کوردستان
ئاوات محەمەد قائیمقامی سلێمانی بەکوردسات نیوزی راگەیاند، لە چەند رۆژی ئایندەدا بڕێکی باش بەنزینی عێراقی لە جۆری ٦٩٠ دیناری دەگاتە پارێزگای سلێمانی ئەویش دوای ھەوڵەکانی قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆکی حکومەتی ھەرێمی کوردستان کە داوای لە حکومەتی فیدڕاڵی کردووە ئەو جۆرە بەنزینە بۆ پارێزگای سلێمانی دابین بکرێت.
قائیمقامی سلێمانی راشیگەیاند، ماوەیەکە ناردنی ئەو جۆرە بەنزینە بۆ سلێمانی راگیراوە پێشتر چەندین جار حکومەتی خۆجێی سلێمانی داوای کردووە ئەو بەنزینە بۆ سلێمانی بنێردرێت بەڵام بەھەر ھۆکارێک بێت دابین نەدەکرا.
دواجار بەھەوڵی قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆکی حکومەتی ھەرێمی کوردستان بەغداد بەڵێنی داوە رۆژانە بڕێکی باش بەنزینی عێراقی لە جۆری ٦٩٠ دیناری بۆ پارێزگای سلێمانی دابین بکات.
ئاوات محەمەد قائیمقامی سلێمانی وتیشی، لە چەند رۆژی نزیکی ئایندەدا بەنزینەکە دەگاتە پارێزگای سلێمانی و لەڕێگەی وێستگەکانەوە بەسەر شۆفێراندا دابەشدەکرێت کە ھاوکارێکی باش دەبێت بۆ شۆفێران بەتایبەت شۆفێرانی ھێڵە گشتیەکان؛ پاس و تاکسی.
لە بارەی بەردەوامبوونی ناردنی ئەو جۆرە بەنزینە بۆ سلێمانی قائیمقامی سلێمانی رایگەیاند، بەڵێن دراوە رۆژانە ناردنی ئەو جۆرە بەنزینە لە بەغدادەوە بۆ پارێزگای سلێمانی بەردەوام بێت بۆ ئەمەش سوپاسی ھەوڵەکانی جێگری سەرۆکی حکومەت قوباد تاڵەبانی دەکەین.
بۆ پرسی ھەڵبژاردنەکانیش وتی، پرسی ھەڵبژاردن بووەتە بابەتێکی سیاسی و گفتوگۆکان لە نێوان حزبەکاندایە، بەڵام ھەموان لەسەر ئەوە کۆکن کە دەبێت ھەڵبژاردن لە کاتی خۆی بەڕێوەبچێت، لە پەرلەمانیش فراکسیۆنەکان لە گفتوگۆکانیان بەردەوامن بۆئەوەی بگەنە رێککەوتنی کۆتایی لەسەر شێوازی ھەڵبژاردنەکان.
ئاماژەی بەوەشکرد، دوو ساڵ پێش ئێستا سێ کەس تەقەیان لێکردووە و برینداریان کردووە، بەڵام دوای ئەو ماوە زۆرە ھێزە ئەمنییەکانی ھەولێر تەنھا یەک کەسیان دەستگیرکردووە و دادگای ھەولێریش بەبێ ئاگاداری سکاڵاکار و پارێزەرەکەی، ئەو کەسەی دادگایی کردوە و سزای سێ ساڵ زیندانیکردنی بەسەردا سەپاندووە.
لە سەرەتای دیدارەکە د. خەسرەو رایگەیاند، ھاتنەکەتان ھاوکاتە لە گەڵ ساڵیادی دامەزراندنی یەکێتی نیشتمانی کوردستان و بەستنی دیداری یەکێتی کە نمونەیەکی تازەگەری و داھێنانی کاری حزبی یەکێتیە بۆ جۆشدانەوەوە خۆرێکخستنەوەی زیاتر، ھەروەھا سەردانی وەفدەکەی بە گرنگ و پڕ بایەخ وەسف کرد کە نمونەیەکە لە دۆستایەتی و پەیوەندیەکانی یەکێتی لەگەل پارتە پێشکەوتنخوازەکانی جیھانی عەرەبی کە خۆی لە پتەوکردنی برایەتی کورد و عەرەیدا دەبینێتەوە .
پاشان د. خەلیل ئەلزاوییە سەرۆکی حزبی تەکەتول رایگەیاند، ئەم دۆستایەتیەی ئێمە ئەگەرێتەوە بۆ بەشدارییە چالاکەکانی یەکێتی لەگەڵ کۆنگرە و کۆبونەوەکانی جیھانی عەرەبی لە سۆسیالیست ئینتەرناسیوناڵ" لەبەشێکی تری وتەکانیدا سەرۆکی حزبی تەکەتولی دیموکراتی تونسی کورتەیەکی لە بارودۆخی سیاسی و ئابوری تونسی خستەڕو کە لە زۆر قۆناغدا بە بارودۆخی عێراقی چواند و وتی "بەڵام لەوێ دەستورێک ھەیە کە دەوڵەتێکی مەدەنی لەسەر دامەزراوە و زۆرینەی لایەنە پێشکەوتنخوازەکانی تونس بۆ لێکتێگەیشتن لە پێناوی چارەسەری کێشە و قەیرانەکان لەسەری کۆکن" .
پاشان وەفدی یەکێتی و وەفدی میوان سەبارەت بە گرنگی بەردەوامی ئەم جۆرە پەیوەندیانە لەگەڵ یەکتردا و لە پێناو کاری ھاوبەش و بەردەوامدان چەندین بیرو ڕایان ئالوگۆرکرد .
بەڕێوەبەرایەتی حەج و عومرەی پارێزگای سلێمانی لە ئاگادارییەکدا رایگەیاندووە، داوا لەو کەسانە دەکات ناویان بۆ حەجی ئەمساڵی ٢٠٢٢ دەرچووە بڕی ٤٧٠٠ دۆلار لەگەڵ خۆیان بھێنن بۆ بەرێوەبەرایەتی گشتی حەج و عومرەی سلێمانی و تەنھا دۆلاریش وەردەگرێت.
ئاماژەی بەوەشکردووە، ھەر کەسێکێش لە توانایدا نییە ئەو بڕە پارەیە بدات، بە زوترین کات ئاگاداریان بکاتەوە تا مامەڵەی دواخستنی بۆ ئەنجام بدەن، بەپێچەوانەوە لە زوترین کاتدا نەیەت بۆ دواخستنی حەجەکەی ئەوە بۆ ساڵی ئایندە مافی نامێنێت.
رەحیم جەھانبەخش فەرماندەی ھێزە ئەمنییەکانی ورمێ لە کۆنفڕاسێکی رۆژنامەوانیدا رایگەیاند، دوای ئاگادارکردنەوەیان و لە ئۆپراسیۆنێکی بەرفراواندا، ھێزەکانیان توانیویانە گەورەترین باندی بازرگانی و بەقاچاخبردنی ماددەی ھۆشبەر لە ورمێ دەستگیر بکەن کە لە حەوت کەس پێکھاتوون.
ئاماژەی بەوەشکرد، تۆمەتباران ٩٠٢ کیلۆ ماددەی ھۆشبەریان لە ھەموو جۆرەکان پێگیراوە کە بەنیازبوون لە شارەکانی ئێران بڵاویبکەنەوە.
دیدارەکە لە لایەن ١٤ لیژنەوە پێداچوونەوە بە سەرلەبەری سیاسەتەکانی یەکێتیدا دەکات و پلان و سیاسەتی نوێی سەردەمیانە دادەڕێژرێتەوە کە بگونجێت لەگەڵ خواست و داواکارییەکانی کۆمەڵانی خەڵکی کوردستان.
بۆ یەکەم جارە لە کوردستان حزبێک بە بەشداری ھەموو کادر و ئەندامەکانی پێداچوونەوە بە سەرلەبەری سیاسەتەکانیدا دەکات و لە رێگەی لیژنەکان و پڕۆژە پێشنیازکراوەکان دوای شەن وکەوکردنیان رێکدەخرێنەوە و پێشکەش بە سەرکردایەتی دەکرێت.
ئامانجی سەرەکی لە دیداری یەکێتی، نوێبوونەوە و چاکسازییە لە نێو یەکێتیدا، بە جۆرێک کە کادیرانی یەکێتی تیایدا بەشداریی دەکەن و داواکاری و پێشنیارەکانیان دەخەنە ڕوو.
قوباد تاڵەبانی سەرپەرشتیاری دیداری یەکێتی لە دەستپێکی دیدارەکەدا رایگەیاند، دیدارەکە بۆ تەواوکردنی ئەو ئەرکانەیە کە بە کۆنگرەی چواری یەکێتییەوە گرێدراون، ھەروەک باسی لە کۆی ئەو ئاستەنگە گەورانە کرد کە لەماوەی ١٥ ساڵدا رووبەرووی یەکێتی نیشتیمانی کوردستان بووەتەوە، بەڵام دواجار یەکێتی ھەموویانی تێپەڕاند، وتیشی دیداری یەکێتی یەکێکە لە وێستگە گرنگەکانی مێژووی یەکێتی و داھێنانێکی نوێشە، کە حزبێک دەیەوێت بە بەشداریی ھەموو کادیر و ئەندامانی پێداچوونەوە بە سەرلەبەری سیاسەتەکانییدا بکات.
ھەر لە دیدارەکەدا بافڵ جەلال تاڵەبانی سەرۆک یەکێتی نیشتیمانی کوردستان، باسی لەوەکرد، ئەگەر کۆنگرەیەکی تەواویش بکرایە، دیداری یەکێتی ھەر پێویست دەبوو، وتیشی، یەکێتی دەکەنەوە بە یەکێتییەکەی مام جەلال.
دیداری یەکێتی تاوتوێ کردنی واقعی ئێستای یەکێتی و ناسنامەکەی، بۆ نوێکردنەوەی گوتاری سیاسی و کۆمەڵایەتی و گەشەپێدانییەتی، بۆ ئەوەی بە دیدگایەکی نوێوە ئامادەبێت ئەرکەکانی سەرشانی جێبەجێ بکات و سەرەنجام باشتر خزمەتی کۆمەڵانی خەڵک و خاکی کوردستان بکات، و سبەینێیەکی باشتر و کوردستانێکی ئاوەدان بۆ ھەمووان، بێ جیاوازی، فەراھەم بکات.
د.پشدەر عەبدوڵا بەڕێوەبەری نەخۆشخانەی د.جەمال ئەحمەد ڕەشیدی منداڵان بە کوردسات نیوزی راگەیاند، ئامارەکانی تووشبوون بە سکچون و رشانەوە لە بەرزبوونەوەدان.
د.پشدەر عەبدوڵا راشیگەیاند، ھۆکاری زۆری تووشبوون بە سکچون و رشانەوە بەرزبوونەوەی پلەکانی گەرما، مەترسی پیسبوونی سەرچاوەکانی ئاو و ھەڵگرتنی خواردن بەشێوەیەکی نەشیاوە.
دەشڵێت ماوەی نزیکەی ھەفتەیەک بۆ ١٠ رۆژە ئامارەکانی تووشبوون بە سکچون و رشانەوە لە بەرزبوونەوەدان و پێشبینی زیاتر بوونیشی لێدەکرێت.
د.پشدەر عەبدوڵا بەڕێوەبەری نەخۆشخانەی د.جەمال ئەحمەد ڕەشیدی منداڵان وتیشی، ھەندێک حاڵەتی سووکی تووشبوون بە نەخۆشییەکە ھەیە کە پێویست بە سەردانکردنی نەخۆشخانەکان ناکات و دەکرێت ھەر لە ماڵەوە لە رێگەی خواردنی مۆز و شلەمەنییەکان کاریگەرییەکەی سووک بکرێت.
خۆپیشاندەران کۆنفرانسێکی رۆژنامەوەنیان ساز کرد و رایانگەیاند، لە خۆپیشاندان بەردەوام دەبن تاوەکو داواکارییەکانیان جێبەجێدەکرێت، دەشڵێن لەسەر تێچووی خەڵک پرۆژەکە راگەیەنراوە و بە ناتەواوی جێھێڵدراوە.
خۆپیشاندەران دروشمی " پرۆژەکانی خۆتان تەواو دەکەن و پرۆژەی ھەژاران تەواو ناکەن"یان بەرزکردەوە و دەڵێن سێ جار لیژنە بۆ تەواوکردنی پرۆکە دامەزراوە و ھەڵوەشاوەتەوە.
لە ساڵی ٢٠١٠ پرۆژەی وەرین ستی لە کەرتی ٩٠ی پیرزین درا بە وەبەرھێنەرێک و رووبەری ٣٥٠ دۆنم زەوی بۆ تەرخانکرا، بەڵام وەبەرھێنەرەکە پڕۆژەکەی تەواو نەکرد و پارەیەکی زۆری خەڵک و بەڵێندەرانیشی برد.
ھەمان ساڵ وەبەرھێنەری پرۆژەکە بۆ ماوەیەک لەلایەن ئاسایشەوە دەستگیر کرا، دواتر پڕۆژەکە رادەستی کەسێکی دیکە کرا، بەڵام ئەویش پارەیەکی زۆری خەڵک و بەڵێندەرانی خوارد و تا ئێستا پرۆژەکە بە تەواونەکراوی جێھێڵدراوە.
ناوەندی چەمچەماڵی کۆمسیۆنی باڵای ھەڵبژاردنەکانی عێراق داوا دەکات ئەو کارمەندانەی کەرۆژی دەنگدان وەکوکارمەند لەگەڵ کۆمسیۆن کاریان کردوە، سەردانی بانکی چەمچەماڵ بکەن بۆ وەرگرتنی پاداشتەکەیان.
دەشڵێت، "ئەوکارمەندانەی کەڕۆژی دەنگدانی (سەربازی و گشتی) بەشدارییان کردوە لە سلێمانی بانکی ئەزمەڕ نزیک نەخۆشخانەی مناڵان پاداشتەکەیان وەردەگرن."
کۆمیسۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکانی عێراق-سلێمانی ناوەندی چەمچەماڵ راشیگەیاند، کارمەند ئەبێ کارتی دەنگدان و، کارتی نیشتیمانی یان جنسیە یان جنسیە عێراقی پێبێت.
تۆمەتبارەکە لە بازگەی گۆجار سەر بە ئیدارەی سەربەخۆی سۆران دەستگیرکراوە، خەلکی ئیدارەی ڕاپەڕینە و دانیشتووی قەلادزێ و ولاتی ئێرانە.
بنکەی نەھێشتنی ماددە ھۆشبەرەکانی سۆران دەڵێت، تۆمەتبارەکە " پشکی شێری ھەبووە لە بڵاوکردنەوەی ماددە ھۆشبەرەکان بە ھەموو جۆرەکانی کریستال، ھێرۆین و تلیاک لە ھەرێمی کوردستان."
راشیگەیاند، " ناوبراو سەرپەرشتی باندێکی گەورەی ھاوردە کردن و بڵاوکردنەوەی ماددە ھۆشبەرەکانی دەکرد و بە دەستگیر کردنی ئەم بازرگانە، ماددەی ھۆشبەر لە سنووری پارێزگای ھەولێر بە شێوەی بەرچاو ڕوو لە کەمبوون دەکات."
دەشڵێت، ژمارەیەکی زۆر لە ئالوودەبووان و فرۆشیارانی ماددەی ھۆشبەر کاریان بۆ ئەو کەسە کردووە و تۆمەتبار سەرپەرشتی باندێکی گەورەی ھاوردە کردن و بڵاوکردنەوەی ماددە ھۆشبەرەکانی دەکرد و بە دەستگیر کردنی ئەم بازرگانە، ماددەی ھۆشبەر لە سنووری پارێزگای ھەولێر بە شێوەی بەرچاو ڕوو لە کەمبوون دەکات.
لیوا عەبدولقادرعەزیز بەڕێوەبەری گشتیی ھاتوچۆی ھەرێم رایگەیاند، "بڕیاردراوە ھەر ھاووڵاتییەک مامەڵەی گواستنەوەی خاوەندارێتی بۆ ئۆتۆمبێلەکەی بکات یاخود ساڵانە نوێبکاتەوە، دەبێت تابلۆکەی بگۆڕێت و تابلۆ نوێیەکە بۆ ئۆتۆمبێلەکەی وەربگرێـت."
ئاماژەی بەوەشکرد "ئێستا ناتوانرێت تابلۆ کۆنەکە چاپ بکرێت بۆیە بڕیاردراوە ئەو کەسانەی ئەو مامەڵانەیان ھەیە راستەوخۆ تابلۆی ئۆتۆمبێلەکەیان بگۆڕن بە شێوازە نوێیەکە، رسوماتی گۆڕینی تابلۆکە لە ھەرێمی کوردستان بریتی دەبێت لە ٧٥ ھەزار دینار."
ھەروەھا موقەدەم بەختیار محەمەد، بەڕێوەبەری ڕاگەیاندن و پەیوەندییەکانی بەڕێوەبەرایەتی ھاتووچۆی سلێمانی لە کۆنفرانسێکی رۆژنامەنوسیدا، رایگەیاند، بڕیاردراوە کە مامەڵەی ئەو تابلۆیانەی رسوماتەکەی دوو ملیۆن دینارە بەکاتی رابگیرێت ھۆکارەکەشی بۆ مەترسی دروستبوونی رووداوی نەخوازراو لەکاتی دروستبونی قەرەباڵغی گەڕاندووەتەوە.
باسی لەوەشکرد، راگرتنرکر بەشێوەیەکی کاتییە، تاوەکو ئەو کاتە دەبێت کە میکانزمێکی گونجاوتر لە بەرژەوەندی ھاووڵاتیان دەدۆزرێتەوە.
سەبارەت بە زیادکردنی نرخی رسوماتی گۆڕینی ژمارەی ئاسایش لە ٦٠ ھەزارەوە بۆ ٧٥ھەزار، موقەدەم بەختیار رایگەیاند: زیادکردنی ئەو بڕە بە بڕیاری وەزارەتی ناوخۆ بووە و ئێمە تەنھا لایەنی جێبەجێکارین.
لە ئێستادا گۆڕینی تابلۆ تەنھا بۆ گواستنەوەی خاوەندارێتی ساڵانە و نوێکردنەوەی ساڵانەی ئۆتۆمبێلی تایبەت دەبێت.
بەڕێوبەرایەتی ھاتوچۆی پارێزگای سلێمانی لە رۆژی ٨ی ئایاری ٢٠٢٢ دەستبەکاربوو لە گۆڕینی تابلۆی ئۆتۆمبێل بەتابلۆی نوێیی یەکگرتوو لە ھەرێمی کوردستان و عێراقدا.
دوای نزیکەی ٦ مانگ لەکاری بەردەوام، دیداری یەکێتی لەژێر دروشمی "نوێبوونەوە و چاکسازی" لە سلێمانی دەستیپێکرد و لە دووەم رۆژدا کۆبوونەوەی لیژنەکانی دیداری یەکێتی بەڕێوەدەچێت.
لیژنەکان تاوتوێی راپۆرت و پێشنیاز و رەخنە و راسپاردەی کادر و لایەنگرانی یەکێتی و پسپۆڕان دەکرێت و دوای کۆکردنەوە و یەکخستن و پوختەکردنی ئەو پێشنیاز و راسپاردانە، ئاڕاستەی لیژنەی باڵای دیداری یەکێتی دەکرێت.
دیدارەکە لە لایەن ١٤ لیژنەوە پێداچوونەوە بە سەرلەبەری سیاسەتەکانی یەکێتیدا دەکات و پلان و سیاسەتی نوێی سەردەمیانە دادەڕێژرێتەوە کە بگونجێت لەگەڵ خواست و داواکارییەکانی کۆمەڵانی خەڵکی کوردستان.
بۆ یەکەم جارە لە کوردستان حزبێک بە بەشداری ھەموو کادر و ئەندامەکانی پێداچوونەوە بە سەرلەبەری سیاسەتەکانیدا دەکات و لە رێگەی لیژنەکان و پڕۆژە پێشنیازکراوەکان دوای شەن وکەوکردنیان رێکدەخرێنەوە و پێشکەش بە سەرکردایەتی دەکرێت.
ئامانجی سەرەکی لە دیداری یەکێتی، نوێبوونەوە و چاکسازییە لە نێو یەکێتیدا، بە جۆرێک کە کادیرانی یەکێتی تیایدا بەشداریی دەکەن و داواکاری و پێشنیارەکانیان دەخەنە ڕوو.
وتیشی، لە دیدارەکەدا پلانەکانیان دەخەنەڕوو و رادەستی لایەنی پەیوەندیداری دەکەن بۆئەوەی رێوشوێنی پێویست بۆ کۆنتڕۆڵکردنی نەخۆشییەکە بگیرێتەبەر.
رەعد عومەر پەیامنێری کوردسات نیوز رایگەیاند، بەپێی ئەو زانیاریانەی لەلایەن پۆلیسەوە پێیاندراوە لە ئیدارەی سەربەخۆی زاخۆ باوکێک بەھۆی کێشەی خێزانییەوە کوڕەکەی خۆی کوشتووە.
وتیشی، ئەو کەسەی کوژراوە گەنجێکی تەمەن ٢٧ ساڵە و تەرمەکەی رەوانەی پزیشکی دادی دھۆک کراوە.
پەیامنێری کوردسات نیوز ئاماژەی بەوەشکرد، دوای رووداوەکە باوکی کوڕەکە خۆی رادەستی پۆلیس کردووە.