کوردستان
پەیامنێری کوردسات نیوز لە ڕۆژئاوای کوردستان ڕایگەیاند ، بەیانی ئەمرۆ ھێزەکانی تورکیا و گروپە چەکدارەکانی ھاوپەیمانی ، گوندی تەل تەویڵی ئاشوری ریفی تەل تەمریان بە چەکی قورس تۆپباران کردووە ، بەڵام تا ئێستا قەبارەی زیانەکانی ئەو تۆپبارانە نەزانراوە .
ھەر ئەمرۆش ھەردوو گوندی تەل موزیق و حەربەلی ناوچەی شەھبا بە چەکی قورس لەلایەن تورکیاوە تۆپباران کراون.
وتیشی، پێویستە بەغداد ھەوڵبدات میلاکاتی ھێزەکانی پاسەوانی سنوور پڕبکاتەوە بە دامەزراندنی ھێزی تایبەت بۆ ئەو پارێزگایانەی لەناوچە سنوورییەکانەوە نزیکن، نەک ھێز بھێنێت و لە ھەرێمی کوردستان جێگیری بکات.
ڕێواز فایەق، سەرۆکی پەرلەمانی کوردستان ڕایگەیاند، "داواکاریی گشتی یەکێکە لە دامەزراوە گرنگەکانی ھەرێمی کوردستان و کاریگەریی گەورەی ھەیە لە پاراستنی مافی گشتی و سەروەت و سامانی گشتیدا، بۆئەوەی کارا بێت و بتوانێت ڕۆڵی خۆی بە تەواوی بگێڕێت، پێویستە یاسایەکی سەربەخۆی خۆیان ھەبێت بۆ بینینی ڕۆڵی کارایان لەو ئەرکانەی کە پێیان سپێردراوە لە یاسا بەرکارەکاندا".
وتیشی، دوو پێشنیازەیاسا بۆ داواکاریی گشتی لەلایەن پەرلەمانەوە ئاراستەی ئەنجوومەنی دادوەری و حکوومەتی ھەرێمی کوردستان کراوە بەمەبەستی وەرگرتنی ڕا و سەرنجیان لەسەر ھەردوو پێشنیازەیاساکە، بەڵام لەلایەن ھەردوو دامەزراوەوە ڕەتکراوەتەوە".
لە بەشێکی دیکەی قسەکانیدا، سەرۆکی پەرلەمان جەختی لەوە کردەوە کە بەھێزبوونی داواکاریی گشتی بەواتای بەھێزبوونی دامەزراوەکانی تری ھەرێمی کوردستان دێت لە ڕووبەڕووبوونەوەی گەندەڵی و یاسا شکێنیدا.
لایخۆشیەوە کاوە فەتحی مەعسوم، سەرۆکی داواکاریی گشتی و شاندی یاوەری، داوایان لە سەرۆکی پەرلەمانی کوردستان کرد کە پەرلەمان ھاوکاریان بێت بە ناردنی تێڕوانینەکانیان بۆ دەوڵەمەندکردنی ئەو پڕۆژەیاسایەی کە پێشکەشی سەرۆکایەتیی پەرلەمان دەکرێت و پەیوەندیی ڕاستەوخۆی بە مافی گشتیی ھاوڵاتییانەوە ھەیە و پەرلەمانی کوردستان پشتیوانیان بێت لە پیادەکردنی دەسەڵاتەکانیان لەپێناو بەرژەوەندیی گشتیی ھاووڵاتییان و چاودێریکردنی ڕەوایەتیی بڕیارەکان.
دەقی پەیامی پیرۆزباییەکە...
پەیامی پیرۆزبایی سەرۆکی حکومەتی ھەرێمی کوردستان بۆ بزووتنەوەی گۆڕان
بە بۆنەی سێزدەمین ساڵیادی ڕاگەیاندن و بەشداری بزووتنەوەی گۆڕان لە پرۆسەی سیاسیی، پیرۆزبایی لە گشت ئەندام و ھەڵسوڕاو و لایەنگرانی بزووتنەوەی گۆڕان دەکەم و ئومێدی سەرکەوتن و پێشکەوتنیان بۆ دەخوازم لە پێناو خزمەتکردنی خەڵکی کوردستان و داکۆکیکردن لە دەسکەوت و پرسە نیشتیمانییەکان.
ھیوادارم بزووتنەوەی گۆڕان وەک لایەنێکی گرنگی پێکھێنەری کابینەی نۆیەمی حکومەتی ھەرێمی کوردستان، لە گەڵ لایەنە بەشدارەکانی دیکەی حکومەت، زیاتر ھەماھەنگ و ھاوکاربن بۆ ئەوەی حکومەتی ھەرێمی کوردستان، کارنامە چاکسازییەکەی باشتر جێبەجێ بکات و زیاتر خزمەتی ھاووڵاتییانی ھەرێمی کوردستان بکات لە پێناو ئایندەیەکی گەشتر بۆ گەلی کوردستان.
مەسرور بارزانی
سەرۆکی حکومەتی ھەرێمی کوردستان
٢٥ ی تەمموزی ٢٠٢٢
لە راگەیەندراوێکی وەزارەتی پەروەردە، سامان سیوەیلی وتەبێژی وەزارەتی پەروەردەی حکومەتی ھەرێمی کوردستان رایگەیاند، لە کۆبوونەوەی ئەنجومەنی وەزارەتی پەروەردە، ڕۆژی یەکشەممە، ڕێکەوتی ٢٤ی ٧ی ٢٠٢٢ بڕیاریاندا بە درێژکردنەوەی ماوەی تۆمارکردن و وەرگرتنی منداڵان و خوێندکاران لە باخچە و قوتابخانە و خوێندنگەکانی حکومی و ناحکومی.
ئاماژەی بەوەشکرد، ماوەی تۆمارکردن و وەرگرتنی منداڵان لە قۆناغی باخچەی منداڵان و خوێندکارانی قۆناغی یەکەم و حەوتەمی بنەڕەتی و دەیەمی ئامادەیی لە باخچە و قوتابخانە و خوێندنگەکان حکومی و ناحکومی، درێژکراوەتەوە تا ڕۆژی پێنج شەممە، ڕێکەوتی ٤ی ٨ی ٢٠٢٢.
دەقی پەیامی پیرۆزباییەکە...
بەڕێزان لە جڤاتی نیشتمانیی بزووتنەوەی گۆڕان
یادی سێزدە ساڵەی دامەزراندنی بزووتنەوەکەتان بە گەرمی لە ئێوە و تەواوی ھەڵسووڕاوان و لایەنگران و جەماوەری بزووتنەوەی گۆڕان بەگشتی پیرۆز دەکەم، ھیوای سەرکەوتنان بۆ دەخوازم.
بزووتنەوەی گۆڕان وەک ھێزێکی سیاسیی کارا، ڕۆڵێکی دیار لە ژیانی سیاسیی ھەرێمی کوردستان و عێراقدا دەگێڕیت و سەنگ و جێپەنجەی بە پرۆسەی سیاسی و بەڕێوەبردنی ھەرێمی کوردستانەوە دیارە.
لەم یادەدا جەخت لە گرنگی و پێویستیی تەبایی و یەکڕیزیی نێوان لایەنە سیاسییەکانی ھەرێمی کوردستان و بەرپرسیاریەتیی ھاوبەشی ھەموو لایەن و پێکھاتەکان دەکەمەوە بۆ تێپەڕاندنی سەختییەکان و ڕووبەڕووبوونەوەی تەحەدییەکان و کاری پێکەوەیی لەپێناو پاراستنی قەوارەی سیاسی و دەستکەوت و مافە دەستوورییەکانی ھەرێمی کوردستاندا.
نێچیرڤان بارزانی
سەرۆکی ھەرێمی کوردستان
٢٠٢٢/٧/٢٥
دەقی راگەیەندراوەکە...
دەستخۆشی لە بەڕێزانی چوارچێوەی ھەماھەنگی دەکەین کە بە کاندیدکردنی بەڕێز محەمەد شەیاع ئەلسودانی بۆ پۆستی سەرۆک وەزیرانی حکومەتی داھاتوو ھەنگاوێکی گرنگیان نا لەڕێی بەگوڕکردنی پرۆسەی سیاسی لە وڵاتدا. ھیوادارین ئەم ھەنگاوە رێکارە یاسایی و دەستوورییەکانی پێکھێنانی حکومەتی نوێ خێراتر بکات.
یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان وێڕای پێشوازی لەو بڕیارە، جەخت لە پتەوکردنی ھەماھەنگی و بەردەوامیی پەیوەندییە نیشتمانییەکان دەکاتەوە لەپێناو سەرخستنی پرۆسەی چاکسازی و پێکھێنانی حکومەتێکی نیشتمانیی خزمەتگوزار کە ببێتە مایەی سەقامگیری، بەھێزکردنی پایەکانی دەوڵەتداری، خزمەتکردنی زیاتری خەڵک و پاراستنی مافە نەتەوەیی و دەستوورییەکانی گەلی کورد و عێراق و قووڵکردنەوەی گیانی تەبایی و ئاشتەوایی لەنێوان ھەموو نەتەوە و پێکھاتەکان.
مەکتەبی سیاسیی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان
٢٥ی تەممووزی ٢٠٢٢
ئەحمەد موفتی بریکاری وەزارەتی سامانە سروشتییەکانی ھەرێم بە کوردسات نیوزی راگەیاند، سێ مووشەک ئاڕاستەی کێلگەی غازی کۆرمۆر لە سنوری ناحیەی قادر کەرەم کراون.
وتیشی، ھێرشەکە ھیچ زیانێکی گیانی نەبووە و تەنیا زیانی ماددی ھەبووە و موشەکەکان لە دەوروبەری کێڵگەکە کەوتونەتەخوارەوە.
رەمک رەمەزان قائیمقامی چەمچەماڵیش بە کوردسات نیوزی رایگەیاند، چەند کاتیۆشایەک ئاراستەی کێلگەی غازی کۆرمۆر کراون و لایەنە پەیوەندیدارەکان لێکۆڵینەوەیان بۆ ئاشکراکردنی بەرپرسیارانی ھێرشەکە دەستپێکردووە.
ئاماژەی بەوەشکرد، تیمەکانی بەرگری شارستانی راسپێردراون بۆ کۆنترۆڵکردنی ئەو ئاگرەی بەھۆی کاتیۆشاکانەوە کەوتۆتەوە.
رۆژانی ٢٢ و ٢٤ و ٢٥ی حوزەیرانی رابردووش سێ جار بە کاتیۆشا ھێرشکرایە سەر کێلگەی کۆرمۆر و دوو کارمەند بە سوکی برینداربوون.
کێلگەی غازی کۆرمۆر دەکەوێتە گوندی کۆرمۆری سەر بە ناحیەی قادر کەرەم، لە ساڵی ٢٠٠٧ حکومەتی ھەرێم بۆ پەرەپێدانی کێلگەکە گرێبەستێکی لەگەڵ کۆمپانیای دانەغاز و کۆمپانیای کریسنت پترۆلیۆمی ئیماراتی ئیمزاکرد و دوای ١٥ مانگ توانرا غازی لێ بەرھەمبھێنرێت، لە ئێستاشدا رۆژانە ٤٥٠ ملیۆن پێ سێجا گازی سروشتی کێلگەکە بە بۆری رەوانەی ھەردوو وێستگەی کارەبای چەمچەماڵ و وێستگەی کارەبای ھەولێر دەکرێت . جگەلەوەش رۆژانە ١٠٥٠ تۆن غازی ئێل پی جی لێ بەرھەم دەھێنرێت.
لە درێژەی کۆچی گەنجان بۆ دەرەوەی وڵات، ماوەی ٤٨ رۆژە ٧ کۆچبەری خەڵکی دھۆک لە لیبیا دەستبەسەرن، بە پێی زانیارییەکانی کوردسات نیوز ئەو گەنجانە ئێستا ئازادکراون و بڕیارە بەمنزیکانە بھێنرێنەوە بۆ ھەرێمی کوردستان.
ئەو گەنجانە ٣ کەسیان خەڵکی ناحیەی شیلادزێ و ٣ کەسی تریان خەڵکی ناحیەی مانگێشی سەر بە پارێزگای دھۆکن، یەکێکیشیان خەڵکی ناوشاری دھۆکە.
ئەوەش لە کاتێکدایە لە ماوەی رابردوودا کوردسات نیوز راپۆرتی لەسەر چارەنوسی ئەو گەنجانە کردبوو و کەسوکارەکەیان چیرۆکی رۆیشتن و چۆنیەتی گەیشتنە لیبیایان بۆ کوردسات نیوز باسکردبوو.
لە راگەیەندراوێکی وەزارەتی سامانە سروشتییەکانی ھەرێمی کوردستاندا ئاماژە بەوەکراوە، سەعات ٧:٥٥ ئێوارەی ئەمڕۆ ھێڕشی موشەکی کرایە سەر کێڵگەی گازی کۆرمۆر، بەڵام ھیچ زیانی گیانی نەبووە و کاریگەریشی لەسەر پرۆسەی بەرھەمھێنانی گازی سرووشتی نەبووە.
رایگەیاند، لە ماوەی مانگی حوزەیران و تەموزی ئەمساڵ، بۆ جاری چوارەمە ھێڕش دەکرێتە سەر کێڵگەی کۆرمۆر.
راشیگەیاند، وەزارەتی سامانە سرووشتییەکان بە توندی ئەم ھێرشە شەرمەزار دەکات کە چەندین جارە ژێرخانی مەدەنیی ھەرێمی کوردستان دەکرێتە ئامانجی ھێڕشی مووشەکیی گرووپە چەکدارەکانی لە یاسا دەرچوو.
وەزارەتی سامانە سروشتییەکان دەشڵێت، کێڵگە نەوتییەکانی ھەرێمی کوردستان سامانی خەڵکی ھەرێمی کوردستانن، ھەر جۆرە ھێرشێک بۆ سەر دامەزراو و ژێرخانە ئابوورییەکانی ھەرێمی کوردستان بە ئامانجگرتنی راستەوخۆی خەڵکی کوردستانە و بە ھیچ شێوەیەک قابیلی قبووڵ نییە و بەرپرسیارێتی ئەم ھێرشانەش لە ئەستۆی ئەو لایەنانەیە کە لە ناوچەکانی ژێر دەسەڵاتیان سامانی گەلی کوردستان دەکرێتە ئامانج.
ئەحمەد موفتی بڕیکاری وەزارەتی سامانە سروشتییەکانی ھەرێمی کوردستانیش بە کوردسات نیوزی راگەیاند، ئەو ئاگرەی بەھۆی ھێرشەکانەوە کەوتوەتەوە کۆنتڕۆڵکراوە، ھیچ کاریگەرییەکیشی لەسەر ھەناردەکردنی غاز دروست نەکردووە.
پەرلەمانی کوردستان لە بەیاننامەیەکدا رایگەیاند، جارێکی دیکە گرووپە لە یاسا دەرچووە گێرەشێوێنەکان ھێرشیان کردەوە سەر کێڵگەی کۆرمۆر. ئەوەش درێژکراوەی زنجیرەیەک ھێرشی ترسنۆکانەیە بۆسەر ژێرخانی وزەی ھەرێمی کوردستان کە بەپێی یاسا بەرکارەکان و دەستووری عێراقی بۆ بەرژەوەندی خەڵک فەراھەم کراوە.
ئاماژەی بەوەشکرد، وێڕای بە توندی ئیدانەکردنی کردنی ئەو ھێرشانە، داوا لە حکومەتی عێراق دەکەین پابەندییان بە ھەماھەنگییەکانیان لەگەل حکومەتی ھەرێمی کوردستان زیاتر بکەن، و ئەو بۆشاییە ئەمنییەی کە لەو ناوچانە دروست بووە پڕ بکەنەوە.
راشیگەیاند، ئەرکی حکومەتی عێراقە بەپەلە ئەنجامدەرانی ھێرشەکە دەستگیربکەن و رووبەڕووی یاسایان بکەنەوە، ھەموو رێکارێک بگیرێتەبەر بۆ رێگریکردن لەو گرووپە لە یاسا دەرچووانە لە دووبارەکردنەوەی ئەو جۆرە ھێرشانە.
پەرلەمانی کوردستان رونیشکردەوە، دامەزراوەکانی وزەی ھەرێمی کوردستان بەپێی یاساکانی کوردستان و لە چوارچێوەی دەستووری عێراق بنیاتنراون و موڵکی خەڵکی ھەموو عێراقن و ماف و دەسکەوتی خەڵکی کوردستانن، بۆیە پێویستە پارێزگاری تەواویان لێ بکرێت،
جوتیار عادل وتەبێژی حکومەتی ھەرێمی کوردستان رایگەیاند، ھێرشکردنەوە سەر کێڵگەی غازی کۆرمۆر، کە ئەمڕۆ لە لایەن میلیشیا و گرووپە چەکدارەکانی دەرەوی یاسا ئەنجام درایەوە، بە توندترین شێوە شەرمەزار دەکەین.
وتیشی، داوا لە حکومەتی فیدرال دەکەین، ڕێکاری پێویست بگرێتەبەر بۆ سنووردانان و ڕێگریکردن لە دووبارەبوونەوەی ئەو ھێرشە تیرۆریستیانە.
وتەبێژی حکومەتی ھەرێمی کوردستان ئاشکراشیکرد، ئامانجی ئەو دەستدرێژییانەش، کە چەندین جارە دووبارە دەبنەوە، تێکدانی ئاسایش و سەقامگیریی ھەموو عێراق و گەشەپێدانی ئابووری ھەرێمی کوردستانە .
رۆژی ھەینی رابردوو، تورکیا لە رێگەی فڕۆکەی بێ فڕۆکەوانەوە ئۆتۆمبێلێکی لە سەر رێگای قامیشلۆ کردە ئامانج و تیایدا "ژیان تۆڵھیڵدان" فەرماندەی ئۆپراسیۆنە ھاوبەشەکانی ھەسەدە لەگەڵ ھاوپەیمانی نێودەوڵەتی و ھاوڕێکانی رۆژ و بارین کوژران.
مەزڵوم کۆبانێ، فەرماندەی گشتی ھێزەکانی سوریای دیموکرات (ھەسەدە) رایگەیاند، ئەو بە پاڵەوانانەی لە شەڕی دژ بە تیرۆریستانی داعش جەنگان بۆ ئەوەی مرۆڤایەتی لە دڕندەکان رزگار بکەن، بەڵام تورکیا ئەوانی کردە ئامانج و شەھیدی کردن.
جەختیشیکردەوە، ئەوە پێشلکارییە و کاریگەری لەسەر شەڕی دژ بە داعش دەبێت و ھێزەکانیان لە بەرامبەر ئەو پێشێلکارییەی تورکیا بێدەنگ نابَن و تۆڵەی شەھیدەکانیان دەکەنەوە، وتیشی، پێویستە وڵاتانی ھاوپەیمانی نێودەوڵەتی ھەوڵێکی زیاتر بدەن بۆ رێگریکردن لەو پێشلکاریانەی تورکیا.
رێکخراوی مافی مرۆڤی ھەنگاو بڵاویکردەوە، شەوی شەممە ھێزە چەکدارەکانی ئێران لە سنووری ماڵتە تەقەیان لە ژمارەیەک کۆڵبەر کردووە و لە ئەنجامدا دوو برای کۆڵبەر کە خەڵکی گوندی گڵە سوورە بوون و خێزاندارن بە سەختی برینداربوون، کە دواتر یەکێکیان لە نەخۆشخانە گیانی لە دەستداوە.
رێکخراوی مافی مرۆڤی ھەنگاو راشیگەیاند، لە ماوەی یەک مانگدا ٢١ کۆڵبەر و کاسبکار لە سنوورەکانی رۆژھەڵاتی کوردستان بریندار بوون، کە ١٤ کەسیان بە تەقەی راستەوخۆی ھێزە چەکدارەکانی ئێران بریندار بوون.
سالار مەحمود، چاودێری سیاسی و بەشداربووی کۆنفرانسەکە لە فەیسبووک وێنەیەکی لە بەردەم ئەو ھۆڵە بڵاوکردووەتەوە کە ٩٩ ساڵ پێش ئێستا پەیماننامەکەی تیادا ئیمزا کرا و رایگەیاند، بە مەبەستی دیراسەی ھەلومەرجی پێشووی لۆزان و لێکەوتەکانی، بەشداری کۆنفرانسەکەیان کردووە و گفتوگۆش دەکەن بۆ ئامادەکاری و خۆ سازدان بۆ ساڵی داھاتوو کە تیایدا پەیماننامەکە دوای ١٠٠ ساڵ کۆتاییدێت.
وتیشی ھەوڵدەدەن ئەو کۆنفرانسە بکەن بە وێستگەی بەخۆداچوونەوە و سودوەرگرتن لە کەموکوڕیەکانی ناوخۆ و وەستاندنی پێشێلکاری ئەو وڵاتانەی کوردستانیان بەسەردا دابەشکراوە.
سالار مەحمود راشیگەیاند، بەھۆی ئیمزاکردنی پەیماننامەی لۆزان کورد دەرفەتی رێکەوتننامەی سیڤەر و بوون بە دەوڵەتی لەدەستدا و بە رێکەوتننامەی لۆزان کوردستان پارچە پارچەکرا، جگە لەوەش سەد ساڵە کورد جینۆساید دەکرێت و لەسەر خاکی خۆی پاکتاو و قڕ دەکرێت، بەڵام ھێشتا نەتەوەیەکی گەورە و بەپێوەماوی ناو مرۆڤایەتییە.
پەیامنێری کوردسات نیوز رایگەیاند، سوپای تورکیا گوندی موجەیبرەی بۆردومان کردوە لەسەر رێگای تەلتەمر و قامیشلۆ، ھەروەک بەچڕی بۆردومانی ھەردوو ریفی تەلتەمری خۆرئاوا و تەلتەمری باکور و ناوەندی ناحیەی زرکان و ریفی باکوری ناحیەکەی کردووە، ئەوەش لەکاتێکدایە بۆردومانەکانی تورکیا بۆ سەر گوندەکانی ناحیەی شەرا و شیراوا لە عەفرین بەردەوامە .
بەپێی ئامارەکانیش، تا ئێستا بەھۆی بۆردومانەکانی تورکیا لە تەلتەمر کەسێک شەھید بووە و ٤ کەسی تریش برینداربوون، ھاوکات ئەندامێکی ھێزەکانی سوریا کوژراوە و ٤ی تریش برینداربوون.