ڕۆژنامەکە لە ڕاپۆرتێکدا ئاشکرایکردووە، سەربازگە ناوی گوانتەنامۆ وەنە، زۆربەی ئەوانەش کە چاوەڕوان دەکرێت لەو سەربازگەیە نیشتەجێ بکرێن، پەنابەرانی عێراق و سوریا و ئەریتریان و بەزۆریش ئەو کەسانە دەگرێتەوە کە تەنھان و ژن و منداڵیان نییە.

ئاماژە بەوەشکراوە، شوێنەکە پێکھاتووە لە بنکەیەکی کۆنی ھێزی ئاسمانی بەریتانیا و پەنابەرەکان بۆ ماوەی شەش مانگ  دەمێننەوە.

وەزارەتی ناوخۆی بەریتانیاش رایگەیاند، ئەو پلانە بە پێویست دەزانن، چونکە ئێستا نزیکەی ٣٧ ھەزار پەنابەر لە ھوتێلەکاندا نیشتەجێکراون، کە خەرجی ڕۆژانەیان نزیکەی ٥ ملیۆن جونەیھی ئستەرلینی لەسەر دەوڵەت دەکەوێت.

پلانی نیشتەجێکردنی ئەو پەنابەرانە گوندنیشینانی ناوچەکەی نیگەران کردووە و وتوویانە، ناوچەکەیان توانای لە خۆگرتنی ئەو ژمارە زۆرەی نییە و کێشەیان بۆ دروست دەبێت.

بەرەبەیانی ئەمڕۆ ژمارەیەک خۆکوژ بە چەند ئۆتۆمبێلێکی بۆمبڕێژکراوەوە خۆیان کرد بەنێو سێ بنکەی سەربازی لە ناوەندی مالی و خۆیان تەقاندەوە.

بەھۆی ھێرشەکانەوە، لە بنکەی سەربازی سێڤارێ ٦ کەس کوژران و ١٥ی دیکەش برینداربوون، ھەروەھا لە دوو بنکەی دیکەی سەربازی بەھۆی ھێرشەکانەوە ٥ کەس بریندار بوون.

بەپێی ڕاگەیەندراوێکی سوپا، لە سەر سنووری بورکینا فاسۆ، لە باکوری ئەو وڵاتە چەند ھێرشێکی دیکەی ھاوشێوە ئەنجامدران و چەند خاڵێکی سەربازی لە ناوچەی گاسکیندێ و پۆپ مانگۆ کرانە ئامانج، بەو ھۆیەوە ٩ سەرباز و ٦ ھاوڵاتی مەدەنی کوژران.

بەپێی ئەنجامە بەراییەکان، ئیمانوێل ماکرۆن ٥٨٪ی دەنگەکان و ماری لۆپێن ٤٢٪ی دەنگەکانیان لە دووەم خول و قۆناغی کۆتایی هەڵبژاردنەکان بەدەستھێناوە.

لە ٢٠ ساڵی رابردوودا ئەمە بۆ یەکەم جارە سەرۆککۆماری فەرەنسا دووبارە بۆ خولێکی دیکەی سەرۆکایەتی لە ھەڵبژاردن سەربکەوێت و بۆ دووەم خول ببێتەوە بە سەرۆک.

ماکرۆن لە ساڵی ٢٠١٧ وەک کاندیدی سەربەخۆ گەیشتە کۆشکی ئیلیزێ و لە ویلایەتی یەکەمی سەرۆکایەتیدا  روبەڕوی کۆمەڵێک ئاستەنگ بووەوە بەتایبەتی دوای بەرزکردنەوەی باجی سەر سوتەمەنی کە ئەوەش خۆپیشاندانی ھێلەک زەردەکانی لێکەوتەوە.

لێکەوتە ئابورییەکانی کۆرۆناش یەکێکی تر بوو لە ئاستەنگەکانی بەردەم دەسەڵاتی ماکرۆن کە بەھۆیەوە تا ئێستا ١٤٠ ھەزار فەڕەنسی گیانیان لەدەستداوە.

ئاماژە بەوەشکراوە، تیمەکانی دەریاوانی ھۆکایدۆ، چەندین کەشتی و ھەلیکۆپتەر و فڕۆکەیان رەوانەی ناوچەکە کردووە بۆ دۆزینەوەی ئەو کەسانەی بێسەروشوێن بوون.

ناوچەکە لە لیستی میراتە جیھانییەکانی رێکخراوی یونسکۆدایە و گەشتیاران بۆ بینینی دۆڵفین و شێر و ورچ و بونەوەرە دەریاییەکان بە بەلەم رووی تێدەکەن.

لە سەعات ٨ی بەیانی دەرگای ناوەندەکانی دەنگدان بە رووی دەنگدەراندا کرانەوە و سەعات ٨ی شەو بەکاتی فەڕەنسا دەنگدان کۆتایی ھات، زیاتر لە ٤٨ ملیۆن و ٧٠٠ ھەزار ھاووڵاتی فەڕەنسی مافی دەنگدانیان ھەبوو و بەپێی ئەنجامە سەرەتاییەکانیش ئیمانوێل ماکرۆن ٥٨%ی دەنگەکانی بەدەستھێناوە و سەرکەوتنی بۆ خولێکی تری سەرۆکایەتی وڵاتەکەی مسۆگەر کردووە، لە بەرامبەریشدا مارین لوپێن ٤٢%ی دەنگەکانی بەدەستھێناوە.

لەماوەی ٢٠ ساڵی رابردوودا ئیمانوێل ماکرۆن یەکەم سەرۆکی فەڕەنسایە بۆ دوو خولی لەسەریەک ببێتەوە بە سەرۆکی فەڕەنسا.

لە خولی یەکەمی ھەڵبژاردنەکەدا کە ١٠ی ئەم مانگە بەڕێوەچوو، ئیمانوێل ماکرۆن سەرۆک کۆماری ئێستای فەڕەنسا ٢٨%ی دەنگەکانی بەدەستھێنا، لە بەرامبەردا مارین لوپێن ٢٤%ی دەنگەکانی بەدەستھێنا.

نوسینگەی رێکخراوی نەتەوە یەکگرتووەکان لە راگەیەندراوێکدا بڵاویکردەوە، بڕیارە رۆژی سێشەممە ئەنتۆنیۆ گوتێرێس سکرتێری گشتیی نەتەوە یەکگرتووەکان سەردانی مۆسکۆ بکات بۆئەوی سەبارەت بە شەڕی ئۆکراین گفتوگۆ لەگەڵ ڤلادیمیر پوتن سەرۆکی روسیا بکات.

ئاماژە بەوشکراوە، دواتر رۆژی پێنجشەممە، گوتێرێس سەردانی کێیڤ دەکات و لەگەڵ ڤۆلۆدیمیر زیلینسکی سەرۆکی ئۆکراین و دیمیتری کۆلبا وەزیری دەرەوەی ئەو وڵاتە کۆدەبێتەوە.

ئاژانسی نێودەوڵەتیی وزەی ئەتۆم بڵاویکردەوە، رافائیل گروسی بەڕێوەبەری ئاژانسەکە رۆژی سێشەممە کە ھاوکاتە لەگەڵ ٢٦ی نیسان کە یادی رۆژی تەقینەوەی دامەزراوەی ئەتۆمیی چێرنۆبڵە، سەردانی دامەزراوەکە دەکات.

راشیگەیاند، ئامانجی سەردانەکەی گروسی و ئەو تیمە پسپۆڕە نێودەوڵەتییەی کە یاوەری دەکەن، گەیاندنی کەرەستەی گرنگ و ئامێرەکانی پێوانەی تیشک و تیشکی ئێکسە بۆ دامەزراوەکە و چاککردنەوەی "سیستمی چاودێریکردن لە دوورەوە"، کە داتا و زانیارییەکان بۆ بارەگای ئاژانسی نێودەوڵەتیی وزەی ئەتۆم لە ڤییەننا رەوانە دەکات، دوای ئەوەی بەھۆی ھێرشی سەربازیی روسیا و کۆنتڕۆڵکردنی دامەزراوەکە، ئەو سیستمە لەکارکەوت.

وەزارەتی بەرگریی روسیا بڵاویکردەوە، ھەفتەی رابردوو لە ئەنجامی ژێرئاوکەوتنی کەشتیی جەنگیی مۆسکۆڤا لە دەریای رەش، سەربازێکی روسیا گیانی لە دەستداوە و ٢٧ سەربازی تریش کە لە ئەندامانی کەشتییەکە بوون بێسەروشوێنبوون و ٣٩٦ کەسی تریش بەرلە ژێرئاوکەوتنی کەشتییەکە رزگارکراون.

ئەو دانپێدانانەی روسیا لە کاتێکدایە، دوای چەند سەعاتێک لە تێکشکانی کەشتیی جەنگیی مۆسکۆڤا، وەزارەتی بەرگریی روسیا رایگەیاند، سەرجەم ئەندامانی کەشتییەکە بە تەواوەتی رزگارکراون، کە بەپێی ھەواڵی میدیاکانی روسیا ژمارەیان نزیکەی ٥٠٠ کەس بووە.

میدیاکانی ئێران ئاماژەیان بەوەکرد، خولی پێنجەمی دانوستانەکانی نێوان ئێران و سعودیە لە شاری بەغداد، لە نێوان لێپرسراوانی ئەمیندارێتی گشتیی ئەنجومەنی باڵای ئاسایشی نیشتمانیی ئێران و سەرۆکی دەزگای ھەواڵگیریی سعودیە بەڕێوەچووە، ئاماژەیان بەوەشکرد، کەشی کۆبوونەوەکە ئەرێنی بووە و ھیواکانی بۆ دەستپێکردنەوەی پەیوەندییە دیبلۆماسییەکانی تاران و ریاز زیاتر کردووە و ھەوڵیش ھەیە بۆ ئەنجامدانی کۆبوونەوەیەک لە نێوان وەزیرانی دەرەوەی  ئەو دوو وڵاتە.

ساڵی ٢٠١٦ سعودیە ھەموو پەیوەندییەکانی لەگەڵ ئێران راگرت، دوای ئەوەی باڵیۆزخانەکەی لە تاران سوتێندرا، لە کاردانەوەی لە سێدارەدانی کەسایەتییەکی ئاینیی شیعە لە سعودیە.

ئاماژەی بەوەشکرد، ھەر لەو ماوەیەدا دوو ملیۆن و ٥٠٠ ھەزار لیتر سوتەمەنی قاچاخ و ٢٨٧ ئامێری بەرھەمھێنانی دراوی ئەلیکترۆنی و ١٤ ھەزار و ٦٢ سەر ئاژەڵ دەستیان بەسەرداگیراوە.

روانگەی سوری بۆ مافەکانی مرۆڤ بڵاویکردووە، لە گوندی "شاباتی" سەر بە ریفی دێرەزور، تیرۆریستانی داعش پەلاماری ھێزەکانی ئاسایشی باکور و خۆرھەڵاتی سوریایان داوە و بەھۆیەوە دوو ئەندامی ھێزەکانی ئاسایش  کوژران.

ھێزەکانی سوریای دیموکراتیش لە ئۆپراسیونێکدا لە شارۆچکەی کشکیە لە خۆرھەڵاتی دێرەزۆر دوو تیرۆریستی داعشیان دەسگیرکرد.

بە پێی ئامارەکانی روانگەی سوری، لە سەرەتای ئەمساڵەوە و تائێستا داعش ٦٩ پەلاماری لە ناوچەکانی ژێر دەسەڵاتی ئیدارەی خۆبەڕێوەبەری باکور و خۆرھەڵاتی سوریا ئەنجامداوە و بەھۆیانەوە ١٨ ھاوڵاتی مەدەنی و ٣٣ شەڕڤانی ھەسەدە و ئەندامانی ئاسایش گیانیان لەدەستداوە.

سەرۆکی ئۆکراین لە وتارێکدا بۆ پەرلەمانی وڵاتەکەی وتی، سوپای روسیا لەو ناوچانەی داگیری کردوون لانی کەم نیو ملیۆن ھاوڵاتی ئۆکراینی ناچار کردووە کۆچ بکەن بۆ شارەکانی روسیا، زیلینسکی راگواستنی ئۆکراینییەکانی بە ترسناک ناوبرد و رایگەیاند، ئۆکراینییەکان براون بۆ ناوچە زۆر دوورەکانی روسیا و رێگەشیان پێنادرێت پەیوەندی بە کەسوکاریانەوە بکەن.

سەرۆکی ئۆکراین جارێکی دیکە داوای لە وڵاتانی ئەمریکا و ئەوروپا کرد دژە تانک و دژە فڕۆکەی زیاتر بە سوپای وڵاتەکەی بدەن بۆئەوەی ھێرشەکانی سوپای روسیا رابگرن.

دەیڤید ماڵباس سەرۆکی بانکی نێودەوڵەتی ڕایگەیاند، خەمڵاندنەکانی زیانی جەنگی ئۆکراین، ئەو تێچوونە ئابورییە زۆرانەی جەنگ  ناگرێتەوە کە وڵاتەکە دابینکردووە، بەڵکو تەنھا ئەو زیانانەیە کە بەر ژێرخانی ئابوری وڵاتەکە کەوتووە.

ئاماژەی بەوەشکردووە، بەھۆی بەردەوامبوونی جەنگەکەوە، چاوەڕواندەکرێت زیانەکان بەردەوام لە بەرزبوونەوەدا بێت.

باسی لەوەشکردووە، کۆمپانیا حکومییەکان دووچاری کورتھێنانێکی دارایی قورس بوونەتەوە، لە ئێستادا کار لەسەر پلانی بوژاندنەوە و ئاوەدانکردنەوەی ژێرخانی ئابوری ئۆکراین دەکەن.

سەرۆکی بانکی نێودەوڵەتی ئاشکرایکرد، تا ئێستا بڕی زیاتر لە سێ ملیار دۆلاریان بەخشیووە بە ئۆکراین، لەپێناو بەردەوامبوونی خزمەتگوزارییە بنەڕەتییەکانی وەک نەخۆشخانە و کارمەندانی کەرتی گشتی ئەو وڵاتە.

ماڵی شین، بارەگای سەرەکی کۆریای باشور بڵاویکردەوە، ھەردوو سەرۆک چەند پەیامێکی ئاشتیانەیان ئاڵوگۆڕ کردووە، بێ ئەوەی ھیچ وردەکارییەکی پەیامەکان ئاشکرا بکرێت.

ئاژانسی ھەواڵی کۆریای باکوریش بڵاویکردەوە، ھەردوو سەرۆک جەختیان لەوە کردووەتەوە، ئەگەر ھەردوولا ھەوڵەکانیان چڕ بکەنەوە، پەیوەندییەکانی نێوان ھەردوو کۆریا گەشەی زیاتر دەکات.

ئاژانسەکە لە زاری سەرۆکی کۆریای باکورەوە بڵاویکردەوە، کۆنگرەی لوتکەی رابردوو ھەردوولا، ھیوایەکی گەورەی دا بە خەڵکی بۆ داھاتوو.

ئاماژەی بەوەشکردووە، کیم ستایشی سەرۆکی کۆریای باشوری کردووە، کە ماوەی سەرۆکایەتییەکەی تەواو بووە، لە پێناو کێشەی مەزنی نەتەوەی کۆریا.

ترەمپ لە وتەیەکدا لە ویلایەتی فلۆریدا ڕایگەیاند، لەسەردەمی ئیدارەکەی ئەودا، ھیچ ئەگەرێک نەبوو ڕوسیا ھێرشی لەو شێوەیەی ئێستا بکاتە سەر ئۆکراین، ئەنجامدانی ھێرشەکەش دەریخست ئیدارەی ئێستای ئەمریکا چەند لاوازە. 

سەرۆکی پێشووی ئەمریکا جەختیشیکردەوە، لەئێستادا چین رێزی ئەمریکا ناگرێت و ئێرانیش لێیان ناترسێت، بۆیە سەردەمی ئێستا مەترسیدارترین چرکە ساتی مێژوویی ئەمریکایە، بەشێوەیەک پێشتر جیھان مەترسی لەو شێوەیەی بەخۆیەوە نەدیووە.

بە وتەی ترەمپ بەھۆی ھەژموونی تەکنەلۆژیای سەربازیی و چەکەکەکانی ئێستاوە، جیھان ڕوبەڕوی مەترسییەکی گەورە بووەتەوە.

وەزارەتی دەرەوەی روسیا رایگەیاند، بەھۆی دژایەتیکردنی روسیا و دروستکردنی ھەستی دوژمانەیەتی بەرامبەر وڵاتەکەیان، رێگە بە ٢٩ کەسایەتی ئەمریکی و ٦١ کەسایەتی کەنەدی نادەن بچنە خاکی روسیا.

بەپێی راگەیەندراوەکەی وەزارەتی دەرەوەی روسیا، دیارترین ئەو کەسایەتی و لێپرسراوە ئەمریکیانەی سزادراون، بریتین لە کامالا ھاریس جێگری سەرۆکی ئەمریکا و ھاوسەرەکەی و جێگری وەزیری دەرەوە و وتەبێژانی وەزارەتی دەرەوە و بەرگری ئەمریکا. لەنێو سزادراوەکاندا ناوی مارک زوکەربێرگ دامەزرێنەر و سەرۆکی ئەنجومەنی بەڕێوەبردنی کۆمپانیای میتاش ھاتووە.

دیارترین ئەو لێپرسراوە کەنەدییانەش کە لەنێو لیستی سزاکانی روسیادان بریتین لە فەرماندەکانی ھێزی ئاسمانی و دەریایی و سەرۆکی دەزگای ھەواڵگری کەنەدا، وەزارەتی دەرەوەی روسیا جەختیشیکردووەتەوە، لە داھاتوویەکی نزیکدا کۆمەڵێک سزای نوێ دژی ئەو دوو وڵاتە رادەگەیەنێت.

لە لایەکی تریشەوە حکومەتی ئوسترالیا سزای بەسەر ١٤٧ کەسایەتی روسیادا سەپاند کە دیارترینیان سێرگی لاڤرۆڤ وەزیری دەرەوەی روسیایە.