کوردستان
بەڕێوەبەرایەتی ئاسایشی ڕاپەڕین رایگەیاند، لە ئەنجامی کۆکردنەوەی زانیاری و چاودێری وورد لە پێناو ئارامی کوردستان و ڕێگریکردن لە بڵاوبونەوەی ھەر جۆرە ماددەیەکی ھۆشبەر کە زیان بە کۆمەڵگا و ئابوری وڵاتەکەمان دەگەیەنێت دوای وەرگرتنی ڕەزامەندی دادوەری دادگای لێکۆڵینەوەی ڕانیە، دوو تۆمەتبارمان دەستگیرکرد و دەستمانگرت بەسەر بڕی (٢٤،١٩٥) گرام لە جۆرە جیاوازەکانی ماددەی ھۆشبەر، کە مەبەستیان بووە بازرگانی پێوەبکەن.
راشیگەیاند، تۆمەتباران بە ماددەی ٢٦ لە یاسای ( بەرەنگاربونەوەی ماددە ھۆشبەرەکان و کارتێکەرە ئەقڵیەکان ) ڕاگیراون و لێکۆڵینەوە لە دۆسیەکان بەردەوامە.
جۆر و بڕی ماددە ھۆشبەرەکان :
بڕی (١٨،٥٠٠) گرام ( ماددەی کریستاڵ)
بڕی (٤،٥٠٠) گرام ( ماددەی حەشیش )
بڕی (١٩٥) گرام ( ماددەی جامایکای گیایی )
بڕی (١٠٠٠) گرام ( ماددەی ھێرۆین )
سەرکەوت ئەحمەد، وتەبێژی پۆلیسی سلێمانی بە کوردسات نیوزی راگەیاند، بەھۆی کێشەی کۆمەڵایەتییەوە لە گەڕەکی خەبات لە سلێمانی گەنجێک کە لەدایکبووی ساڵی١٩٩٦ە، برا گەورەکەی خۆی کوشتووە کە تەمەنی ٤١ ساڵە، دوای رووداوەکە بکوژەکە ھەڵھاتووە.
سەرکەوت ئەحمەد ئاماژەی بەوەشکرد، پۆلیس پەڕاوی لێکۆڵینەوەی بۆ رووداوەکە کردووەتەوە و ھەوڵی دەستگیرکردنی تۆمەتبارەکە دەدات.
سەرچاوەیەک لە وەزارەتی دارایی و ئابوری ھەرێم بە کوردسات نیوزی راگەیاند، رۆژی سێشەممەی (٢ـی ئایار) مووچەی لیوا ھاوبەشەکانی وەزارەتی پێشمەرگە بۆ مانگی چوار دابەشدەکرێت.
پەیوەست بە خشتەی مووچەی فەرمانبەرانیش سەرچاوەکە وتی، تائێستا ھیچ زانیارییەکی نوێ لەسەر چۆنیەتی دابەشکردنی مووچەی فەرمانبەران لەبەردەست نییە و ئەوانیش چاوەڕێی بڕیاری ئەنجومەنی وەزیرانی ھەرێم دەکەن سەبارەت گفتوگۆکان لەگەڵ بەغدا.
٢٤ـی ئەم مانگەش ھونەر جەمال، بەرپرسی راگەیاندنی وەزارەتی دارایی و ئابوری ھەرێم بە کوردسات نیوزی راگەیاندبوو، بۆ دابەشکردنی مووچەی مانگی نیسان گفتوگۆ لەگەڵ وەزارەتی دارایی فیدڕاڵ و وەزارەتی سامانە سروشتییەکان دەکەن و ھەموو ھەوڵێک دەدەن دابەشکردنی مووچەی فەرمانبەران دوانەکەوێت.
لەتیف نێروەیی لێپرسراوی بۆردی ھەماھەنگی و بەدواداچوون لە دەزگای ھەڵبژاردنی یەکێتی بە کوردسات نیوزی راگەیاند، ئەوەی ئێستا لە پارتی دەبیندرێت تەواو پێچەوانەی رێککەوتنی دەزگای ھەڵبژاردنی یەکێتی و مەکتەبی ھەڵبژاردنی پارتییە سەبارەت بە پرسی ھەڵبژاردن و، بەربەست بۆ ھەڵبژاردن دروست دەکات.
لەتیف نێروەیی ھەروەھا ئاماژە بەوەشدەکات، پارتی تەنانەت پێشنیاری نەتەوە یەکگرتووەکانیشی لەبارەی کورسی پێکھاتەکان رەت کردووەتەوە و پێی باش نییە کورسی پێکھاتەکان بەسەر بازنەکانی ھەڵبژاردندا دابەش بکرێن، بۆئەوەی پێکھاتەی سەرجەم شارەکانی ھەرێمی کوردستان دەنگ و رەنگی خۆیان لە پەرلەمان ھەبێت.
لەتیف نێروەیی: پارتی پێشنیازی نەتەوە یەکگرتووەکانی لەبارەی کورسی پێکھاتەکان رەتکردووەتەوە
پارێزەری کەیسەکە وتیشی دواخستی یەکەم دانیشتنی دادگا ئاساییەو شتێکی یاساییە.
رۆژی ٢٨ی حوزیرانی ساڵی رابردوو کەسێک بەچەک دوو مامۆستای زانکۆی سەڵاحەدینی کوشت و پاسەوانێکی زانکۆکەشی بریندار کرد دواتریش دەرکەوت کەئەو تاوانە پلان بۆ دارێژراو بووە، باری دەروونی بکوژیش بە گوێرەی راپۆرتی پزیشکی درووستەبووە.
لیوا ڕوکن مەریوان محەمەد فەرماندەی گشتی ھێزەکانی پشتیوانی دووی سەر بە وەزارەتی پێشمەرگە بە دەنگی ئەمریکای راگەیاندووە، دوای ئەوەی خراونەتە سەر وەزارەتی پێشمەرگە، ھاوکاری ھاوپەیمانان زیادیکردووە و بە پێی بەرنامەی خۆیان ھاوکارییان کردوون.
ئاماژەی بەوەشکردووە، ھاوپەیمانان لە سەردەمی شەڕی داعشدا پاڵپشتییان کردوون، بەم دواییانەش کەتیبەیەکی مەدفەعیان بۆ دروستکردوون، ئالیات و چەک و تەقەمەنی و پێداویستییەکانی ئەو کەتیبەیان پێداون و ھەمەری سەربازییان بۆ کەتیبەیەکی تر دابینکردووە.
مەریوان محەمەد راشیگەیاندووە، تا ئێستا بودجە و مووچەی ھێزەکانیان لەسەر حکومەتی ھەرێمی کوردستانە، بەڵام ھاوپەیمانان داوای ھەندێک ڕێکاری یاساییان لێکردوون و بەڵێنیانداوە دواتر مووچە و بودجەیان بۆ دابین بکەن.
مانگانە ھێزەکانی ھاوپەیمانان نزیکەی ٢٠ ملیۆن دۆلار تەرخان دەکەن، بۆ مووچەی ھێزەکانی پێشمەرگە بەتایبەت ئەو ھێزانەی لە چوارچێوەی ھێزی پێشمەرگەدا یەکخراونەتەوە.
یادێكی بە ئازارو لەهەمانكاتیشدا لێوانلێو لە شانازی بۆ هەموومان، شانازییە بۆ گەلێك كە خاوەنی سیروان تاڵەبانی و هاوڕێ شەهیدەكانی بێت، ئەو هاوڕێیانەی لە رۆژگاری پڕ هەڵەت و كەندو كۆسپی نا ئومێدی و تاریكیی خۆخواردنەوەدا، مەشخەڵی خۆرێكی پڕشنگداری سەرفرازییان بردەوە سەر لوتكەی چیا و گوڵی روناكییان دایەوە لە یەخەی نیشتمان.
شەهید سیروان و هاوڕێكانی كاتێك شانیان دایە بەر ئەوئەركە نیشتمانییە، زۆر باش دەیانزانی كەشەهید بوون لە رێگەیاندایە، بەڵام زۆر مەردانە كاری خۆیان بەئەمانەتەوە ئەنجامداو كەمتەرخەمیان نەكرد بەرامبەر بە میللەتەكەیان.
شەهید سیروان لەخانەوادەكەی خۆیەوە دەستی بەخەبات كرد و لەگەڵ دەستپێكردنی خەباتی چەكداریدا، هەرچوار براكەی دیكەی لەگەڵ خۆیدا چەكی كوردایەتیان كردە شان، ئەوانیش شەهیدان (ئەیوب و عومەرو غەریب و خالید)ن كەهەر یەكێكیان لەمەیدانە جیاجیاكانی خەباتدا شەهید بوون، پێنج برا لەیەك خێزان بەسەرو ماڵەوە خۆیان بەختكرد.
هاوڕێ شەهیدەكانیشی هەر یەكێكیان كێوێكی دیكەی بەرەنگاری و قەڵایەكی دیكەی بەرخودان بوون.
شەهید سیروان تاڵەبانی
شەهیدی سەركردە سیروان تاڵەبانی ناوێكی دیارە لەبزوتنەوەی رزگاریخوازی گەلەكەماندا، هەروەها جگەلە پێگەو قورسایی خۆی لەمەیدانی كوردایەتیدا، بنەماڵەكەیشی لەپێناوی كوردستان بەخەباتدا زەحمەت و كوێرەوەریی زۆریان كێشاوە، هەر ئەوەشە وایكردووە بێتە خاوەن مێژوویەكی گەش و بەیەكێك لەو بنەماڵانە دادەنرێت كە بەزۆربەی خەڵكی كوردستان ئاشنا ببن.
شەهید سیروان كە ناوی تەواوی فەیسەڵ رەشید حەمیدە، ساڵی 1946 لە كەركوك لە دایكبووەو هەر لە منداڵییەوە خولیای بەشداریكردنی هەبووە لە خەباتی ڕزگاری نەتەوەكەی، هەربۆیە لەتەمەنێكی كەمدا پەیوەندیكرد بەیەكێتی قوتابیانی كوردستانەوەو چالاكانە لەناو ڕێكخستنەكانی ئەوكاتەی پارتی دیموكراتی .كوردستان كاریكردووە، لێپرسراوی لقی یەكێتی قوتابیانی كوردستان بووە لە كەركوك، دوای ئاشكرابوونیشی لەلایەن ڕژێمی ئەوكاتەی عیراقەوە، پەیوەندیكردووە بەشۆڕشی ئەیلولەوەو بەشداری زۆرەبەی نەبەردییەكانی كردووە.
دوای دەستپێكردنی وتووێژی شۆڕش و رژێمی بەعس و دەرچوونی بەیاننامەی 11ی ئازاری 1970، شەهید سیروان بەهۆی لێوەشاوەییەوە كراوە بەبەڕێوەبەری شارەوانی خانەقین.
لەسەرەتای دامەزراندنی كۆمەڵەی ڕەنجدەرانی كوردستانیشەوەو لەڕێگەی شەهیدان خاڵە شیهاب و كاك ئارامەوە پەیوەندیكردووە بەدەستەی دامەزرێنەری ئەو كۆمەڵەیەوە، بووە بەیەكێك لەكەسە چالاكەكانی رێكخستن و بەگوڕو تینێكی زۆرەوە هەوڵیدا بۆدرووستكردنی شانەكانی رێكخستن و گەشەپێدانی كۆمەڵە لەناو خەڵك و هێزی پێشمەرگە.
پاش نسكۆی شۆڕشی ئەیلول لەساڵی 1975دا، شەهید سیروان جارێكیتر كەوتەوە خۆئامادەكردن بۆ بەشداریكردن لەشۆڕشی نوێ، هەربۆیە پاش گەڕانەوەی بۆ شاری كەركوك، توانی چەندین شانەی رێكخستن لەكەركوك و بەغداو چەند شارێكی دیكەی خواروی عیراق دروستبكات، پاش فراوانبوونی ڕێكخستنەكان، كۆمیتەی (ئاگر) دروستكراو شەهید سیروان كرا بەلێپرسراوی كۆمیتەكە، ئەوەبوو كۆمیتەی ئاگر بوو بەوئاگرەی كە دوژمنانی تۆقاندبوو، دوای ئاشكرابوونیشی لەلایەن رژێمەوە، شەهید سیروان گوێزرایەوە بۆ سلێمانی و لەوێ درێژەی بە كاری ڕێكخستندا.
چەندین كۆبونەوەی سەركردایەتی شۆڕش لەماڵی شەهید سیروان ئەنجامدراوەو لەوێوە بەرنامەی كارەكانی شۆڕش دادەنراوە.
ساڵی 1976یش كەبڕیاری دەستپێكردنەوەی شۆڕشی چەكداری درا، سیروان تاڵەبانی یەكێك بوو لەوچواركەسەی كەوەك یەكەمین مەفرەزەی شۆڕشی نوێ لەگەڵ هاوڕێیان شەهید شەماڵی باخ و شەهید ئەنوەر مەجید سوڵتان و حەمەسەعید قەڵەو لەناوچەی شارباژێر دەستیان بەخەباتی چەكداریی كردو یەكەم بەیاننامەی دامەزراندنی یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان لەلایەن شەهیدسیروان و هاوڕێكانییەوە بڵاوكرایەوە، هەروەها لەدروستبوونی هەرێمەكانی هێزی پێشمەرگەش، سیروان تاڵەبانی كرا بە فەرماندەی هەرێمی پێنجی قەرەداغ.
شەهیدی سەركردە سیروان تاڵەبانی بەڕادەیەك خۆشەویستی خەڵكی ئەو ناوچانە بووە كەكاری تێداكردووە، بەبیستنی هەواڵی ئەو خەڵك دڵخۆش دەبوون و هەمیشە چاوەڕێی هەواڵی چالاكی و نەبەردییەكانی بوون، تەنانەت چەندین منداڵ لەناوچەكانی كوردستان بەناوی ئەوەوە ناونراون (سیروان)، بەجۆرێكیش ئەركەكانی شۆڕشی ڕادەپەڕاندو بەگژ دوژمندا دەچۆوە، هەروەك ئەفسانەیەك لێیان دەڕوانی.
رژێمیش بەچەندین شێواز هەوڵی دەدا شەهید سیروان دەستبەرداری شۆڕش بێت و سەرەتا بەپێدانی ئیمتیازاتی زۆرو لێپرسراوێتی بەپلەی باڵا لەناو حكومەتدا، بەڵام كەشەهید سیروان داواكاریی دوژمنی رەتكردەوەو پشتی نەكردە گەلەكەی، حكومەتی بەعس ویستی لەڕێگەی گوشارەوە ئامانجەكەی بپێكێت، ئەوەبوو دایكی و هەموو براكانی ڕاپێچی زیندان كران، بەڵام دیسان كێوی ورەو باوەڕی ئەو شەهیدە قارەمانە بەرامبەر رەشەبای نەهامەتی دەستی داگیركەر لەجاران بەهێزتر دەبوو و باشتر درێژەی بەخەبات دەدا.
هەر ئەوكاتانە، ڕۆژانە چەندین داستان و نەبەردی لەناوچە جیاجیاكاندا بەسەركردایەتی شەهید (سیروان) تۆمار دەكراو گورزی كاریگەر لەڕژێم دەوەشێنرا، بەعسیش هەموو تواناكانی خستبووە گەڕ بۆ لەناوبردنی پێشمەرگە لەسنوری هەرێمی پێنجی قەرەداغ و ڕۆژانە هێرشی بەربڵاوی دەكردە سەرسنووری ئەو هەرێمەو پێشمەرگەی شەهید دەكرد.
شەهید سیروان بەیەكێك لەداهێنەرانی چالاكییەكانی هێزی پێشمەرگە دادەنرێت لەناو شاردا، لەو ڕووەوە چەندینجار لەناو شاری سلێمانی و شارەكانی دیكە چالاكی ئەنجامداوەو سەركردایەتی و فەرماندەیی دەیان داستان و نەبەردی تۆمار كردووە.
كارەساتێك لە زێڕینجۆ
ئەوكاتەی شەهید سیروان فەرماندەی هەرێمی پێنج-ی قەرەداخ بوو، رۆژ دوای رۆژ هەرێمەكەی لەگەشەكردندا بوو، ئەوەش دەگەڕایەوە بۆ ئازایەتی شەهید سیروان و پێشمەرگەكانی، بۆیە شەهید هەمیشە لەهەوڵی ئەوەدا بوو گورزی كوشندە لەدوژمن بوەشێنێت، بۆئەومەبەستەش لەدواكۆبوونەوەیدا لەگەڵ سەركردایەتی كەلەگوندی شێنێی سەرسنوور بەسترا، توانی بڕێكی باش چەك و تەقەمەنی پەیدا بكات و بەڕێكەوتەوە بۆناوچەكانی سلێمانی تا پەرە بەچالاكییە سەربازییەكان بدات و ببێتە هۆی گۆڕانێكی نەوعی لەچالاكیەكانی هێزی پێشمەرگە، شەهید بەو پڕچەكبوونەی هەرێمەكەی زۆر دڵخۆش بوو، لەولاشەوە ڕژێم لەهەوڵی ئەوەدا بوو بەهەر شێوەیەك بێت سیروان تاڵەبانی لەناو بەرێت و تواناكانی خستبووەگەڕ، دواجار پیلانێك بۆشەهیدكرندی داڕێژرا كەئیستخباراتی عەسكەریی راستەوخۆ لەبەغداوە سەرپەرشتی دەكردو چەندین ئەفسەری گەورەی ئیستخبارات نێردرابوو بۆناوچەكە، ئەوەبوو لەگوندی (زێڕینجۆ)ی ناوچەی شارەزوور، لەشەوی 29\30/4/1979 كەوتە بۆسەیەكی زۆری هێزەكانی ئیستخبارات و جاش و ئەمن و قواتخاسەی عەسكەری و… هتد، لەئەنجامدا سیروان تاڵەبانی و حەسەن خاوێیی و عەلی چەلەبی و حاجی چاوشین و نەجات كەركوكی و محەمەدی حاجی كەریم شەهید كران، ڕژێمیش وێنەی تەرمەكەی شەهید سیروانی بە شارو شارۆچكەو گوندەكانی كوردستاندا دەگێڕاو بەخەڵكیان رادەگەیاند: سیروان تاڵەبانیمان كوشتووەو شۆڕش كۆتایی پێهات، خەڵكی كوردستانیش زۆر خەمباربوون بەو هەواڵەو لەهەموو ناوچەكان پرسەیان بۆگێڕا.
شەهید حەسەن خاوێی
شەهیدی فەرماندە حەسەن حەمە ساڵح مەحمود ناسراو بەحەسەن خاوێیی، ساڵی 1940 لەدایكبووەو لەتەمەنی21 ساڵیداو لەسەرەتای شۆڕشی ئەیلول بووە بەپێشمەرگەو پلەی سەرلق بووە لەهێزی قەرەداخ، ئازاو قارەمان بووەو بەشداری دەیان نەبەردیی كردووە.
ساڵی 1963 پەیوەندیكردووە بەپارتی شۆڕشگێڕی كوردستانەوەو درێژەی بە خەبات داوە، ئاوارەی ئێران بووەو پاشان ساڵی1965 گەڕاوەتەوە بۆكوردستان و لەشەِری كۆڕەك بەسەختی بریندار كراوە.
شەهید حەسەن پێشمەرگەیەكی خۆشەویست و كەسایەتییەكی كۆمەڵایەتیش بوو، هەمیشە بەدەم كێشەكانی خەڵكەوە چووە.
ساڵی 1975 كەشۆڕشی كورد توشی نسكۆ هات، شەهید لەهەوڵی ئەوەدا بوو بەرگری بەردەوام بێت، بۆیە پاش ئەوەی كەزانی كۆمەڵەی ڕەنجدەرانی كوردستان درووست بووە پەیوەندیكرد بەو رێكخراوەوەو چالاكانە ئەركەكانی رێكخستنی رادەپەڕاند، دوای ئاشكرابونیشی پەیوەندیكرد بەشۆڕشی نوێ و لەهەرێمی 5ی قەرەداغ بوو بەپێشمەرگە، شەهیدان: حەسەن خاوێی و سیروان تاڵەبانی زۆر هاوڕێ و دڵسۆزی یەكتری بوون و وەك دوبرای خۆشدەویست وابوون، هەرلەوخۆشەویستیەشەوە شەهید حەسەن كوڕێكی خۆی ناودەنێت (سیروان).
شەهید حەسەن بەهۆی قارەمانێتییەوە بەزوویی پلەكانی پێشمەرگایەتی بڕیوەو كراوە بەفەرماندەی كەرتی 2ی بازیان لەهەرێمی 5ی قەرەداغ، بەشداری و فەرماندەیی سەرجەم نەبەردییەكانی سنووری هەرێمەكەی كردووەو لەچالاكی مەفرەزەكانی ناوشاریش ڕۆڵی بەرچاوی هەبووەو چەندینجار بریندار بووەو لەلێواری مەرگ گەڕاوەتەوە.
ساڵی1979 شەهید حەسەن لەگەڵ شەهیدی سەركردە سیروان تاڵەبانی و كۆمەڵێك پێشمەرگە دەچنە سەركردایەتی و لەبەرلێهاتووی دەكرێتە جێگری فەرماندەی هەرێمی 5ی قەرەداغ.
شەهید نەجات كەركوكی
شەهید نەجات ساڵی1962 لەبنەماڵەیەكی تێكۆشەر لەدایكبووەو هەرلەمنداڵییەوە خولیای بەگژداچوونەوەی داگیركەرانی كوردستانی هەبووە، بۆیە لەتەمەنێكی زۆرمدا بووە بەپێشمەگە لەهەرێمی 5ی قەرەداغ، بەشداری زۆربەی نەبەردی و شەڕەكانی سنوری هەرێمەكەی كردووەو پێشمەرگەیەكی ڕۆح سوك و چاو نەترس بووەو چالاكانە ئەركەكانی پێشمەرگایەتی جێبەجێكردووە.
شەهید محەمەد
شەهید محەمەد كەریم حەمە بارام ناسراو بەمحەمەدی حاجی بارام، ساڵی 1944 لەخێزانێكی جوتیاری كورد پەروەر لەدایكبووە، بۆیە هەمیشە خولیای كوردایەتی بووە، لەسەرەتای سەرهەڵدانەوەی شۆڕشی نوێدا پەیوەندیكردووە بەرێكخستنەكانی كۆمەڵەی رەنجدەرانی كوردستانەوە لەسنووری هەرێمی پێنجی قەرەداغ و ناوە نهێنیەكەی (شاخەوان) بووە، تاساڵی 1977 بەردەوام بووە لەكاری رێكخراوەییداو بەدڵسۆزی و ئازایەتییەوە كارەكانی سەرشانی ئەنجامداوە، پاشان بۆتە پێشمەرگە لەهەرێمی پێنج، تارۆژی شەهید بوونی لەگەڵ سیروان تاڵەبانیدا بەسەرو ماڵەوە بەردەوام بوو لەخەبات.
شەهید عەلی چەلەبی
شەهیدی نەمر عەلی چەلەبی، لەبنەماڵەیەكی كورد پەروەرو دڵسۆز بەكیشەی رەوای میللەتەكەی لەدایكبووە، لەسەرەتای لاوێتییدا پەیوەندیكردووە بەرێكخستنەكانی كۆمەڵەی رەنجدەرانی كوردستانەوەو وەك پێشمەرگەیەكی ناوشار چەندین چالاكی ئەنجامداوە، پاشان بۆتە پێشمەرگە لەهەرێمی پێنجی قەرەداغ، لەژیانی خەباتی شاخیشدا كەسێكی ئازاو رۆح سوك بووە.
شەهید حاجی چاوشین
شەهیدی نەمر حاجی چاوشین، لەبنەماڵەیەكی كورد پەروەرو شۆڕشگێڕ لەدایكبووە، لەسەرەتای لاوێتییەوە تێكەڵی بزووتنەوەی رزگاریخوازی گەلی كورد بووەو لەسەرەتای سەرهەڵدانی شۆڕشی نوێی گەلەكەمان پەیوەندی بەهێزی پێشمەرگەوە كردووە، ئازایانەو قارەمانانە ئەركە شۆڕشگێڕییەكانی جێبەجێكردووە، تالەدواجاردا كاتێك لەگەڵ هاوڕێكانی لەسەركردایەتی دەگەڕانەوەو چەك و تەقەمەنیان هێنابوو بۆ سنووری هەرێمەكەیان، كەوتنە بۆسەی دوژمنەوەو شەهید كران.
ئاوات كۆكەیی
سەرچاوە: PUKmedia / كوردستانی نوێ
د.نەرمین معروف، ئەندامی لیژنەی دارایی لە ئجومەنی نوێنەران رایگەیاند، لیژنەی دارایی تایبەت بە پرۆژە یاسای بودجەی گشتی میوانداری وەزیری پەروەردەی حکومەتی فیدڕاڵی کردوە و گفتوگۆ لەسەر پرسی گوستنەوەی میلاکات بۆ سەر وەرزارەتی پەروەردە و خەرجی خوێندنی کوردی لە ناوچە جێناکۆکەکان کراوە.
وتیشی، پشتبەست بە بڕگەی ٢١ی کارنامەی پەسەندکراوی حکومەتی فیدڕاڵ، وەزیری پەروەردە جەختی لەوەکردوەتەوە کە گوستنەوەی میلاکات و خەرجی خوێندنی کوردی لەو ناوچانە کە نزیکەی ١٣ ھەزار کەسە پەسەندکراوە و بەشێکە لە بودجەی خەمڵێنراوی وەزارەتی پەروەردە.
د.محەممەد شوکری، سەرۆکی دەستەی وەبەرھێنانی ھەرێمی کورستان لە ئەمریکاوە بە کوردسات نیوزی راگەیاند، پڕۆسەی دروستکردنی ٢٠ ھەزار یەکەی نیشتەجێبوون بۆ کەمدەرامەتان بەردەوامە، بڕیارە مانگی ئایاری داھاتوو ئەو شوێنانەی زەوییان بۆ دروستکردنی یەکەکان دیاریکرد،وە، دەست بەدروستکردنیان دەکرێت.
وتیشی، وەبەرھێنەرانی ھەولێر و زاخۆ زەوییان بۆ ئەو مەبەستە وەرگرتووە، سلێمانی و ھەڵەبجە و سۆران و شوێنی زەوییەکان دیاریکراوە، بەڵام بەھۆی ئەوەی بەشێکیان لە زەوی کشتوکاڵیدان پڕۆسەی وەرگرتنی زەییەکان تەواو نەکراوە، ھەوڵەکانیشیان چڕکردوەوتەوە، بۆ ئەوەی رێکارە یاسایی و کارگێڕییەکان تەواو بکرێن و لە ھەموو شارەکان دەست کرێت بە دروستکردنی یەکەکان.
دەقی پیرۆزباییەکە...
بەرێز حەربی خالد سەرۆکی ھەڵبژێردراوی لقی کەرکوکی لیژنەی ئۆڵمپی عیراق
بە بۆنەی ھەڵبژاردنتان وەک سەرۆکی نوێی لقی کەرکوکی لیژنەی ئۆلمپی عیراق لە پێکھاتەی کورد و لە ناویشیاندا وەک کاندیدی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان و ستافە نوێکەتان، گەرمترین پیرۆزباییتان لێ دەکەین وھیوای سەرکەوتنی زیاترتان بۆ دەخوازین بۆ گەشەپێدانی چالاکیە وەرزشیەکان لە پارێزگای کەرکوکدا و لەو ڕێگەیەوە بە گیانی وەرزشییەوە کار بکەن بۆ قوڵکردنەوەی ھەستی پێکەوە ژیان لە نێو گشت پێکھاتەو نەتەوەکانی پارێزگای کەرکوک.
مەکتەبی سیاسی
یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان
سەیف بەدر وتەبێژی وەزارەتی تەندروستی عێراق رایگەیاند، نەخۆشی ھەوکردنی پەردەی مێشک لە عێراق بوونی ھەیە و حاڵەتەکانی بەشێوەی تاک لەسەرجەم ناوچەکان تۆمارکراوە، بەڵام ئەوەی سلێمانی و ناوچەکانی دەوروبەری ھەیە بریتییە لە زیادبوونێکی رێژەی نەخۆشییەکە.
وتیشی، لەسەر راسپاردەی ساڵح حەسناوی وەزیری تەندروستی تیمێکی ئاست بەرز لە فەرمانگەی تەندروستی گشتی و پێکھاتوو لە تایبەتمەندانی سەنتەری نیشتمانی بۆ کۆنترۆڵکردنی نەخۆشییە گوازراوەکان و پسپۆڕانی بواری زانستی پەتا، سەردانی سلێمانی کردوو ئاگاداری حاڵەتەکان بوون و پشکنین کراوەو نمونە لە نەخۆشییەکە وەرگیراوەو نێردراوە بۆ تاقیگەی تەندروستی گشتی لە بەغداد.
وتەبێژی وەزارەتی تەندروستی ئاماژەی بەوەکرد، خاڵی گرنگ ئەوەیە تا ئێستا ھیچ حاڵەتێکی مردن نیە و سەرجەم حاڵەتە تۆمارکراوەکان لەژێر کۆنترۆڵدان و نەخۆشەکان وەڵامیان بۆ چارەسەرەکان ھەیە و زۆرێکیان نەخۆشخانەیان جێھێشتوە.
رونیشیکردەوە، چاوەڕێی ئەنجامی پشکنینیەکان دەکەن بەمەبەستی زانینی ھۆکاری زیادبوونی نەخۆشییەکە لە سلێمانی و دواتر ئەنجامەکەی و ھەر وردەکارییەکی تر بە رەسمی بڵاودەکەنەوە.
دەقی پەیامەکەی ئاسۆ مامەند...
ئەمڕۆ لە شاری کەرکوک لە پڕۆسەیەکی دیمۆکراسیدا ستافی نوێی لقی کەرکوکی لیژنەی ئۆڵمپی عیراق ھەڵبژێردران، لەو پڕۆسەیەدا کاندیدانی پێکھاتەی کورد، و لە ناو کوردیشدا کاندیدانی یەکێتیی سەرکەوتنیان بەدەستھێنا، و ھەڤاڵێکیشمان بە سەرۆکی لیژنەی ئۆڵمپی کەرکوک ھەڵبژێردرا.
بەم بۆنەیەوە بە گەرمی پیرۆزبایی لە سەرۆکی نوێی لقی کەرکوکی لیژنەی ئۆڵمپی عیراق، و سەرۆکی لیژنەی خانمان دەکەم، و ھیوای سەرکەوتنیش بۆ تەواوی ستافەکە دەخوازم.
بە ئومێدم ستافی نوێ بە گڕو تینێکی زیاترەوە بتوانن خزمەتی کایەی وەرزشی و وەرزشوانانی پارێزگاکە بکەن، و ئاستی وەرزشی لە پارێزگاکەدا پێشبخەن. ھەروەک سوپاسی سەرجەم ئەو کادر و کەسانەیش دەکەم کە ھەوڵی سەرخستنی ئەم پڕۆسەیەو کاندیدەکانی یەکێتییان دا.
ئاسۆ مامەند
کارگێڕی مەکتەبی سیاسی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان
وەزارەتی ئەوقاف و کاروباری ئاینی ھەرێم لە راگەیەندراوێدا بڵاویکردەوە، رۆژی پێنجشەممە لە ئەنجامی گرژی و ئاڵۆزی دەڤەری شنگال، دژی گەڕانەوەی ژماریەک خێزانی عەرەب بۆ دەڤەرەکە، ئاڵۆزی کەوتووەتەوە و بەھۆیەوە ژمارەیەک کەس ھێرشیان کردووەتە سەر حەرەمی مزگەوتی شارەکە.
ئاماژەی بەوەشکردووە، بەتوندی ئیدانەی بێڕێزی و دەستدرێژیکردنەوە سەر مزگەوت و ھەر ناوەندێکی تری ئایینی دەکەن، پێشیانوایە ئەو کارە ناڕەوایە دوورە لە ئاداب و نەریتی ڕەسەنی ئایینی و کوردەواری و ھەوڵێکی پیلاندارێژراوە بۆ تێکدانی ئاشتی کۆمەڵایەتی و ئایینی لەناوچەکەدا.
وەزارەتی ئەوقاف وکاروباری ئایینی ھەرێم راشیگەیاندووە، ئەو جۆرە کردەوانە پلانی کەسین و پەیوەندی بە ھیچ ئاینێکەوە نییە، بۆیە داوا لە لایەنی پەیوەندیداری حکومەتی عێراقی فیدڕاڵ دەکەن، بەرپرسانە مامەڵە لەگەڵ دۆخی شەنگالدا بکەن، بکەرانی ڕووداوەکە دەستنیشان بکەن و ڕووبەڕووی سزای یاسایی خۆیان بکەنەوە .
ھەدەپە پشتیوانی خۆی بۆ کلچدارئۆغڵو لە ھەڵبژاردنی سەرۆکایەتی تورکیا رادەگەیەنێت
میتحەت سانجار ھاوسەرۆکی ھەدەپە لە لێدوانێکی رۆژنامەوانیدا رایگەیاند، ئامانجیانە ببنە گەورەترین و کاریگەرترین ھێز لە تورکیا و لەو رێیەوە کۆتایی بە سیستمی تاکڕەویی لە وڵاتە بھێنن، ئاشکراشیکرد لە ھەڵبژاردنی داھاتووی سەرۆک کۆماریی تورکیادا پشتیوانی لە کەمال کلچدارئۆغڵو کاندیدی ھاوپەیمانی میللەت دەکەن چونکە کەسێکی میانەڕەوە و پارێزگاری لە مافی مرۆڤ و دیموکراسی دەکات.
پێشتر پەروین بوڵدان ھاوسەرۆکی ھەدەپە رایگەیاندبوو، دوای جەژنی رەمەزان ھەڵوێستی خۆیان لەسەر ھەڵبژاردنی سەرۆک کۆماریی تورکیا ئاشکرا دەکەن و رایدەگەینن کە پشتیوانی لە کام کاندیدە دەکەن.
بە گوێرەی راپۆرتێکی پێگەی (سی پی)ی ئەمریکی، پێنج کۆمپانیای بەرھەمھێنەری نەوت لە ھەرێمی کوردستان کە بە ھەموویان رۆژانە ٤٥٠ ھەزار بەرمیل نەوتیان بەرھەمھێناوە، گروپێکیان پێکھێناوە بۆ بەرگریکردن لە بەرژەوەندییەکانی خۆیان.
کۆمپانیای گۆڵف کیستۆن کە یەکێکە لە کۆمپانیا بەرھەمھێنەرەکانی نەوتی ھەرێم رایگەیاندووە، لێکۆڵینەوە لە گرتنەبەری رێکاری یاسایی دەکەن دژی وەستاندنی ھەناردەی نەوتی ھەرێمی کوردستان کە بەھۆیەوە ناچاربوون بەرھەمھێنانی نەوت رابگرن.
رۆژی ١٨ی ئەم مانگەش نوێنەری ھەر پێنج کۆمپانیاکە ترس و نیگەرانییەکانیان لە داھاتووی کارەکانیان گەیاندووەتە سەرۆکی ئەنجومەنی وەزیرانی ھەرێمی کوردستان، داواشیان لە ئەمریکا و بەریتانیا کردووە فشارەکانیان بۆسەر ھەرێم و بەغداد و ئەنقەرە زیاتر بکەن بەمەبەستی چارەسەرکردنی کێشەکە و بە وردی چاودێری ھەر رێککەوتنێکیش بکەن کە لەنێوان ئەو سێ لایەنەدا ئەنجام دەدرێت.
لە نامەیەکدا بۆ ئەمریکا و بەریتانیا، ئەو پێنج کۆمپانیایە دەڵێن، بەھۆی زیادبوونی ناکۆکی و ململانێکانەوە ناتوانن وەبەرھێنانی نوێ لە ھەرێمی کوردستان بکەن، ئەگەر دۆخەکە بەم جۆرە بەردەوام بێت کێڵگەکانی بەرھەمھێنانی نەوت توشی داڕوخان دەبن و بە ھیچ جۆرێک ھەلی وەبەرھێنان لە غازی سروشتیدا نایەتە دی.
لە دیدارەكەدا، کە دارەوان حاجی حامید لێپرسراوی ناوەندی فەرەنسا ئامادەی بوو، سەعدی ئەحمەد پیرە ستایشی ئەو ڕۆڵە گرنگە ئەرێنییەی باڵیۆزخانەی فەرەنسا و بەڕێز جەنابی باڵیۆزی عێراقی لە فەرەنسا کرد لە پتەوکردنی پەیوەندییەکانی نێوان عێراق و فەرەنسا لەسەر ئاستی سیاسی، سەربازی، ئابووری و ڕۆشنبیری لەڕێگەی واژۆکردنی یاداشتنامەی لێکتێگەیشتن و هەروەها پێشکەشکردنی خزمەتگوزاری کونسوڵگەری بۆ کۆمەڵگەی عێراقی نیشتەجێ لە فەرەنسا.
لای خۆیەوە باڵیۆز، بەخێرهاتنی سەعدی ئەحمەد پیرە-یکرد و ڕۆڵی کارای لە گۆڕەپانی سیاسی عێراق و هەرێمی كوردستان بەرز نڕخاند و ستایشی كارەكانی کرد ، هەروەها جەختی لە گرنگیی ڕۆڵی باڵیۆزخانە لە پەرەپێدانی پەیوەندییە دووقۆڵییەکانی عێراق و فەرەنسا، کە ڕەنگدانەوەی ئەرێنی لەسەر بەرژەوەندییەکانی گەلەکەمانە لە هەموو ئاستەکاندا.