کوردستان
وەزارەتی خەزێنەی ئەمریکا لە ڕاگەیەندراوێکدا بڵاویکردەوە، سزاکان بەپلەی یەکەم دژی سوپای پاسداران دەبێت، کە واشنتۆن وەک قەوارەیەک خستوویەتیە لیستی ڕێکخراوە تیرۆریستییەکانەوە.
ئاماژە بەوەشکراوە، ئەمریکا سورە لەسەر جێبەجێکردنی ھەموو ئەو سزایانەی کە بە سەر روسیادا سەپاندوویەتی، بەسەر ئێرانیشدا بیانسەپێنێت، لەپای ھاوکاریکردنی لە شەڕی دژ بە ئۆکراین.
بەپێی ڕاگەیەندراوەکە، سزاکان ھەموو ئەو کۆمپانیایانەش دەگرێتەوە، کە تێوەگلاون لە بەرھەمھێنانی فڕۆکەی بێفڕۆکەوانی ئێران و ئەو کۆمپانیایەش کە فڕۆکەکانی بۆ روسیا گواستووەتەوە.
جاسم محەمەد جەعفەر سەرکردە لە ھاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا ڕایگەیاند، ھەرێمی کوردستان جێگەی بایەخی ئیدارەی ئەمریکایە، بەڵگەش بۆ ئەوە سەردانی بەرپرسانی باڵای واشنتۆنە بۆ ھەرێمی کوردستان و دیدار و کۆبوونەوەکانیان لەگەڵ لێپرسراوانی باڵای ھەرێمدا.
ئەو سەرکردەیەی ھاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا ئاماژەی بەوەشکردووە، ئەمریکا دەیەوێت ھەرێمی کوردستان پێگەیەکی بەھێزی ھەبێت لەناو حکومەتی فیدڕاڵدا، بۆ پارێزگاریکردن لە بەرژەوەندییەکانی خۆی.
سەرۆک بافڵ جەلال تاڵەبانی لە پەیامەکەیدا رایگەیاندوە، لە ناخی دڵەوە خەمبارە بە کۆچی دوایی شاژن ئیلیزابێس کە لە سەردەمی نوێدا بۆ درێژترین ماوە زۆرترین خزمەتی پێشکەش کردووە، بەشدارییەکانی لە ماوەی ٧٠ ساڵی رابردوودا شتێکی بێ وێنەیە، شاژن وەک منارەیەکی راستگۆیی و راستی وابوو بۆ بەریتانیا و ھەموو مرۆڤایەتی .
ئاماژەی بەوەشکردوە، شاژن، لە ساتە سەخت و دژوارەکاندا خزمەتی گەلی خۆی و ھەموو خەڵکی کرد، ئەوەش وای لێدەکات وەکو سەرکردەیەکی خانەدان دەربکەوێت، ھەمووان بیری خاوەنشکۆ دەکەن میراتییەکەشی بۆ ھەتا ھەتایە لە دڵیاندا دەبێت.
ئاماژەی بۆ ئەوەشکرد، پێشوازیکردن لە زیارەتکاران لە سنووری ھەرێمەوە بەباشی بەڕێوەدەچێت، بەڵام لە سنووری شاری مەریوانەوە بەھۆی زۆری زیارەتکاران ناو بە ناو ھاتنی زیارەتکاران رادەگرن و دواتر دەستپێدەکەنەوە. ویشی، ھیچ کێشەیەک بۆ گەشتیاران دروست نەبووە و ھاتووچۆی گەشتیاران لە دەروازەکەوە بەردەوامە.
ھێزەکانی پاراستنی گەل-ھەپەگە رایگەیاند، چالاکییەکان لە ناوچەکانی زاپ و خواکوڕک لە سنوری پارێزگای دھۆک ئەنجام دراون و بەھۆیانەوە شەش سەربازی تورکیا کوژراون کە یەکێکیان پلە باڵا بوو، ھەروەھا فڕۆکەیەکی بێفڕۆکەوانیش تێکشکێندراوە.
ئاماژەی بەوەشکرد، لە سێ رۆژی رابردوودا سوپای تورکیا ١٣ جار بە چەکی کیمیایی و شەش جار بە فڕۆکەی جەنگی و ١٠ جار بە ھەلیکۆپتەری جەنگی بۆردوومانی سنورەکانی ھەرێمی کردووە.
وەزارەتی بەرگری تورکیاش رایگەیاند، لە دەوروبەری شاری عەفرین لە باکور و خۆرھەڵاتی سوریا، چوار گەریلا کوژراون.
بەڕێوەبەراتی گشتی کەشناسی و بومەلەرزەزانی ھەرێم رایگەیاند، سبەینێ پلەکانی گەرما نزمبوونەوەیەکی کەم بەخۆیەوە دەبینێت و لە رۆژانی داھاتووشدا چەند پلەیەک نزمتر دەبێتەوە.
ئاماژەی بۆ ئەوەشکردووە، بەرزترین پلەی گەرمی پێشبینیکراو بۆ سبەینێ، لە ھەولێر ٣٩ پلەی سیلیزی و سلێمانی ٣٨ و لە دھۆک ٣٧، ھەروەھا لە ھەڵەبجە ٤١، لە کەرکوک ٤٣ و لە گەرمیانیش ٤٦ پلە دەبێت.
بەڕێوەبەرایەتی ئاسایشی گەرمیان رایگەیاند، کەسێک لە ڕێگەی فەیسبووکەوە ھەڕەشەی لە کچێک کرد بوو، دواتر لەلایەن بەشی ئایتی بەڕێوەبەرایەتی ئاسایشەوە سکاڵا تۆمارکرا و بەدواداچوون بۆ کەیسەکە کرا.
ئاماژەی بۆ ئەوەشکرد، بە بڕیاری دادوەر و بە (ماددەی ٢ی خراپ بەکارھێنانی ئامێرە ئەلکترۆنییەکان) لەلایەن بەشی لێکۆڵینەوەی ئاسایشەوە بڕیاری دەستیگرکردنی بۆ دەرچوو، دوای دەستگیرکردنی تۆمەتبار دانینا بە تاوانەکەیدا و رووبەرووی یاسا کرایەوە.
رێکخراوی مافی مرۆڤی ھەنگاو بڵاویکردەوە، رۆژی دووشەممەی ڕابردوو لەسنوری ھەنگەژاڵی بانە کۆڵبەرێکی خەڵکی سەقز بەتەقەی ھێزە ئەمنیەکانی ئێران برینداربووە، ھەروەھا ڕۆژی شەممەش لەسنووری نەوسوود کۆڵبەرێکی خەڵکی مەریوان بریندارکراوە.
رێکخراوی مافی مرۆڤی ھەنگاو ئاماژەی بۆ ئەوەشکردووە، لە ماوەی پێنج رۆژدا ١٦ کۆڵبەر لە سنوری شارەکانی نەوسوود و مەریوان و بانە و سەردەشت لەرۆژھەڵاتی کوردستان بە تەقەی ھێزە ئەمنییەکانی ئێران برینداربوون.
شۆڕش ئیسماعیل وەزیری پێشمەرگەی ھەرێمی کوردستان لە میانەی کۆبوونەوەی لەگەڵ مارشاڵ سامی سامپسن راوێژکاری باڵای سەربازیی بەریتانیا بۆ ڕۆژھەڵاتی ناوەڕاست و باکووری ئەفریقا و راوێژکاری ھێزەکانی بەریتانیا لە ھەرێم رایگەیاند، پڕۆسەی چاکسازی پڕۆسەیەکی قورسە، بەڵام ئاستەم نییە و ئەوەی دەستیان داوەتێ بە ھاوکاری ھاوپەیمانان ئاسان نەبووە و جێگەی بایەخی زۆرە.
وەزیری پێشمەرگە راشیگەیاند، ئاستەنگ و لەمپەڕ ھەیە، بەڵام پێویستییان بە ھاوکاری ھەمەلایەنەی ھەمووان ھەیە.
راوێژکاری باڵای سەربازیی بەریتانیاش جەختیکردووەتەوە، بە تەواوی پشتیوانی و پشتگیری لەھەنگاو و بڕیارەکانی وەزارەتی پێشمەرگە دەکەن، چونکە کورد و پێشمەرگە پێویستییان بە داڕشتنی ستراتیژیەتی دوورمەودایە بۆ دروستکردنی ھێزێکی تۆکمەی سەربازی یەکگرتوو.
پەیامنێری کوردسات نیوز رایگەیاند، شەوی رابردوو لە خواردنگەیەکی زاخۆ ١٨٥ کەس بەھۆی خواردنی خراپەوە ژەھراویبوون و تائێستا زیاتر لە ٥٠ کەسیان لە نەخۆشخانە ماونەتەوە.
وتیشی، ئەمڕۆ چەند کەسێکی دیکە رەوانەی نەخۆشخانە کراون.
پەیامنێری کوردسات نیوز ئاماژەی بەوەشکرد، لەدوای رووداوەکە ژمارەیە سکاڵا لەسەر خاوەنی خواردنگەکە تۆمارکراوە، بۆیە بەپێی ماددەی ٤١٦ی یاسای سزادانی عێراقی بڕیاری دەستگیرکردن بۆ خاوەنی خواردنگەکە دەرکراوە.
بەرێوەبەرایەتی گشتی کەشناسی و بوومەلەرزەزانی ھەرێمی کوردستان رایگەیاند، ئەمڕۆ پێنج شەممە ئاسمان ساماڵ دەبێت و پلەکانی گەرما نزم بوونەوەیەکی کەم بە خۆوە دەبینێت لەگەڵ تۆمارکراوەکانی ڕۆژی پێشوو.
ئاماژەی بەوەشکردووە، سبەی ھەینی ئاسمان ساماڵ دەبێت و پلەکانی گەرما نزم بوونەوەیەکی کەم بە یەک تا دوو پلە لە تۆمارکراوەکانی ڕۆژی پێشوو بەخۆوە دەبینێت.
بەرزترین پلەکانی گەرمای پێشبینیکراو بە پلەی سیلیزی بۆ سبەی ھەینی:
ھەولێر : ٣٨
سلێمانی : ٣٧
دھۆک : ٣٦
کەرکوک : ٣٩
ھەڵەبجە : ٣٩
زاخۆ : ٣٧
سۆران : ٣٤
گەرمیان : ٤٢
بەڕێوەبەرایەتی پۆلیسی پارێزگای سلێمانی رایگەیاند، دوای ئەوەی ھاوڵاتییەک لەنوسینگەی نەھێشتنی تاوانی ڕزگاری سکاڵای تۆمار کرد کە لەناو ئۆتۆمبێلەکەیدا دزی لێکراوە، دەستبەجێ ھێزەکانی پۆلیس لێکۆڵینەوەکانیان دەستپێکردوو دوای گەڕان و بەدواداچونەکان توانرا تۆمەتبار بدۆزرێتەوەو دەستگیربکرێت.
ئاماژەی بەوەشکردووە، تۆمەتبار دانی بەتاوانەکەیدا ناوە کە ھەستاوە بەشکاندنی جامی ئۆتۆمبێلی سکاڵاکارو بڕی دوو ملیۆن دیناری بردووە.
راشیگەیاند، لەچالاکییەکی تردا و لەلایەن مەفرەزەکانی نوسینگەی نەھێشتنی تاوانی ڕۆژئاوا بەھاوکاری نوسینگەی نەھێشتنی تاوانی ڕاپەڕین، لەسەر سکاڵای چەند ھاوڵاتییەک دوو تۆمەتبار دەستگیرکران کە پێنج تاوانی دزیکردنیان ئەنجامداوە.
پۆلیسی سلێمانی دەشڵێت، لە چالاکییەکی ترداو لەسەر سکاڵای چەند ھاوڵاتییەک کە دزی لەماڵەکانیان کرابوو، مەفرەزەکانی نوسینگەی نەھێشتنی تاوانی ڕۆژئاوا دوو تۆمەتباریان دەستگیرکرد.
ئاشکراشیکرد، سەرجەم تۆمەتبارەکان بە بڕیاری دادوەر و بەپێی ماددەی ٤٤٦ لە یاسای سزادانی عێراقی راگیراون.
"بافڵ جەلال تاڵەبانی" سەرۆکی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان لە بارەگای مەکتەبی سیاسی لە ھەولێر لەگەڵ وەفدێکی باڵای سیاسی و سەربازیی بەریتانیا بە سەرۆکایەتی"مارشاڵ سامی سامسپۆن"راوێژکاری باڵای سەربازیی بەریتانیا بۆ رۆژھەڵاتی ناوەڕاست و باکووری ئەفریقا کۆبووەوە و دوایین پێشھاتە سیاسی و ئابووری و ئەمنییەکان تاوتوێکران.
لە کۆبوونەوەکەدا، جەخت لە یەکخستنی ھەوڵەکان کرایەوە بۆ چارەسەرکردنی کێشەکان و رەخساندنی زەمینەیەکی لەبار بۆ گفتوگۆیەکی نیشتمانیی بەرھەمدار بە بەشداری ھێز و لایەنە سیاسییەکان لەپێناو تێپەڕاندنی بەربەستەکان.
سەبارەت بە پرسی ھەڵبژاردن لە ھەرێم، سەرۆک"بافڵ جەلال تاڵەبانی"رایگەیاند، یەکێتی لەگەڵ ھەڵبژاردنە لە وادەی دیاریکراودا بەو مەرجەی یاسای ھەڵبژاردن ھەموار بکرێتەوە، دەبێت یاساکەش لەگەڵ رەوشی ئەمڕۆی ھەرێم بگونجێت، بۆ ئەوەش پێویستیان بە سازانی نیشتمانی و رێککەوتنێکی ھەمەلایەنە ھەیە، داواشی لە بەریتانیا کرد، ھاوکارییەکانی بۆ ھێزی پێشمەرگە بەردەوام بێت.
بەپێی بڕیارەکەی ئەنجومەنی وەزیران رۆژی ٩/ی ئەیلول کە دەکاتە سبەینێ دوا وادەیە بۆ پێشکەشکردنی داواکاری بەناوکردنی خانووی زیادەڕۆ لە ھەرێمی کوردستان.
جەخت لەوەشکراوەتەوە، پاڵپشت بە ماددەی ٢ بڕگەی ٣ لە یاسایی ژمارە ٧ی ساڵی ٢٠٢١، دوای ئەو وادەیە داواکاری لە ھیچ ھاووڵاتییەک وەرناگیرێت و مافی بەناوکردنی نابێت.
بەپێی زانیارییەکانیش لە ھەرێمی کوردستان زیاتر لە ٢٠٠ ھەزار خانووی زیادەڕۆ ھەیە.
پارێزگای ھەولێر رایگەیاند، لەم ھەفتەیەدا لەکۆی پشکنینی (٥٥) وێستگە، لەلایەن لیژنەی پشکنین و چاودێریکردنی بەنزینخانەکانی سەر بە بەڕێوەبەرایەتی نەوت و کانزاکانی ھەولێر، (١٣) بەنزینخانەی تر لەھەولێر و دەوروبەری بەھۆی دەستکاریکردنی کوالیتی بەنزین و خراپی ئەو بەنزینەی دەیفرۆشن بەھاووڵاتیان سزادراون و ڕێکاری یاسایی لەبەرامبەر خاوەنەکانیان گیراوەتەبەر.
دەشڵێت، لەسەرەتای مانگی (٦)ی ئەمساڵ تاکو ئەمڕۆ پێنجشەممە ٢٠٢٢.٩.٨، کۆی گشتیی ئەو بەنزینخانەی کە سزادراون (٢٥٥) بەنزینخانەن، لەو ژمارەیەشدا (٤) بەنزینخانەی تر بەھۆی زیاتر لەجارێک سەرپێچی و دەستکاریکردنی کوالیتیی و فرۆشتنی بەنزینی خراپ بەھاوڵاتییان، ناوەکانیان بڵاو دەکەینەوە.
پارێزگای ھەولێر راشیگەیاند، "لەئێستادا بەرھەمی بەنزینی جۆری ٨٠٠ دیناری نۆرماڵ بە کوالێتییەکی باش لەبەنزینخانەکاندا دەست دەکەوێت و لیژنەکانی بەدواداچوون و چاودێرییکردنی بەنزینخانەکانیش ھەوڵەکانیان چڕترکردۆتەوە بە مەبەستی کۆنترۆڵکردن و پاراستنی خەسڵەت و کوالێتیی بەنزین، دڵنییای ھاوڵاتییان و ھاوشاریانی خۆشەویستی شارەکەمان دەکەینەوە."
باسی لەوەش کردووە، لیژنەی پشکنین و چاودێریکردنی بەنزینخانەکان بەردەوامن لەگرتنە بەری ڕێکاری یاسایی پێویست بەرامبەر ھەر کەس و خاوەن بەنزینخانانەیەک کە بەنزینی خراپ بفرۆشێتە ھاوڵاتییان و دەستکاری کوالێتی بەنزین بکات، داواش لەھاووڵاتیان دەکەین ھاوکارمان بن و لەکاتی تێبینیکردنی ھەر جۆرە سەرپێچیەک، لەزووترین کات ئاگاداری قائیمقامیەتی ناوەندی ھەولێر بکەنەوە.