سەرچاوەیەك رایگەیاند، ئەمریكا لەگەڵ سوپای لوبنان بەشداری لە پرۆسەی چەكدانانی حزبوڵا دەكات بە ئامانجی گەڕاندنەوەی سەقامگیری بۆ ناوچەكە.

سەرچاوەیەكی باڵای حكومەتی لوبنان بە میدیاكانی راگەیاندووە، بەیروت رەزامەندی دەربڕیوە هەماهەنگی لەگەڵ سوپادا بكات و بەشداربێت لە پرۆسەی چەكدانانی حزبوڵادا و تەنانەت لە پلانەكەشدا بەشداردەبێت.

ئاماژەی بەوەشكردووە، ئەمریكا دەیەوێت سنورێك بۆ چەكی دەرەوەی دەسەڵاتی دەوڵەت دابنێت و فشارەكانی بۆ سەر حكومەتی لوبنان زیاتر كردووە و مەبەستیەتی رۆڵی هەبێت لە سەقامگیری ناوچەكەدا.

جۆزیف عۆن سەرۆكی لوبنان لە کۆبوونەوەی لەگەڵ عەلی لاریجانی ئەمنیداری ئەنجومەنی باڵای ئاسایشی نەتەوەیی ئێران رایگەیاند، "قبوڵی ناكەن وڵاتان دەستوەردان بكەن لە كاروباری وڵاتەكەی" و لاریجانیش وتویەتی، "دەستوەردان ناكەن لە لوبنان و تەنها دەیانەوێت وڵاتەكە ئارام بێت.

 

 

 

سەرچاوەیەکی ئاگادار لە وردەکارییەکان بڵاویکردەوە، سەرۆکی مۆساد جەختی لە سەر پێویستیی ناوبژیوانان کردووە کە بۆ حەماسی روون بکەنەوە، بڕیاری کابینەی حکومەتی ئیسرائیل بۆ داگیرکردنی غەززە، "جەنگی دەروونی نییە، بەڵکو هەنگاوێکی جدییە"، ئەگەر پێشکەوتن لە دانوستانەکان بۆ ئازادکردنی بارمتەکان نەبیندرێت.

دوو بەرپرسی ئیسرائیلی بە ئاژانسی رۆیتەرزیان راگەیاندووە، دەیڤید بارنیا سەرۆکی مۆساد سەردانی قەتەر دەکات بۆ دەستپێکردنەوەی دانوستانەکانی ئاگربەست لە کەرتی غەززە.

هەروەها کەناڵی 12ی ئیسرائیل بڵاویکردەوە، بارنیا لە سەردانەکەیدا لەگەڵ شێخ محەمەد بن عەبدولڕەحمان ئال سانی سەرۆک وەزیرانی قەتەر کۆبووەتەوە و گفتوگۆیان لەسەر "ڕێککەوتنی بارمتەکان" کردووە.

بەگوێرەی کەناڵ 12، سەردانەکەی بارنیا بۆ قەتەر لەکاتێکدایە هەوڵەکانی ئەمریکا، قەتەر، میسر و تورکیا بۆ گەیشتنە بە رێککەوتنێکی هەمەلایەنە، بۆ کۆتاییهێنان بە شەڕەکە لە بەرامبەر ئازادکردنی سەرجەم بارمتەکان کە لەلایەن بزووتنەوەی حەماسەوە دەست بەسەرن.

سوپای ئیسرائیل رۆژی چوارشەممە رایگەیاند، ئیال زامیر سەرۆک ئەرکانی سوپای ئیسرائیل هێڵکارییەکانی پلانی هێرشکردنە سەر کەرتی غەززەی پەسەند کردووە.

زامیر پێشتر رایگەیاندبوو، "بەپێی بڕیاری کابینەی حکومەت، دەچینە قۆناغێکی نوێ لە شەڕی غەززە". 

تونجەر باکرهان، هاوسەرۆکی گشتیی پارتی دیموکراتی گەلان (دەم پارتی)، رەخنەی توندی لە لێدوانەکانی ئەم دواییەی هاکان فیدان، وەزیری دەرەوەی تورکیا گرت و رایگەیاند، "هاکان فیدان پێی وایە کە چاوەکانی دابخات، هەموو شوێنێک دەبێتە شەو و کورد نامێنێت."

لێدوانەکانی باکرهان لە وەڵامی قسەکانی فیداندا دێت کە وتبووی: "یەپەگە لە سوریا رەوشەکە تێکدەدات، تێکەڵی سیستم نابێت و کەشە ئەرێنییەکە دەشێوێنێت."

باکرهان لەم بارەیەوە وتی: "هاکان فیدان پێی وایە بە وتنی 'کورد و مافەکانی بوونیان نییە' ئیتر بوونیان نامێنێت. بەڵام هاکان بەگ هەڵەیە. هیوادارین بە زووترین کات چاوەکانی بکاتەوە، راستییەکان ببینێت و زمانێک بەکاربهێنێت کە خزمەت بە چارەسەر بکات."

هاوسەرۆکی دەم پارتی پرسیاری ئەوەی کرد کە بۆچی تورکیا رێگری لە هەر هەوڵێکی نزیکبوونەوەی کورد و حکومەتی دیمەشق دەکات و وتی: "رێگری لە هەر نزیکبوونەوەیەکی کورد لەگەڵ دیمەشق دەکرێت. من پرسیار دەکەم، ئەگەر ئەمڕۆ بەڕێوەبەرایەتیی باکوور و رۆژهەڵاتی سوریا و حکومەتی دیمەشق لەنێو خۆیاندا رێک بکەون، ئایا تورکیا رێگرییان لێ دەکات؟ باشە بۆچی؟"

باکرهان بە شێوەیەکی وتیشی: "بەپێی زانیاری من، هاکان فیدان لە کابینەی حکومەتی سوریادا نییە، بەڵام هەموو کار و خەمی بەیانیان و ئێوارانی لەسەر سوریا و هەر دەستکەوتێکی ئەگەریی کوردە لەوێ. جیهان ئەمە دەبینێت و ئەمە دۆخێکی زۆر دڵتەزێنە."

ئەم لێدوانانە لە کاتێکدایە کە پرسی چارەسەرکردنی پرسی کورد لە تورکیا یەکێکە لە بابەتە گەرمەکانی رۆژ و کۆمیسیۆنێکیش لە پەرلەمان بە ناوی "کۆمیسیۆنی هاوپشتیی نیشتمانی، برایەتی و دیموکراسی" بۆ ئەو مەبەستە پێکهێنراوە و لە کارەکانی بەردەوامە.