هەواڵەکان
بەپێی ڕاپۆرتێکی پێگەی هەواڵی ئەکسیۆسی ئەمەریکی، بزووتنەوەی حەماس پێشنیازێکی میسری سەبارەت بە ئاگربەستی غەززە پەسەند کردووە کە ئازادکردنی پێنج بارمتەی ئیسرائیلی و دەستپێکردنەوەی دانووستانەکان بۆ ئاگربەستی درێژخایەن لەخۆ دەگرێت.
بەرپرسێکی ئیسرائیلی بە ئەکسیۆسی راگەیاندووە کە ئەو پێشنیازەی میسر کە لەلایەن حەماسەوە پەسەند کراوە، هەمان ئەو پێشنیازەیە کە چەند هەفتەیەک لەمەوپێش ستیڤ وتیکۆف، نێردەی تایبەتی سەرۆک ترەمپ بۆ رۆژهەڵاتی ناوەڕاست، لە دەوحەی پایتەختی قەتەر خستبوویە روو.
بەپێی پێگە هەواڵییەکە، جگە لە ئازادکردنی پێنج بارمتەی ئیسرائیلی، پێشنیازەکە رەنگە رادەستکردنەوەی تەرمی بارمتە کوژراوەکانی ئیسرائیلیشی لەخۆ گرتبێت.
سەرچاوەکە ئاماژەی بە هەڵوێستی سەرۆک وەزیرانی ئیسرائیل کردووە و گوتوویەتی: "پێدەچێت ناتانیاهۆ دژی ئەو پێشنیازە هەڵوێستێکی توندی هەبێت."
هەرچەندە بڕیارە رۆژی یەکشەممە یان دووشەممەی داهاتوو کۆبوونەوە سەبارەت بەم پێشنیازە ئەنجام بدرێت، بەڵام بەرپرسە ئیسرائیلییەکە پێی وایە تا کۆتایی جەژنی ڕەمەزان هیچ ڕێککەوتنێکی نوێ سەبارەت بە ئاگربەست نایەتە ئاراوە.
ماوەی ساڵێکە شەڕ لە نێوان ئیسرائیل و حەماس لە کەرتی غەززە بەردەوامە و هەوڵەکانی نێوەندگیری بۆ گەیشتن بە ئاگربەستێکی بەردەوام تا ئێستا سەرکەوتوو نەبوون.
خەلیل ئەلحەیای سەرۆکی بزووتنەوەی حەماس لە کەرتی غەززە، قبوڵکردنی پێشنیازی میسری بۆ ئاگربەست لە غەززە پشت ڕاست کردەوە و وتیشی، دوو رۆژ لەمەوبەر ئەو پێشنیازەمان لە نێوەندگرانی میسر و قەتەرەوە پێگەیشت و بە شێوەیەکی ئەرێنی مامەڵەمان لەگەڵدا کرد و پەسەندمان کرد، هیوادارین ئیسرائیل، رێگری لەم پێشنیازە نەکات، وتیشی دانانی چەک بۆ ئێمە هێڵی سورە.
بەپێی ئەو زانیارییانەی دەست كوردسات نیوزكەوتوون، هەسەدە و توركیا بەنێوەندگری ئەمریكا، رێككەوتنیان بۆ راگەیاندنی ئاگربەست ئیمزا كرد.
سەرچاوەیەك لە رۆژئاوای كوردستان بە كوردسات نیوزی راگەیاند، هێزەكانی سوریای دیموكرات - هەسەدە و توركیا، بە نێوەندگیری ئەمریكا رێككەوتنێكی نهێنییان ئیمزا كردووە بۆ راگەیاندنی ئاگربەست و كۆتاییهێنان بە هێرشەكانی سەربازانی توركیا و گرووپە چەكدارە سورییەكانی هاوپەیمانی توركیا، بۆ سەر رۆژئاوای كوردستان و باكور و رۆژهەڵاتی سوریا.
ئەوەش لەكاتێكدایە تا ئێستا نە هەسەدە و نە توركیا بە رەسمی هیچ لێدوانێكیان لەو بارەیەوە بڵاونەكردووەتەوە، لە هەمانكاتیشدا هەواڵەكەیان رەتنەكردووەتەوە.
دیوانی وەقفی سوننی عیراق لەو بڕیارەی پەشیمان بووەوە کە پێشتر رایگەیاندبوو سبەی یەکەم رۆژی جەژنی رەمەزانی پیرۆزە و دەڵێت؛ سبەینێ تەواوکەری مانگی رەمەزانە، یەکێتی زانایانی عیراقیش دەڵێت؛ سبەینێ یەکەم رۆژی جەژنی رەمەزانە.
لە راگەیەندراوێکی نوێدا دیوانی وەقفی سونی عیراق دەڵێت: "سبەی تەواوکەری مانگی رەمەزانی پیرۆزە".
لە لایەکی ترەوە، سعودیە و زۆرینەی وڵاتانی ئیسلامی رایانگەیاندوە کە مانگ بینراوە و سبەی یەکەم رۆژی جەژنی رەمەزانی پیرۆزە.
هاوکات، ئێران، سوریا، ئوردن، سەڵتەنەی عومان، بەنگلادیش، ئەندەنوسیا و ئوستراڵیا، پاکستان، رۆژی دوشەممەیان وەک یەکەم رۆژی جەژنی رەمەزان دیاری کردووە.
شایەنی باسە، جیاوازی بینینی مانگی نوێ لە نێوان وڵاتە ئیسلامییەکاندا دیاردەیەکی ئاساییە کە هەموو ساڵێک رودەدات و پەیوەندی بە بینینی مانگی نوێ یان پشتبەستن بە حیسابە فەلەکییەکانەوە هەیە.
مەکتەبی سیاسی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان بە بۆنەی هاتنەوەی جەژنی رەمەزانەوە، بەیاننامەیەکی پیرۆزبایی بڵاوکردەوە.
لە بەیاننامەکەدا هاتووە: "گەرمترین پیرۆزبایی ئاراستەی سەرجەم موسڵمانانی کوردستان و عیراق دەکەین و لە یەزدانی مەزن داواکارین نزا و رۆژوو و گشت سروتە ئایینیەکانی ئەم مانگە پیرۆزە لە گشت لایەک قبوڵ بکات و جەژن ببێتە مایەی خێر و خۆشی."
مەکتەبی سیاسی یەکێتیی نیشتمانیی لە بەیاننامەکەیدا هیوای خواستووە کە "ئەم بۆنە پیرۆزە ببێتە وێستگەی قوڵکردنەوەی لێبوردەیی لەناو گشت پێکهاتەکانی کوردستاندا و هەموان پێکەوە هەوڵەکانمان زیاتر بخەینە گەڕ بۆ دابین کردنی ژیانێکی شایستە بۆ گەلەکەمان."
بافڵ جەلال تاڵەبانی سەرۆکی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان پیرۆزبایی جەژنی رەمەزان لە موسڵمانانی کوردستان، عیراق و جیهان دەکات.
دەقی پەیامەکەی بافڵ جەلال تاڵەبانی
بەبۆنەی هاتنەوەی جەژنی رەمەزانی پیرۆز، پیرۆزبایی گەرم لە موسڵمانانی كوردستان، عیراق و جیهان دەکەم.
خوای گەورە نوێژ و رۆژوو و عیبادەتی هەموولایەکی قبوڵکردبێ و جەژنی خێروخۆشی و ئاشتی و ئارامی بێت.
هیوادارم ئەم جەژنە، هاندەرمان بێت تا بە گیانی لێبوردەیی و بەرپرسیارێتی نیشتمانییەوە هەنگاوبنێین بۆ چارەسەرکردنی کێشەکان و نەهێشتنی کەموکوڕییەکان و باشترکردنی حکومڕانی و ژیانی خەڵکە خۆشەویستەکەمان.
لەم بۆنە پیرۆزەدا دووپات لە پێویستیی تەبایی، برایەتی و یەکڕیزی نێوان گەلەکەمان دەکەمەوە لە پێناو بەهێزکردنی قەوارەکەمان و سەقامگیری سیاسی لە هەرێمەکەماندا.
هەر لەجەژن و شادی و سەرفرازیدا بن
بافڵ جەلال تاڵەبانی
سەرۆکی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان
سەرۆکایەتیی کاروباری ئایینی لە تورکیا، ئەمڕۆ شەممە لە راگەیەنراوێکدا بڵاوی کردەوە کە سبەینێ یەکشەممە، یەکەم رۆژی جەژنی رەمەزانی پیرۆزە، ئەمەش جیاوازە لەگەڵ کاتی دەستپێکردنی جەژن لە زۆربەی وڵاتانی دیکە.
بەپێی راگەیەنراوەکە، نوێژی جەژن لە ئەنقەرەی پایتەخت کاتژمێر 7:07ـی بەیانیی سبەینێ بەڕێوە دەچێت.
لەلایەکی دیکەوە، سەنتەری نێودەوڵەتیی فەلەکناسی لە هەژماری تایبەتی خۆی لە تویتەر رایگەیاند کە لە مالیزیا و برونای، خۆر ئاوابووە و ئەمڕۆ 28ـەمین رۆژی رەمەزانە لەو وڵاتانە، بۆیە جەژنی رەمەزان لەو وڵاتانە رۆژی دووشەممە دەبێت.
هاوکات، ئەندەنوسیا و بەنگلادیش و پاکستان رۆژی دووشەممەیان وەک یەکەم رۆژی جەژن دیاری کردووە.
لە هەمان کاتدا، ئەنجوومەنی فەتوای ئوسترالیا لە راگەیەنراوێکدا ئاماژەی بەوە داوە، کە کۆتا رۆژی رەمەزان سبەینێ یەکشەممە دەبێت و دووشەممە یەکەم رۆژی جەژنی رەمەزانی پیرۆزە لەو وڵاتە.
ئەنجوومەنی فەتوای ئیمارات رایگەیاند کە بۆ بینینی مانگ و دیاریکردنی یەکەم رۆژی جەژنی رەمەزان، درۆنی پێشکەوتوو لە رێگەی زیرەکی دەستکردەوە بەکاردەهێنێت.
بەپێی راگەیەندراوی ئەو ئەنجوومەنە، ئەمساڵ بۆ یەکەمجار ئەم تەکنەلۆژیا نوێیە بەکاردەهێنرێت و بەمەش ئەنجوومەنی فەتوای ئیمارات دەبێتە یەکەم لایەن لەسەر ئاستی جیهان کە ئەم تەکنەلۆژیا پێشکەوتووە بۆ بینینی مانگ و دیاریکردنی یەکەم رۆژی جەژنی رەمەزان بەکاردەهێنێت.
ئەنجوومەنی فەتوای ئیمارات وردەکاری بەکارهێنانی درۆنەکانی لە پرۆسەی بینینی مانگ ئاشکرا کرد و ڕاگەیەنرا کە "چەند درۆنێک بۆ بینینی مانگ بەکاردەهێنرێن کە چەند دووربینێکی کوالێتی و خەسڵەتی زۆر بەرزیان پێوەیە."
بەپێی میدیاکان، ئەم درۆنانە "300 مەتر لەسەر روی دەریا بەرەو روی شوێنی دەرکەوتنی مانگ لە ئاسمان بەرزدەکرێنەوە" و ئەم پرۆسەیەش "بەپێی توێژینەوە فەلەکناسی و ئەستێرەناسییەکان کە زۆر بە وردی ئەنجام دەدرێن" جێبەجێ دەکرێت.
شارەزایان پێیانوایە بەکارهێنانی ئەم تەکنەلۆژیایە دەبێتە هۆی زیادکردنی وردی دیاریکردنی کاتی دەستپێکی جەژن و کەمکردنەوەی جیاوازییەکان لە نێوان وڵاتاندا.
لیژنە هاوبەشەکانی قایمقامیەتی رانیە رایانگەیاند تەنیا لەمانگی رەمەزاندا 47 شوێن پسوڵەی سەرپێچیان بۆ کراوە و 33 شوێنی بازرگانی داخراون
کارزان سلێمان، سەرۆکی لێژنە هاوبەشەکانی قایمقامیەتی رانیە ئاماری چالاکییەکانی ئەم لیژنانەی لە ماوەی مانگی پیرۆزی رەمەزاندا خستەرو.
بەپێی لێدوانەکانی کارزان سلێمان، لە ماوەی مانگی رەمەزاندا، لیژنەکان 47 پسوڵەی سەرپێچیان بۆ شوێنە بازرگانییەکان دەرکردووە، هەروەها 420 شوێنیشیان بە شێوەی فەرمی ئاگادار کردووەتەوە.
سەرۆکی لێژنە هاوبەشەکان رایگەیاند کە "33 شوێنی بازرگانیمان بەهۆی سەرپێچی یاساکانەوە داخستووە، هەروەها توانیومانە زیاتر لە 45 تۆن ماددەی خۆراکی بەسەرچوو دەستی بەسەردا بگرین."
کارزان سلێمان ئاماژەی بەوەش کرد، کە بەهۆی مەترسییەکانیان لەسەر ژیانی هاوڵاتیان، "سەرجەم ئەو یارییە ئاگرینانەی کە بەبۆنەی جەژنەوە دەفرۆشرێن" قەدەغە کراون.
لە درێژەی قسەکانیدا، سەرۆکی لێژنەکان ئاشکرای کرد کە "1925 سەردانی شوێنە بازرگانییەکانمان لە ماوەی مانگی رەمەزاندا ئەنجام داوە، بۆ 44 شوێن پسوولەی پێبژاردنمان دەرکردووە کە بەهای گشتییان چوار ملیۆن و 270 هەزار دینار بووە."
کارزان سلێمان لە کۆتایی لێدوانەکانیدا رایگەیاند کە "چوار شوێنیش بەهۆی سەرپێچی بەردەوامیانەوە روبەروی دادگا کراونەتەوە."
دەسەڵاتدارانی میسر زانیاری نوێیان لەبارەی تێکشکانی ژێردەریاییەکەی دەریای سورەوە بڵاوکردەوە و باس لەوە دەکەن، هێشتا چوار گەشتیار لەژێر چاودێری چڕدان.
دوای ئەوەی دوێنێ میدیاکان بڵاویان کردەوە، بەهۆی تێکشکانی ژێردەریایی گەشتیاریی "سندباد" لە دەریای سور لە نزیک شاری غوردقە شەش کەس گیانیان لەدەستدا، لەئێستادا زانیاری ورد لەبارەی سەرنشینەکانەوە بڵاوکراوەتەوە.
عەمرو حەنفی پارێزگاری دەریای سور رایگەیاندووە، ژێردەریاییەکە 50 گەشتیاریی هەڵگرتووە و ماوەی زیاتر لە 40 خولەک گەشتیان کردووە.
باسی لەوەشکردووە، پێنج لە سەرنشینەکان تیمی ژێردەریاییەکە بوون، 45 کەسەکەی دیکەش گەشتیاری جیاواز بوون لە هەریەک لە روسیا و هیندستان و نەرویج و سویدەوە سەردانی میسریان کردبوو.
وتیشی، لە روداوەکەدا شەش کەس گیانیان لەدەستداوە، کە سەرجەمیان روسی بوون، پێنجی دیکەشیان لە ئێستادا لە نەخۆشخانەن کە گرفتی هەناسەدان، یان شکان و برینی جەستەیان هەیە. جگە لەوەش چوار گەشتیاریی دیکە لەژێر چاودێری چڕدان و تەندروستییان ناجێگیرە.
ئاماژەی بەوەشکردووە، گەشتیارەکانی دیکە سەرجەمیان گەڕێندراونەتەوە بۆ هۆتێل و تەندروستییان جێگیرە، هیچ کەسێکیش ون نەبووە.
ئەو پارێزگارە ئەوەشی خستووەتە روو، ژێردەریایی سندباد تاکە ژێردەریایی ئەو ناوچەیەیە، کە ماوەی چەند ساڵێکە بە بەردەوامی لەو شوێنەدا کار دەکات و تیمەکەشی بڕوانامەی بڕواپێکراویان هەیە، بۆیە گومانیان لە تیم و کۆمپانیاکە نییە و رابردوویەکی باشیان هەیە لە ناوچەکەدا، بەڵام لێکۆڵینەوەی تیمەکان بۆ دیاریکردنی هۆکاری رووداوەکە بەردەوامە و پێویستە بە روونی گرفتەکە دیاری بکرێت، پاشان ئەنجامەکان بۆ میدیاکان ئاشکرا دەکەن.
وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا رایگەیاند کە پێنج کەس و سێ کۆمپانیای سەر بە حزبوڵڵا خراونەتە بەر سزا، هاوکات پاداشتێکی 10 ملیۆن دۆلاری بۆ ئەو کەسانە دیاری کردووە کە زانیاریان لەسەر ئەم رێکخراوە دەدەنێ.
تامی برووس، گوتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا، ئەمڕۆ هەینی ئاشکرای کرد، کە ئەمریکا هەوڵی هاوکاریکردنی لوبنان دەدات بۆ رێگریکردن لە چالاکییەکانی حزبوڵڵا. ئامانجی سەرەکی ئەم هەنگاوانە کۆنترۆڵکردنی دەستتێوەردانی ئەم رێکخراوە و ئێرانە لە ناوچەکەدا.
وەزارەتی گەنجینەی ئەمریکا سزای بەرفراوانی بۆ پێنج کەس و سێ کۆمپانیای پەیوەست بە تۆڕی قاچاخچییەتی نەوت سەپاندووە. ئەم کۆمپانیایانە بە هاوکاریکردن لە زیادکردنی داهاتی حزبوڵڵا تۆمەتبار کراون.
برووس جەختی کردەوە کە ئەم سزایانە بەردەوام دەبن تاوەکوو حزبوڵڵا نەبێتە هەڕەشەیەک بۆ سەر هاوڵاتییانی لوبنان. هاوکات وەزارەتەکەی بڕی 10 ملیۆن دۆلار پاداشت بۆ هەر کەسێک دیاری کردووە کە زانیاری پێویست لەسەر ئەم ڕێکخراوە بدات بەوان.
لە هەمان کاتدا، وەزارەتی گەنجینەی ئەمریکا بە هەماهەنگیی دامەزراوەی لێکۆڵینەوەکانی فیدراڵی (ئێف بی ئای)، سێ بەرپرسی باڵای وەزارەتی ئیتلاعاتی کۆماری ئیسلامیی ئێرانی خستووەتە بەر سزا، بە تۆمەتی بەشداربوون لە رفاندن و مردنی ڕۆبەرت لوینسۆن، کارمەندی پێشووی دامەزراوە فیدراڵییەکان.
عەبدوڵلا قازی سەرۆكی نەفت هیلال لە عیراق، لە بەرنامەیەکی تایبەت لە کوردسات نیوز، باسی لە وردەکارییەکانی بەرهەمی کێڵگەی غازی کۆرمۆر کرد و رایگەیاند: تاكۆتایی ئەمساڵ بەرهەمی كێڵگەی گازی كۆرمۆر دەگاتە 800 ملیۆن پێ سێجا.
سەرۆكی نەفت هیلال لە عیراق وتیشی: لەئێستادا بەرهەمی كێڵگەی گازی كۆرمۆر 530 ملیۆن پێ سێجایە و كۆرمۆر گەورەترین كێڵگەیە لە عیراق و هەرێمی كوردستان.
عەبدوڵا قازی ئاماژەی بەوەشدا؛ تاكۆتایی ئەمساڵ بەرهەمی كێڵگەی گازی كۆرمۆر دەگاتە 800 ملیۆن پێ سێجا و وتیشی؛ كاركردن لە كێلگەی كەی ئیم 250 لە قۆناغی كۆتایی دایە.
لەسەر خواستی زۆری کارەبا وتی؛ خواستی كارەبا ساڵانە 7% زیاد دەكات و ئەمەش هاوکاتە لەگەڵ زیادبوونی بڕی بەرهەمهێنانی گاز لە كێلگەی كۆرمۆر.
لە دیدارەکەدا ئاماژەی بە هێرشە موشەکییەکان بۆ سەر کۆرمۆر کرد و جەختی لەوەکردەوە کە هێرشەکان نەیانتوانیوە لە چەند رۆژێک زیاتر بمانوەستێنن لە کارکردن و وتی؛ هەرێم و عیراق دڵنیایان پێداوین لەڕووی ئەمنییەوە
عەبدوڵا قازی لە دیدارەکەدا سەبارەت بە گازی چەمچەماڵ رونی کردەوە، بەمزوانە دەستدەكەین بەكاركردن لە كێڵگەی گازی چەمچەماڵ و رەوش لەبارە بۆ زیادکردنی بەرهەمهێنانی گاز و كێڵگەی گازی چەمچەماڵیش یەكێكە لە چوار كێڵگە گەورەكەی عیراق و رەوش لەبارە بۆ زیادکردنی بەرهەمهێنانی گاز.
بە پێی راپۆرتی ئاژانسی هەواڵی فرانس پرێس، دۆناڵد ترامپ سەرۆکی ئەمریکا، ئەمڕۆ هەینی هۆشداری دا، ئەگەر ئێران نەگاتە رێککەوتنی ئەتۆمی، روبەروی "روداوی زۆر خراپ" دەبێتەوە.
ترەمپ لە لێدوانێکیدا بۆ ڕۆژنامەنووسان رایگەیاند: "ویستی سەرەکی من ئەوەیە لەگەڵ ئێران رێککەوتنێک بکەم، بەڵام ئەگەر ئەوە رونەدات، شتی خراپ و خراپتر بەسەر ئێراندا دێت"، وتیشی: "ئێران لە ریزی سەرەوەی ئەو شتانەدایە کە چاودێرییان دەکەم."
ئەم قسانەی ترەمپ هاوکاتە لەگەڵ لێدوانی بەرپرسانی ئێران کە باس لە وەڵامدانەوەی نامەکەی ترەمپ دەکەن لە رێگەی عومانەوە.
هەر ئەمڕۆ، محەممەدباقر قالیباف، سەرۆکی پەرلەمانی ئێران، لە مەراسیمی رۆژی قودس، هەڕەشەی وەڵامێکی توندی لە ئەمریکا کرد لە ئەگەری بەردەوامبوونی هەڕەشەکانی بۆ سەر وڵاتەکەی.
قالیباف رایگەیاند؛ ئەگەر ئەمریکا هێرش بکاتە سەر «سەروەریی خاکی ئێران یان بنکە ئەتۆمییەکان»، ئێران هێرش دەکاتە سەر هەموو بنکەکانی ئەمریکا لە ناوچەکە و هەڵیان دەکێشێت لە ئاگر.
سەرۆكی روسیا و توركیا لە پەیوەندییەكی تەلەفۆنیدا رەوشی سوریا و كۆبوونەوەكانی ریاز و رێككەوتنی دەریای رەشیان تاوتوێ كرد.
كۆشكی سەرۆكایەتی روسیا لە راگەیەنراوێكدا بڵاویكردوە، ڤلادیمێر پوتن سەرۆكی روسیا پەیوەندییەكی تەلەفۆنی لەگەڵ هاوتا توركییەكەی رەجەب تەیب ئەردۆغان ئەنجامداوە باسیان لە رەوشی ئێستای سوریا كردوە، جەختیانكردۆتەوە لەسەر پاراستنی سەقامگیری و یەكپارچەیی ئەو وڵاتە و یارمەتیدانی دیمەشق بۆ پێكهێنانی حكومەتێكی نوێ.
بەپێی راگەیەنراوەكەی كرملن هەردوو سەرۆك لە تەوەرێكی دیكەی گفتوگۆكاندا باسیان لە دانوستانەكانی نێوان وەفدی روسیا و ئەمریكا لە ریازی پایتەختی سعودیە كردووە كە رێككەوتنی ئاگربەستی 30 رۆژەی لە ئۆكراین لێكەوتەوە.
هاوكات باسیان لە ئەگەری كاراكردنەوەی رێككەوتنی دەریای رەشی ساڵی 2022 كرد كە بەپێی رێككەوتنەكە رێگە بە تێپەڕینی كەشتییە بازرگانییەكانی ئۆكراین لە دەریای رەش دەدرێت لە بەرانبەر هەڵگرتنی بەشێك لە سزاكانی رۆژئاوا لەسەر روسیا.
وەزیری دەرەوەی ئێران، عەباس عێراقچی، رایگەیاند کە نامەکەی دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی ئەمریکا بۆ عەلی خامنەیی، رێبەری کۆماری ئیسلامیی ئێران، هەڕەشەی تێدا بووە.
عێراقچی لە کۆنفرانسێکی رۆژنامەوانیدا وتی: "نامەکەی سەرۆکی ئەمریکا بەدەست گەیشت و بە وردی تاوتوێ کرا. نامەکە رەهەندگەلی جیاوازی هەیە و هەڕەشە لە بەشێکیدا هەیە، بەڵام رێگە نادەین کەس بە زمانی هەڕەشە لەگەڵ خەڵکی ئێران قسە بکات."
وەزیری دەرەوەی ئێران جەختی کردەوە کە نامەکە هەوڵ دەدات پەنجەرەیەک بۆ دیپلۆماسیەت لە نێوانیاندا بکاتەوە. ئەو وتی: "بە وردی نامەکەمان تاوتوێ کرد و هەڵسەنگاندنمان بۆ لایەنە جیاوازەکانی کرد، بە شێوەیەکی گونجاویش وەڵامی خۆمان بۆ لایەنی ئەمریکی نووسیوە."
عێراقچی باسی لە دۆخی هەستیاری ناوچەکە کرد و گوتی: "لە هەموو سووچێکی ناوچەکەدا ململانێ هەیە." سەبارەت بە هۆکاری وەڵامدانەوەی نامەکە لە رێگەی عومانەوە، وەزیری دەرەوەی ئێران ئاماژەی بەوە کرد کە عومان لە رابردوودا رۆڵی نێوبژیوانی لە دانوستاندنەکانی پەیوەندیدار بە رێککەوتنی ئەتۆمی گێڕاوە.
ئەو وتیشی: "ئەزموونێکی باشمان لەگەڵ عومان هەیە؛ متمانەمان بە نیازپاکی عومان هەیە و پەیوەندییەکی باش لەنێوان هەردوو وڵات هەیە."
پێشتر ئەمریکا نامەکەی لە رێگەی ئیماراتەوە گەیاندبووە دەستی بەرپرسانی ئێران.
محەممەدباقر قالیباف، سەرۆکی پەرلەمانی ئێران، لە مەراسیمی رۆژی قودس، هەڕەشەی وەڵامێکی توندی لە ئەمریکا کرد لە ئەگەری بەردەوامبوونی هەڕەشەکانی بۆ سەر وڵاتەکەی.
ئەم هەڕەشانە هاوکاتە لەگەڵ وەڵامدانەوەی نامەکەی ئەمریکا لەلایەن وڵاتەکەیەوە.
قالیباف رایگەیاند؛ ئەگەر ئەمریکا هێرش بکاتە سەر «سەروەریی خاکی ئێران یان بنکە ئەتۆمییەکان»، ئێران هێرش دەکاتە سەر هەموو بنکەکانی ئەمریکا لە ناوچەکە و هەڵیان دەکێشێت لە ئاگر.
ئەو ئاماژەی بەوەدا؛ کە تەنانەت هاوپەیمانەکانی ئەمریکاش لە ناوچەکە، لە هێرشەکانی ئێران پارێزراو نابن.
قالیباف، نامەکەی دۆناڵد ترەمپی سەرۆکی ئەمریکای بە "کەڵەگایی" وەسف کرد و وتی: "هیچ باسێکی گرنگ لە سزاکانی سەر ئێران نەکراوە، بەڵکو خەیاڵی خۆیان خستووەتە روو"
قالیباف، جەختی لەوە کردەوە کە ئێران لە ژێر "فشار" ناچێتە نێو هیچ دانوستانێکەوە و وتی: "دانوستان لەم بارودۆخەدا خۆبەدەستەوەدانە".
ئەم وتارە هاوڕایی رێبەری باڵای ئێران، عەلی خامنەیییە، کە پێشتر پشتگیری لە ستراتیژی "مقاومەت" کردبوو.
عەباس عیراقچی، وەزیری دەرەوەی ئێران، دوێنێ رایگەیاند کە "وەڵامی نامەی ترەمپ بە شێوەیەکی گونجاو و لە رێگەی عومانەوە دەدرێتەوە".
هەڕەشەکانی ئێران لە کاتێکدا دێت کە هەندێک لە شیکەرەوەکان پێیان وایە ئەمریکا بەهۆی پەرەسەندنی پێکهاتەکانی ئەتۆمی ئێرانەوە هەوڵی لەناوبردنی رێککەوتنەکانی «JCPOA» دەدات. لە هەمان کاتدا، هەندێک راپۆرتی میدیایی ئاماژەیان بە پلانی ئەمریکاداوە بۆ کۆنتڕۆڵکردنی توانای ئەتۆمی ئێران.
ئەنجوومەنی نیشتمانیی کوردی سوریا (ئەنەکەسە) ئەمڕۆ هەڵوێستی خۆی دەربارەی بانگهێشتنامەی بەشداریی لە رێوڕەسمی راگەیاندنی حکوومەتی راگوزەری سوریا ئاشکرا کرد.
لە راگەیەنراوێکدا کە لە رێگەی گوتەبێژی ئەنەکەسە، فەیسەڵ یووسف، بڵاوکرایەوە، ئاماژە بەوە کرا، کە سەرەڕای وەرگرتنی بانگهێشتنامە، بڕیاریان داوە بەشداری لەو رێوڕەسمەدا نەکەن.
هۆکاری سەرەکی ئەم بڕیارە ئەوەیە کە سەرکردایەتی نوێی سوریا هەماهەنگی پێویستی لەگەڵ هێزە کوردییەکان نەکردووە و راوێژیان پێ نەکردوون. ئەنەکەسە جەخت دەکاتەوە کە هێزە سیاسییە کوردییەکان نوێنەرایەتیی ڕاستەقینەی گەلی کورد دەکەن و بەرگریکاری راستەقینەن.
ئەو ئەنجوومەنە هیوای خواستووە بەڕێوەبەرایەتیی نوێی سوریا گرنگی بە مافەکانی کورد بدات، وەک دووەم گەورەترین نەتەوەی ئەو وڵاتە. هاوکات داوای کردووە دان بە مافەکانیاندا بنرێت و بواری بەشداریی لە بونیاتنانەوەی وڵاتدا پێ بدرێت.
سەرچاوەکان ئاماژە دەدەن، کە ئەنەکەسە رونی کردووەتەوە هیچ گفتوگۆیەک لەگەڵ بەڕێوەبەرایەتیی سوریای نوێ سەبارەت بە ئاستی بەشداریی نوێنەرایەتیی کورد و دەستەبەرکردنی مافەکانیان نەکراوە.
رێوڕەسمی راگەیاندنی حکوومەتی راگوزەر بڕیار وایە سبەی شەممە لەلایەن ئەحمەد شەرع، سەرۆکی قۆناغی راگوزەر، بەڕێوە بچێت.