هەواڵەکان
.jpg&w=3840&q=75)
وەزیری نەوتی عێراق ڕایگەیاند، کار لەسەر پەرەپێدانی پیشەسازی گازی سروشتیی ناوخۆی عێراق دەکەن. وتیشی، بۆ دابینکردنی سووتەمەنی ڕۆژانەی وێستگەکانی کارەبا، پێویستیان بە کڕینی ٥٠ ملیۆن مەتر چوارگۆشە گازی سروشتییە لە ئێران.
ڕاشیگەیاند، پشت بەستنی عێراق بە کڕینی گاز لە ئێران، تا ٢٠٢٤ بەردەوامە دەبێت، پێش ٢٠٢٢یش ھەوڵدەدەن لە سەرچاوەی ترەوە جگە لە ئێران، گازی سروشتی ھاوردە بکەن.
ئەوە لە کاتێکدایە عێراق خاوەن بڕێکی زۆر لە گازی سروشتییە، بەڵام بەھۆی نەبوونی پیشەسازیی و خراپی حکومڕانیەوە بەفیڕۆدەچێت.
وەزارەتی تەندروستیی عێراق بڵاویکردەوە،، لە ٢٤ سەعاتی ڕابردوودا ھەشت ھەزار و ٤٥٠ کەس لە سەرتاسەری عێراق تووشی کۆرۆنا بوون، ٣٠ تووشبوو گیانیان لە دەستدا و شەش ھەزار و ٨٧٢ تووشبووی تریش چاکبوونەوە.
تا ئێستا لە عێراق زیاتر لە یەک ملیۆن و ١٠ ھەزار کەس تووشی کۆرۆنا بوون، وەزارەتی تەندروستی ئاماژەی بەوەکردووە، تەنھا چارەسەر لە بەرەنگاربوونەوەی کۆرۆنا پەیڕەوکردنی ڕێکارەکانی خۆپاراستن و وەرگرتنی ڤاکسینە.
ھاوکات جەواد موسەوی ئەندامی لیژنەی تەندروستی لە ئەنجومەنی نوێنەران ڕایگەیاند، تا ئێستا ھیچ کاریگەری خراپی ڤاکسینیان لەسەر بەکارھێنەران تۆمار نەکردووە، کە تا ئێستا نزیکەی ٢٨٧ ھەزار کەس لە عێراق ڤاکسینی کۆرۆنایان وەرگرتووە.
بەھۆی ئامادەنەبوونی ڕێژەی یاسایی پەرلەمانتاران کۆبوونەوەی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق بۆ ھەڵگرتنی پارێزبەندی لەسەر ژمارەیەک پەرلەمانتار، بۆ کاتێکی نادیار دواخرا.
چەند سەرچاوەیەک لە ئەنجومەنی نوێنەران بە میدیا عێراقییەکانیان ڕایگەیاند، بەشێک لە ھێزە سیاسیەکان دژی لابردنی پارێزبەندی سەر ئەو پەرلەمانتارانەن، کە تۆمەتی گەندەڵیان لەسەرە و لە دادگا داواکاراون، بەوھۆیەوە کۆبوونەوەی ئەنجومەنی نوێنەران شکستیھێناوە.
ھەفتەی ڕابردوو ڕۆژنامەی "شەرقولئەوسەت" بڵاویکردەوە، بە تۆمەتی گەندەڵی، دادگای عێراق داوای لە ئەنجومەنی نوێنەران کردووە، پارێزبەندی لەسەر ژمارەیەک پەرلەمانتار ھەڵبگرێت و ڕێگەی جێھێشتنی عێراقیان لێبگرێت.
سەرچاوەیەکی تایبەت بە کوردسات نیوزی ڕاگەیاند دوای ئەوەی ڕاکان جبوری و ستافێکی پارێزگا بۆ لێکۆڵینەوە چوونەتە بەردەم دادگا، لەلایەن دادگاکەوە بڕیاری ڕاگرتنیان بۆ دەرچووە بەڵام بە دەستوەردانی سیاسی جبوری و ھاوەڵەکانی بە کەفالەت ئازادکراون.
سەرچاوەکە وتیشی لە نێو دۆسیەکەی ڕاکان جبوری بەڵگەی پێویست لەسەر گەندەڵیەکانی ھەبووە بەڵام لەلایەن دادوەرێکەوە ڕاکان جبوری و ستافەکەی بە کەفالەتی ٢٥ ملیۆن دینار ئازادکراون.
ھەفتەی ڕابردوو ڕاکان جبوری لەگەڵ ستافێکی پارێزگا لەسەر دۆسیەیەکی گەندەڵی کە لەلایەن جەمال شکور پەرلەمانتاری یەکێتییەوە جوڵێنرابوو لەلایەن دادوەری لێکۆڵینەوەی دەستەی دەستپاکییەوە بڕیاری بانگھێشتکردنیان درا.
جەمال شوکور پەرلەمانتاری یەکێتی سەبارەت بە دۆسیەکە ڕایگەیاند، جبوری بە دەستوەردانی سیاسی و پشتیوانی دادوەر یاسر بە کەفالەت ئازادکراوە.
داواشیکرد سەرۆک کۆمار لەسەر ئازادکردنەکە بێتە سەر ھێڵ چونکە جبوری بەڵگەی تەواوی گەندەڵی لەسەر بووە چۆن دەبێت بە دەستوەردانی سیاسی و کەسی ئازاد بکرێت.
وەزیری بەرگری ڕووسیا لە وتەیەکدا بۆ سوپای وڵاتەکەی لە دوورگەی کریما ڕایگەیاند، ھاوپەیمانی ناتۆ جموجۆل و چالاکییە سەربازییەکانی بە شێوەیەکی بەرچاو لە نزیک سنورەکانی ڕووسیا زیادکردووە.
وتیشی، بە وردی چاودێری مانۆڕ و جموجۆڵە سەربازییەکان و گواستنەوەی ھێزەکانی ھاوپەیمانی ناتۆ دەکەن، بۆ وڵاتانی بەڵکان و خۆرھەڵاتی ئەوروپا و وڵاتانی ھاوسنوری ڕووسیا.
داواشی لە سوپای وڵاتەکەی کرد لە ئامادەباشی تەواودا بن بۆ ھەر ڕووداو و پێشھاتێکی چاوەڕواننەکراو.
کۆمیسۆنەکە ڕایگەیاندووە: بە پێی گرێبەستی نێوانیان، پێویست بوو تا کۆتایی مانگی شوباتی ئەمساڵ، کۆمپانیای دەرمانی (ئەسترازینکا)، حەفتا ملیۆن دۆزی ڤاکسینەکەی ڕادەستی یەکێتی ئەوروپا بکردایە، بەڵام ئەو بڕەیان بە دەست نەگەیشتووە.
سەرچاوەیەکی دیبلۆماتکاریش ئاشکرای کردووە، پەیوەندییەکانی بەریتانیا و یەکێتی ئەوروپا کاریگەری لەسەر گرێبەستەکەی (ئەسترازینکا)، ھەیە.
ئه‌مڕۆ پێنچ شەممە سەعدی ئەحمەد پیرە ئەندامی مەكتەبی سیاسی و وتەبێژی رەسمی یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان لە بارەگای مەکتەبی سیاسی لەشاری ھەولێر پێشوازیکرد لە ئاراکاوا میکیهیرۆ کونسوڵی ژاپۆن لە هەرێمی كوردستان
لە دیدارێکی نێوان هەردوولادا بارودۆخی سیاسی و ئابوری و سەربازی عیراق و کوردستان و ناوچەکە بەگشتی تاوتوێکرا بەتایبەتیش پرسی دواین هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان ، هەردوولا ئەگەر و پیشهاتەکانی دوای هەڵبژاردن و چۆنیەتی مامەڵەی هێز و لایەنە سیاسییەکان لەگەڵ دەرەنجامی هەڵبژاردنەکان بەتێر و تەسەلی گفتوگۆی لەبارەوە کرا ، سەعدی ئەحمەد پیرە ھیواشی خواست ئاستی پە‌یوە‌ندیە‌كانی نێوان ھەرێم و ژاپۆن لە سێكتە‌رە جیاوازە‌كاندا پتە‌وتربكرێت و پێشكە‌وتنی باشتر و زۆرتر بە‌خۆیە‌وە ببینێت.
سەعدی ئەحمەد پیرە تەئكیدی كردەوە كە یەكڕیزی و یەك هەڵوێستی هێز و لایەنە سیاسییەكانی هەرێمی كوردستان زامنی پاراستن و بەدیهێنانی ئەو ماف و ئیمتیازاتانەیە كە لە دەستوری عیراقدا ئاماژەی پێكراوە
دواتر ئاراکاوا میکیهیرۆ کونسولی ژاپۆن لە هەرێمی كوردستان ڕایگەیاند، پیرۆزبایی لە دانیشتوانی هەرێمی کوردستان دەكات بەبۆنەی ئەنجامدانی هەڵبژاردنی پەڕلەمانی کوردستان كە لە ٢٠ی ئۆكتۆبەر پڕۆسەكە بەشێوەیەکی ئارام و هێمنانە بەڕێوەچوو لە هەرێمی كوردستان ،
وتیشی، پێویستە هەر ناکۆکییەکی هەڵبژاردن لە ڕێگەی کەناڵە یاساییە دامەزراوەکانەوە چارەسەر بکەن و پڕۆسەی هەڵبژاردن تەواوبکەن بە پێکهێنانی حکومەتێکی گشتگیر بە زووترین کات دواتر تەئكیدی كردەوە كە ژاپۆن خوازیاری سە‌قامگیری سیاسی و گە‌شە‌سە‌ندنی ئابووری و پێشكە‌وتنی زیاترە لە عیراق بە گشتی و هەرێمی كوردستان بەتایبەتی،
راشیگەیاند، ئامادە‌ی هە‌موو هە‌ماهە‌نگیە‌كی سیاسی و ئابوورین و كۆمپانیاكانی ژاپۆن خاوەن ئە‌زموونێكی زۆرن لە‌سە‌رجە‌م بوارە‌كاندا.
لەكۆتایی دیدارەكەدا سەعدی ئەحمەد پیرە، ستایشی ئاژانسەكانی سەربە حكومه‌تی ژاپۆنی كرد لە هاوكاری و هەماهەنگی كردن لەگەل دامودەزگاكانی هەرێمی كوردستان بەتایبەتی ئاژانسی جایكا كە ڕۆڵێكی بەرچاویان هەیە لە گەشەپێدانی بوارە جیاوازەكانی كارگێری بەرزكردنەوەی ئاستی توانا مرۆییەكانی كارمەندانی حكومه‌تی هەرێمی كوردستان
بزوتنەوەی حەماس لە چوارچێوەی ئاگربەستی ئاڵوگۆڕکردنی دیلەکاندا، ناو و وێنەی ئەو سێ بارمتە ئیسرائیلییەی بڵاوکردەوە کە سبەینێ ئازادیان دەکات.
ئەبو عوبێدە، وتەبێژی بزوتنەوەی حەماس لە راگەیەنراوێکدا ڕایگەیاند: لە چوارچێوەی ڕێککەوتنی ئاڵوگۆڕکردنی بارمتەکان، بڕیاردرا سبەینێ سێ زیندانی ئیسرائیلی بەناوەکانی: ئۆفەر کاڵدیرۆن - کیس شمۆنسێل سیگال - یاردن بیباس. ئازادبکرێن.
ئەمە لە کاتێکدایە ئازادکردنی بارمتەکان، دوێنێ پێنجشەممە لەناو کەشێکی ناڕێکخراودا بەڕێوەچوو کە بووە هۆی ناڕەزایی ئیسرائیل و وایکرد، وەک وەڵامێک بۆ حەماس، ئازادکردنی زیندانیانی فەلەستینی بۆ چەند کاتژمێرێک دوابخات.
سبەینێ لە دوای گەڕانەوەیان لە ئیمڕاڵی وەفدەکە پەیامەکەی ئۆجەلان بڵاودەکەنەوە
سبەینێ وەفدی ئیمراڵی سێیەمین دیداری لەگەڵ ئۆجەلان ئەنجام دەدات و دوای دیدارەكەش سەعات 5:00ی ئێوارە پەیامە مێژوویەكەی ئۆجەلان بۆ رای گشتی بڵاودەكرێتەوە.
سەرچاوەكانی هەواڵ لە باكوری كوردستان بڵاویانكردەوە، جیاواز لە جارەكانی پێشوو وەفدەكەی ئەمجارە لە حەوت كەس پێكدێت كە لەناویاندا پەرلەمانتارانی دەم پارتی (پەروین بۆڵدان و سری سورەیا ئۆندەر) و ئەحمەد تورك سیاسەتمەداری كورد هەن.
بڕیاریشە دوای كۆتاییهاتنی دیدارەكە سەعات 5:00ی ئێوارەی سبەینێ لە ئیستەنبوڵ وەفدەكە پەیامە مێژوویەكەی عەبدوڵا ئۆجەلان لە رێگەی شاشەی گەورەوە بۆ رای گشتی بڵاوبكەنەوە.