کوردستان
رۆژنامەنوسێکی دەزگای میدیایی کوردسات لە بواری ئیتیکەکانی کاری رۆژنامەنوسی بڕوانامەی رێزلێنانی لەلایەن زانکۆی پەکینەوە پێبەخشرا.
لە مەراسیمێکی تایبەتدا لە پەکینی پایتەختی چین، زانکۆی پەکین بۆ توێژینەوەی نێودەوڵەتی، کە یەکێکە لە زانکۆ بڕواپێکراوەکان لەسەر ئاستی جیهان و چین، بڕوانامەی رێزلێنان دەبەخشێتە 'بەرزان کەریم'، رۆژنامەنوسی دەزگای میدیایی کوردسات و تەنها نوێنەری کوردستان و عیراق.
جێگەی ئاماژەیە ئەو رێزلێنانە لە بەرانبەر تەواوکردنی پرۆگرامێکی تایبەتی رۆژنامەنوسی بوو سەبارەت بە ئیتیکەکانی کاری رۆژنامەنوسی و ئاڵوگۆڕی کلتوری و فەرهەنگیی لە نێوان چین و وڵاتانی جیهان، کە تێیدا 110 رۆژنامەنوس لە وڵاتانی جیهانەوە بەشداریان تێداکردبوو.
بەپێی پێشبینییەکانی کەشناسیش سبەینێ ئاسمانی هەرێم نیمچە هەور دەبێت و ئەگەری تاوەباران هەیە.
بەڕێوەبەرایەتی کەشناسی هەرێم بڵاویکردەوە، سبەینێ پێنجشەممە ئاسمانی هەرێم، نیمچە هەور دەبێت و لەهەندێک کاتدا ئەگەری تاوە باران هەیە لەگەڵ هەورە بروسکە، ئاماژەی بەوەشکرد، لەکاتی زیادبوونی خێرایی با ئەگەری بەرزبوونەوەی تۆزێکی کەم هەیە لەسەر بەشێک لە ناوچەکەمان.
ئەوەشی خستەڕوو، پلەکانی گەرما لە هەندێک ناوچە کەمێک نزمتر دەبێت بەراورد بە تۆمارکراوەکانی ئەمرۆ .
بەرزترین پلەکانی گەرمای پێشبینیکراو بە پلەی سیلیزی:
هەولێر : 32 پلەی سیلیزی
سلێمانی : 32 پلەی سیلیزی
دهۆک : 32 پلەی سیلیزی
کەرکوک : 37 پلەی سیلیزی
زاخۆ : 31 پلەی سیلیزی
هەڵەبجە : 32 پلەی سیلیزی
سۆران : 27 پلەی سیلیزی
حاجی ئۆمەران : 18 پلەی سیلیزی
گەرمیان :38 پلەی سیلیزی
نرخی کارەبا لە پرۆژەی رووناکی لە 72 دینارەوە بۆ 350 دینار بۆ هەر کیلۆواتێک دیاریکرا، وتەبێژکی حکومەتی هەرێمیش دەڵێت: پلانی حکومەت ئەوەی تا کۆتایی ئەمساڵ کارەبای 24 کاتژمێری بگاتە سەنتەری سەرجەم شارەکان.
پێشەوا هەورامانی وتەبێژی حکومەتی هەرێم لە کۆنفرانسێکی رۆژنامەوانیدا رایگەیاند: لەرێگەی پرۆژەی روناکیەوە بەهەدەردانی کارەبا کەمدەبێتەوە و ئامانجی حکومەتە کارەبای 24 کاتژمێری بە کەمترین نرخ بۆ هاووڵاتیان دابین بکات.
بەپێی زانیارییەکان، نرخی کارەبای 24 کاتژمێری بە پێنج قۆناغ دیاریکراوە، ئەگەر ماڵێک مانگانە تا 400 کیلۆوات کارەبا بەکاربهێنێت، نرخەکەی بە 72 دینار دیاریکراوە بۆ هەر کیلۆواتێک، ئەگەر 400 بۆ 800 کیلۆوات بەکاربهێنێت دەبێتە 108 دینار.
ئەوەشی خستەڕوو، لە 800 بۆ 1200 کیلۆوات بە 175 دینار دیاریکراوە و ئەگەر هەر ماڵیکیش 1200 بۆ 1600 کیلۆوات بەکاربهێنێت دەبێت 265 دینار بدات بۆ هەر کیلۆواتێک.
هەر بەپێی زانیارییەکان، هەر ماڵێک 1600 کیلۆوات تێپەڕینێت، نرخی هەر کیلۆواتێک دەبێتە 350 دینار.
شاناز ئیبراهیم ئەحمەد خانمی یەکەمی عیراق لە سلێمانی بەشداری لە رێورەسمی یادی سەد ساڵەی بنیاتنانی خوێندگەی ئەیوبیەی بنەڕەتی کرد و رایگەیاند: ئەم خوێندنگەیە جێیەکی تایبەتی هەیە لەدڵمدا، ئەو شوێنەیە کە باوکم تێیدا خوێندویەتی.
شاناز ئیبراهیم ئەحمەد رایگەیاند: خۆشحاڵ بووم بە ئامادەبوون لە رێورەسمی یادی سەد ساڵەی بنیاتنانی قوتابخانەی ئەیوبیەی بنەڕەتی لە سلێمانی. ئەم قوتابخانەیە جێیەکی تایبەتی هەیە لە دڵمدا، ئەو شوێنەیە کە باوکم تێیدا خوێندوویەتی.
خانمەی یەکەمی عیراق ئاماژەی بەوەشکرد، لەگەڵ گەڕانم بەنێو ڕاڕەوەکانیدا، مێژووە دێرینەکەی و ئەو شانازییەم بەرجەستەکرد کە نەوە لە دوای نەوە پێکەوەیان گرێداوە. سوپاسگوزاری مامۆستایانی ڕابردوو و ئێستام کە بەشداربوون لە ڕوناککردنەوەی هزری ئەم ژمارە زۆرەی گەنجاندا.
هیوادارم ئەم رووناکییە هەر درەوشاوە بێت.
شاناز ئیبراهیم ئەحمەد
خانمی یەکەمی عیراق
لە هەولێر دوو تۆمەتبار دەستگیرکران پۆلیسی هەولێریش رایگەیاند: ئەو دوو کەسە لە کەرکوکەوە بەمەبەستی تۆڵەکردنەوە و کوشتنی کەسێک هاتبوونە شارەکە.
بەڕێوەبەرایەتی پۆلیسی هەولێر بڵاویکردەوە، تۆمەتبارەکان لە پارێزگای کەرکووکەوە هاتبوونە پارێزگای هەولێر بە مەبەستی تۆڵەکردنەوە و کوشتنی کەسێک، کە پێشتر کێشەیان لەگەڵی هەبووە.
ئاماژەی بەوەشکرد، کاتێک تەقە دەکەن و کەسەکە بریندار دەکەن و دەیانەوێت رابکەن، بەڵام لەلایەن هێزەکانمان لە بەڕێوەبەرایەتی پۆلیسی پارێزگای هەولێرەوە دەستگیر کران.
پۆلیسی هەولێر ئەوەشی خستەڕوو، تۆمەتبارانی ئاماژەپێکراو، پەڕاوی لێکۆڵینەوەیان بۆ کراوەتەوە و لەئێستادا بە بڕیاری دادوەری لێکۆڵینەوە راگیراون.
دەزگای ئاسایشی هەرێم چوار تیکتۆکچی، بەتۆمەتی نیشاندانی وێنەی نەشیاو و دەربڕینی ناشرین و هەڕەشە لە لایڤەکانیاندا دەستگیرکرد.
بەڕێوەبەرایەتی ئاسایشی پارێزگای سلێمانی بڵاویکردەوە، لە رۆژانی 26-4-2025 تا 5-5-2025 بەبڕیاری دادوەری لێکۆڵینەوەی ئاسایش دوای کۆکردنەوەی زانیاری و چاودێری وورد، (چوار )تیکتۆکچی بەتۆمەتی نیشاندانی وێنەی نەشیاو و دەربڕینی ناشرین و هەڕەشەکردن لەلایڤەکانیاندا دەستگیرکران.
ئاماژەی بەوەشکرد، هەڵمەتی بەرەنگاربوونەوەی بڵاوکراوە نەشیاوەکان، لەپێناو تێکنەدانی شیرازەی کۆمەڵگە، بەهاوکاری و زانیاری هاووڵاتیان بەردەوامە.
گەنمی سەرجەم جوتیارانی پارێزگای کەرکوک بە نرخی حکومەت وەردەگیرێت.
بەپێی راگەیەندراوێکی نوسینگەی رۆژنامەوانی رێبوار تەها پارێزگاری کەرکوک، د. عەباس جەبر مالیکی وەزیری کشتوکاڵی عیراق و رێبوار تەها پاریزگاری کەرکوک لە بەغداد کۆبونەتەوە.
لە راگەیەندراوەکەدا هاتووە، لەسەر داوای پارێزگاری کەرکوك، بڕیاردرا لە وەرزی دروێنەی ئەمساڵدا گەنمی سەرجەم جوتیارانی کەرکوك بەتایبەت کورد و تورکمان لە سایلۆکاندا و بەنرخی حکومەت وەربگیرێت".
لیستی موچەی مانگی چوار بڵاوکرایەوە و سبەینێ چوارشەممە دەست بەدابەشکردنی موچە دەکرێت ، لە ماوەی سێ رۆژدا سەرجەم موچەخۆران موچەکانیان وەردەگرن.
وەزارەتی دارایی ئابووری هەرێم بڵاویکردەوە، سبەینێ دەست بە دابەشکردنی موچەی مانگی چوار دەکرێت و لە ماوەی چوار رۆژدا سەرجەم موچەخۆران موچەکانیان وەردەگرن.
ئاماژەی بەوەشکرد،خانەشینی شارستانی و خاوەن پێداویستی تایبەت و زیندانیانی سیاسی و بەرکەوتوانی چەکی کیمیایی سبەینێ موچەکانیان وەردەگرن.
وەزارەتی دارایی هەرێم رایگەیاند، بەغداد موچەی مانگی چواری خستوەتە سەر هەژماری بانكی وەزارەتی دارایی هەرێم و ئەمڕۆ یان سبەی لیستی موچە بڵاودەكرێتەوە.
بەپێی راگەیەندراوێكی وەزارەتەكە، ئەمڕۆ بڕی 959 ملیار و 514 ملیۆن دینار وەك شایستەی موچەخۆرانی هەرێم لەلایەن بەغدادەوە خراوەتەسەر هەژماری وەزارەتی دارایی هەرێم.
سەرچاوەیەكیش لە وەزارەتی دارایی بە كوردسات نیوزی راگەیاند، ئەمڕۆ یان سبەینێ وەزارەت لیستی موچە بڵاودەكاتەوە.
ئەوەش لە كاتێكدایە نزیكەی 50 رۆژە موچەخۆرانی هەرێم موچەیان وەرنەگرتووە و دواكەوتنی كاریگەری خراپی لەسەر بازاڕ و ژیانی هاووڵاتیان دروست كرد.
مەفرەزەکانی بنکەی پۆلیسی سەیدسادق بە هاوکاری بەشی پۆلیسی شارەزوور توانیان تۆمەتبارێک دەستگیر بکەن کە بە تۆمەتی کوشتنی کەسێک لە شارۆچکەی هەڵەبجەی تازە داواکراو بوو.
بەپێی ڕاگەیەندراوێکی بەڕێوەبەرایەتی پۆلیسی پارێزگای سلێمانی، شەوی ڕابردوو لە ناو بازاڕی هەڵەبجەی تازە لە قەزای شارەزوور، کەسێک بە فیشەک کوژراوە. دوای گەیشتنی پۆلیس بۆ شوێنی ڕووداوەکە، دەرکەوتووە کە ڕووداوەکە بەهۆی کێشەیەکی کۆمەڵایەتیەوە ڕوویداوە و تۆمەتبار هەڵاتووە.
لە ڕاگەیەندراوەکەدا هاتووە، دوای لێکۆڵینەوەی بەردەوام، پۆلیس زانیویەتی کە تۆمەتباری ڕووداوەکە بەرەو سەیدسادق هەڵاتووە. سەرەنجام مەفرەزەکانی بنکەی پۆلیسی سەیدسادق توانیویانە تۆمەتبار دەستگیر بکەن.
تۆمەتبار کە ناسنامەکەی بە (أ، ع، ر - تەمەن ٢٤ ساڵ) ئاشکرا کراوە، بە بڕیاری دادوەر و بەپێی ماددەی ٤٠٦ی یاسای سزادانی عیراقی ڕاگیراوە.
دەستەی كەشناسی عیراق پێشبینی دەكات لە دوو رۆژی داهاتوودا شەپۆلی بارانبارین روو لە ناوچەكانی عیراق و هەرێم بكات و پلەكانی گەرما داببەزن .
دەستەی كەشناسی عیراق لە راگەیەندراوێكدا بڵاویكردەوە ، رۆژی چوارشەممە لە زۆرینەی ناوچەكانی عیراق ئاسمان هەور دەبێت و لە ناوچە جیاوازەكانی ناوەراستی عیراق و هەرێمی كوردستان باران دەبارێت و هەندێك كات خێرایی با زیاد دەكات و خۆڵبارینیشی لەگەڵ دەبێت.
رۆژی 5 شەممەش، بە هەمان شێوە لە ناوچەكانی هەرێمی كوردستان و ناوەراستی عیراق باران دەبارێت و پلەكانی گەرما چەند پلەیەك دادەبەزن .
وەزیری دارایی عیراق ئیمزای لەسەر ناردنی موچەی مانگی چواری هەرێم كرد، ئەمڕۆ یان سبەینێ پارەكە رەوانەی هەرێم دەكرێت.
سەرچاوەیەك لە وەزارەتی دارایی عیراق بە محەمەد عەبدولرەحمان پەیامنێری كوردسات نیوزی راگەیاند، ئەمڕۆ تەیف سامی وەزیری دارایی عیراق ئیمزای لەسەر خەرجكردنی موچەی مانگی چواری موچەخۆرانی هەرێم كرد و لە ئێستادا نوسراوی خەرجكردنی پارەكە لای تەیف سامی نەماوە و رەوانەی بانكی ناوەندی عیراق كراوە بۆ دەستكردن لە تەمویلكردنی موچەی هەرێم .
ئەوە لەكاتێكدایە نزیكەی 50 رۆژە موچەخۆرانی هەرێم موچەیان وەرنەگرتوە و پێشتریش وەزارەتی دارایی هەرێم رایگەیاندبوو هیچ كێشەیەك لە لیستی موچەی مانگی چواردا نییە .
عەلی جەمال قەدووری، وتەبێژی پۆلیسی گەرمیان رایگەیاند کە ئەمشەو لە گەڕەکی بەردەسووری قەزای کەلار، منداڵێکی شەش ساڵان بە ناوی (لانۆ سروود سەعدون) بە دەمانچە کوژراوە و تەرمەکەی گەیەندراوەتە نەخۆشخانەی شەهید هەژار.
بەپێی قسەی باوکی منداڵە کوژراوەکە، کاتێک کوڕەکەی لە کۆڵان یاری کردووە، ئاگادار کراوەتەوە کە گوللەی بەرکەوتووە و گیانی لەدەستداوە.
وتەبێژی پۆلیس ئاماژەی بەوەش کرد کە دەستبەجێ پۆلیس چووەتە شوێنی روداوەکە. دوای لێکۆڵینەوە و بەدواداچوون، دەرکەوتووە منداڵێکی 10 ساڵان دەمانچەکەی باوکی، کە کارمەندی هێزە ئەمنیەکانە، لەگەڵ خۆی بردووەتە کۆڵان و گوللەیەکی بەو منداڵەوە ناوە و کوشتوویەتی.
بەپێی بڕیاری دادوەر، منداڵەکە و باوکی منداڵی تاوانبار، بەپێی ماددەی (405) دەستگیرکراون و لێکۆڵینەوە لە روداوەکە بەردەوامە.
شاناز ئیبراهیم ئەحمەد لە رۆژی جیهانی پەرستاراندا لە سلێمانی بینای نوێی سەندیکای کارمەندانی تەندروستی کردەوە و رایگەیاند: پەرستاران دڵی سیستمی تەندروستین و لە دۆخە سەختەکاندا بەهێز و خۆڕاگریی و سۆزەوە چاودێریمان دەکەن.
شاناز ئیبراهیم ئەحمەد خانمی یەکەمی عیراق رایگەیاند: ئەمڕۆ بە خۆشحاڵییەوە بینای نوێی سەندیکای کارمەندانی تەندروستیی کوردستان، لقی سلێمانیم کردەوە. کە هەنگاوێکی گرنگە بۆ پشتیوانی پەرستاران و هەموو ئەوانەی لە بواری تەندروستیدا کاردەکەن و رۆژانە خزمەتی کۆمەڵگەکەمان دەکەن.
خانمی یەکەمی عیراق ئاماژەی بەوەشکرد، هەروەها رۆژی جیهانیی پەرستارانمان پیرۆزکرد، چونکە ئەوان دڵی سیستمی تەندروستین و لە دۆخە سەختەکاندا بەهێز و خۆڕاگریی و سۆزەوە چاودێریمان دەکەن.
شاناز ئیراهیم ئەحمەد راشیگەیاند، بەهەموو پەرستارەکانی عێراق دەڵێم: سوپاس بۆ ئێوە، شایستەی رێز و پشتیوانی و باشترکردنی دۆخی کارن، هەموو کات پشتیوانتان دەبم.
لە کەرکوک بەهۆی روداوی هاتوچۆوە ژن و پیاوێک گیانیان لەدەستدا و پێنج کەسیش بریندار بوون
پەیامنێری کوردسات نیوز رایگەیاند، ئێوارەی ئەمڕۆ لەڕێگای فڕۆکەخانەی کەرکوک نزیک لە گەرەکی یەکی حوزەیران روداوێکی هاتوچۆ سەختی لەنێوان ئۆتۆمبیلێکی تایبەت و ئۆتۆمبیلێکی بارهەڵگر رویدا.
بەوتەی شایەتحاڵەکان ئۆتۆمبیلە تایبەتەکە لەدوای ئۆتۆمبێلی بوک و زاوایەکەوە بوە بەهۆی خێرا لێخورینی لە لۆریەکی داوە بەهۆیەوە دەست بەجێ ئۆتۆمبیلەکە ئاگری گرتوە و سوتاوە ،شۆفێری ئۆتۆمبیلەکە گیانی لەدەستداوە و ژنەکەشی دوای گەیاندنی بەنەخۆشخانە گیانی لەدەستدا.
سامان یابە لێپرسراوی بەشی راگەیاندنی تەندروستی گشتی کەرکوک بەکوردسات نیوزی ڕاگەیاند ، بەهۆی روداوە هاتوچۆکەوە دوو تەرم گەیەنراوەتە نەخۆشخانەی گشتی کەرکوک جگە لەوەش پێنج کەس بریندار بوون کە دۆخی تەندروستیان جێگیرە .
قوباد تاڵەبانی دەڵێت، "پەکەکە بەرپرسیارێتی خۆی بەرانبەر بە پڕۆسەی ئاشتی جێبەجێ کرد"
قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆکی ئەنجومەنی وەزیرانی حکومەتی هەرێم سەبارەت بە بڕیاری پەکەکە بۆ خۆهەڵوەشاندنەوە و چەک دانان پەیامێکی بڵاوکردوەتەوە و تێیدا هاتووە، "پارتی کرێکارانی کوردستان لە کۆنگرەی 12ی خۆیدا بەرپرسیارێتیی خۆی بەرانبەر بە پرۆسەی ئاشتی لە تورکیا جێبەجێ کرد و دەرگای بەڕووی قۆناغێکی نوێدا کردەوە".
ئاماژەی بەوەشداوە، "هیوادارین حکومەت و دامەزراوە یاساییەکان و لایەنە سیاسییەکانی تورکیاش ئەم دەرفەتە بقۆزنەوە بۆ چارەسەرکردنی یاسایی و ئاشتییانەی پرسی کورد لە تورکیا".