مەلا کەریم شکور، ئەندامی لیژنەی ئاسایش و بەرگری لە ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق بە کوردسات نیوزی راگەیاند، بڕیارە رۆژی دووشەممە ١٤ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٢ پرۆسەی پشکنینی کێش بۆ ئەفسەرانی سەر بە وەزارەتی بەرگری عێراق دەستپێبکات و تاوەکو دوو ھەفتە بەردەوام دەبێت، ئەو ئەفسەرانەی کە کێشیان زۆرە دەخرێنە خولی تایبەت بە دابەزاندنی کێش و ئەگەر نەیانتوانی کێشیان دابەزێنن، خانەنشین دەکرێن.

وتیشی، ئەو بڕیارە ئەفسەرانی ھەردوو کۆلێژی سەربازی قەڵاچوالان لە سلێمانی و زاخۆ لە دھۆک دەگرێتەوە کە مەشق بە خوێندکاران دەکەن، ھەروەھا ئەفسەرانی فەرماندەیی ئەو دوو کۆلێژە کە سەر بە وەزارەتی بەرگریی عێراقن.

مەلا کەریم شکور راشیگەیاند، بۆ ئەوەی خولەکانی ئەو دوو کۆلێژە رانەگیرێن، ژمارەیەک ئەفسەری تر بە مەبەستی مەشقکردن بە خوێندکارانی خولە سەربازییەکان لە لایەن وەزارەتی بەرگرییەوە دەنێردرێن بۆ کۆلێژەکان، پشکنینەکەش خوێندکارەکان ناگرێتەوە، چونکە پێش وەرگرتنیان پشکنینی کێشیان بۆ کراوە.

رێکخراوی مافی مرۆڤی ھەنگاو بڵاویکردەوە، ھێزەکانی پاسەوانی سنوور بۆ دەستبەسەرداگرتنی کەلوپەلی کۆڵبەران و کاسبکاران چوونەتە سەر گوندی بێورانی سەر بە شاری سەردەشت، بەڵام خەڵکی گوندەکە بەرامبەریان وەستاون و ئەو ھێزانەش دەستڕێژی گوللەیان لە خەڵک کردووە و بەھۆیەوە کاسبکارێک بەناوی (ھێمن حەمزە) کە خێزاندارە و باوکی دوو منداڵە، گوللە بەر سنگی کەوتووە و بە سەختی بریندار بووە و دواتر گیانی لەدەستداوە.

ئاماژە بەوەشکراوە، گیان لەدەستدانی ئەو کاسبارەکە توڕەیی خەڵکی گوندی بێورانی لێکەوتووەتەوە و دەستیان بە خۆپیشاندان کردووە و رێگەی سەردەشتیان داخستووە و لەبەردەم قائیمقامیەت کۆبوونەتەوە، بەڵام بە تەقەی راستەوخۆی ھێزە ئەمنییەکان بڵاوەیان پێکراوە و دوو کەس کە یەکێکیان خوشکی ئەو کاسبکارەیە بریندار بوون.

لەکاتی بەڕێوەچوونی رێوڕەسمی بەخاکسپاردنی تەرمی ئەو کاسبکارە، خەڵکێکی زۆر بەشداریانکردووە و دروشمەکانی دژی حکومەتیان وتووەتەوە.

نەبەز عەبدولحەمید، قائیمقامی قەزای ناوەندیی ھەولێر، بە کوردسات نیوزی رایگەیاند، رووداوەکە سێ رۆژ پێش ئێستا روویداوە و ئەو مۆڵە سزای خۆی وەرگرتووە و داخراوە، چونکە گۆرانییەکی تایبەت بە سەرۆکی رژێمی بەعسی لەناوچوو لێداوە و لێکۆڵینەوەش لەگەڵ خاوەنی مۆڵەکە کراوە.

راشیگەیاند، خاوەنی مۆڵەکە عەرەب نییە، بەڵکو خەڵکی باکووری کوردستانە و دوای لێکۆڵینەوەش دەرکەوتووە، کە گۆرانیەکە لە یوتیوب لێدراوە و نەخوازراوانە چووەتە سەر ئەو گۆرانیە، کە پیاھەڵدانە بە سەدام حسێن.

ئەوە جاری یەکەم نییە، لە شاری ھەولێر گۆرانی تایبەت بە سەرۆکی رژێمی بەعسی لەناوچوو لێبدرێت، پێشتر و لە مانگی تەمووزی ساڵی ڕابردوو ھۆتێلێک بەھۆی لێدانی گۆرانیەکی تایبەت بە سەدام حسێن داخرا.

خۆپیشاندانەکانی شاری مھاباد کە تا بەرەبەیانی ئەمڕۆ بەردەوام بوو، لە دوای بەخاکسپاردنی ھاووڵاتییەکی شارەکەوە سەریھەڵدا، کە بەھۆی سەختی برینەکەیەوە دوێنی گیانی لەدەستدا. ھاوکات خەڵکی چەندین ناوچەی بۆکان بۆ پشتگیری لە خەڵکی مھاباد چوونە سەر شەقامەکان. 

بەپێی دوایین ئاماری ناوەندی مافی مرۆڤی ھرانا، لە خۆپیشاندانەکانی رۆژھەڵاتی کوردستان و ئێران ٣٢٨ کەس بە تەقەی ھێزە ئەمنییەکان کوژراون کە ٥٠یان منداڵ و کەسانی خوار تەمەن ١٨ ساڵن، ھاوکات ٣٨ ئەندامی ھێزە ئەمنییەکانیش لە گرژی و ئاڵۆزییەکاندا کوژراون. تائێستاش لە ١٣٧ شار و ١٣٦ زانکۆ خۆپیشاندان و گردبوونەوەی ناڕەزایی دژ بە حکومەتی ئێران ئەنجام دراوە.

زانا عەبدولڕەحمان قائیمقامی قەزای پێنجوێن بە کوردسات نیوزی راگەیاند، پێشتر وەرگرتنی نەوتیان بە نرخی ١٠٣ ھەزار دینار رەتکردەوە و داوایانکرد ئەو نرخە کەمبکرێتەوە، بەڵام پێیان راگەیەندراوە ئەو نرخە کەمناکرێتەوە.

زانا عەبدولڕەحمان راشیگەیاند، سەرەڕای گرانی نرخەکەی، بەڵام داوایانکردووە نەوتەکەیان بۆ دابینبکرێت و رەنگە ٢٠ رۆژی تر نەوتەکەیان پێبگات، بەڵام خەڵکی پێنجوێن سەرپشکن لە وەرگرتن یاخود وەرنەگرتنی نەوتەکە، وتیشی، پێویستی قەزاکە بە نەوت، دوو ملیۆن و ٦٠٠ ھەزار بۆ سێ ملیۆن لیتر نەوتە.

ھاوشێوەی پێنجوین، وەرگرتنی نەوت بە ١٠٣ ھەزار دینار لە قەزای سەیدسادقیش رەتکرایەوە، بەڵام بە وتەی دیاری رەفیق قائیمقامی قەزای سەیدسادق، بەھۆی ھاتنی وەرزی سەرماوە داوایان لە بەڕێوەبەرایەتی نەوت و کانزاکانی سلێمانی کردووە، نەوتەکەیان بۆ دابینبکات.

دیاری رەفیق بە کوردسات نیوزی راگەیاند، رەنگە ھەفتەی داھاتوو یان دواتر، نەوت بگاتە سەیدسادق و ٢٢ ھەزار فۆڕمی نەوتیان بۆ وەرگرتنی نەوت ھەیە.

شەوی رابردوو خەڵکی مەھاباد و بۆکان ھاتنە سەر شەقامەکان و درێژەیان بە ناڕەزاییەکاندا. خۆپیشاندانەکانی شاری مەھاباد کە تا بەرەبەیانی ئەمڕۆ بەردەوام بوو، لە دوای بەخاکسپاردنی ھاووڵاتییەکی شارەکە بەناوی (فایەق مام قادری) سەریھەڵدا، کە بەھۆی سەختی برینەکەیەوە رۆژی چوارشەممە گیانی لەدەستدا. ھاوکات خەڵکی چەندین ناوچەی بۆکان بۆ پشتگیری لە خەڵکی مھاباد چوونە سەر شەقامەکان.

بەپێی دوایین ئاماری رێکخراوی ھەنگاو بۆ مافی مرۆڤ، لەسەرەتای دەستپێکردنی خۆپیشاندانەکانەوە تا ئێستا، ٦٢ کەس لە شارە کوردییەکان گیانیان لەدەستداوە کە ٨یان ژنن و ١١یان مێردمنداڵن. ھەروەھا زیاتر لە ٤ ھەزار و ٢٠٠ کەسیش دەستبەسەرکراون کە ناسنامەی ھەزار و ١٥ کەسیان ئاشکرابووە و لەو ژمارەیەش ٨٣یان منداڵن و ١٣٥یان ژنن. 

بە پێی ئامارێکی رێکخراوی رۆژنامەنووسانی بێسنوریش، لەسەرەتای خۆپیشاندانەکانەوە، ٤٣ رۆژنامەنووس لە ئێران دەستگیرکراون ، ھێشتا ٣٤ رۆژنامەنووس کە ١٥یان ژنن، دەستبەسەرن و ئازاد نەکراون.

سۆزان مەنسور" ئەندامی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق لە فراکسیۆنی یەکێتی رایگەیاند، لە ٢٠٠٣ەوە خانەقین مافی خۆی لە بودجە وەرنەگرتووە و داوایکردووە لە پڕۆژە یاسای بودجەی ساڵی داھاتوو قەرەبووبکرێتەوە.

"سۆزان مەنسور" بە کوردسات نیوزی راگەیاند، خانەقین پێویستی بە پڕۆژەی تەندروستی و رێگەوبان و پەروەردە ھەیە، بەڵام لە ساڵی ٢٠٠٣ەوە لە بودجەی عێراق مافی خۆی وەرنەگرتووە، داواشیکردووە لە پڕۆژە یاسای نوێی بودجەدا خانەقین قەرەبووبکرێتەوە و ژمارەی دانیشتووانی ئێستای لەبەرچاو بگیرێت

".

نەسروڵا رەشنودی، لە وەڵامی پرسیاری کوردسات نیوزدا رایگەیاند، ئەو ھێرشەی کرایە سەر بەشار فایەق بە ھیچ شێوەیەک ئاڕاستەکراو نەبووە.

بەشار فایەق خوێندکارێکی خەڵکی بەردەڕەش چەند رۆژ پێش ئێستا لە شاری ئەھوازی ئێران لەلایەن چەند کەسێکەوە درایەبەر چەقۆ و دوای چەند رۆژ مانەوە لە نەخۆشخانە گیانی لەدەستدا، بەرەبەیانی رۆژی چوارشەممە تەرمەکەی گەیەنرایەوە ھەرێم و لە زێدی خۆی بەخاکسپێردرا

(شێخ حسێن حەمەسالح) نوێنەری دەزگای لوتکە بە کوردسات نیوزی ڕایگەیاند، تیمەکانی یۆنان تەرمی کۆچبەرێکی تریان لە نزیک کەناراوەکانی دوورگەی ئێڤیا دۆزیوەتەوە کە لە رەگەزی نێرە و تا ئێستا ناسنامەی دیار نییە.

ئاماژەی بەوەشکرد، رۆژی ٢ی ئەم مانگە یەختێک بە ٦٨ کۆچبەرەوە لە نزیک کەناراوەکانی دوورگەی ئێڤیا ژێرئاوکەوت کە تا ئێستا ١٢ کۆچبەریان رزگارکراون و ٢٧ تەرمیش دۆزراونەتەوە، چارەنوسی ٢٩ کۆچبەری تریش نادیارە.
ھەروەھا یەختەکە ٨ کوردی تێدابووە کە تا ئێستا دوانیان رزگارکراون و  تەرمی دوانیشیان دۆزراوەتەوە و چارەنوسی چوار کۆچبەریان نادیارە.

سەرکۆ ئازاد گەڵاڵی، ئەندامی پەرلەمانی کوردستان بە کوردسات نیوزی راگەیاند، پێدەچێت کۆبونەوەکەی پەرلەمان بکەوێتە رۆژی سێشەممەی ھەفتەی داھاتوو، تیایدا پڕۆژەیاسای پەروەردە و فێرکردن، دەنگی لەسەر دەدرێت و خوێندنەوە بۆ چەند پڕۆژەیاسایەکیش دەکرێت.

رۆژی ٩ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٢ بە دەنگی ٨٠ پەرلەمانتار ماوەی ئەم خولەی پەرلەمانی کوردستان تا ساڵی ٢٠٢٣ درێژکرایەوە، ئەوەش ناڕەزایی لێکەوتەوە و ئەندامانی فراکسیۆنی یەکگرتوو و پەرلەمانتارێکی گۆڕان دەستلەکارکێشانەوەیان ئاراستە سەرۆکایەتی پەرلەمان کرد و فراکسیۆنی کۆمەڵ و پێنج پەرلەمانتاری تریش بایکۆتی دانیشتنەکانیان کرد، پێدەچێت لە دانیشتنەکەی ھەفتەی داھاتووی پەرلەمان دەستلەکارکێشانەوەی ئەو پەرلەمانتارانە بخرێتە کارنامەی کاری کۆبوونەوەکە و دەنگی لەسەر بدرێت.

حاجی ئاكۆ حەسەن، بەڕێوەبەری ئەوقافی سلێمانی بە كوردسات نیوزی راگەیاند، لە مزگەوتی حاجی كەریم بێكراس لە گەڕەكی شەهیدانی ئازادی لە شاری سلێمانی دزێك چووەتە ناو مزگەوتەكە و ژمارەیەك قورئانی پیرۆزی دزیوە. وتیشی، نزیكەی دوو مانگ پێش ئێستاش هەمان دز لە هەمان مزگەوت ژمارەیەك قورئانی تری دزی و بە هەردووجارەكە نزیكەی 40 قورئانی دزیوە. وتیشی، بە وتەی مامۆستای مزگەوتەكە ژمارەیەك لەو قورئانە پیرۆزانەی دزراون بە زاخاوی ئاڵتوون چوارچێوەیان گیراوە. 

بەڕێوەبەری ئەوقافی سلێمانی ئاماژەی بۆ ئەوەشكرد، سكاڵایان تۆماركردووە و وێنە و ڤیدیۆی ئەو كەسەشیان رادەستی پۆلیس كردووە، لە ئێستادا هێزەكانی پۆلیسی سلێمانی رێكارە یاساییەكان جێبەجێ دەكەن.

سەبارەت بە رووداوی نقومبوونی بەلەمێکی کۆچبەران لە جەزائیر، کە خەڵکی رۆژئاوای تێدا بووە، "مەزڵوم عەبدی" وتی، ئەو رووداوە کارەساتە و ئیدارەی خۆبەڕێوەبەری داوادەکات ھەوڵی زیاتر بدرێت بۆ داھاتوویەکی باشتر بۆ دانیشتووانی ناوچەکە. 

وتیشی، ھەموو ھەوڵێکدەدەن بۆ رێگریکردن لە دووبارەبوونەوەی رووداوی لەو جۆرە و بەدواداچوون بۆ تۆڕەکانی بازرگانیکردن بە مرۆڤەوە.

"مەزڵوم کۆبانی" داواشی لەو سورییانە کرد کە گیریانخواردووە بگەڕێنەوە، بەڵێنیشیدا بە پێشکەشکردنی ھەموو ئاسانکاری و ھاوکارییەک بۆ گرەنتیکردنی گەڕانەوەیان. 

رێکخراوی مافی مرۆڤی ھەنگاو بڵاویکردەوە، خۆپیشاندانەکان لە شارەکانی سنە و تاران و مەریوان بەردەوامە و ژمارەیەکی زۆر لە ھێزی سەربە حکومەتی ئێران لە شاری سەقزەوە بەرەو مەریوان بەڕێکەوتوون. 

ھاوکات یەکێک لە بریندارەکانی شاری مەھاباد کە پیاوێکە و لە توندوتیژییەکاندا بریندارکرابوو، بەھۆی سەختی برینەکەیەوە گیانی لەدەستدا. ھەروەھا ژمارەیەکی زۆر لە ھاووڵاتیان لە شارە کوردییەکان دەستگیرکراون. 

لەلایەکی ترەوە، زیاتر لە ھەزار و ٢٠٠ لێپرسراو و پسپۆڕی بواری تەکنەلۆژیا پەیامێکیان ئاڕاستەی "ئیبراھیم رەئیسی" سەرۆک کۆماری ئێران کردووە، بۆ ھەڵگرتنی کۆت و بەندەکان لەسەر ھێڵەکانی ئینتەرنێت و ئازادکردنی چالاکوانانی بواری تەکنەلۆژیا، کە لەچەند ھەفتەی رابردوودا دەستگیرکراون. 

پەیامنێری کوردسات نیوز رایگەیاند، سەرۆک بافڵ جەلال تاڵەبانی لە بارەگای مەکتەبی سیاسی یەکێتی لە شاری ھەولێر لەگەڵ کونسوڵ و نوێنەری وڵاتان کۆبوویەوە.

وتیشی، لە کۆبوونەوەکەدا کە زیاتر لە سەعاتێکی خایاند تاوتوێی چەند پرسێکی "گرنگ"ی پەیوەست بە رەوشی ھەرێمی کوردستان و پەیوەندییەکانی یەکێتی و پارتی کرا.

پەیامنێری کوردسات نیوز راشیگەیاند، ھەروەھا لە کۆبوونەوەکەدا گفتوگۆکراوە لەبارەی نیگەرانییەکانی یەکێتی لە سیستمی حکومڕانی ھەرێم و پرسی دەستگیرکراوانی بادینان و ئازادی رادەربڕین لە ھەرێمی کوردستان. 

حزب و لایەنە سیاسییە کوردییەکانی شاری کەرکوک کۆبوونەوە و گفتوگۆیان لەبارەی رەوشی شارەکە و بڵاوکردنەوەی ھێزی ئەمنی لە شەقامەکان و تەعریب کرد.

دوای کۆبوونەوەکە رەوەند مەلا مەحموود لێپرسراوی مەڵبەندی دووی رێکخستنی کەرکوکی یەکێتی لە کۆنفڕانسێکی رۆژنامەوانیدا رایگەیاند، ھەموو کێشە و گرفتە سیاسی و ئەمنی و ئیداری و خزمەتگوزارییەکانی کەرکوک بە نوسراوێکی لایەنەکان ئاڕاستەی سەرۆک کۆمار و پارێزگاری کەرکوک و نەتەوە یەکگرتووەکان دەکەن.

وتیشی، شەوانە بەبێ بڕیاری دادوەر، لە کەرکوک پشکنین بۆ ماڵان دەکرێت و کاری ناڕەوادەکرێت، کە جێگەی قبوڵکردن نییە.