بە پێی بەدواداچوونی کوردسات نیوز، ئەمڕۆ یەک کیلۆ مریشکی زیندوو لە ھەولێر بە ٤ ھەزار دینارە و لە سلێمانی بە ٤ ھەزار و ٥٠٠ دینارە و لە شاری دھۆکیش لە سەروو ٤ ھەزار ٥٠٠ دینارە و لە ھەڵەبجەش بە ٤ ھەزار و ١٠٠ دینارە، گرانبوونی نرخی مریشک نیگەرانی ھاووڵاتیانی بەدوای خۆیدا ھێناوە.

ھاوکات "نازم عەبدوڵا" سەرۆکی کۆمەڵەی کێڵگەپەلەوەریەکانی سلێمانی بە کوردسات نیوزی راگەیاند، ھۆکاری گرانبونی نرخی مریشک بۆ بڵاوبونەوەی نەخۆشی و گرانبونی عەلەف و جوچک و خراپی ڤاکسین دەگێڕێتەوە.

لای خۆشیانەوە ئیدارەی گەرمیان بۆ رێگری لە بەرزبوونەوەی زیاتری نرخی مریشک و بەھۆی پڕنەکردنەوەی پێداویستی ناوخۆ، لە رۆژی پێنجشەممەی رابردووەوە رێگری لە ھەناردەکردنی مریشک بۆ پارێزگاکانی ناوەڕاست و خوارووی عێراق دەکات.

عەلی پەناھی جێگری بەڕێوبەری کەشناسی سنە رایگەیاند، لە ئێوارەی ئەمڕۆەوە شەپۆلێکی خۆڵبارین لە سنورەکانی ھەرێمی کوردستانەوە روو لە شارەکانی پارێزگای سنە دەکات و تا رۆژی چوارشەممە بەردەوام دەبێت.

فیروز دەوڵەتشاھی بەڕێوبەری کەشناسی کرماشانیش رایگەیاندووە، رۆژانی دووشەممە و سێشەممە کاریگەری ئەو شەپۆلە خۆڵبارینە لەسەر زۆربەی ناوچەکانی پارێزگای کرماشان دەردەکەوێـت.

کاروان گەزنەیی لە بەرنامەی "تا ١"ی کوردسات نیوز رایگەیاند، لەکۆی ٤ ھەزار و ٢٢ کارگە، ٢ ھەزار و ٦٨ کارگە کار ناکەن واتە تەنیا ١٩٥٤ کارگە کارەکانیان نەوەستاوە.

کاروان گەزنەیی وتیشی، ھۆکاری داخرانی ئەو ژمارە زۆرەی کارگە ناوخۆییەکان بۆ ئەوە دەگەڕێتەوە، ھاوکاری دارایی ناکرێن و بەربەستیان بۆ دروست دەکرێت و ئەمەش بووەتە ھۆی ئەوەی ئەو کارگانە رووبکەنە ناوچەکانی خوارووی عێراق.

ئەو پەرلەمانتارەی یەکێتی دەشڵێت، لە ھەرێمی کوردستان ٢٩ ھەزار و ٥٠٠ کارگە ھەن، ٤ ھەزار و ٣٠٠ کۆمپانیایان بیانین و و رێژەی سەدا٨٠ی کارمەندەکانیان بیانین، لەکاتێکدا ٦٧٥ ھەزار ھاوڵاتی لە تەمەنی نێوان ١٤ ساڵ بۆ ١٨ بۆ چوار ساڵی داھاتوو بەدوای کاردا دەگەڕێن.

پەرلەمانی کوردستان لە کۆبوونەوەدایە و بە ئامادەبوونی وەزیری بازرگانی و پیشەسازی گفتوگۆ دەکات لەسەر گرانی نرخی کاڵا و شتومەک لە بازاڕ.

راگەیاندنی پەرلەمانی کوردستان بڵاویکردەوە، کۆبونەوەکە بە ئامادەبوونی وەزیری بازرگانی و پیشەسازی ھەرێم، لێژنەی وزە و سامانەسرووشتییەکان و پیشەسازی و بازرگانی دەبێت.

لە کۆبوونەوەکەدا ئامادەبووان ڕاپۆرتێک دەخەنەڕوو سەبارەت بە (گرانی بازاڕ و بەرزبوونەوەی نرخی پێداویستیی ڕۆژانەی ھاووڵاتییان) و گفتوگۆی لەبارەوە دەکەن.

لە تەوەرێکی دیکەی کۆبونەوەکەدا خوێندنەوەی دووەم بۆ پێشنیازەیاسای (بەرکارکردن و ھەموارکردنی یاسای فیدڕاڵی و واژۆی ئەلیکتڕۆنی و مامەڵە ئەلیکتڕۆنییەکان) دەکات.

رێکارەکانی وەزارەتی کشتوکاڵ و سەرچاوەکانی ئاوی حکومەتی ھەرێم:

یەکەم/ پێویستە سەربڕینی ئاژەڵان لە سەربڕخانە فەرمییەکان بێت و بەپشکنین و مۆری فەرمی ڤێتەرنەری بکەوێتە بازاڕ و سەربڕین لە سەر ڕێگا و شەقام و لاکۆڵانەکان قەدەغەیە.

دووەم/ پشکنینی پێش سەربڕین و دوای سەربڕین بۆ ئاژەڵەکان بکرێت بەمەبەستی دڵینابوون لە تەندروستییان.

سێیەم/ پێویستە ڕێکارە تەندروستییەکان لە پۆشینی جلوبەرگی تایبەتمەند و بەکارھێنانی کەلوپەلی سەربڕین لە سەربڕخانەکان ڕەچاو بکرێت.

چوارەم/پێویستە لە خاڵە سنووری و فڕۆکەخانەکان، پشکنینی ورد بۆ ئەو ئاژەڵانە بکرێت کە دێنە نێو ھەرێمی کوردستان بۆ مەبەستی دڵنیابوون لە تەندروستییان.

پێنجەم/ وەزارەت ڕێکاری پێویست دەگرێتە بەر بۆ مەبەستی دابینکردنی دەرمانی شووشتنی ئاژەڵ بۆ لەناوبردنی مشەخۆر (قڕنە) کە ھۆکاری سەرەکیی گواستنەوەی ڤایرۆسی نەخۆشی تای خوێنبەربوونە لە نێوان ئاژەڵەکان و ئەم ھەڵمەتە ھەموو ھەرێمی کوردستان دەگرێتەوە.

شەشەم/ کۆنتڕۆڵکردنی دیاردەی بازرگانیی ئاژەڵان بە شێوەی نافەرمی لە  دەرەوە و نێو ھەرێم و عێراقی فیدراڵ، ھەروەھا ڕێگەگرتن لە ھێنانی ئاژەڵی ئەو پارێزگایانەی کە نەخۆشییەکە تیایاندا بڵاو بووەتەوە.

وەزارەتی بازرگانی و پیشەسازی دەشڵێت، ھەلی کار بۆ فەرمانبەرانی خزمەتگوزاری پاککەرەوە و شوفێریش بەردەستە.

لە راگەیەندراوەکەی وەزارەتی بازرگانی و پیشەسازیدا ھاتووە: ئاگاداری ھاوڵاتیانی خۆشەویست دەکەینەوە کە وەزارەتی بازرگانی و پیشەسازی ھەڵدەستی بە دامەزراندنی (٤٩) چل و نۆ فەرمانبەر بە شێوەی گرێبەست بۆ ئەم پسپۆریانەی کە لە خوارەوە دیاری کراوە لەو فەرمانگانەی بەرامبەریان دیاری کراوە:
 
١ــ بۆدەرچوانی کۆمپیوتەر و ئای تی و زمانی ئینگلیزی و ئامار و کارگێری و ژمێریاری و یاسایی کلیک لەسەر ئەم لینکەی خوارەوە بکەن بۆ پڕکردنەوەی فۆرمی ئەلەکترۆنی وەیان لینکەکە کۆپی بکە و لە گوگڵ دابنێ لە ڕێکەوتی ١٢/٦/٢٠٢٢ تاکو کۆتایی دەوامی فەرمی ڕۆژی ١٩/٦/٢٠٢٢. کلیک بکە
 
٢ــ بۆ فەرمانبەری خزمەتگوزاری پاککەرەوە – بەردەست – شوفێری تکایە کلیک لەسەر ئەم لینکەی خوارەوە بکەن بۆ پڕکردنەوەی فۆرمی ئەلەکترۆنی وەیان لینکەکە کۆپی بکە و لە گوگڵ دابنێ لە ڕێکەوتی ١٢/٦/٢٠٢٢ تاکو کۆتایی دەوامی فەرمی ڕۆژی ١٩/٦/٢٠٢٢.
کلیک بکە 

٣ــ لەکاتی ھەبوونی ھەر گیروگرفتێک لە پڕکردنەوەی فۆرمەکان لە لینکەکانی سەرەوە تکایە پەیوەندی بە ژمارەی تەلەفۆنی ٠٧٥٠٧٠٥٨٥٧٢ بکەن لە رێگەی راستەوخۆ یان وەتس ئەپ و  ڤایبەر وە یان ئیمەیلیک بنێرن بۆ [email protected]  کێشەکە چارەسەر دەکەین
 
٤ــ ئەگەر بڕوانامە لە دەرەوەی ھەرێمی کوردستان بەدەست ھێنرابێت پێویستە یەکسانکردنی بڕوانامەی بۆکرابێت لە وەزارەتی خوێندنی باڵاو توێژینەوەی زانستی
 
٥ــ ھەر ھاوڵاتیەک مافی ھەیە یەک جار فۆرمەکانی سەرەوە پڕبکاتەوە، ئەوەی زیاتر لەیەک فۆرم پڕبکاتەوە مافی دەفەوتێ.
 
٦ــ لە کاتی دەرچوونی ناوەکان بۆ دامەزراندن بە پێی خاڵ، لێژنەیەکی پسپۆر چاوپێکەوتن لەگەڵ داواکار دەکات بۆ ھەڵسەنگاندن و زانینی ئاستی شارەزایی و توانای فەرمابەر و لێژنە بڕیار لەسەر دامەزراندنی دەدات.
 
٧ــ فەرمانبەر دادەمەزرێت لە یەکێک لەم فەرمانگانەی خوارەوە بە پێی شوێنی جوگرافی:
-  بەرێوەبەرایەتی گشتی تۆمارکردنی کۆمپانیاکان
-  بەرێوەبەرایەتی کۆمپانیاکانی ھەولێر
-  بەرێوەبەرایەتی کۆمپانیاکانی سلێمانی
-  بەرێوەبەرایەتی کۆمپانیاکانی دھۆک

وەزیری کۆچ و کۆچبەرانی ھەرێمی نۆفایفسفایری ئەڵمانیا رایگەیاند، ئەو بڕیارە ئەو پەنابەرانە دەگرێتەوە کە ھیچ پێشینەیەکی تاوانیان نییە و سزا نەدراون و زمانی ئەڵمانی بە باشی فێربوون و کار دەکەن.

راشیگەیاند، وەک تاقیکردنەوە پەنابەران بۆ ساڵێک مافی پەنابەرێتی وەردەگرن و دوای ئەو ساڵە بڕیار لەسەر ئەوە دەدرێت کە ئەو پەنابەرە شایستەیە بە شێوەیەکی ھەمیشەی لە ئەڵمانیا بمێنێتەوە یاخود شایستە نییە.

ئەوەش لە کاتێکدایە کە زیاتر لە ٢٨٠ ھەزار پەنابەر لە ئەڵمانیا دەژێن و ژمارەیەکیان کوردن و داوای مافی پەنابەریان کردووە.

لە راگەیەندراوێکدا بەڕێوەبەرایەتی گشتی کەشناسی و بومەلەرزەزانی ھەرێم ئاماژەی بۆ ئەوەکردووە، سبەینێ ئاسمان ساماڵ دەبێت، لەگەڵ نزمبونەوەی پلەکانی گەرما بە نزیکەی ١ تا ٣ پلەی سیلیزی.

راشیگەیاندووە، تۆز و خۆڵێکی سوک لە سەنتەری پارێزگاکان بەرزدەبێتەوە و کاریگەری ئەو خۆڵبارینە لەسەر باشوری پارێزگای ھەولێر و ئیدارەی گەرمیان و بەشێک لە سنوری پارێزگای کەرکوک زیاتر دەبێت لەگەڵ زیادبونی خێرای با لە کاتەکانی ئێوارەدا .

راشیگەیاندووە، سبەینێ خێرایی با زیاد دەکات بە جۆرێک لە نێوان ١٥ بۆ ٣٠ کیلۆمەتر دەبێت لە سەعاتێکدا، مەودای بینینیش لەنێوان ٧ بۆ ٨ کیلۆمەتر دەبێت.

بەڕێوەبەرایەتی گشتی وەبەرھێنانی گەرمیان رایگەیاند، بۆ پڕکردنەوەی میلاک پێویستیان بە دامەزراندنی ٣٤ کەس ھەیە و لە ئەمڕۆوە تاکو ١٦ی مانگ ھاووڵاتیان دەتوانن داواکاری پێشکەش بکەن.

راشیگەیاند، ئەو ٣٤ کەسە وەردەگیرێن بۆ بەشەکانی کارگێڕی و ژمێریاری و یاسایی و ئەندازیاری شارستانی و تەلارسازی و لەگەڵ ئەندازیاری کارەبا و میکانیک، ھەروەھا ژمارەیەک کەسی تر بۆ ئای تی و ئابووری و شوفێر و پرسگە و کارگوزار و پاسەوان و چەند بەشێکی تر دادەمەزرێنرێن. ھەر کەسێک خوازیارە دەتوانێت لە فەیسبووک سەردانی پەیجی بەڕێوەبەرایەتی گشتی وەبەرھێنانی گەرمیان بکات.

لە روونکردنەوەیەکی بەرێوەبەرایەتی ئاسایشی پارێزگای سلێمانی ئاماژەبەوکراوە، سەرلەبەیانی ئەمڕۆ ١١ی ٦ی ٢٠٢٢  لە ھەوڵێکی ھێزەکانیاندا بە مەبەستی دەستگیرکردنی تۆمەتبارێک بەناوی ( ن ، م ، ح ) پێشتر فەرمانی دەستگیرکردنی ھەبووە بە تۆمەتی بازرگانیکردن بە ماددەی ھۆشبەر، بە پێی ماددەی ٢٥ لە یاسای ماددە ھۆشبەرەکان، ھێزەکانیان بە مەبەستی جێبەجێکردنی یاسا و دەستگیرکردنی بە فەرمانی دادوەر، تۆمەتبارەکە رووبەڕووی ھێزەکانیان دەبێتەوە.

راشیگەیاندووە، لە کاتی ھەوڵدان بۆ دەستگیرکردنی لە گەڕەکی شێخ عەباس لە شاری سلێمانی و لە ئەنجامی رووبەڕووبوونەوەی تۆمەتبارەکە لەگەڵ ھێزەکانیا کارمەندێکی ئاسایش شەھید بوو بە ناوی کۆمیسەر/ تێبین جەمال عەزیز، پاشان تۆمەتبار دەستگیر دەکرێت و ڕووبەڕوی یاسا دەکرێتەوە . 

بەپێی پێشبینییەکانی بەرێوەبەرایەتی گشتی کەشناسی و بوومەلەرزەزانی ھەرێمی کوردستان ئەمڕۆ شەممە ئاسمان ساماڵ دەبێت و خێریی با ١٠ بۆ ٢٠ کیلۆمەتر لە سەعاتێکدا دەبێت و مەدای بینینیش ھەشت بۆ ١٠ کیلۆمەتر دەبێت.

ھەر بەپێی پێشبینییەکان سبەی یەک شەممە، ئاسمان ساماڵ دەبێت و پلەکانی گەرما بە یەک تا سێ  پلە بەرز دەبنەوە و خێرایی با ١٠ بۆ ٢٠ کیلۆمەتر لە سەعاتێکدا دەبێت و مەودای بینین ھەشت بۆ ١٠ کیلۆمەتر دەبێت.

بەرزترین پلەکانی گەرمای پێشبینیکراو بە پلەی سیلیزی بۆ سبەی یەک شەممە:

ھەولێر  : ٤١
سڵێمانی : ٣٩
دھۆک  : ٤٠
کەرکوک : ٤٣
ھەڵەبجە : ٤٠
سۆران  : ٣٦
راپەرین : ٣٨
گەرمیان : ٤٥

"جەواد حەیدەر" نوسەر و ڕۆژنامەنووس لە لێدوانێکدا بۆ کوردسات نیوز ڕایگەیاند، عوسمان ھەورامی جێپەنجەی لە ئەدەبی کوردیدا دیارە و ئەو دیدارەش بۆ یەکێک لە کەسایەتییەکانی ئەدەبی کوردی ڕێکخراوە.

"کاردۆ عوسمان ھەورامی" کوڕی عوسمان ھەورامیش ڕایگەیاند، عوسمان ھەورامی زمانناس و ژینگە دۆست بوو، کۆچی دوایی کەلێنی لە ئەدەبی کوردیدا دروستکردووە.

وتیشی، کارەکانی کۆنفرانسەکە بریتییە لە چۆنیەتی ڕێکارەکانی گۆڕانکاری لە یاساکان، نەک گۆڕینی تێکستی یاساکان.

د. ئاسۆ حەوێزی وتەبێژی وەزارەتی تەندروستی ھەرێمی کورتدستان رایگەیاند، یەکێک لە گومانلێکراوانی پەتای خوێنبەربوون کە گەنجێکی تەمەن ٢٧ ساڵە، خەڵکی گوندی گۆڕەزی ناحیەی خەلیفانە لە دەڤەری سۆران و پشتڕاستکردنەوەی وەکو توشبووی نەخۆشی پەتای خوێنبەربوون دوای گەیشتنی بە نەخۆشخانە و مانەوەی بۆ چارەسەریەکانی و کوشندەیی باری تەندروستی گیانی لەدەستدا و وەکو یەکەمین حالەتی مردن بە نەخۆشی پەتای خوێنبەربوون لە ھەرێمی کوردستان تۆمارکرا.

وتەبێژی وەزارەتی تەندروستی داوا لە ھاوڵاتیانی دەکات پابەندی ڕێنماییەکانی خۆپارێزی بن بۆ دووربوون لە توشبوون بە نەخۆشی پەتای خوێنبەربوون.

"دیندار زێباری" نوێنەری حکومەتی ھەرێم لە لیژنەی ھەماھەنگیکاری نیشتمانی عێراقی ڕایگەیاند، لە شەڕەکانی ڕزگارکردنەوەی ئەو ناوچانەی کەوتبوونە ژێر دەستی داعش، ھەزار و ٨٠٠ پێشمەرگە شەھیدبوون، ١٠٣ ھەزار و ٦٩ برینداربوون و ٤٧ پێشمەرگەش بێسەروشوێن بوون.

ڕاشیگەیاندووە، حکومەتی ھەرێم لە ھەوڵی بەردەوامدایە بۆ ڕزگارکردنی ڕفێنراون، تا ئێستاش ٣ ھەزار و ٥٥٢ ڕفێنراو ئازادکراون، کە ھەزار و ٢٠٧ ژن و ٣٣٩ پیاو و ھەزار و پەنجا کچ و ٩٥٦ کوڕن.

بە پێی ڕێککەوتنێکی نێوان ھەرێم و ئەڵمانیاش، زیاتر لە ھەزار ژنی ڕزگاربووی ئێزدی ڕەوانەی ئەڵمانیا کراون بۆ چارەسەرکردن.

شەرەف ئەحمەد سەرۆکی ئەندازیاران لە سایلۆی کەرکوک بە کوردسات نیوزی ڕاگەیاند، لە مانگی ڕابردووەوە کە وەرگرتنی گەنم دەستیپێکردووە، تا ئێستا بەردەوامە، جوتیارانی کەرکوکیش بە شێوەیەکی باش بەروبوومیان ڕادەستی سایلۆکان دەکەن و تا ئێستاش بڕێکی باش لە گەنم وەرگیراوە.

وتیشی، ئەمساڵ دابەشکردنی پارەی گەنم بە جوتیاران دواناخرێت و تا ئێستاش بە سێ قۆناغ ٣٤ ملیار دینار لەلایەن وەزارەتی بازرگانی عێراقەوە بۆ سایلۆی کەرکوک تەرخان کراوە.

بە پێی ڕێنماییەکانی وەزارەتی بازرگانی عێراق، بۆ ئەمساڵ ٨٥٠ ھەزار دینار دیاریکراوە لە بەرامبەر تۆنێک گەنم کە لە جوتیار وەردەگیرێت.