کوردستان
رێکخراوی ھەنگاو بۆ مافەکانی مرۆڤ بڵاویکردەوە، لە شارەکانی مەھاباد، بۆکان، سنە، سەقز، مەریوان، بانە، دیواندەرە، جوانڕۆ، شنۆ و دێولان بازاڕیان و کاسبکاران لە مانگرتنی گشتیدان.
ھەروەھا مانگرتنەکە خوێندکارانی زانکۆی رازی لە کرماشان و شەش زانکۆی شاری سنەی گرتووەتەوە و چوونە پۆلیان بایکۆتکردووە.
ئەو مانگرتنەش لە درێژەی خۆپیشاندان و ناڕەزاییەکانە لە شارەکانی ئێران و رۆژھەڵاتی کوردستان، دژی گیانلەدەستدانی ژینا ئەمینی.
بە پێی ئاماری ڕێکخراوی مافی مرۆڤی ھەنگاو، لە ماوەی ٥٠ ڕۆژی خۆپیشاندانەکاندا لە ٣٨ شاری کوردستان، ٦١ ھاووڵاتی کوژراون.
د. لەتیف رەشید سەرۆک کۆماری عێراق، لەگەڵ مەسعود بارزانی سەرۆکی پارتی دیموکراتی کوردستان لە کۆبوونەوەدایە و رەوشی سیاسی عێراق و ھەرێمی کوردستان تاوتوێ دەکەن.
پێش نیوەڕی ئەمڕۆ، د. لەتیف رەشید سەرۆک کۆماری عێراق بە سەردانێک گەیشتە ھەولێر و لە لایەن سەرۆکی ھەرێمی کوردستانەوە پێشوازی لێکرا و دواتریش لە سەرۆکایەتیی ھەرێم لەگەڵ نێچیرڤان بارزانی سەرۆکی ھەرێمی کوردستان کۆبووەوە، ئێستاش لە پیرمام لەگەڵ مەسعود بارزانی سەرۆکی پارتی دیموکراتی کوردستان لە کۆبوونەوەدایە.
بڕیاروایە ھەر ئەمڕۆ سەرۆک کۆماری عێراق لە چوارچێوەی سەردانەکەی بۆ ھەولێر، لەگەڵ سەرۆکی حکومەت و جێگری سەرۆکی حکومەت و سەرۆکی پەرلەمانی کوردستان کۆببێتەوە و دواین پێشھاتەکانی رەوشی سیاسی عێراق و ھەرێمی کوردستان تاوتوێ بکەن.
لە کۆبوونەوەی ئەمڕۆی پەرلەمان کە یەکەم کۆبوونەوەیە لە دوای درێژکردنەوەی تەمەنی خۆی، بە زۆرینەی دەنگی ئامادەبووان دەنگی لەسەر پڕۆژەیاسای پەروەردە و فێرکاری لە ھەرێمی کوردستان-عێراق دا، خوێندنەوەی یەکەمیش بۆ پڕۆژە یاسای بەرکارکردن و ھەمواری پیادەکردنی یاسای کەرەنتینی کشتوکاڵی عێراقی ھەموارکراو کرا.
لە درێژەی کۆبوونەوەکەشدا خوێندنەوەی دووەم بۆ پێشنیازەیاسای پاراستنی ئاژەڵان لە ھەرێمی کوردستان-عێراق و پێشنیازەیاسای بەرکارکردنی یاسای فیدڕاڵیی واژۆی ئەلیکترۆنی و مامەڵە ئەلیکتڕۆنییەکان و پڕۆژەیاسای ھەمواری پیادەکردنی یاسای بەڕێوەبەردنی ئەوقاف و پڕۆژەیاسای ھەمواری یەکەمی یاسای ئەنجومەنی شورای ھەرێمی کوردستان-عێراق، دەکرێت.
بەڕێوەبەرایەتی پۆلیسی پارێزگای سلێمانی لە ڕاگەیەنراوێکدا رایانگەیاندووە ، پاش ئەوەی گرتە فیدۆیەک لە تۆڕە کۆمەڵایەتیەکان بڵاوبویەوە کە مامۆستایەکی ئاینی باس لە دزینی قورئانی مزگەوتەکەی دەکات لە شاری سلێمانی بەڕێوەبەری پۆلیس بەشی پۆلیسی نەھێشتنی تاوانی ڕاسپارد بۆ دۆزینەوەو دەستگیرکردنی تۆمەتبار ، سەرەنجام توانرا لەلایەن نوسینگەی نەھێشتنی تاوانی ڕۆژھەڵاتەوە تۆمەتبار بدۆزرێتەوەو دەستگیر بکرێت .
ئاماژەیان بەوەشکرد ، تۆمەتبار ٥٧ قورئانی لە مزگەوتی حاجی کەریم بێکراس بە سێ جار دزیوە، دواینجاریان لەمانگی ٧ / ٢٠٢٢ بوە کە دە قورئانی دزیوە کە بەزاخاوی ئاڵتون نوسرابون. لەئێستاشدا تۆمەتبار ( ا. ع. ن ) لەدایکبوی ١٩٩٩ بەبڕیاری دادوەر ڕاگیراوەو لێکۆڵینەوە لەگەڵیدا بەردەوامە.
پەیامنێری كوردسات نیوز رایگەیاند، بە دووجار لە رێگەی درۆنەوە چوارجار بنكە و بارەگاكانی حزبی دیموكراتی كوردستانی ئێران لە شاری كۆیەی سەربە پارێزگای هەولێر بۆردومانكران.
وەزارەتی تەندروستی هەرێمیش رایگەیاند، تائێستا هەشت بریندار و یەك كەس دوای گیان لەدەستدانی گەیەنراونەتە نەخۆشخانە.
هاوكات، پەیامنێری كوردسات نیوز رایگەیاند، بە چوار مووشەك بارەگاكانی كۆمەڵەی زەحمەتكێشانی كوردستانی ئێران و كۆمەڵەی شۆڕشگێڕی زەحمەتكێشانی كوردستانی ئێران لە زڕگوێز بۆردومانكران.
د. لەتیف رەشید سەرۆک کۆماری عێراق بۆ یادی ٢٣٨ ساڵەی بنیاتنانی سلێمانی پەیامێکی بڵاوکردەوە و رایگەیاندووە، سلێمانی مەڵبەندی پێگەیاندنی کەڵەپیاوان و شۆڕشگێڕان بووە و مێژوویەکی درەوشاوەی لە خزمەتکردن بە زانست و ئەدەب و فەرھەنگ تۆمارکردووە و ھەمیشە ھەڵگری مەشخەڵی بزاوتی رۆشنبیری و مەعریفی و رەسەنایەتی بووە.
راشیگەیاندووە، سلێمانی شارێکە ھەرگیز جەور و ستەمی قبوڵ نەکردووە و پیشەنگی خەبات بووە و رۆڵەکانی لە شۆڕش و راپەڕین و بزوتنەوەی کوردایەتیدا ھەمیشە گیانلەسەر دەستبوون.
بەپێی ئەو کارنامەیەی پەرلەمانی کوردستان بڵاویکردووەتەوە، کۆبوونەوەکە سەعات ١٠ی بەیانی دەستپێدەکات و سێ تەوەر لەخۆدەگرێت.
لە تەوەری یەکەمدا، خوێندنەوەی یەکەم بۆ پڕۆژەیاسای بەرکارکردن و ھەمواری پیادەکردنی یاسای کەرەنتینی کشتوکاڵیی عێراقی ھەموارکراو لە ھەرێمی کوردستان-عێراق دەکرێت.
لە تەوەری دووەمدا، دەنگ لەسەر پڕۆژەیاسای پەروەردە و فێرکاری لە ھەرێمی کوردستان-عێراق دەدرێت.
تەوەری سێیەمیش بریتییە لە ئەنجامدانی خوێندنەوەی دووەم بۆ پێشنیازەیاسای پاراستنی ئاژەڵان لە ھەرێمی کوردستان-عێراق و پێشنیازەیاسای بەرکارکردنی یاسای فیدڕاڵیی واژۆی ئەلیکترۆنی و مامەڵە ئەلیکتڕۆنییەکان و پڕۆژەیاسای ھەمواری پیادەکردنی یاسای بەڕێوەبەردنی ئەوقاف و پڕۆژەیاسای ھەمواری یەکەمی یاسای ئەنجومەنی شورای ھەرێمی کوردستان-عێراق.
ڕێکخراوی مافی مرۆڤی ھەنگاو رایگەیاند، ھێزە ئەمنییەکانی ئێران لە قەڵای حەسەنخانی تاران، ھێرشیانکردووەتە سەر چەند لاوێک کە سەرقاڵی نووسینی دروشم دژی حکومەت بوون و لەو ھێرشەدا ھاوڵاتییەکی کوردی خەڵکی شاری تیکاب بە ناوی (سامان ڕەحمانی) دەستگیرکرا و لەکاتی دەستگیرکردنیدا لەسەری درا و کوژرا.
راشیگەیاند، دوو ھاوڕێی ناوبراو کە لەگەڵیدا بوون توانیوانە لە دەستی ھێزە ئەمنییەکان ھەڵبێن.
بەپێی ئاماری ڕێکخراوی مافی مرۆڤی ھەنگاو، لە ماوەی ٥٠ ڕۆژی خۆپیشاندانەکاندا لە ٣٨ شاری کوردستان، ٦١ ھاووڵاتی کوژراون.
"رەنج پشدەری" رۆژنامەنووس بە کوردسات نیوزی راگەیاند، درەنگاری شەوی رابردوو یەختێکی کۆچبەران بە ٦٣ سەرنشینەوە پەکی کەوت و پڕبوو لە ئاو و کۆچبەران داوای بەھاناوەچوونیان کرد، دوای دوو سەعات شوێنەکەیان دۆزرایەوە و پۆلیسی یۆنان بەھانایانەوە چوون و رزگارکران.
وتیشی، ئەو کۆچبەرانە کە ژمارەیان ٦٣ کەس بووە خەڵکی سلێمانی و قەڵادزێیان تێدایە و ژمارەیەکیشیان ژن و منداڵن، لەئێستاشدا رێکخراوی نەتەوە یەکگرتووەکان کۆچبەرەکانی بەرەو دوورگەی کۆسیان بردووە و پشکنینیان بۆ دەکرێت و لەو دوورگەیە دەمێننەوە.
لە ماوەی رابردووشدا، یەختێکی تر بە ٧٠ کۆچبەرەوە لە نزیک دوورگەکانی یۆنان نقومبوو، کە تەنھا ١٢ کۆچبەر رزگارکران و تەرمی ٢٨ی تری دۆزرایەوە و کوردیان تێدا بوو.
تاریق حەیدەری قائیمقامی کۆیە بە کوردسات نیوزی راگەیاند، سەعات ٨:٤٩ خولەکی بەیانی ئەمڕۆ لە رێگەی درۆن و مووشەکەوە پێنج جار بارەگاکانی حزبی دیموکراتی کوردستانی ئێران لە شاری کۆیە بۆردومانکران، بەھۆیەوە پێشمەرگەیەکی کۆمەڵە بە ناوی (رێبوار عەبدی) گیانی لەدەستدا و شەش پێشمەرگەی تریش بریندار بوون.
راشیگەیاند، ھاووڵاتییەکی کۆیە کە نەخۆشی دڵی ھەبوو، بەھۆی دەنگی بەرزی بۆردومانەکە و ترس و دڵەڕاوکێ وە گیانی لەدەستداوە.
ھەروەھا حزبی دیموکراتی کوردستانی ئێران رایگەیاند، سوپای پاسدارانی ئێران لە شاری شنۆ و پیرانشارەوە تۆپبارانی ناوچەکانی بەربزێن و ناوڕووبارنی لە سنوری برادۆست کرد.
پەیامنێری کوردسات نیوزیش رایگەیاند، ئێران بە درۆن بارەگاکانی کۆمەڵەی زەحمەتکێشانی کوردستانی ئێرانی لە ناوچەی زڕگوێزی سەربە پارێزگای سلێمانی بۆردومانکرد.
لەبارەی بۆردومانەکان، وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئێران رایگەیاند، پێشتر ھۆشدارییان بە بەرپرسانی ھەرێمی کوردستانداوە کە رووبەرووی ھەر ھەڕەشەیەک دەبنەوە کە دژی ئاسایشی ئێران بێت.
نێردەی نەتەوە یەکگرتووەکان لە عێراق (یونامی) راگەیەندراوێکی لەبارەی ھێرشەکانی ئەمڕۆی ئێران بۆ سەر ھەرێمی کوردستان بڵاوکردەوە و رایگەیاند، ھێرشە موشەکی و درۆنییەکانی ئێران ئیدانە دەکەن کە پێشێلکردنی سەروەری عێراقە.
ئاماژەی بەوەشکردووە، نابێت عێراق بۆ یەکلاکردنەوەی کێشەکان بەکاربھێنرێت و پێویستە ئێران رێز لە سەروەری و یەکپارچەیی خاکی عێراق بگرێت.
ھەروەھا یونامی جەختیشیکردووەتەوە، گفتوگۆ لەنێوان عێراق و ئێران لەبارەی پرسە ئەمنییە دوولایەنەکان تاکە رێگەی بەرەوپێشچوونە.
نوسینگەی یاریدەدەری سەرۆکی زانکۆی سلێمانی بۆ کاروباری خوێندکاران لە روونکردنەوەیەکدا ئاماژەی بەوەکردووە، لە کۆبوونەوەیەکی نائاسایی ئەنجومەنی زانکۆی سلێمانیدا پشتیوانی داواکارییە ڕەواکانی خویندکاران کراوە بە تایبەتی پێدانی دەرماڵە و پشتیوانی دارایی بۆیان.
راشیگەیاندووە، لەبەر پاراستنی خوێندکاران و ئاسایش و ئارامی زانکۆی سلێمانی و دروستنەبوونی ئاستەنگی ھاتووچۆ، لە کۆبوونەوەکەدا بە کۆی دەنگ بڕیاردرا بە ڕاگرتنی خوێندنی خوێندکاران لە سەرجەم کۆلێژەکان لە رۆژی سێشەممە و رۆژانی دواتر.
وەزارەتی شارەوانی و گەشتوگوزاری ھەرێم رایگەیاندووە، لەئێستاوە تا ٢١ی مانگی داھاتوو ئەو ھاوبەشانەی ئاو لەسەرتاسەری ھەرێمی کوردستان، کە پێوەری ئاویان نەبەستووە بیبەستن، سوودمەنددەبن لە داشکاندنی کرێی ئەو مانگانەی لەسەریانە کە پێشتر ٨٠ ھەزار دیناربوو، بەڵام ئێستا بۆ ٢٠ ھەزار دینار بۆ ناوەوەی شارەکان و ١٠ ھەزار دیناریش بۆ دەرەوەی شارەکان کەمکراوەتەوە.
راشیگەیاندووە، بە پێچەوانەشەوە ئەگەر ئەو ھاوبەشانە پابەندنەبن، لە دوای ئەو وادەیەوە ٨٠ ھەزار دیناری مانگانەیان بۆ ئەژماردەکرێت.
ئێمە زیاتر لە ساڵێکە بەردەوام، لە ڕێگەی ڕێکارە پەرلەمانییەکان ھاوار دەکەین کە دەستێک لە ناو حکومەتی ھەرێم بە ئەنقەست شاری سلێمانی و دەوروبەری دەخنکێنێت!
مانگانە حکومەتی ھەرێم نزیکە (٢٨٠) ملیار دەنێرێت بۆ سلێمانی لە پارەی نەوت، کە ئەم بڕە تەنانەت ناکاتە (٢٥٪) کۆی داھاتی نەوتیش؛ بەمەرجێک تەنھا بە ڕەقەمەکانی خۆیان داھاتی نەوت زیاترە لە ملیارێک دۆلار مانگانە.
خەرجییەکانی سلێمانیش لە بەرامبەردا نزیکەی (٣٦٥) ملیار تەنھا بۆ مووچە پێویستە؛ لەکاتێکدا زیاتر لە ١٢ ملیار دیناریش خەرجی وانەبێژان و دەرماڵە و ھاندانی کەرتی تایبەت و چەند خەرجییەکەی دیکەن؛ سەرباری نەخۆشخانەی ھیوا (کە دواتر بە جیا باسی لیوە دەکەین) و خۆڵ و خاشاک و خەرجی دامودەزگاکانی دەوڵەوت؛ لەگەڵ بڕینی ٪١٥ بە شێوەی مەقاێە بۆ خەرجییە سیادییەکان!
ئێستا سلێمانی بە گەمارۆیەکی ناشەریفانە و بڕینی داھاتەکەی تیرۆر دەکرێت؛ تەواوی پڕۆژەکانی ئەم ناوچەیە وەستاون؛ نەخۆشخانەکانی بێ درەرمان و فەرمانبەرانی گیرفان بەتاڵ دەکرێن؛ ئەوەی دەکرێت تەنھا و تەنھا گەمارۆدان و خنکاندنی سلێمانییە و ھیچی تر؛ دڵنیابن ئێمەش بەردەوام دەبین!
خاک و خەڵکی سلێمانی لەوە گەورەترن، حکومەت بەو شێوەیە ھەوڵی خنکاندنی بدات!
کاروان گەزنەیی
ئەندامی پەرلەمانی کوردستان
رۆژی سێشەممە پەرلەمانی کوردستان کۆدەبێتەوە و بەپێی کارنامەی کۆبوونەوەکە، پەرلەمان خوێندنەوەی یەکەم بۆ پڕۆژە یاسای بەرکارکردن و ھەمواری پیادەکردنی یاسای کەرەنتینی کشتوکاڵی دەکات و دەنگ لەسەر پڕۆژەیاسای پەروەردە و فێرکاری دەدات.
ھاوکات خوێندنەوەی دووەم بۆ پێشنیازە یاساکانی پاراستنی ئاژەڵان و بەرکارکردنی یاسای فیدڕاڵیی، ئیمزای ئەلیکترۆنی و مامەڵە ئەلکترۆنییەکانییەکان دەکات، ھەروەھا خوێندنەوەی دووەم بۆ پڕۆژە یاسای ھەمواری پیادەکردنی یاسای بەڕێوەبەردنی ئەوقاف و ھەمواری یەکەمی یاسای ئەنجومەنی شورای ھەرێمی کوردستان دەکرێت.