کوردستان

لە بارەگای مەکتەبی سیاسی یەکێتیی نیشتمانیی کورستان لە ھەولێر کۆبونەوەیەک لەسەر رەوشی ناوچە کوردستانیەکان بە بەشداری قوباد تاڵەبانی بەڕێوەچوو. لە کۆبونەوەکەدا ئەو بنەمایانەی کە لە دیداری یەکێتیدا وەک سیاسەت و دونیابینی بڕیاری لە سەردرابوو، تاوتوێکران و کران بە نەخشە ڕێگای داھاتووی ژیانی حزبی، ھەروەک ھەنگاوەکانی داھاتووی سەرکردایەتی کوردستان دوای پێکھێنانی حکومەتی نوێی عێراق خرانەڕوو.

 لە بەشێکی تری کۆبونەوەکەدا "قوباد تاڵەبانی" لێپرسراوی مەکتەبی سکرتاریەتی سەرۆک"مام جەلال"رەوشی سیاسی دوای پێکھێنانی حکومەتی نوێی عێراق و گرفت و ئاستەنگ و دەرفەتەکانی ڕوونکردەوە، ھاوکات کارنامەی کابینەکەی"سودانی" لەسەر ئەو بابەتە بە گرنگ دانا و بە پێویستی زانی پشتیوانی ھەنگاوەکانی بکرێت بە ئاراستەی جێبەجێ کردنی ئەو خاڵانەی تایبەتن بە کەرکوک و ناوچە کوردستانیەکانی تر.


 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە

دوای ئەوەی لەچەند مانگی ڕابردوو بەڕیارێکی وەزارەتی تەندروستی عێراق نوسینی کوردی لەسەر مۆڵەتەکانی تەندروستی لە پارێزگای کەرکوک لابرا و تەنیا نوسینی عەرەبی ھێڵدرایەوە، بەڵام دوای گوشاری ھێزە کوردییەکان و پەرلەمانتارانی فراکسیۆنی یەکێتی لەسەر ئەو پرسە، بە بڕیارێکی وەزارەتی تەندروستی عێراق نوسینی زمانی کوردی بۆ سەر مۆڵەتەکان گەڕێنرایەوە.

لە بڕیارەکەی وەزارەتی تەندروستیدا ئاماژە بۆ ئەوەکراوە، دەبێت ھەردوو زمانی عەرەبی و کوردی بنوسرێن بەپێی ناوەڕۆکی دەستوری عێراق و بەپێی یاسای زمانە رەسمییەکان لە عێراق.

لەوبارەیەشەوە "عەلی جەمیل زەنگەنە"بەڕێوەبەری ھۆبەی چاودێری تەندروستی لە کەرکوک بە کوردسات نیوزی ڕاگەیاند، بڕیارە لە رۆژی پێنجشەممەوە دەست بکرێتەوە بە جێبەجێکردنی بڕیارەکە و گەڕانەوەی زمانی کوردیی بۆ مۆڵەتەکان لە کەرکوک.

 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە

بەڕێوەبەرایەتی پۆلیسی پارێزگای سلێمانی ڕایگەیاند، دوای ئەوەی فەرمانێکی گرتنی تۆمەتبارێک لە بەڕێوەبەرایەتی پۆلیسی پارێزگای بابلەوە گەیشتە پۆلیسی پارێزگای سلێمانی کە تۆمەتبارێک ئامۆزایەکی کوشتووە و ھەڵاتووە، دوای لێکۆلینەوە تۆمەتبارەکە دۆزرایەوە و لەلایەن بەشی پۆلیسی نەھێشتنی تاوانەوە دەستگیرکرا و دوای تەواوکردنی ڕێکارەیاساییەکان ڕەوانەی پارێزگای بابل دەکرێتەوە.

ئاماژەی بەوەشکردوە، لەچالاکییەکی تردا لەلایەن بنکەی پۆلیسی سیتەکەوە تۆمەتبارێکی تر دەستگیرکراوە کە فەرمانی گرتنی ھەبووە لە بنکەی پۆلیسی چەرموو سەر بە بەشی پۆلیسی چەمچەماڵ، ئەوەش خراوەتەڕوو، ھەردوو تۆمەتبارەکە فەرمانی گرتنیان ھەبووە بەپێی ماددەی ٤٠٦ لە یاسای سزادانی عێراقی.

 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە

وەزارەتی سامانە سروشتییەکانی ھەرێم لە روونکردنەوەیەکدا ئاماژەی بۆ ئەوەکردوە، ھیچ مۆڵەتێکی بۆ دانانی سیستەمی گەرمکەرەوەی غازی ماڵان و کارگەکان و شوێنە تایبەتەکان بە ھیچ کۆمپانیایەک نەداوە، کە بەدەربێت لە رێنمایی ژمارە یەکی ساڵی ٢٠٢٠ وەزارەتی ناوخۆ.

راشیگەیاندوە، ھەر مۆڵەتێکیش لە ھەر شوێنێکەوە درابێت، بە بێ ئاگاداری وەزارەتی سامانە سروشتییەکان بووە، داوا لە ھاووڵاتیان و کۆمپانیاکانیش دەکات خۆیان لە بەکارھێنانی سیستەمی غاز بەدوور بگرن تا لە ڕێگای لیژنە تایبەتەکانەوە کاری پێویست ئەنجام دەدرێت بۆ دڵنیابوون لە سەلامەتی بەکارھێنان.


بەردەوامبە لە خوێندنەوە

رێکخراوی ھەنگاو بۆ مافی مرۆڤ رایگەیاند، حەمید نیکخا ھونەرمەندی خەڵکی شاری مەریوان لە رۆژی شەممەوە لەلایەن ھێزە ئەمنییەکانی ئێرانەوە ڕفێندراوە و تائێستا چارەنووسی نادیارە، ئاماژەی بەوەشکردوە، سەعدی شاھرۆخی فەر خەڵکی شاری بۆکان دوای ئەوەی لەلایەن ھێزە ئەمنییەکانی ئێرانەوە کوژرا، تائێستا تەرمەکەی نادیارە و ڕادەستی خانەوادەکەی نەکراوەتەوە و داوای بارمتەی دوو ملیار تمەنیان لێدەکەن لەگەڵ ئەوەی بەڵێن بدەن بە شێوەیەکی نھێنی بەخاکی بسپێرن.

رێکخراوی ھەنگاو راشیگەیاندوە، لەماوەی یەک ھەفتەدا لە شارەکانی رۆژھەڵاتی کوردستان ٤٢ ھاووڵاتی کورد لەلایەن ھێزەکانی ئێرانەوە کوژراون و زیاتر لە ھەزار و ٢٠٠ کەسیش برینداربوون، ٩٥%ی حاڵەتەکانیش بە تەقەی راستەوخۆی ھێزەکانی ئێران بووە.

بەپێی ئەو ئامارە، زۆرترین کوژراو لە شاری بۆکان بووە کە ١٢ کەس بوون، لە جوانرۆ حەوت کەس و لە سنە حەوت و لە مھاباد و پیرانشاریش لە ھەریەکیان چوار کەس کوژراون، لە کامیارانیش دوو کەس و لە سەقز دوو کەس و لە دیواندەرە دوو کەس و لە ھەرسەک و دێولان و بانەش لە ھەر شارێکیان یەک کەس کوژراون.

 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە

وەزارەتی کارەبای ھەرێمی کوردستان رایگەیاند، ھەوڵدراوە بە باشترین سیستەم سێکتەری کارەبا بەرەوپێش ببرێت، یەکێک لەو سیستەمانەی زۆرترین کاری پێدەکرێت و سەرکەووتو بوو سیستەمی پێوەری زیرەکە.

ئاماژەی بۆ ئەوەشکردوە، لە ئێستا بەستنی پێوەری زیرەک بۆ ھاوبەشانی لە قۆناغی کۆتایی دایە و زیاتر لە ملیۆنێک و ٣٢٠ ھەزار پێوەر بەستراوە و تەواوی ئەو گرفت و کێشانەش کە لە سەرەتای پڕۆژەکەوە بۆ ھاوبەشان دروست بوو چارەسەرکراون .

جەخت لەوەشکراوەتەوە، ئەو سیستمە بە ھیچ شێوەیەک خوێندنەوەی ھەڵەی تێدانییە و سەرپێچی و زیاد بەکارھێنانی کارەباش ڕاستەوخۆ ئەو سیستەمە قبوڵی ناکات، ئەوەش وایکردووە ھاوبەشانی کارەبا سوودمەندی یەکەم بن تێیدا.



بەردەوامبە لە خوێندنەوە

"شۆڕش ئیسماعیل"وتەبێژی پۆلیسی راپەڕین بە کوردسات نیوزی راگەیاند، ئێوارەی چوارشەممە تەرمی ژنێک لەلایەن پۆلیسی راپەڕینەوە لەژێر گڵ دەرھێندراوەتەوە کە سوتێنراوە و ژێر گڵ خراوە.

وتیشی، بەھۆی زۆری سوتاویەکەی تەرمەکە نەناسراوەتەوە و رەوانەی پزیشکی دادی سلێمانی کراوە ، لێکۆڵینەوە دەستیپێکردووە، بەڵام تائیستا ھیچ کەسێک لەسەر ئەو روداوە دەستگیر نەکراوە.

 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە

دەقی راگەیەندراوەکە:

دوای لادانی زمانی کوردی لە بەڕێوەبەرایەتی تەندروستی کەرکوک، ئێمە وەک دەستەی گشتی ناوچە کوردستانییەکانی دەرەوەی ئیدارەی ھەرێم دەستبەجێ تەواوی فڕاکسیۆنە کوردستانییەکانمان لە بەغدا لەگەڵ ھەموو ئەو لایەنانەی کە پەیوەندیان ھەیە بەم کارە نادەستوورییە ئاگادارکردەوە، خۆشبەختانە دوای ھەوڵ و کۆششی فڕاکسیۆنە کوردییەکان و بەدەنگەوەھاتنی حکومەتی نوێی عێراق، وەزارەتی تەندروستی بڕیاریدا زمانی کوردی بگەڕێنێتەوە سەر نووسراوە فەرمییەکان، وەک ئەوەی لە مادەی چواری دەستووردا ئاماژەی پێ کراوە.

وەک دەستەی گشتی ناوچە کوردستانییەکانی دەرەوەی ئیدارەی ھەرێم، پێمان وایە لە ھەر کات و شوێنێک دوور لە موزایەدە، گیانی بەرزی نیشتیمانی زاڵ بووبێت لەو شوێنەدا گەلەکەمان لە بەدیھاتنی ئاواتەکانی نزیک بۆتەوە، ئەم ھەوڵەش دەرئەنجامی خەباتی پێکەوەییمانە، بەھیواین بۆ داھاتووش بەری خەباتی ھاوبەشی کۆی فراکسیۆنەکانمان لە بەغداد دواخاڵەکانی کارنامەی بریار لێ دراوی بەڕێز سودانی بەدیبھێنێت.

لە لایەکی ترەوە ئەم ڕاستکردنەوەیە وەک دەستپێکێکی باش دەبینین بۆ چارەسەرکردنی گرفتەکانی تر و جێبەجێکردنی تەواوی کارنامەکەی سەرۆک وەزیران بەڕێز محمد شیاع سوودانی و بە پێویستیشی ئەزانین سوپاسی وەزارەتی تەندروستی عێراقیش بکەین کە دەستووریان کرد بە بنەما بۆ چارەسەرکردنی کێشەکان.

بەردەوامبە لە خوێندنەوە
وتیشی، پێوستیان بە ٧٠٠ سەعات دەنگی تۆمارکراو ھەیە تاوەکو بخرێتە ناو سیستمی دەنگی گوگڵەوە، لەئێستاشدا زمانی کوردی ھەنگاوێکی مێژوویی ناوە لەسەر ئاستی جیھان.

 

لە مانگی ٥ی ئەمساڵ کۆمپانیای گووگڵ بە فەرمی بڕیاریدا بە زیادکردنی ٢٤ زمانی دیکە بۆ بەشی وەرگێڕەکەی و یەکێک لەو زمانانە کوردی سۆرانی بوو، بەمەش ژمارەی ئەو زمانانەی کە وەرگێڕی گووگڵ پشتیوانییان دەکات دەبێتە ١٣٣ زمان.

وەرگێڕی گووگڵ، وەڕگێڕێکی خۆکردی بەخۆڕایی فرە زمانە و بەشێوەی ڕێنووس و گوفتار و وێنە لەگەڵ وەڕگێڕانی ڕاستەوخۆی ھەریەکە لە  پێگە ئەلیکترۆنییەکان و ڤیدیۆ ڕاستەوخۆکان.

 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە

مەسرور بارزانی سەرۆکی حکومەتی ھەرێمی کوردستان رایگەیاند، ھەموو جۆرێک لە کارکردن بە سیستمی غازە رادەگیرێت و نابێت بە ھیچ جۆرێک بەکاربھێندرێت، راشیگەیاند، پێویستە تەواوی لایەنەکان بەدواداچوون و لێکۆڵینەوەی ورد بکەن.

ئەو بڕیارەی حکومەتی ھەرێمی کوردستان لە کاتێکدایە، رۆژی پێنجشەممە سیستمی غازی ماڵێک لە گەڕەکی کازیووەی شاری سلێمانی تەقییەوە و بەھۆیەوە ١٥ کەس گیانیان لەدەستدا، ھەروەھا شەوی رابردووش تانکییەکی غاز لە شاری دھۆک تەقییەوە و تائێستا چوار کەس گیانیان لەدەستداوە.

 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە

شەوی رابردوو تانکی غازی فڕنێک لە گەڕەکی گرێ باسێ شاری دھۆک تەقییەوە، ئەو باڵەخانەیەی تانکییە غازەکەی تێدا تەقیووەتەوە، قاتەکانی سەرەوەی بەشە ناوخۆیین و ئەو تانکییەشی تەقیووەتەوە لەسەر بانی بەشە ناوخۆییەکان بووە و چەند رۆژێک بووە خوێندکارانی بەشە ناوخۆییەکە ھەستیان بە بۆنی غاز کردووە.

پەیامنێری کوردسات نیوز رایگەیاند، بەھۆی تەقینەوەکەوە پێنج کەس گیانیان لەدەستداوە، کە یەکێک لەو کەسانەی گیانی لەدەستداوە رائید عەلی بەرواری جێگری بەڕێوەبەری پۆلیسی فریاکەوتنی دھۆکەوە و قوربانییەکانی تریش لە دوو پۆلیس و و خوێندکارێک و کرێکارێک پێکھاتوون، ھەروەھا ٣٢ کەسی تریش بریندار بوون، کە بەشێکیان باری تەندروستیان خراپە و لەژێر چاودێری چڕی پزیشکیدان.

تەقینەوەکە زیانی بە ژمارەیەک ئۆتۆمبێل و خانووی ھاووڵاتیان گەیاندووە، ھاوکات پارێزگاری دھۆکیش بەھۆی رووداوەکەوە دوو رۆژ ماتەمینی گشتیی راگەیاند.

بەردەوامبە لە خوێندنەوە

رێکخراوی ھەنگاو بۆ مافەکانی مرۆڤ بڵاویکردەوە، بەیانی ئەمڕۆ ھەلیکۆپتەری سەربازی کۆماری ئیسلامی ئێران بەسەر شارەکانی رۆژھەڵاتی کوردستان سوڕاونەتەوە. 
لە شەقامی مەنگوڕ لە پیرانشار، بەردەوام دەنگی دەستڕێژی ھێزەکانی حکومەتی ئێران بەڕووی خەڵکدا بیستراوە. 

ھەروەھا چارەنووسی چەندین کەس لە شارەکانی رۆژھەڵات نادیارە، کە یەکێکیان منداڵێکی تەمەن ١٣ ساڵی خەڵکی جوانڕۆیە. 

لەلایەکی ترەوە، "مەسعود ستایشی" وتەبێژی دەسەڵاتی دادوەری ئێرانی رایگەیاند، لەسەرەتای خۆپیشاندانەکانی ئێرانەوە، ٤٠ ھاووڵاتی بیانی دەستگیرکراون.  ھەروەھا رۆژنامەی "جیھان سانات"ی ئابوری داخراوە، چونکە تۆمەتی ئاڕاستەی ھێزە ئەمنییەکان کردبوو. 

 

بەردەوامبە لە خوێندنەوە

پەیامنێری کوردسات نیوز رایگەیاند، بۆردوومانەکە سەعات ٢:٣٣ خولەک بووە  لەڕێی سێ مووشەکەوە، کە لە سەردەشتەوە ئاڕاستە کرابوون و بەر شوێنی چۆڵ کەوتوون. 

پەیامنێری کوردسات نیوز وتیشی،  بۆردوومانەکە ھیچ زیانێکی گیانی نەبووە، بەڵام ئەو فەرمانگە و خوێندنگایانەی دەوامی ئێوارانیان ھەبووە لە پردێ، چۆڵ کراون و دەوامی ئێواران بە تەواوی لە ناوچەکە راگیراوە. 


بەردەوامبە لە خوێندنەوە
1...375376377378379...794