ڕۆژی دووشەممە لە ئەنقەرەی پایتەختی تورکیا دادگاییکردنی سەڵاحەدین دەمیرتاش و فیگەن یوکسەکداغ ھاوسەرۆکانی پێشووی ھەدەپە و ١٠٦ کەسی تر کە ٢٧ کەسیان ئێستا لە زیندانن بە بێ ئامادەبوونی پارێزەران لە ھۆڵی دانیشتنەکە دەستی پێکرد و دەمیرتاش و یوکسەکداغ لە ڕێگەی ئۆنلاینەوە لە زیندانەوە بەشداریان کرد.

دواتر ٣ ھەزار و ٥٣٠ لاپەڕەی دۆسیەکە سەبارەت بە تێوەگلانی ھاوسەرۆکانی ھەدەپە و ١٠٦ کەس بە کورتی خوێندرایەوە و وتەی ئامادەبووان وەرگیرا.

ھەموو دانیشتنەکە بە بێ پارێزەر ئەنجامدرا و دواتر لیژنەی دادگا بڕیارەکانی ئاشکرا کرد و دانیشتنەکە بۆ سەعات ٩ و ٣٠ دەقەی ڕۆژی ٣ی ئایار دواخرا.

یەکێتی ئەوروپا لە ڕاگەیەندراوێکدا بڵاویکردەوە، ئامانجی دانوستانەکان بۆ بوژانەوەی ڕێککەوتنی ئەتۆمی و گەڕانەوەی ئەمریکایە بۆ ڕێککەوتنە، دەشیانەوێت گرەنتی جێبەجێکردنی تەواوەتی ڕێککەوتنەکە بکەن. 

"حەسەن ڕوحانی" سەرۆکی ئێرانیش وتی، پێشکەوتن لەو دانوستانەدا ھەیە و ھەموو لایەنەکان داوای ھەڵگرتنی سزاکانی سەر "تاران" دەکەن، تا ئێستاش ئەمریکا سەبارەت بە ھەڵگرتنی سزاکان ھەڵوێستی ڕانەگەیاندووە.
ئەو دانوستانە بە ئامادەبوونی نوێنەرانی ئێران و وڵاتانی ٤+١ بەڕێوەدەچێت، ھیچ دانوستانێکی ڕاستەوخۆش لە نێوان ئێران و ئەمریکا لە خشتەی کارەکاندا نییە.

فۆن دێرلاین لە وتەیەکدا لە پەرلەمانی ئەوروپا ئاماژەی بۆ ئەو ڕووداوە پرۆتۆکۆلیە کردووە کە لە کاتی کۆبوونەوەی لەگەڵ ڕەجەب تەیب ئەردۆغان سەرۆکی تورکیا ڕوویداوە و ھۆکارەکەی بۆ ئەوە گەڕاندووەتەوە کە یەکەم ژنە سەرۆکایەتی کۆمسیۆنی ئەوروپا دەکات و تورکیاش ڕێز لە مافەکانی ژنان ناگرێت.

ھەروەھا نیگەرانی بەرامبەر شارل میشێل سەرۆکی ئەنجومەنی ئەوروپا دەربڕیوە کە ئامادەی ئەو کۆبوونەوەیە بووە و ھیچ کاردانەوەیەکی بەرامبەر ڕووداوەکە نەبووە.

ڕاشیگەیاندووە، پێویستە تورکیا ڕێز لە مافەکانی ژنان بگرێت و یەکێتی ئەوروپاش ئەو بابەتە بکات بە یەکێک لە مەرجەکانی دەستپێکردنەوەی دانوستان لەگەڵ تورکیا.

"د. دارا ڕەشید" وەزیری پلاندانانی ھەرێم لە کۆبوونەوەیەکدا لەگەڵ پارێزگار و جێگیری پارێزگاری ھەڵەبجە گفتوگۆیان کرد لە بارەی پڕۆژەکانی پارێزگای ھەڵەبجە کە بەشێکیان بەھۆی قەیرانی دارایی ڕاگیراون و ژمارەیەکیشیان لە بواری جێبەجێکردندان.

وەزیری پلاندانان ڕایگەیاند، بۆ ئاوەدانکردنەوەی ھەڵەبجە بودجەی ئەو پارێزگایان لە ٢٪ کردووە بە ٣٪، ھەروەھا لە چوارچێوەی ئامادەکردنی پڕۆژەیاسایی بودجەی ھەرێمی کوردستان ڕەچاوی تەواوی پڕۆژە و سێکتەرەکان کراوە و بۆ ئەوەی لە داھاتوودا کاری لەسەر بکەن.

" محەمەد جەواد زەریف" وەزیری دەرەوەی ئێران بەسەردانێکی رەسمی گەیشتە ھەرێمی کوردستان و لەلایەن " قوباد تاڵەبانی" جێگری سەرۆکی حکومەتی ھەرێم پێشوازی لێکرا ، بڕیارە لەگەڵ لێپرسراوانی باڵای ھەرێم کۆببێتەوە.
ئەوەش لە کاتێکدایە ڕۆژی دوو شەممە "وەزیری دەرەوەی ئێران" بە سەردانێکی رەسمی گەیشتە بەغداد و لەگەڵ بەشێک لە لێپرسراوانی حکومەتی عێراق کۆبۆوە.

لە دیدارێکدا گفتوگۆی ورد و ھەمەلایەنە لەسەر پێویستی بەرەو پێشبردنی پەیوەندییەکان، ھەماھەنگی، کاری ھاوبەش و بەھێزکردنی ھاریکاری ئابووری و بازرگانی نێوان ھەرێم و کۆماری ئیسلامی ئێران کرا لەپێناو بەرقەراکردنی سەقامگیری سیاسی و ئاسایش لەناوچەکە. 
ھاوسەرۆکان جەختیان لە ئارامی و سەقامگیریی ناوچەکە کردەوە و ئاشتی و ئاسایشی عێراق و ھەرێمی کوردستانیان بە فاکتەرێکی گرنگ زانی بۆ پاراستن و ئارامی دەوڵەتانی دراوسێ.
ھاوسەرۆکانی یەکێتیی نیشتیمانیی کوردستان خۆشحاڵی خۆیان نیشاندا لە بەرەوپێشچونی دانوستانەکانی نێوان ئەمریکا و ئێران و رایانگەیاند کە گەیشتن بە رێکەوتن لەو دانوستانانە دەبێتەمایەی کەمکردنەوەی بارگرانی سەرشانی ھاوڵاتیانی ئێران کە بەھۆی گەمارۆوە زەرەرمەندبوون، ھاوکات دەبێتە مایەی سەقامگیری بۆ ناوچەکە بەگشتی و عێراق و ھەرێمی کوردستان بەتایبەتی.
لای خۆیەوە وەزیری دەرەوەی ئێران پێزانینی خۆی نیشاندا بەرامبەر بەو رۆڵە گرنگەی یەکێتی دەیگێڕێت بەتایبەت کە لە دوای گۆڕانکاریی و ئەنجامدانی کۆنگرەی حزبەکە، پێگەی یەکێتی لەسەر ئاستی عێراق و ناوچەکە بەھێزتربووە.
ئامادەیی وڵاتەکەشی نیشاندا بۆ پەرەپێدانی پەیوندییەکان و یارمەتیدانی عێراق و ھەرێمی کوردستان لە ھەموو بوارەکاندا.

قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆکی ئەنجومەنی وەزیرانی ھەرێم لە لاپەڕەی تایبەتی خۆی لە تۆڕی کۆمەڵایەتی فەیسبوک نوسیوێتی، بۆ بەرەنگاربوونەوەی لێکەوتەکانی وشکەساڵی، بڕیاری گرتنەبەری کۆمەڵێک رێوشوێنمان دا لە تەرخانکردنی بودجەی تایبەت و گفتوگۆکردن لەگەڵ حکومەتی فیدراڵ و وڵاتانی دراوسێ لەگەڵ ھەوڵدانی مسۆگەرکردنی ئاوی پاکی خواردنەوە بۆ ھاوڵاتیان. 

راشیگەیاندووە، لایەنە پەیوەندیدارەکانم راسپارد بۆ ھەماھەنگی کردن، بەمەبەستی کەمکردنەوەی زیانەکان و پلانی حکومەتم بۆ ڕووبەڕووبونەوەی دیاردەکە خستەڕوو، کە بەشێکیان بۆ ساڵانی ئایندەن لە چەشنی دروستکردنی بەنداوی بچوکی گلدانەوەی ئاو.

سیروان محەمەد سەرۆکی ژووری بازرگانی و پیشەسازی سلێمانی رایگەیاند، بازرگانانی ھاوردەکردنی سوتەمەنی پێیان راگەیاندین نرخی سوتەمەنی لەسەر ئاستی جیھان زیادیکردووە، دابەزینی دیناری عێراقی بەرامبەر دۆلار و زیادبونی رسومات ھۆکارێکی دیکەی بەرزبونەوەی نرخی سوتەمەنیە .

راشیگەیاند، حکومەتی ھەرێمی کوردستان پێویستە پەیوەندیەکانی لەگەڵ حکومەتی ناوەندی زیاد بکات بۆ وەرگرتی ئەو بڕە بەنزینەی چۆن بۆ پارێزگاکانی خواروی عێراق دابین دەکرێت ھەرێمی کوردستان بێ بەش نەبێت لەو بڕە سوتەمەنیە کە نرخی بە ٤٥٠ دینار دیاریکردووە بەمەش نرخ جێگیر دەبێت.

سەرۆکی ژووری بازرگانی و پیشەسازی سلێمانی ئاماژە بەوەشدەکات، پێدانی مۆڵەتی ھاوردەکردنی بەنزین پێشتر لەلای پارێزگاری سلێمانی دەدرا بۆ ھاوردەکردنی سوتەمەنی، بەڵام ئێستا چووەتەوە لای بەڕێوەبەرایەتی سامانە سروشتیەکان، کە بۆ ھەر تۆنێک ١٥ دۆلار تا ٢٥ دۆلار وەردەگرێت وە رسوماتی باجی دەرامەت لە ١٨ ھەزار دینارەوە زیادبووە بۆ ١٨٠ ھەزار دینار ئەمانە ھەموی کاریگەری لەسەر بەرز بونەوەی نرخی بەنزین ھەبووە.

راھی رەھبەر ئەندامی پەرلەمانی کوردستان بە کوردسات نیوزی راگەیاند، حکومەتی ھەرێم راپۆرتی دووەمی لیژنەی باڵای چاکسازیی لەبارەی موچە و دەرماڵە و بەخشین و ئیمتیازاتەکان و خانەنشینی رەوانەی دەستەی سەرۆکایەتی پەرلەمانی کوردستان کرد.

وتیشی، دواتر ئەو راپۆرتە دەدرێت بە ئەندامان و لیژنەکان، ئەو بابەتانەی تایبەت بێت بە ھەر لیژنەیەکەوە، راپۆرتی خۆیانی لەسەر ئامادەدەکەن.

ئەوەش لە کاتێکدایە پێشتر حکومەتی ھەرێم لە راپۆرتی یەکەمدا ھێڵە گشتییەکانی یاسای چاکسازی دیاری کردبوو بۆ ئەوەی کاریان لەسەر بکات، بەڵام بە پێی زانیاریەکان لە راپۆرتی دووەمدا کار بە داتا و زانیاری کراوە.

درەنگانێکی شەوی رابردوو، ئاگرێک لە نەخۆشخانەی (ئیبن خەتیب)ی باشوری خۆرھەڵاتی شاری بەغداد کەوتەوە و سەرچاوە تەندروستیەکان دەڵێن لانی کەم ٢٧ کەس لەو ئاگرکەوتنەوەیەدا گیانیان لەدەستداوە و دەیان کەسیشس بریندار بون، ھۆکاری کەوتنەوەی ئاگرەکەش بۆ تەقینەوەی بوتڵی ئۆکسجین دەگەرێندرێتەوە.

مستەفا کازمی سەرۆک وەزیرانی عێراق لە راگەیەنراوێکیدا ئاماژەی بەوەکردوە، روداوی لەو جۆرە بەڵگەیە بۆ ھەبونی کەمتەرخەمی و لەو سۆنگەیەشەوە فەرمانی دەرکردوە دەستبەجێ لێکۆڵینەوە لە روداوەکە بکرێت و بەڕێوەبەری نەخۆشخانەکە و لێپرسراوی ئەمنی و لێپرسراوی تەکنیکیی نەخۆشخانەکەش دەستبەسەر بکرێن. 

کازمی کەمتەرخەمیی لەو جۆرەی بە تاوان ناوبردوە و داواشی کردوە لەماوەی ٢٤ سەعاتدا کەسی کەمتەرخەم بدۆزرێتەوە و سزا بدرێت.

ھەربەھۆی روداوەکەوە حکومەتی عێراق پرسەی رەسمیی بۆ ماوەی سێ رۆژ راگەیاندوە و روداوەکەشی بە گورزێک بۆسەر ئاسایشی نیشتمانیی عێراق ناوبردوە.

پەیامنێری کوردسات نیوز رایگەیاند، شەوی رابردوو فرۆکەکانی تورکیا بۆردومانی گوندی کوێستەیان کردوە لە بەرواری باڵا،  دواتر بە شەش ھەلی کۆپتەر ھێزی خۆی لە ناوچەکەدا دابەزاندوە و ئێستا ھێزێکە لەو گوندە جێگیرکراوە. 

جگە لەوەش بۆردومانی چەند ناوچەیەکی تری سەر بە ئامێدی کردووە .

لە راگەیەندراوێکی وەزارەتی تەندروستی ھەرێمی کوردستاندا ھاتووە، بەیانی ئەمڕۆ ٢٥ی نیسانی ٢٠٢١ وەزیری تەندروستی ھەرێم پەیوەندی بە وەزیری تەندروستی عێراقەوە کردووەو لە بارەی رووداوی سوتانی نەخۆشخانەی ئیبن خەتیب لە بەغداد.

لە راگەیەندراوەکەدا ئاماژە بەوەشکراوە، د. سامان بەرزنجی وەزیری تەندروستی ھەرێم ئامادەیی وەزارەتی تەندروستی ھەرێمی کوردستانی پیشانداوە بۆ بە ھاناوەچوونی ھەر پێداویستیەک و ھاوکاریکردنی تیمەکانی پزیشکی و ئامادەباشی وەرگرتنی نەخۆش لە نەخۆشخانەکانی ھەرێمی کوردستان.

دوای ئەوەی جۆ بایدن سەرۆکی ئەمریکا لە ساڵڕۆژی کوشتاری ئەرمەنەکاندا لەسەردەمی دەسەڵاتی عوسمانیەکاندا، کوشارەکەی بە کۆمەڵکوژی ناوبرد و ڕایگەیاند، ڕێز لە قوربانیەکانی ئەو کارەساتە دەگرن،  مەولود چاویشئۆغڵو وەزیری دەرەوەی تورکیا رایگەیاند وڵاتەکەی ئەو بڕیارەی جۆ بایدن رەتدەکاتەوە و بە بڕیارێکی پۆپۆڵیستیی ناوبردوە.

ھەروەھا بەھۆی ئەو بریارەوە لە تورکیا خۆپیشاندانی ی ناڕەزایی لە دژی ئەمریکا  رێکخرا و بریاریش درا  باڵیۆزخانە و کونسوڵخانەکانی  ئەمریکا لە تورکیا بۆ ماوەی دوو رۆژ دابخرێن.