرەی ماڵەکەت دابخە.
شەشەم: لەکاتی خۆڵباریندا لە پلەی گەرمی بەرزدا برێکی باش ئاو بخۆرەوە.
حەوتەم: لەکاتی شۆفێریدا جامەکانی ئۆتۆمبێلەکەت دابخە.
هەشتەم: ئەوانەی نەخۆشیی ڕەبۆیان هەیە بەبەردەوامی پەمپی ئۆکسجین هەڵبگرن لەژێر ڕێنمایی پزیشکیدا چارەسەر وەربگرن.
لە کۆتاییدا، بەڕێوەبەرایەتی گشتی تەندروستی داوا لە هاوڵاتیان دەکات پابەندی ئەم ڕێنماییانە بن بۆ پاراستنی تەندروستیان.
ئەمڕۆ دووشەممە، بەڕێوەبەرایەتیی پەیوەندییەکانی سەرۆکایەتیی کۆماری تورکیا لە راگەیەندراوێکدا ئاشکرای کرد کە رەجەب تەیب ئەردۆغان، سەرۆکی تورکیا و دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی ئەمەریکا پەیوەندییەکی تەلەفۆنییان ئەنجام داوە.
بەگوێرەی راگەیەندراوەکە، هەردوو لا چەندین پرسی گرنگی ناوچەکەیان تاوتوێ کردووە، لەوانەش پەیوەندییە دووقۆڵییەکان، پرسی غەززە، سوریا، ئۆکراین و دانوستانەکانی ئەمەریکا و ئێران.
سەرۆکی تورکیا جەختی کردووەتەوە کە وڵاتەکەی لە هەماهەنگی لەگەڵ ئەمریکا بەردەوام دەبێت، بەتایبەت لە بەرەو پێشبردنی کەرتی بەرگری و کەرتەکانی دیکە. هاوکات ئەردۆغان پێشوازی لە هەوڵەکانی سەرۆکی ئەمەریکا بۆ کۆتاییهێنان بە جەنگی ئۆکراین و روسیا و دانوستانەکانی لەگەڵ ئێران کردووە.
لە کۆتایی گفتوگۆکەدا، سەرۆکی تورکیا بانگهێشتی سەرۆکی ئەمەریکای بۆ سەردانی وڵاتەکەی کردووە و ترەمپ دەڵێت؛ ئەردۆغان بانگهێشتی کردم بۆ تورکیا و خۆشی دێت بۆ واشنتۆن.
ئەنجومەنی وەزیرانی ئیسرائیل بە سەرۆکایەتیی بنیامین ناتانیاهۆ، لە کۆبوونەوەیەکی نائاساییدا بە زۆرینەی دەنگ بڕیاری مانەوەی هێزەکانی ئەو وڵاتەی لە کەرتی غەززە پەسەند کرد، هاوکات پلانی راگواستنی دانیشتوانی ئەو ناوچەیەی خستە بواری جێبەجێکردنەوە.
بەپێی هەواڵێکی ئاژانسی رۆیتەرز، کە لە زاری بەرپرسێکی ئیسرائیلییەوە بڵاوی کردووەتەوە، لە کۆبوونەوەکەی ئەمڕۆی ئەنجوومەنی وەزیرانی ئیسرائیلدا بڕیار دراوە کە ئۆپەراسیۆنە سەربازییەکانیان لە کەرتی غەززە فراوانتر بکرێن بە مەبەستی کۆنترۆڵکردنی تەواوی ناوچەکە.
ئەو پلانەی بە دەنگی زۆرینە لە ئەنجوومەنی وەزیران پەسەند کراوە، تیایدا جەخت لەسەر راگواستنی دانیشتووانی غەززە بەرەو باشوری کەرتەکە کراوەتەوە، هەروەها چڕکردنەوەی هێرشەکان بۆ سەر چەکدارانی حەماس لەخۆ دەگرێت.
بەپێی سەرچاوەکان، لە کۆبوونەوەکەدا بنیامین نەتانیاهۆ، سەرۆک وەزیرانی ئیسرائیل رایگەیاندووە کە “ئەم پلانە دەبێتە ئامانجێک بۆ رزگارکردنی بارمتەکان و تێکشکاندنی تەواوەتی حەماس”.
نەتانیاهۆ هەروەها ئاماژەی بەوە کردووە کە ئیسرائیل کار دەکات بۆ سەرخستنی پلانەکەی دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی ئەمریکا، سەبارەت بە راگواستنی فەڵەستینییەکان لە کەرتی غەززە. سەرۆک وەزیرانی ئیسرائیل ئاشکرای کردووە کە لە داهاتوویەکی نزیکدا لەگەڵ چەند وڵاتێک گفتوگۆ دەکەن بۆ ئەوەی پێشوازی لە وەرگرتنی دانیشتوانی غەززە بکەن.
لەلایەکی ترەوە، دەستەی گشتیی میدیای ئیسرائیل (کان) بڵاوی کردووەتەوە کە پلانەکەی ئەنجوومەنی وەزیران هەنگاو بە هەنگاو جێبەجێ دەکرێت و وردەکارییەکانی بە نهێنی پارێزراون.
شایەنی باسە، ئەم بڕیارەی ئیسرائیل لە کاتێکدایە کە شەڕی غەززە نزیکەی حەوت مانگە بەردەوامە و تا ئێستا زیاتر لە 40 هەزار کەس گیانیان لەدەست داوە و سەدان هەزار کەسی دیکەش ئاوارە بوون.
وتەبێژی كۆمیسۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەكانی عیراق ئەو هەواڵانە رەتدەکەنەوە کە باس لە بەکارهێنانی زیرەکی دەستکرد دەکەن لە هەڵبژاردنی داهاتوودا.
جومانە غەلای وتەبێژی كۆمیسۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەكانی عیراق رایگەیاند، ئەو دەنگۆیانەی باس لەوە دەکەن کە ئامێری خێراكردنی ئەنجامەكان چەندین تەكنەلۆژیای زیرەكی دەستكرد لەخۆدەگرێت، دوورە لە راستییەوە.
ئەوەش لە کاتێکدایە، بەیانی ئەمڕۆ میدیاکانی عیراق هەواڵێکیان بڵاوکردەوە لەبارەی بەکارهێنانی زیرەکی دەستکرد بۆ خێرا بڵاوکردنەوەی ئەنجامەکان و ئەوەش هاتبوو، کە ئامێرەکان بە جۆرێک دەبن جیاوازی دەكەن لە نێوان كاغەزە نادروست و مۆرنەكراو و دەرهێنراوەكاندا و ئەنجامەكان راستەوخۆ لەسەر ئامێرەكە دەردەهێنرێت.
وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئێران رایگەیاند، ئەگەر ئەمریکا راستگۆ بێت لەوەی نەیەوێت ئێران بۆمبی ئەتۆمی هەبێت، ئەوا زۆر پرس چارەسەر دەبن.
ئیسماعیل بەقایی وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئێران لە کۆنفرانسێکی رۆژنامەنووسیدا لەبارەی دوایین قۆناغەکانی پەیوەندییەکانی وڵاتەکەی لەگەڵ ئەمریکا باسی لەوەکرد، چاوەڕێی عومان دەکەن بۆ دەستپێکردنەوەی دانوستانەکان.
وتیشی، داوا لە فەڕەنسا و وڵاتانی ئەوروپا دەکەن کە رۆڵی بنیاتنەر لە پڕۆسەی دانوستانەکاندا بگێڕن.
دەشڵێت: هەڵوێستە دژبەیەکەکانی بەرپرسانی ئەمریکا کاریگەری لەسەر ئیرادە و پرەنسیپە جێگرەکانی ئێمە نابێت.
ئەوەشی خستە روو، "ئێمە هەڵوێستی خۆمان خستووەتە روو و لەو رووەوە جێگیرین. ئەگەر خواستی لایەنە ئەمریکییەکان ئەوە بێت کە ئێران بۆمبی ئەتۆمی نەبێت، پێموایە ئەگەر راستگۆ بن زۆر پرس چارەسەر دەبێت".
ئەوەش لەکاتێکدایە، لەدوای ساڵی 2018 و کشانەوەی سەربەخۆیانەی دۆناڵد ترەمپ لە رێککەوتنە ئەتۆمییەکەیان لەگەڵ ئێران، بۆ یەکەمجار لەمساڵدا ئەو دوو وڵاتە دەستیان بە دانوستان کرد لەسەر پڕۆگرامییە ئەتۆمییەکەی ئێران و تاوەکو ئێستاش دوو گەڕی دانوستانەکان بەڕێوەچوون.
کەشناسیی هەرێم پێشبینی نوێی بۆ کەشوهەوای ئەمڕۆ و سبەینێ بڵاوکردەوە و بەپێی پێشبینییەکانی کەشناسی، شەپۆلی بارانبارین و هەورەتریشقە و خۆڵبارین بەردەوام دەبێت و خێرایی با زیاد دەکات، پلەکانی گەرماش بەشێوەیەکی بەرچاو دادەبەزن.
کەشناسیی هەرێم رایگەیاندووە، ئەمڕۆ دووشەممە، ئاسمان لەنێوان هەوری تەواو و نیمچەهەوردا دەبێت، لەگەل تاوەباران و بروسکە لە ناوچە شاخاوییەکان بەتایبەتیش لە ناوچە سنورییەکانی باکور و باکوری رۆژهەڵاتی هەرێم. هەروەها لە کاتەکانی ئێوارەدا کاریگەری شەپۆلەکە بۆماوەیەکی کەم درێژ دەبێتەوە بۆ ناوچەکانی ناوەڕاست و سەنتەری شارەکانی هەولێر و دهۆک و سلێمانی، پاشان کاریگەری دابارین لاواز دەبێت بەرەو ناوچە سنورییەکان.
کەشناسیی دەشڵێت، ئەمڕۆ خێرایی با لەنێوان 10 بۆ 20 کیلۆمەتردا دەبێت لە سەعاتێکدا، پێشبینی چالاکبوونی خێرایییەکەی دەکرێت لە کاتەکانی نیوەڕۆوە تاوەکو ئێوارە بۆ نزیکەی 50 کیلۆمەتر لە سەعاتێکدا لە زوربەی ناوچەکان، لەگەڵ بایەکەشدا خۆڵبارین زیاد دەکات.
کەشناسیی هەرێم راشیگەیاندووە، لە ناوچەکانی قەزای بەردەرەش و ئاکری و سەنتەری دهۆک و دەوروبەری پێشبینی ژمارەیەکی زۆر لە هەورەتریشقە دەکرێت.
ئەوەشی خستووەتە روو، سبەینێ سێشەممە، ئاسمان نیمچەهەور دەبێت، لەگەڵ بارینی کەمیک تاوەباران و هەبوونی هەورەتریشقە، بەتایبەتی لە ناوچە سنورییەکانی باکور.
کەشناسی لەبارەی پلەکانی گەرماوە ئەوەی روونکردووەتەوە، ئەمڕۆ پلەکانی گەرما 1 بۆ 3 پلەی سیلیزی نزم دەبنەوە، بەڵام سبەینێ 3 بۆ 5 پلەی دیکە دادەبەزن.
بەرزترین پلەکانی گەرمای پێشبینیکراو بە پلەی سیلیزی بۆ سبەینێ بەم جۆرە دەبن:
هەولێر : 28 پلەی سیلیزی
سلێمانی : 23 پلەی سیلیزی
دهۆک : 23 پلەی سیلیزی
کەرکوک : 29 پلەی سیلیزی
زاخۆ : 24 پلەی سیلیزی
هەڵەبجە : 24 پلەی سیلیزی
سۆران : 19 پلەی سیلیزی
حاجی ئۆمەران : 13 پلەی سیلیزی
گەرمیان :32 پلەی سیلیزی