کوردستان
تەرمی شەھیدی فەرماندە ئاکام عومەر لە رێگەی فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتیی سلێمانییەوە گەیەنرایەوە ھەرێمی کوردستان و رێوڕەسمێکی تایبەتی بۆ رێکخرا کە ژمارەیەکی زۆر لە لێپرسراوانی باڵا و فەرماندە سەربازییەکان ئامادەی بوون.
ھەر ئەمڕۆ تەرمی شەھیدی فەرماندە ئاکام عومەر بەرەو ھەولێر بەڕێدەکرێت و لەوێ لە رێوڕەسمێکی تایبەتدا بەخاک دەسپێردرێت.
فەرماندە ئاکام عومەر رۆژی ١٩ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٢ لە ئۆپراسیۆنێکی ھێزەکانی کۆماندۆی کوردستان بۆ کێوماڵکردن پاشماوەکانی داعش لە دەوروبەری ناحیەی زنانە لە سنوری گەرمیان، بەھۆی تەقینەوەی بۆمب بە ئۆتۆمبێلەکەیدا بریندار بوو، دوای ٥٤ رۆژ لە برینداربوونی ئێوارەی رۆژی دووشەممەی رابردوو لە یەکێک لە نەخۆشخانەکانی ئەڵمانیا، بەھۆی سەختی برینەکەی شەھیدبوو.
سەرۆک بافڵ جەلال تاڵەبانی ئاماژەی بەوەشکرد، شەھید ئاکام شەڕی بۆ کوردستان و میللەتەکەی کردو ھیچ نەدەویست تەنھا ئیرادەی بەرگریکردن لە خاکی کوردستان و بەرەو پیشبردنی ھێزی پێشمەرگەی کوردستانی ھەبوو، بەشێکی سەرەکی بوو لەشەڕی دژ بە داعش و رێکخستنەوەی ھێزی پێشمەرگە و دروستکردنی پەیوەندی تایبەت لەگەڵ ھاوپەیمانەکانیان.
راشیگەیاند، شەھید ئاکام رۆڵێکی زۆر گرنگی ھەبوو لە رێکخستنەوەی یەکێتی نیشتمانی کوردستان و یەکێک بوو لەوانەی وایکرد یەکێتی بگەڕێتەوە سەر رێبازەکەی سەرۆک مام جەلال.
سەرۆک بافڵ جەلال تاڵەبانی وتیشی، وەک ھێزی پێشمەرگە و کۆماندۆ بەڵێنیانداوە بە شەھید ئاکام بەرگری لە کوردستان دەکەن و ئەو کوردستانە دروست دەکەن کە شەھید ئاکام خەونی پێوە دەبینی.
بەپێی ماڵپەری شەفافیەت ڕۆژانە سەرجەم داھاتی نانەوتی پارێزگای سلێمانی و ھەڵەبجەو ئیدارەی گەرمیان و ڕاپەرین بە وردەکاریەوە دەخرێتە ڕوو کە تێیدا داھاتی کۆکراوەی فەرمانگەو بەڕێوەبەرایەتییەکانی سلێمانی ئاشکرا دەکرێت.
ماڵپەری شەفافیەت لە شەش گەنجینەو ٢٧ وەزارەت و دەستەو ٦٠٠ فەرمانگە پێکھاتووە، ئەمەش ھەوڵێکە بۆ شەفافکردنی داھاتەکانی سنوری پارێزگای سلێمانی و ھەڵەبجەو ئیدارەکانی راپەرین و گەرمیان.
پەیامنێری کوردسات نیوز رایگەیاند، فڕۆکە جەنگییەکانی تورکیا دووجار لەسەر یەک چیای نھێلی لە رۆژھەڵاتی قەزای ئامێدی چیای کورەژار بەرامبەر ناحیەی شیلادزێ لە سنوری ئامێدی بۆردومان کرد، سوڕانەوەی فڕۆکەش بە ئاسمانی ناوچەکەدا بەردەوامە، تائێستاش زیانەکانی ئەو بۆردومانە نەزانراوە.
وتیشی، لە دوو شەوی رابردوودا سەربازگەی تورکیا لە بامەڕنی زنجیرە چیای مەتینای بەبەردەوامی بۆردومانکردوە، شەڕ و رووبەڕووبونەوەش لە نێوان سەربازانی تورکیا و گەریلاکانی"پەکەکە" رویداوە.
"رەجەب تەیب ئەردۆغان"سەرکۆماری تورکیا لە رێوڕەسمی کردنەوەی چەند پڕۆژەیەک لە پارێزگای ماردین رایگەیاند، وەک ھەموو شوێنێکی تری وڵات، لە ماردینیش کارەکانی گەڕان بە دوای نەوتدا خێرا دەکەن، لەو چوارچێوەیەشدا سێ بیری نەوت لە ماردین بە گەڕ دەخرێن و کارەکانی پشکنین و دۆزینەوەی نەوت لەو پارێزگایە بەردەوام دەبێت.
وتیشی، ھێڵی شەمەندۆفێری خێرا بۆ پارێزگای ماردین دابین دەکەن و پڕۆژەی شەمەندۆفێری خێرای نێوان کارامان - ئادانا - عەنتاب تا ماردین درێژ دەکەنەوە.
"سولەیمان سۆیلۆ" وەزیری ناوخۆی تورکیاش وتی، دوو کەس دەستیگرکراون بە تۆمەتی ئەنجامدانی ئەو تەقینەوەیە و لێکۆڵینەوەکانیش بەردەوامن.
نوسینگەی حاکمی ئامەدیش بڵاویکردەوە، رەوشی بریندارەکان جێگیرە و رەوانەی نەخۆشخانە کراون، تیمی ئەمبوڵانس و پۆلیسیش بە زووترین کات گەیشتنە شوێنی رووداوەکە.
لە جەژنی رۆژوودا، ئێزدییەکان پیرۆزبایی و گەردن ئازادی لە یەکتر دەکەن و ھەروەھا سەردانی خزم و کەسوکار دەکەن، لەلای ئەوان ئەو جەژنە بە مانای سەرکەوتنی چاکە بەسەر خراپەدا دێت.
چەندین ساڵ بەھۆی تیرۆریستانی داعش و وێرانبوونی ناوچەکانیان، ئێزدییەکان نەیانتوانی یادی ئەو جەژنە وەک پێویست بکەنەوە.
٣٤ زانکۆ و گروپی گەنجان و کۆمەڵە و ئەنجومەنی کرێکاران لە راگەیەندراوێکی ھاوبەشدا، داوایان کردووە لە ١٩ی ئەم مانگە تا ٢١ی مانگ مانگرتنی گشتی رابگەیەندرێت.
لە راگەیەندراوەکەدا ئەوەیان خستووەتەڕوو، ئامانجی مانگرتنەکەیان بۆ فشارخستنە سەر لێپرسراوانی ئێرانە، بۆ راگرتنی بڕیاری لەسێدارەدان و دەستگیرکردن و سەرکوتکردنی خۆپیشاندەران، بە تایبەت کە بڕیاری لەسێدارەدان بەسەر دوو خۆپیشاندەردا جێبەجێ کراوە. داواشیان لە سەرجەم چین و توێژەکان کرد بە دەم بانگەوازەکەیانەوە بێن و ھەموو شارەکان بگرێتەوە.
ھەروەھا ئەنجومەنی رێکخستنی خۆپیشاندانەکان داوای لە کرێکارانی گرێبەستی نەوت کردووە، رۆژانی ٢٤ و ٢٥ و ٢٦ی ئەم مانگە مانگرتن رابگەیەنن.
٩٠ رۆژە خۆپیشاندانەکان لە شارەکانی ئێران و رۆژھەڵاتی کوردستان بەردەوامە و بە پێی دوایین ئامارەکان، لانی کەم ٤١٦ کەس کوژراون کە ٥١ کەسیان تەمەنیان لە خوار ١٨ ساڵەوەیە.
لەھەڵبژاردنەکەدا کارمەندانی تەندروستی نەتەوە جیاوازەکانی کەرکوک مافی دەنگدانیان ھەیە کە ١٧٥٠ کارمەندن و دەنگدەدەن بۆ ھەڵبژاردنی سێ پاڵێوراو لەکوردو عەرەب و تورکمان، ھەروەھا ١٣کەسی تر بۆ بەشەکانی سەندیکای پەرستاران کاندیدکراون کە لەو ژمارەیە پێنجیان کوردن.
ئاژانسی ھاوار نیوز بڵاویکردەوە، ئەمڕۆ سوپای تورکیا گوندی سۆلانی لە رۆژھەڵاتی شاری کۆبانێ بە چەکی قوورس بۆردومانکردووە، بەڵام زەرەروزیانی بۆردومانەکە ھێشتا نەزانراون.
تورکیا لە رۆژی ٢٠ی مانگی رابردووەوە ئۆپراسیۆنێکی ئاسمانی لە رۆژئاوای کوردستان دەستپێکردووە، سوپای تورکیا لە ھەفتەکانی سەرەتای ئۆپراسیۆنەکەدا، رۆژانە بە چڕی گوندەکانی سنووری کۆبانێ و حەسەکە و تەل رەفعەت و مەنبجی بۆردومان دەکرد، بەڵام دوای ھۆشدارییەکانی ئەمریکا و روسیا و نیگەرانییەکانیان لە ئەگەری ھێرشی زەمینیی تورکیا، بۆردومانەکانیش کەمیانکردووە.
بە بەشداری ژمارەیەکی بەرچاو لە رەوەندی کوردی لە ئەڵمانیا نوێژی کردوو لەسەر تەرمی شەھیدی فەرماندە ئاکام عومەر کراو نوێژخوێنان بەڕێز و شکۆوە وەفادارییان بۆ رۆحی فەرماندە ئاکام عومەر نواندو نزایان بۆ کرد خوای گەورە بە بەھەشتی بەرینی شاد بکات.
بە پێی راگەیەنراوێکی نوسینگەی رۆژنامەوانیی سەرۆک بافڵ جەلال تاڵەبانی سەرۆکی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان ، رۆژی شەممە سەعات٩.٣٠ی خولەکی بەیانی، تەرمی شەھیدی تێکۆشەر (ئاکام عومەر) فەرماندەی ھێزەکانی کۆماندۆی کوردستان لەڕێگەی فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی سلێمانییەوە دەگاتە خاکی کوردستان و لە رێوڕەسمێکی شایستە و شکۆداردا پێشوازی لێدەکرێت.
پاشان بە شکۆوە بەرەو بارەگای ھێزەکانی کۆماندۆ بەڕێدەکرێت و دوای دواماڵئاوایی ھاوسەنگەرانی، تەرمی پیرۆزی بەرەو شاری ھەولێر بەڕێدەکرێت. پاش بەجێگەیاندنی رێوڕەسمە ئاینی و کۆمەڵایەتییەکان، پاشنیوەڕۆی ھەمان رۆژ لە زێدی خۆی و لە گۆڕستانی شێخ ئەحمەد بەخاک دەسپێردرێت.
فەرماندە ئاکام عومەر رۆژی ١٩ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٢ لە ئۆپراسیۆنێکی ھێزەکانی کۆماندۆی کوردستان بۆ کێوماڵکردن پاشماوەکانی داعش لە دەوروبەری ناحیەی زنانە لە سنوری گەرمیان، بەھۆی تەقینەوەی بۆمب بە ئۆتۆمبێلەکەیدا بریندار بوو، دوای ٥٤ رۆژ لە برینداربوونی ئێوارەی رۆژی دووشەممە لە یەکێک لە نەخۆشخانەکانی ئەڵمانیا، بەھۆی سەختی برینەکەیەوە شەھیدبوو.
قوربانییانی تۆپباران و بۆردومانەکانی تورکیا و ئێران لە ھەرێم قەرەبوو دەکرێنەوە
کامەران عوسمان ئەندامی تیمی کوردستانی عێراقی رێکخراوی ئاشتی جیھانی ئەمریکی (CPT) بە کوردسات نیوزی راگەیاند، بەپێی ئامارە سەرەتاییەکان لە مانگی ئابی ٢٠١٥ەوە تائێستا ١٥٠ ھاووڵاتی ھەرێمی کوردستان بەھۆی تۆپباران و بۆردومانەکانی تورکیا و ئێران شەھیدبوون و ٢٥٠ ھاووڵاتیش برینداربوون.
وتیشی، بۆ قەرەبووکردنەوەی بریندارەکان و کەسوکاری شەھیدان دوو کۆبوونەوەیان لە بەغداد ئەنجامداوە و لەلایەن خالید شوانی وەزیری دادی عێراق و لەسەر راسپاردەی ئەنجوومەنی وەزیران راسپێردراون بۆ کۆکردنەوەی ناو و زانیاری لەسەر قوربانییانی تۆپباران و بۆردومانەکان.
کامەران عوسمان ئاماژەی بۆ ئەوەشکرد، چەند رۆژێکە دەستیان بە کۆکردنەوەی ئامار و داتاکان کردووە لەبارەی قوربانییەکان و لە ماوەی چوار مانگدا سەرجەم داتا و ئامارەکان کۆدەکەنەوە.
لە رۆژی شەممە ١٧/١٢/٢٠٢٢ بەرنامەی کارکردنی موەلیدە ئەھلییەکان رۆژانە لەکاتژمێر ٧ی بەیانی بۆ ١ی شەو دەبێت، لەو ماوەیەدا ھەر کاتێک کارەبای نیشتمانی کوژایەوە ئەوان کارەبا بدەن و دوای کۆتایی ھاتنی تاقیکردنەوەکانیش بەرنامەی کارکردنی موەلیدە ئەھلییە وەک پێشووی لێدێتەوە، کە ١ی پاشنیوەڕۆ بۆ ١ی شەو دەبێت لەگەڵ بەیانیان ٦:٣٠ بۆ ٨ی بەیانی.
راگەیاندنی
بەڕێوەبەرایەتی گشتی کارەبای سلێمانی
بەرێوەبەرایەتی پۆلسی زاخۆ رایگەیاند، تەرمی ژنێکی تەمەن ٤٥ ساڵ لە سنوری ناحیەی دەرکار سەر بە ئیدارەی سەربەخۆی زاخۆ بە کوژراوی دۆزرایەوە و رەوانەی پزیشکی داد کراوە.
ئاشکرشیکرد، ژنەکە بە چەقۆ کوژراوە و لێکۆڵینەوەش لە رووداوەکە دەستیپێکردووە،
بەرێوەبەرایەتی پۆلسی زاخۆ رایگەیاند، ئەمڕۆ تەرمی ژنێکی تەمەن ٤٥ ساڵ لە سنوری ناحیەی دەرکاری سەر بە ئیدارەی زاخۆ دۆزراوەتەوە و رەوانەی پزیشکی دادی دھۆک کراوە. ئاشکراشیکرد، ژنەکە بە چەقۆ کوژراوە و لێکۆڵینەوەش لە رووداوەکە دەستیپێکردووە.
ھاوکات، بەڕێوەبەرایەتی پۆلیسی ئاکرێش رایگەیاند، ئەمڕۆ تەرمی پیاوێکی تەمەن ٤٥ ساڵ لە سنوری ناحیەی دینارتەی سەربە ئاکرێ دۆزراوەتەوە کە ئاسەواری چەند فیشەکێک بە جەستەوەیەتی.
روونیشیکردەوە، کەسەکە پیشەی پێشمەرگەیە و خێزاندارە و بۆ ئاشکراکردنی چۆنێتی گیانلەدەستدانی، تەرمەکەی رەوانەی پزیشکی دادی دھۆک کراوە.