جیهان
جان ئیف لۆدریان وەزیری دەرەوەی فەڕەنسا، لە کۆمەڵەی گشتی نەتەوە یەکگرتووەکان وتارێکی پێشکەشکرد و ڕایگەیاند، ڕێگە نادەن ئێران واھەست بکات تێپەڕبوونی کات لە بەرژەوەندیەتی، چونکە پڕۆگرامی ئەتۆمی ئێران گەورەترین مەترسیە.
وتیشی، پێویستە بەزووترین کات دانوستانەکانی تایبەت بە ڕێککەوتننامەی ئەتۆمی دەستپێبکەنەوە، کە نزیکەی چوار مانگە ڕاگیراوە.
ئاژانسی "تی تی" سویدی ڕایگەیاند، تەقینەوەیەکی بەھێز لە بینایەکی نیشتەجێبوون لە شاری "گۆتەنبێرگ" ڕوویداوە و بەھۆیەوە ٢٥ کەس ڕەوانەی نەخۆشخانە کراون، نزیکەی ١٠٠ بۆ ٢٠٠ کەسی تریش لە دانیشتووانی ئەو بینایە و بیناکانی نزیک ڕووداوەکە، گواستراونەتەوە.
بە پێی میدیاکان، تەقینەوەکە ئاگرکەوتنەوەی لێکەوتووەتەوە و ئاگرەکە بۆ ماڵەکان تەشەنەی سەندووە و زیانی ماددی ھەبووە، ھۆکاری تەقینەوەکەش نەزانراوە، ھێزەکانی پۆلیسیش لێکۆڵینەوەیان دەستپێکردووە.
ئەردۆغان لە چاوپێکەوتنێکدا لەگەڵ تۆڕی سی بی ئێسی ئەمریکی رایگەیاندوە، ئەگەر ئەمریکا ئاشتی دەوێت، دەبێت بزانێت ھیچ ھۆکارێک نەماوە بۆ مانەوەی ھێزەکانی لە وڵاتاندا و پێویستە چۆن لە ئەفغانستان کشایەوە بە ھەمان شێوە لە سوریا و عێراقیش بکشێتەوە و رێگە بە گەلانی ئەو وڵاتانە بدات خۆیان بڕیار بەدەست بن.
لە وەڵامی پرسیارێکیشدا لەبارەی نیازی تورکیا بۆ گرتنەوەی شوێنی ئەمریکا لە سوریا، ئەردۆغان وتی، ئەگەر سورییەکان پێشوازییان لێنەکەن و بە راستی نەیانەوێت تورکیا لە وڵاتەکەیاندا بمێنێتەوە، ھەرگیز لە سوریا نامێننەوە.
نید پرایس وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا رایگەیاند، پێویستە تورکیا موشەکە ئێس ٤٠٠ەکانی دروستکراوی روسیا لەناو ببات و چیدی کەلوپەلی سەربازی لە مۆسکۆ نەکڕێت، بەپێچەوانەوە روبەڕوی گەمارۆی زیاتر دەبێتەوە.
ئەم لێدوانەی وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا پاش ئەوەدێت کە رەجەب تەیب ئەردۆغان سەرۆک کۆماری تورکیا رایگەیاند، بەردەوام دەبن لە کڕینی سیستمی بەرگریی موشەکیی ئێس ٤٠٠ لە روسیا و کەسیش ناتوانێت رێگریان لێبکات.
ئەوەش لەکاتێکدایە، ئەمریکا پێیوایە ئەو سیستمە ھەڕەشەیە بۆ سەر فڕۆکە جەنگییەکانی ئێف ٣٥، بۆیە ئەو پرسە پەیوەندییەکانی نێوان واشنتۆن و ئەنقەرەی ئاڵۆز کردووە.
ئەوە لەکاتێکدایە پێشتر چەند جارێک بۆریس جۆنسن سەرۆک وەزیرانی بەریتانیا دژایەتی بۆ پشتبەستن بە دەستی کاری بیانی دەربڕیوە و رێکارەکانی وەرگرتنی کۆچبەرانی توند کردۆتەوە.
چاودێرانیش دەڵێن، ناکۆکییەکان لە ناو بزووتنەوەی نەھزەی سەر بە ئیخوانەکان رەنگە ببێتە فشارێک بۆ دەستلەکارکێشانەوەی "غەنوشی".
وەزارەتی کۆچ و کۆچبەرانی یۆنانیش رایگەیاند، بەردەوام دەبن لە سیاسەتی توند بەرامبەر بە کۆچبەران، بۆ ئەوەی وڵاتەکەیان نەبێتە دەروازەیەک بۆ گەیشتنی کۆچبەران بە ئەوروپا.
زیاتر لە ٦٠ ملیۆن کەس کە تەمەنیان سەروو ١٨ ساڵە مافی دەنگدانیان ھەیە و لە ھەر ١٦ ویلایەتەکەی ئەڵمانیا ناوەندی دەنگدان ئامادەکراوە و ھەر دەنگدەرێک پارتێک و کاندیدێک لە دوو وەرەقەی دەنگداندا ھەڵدەبژێرێت، ھەڵبژاردن لە ئەڵمانیا ھەموو ٤ ساڵ جارێک بەڕێوەدەچێت و ئەو ھەڵبژاردنەش ٢٠ەمین ھەڵبژاردنە لە ئەڵمانیا لە دوای جەنگی دووەمی جیھانییەوە لە ساڵی ١٩٤٥.
ئەمڕۆ محەمەد موش، وەزیری بازرگانی تورکیا سەردانی بەغداد دەکات، رۆژی ٢٦ی مانگیش سەردانی ھەرێمی کوردستان دەکات و پەیوەندییە ئابوورییەکانی نێوان ھەرێمی کوردستان و تورکیا و کردنەوەی دەروازەیەکی نوێی سنوری گفتوگۆیان لەبارەوە دەکرێت.
لە سەردانەکەیدا بۆ ھەرێمی کوردستان وەزیری بازرگانی تورکیا بەشداری لە کۆڕبەندی کاری عێراقی-تورکیادا دەکات و لە پەراوێزی کۆڕبەندەکەشدا لەگەڵ بازرگان و بەرپرسانی بازرگانی عێراق و ھەرێمی کوردستاندا کۆدەبێتەوە و باس لە ھەڵگرتنی ڤیزای بازرگانانی عێراق و ھەرێمی کوردستان دەکرێت تاکو بەبێ ڤیزا سەردانی تورکیا بکەن.
لە ساڵی رابردوودا قەبارەی بازرگانی نێوان عێراق و تورکیا نۆ ملیار و ١٠٠ ملیۆن دۆلار بووە و تاکو مانگی ھەشتی ئەمساڵیش قەبارەی بازرگانی گەیشتووەتە شەش ملیار و ٦٠٠ ملیۆن دۆلار.
سەید ئیسماعیل خەتیب وەزیری ئیتلاعاتی ئێران لە میانی سەردانێکی بۆ پارێزگای ورمێ و لە شاری پیرانشار رایگەیاند، سەرجەم گروپەکانی دژە شۆڕش و پشتیوانانیان بزانن، لە ئەگەری مەترسی دروستکردن بۆسەر ئاسایشی کۆماری ئیسلامی ئێران، بە توندترین شێوە وەڵام دەدرێنەوە.
ناوبراو جەختی لە چەک کردن و دەرکردنی حزبەکانی رۆژھەڵاتی کوردستان لە ھەرێمی کوردستان کردەوە و رایگەیاند، بەپێی ئەو ریککەوتنانەی کراوە، پێویستە بەرپرسانی عێراق بەزووترین کات بەدواداچوون بۆ ئەو بابەتە بکەن.
لە چەند ھەفتەی رابردوودا بەرپرسانی باڵای سەربازی و حکومی ئێران بەردەوام ھەڕەشەی چەک داماڵین و دەرکردنی حزبەکانی رۆژھەڵاتی کوردستانیان لە ھەرێمی کوردستان کردووە.
ئێبراھیم رەئیسی سەرۆک کۆماری ئێران ، داوای لە بەرپرسانی وەزارەتی پەروەردەی وڵاتەکەی کرد، بە ڕەچاوکردنی رێنماییە تەندروستییەکان، ھەنگاو بۆ کردنەوەی خوێندنگاکان و خوێندنی ناوپۆل بنێن.
ئاماژەی بەوەشکرد، زۆربەی مامۆستایان و کارمەندانی وەزارەتی پەروەردە و دایک و باوکی خوێندکاران ڤاکسینیان وەرگرتووە و بەپێ ئەو بەرنامەی دانراوە، تا چەند رۆژی تر، ٧٠٪ی سەرجەم دانیشتوانی ئێران، پێکوتەی ڤاکسینی دژ بە کۆرۆنا وەردەگرن.
(محەمەد باقر قالیباف)، سەرۆکی پەرلەمانی ئێرانیش رایگەیاند، ئێرانییەکان چەند کیلۆمەترێک لە سنوورەکانیی ئیسرائیلەوە دوورن.
(ئیبراھیم رەئیسی) ئاماژەی بەوەشکرد بەھۆی رەوشی کۆرۆنا، ناتوانێت راستەوخۆ لەگەڵ چین و توێژە جیاوازەکانی ئیلام کۆبێتەوە.
ژمارەیەک وەزیری کابینەی نوێی حکومەت یاوەری سەرۆک کۆماری ئێران دەکەن و بڕیارە چەند پڕۆژەیەک لە پارێزگای ئیلام بەسەربکەنەوە.
وتەبێژی حکومەتی کاربەڕێکەری ئەفغانستان ئاماژەی بەوەشکرد، کۆتاییھێنان بە قاچاخچێتی ماددەی ھۆشبەرەکان، دەرگای سەقامگیری بەڕووی ئەفغانستان و ناوچەکەدا دەکاتەوە، ئەوەش لە بەرژەوەندی روسیا دەبێت.
(ئەردۆغان) وتیشی، ئەنقەر لە دەرگاکانی تر دەدات و ھەر چی بۆ بەرگریکردن پێویستی بێت ئەنجامی دەدات و دەبێت ئەمریکاش باجی لێشاوی کۆچبەرانی ئەفغانی بدات.