جیهان

ئەو بەڵگانەی ھاک کراون ئێستا ھەموو کەسێک دەتوانێت تەماشایان بکات. لە ٢٣ی ئاداردا گروپی ئەنانیمۆس ڕایگەیاند بوو، بانکی ناوەندی ڕووسیا دەکەن ئامانج و ٣٥ ھەزار دۆکێومێنێت بڵاودەکەنەوە.
ئەو گروپە بە ڤلادمیر پوتن وت، ئێمە نھێنیە ئابورییەکانی تۆمان لەلایە، دەبێت لە ترسدا بلەرزیت پوتن". 

بۆ سەلماندنی ھاکەکەیان گروپەکە چەند کۆپیەکی لە دۆکێومێنتە ھاکراوەکان بە زمانی ڕووسی لە تویتەر بڵاوکردەوە. 

ئەو داتایانەی بڵاوکراونەتەوە کۆنترینیان دەگەڕیتەوە بۆ ساڵی ١٩٩٩ و قەبارەی دۆکێومێنەتەکان ‌ھێندە گەورەیە پێویستی بە چەندین و شارەزا و کاتێکی زۆر ھەیە بۆ پێداچونەوەیان.

 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە

رۆژی شەممە جۆ بایدن سەرۆکی ئەمریکا لە پۆڵەندا قسەی بۆ رۆژنامەنووسان کرد و  رایگەیاند، ڤلادیمیر پوتن سەرۆکی روسیا نابێت لە دەسەڵات بمێنێتەوە، لەو بارەیەوە کۆشکی سپیی ئەمریکا .

روونکردنەوەیەکی بڵاوکردەوە و رایگەیاند، سەرۆکی ئەمریکا، مەبەستی گۆڕینی دەسەڵات لە روسیا نەبووە، بەڵکو مەبەستی ئەوەیە کە نابێت رێگەبدرێت، پوتن دەسەڵات بەسەر دراوسێکانی روسیا لە ناوچەکە بسەپێنێت.

ھاوکات دیمیتری پیسکۆڤ، وتەبێژی کۆشکی سەرۆکایەتیی روسیا رایگەیاند، سەرۆکی ئەمریکا بڕیارنادات کە کێ لە روسیا لە دەسەڵاتدا بێت، بەڵکو ھاووڵاتیانی روسیا سەرۆکەکەیان ھەڵدەبژێرن.



بەردەوامبە لە خوێندنەوە

سەرۆکی ھەواڵگری ئۆکراین ڕایگەیاندوە، ڕووسیا دەیەوێت وڵاتەکەی دابەش بکات پاش ئەوەی شکستی ھێناوە لە داگیرکردنی ئۆکراین. 

وتیشی ، ئەمە ھەوڵێکە بۆ دابەش کردنی وڵاتەکەی وەک کۆریای باکور و کۆریای باشور و بەم زووانە ئۆکراین جەنگی گەریلا لەو ناوچانەی ڕووسیا داگیری کردوون بەرپا دەکات. 

 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە
بەپێی ئامارێکی نەتەوە یەکگرتووەکان کە باس لە ژمارەی قوربانییەکان دەکات، لە نێوان مانگی ٢٤ی شوبات تاوەکو ٢٦ی ئازار ١ ھەزار و ١١٩ ھاوڵاتی بەھۆی شەڕی ئۆکراین کوژراون و لە نێوان قوربانییەکاندا ٥٢ منداڵ ھەن لەگەڵ ١٥ ژن و ٣٢ پیاو ھەن.

نەتەوە یەکگرتووەکان دەڵێت پێشبینی بەرزبوونەوەی زیاتری ژمارەی قوربانییەکان دەکات و زۆربەیان بەھۆی بۆردومانەکان تۆپباران و ھێرشە مووشەکییەکان گیانیان لەدەستداوە.

نزیکەی مانگێکە ڕووسیا ھێرشی بۆسەر ئۆکراین دەستپێکردووە، ئەمڕۆ سوپای ئۆکراین، شاری "ترۆستیانێتس"ی لە باکووری خۆرھەڵاتی وڵاتەکە کۆنتڕۆڵکردەوە، بەریتانیاش بە مەرج سزاکانی لەسەر ڕووسیا ھەڵدەگرێت.

بە پێی ھەواڵی میدیاکانی ئۆکراین، سوپای ڕووسیا لە شاری "ترۆستیانێتس" لە ھەرێمی سوومی لە باکووری خۆرھەڵاتی ئۆکراین کشاوەتەوە و ھێزەکانی ئۆکراین شارەکەیان کۆنتڕۆڵکردووە، لە بەرامبەردا سوپای ڕووسیا چوونەتە شاری "سلاڤووتچ"، لە نزیک دامەزراوەی ئەتۆمیی چێرنۆبڵ لە باکووری ئۆکراین.

لە لایەکی ترەوە، لیزە ترەس، وەزیری دەرەوەی بەریتانیا رایگەیاند، ئەو سزایانەی بەسەر ڕووسیادا سەپاندوویانە لادەبرێن، ئەگەر ڕووسیا ئاگربەست رابگەیەنێت و تەواوی ھێزەکانی لە ئۆکراین بکشێنێتەوە، ھاوکات ھەواڵگیریی بەریتانیاش رایگەیاند، ڕووسیا دەیەوێت سوپای ئۆکراین لە دەوروبەری دۆنباس گەمارۆ بدات،  لە لایەکی ترەوە وەزارەتی ناوخۆی ئۆکراین رایگەیاند، ڕووسیا ھەوڵ دەدات ناوەندە نەوتیی و خۆراکییەکان لە شارەکانی ئۆکراین لەناوببات.
 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە

ئیبراھیم کاڵن لە وتەیەکدا لە کۆڕبەندی نێودەوڵەتی دەوحەی پایتەختی قەتەر ڕایگەیاند، ھیچ گومانی تێدا نییە پێویستە کۆمەک بە ئۆکرایینەکان بکرێت، بۆ ئەوەی بتوانن بەرگری لە خۆیان بکەن، بەڵام پێویستە دەرگای گفتوگۆکانیش لەگەڵ ڕووسیا کراوە بن.

وتیشی، پێویستە گوێ لە بەڵگە و بەھانەکانی ڕووسیا بگیرێت، سەبارەت بەئاسایشی وڵاتەکەی، چونکە ئەگەر ھەموو لایەک پردەکانی پەیوەندی لەگەڵ ڕووسیا تێکبدەن، ئەو کاتە چۆن دەتوانرێت پەیوەندیی بە مۆسکۆوە بکرێت.

ئەوەش لە کاتێکدا، تا ئێستا چەند جارێک تورکیا ھەوڵی ناوبژیوانی داوە لە نێوان ڕووسیا و ئۆکراین، بەمەبەستی کۆتایی ھێنان بە ھێرش و ڕوبەڕوبوونەوەکانی ھەردوو وڵات، بەڵام تا ئێستا ھەوڵەکان سەرکەوتوو نەبوون.

نزیکەی مانگێکە ڕووسیا ھێرشی بۆسەر ئۆکراین دەستپێکردووە، بەپێی ئامارێکی نەتەوە یەکگرتووەکان کە باس لە ژمارەی قوربانییەکان دەکات، لە نێوان مانگی ٢٤ی شوبات تاوەکو ٢٦ی ئازار ١ ھەزار و ١١٩ ھاوڵاتی بەھۆی شەڕی ئۆکراین کوژراون و لە نێوان قوربانییەکاندا ٥٢ منداڵ ھەن لەگەڵ ١٥ ژن و ٣٢ پیاو ھەن.
بەردەوامبە لە خوێندنەوە
لە تۆمارێکی ڤیدیۆییدا ئەو سەربازەی پێشووی سوپای ئەمریکا لەگەڵ سوپای ئۆکراین و لە پاڵ یەکێک لە تانکە تێکشکاوەکانی ڕووسیاوە دەردەکەوێت و زۆربەی تۆمارە ڤیدیۆییەکانی لە ھەژماری خۆی لە تۆڕی کۆمەڵایەتی تویتەر بڵاوکردووەتەوە و سەرچاوەکانی ھەواڵیش بڵاویانکردووەتەوە.

بە گوێرەی تۆمارە ڤیدۆییەکانی جەمیس ڤاسکیز لە پاڵ بەرگری و شەڕکردن، ھاوکاری و ڕاھێنان بە سەربازە ئۆکراینییەکانیش دەکات، لە بواری مانۆڕی تاکتیکی و فریاگوزاری سەرەتایی.

جەمیس ڤاسکیز تەمەنی ٤٧ ساڵە و بەر لە چوونی بۆ شەڕی ئۆکراین، ژیانێکی سادە و بێ کێشەی بەسەر بردووە لەگەڵ خێزانەکەی لە ویلایەتی کونیتیکتی ئەمریکا، پێشتر لەناو ھێزی مارێنزی ئەمریکا خزمەتی سەربازیی کردووە.
بەردەوامبە لە خوێندنەوە

ماتیڵدا بوگنەر سەرۆکی تیمی چاودێرانی مافی مرۆڤی سەر بە رێکخراوی نەتەوە یەکگرتووەکان لە ئۆکراین رایگەیاند، تائێستا لانیکەم ھەزار و ٨٠ مەدەنی بەھۆی ھێرشەکانی روسیا لە ئۆکراین کوژراون، ئاماژەی بەوەشکرد، بەھۆی بۆردومان و تۆپبارانە بەردەوامەکانی سوپای روسیا بۆ سەر شاری ماریۆپۆڵ، پەیوەندییان لەگەڵ دانیشتووانی ئەو شارە پچڕاوە و پێشبینیش دەکەن، ئاماری کوژراوان لەو شارە زۆر لەوە زیاتر بێت کە بڵاودەکرێتەوە.

بوگنەر راشیگەیاند، بە پێی ئەو وێنانەی لەرێی مانگە دەستکردەکانەوە دەستیان کەوتووە، چەندین گۆڕی بەکۆمەڵ لە ماریۆپۆڵ ھەن کە لە یەکێکیاندا ٢٠٠ تەرم ھەیە.

 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە
لە چاوپێکەوتنێکدا لەگەڵ کەناڵی سی ئێن ئێن، ڕاوێژکارێکی وەزارەتی بەرگری ئۆکراین مارکیان لوبکیڤسکی ڕایگەیاند گروپی نھێنی واگنەری سەر بە ڕووسیا ھەوڵی تیرۆرکردنی سەرۆکی ئۆکراین و سەرۆکوەزیرانی ئەو وڵاتەیان داوە.

لوبکیڤسکی وتیشی ھەواڵگری ئۆکراین و ئەو ھێزە تایبەتەی کە زێلێنسکی دەپارێزن ھەواڵەکەیان پشتڕاستکردووەتەوە و گروپی سەربازی واگنەر لە ھەوڵەکەیان بۆ تیرۆرکردنی سەرۆکوەزیران و سەرۆکی ئۆکراین سەرکەوتوو نەبوون.

بە وتەی ئەو ڕاوێژکارەی وەزارەتی بەرگری ئۆکراین، "ھەموو دۆکیومێنتەکان و بەڵگەی پێویست ڕادەستی دادگای نێودەوڵەتی دەکرێن."

بەرپرسانی ئۆکراین دەڵێن تاوەکو ئێستا سەرۆکی ئۆکراین لە دوو ھەوڵی دیکەی تیرۆرکردن ڕزگاریبووە.

لە ئێستادا ١٥٠ سەربازی ھێزی دەریایی ئەمریکا کە بە سیلز ناسراون لەگەڵ ٧٠ سەربازی ھێزی تایبەتی ئێس ئەی ئێسی بەریتانی لە لیتوانیا جێگیرکراون و مەشق و ڕاھێنانی چڕ دەکەن، زانیاری وردی ھەوڵگریان پێدەگات، ھەرکاتێک زانیان ژیانی سەرۆکی ئۆکراین ڤۆلۆدیمیر زێلێنسکی لە مەترسیدایە ڕزگاریدەکەن.
 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە

نیکۆلاس دی ریڤێر نوێنەری ھەمیشەیی فەڕەنسا لە ئەنجومەنی ئاسایشی نێودەوڵەتی لە کۆبوونەوەیەکی ئەنجومەنەکەدا رایگەیاند، کۆریای باکور بەدەوامە لە پێشێلکردنی یاسا نێودەوڵەتییەکان و ھەموو رێگەیەکیشی گرتووەتەبەر بۆ پەرەپێدانی بەرنامە موشەکی و ئەتۆمییەکەی، بەھیچ شێوەیەکیش گوێ لەو داواکارییانە ناگرێت کە ئاراستەی دەکرێن بە مەبەستی راگرتنی بەرنامە ئەتۆمییەکەی.

نوێنەرەکەی فەڕەنسا داواشی لە ئەنجومەنی ئاسایشی نێودەوڵەتی کرد سیستمی سزاکانی سەر کۆریای باکور نوێ بکاتەوە و سزای تریشی بەسەردا بسەپێنێت، لە بەرامبەریشدا ھەر لەو کۆبوونەوەیەی ئەنجومەنی ئاسایشدا روسیا ھۆشداری دا لە کاراکردنەوەی سزاکانی سەر کۆریای باکور و رایگەیاند، بەھەموو شێوەیەک لە دژی دەوەستنەوە.


بەردەوامبە لە خوێندنەوە

دیمتری میدڤیدڤ، ئەندامی ئەنجومەنی ئاسایشی روسیا رایگەیاند، ئەو شەڕە ئابوورییە نایاساییەی وڵاتانی خۆرئاوا دژی روسیا بەرپایان کردووە، تەواوی ئابووریی جیھان لەناودەبات.

راشیگەیاند، لە خۆرئاوا سامانی دامەزراوە داراییەکان و تەنانەت بانکی ناوەندیش بلۆک دەکرێن و باس لە دەستبەسەرداگرتنی ئەو سامانانە دەکەن، کە بە دڵنیاییەوە ئەوە جەنگێکە بەبێ ھیچ یاسایەک و ئەنجامەکەشی تێکشکانی پێکھاتەی تەواوی ئابووریی جیھانی دەبێت.

لە دوای ھێرشی روسیا بۆ سەر ئۆکراین لە ٢٤ی مانگی شوباتی رابردوو، ئەمریکا و وڵاتانی خۆرئاوا کۆمەڵێک سزای ئابوورییان بەسەر روسیادا سەپاند، لەوانە دەرکردنی بانکەکانی روسیا لە سیستمی دارایی سوێفت و بلکۆککردنی پارەکانی روسیا لە بانکەکانی ئەمریکا و ئەوروپا.

 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە

بەرپرسێک لە وەزارەتی بەرگریی ئەمریکا، بە میدیای وڵاتەکەی راگەیاند، یەکەم کاروانی ھاوکارییە سەربازییەکانیان، گەیشتووەتە ناوچەکە و ھەندێکیان رەوانەی ئۆکراین کراون، راشیگەیاند، چاوەڕوان دەکرێت لە سێ رۆژی داھاتوودا سێ گەشتی تری ئاسمانی بگاتە ناوچەکە، چونکە ناردنی پێداویستییە سەربازییەکان بۆ ئۆکراین درێژە دەکێشێت، بارەکانیش دەگەیەندرێنە وڵاتانی دراوسێی ئۆکراین و دواتر بە کاروانی سەربازیی دەگوازرێنەوە بۆ ئەو وڵاتە.

١٦ی ئەم مانگە جۆ بایدن سەرۆکی ئەمریکا، پێشکەشکردنی ھاوکاریی سەربازیی بۆ ئۆکراین بە بڕی ٨٠٠ ملیۆن دۆلار راگەیاند، ھاوکارییەکانیش پێکھاتوون لە چەک و پێداویستیی سەربازیی وەک مووشەکی دژە تانک و مووشەکی بەرگریی ئاسمانی.



بەردەوامبە لە خوێندنەوە

لێپرسراوێکی ئەمریکی بە میدیای وڵاتەکەی راگەیاندوە، وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا کۆبوونەوەیەکی چاوەڕوانکراوی لەگەڵ بزووتنەوەی تاڵیبان ھەڵوەشاندووەتەوە، کە بڕیاربوو لە پەراوێزی کۆڕبەندنی دەوحە لە قەتەر ئەنجام بدرێت.

ئەو لێپرسراوەی ئەمریکا، ھۆکاری ھەڵوەشاندنەوەی کۆبوونەوەکەی لەگەڵ تاڵیبان، بۆ داخستنی خوێندنگە ئامادەییەکانی کچان لە ئەفغانستان گەڕاندەوە، کە رۆژی چوار شەممەی رابردوو، ھەزاران کچ لە ئەفغانستان، بۆ دەستپێکردنی ساڵی نوێی خوێندن گەڕانەوە بۆ ناوەندەکانی خوێندن، بەڵام وەزارەتی پەروردە لە حکومەتەکەی تاڵیبان، داخستنی خوێندنگە ئامادەییەکانی کچانی راگەیاند.

مانگی ئابی ساڵی رابردوو، دوای کۆنتڕۆڵکردنەوەی ئەفغانستان، بزووتنەوەی تاڵیبان بەڵێنیدا رێگری نەکات لە خوێندنی کچان و خوێندنگەکانی کچان بکاتەوە.


بەردەوامبە لە خوێندنەوە

تەیمور حسێنی جێگری سەرۆکی پۆلیسی ھاتووچۆی ئێران رایگەیاند، تا ئێستا ٤٣١ کەس بەھۆی رووداوەکانی ھاتووچۆ لە رۆژانی پشووی نەورۆزدا گیانیان لەدەستداوە کە ٧٠٪یان لە رێگەی نێوان شارەکان و ٣٠٪یشیان بە رووداوەکانی ھاتووچۆی ناو شارەکان گیانیان لەدەستداوە.

ئاماژەی بەوەشکرد، بەھۆی ئەو شەپۆلی بەفر و بارانبارینەی رووی لە زۆربەی ناوچەکانی ئێران کردووە، رەوشی رێگەکان باش نییە، بۆیە دەبێت شۆفێران زیاتر لە ھەموو کاتێک پابەندی رێنماییەکانی ھاتووچۆ بن و بە وریاییەوە شۆفێری بکەن.

 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە

نوێنەرایەتیی ھەمیشەیی سعودیە لە نەتەوەیەکگرتووەکان، پەیامێکی ئاراستەی ئەنجومەنی ئاسایشی نێودەوڵەتی کرد و رایگەیاند، ھێرشی تیرۆریستانەی حوسییەکان، بۆ سەر ژێرخانە مەدەنی و وێستگەکانی سعودیە بەردەوامە و رۆژی ھەینی ھێرشکراوەتە سەر وێستگەیەکی دابەشکردنی بەرھەمە نەوتییەکان لە شاری جدە و وێستگەیەکی تر لە شاری جیزان.

راشیگەیاندوە، پێویستە حوسییەکان لەسەر بەردەوامی کارە تاوانکارییەکانیان لێپرسینەوەیان لەگەڵدا بکرێت، بۆیە داوای لە ئەنجومەنی ئاسایش کرد کۆببێتەوە و ئیدانەی ئەو پەلامارەی حوسییەکان بکات و رێکاری توند بەرامبەر ئەو گرووپە بگرێتەبەر.

ئێوارەی رۆژی ھەینی، حوسییەکانی یەمەن بە موشەکی بالیستی ھێرشیانکردە سەر وێستگەیەکی دابەشکردنی بەرھەمە نەوتییەکانی کۆمپانیای ئارامکۆ لە شاری جدەی سعودیە و بەھۆیەوە ئاگر لە بەشێکی وێستگەکە کەوتووەتەوە، دواتر گرووپی حوسییەکان، بەرپرسیارێتی ھێرشەکەی لە ئەستۆ گرت و رایگەیاند، ١٦ ھێرشی فراوانیان لە قوڵایی سعودیە ئەنجامداوە.

 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە

ڕەجەب تەیب ئەردۆغان سەرۆکی تورکیا دوای کۆتایی سەردانەکەی لە برۆکسڵ، بە میدیای تورکیای ڕاگەیاندووە، ھێشتا کاتیان لە بەردەست ماوە بۆ ئەوەی قسە لەسەر پەیوەندییە بازرگانی و ئابورییەکانیان لەگەڵ ڕووسیا بکەن.

وتیشی، لە داھاتوودا ھەنگاوی گرنگ لە بارەی وزەوە دەنێن، یەکێک لە ھەنگاوە ھەرە گرنگەکانیش پەیوەندی بە ھاتنی سەرۆک وەزیرانی ئیسرائیلەوە ھەیە، کە ڕەنگە قۆناغێکی نوێ لە پەیوەندییەکانی تورکیا و ئیسرائیل بە تایبەتی لەسەر پرسی غازی سروشتی بێتە ئاراوە.

سەرۆکی تورکیا ئاماژەی بۆ ئەوەشکردووە، ژمارەیەک کۆمپانیای ئەمریکی و گروپی گەورە کۆمپانیای جیھانی، ڕووسیا جێ دەھێڵن و تورکیاش دەرگا بۆ ئەو کۆمپانیایانە دەکاتەوە.

بەردەوامبە لە خوێندنەوە

پاپای ڤاتیکان لە بەردەم خۆبەخشاندا لە ڤاتیکان ڕایگەیاند، سوپاسی ھەموو ئەو خۆبەخشانە دەکات، کە ھاوکاریی ئاوارەکانی ئۆکراینیان کردووە و ئەوەشی بە ڕاستە ڕێی بونیادنانی ئاشتی وەسف کرد.

پاپای ڤاتیکان سەرباری ئەوەی بە ڕەسمی ھێرشەکانی ڕووسیای ئیدانە نەکردووە، بەڵام بەردەوام نیگەرانی و توڕەیی بەرامبەر بە ڕەوشی ئۆکراین دەردەبڕێت.

بەردەوامبە لە خوێندنەوە
1...365366367368369...496